View source for τορεύω

{{LSJ1
|Full diacritics=τορεύω
|Medium diacritics=τορεύω
|Low diacritics=τορεύω
|Capitals=ΤΟΡΕΥΩ
|Transliteration A=toreúō
|Transliteration B=toreuō
|Transliteration C=toreyo
|Beta Code=toreu/w
|Definition=([[τόρος]]) prop.<br><span class="bld">A</span> = [[τορέω]], [[bore through]]: metaph., ᾠδὴν τορεύω [[sing]] a [[piercing]] [[strain]], Ar.Th.986 (lyr., [[τορνεύειν]] cj. Bentley).<br><span class="bld">II</span> [[work]] [[metal]], whether in repoussé or [[chasing]], c. acc. materiae, τ. σίδηρον Str.13.4.17; ἄργυρον Anacreont. 3,4: abs., Plu.Aem.37.<br><span class="bld">2</span> c. acc. objecti, [[represent in this manner]], πόντον Anacreont.55.1; μάχην Paus. 1.28.2; παιδίον Id.5.17.4; ἐρέβινθον Plu.2.204f; Σάτυρον Pl.Epigr.28; ζῷα τετορευμένα Callix. 2 (-νευ- cod. A Ath., corr. Salm.); γράμμα τορευθέν AP7.274 (Honest.).<br><span class="bld">III</span> metaph. of style, D.H.Th.24.—Freq. confounded with [[τορνεύω]], cf. Callix. [[l.c.]] and v. supr. ''1''.
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1130.png Seite 1130]] eigtl. = [[τορέω]], 1) durchbohren, durchstoßen, Eur. Cycl. 657; bei Ar. Th. 986, ᾠδὴν τόρευε, durchdringend ertönen lassen, laut und deutlich erklingen lassen, wo Einige haben τορνεύειν ändern wollen. – 2) gew. in Metall, Stein od. Holz Figuren erhaben arbeiten oder eingraben, erhabene, getriebene oder geschnitzte Arbeit verfertigen, schnitzen, graviren. Bei Sp. bes. vom Formen od. Gießen in Metall gebraucht; auch Arbeiten in Stein od. Metall mit dem Meißel überarbeiten, cisiliren; oft mit [[τορνεύω]] verwechselt; vgl. Lob. Phryn. 324 u. Mein. Men. p. 294.
}}
{{bailly
|btext=travailler au ciseau <i>ou</i> au burin ; ciseler, graver en creux <i>ou</i> en relief, acc..<br />'''Étymologie:''' [[τορός]].
}}
{{elru
|elrutext='''τορεύω:'''<br /><b class="num">1</b> [[изображать резьбой]], [[гравировать]] (πόντον Anacr.): [[γράμμα]] τορευθέν Anth. вырезанная надпись;<br /><b class="num">2</b> [[обрабатывать чеканкой]], [[покрывать резьбой]] ([[ἀργύριον]] Anacr.);<br /><b class="num">3</b> ([[varia lectio|v.l.]] к [[τορνεύω]]) громко и отчетливо петь (ᾠδήν Arph.).
}}
{{ls
|lstext='''τορεύω''': ([[τόρος]]) [[κυρίως]] = [[τορέω]], διατρυπῶ, ἀνοίγω ὀπὴν διὰ μέσου τινός· μεταφορ., τόρευε πᾶσαν ᾠδήν, ᾆδε αὐτὴν διαπρυσίως, Ἀριστοφ. Θεσμ. 986, [[ἔνθα]] ὁ Bentl. προὔτεινε τὴν διόρθωσιν τορνεύειν. ΙΙ. [[ἐργάζομαι]] τὸ [[μέταλλον]] σφυρηλατῶν αὐτὸ εἰς στρογγύλας ἐξοχὰς (πρβλ. ἔκτυπον), δηλ. [[ἐργάζομαι]] [[ἔργον]] ἀνάγλυφον ἢ ἔκτυπον, ἢ κατ’ ἄλλους [[σκαλίζω]] διὰ τῆς γλυφίδος καὶ διακοιλαίνω, Λατ. caelare, μετ’ αἰτ. τῆς ὕλης, τ. [[σίδηρον]] Στράβ. 631· ἄργυρον, [[κύπελλον]] Ἀνακρεόντ. 3, κλπ. 2) μετ’ αἰτ. τοῦ ἀντικειμ., [[παριστάνω]] κατὰ τὸν τρόπον τοῦτον, πόντον [[αὐτόθι]] 59· μάχην Παυσ. 1. 28, 2· [[παιδίον]] ὁ αὐτ. 5. 17, 4· ἐρέβινθον Πλούτ. 2. 204Ε· Σάτυρον Ἀνθ. Πλαν. 248 [[γράμμα]] τορευθὲν Ἀνθ. Παλ. 7. 274· - ἴδε Λεξικ. τῶν Ἀρχαιοτ. ΙΙΙ. μεταφορ. ἐπὶ ὕφους, Διον. Ἁλ. π. Θουκ. 24. - Συχνάκις συγχέεται πρὸς τὸ [[τορνεύω]], ἴδε ἀνωτ. Ι. καὶ πρβλ. Λοβέκ. εἰς Φρύνιχ. 324, Δινδ. εἰς Ἀθην. 199Β, Meineke εἰς Μενάνδρ. Ἄδηλα 434.
}}
{{grml
|mltxt=ΝΑ<br /><b>1.</b> [[κατασκευάζω]] με [[σμίλευση]], εγγλυφή η [[σφυρηλάτηση]] ανάγλυφα ή έκτυπα σχήματα, [[κυρίως]] σε [[μέταλλο]] και σπανιότερα σε [[άλλο]] υλικό (α. «εὐφυᾱ ἐν τῷ τορεύειν καὶ λεπτουργεῖν», <b>Πλούτ.</b><br />β. «τορεύειν [[σίδηρον]]», <b>Στράβ.</b>)<br /><b>2.</b> [[λεπτουργώ]], [[φιλοτεχνώ]] λεπτουργήματα<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> με [[εγχάραξη]] ή [[σφυρηλάτηση]] [[απεικονίζω]] [[κάτι]] (α. «τορεύειν πόντον», Ανακρ.<br />β. «τορεύειν μάχην», <b>Παυσ.</b>)<br /><b>2.</b> <b>μτφ.</b> (σχετικά με το ύφος του. λόγου) [[καθιστώ]] περίτεχνο, [[καλλωπίζω]], [[στολίζω]]<br /><b>3.</b> <b>φρ.</b> «[[τορεύω]] ᾠδήν» — [[καθιστώ]] το [[τραγούδι]] ηχηρό, διαπεραστικό.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> θ. <i>τορ</i>- της ετεροιωμένης βαθμίδας της ρίζας <i>τερ</i>- του [[τείρω]] «[[διατρυπώ]]», πιθ. αναλογικά [[προς]] το [[χαλκεύω]]. Ο τ. συγχέεται [[συχνά]] με το ρ. [[τορνεύω]].
}}
{{lsm
|lsmtext='''τορεύω:''' μέλ. <i>τορεύσω</i>, ([[τόρος]]) [[δουλεύω]] πάνω σε [[ανάγλυφο]], σε Στράβ.· με αιτ., [[παριστάνω]] [[κάτι]] κατ' αυτόν τον τρόπο, δηλ. ανάγλυφα, σε Ανθ.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[[τορεύω]], fut. -σω [[τόρος]]<br />to [[work]] in [[relief]], Strab.:—c. acc. to [[represent]] in [[this]] [[manner]], Anth.
}}
{{mantoulidis
|mantxt=(=[[τρυπῶ]], [[σκαλίζω]]). Ἀπό τό [[τόρος]], ὁ (=[[τρυπάνι]]) πού παράγεται ἀπό τό [[τείρω]]. Παράγωγα τοῦ [[τορεύω]]: [[τορεία]], [[τόρευμα]] (=[[ἀνάγλυφο]]), [[τορεύς]], [[τόρευσις]], [[τορευτής]], [[τορευτικός]], [[τορευτός]] (=[[σκαλιστός]]).
}}