View source for ἀείδω

{{LSJ1
|Full diacritics=ἀείδω
|Medium diacritics=ἀείδω
|Low diacritics=αείδω
|Capitals=ΑΕΙΔΩ
|Transliteration A=aeídō
|Transliteration B=aeidō
|Transliteration C=aeido
|Beta Code=a)ei/dw
|Definition=Ion. and ''poet.'' form used by Hom., Pi., and sometimes in Trag. and Com. (even in trim., A.''Ag.''16, E.''Fr.''188; intetram., Cratin. 305), also in Ion. Prose; contr. [[ᾄδω]] (also Anacr.45, Theoc.), Trag., Pl., etc.: impf.<br><span class="bld">A</span> ἤειδον Od., Ep. [[ἄειδον]] Il., etc.; Trag. and Att. [[ᾖδον]] [[Euripides|E.]]''[[Alcestis|Alc.]]''761, Th.2.21: fut. ἀείσομαι Od.22.352, Thgn.943, but ᾄσομαι ''h.Hom.''6.2, 32.19, Thgn.243, and alwaysin Att. ([[ᾄσεις]], [[σουσιν]] in Ar. ''Pax''1297, [[Plato|Pl.]]''[[Leges|Lg.]]''666d are corrupt); rarely in act. form [[ἀείσω]], Sapph. 11, Thgn.4, Ar.''Lys.''1243 (Lacon.), and late Poets, as [[Nonnus Epicus|Nonn.]] ''[[Dionysiaca|D.]]'' 13.47 (in E.''HF''681 [[ἀείδω]] is restored by Elmsl.); still more rarely [[ᾄσω]], Babr. 12.13, Men.Rh.p.381S., Him.''Or.''1.6; Dor. [[ᾀσεῦμαι]] Theoc.3.38, ᾀσῶ Id.1.145: aor. ἤεισα Call.''Epigr.''23.4, Opp.''C.''3.1, Ep. <b class="b3">ἄεισα</b> [ᾰ] Od.21.411; ἄεισον E.''Tr.''513 (lyr.); ἀείσατε Ar.''Th.''115 (lyr.); ᾖσα Ar.''Nu.'' 1371, Pl.''Ti.''21b:—Med., aor. ἀεισάμην (in act. sense) ''PMag.Lond.'' 47.43, imper. ἀείσεο ''h.Hom.''17.1 ([[nisi legendum|nisi leg.]] [[ἀείσεο]]):—Pass., ἀείδομαι Pi., [[Herodotus|Hdt.]]: ''poet.'' impf. ἀείδετο Pi.: aor. ᾔσθην, v. infr. 11.1: pf. ᾖσμαι Pl.Com.69.11. ([[ἀϝείδω]], cf. [[αὐδή]], [[ὑδέω]].) [ᾰ: but ᾱ metri gr. Od. 17.519, ''h.Hom.''12.1, 27.1, Il.Parv..1, Thgn.4, Theoc.7.41, etc.]:—[[sing]], Il.1.604, etc.: hence of all kinds of vocal sounds, [[crow]] as cocks, Pl.Smp..223c; [[hoot]] as owls, Arat.1000; [[croak]] as frogs, Arist. ''Mir.''835b3, [[Theophrastus|Thphr.]] ''Sign.''3.5, etc.; <b class="b3">οἱ τέττιγες χαμόθεν ᾄσονται</b> Stes. ap.Arist.''Rh.''1412a23:—of other sounds, [[twang]], of the bow-string, Od.21.411; [[whistle]], of the wind through a tree, Mosch.''Fr.''1.8; [[ring]], of a stone when struck, Theoc.7.26:—[[proverb|prov.]], [[πρὶν νενικηκέναι ᾄδειν]] = [[crow]] [[before]] [[win]]ning, 'to [[crow too soon]]', [[Plato|Pl.]]''[[Theaetetus|Tht.]]''164c.—Constr.:—<b class="b3">ἀ. τινί</b> [[sing]] to one, Od.22.346; also, [[vie with]] one in singing, Theoc.8.6; <b class="b3">ᾄ. πρὸς αὐλὸν ἢ λύραν</b> [[sing]] to... Arist.Pr..918a23; ὑπ' αὐλοῖς Plu.2.41c:—<b class="b3">ἀείσας.. χαίρειν Δημοκλέα</b>, ''poet.'' for [[εἰπών]], ''Epigr.Gr.''237.7 (Smyrna).<br><span class="bld">II</span> trans.,<br><span class="bld">1</span> c. acc. rei, [[sing of]], [[chant]], μῆνιν ἄειδε Il.1.1; παιήονα 1.473; <b class="b3">κλέα ἀνδρῶν, νόστον</b>, 9.189, Od.1.326; τὸν Βοιώτιον νόμον [[Sophocles|S.]]''[[Fragments|Fr.]]''966: c. gen. (''[[sc.]]'' [[μέλος]]), [[sing]] an air of... Φρυνίχου Ar.''V.''269, cf. 1225: abs., <b class="b3">ἀ. ἀμφί τινος</b> to [[sing]] in one's [[praise]], Od.8.266; ἀμφί τινα Terp.2, cf. E.''Tr.''513; εἴς τινα Ar.''Lys.'' 1243: later, simply = [[καλεῖν]], Ael.''NA''3.28:—Pass., of songs, to [[be sung]], [[Herodotus|Hdt.]]4.35; τὰ λεχθέντα καὶ ᾀσέντα Pl.''Ly.''205e; <b class="b3">ᾆσμα καλῶς ᾀσθέν</b>, opp. <b class="b3">λόγος καλῶς ῥηθείς</b>, [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''3.3.55; [[ᾄδεται λόγος]] the [[story]] [[run]]s, Ph.1.189.<br><span class="bld">2</span> of persons, places, etc., [[sing]], [[praise]], [[celebrate]], B.6.6, etc.:—Pass., <b class="b3">ἀείδεται θρέψαισ' ἥρωας</b> is [[celebrate]]d as the [[nurse]] of [[hero]]es, Pi.''P.''8.25, cf. 5.24.<br><span class="bld">3</span> Pass., to [[be filled with song]], ἀείσετο πᾶν τέμενος.. θαλίαις Pi.''O.''10(11).76.
}}
{{bailly
|btext=<i>impf.</i> ἤειδον, <i>f.</i> ἀείσω <i>ou</i> ἀείσομαι, <i>ao.</i> ἤεισα, <i>pf. inus;<br />poét. c.</i> [[ᾄδω]]<br /><i>impf.</i> [[ᾖδον]], <i>f.</i> [[ᾄσομαι]], <i>rar.</i> [[ᾄσω]] ; <i>ao.</i> [[ᾖσα]] ; <i>pf. inus.</i><br /><i>Pass. ao.</i> [[ᾔσθην]], <i>pf. réc.</i> [[ᾖσμαι]];<br /><b>1</b> [[chanter]] ; <i>p. ext. en parl. de divers bruits (arc que l'on tend, sifflement du vent, pierre lancée avec force)</i> ; ἀείδειν τινί chanter pour qqn, <i>ou</i> contre qqn (<i>càd</i> disputer à qqn le prix du chant), <i>ou</i> en l'honneur de qqn ; ἀείδειν [[ἀμφί]] τινος OD chanter, célébrer qch ; <i>avec un acc.</i> ἀ. παιήονα IL chanter un péan;<br /><b>2</b> [[célébrer]], acc.;<br /><b>3</b> [[avoir toujours à la bouche]];<br />[[NT]]: [[faire la louange de quelqu'un]].<br />'''Étymologie:''' DELG [[αὐδή]].
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0039.png Seite 39]] att. [[ᾄδω]], [[singen]], [[besingen]], fut. ἀείσομαι und att. ᾄσομαι Thuc. 2, 54; ἀείσω Theogn. 4; Eur. Herc. Fur. 681; ᾀσῶ Theocr. 1, 145 neben ᾄσομαι 8, 55 u. ᾀσεῦμαι 3, 38, ᾀσεῖ 7, 72; ᾄσουσι auch Plat. Legg. II, 666 d; ᾖσεν Ion 535 at ᾖσται Plat. com. Ath. XV, 665 (v. 11); ᾀσθέν Xen. Cyr. 3, 3, 55; – ἀείσεο imper. futur. oder aor., wie z. B. ἐπιβήσεο, hymn. Hom. 19, 1. – In Ilias u. Odyssee oft praes. [[ἀείδω]], impft. ἄειδον, ἤειδον, fut. ἀεισόμενος Od. 22, 352, aor. ἀεῖσαι Od. 14, 464, ἄεισον ([[varia lectio|v.l.]] ἄειδε Apoll. I. ex. Hom. 10, 13) 8, 492, niemals die contrah. Att. Formen; μῆνιν ἄειδε, [[θεά]] Iliad. 1, 1, ἄειδε δ'ἄρα κλέα ἀνδρῶν 9, 189, μοῦσ' ἄρ'ἀοιδὸν ἀνῆκεν ἀειδέμεναι κλέα ἀνδρῶν Od. 8, 73, ἀοιδόν, ὅς τε θεοῖσι καὶ ἀνθρώποισιν [[ἀείδω]] 22, 346; das α steht auch in der Arsis, Odyss. 17, 519 ἀείδῃ [[δεδαώς]], u. so auch bei anderen Dichtern; wahrscheinlich hatte das Wort ein Digamma, ἀFείδω, verdoppelt ἀFFείδω, welche Erscheinung auch in andern Wörtern sich zeigt. – Pind. oft das praes., ἀεῖσαι Ol. 11, 26; ἀείσομαι I. 8, 39; pass-, ἀείδετο δὲ [[πᾶν]] [[τέμενος]] θαλίαις P. 11, 79; – Aesch. Ag. 16, 691; sp. Ep.; Ar. Lys. 1243; in Prosa überall; [[ἅπερ]] αἱ γραῖαι ᾄδουσιν, wovon sie immer sprechen, Plat. Lys. 203 c, u. so Sp., ᾄδεται παρὰ πάντων Luc. Somn. 12, u. Plut.; oft abs., singen; auch [[μέλος]], ein Lied singen, Plat. Ion 535 a, ποιήματα ᾀδέσθω Legg. VIII, 829 d; φρουράς (so Bekker, Andere φρουρᾶς), Wachtlieder singen. = ἀγρυπνεῖν Ar. Nub. 711. Auch von Vögeln, Theocr. 7, 141; Ael. H. A. 6, 19; bes. vom Krähen des Hahnes, Plat. Conv. 223 c Theaet. 164 c.
}}
{{elru
|elrutext='''ἀείδω:''' стяж. [[ᾄδω]] (ᾰ, in crasi тж. ᾱ; fut. [[ᾄσομαι]] - эп. тж. [[ἀείσομαι]] - редко ἀείσω и [[ᾄσω]], дор. [[ᾀσεῦμαι]] и [[ᾀσῶ]], impf. [[ᾖδον]] - эп. [[ἤειδον]] и [[ἄειδον]], aor. [[ᾖσα]] - эп. ἄεισα и ἄεισον; aor. pass. [[ᾔσθην]])<br /><b class="num">1</b> [[петь]] (παιήονα Hom.; ᾄσματα καὶ σκώμματα Plut.; πρὸς и ὑπ᾽ αὐλόν Arst., Plut.): ἀλεκτρυόνων ᾀδόντων Plat. с пением петухов; πρὶν νενικηκέναι ᾄ. погов. Plat. петь до одержания победы (о бойцовых петухах); τὰ λεχθέντα καὶ ᾀσθέντα Plat. повествования и песни; ἀ. τινί Hom. петь во славу кого-л., Theocr. состязаться в пении с кем-л.;<br /><b class="num">2</b> [[воспевать]], [[славить песнями]] (μῆνιν Ἀχιλῆος, [[κλέα]] [[ἀνδρῶν]] Hom.; τινά Pind.): νευρὴ ἄεισε Hom. тетива запела; ἀ. [[ἀμφί]] τινος Hom. и ᾄ. εἴς τινα Arph. петь в чью-л. честь; παρὰ πάντων ᾄδεσθαι Luc. быть прославляемым всеми;<br /><b class="num">3</b> pass. [[оглашаться]]: ἀείδετο [[τέμενος]] θαλίαις Pind. храм оглашался песнями.
}}
{{etym
|etymtx=Grammatical information: v.<br />Meaning: <b class="b2">sing (about)</b> (Il.)<br />Dialectal forms: Att. [[ᾄδω]]<br />Derivatives: [[ἀοιδή]], [[ᾠδή]] [[song]], [[ἀοιδός]], [[ᾠδός]] [[singer]].<br />Origin: IE [Indo-European] [76] <b class="b2">*h₂ueid-</b> [[sing]]<br />Etymology: The ablaut suggests PIE <b class="b2">*h₂ueid-</b>, but no cognate outside Greek is known. Older speculations, now dated, in Frisk and DELG.<br />See also: [[αὐδή]], [[ἀηδών]]
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[[compare]] the morphological problems with [[ἀείρω]]<br /><b class="num">I.</b> to [[sing]], Il., etc.:—then of any [[sound]], to [[twang]], of the [[bowstring]], Od.; to [[whistle]], of the [[wind]], Mosch.; to [[ring]], of a [[stone]] struck, Theocr.<br /><b class="num">II.</b> [[transitive|trans.]],<br /><b class="num">1.</b> c. acc. rei, to [[sing]], [[chant]], μῆνιν, παιήονα, [[κλέα]] [[ἀνδρῶν]] Hom.:—absol., ἀείδειν [[ἀμφί]] τινος to [[sing]] in one's [[praise]], Od.:—Pass., of songs, to be sung, Hdt.; [[ᾆσμα]] [[καλῶς]] ᾀσθέν Xen.<br /><b class="num">2.</b> c. acc. pers. to [[sing]], [[praise]], Attic
}}
{{Autenrieth
|auten=(ἀϝείδω), fut. ἀείσομαι, aor. ind. ἄεισε, imp. ἄεισον, inf. [[ἀεῖσαι]]: [[sing]]—I. trans., παιήονα, κλέα [[ἀνδρῶν]], ‘lays of heroes;’ [[also]] w. acc. of the [[theme]] of [[minstrelsy]], μῆνιν, Il. 1.1; Ἀχαιῶν νόστον, Od. 1.326; [[with]] ὡς, Od. 8.514; acc. and inf., Od. 8.516.—II. intrans., μάλ' [[ἀεῖσαι]], ‘[[merrily]]’, [[λίγα]], [[καλόν]] (adv.); met. of the [[bow]]-[[string]], Od. 21.411.
}}
{{Slater
|sltr=<b>ᾰείδω</b> ([[ἀείδω]], -ει; -ων; -ειν· impf. ᾰειδ（ε), [[ἄειδον]]: fut. med. pro [[act]]. ἀείσομαι, -εται codd.: aor. [[ἀεῖσαι]]: [[pass]]. ἀείδεται; -όμενον: impf. ᾰείδετο.) <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>a</b> [[sing]] abs. [[πρόφρων]] δὲ καὶ κείνοις ἄειδ' ἐν Παλίῳ Μοισᾶν ὁ [[κάλλιστος]] [[χορός]] (Pauw: ἀείδει Παλίῳ codd.) (N. 5.22) ἀείσομαι χαίταν στεφάνοισι ἁρμόζων (I. 7.39) χρύσεαι δἓξ [[ὑπὲρ]] αἰετοῦ [[ἄειδον]] [[Κηληδόνες]] (Pae. 8.71) <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>b</b> [[sing]] of, [[celebrate]] c. acc. ἀείδει μὲν [[ἄλσος]] ἁγνὸν τὸ τεὸν (O. 5.10) ἀγῶνα δ' ἐξαίρετον [[ἀεῖσαι]] θέμιτες ὦρσαν [[Διός]] (O. 10.24) Λυδῷ γὰρ Ἀσώπιχον ἐν τρόπῳ ἐν μελέταις τ' ἀείδων [[ἔμολον]] (O. 14.18) τὸν Εὐφάνης ἐθέλων γεραιὸς [[προπάτωρ]] σὸς ἄεισέν ποτε, παῖ (Hermann, Boeckh: ὁ σὸς ἀείσεται παῖ codd.: ἀείσεται, παῖ, ὁ [[σός]] Mommsen: locus non sanatus.) (N. 4.90) εἰ δὲ Θεμίστιον ἵκεις ὥστ' ἀείδειν, [[μηκέτι]] ῥίγει (N. 5.50) γνώτ' [[ἀείδω]] θεῷ τε καὶ [[ὅστις]] ἁμιλλᾶται (N. 10.31) [[οὐκ]] ἄγνωτ' [[ἀείδω]] Ἰσθμίαν ἵπποισι νίκαν (I. 2.12) τί [[κάλλιον]] ἢ βαθύζωνόν τε Λατὼ καὶ θοᾶν ἵππων ἐλάτειραν [[ἀεῖσαι]]; fr. 89a. 3. [[pass]]. σε ἀμφὶ κᾶπον Ἀφροδίτας ἀειδόμενον (P. 5.24) πολλοῖσι μὲν γὰρ ἀείδεται νικαφόροις ἐν ἀέθλοις θρέψαισα καὶ θοαῖς ὑπερτάτους ἥρωας ἐν μάχαις ([[Αἴγινα]] sc.) (P. 8.25) [[παῖς]] ὁ Θεαρίωνος ἀρετᾷ κριθεὶς [[εὔδοξος]] ἀείδεται Σωγένης (N. 7.8) [[fig]]. ἀείδετο δὲ πὰν [[τέμενος]] τερπναῖσι θαλίαις [[was]] [[filled]] [[with]] the songs of (O. 10.76)
}}
{{lsm
|lsmtext='''ἀείδω:''' Ιων. και ποιητ. [[ρήμα]] (πρβλ. [[ἀείρω]]), σε Αττ. [[ᾄδω]]· παρατ. [[ἤειδον]], Επικ. [[ἄειδον]], Αττ. [[ᾖδον]]· μέλ. [[ἀείσομαι]], Αττ. [[ᾄσομαι]]· [[σπανίως]] σε Ενεργ. τύπο <i>ἀείσω</i>· [[ακόμη]] σπανιότερα απαντά ο [[τύπος]] [[ᾄσω]]· Δωρ. [[ᾀσεῦμαι]], [[ᾀσῶ]]· αόρ. αʹ <i>ἤεισα</i>, Επικ. ἄεισα [ᾰ], προστ. <i>ἄεισον</i>, Αττ. [[ᾖσα]] — Παθ., Αττ. αόρ. αʹ [[ᾔσθην]], παρακ. [[ᾖσμαι]]·<br /><b class="num">I.</b> άδω, [[παράγω]] οξύ ήχο, λέγεται για τη [[χορδή]] του τόξου, σε Ομήρ. Οδ.· [[σφυρίζω]], λέγεται για τον άνεμο, σε Μόσχ.· κάνω πάταγο, λέγεται για λίθο που προσκρούει [[κάπου]], σε Θεόκρ.<br /><b class="num">II.</b> μτβ.,<br /><b class="num">1.</b> με αιτ. πράγμ., [[ψάλλω]], [[διηγούμαι]] ψάλλοντας· <i>μῆνιν</i>, <i>παιήονα</i>, [[κλέα]] [[ἀνδρῶν]], σε Όμηρ.· απόλ., ἀείδειν [[ἀμφί]] τινος, [[ψάλλω]] προς έπαινο κάποιου, [[εξυμνώ]], σε Ομήρ. Οδ. — Παθ., λέγεται για άσματα, άδομαι, ψάλλομαι, σε Ηρόδ.· [[ᾆσμα]] [[καλῶς]] ᾀσθέν, σε Ξεν.<br /><b class="num">2.</b> με αιτ. προσ., [[ψάλλω]], [[επαινώ]], σε Αττ.
}}
{{ls
|lstext='''ἀείδω''': Ἰων. καὶ Ποιητ. [[τύπος]], (πρβλ. [[ἀείρω]]), ἐν χρήσει παρ’ Ὁμήρ., Πινδάρ. καὶ [[ἐνίοτε]] παρ’ Ἀττ. ποιηταῖς (ἔτι καὶ ἐν τριμ. Αἰσχύλ. Ἀγ. 16, Εὐρ. Ἀποστ. 188, Κρατίν. Ἄδηλ. 142), [[ὡσαύτως]] ἐν Ἰων. πεζογρ., οἱ Ἀττ. συναιροῦσιν ᾄδω (οὕτω καὶ ἐν Ἀνακρ. 45, Θεοκρ.) Τραγ., Πλάτ. κτλ. - παρατ. ἤειδον, Ὀδ., καὶ ἄειδον, Ἰλ., κτλ. Ἀττ. ᾖδον, Εὐρ. Ἄλκ. 761, Θουκ.: - μέλλ. ἀείσομαι, Ὀδ. Χ. 352, Θέογν. ἀλλὰ ᾄσομαι, Ὕμ. Ὁμ. 5. 2., 32.19, καὶ [[πάντοτε]] παρ’ Ἀττ. ([[διότι]] ἐν Ἀριστοφ. Εἰρ. 1297 τὸ ᾄσει ἐγένετο ἤδη ἀποδεκτόν· καὶ ἐν Πλάτ. Νόμ. 666D ὁ Πόρσων διώρθωσε, ποίαν δὲ ἥσουσιν... φωνήν;). - Σπανίως ἐν τῷ ἐνεργ. τύπῳ ἀείσω, Σαπφ. 11, Θέογν. 4., Ἀριστοφ. Λυσ. 1243 (Λακων.), καὶ παρὰ τοῖς μεταγεν. ποιηταῖς (ἐν Εὐρ. Ἡρ. Μαιν. 681 διωρθώθη [[ἀείδω]] ὑπὸ τοῦ Elmsley)· καὶ ἔτι σπανιώτερον ᾄσω (ἴδε ἀνωτ.) Βάβρ. 12.13. - Δωρ. ᾀσεῦμαι, Θεοκρ. 3. 38. ᾀσῶ, ὁ αὐτ. 1. 145: - ἀόρ. ἤεισα, Καλλ. Ἐπιγράμμ. 22. 4 Ὀππ., Ἐπικ. ἄεισα, [ᾰ], Ὀδ. Φ, 411, καὶ μεταγεν. Ἐπ. ἄεισον, Εὐρ. Τρῳ. 513, Ἀριστοφ., ᾖσα, Ἀριστοφ. Νέφ. 1371, Πλάτ. Τίμ. 21Β. -Παθ. ἀείδομαι, Πίνδ., Ἡρόδ.: - ποιητ. παρατ. ἀείδετο, Πίνδ.: - ἀόρ. ᾔσθην, ἴδε κατωτέρ. ΙΙ.1.: - παρακ. ᾖσμαι, Πλάτ. Κωμ. ἐν «Λάκωσιν», 1. 11. -Προστακτική τις τοῦ μέσου ἀορ. ἀείσεο, ἀπαντᾷ ἐν Ὕμ. Ὁμ. 16.1., ἐκτός ἂν ἀναγνωσθῇ ἀείδεο. - Πρβλ. διαείδω, ἐπ-, προσ-, συνᾴδω (ἐκ √ϜΕΙΔ μετά προθεματικοῦ α, ὡς ἐν τοῖς [[ἀείρω]], [[ἀέξω]], παράγονται τά [[ἀείδω]] (ἀϝείδω), [[ἀοιδός]], [[ἀηδών]], πρβλ. Σανσκρ. vad, vadâmi, (loquor), vâdas (sermo), Λιθουαν. vadinù (vocco)· πρβλ. καὶ τὰς μεταγεν. Ἑλλην. λέξεις ὕδω, [[ὕδης]]). [ᾰ: ἀλλ. ᾱ ἐν ἄρσει. Ὀδ. Ρ. 519, Ὕμ. Ὁμ. 27. 1, Θέογν. 4, Θεοκρ. 7. 41 κτλ.] ᾄδω, [[ψάλλω]], Ἰλ. Α. 604, κτλ. Ἐντεῦθεν: πᾶς [[ἦχος]] φωνῆς (ὁπωσοῦν [[εὔηχος]])· [[οὕτως]] ἐπὶ ἀλέκτορος, χελιδόνος, [[γλαυκός]], βατράχου κτλ. Ἀριστ. Θαυμ. 70, Θεόφρ. περὶ Σημ. 3. 5. κτλ. οὕτω καὶ ἐπὶ ἄλλων ἤχων, [[οἷον]] τῆς νευρᾶς τοῦ τόξου, Ὀδ. Φ.411 - τοῦ συριγμοῦ, ὃν παράγει ὁ πνέων κατὰ τῶν δένδρων, Μόσχ. 5. 8: - τοῦ πατάγου, ὃν παράγει [[λίθος]] πληττόμενος, Θεόκρ. 7. 26: - πρὶν νενικηκέναι ᾄδειν, [[κρώζω]] (ἐπὶ ἀλέκτορος) πρὸ τῆς νίκης, Πλάτ. Θεαίτ. 146Α. - Σύνταξις: - ἀείδ. τινί, ᾄδω [[πρός]] τινα, Ὀδ. Χ. 346, ἀλλὰ καὶ [[ἀγωνίζομαι]] [[πρός]] τινα εἰς ᾠδήν, Θεοκρ. 8. 6· ᾄδ. πρὸς αὐλὸν ἢ λύραν, [[ψάλλω]] ἐν συμφωνίᾳ [[πρός]] ..., Ἀριστ. Πρβλ. 19. 9· ὑπ’ αὐλόν, Πλούτ. 2. 41C· ἀείσας ... χαίρειν Δημοκλέα, ποιητικ. ἀντὶ εἶπες, Συλλ. Ἐπιγρ. 3256, 7. ΙΙ. μεταβ. 1) μ. αἰτ. πράγμ. = [[ψάλλω]], διηγοῦμαι ψάλλων, μῆνιν ἄειδε θεά, Ἰλ. Α.1· παιήονα, Α. 473· κλέα ἀνδρῶν, νόστον, κτλ. Ι. 189., Ὀδ. Α. 326· τὸν Βοιώτιον νόμον, Σοφ. Ἀποσπ. 858· καὶ ἀπολ. ἀ [[ἀμφί]] τινος, [[ψάλλω]] εἰς ἔπαινόν τινος, Ὀδ. Θ. 267· εἴς τινα, Ἀριστοφ. Λυσ. 1243: - μεταγεν. [[ἁπλῶς]], καλεῖν, Αἰλ. περὶ Ζ. Ἰδ. 2. 28: -Παθ. ἐπὶ ᾀσμάτων = ᾄδομαι, ψάλλομαι, Ἡρόδ. 4. 35· τὰ λεχθέντα καὶ ᾀσθέντα, Πλάτ. Λυσ. 205Ε· ᾆσμα [[καλῶς]] ᾀσθέν, ἀντιθέτως τῷ [[λόγος]] [[καλῶς]] ῥηθείς, Ξεν. Κυρ. 3. 3, 55. 2) μ. αἰτιατ. προσ. = [[ψάλλω]], ἐπαινῶ. ὡς τὸ Λατ. Canere, Πινδ. Π. 5. 32. καὶ Ἀττ. Ἐντεῦθεν κατὰ παθ. ἀείδεται θρέψασ’ ἥρωας, δοξάζεται, φημίζεται ὡς ἡ τροφὸς ἡρώων, Πίνδ. Π. 8, 35. 3) παθητ. [[ὡσαύτως]], ἀντηχῶ ἐκ τῶν ᾀσμάτων, ἀείδετο πᾶν [[τέμενος]]... θαλίαις, Πινδ. Ο. 10 (11), 92.
}}
{{FriskDe
|ftr='''ἀείδω''': att. [[ᾄδω]]<br />{aeídō}<br />'''Grammar''': v.<br />'''Meaning''': [[singen]], [[besingen]].<br />'''Derivative''': Ableitungen: [[ἀοιδή]], [[ᾠδή]] [[Gesang]], [[Lied]], woraus [[ἀοίδιμος]], [[ᾠδικός]]. Nom. agentis [[ἀοιδός]], [[ᾠδός]] [[Sänger]]. Davon (oder von [[ἀοιδή]]) [[ἀοιδιάω]] ep. = [[ἀείδω]] (vgl. Schwyzer 732 β); von [[ᾠδή]] [[Ὠιδεῖον]] Gebäude (in Athen) für musische Wettkämpfe (vgl. Chantraine Formation 61). Ferner [[ἄεισμα]], [[ᾆσμα]] n. [[Gesang]], [[Lied]] (ion. att.) mit [[ᾀσμάτιον]] (Pl. Kom.). [[ᾀσμός]] m. ib. (Pl. Kom.).<br />'''Etymology''': Zu [[αὐδή]], aber nähere Beziehungen unklar. Nach der geistreichen Annahme Wackernagels KZ 29, 151f. ist [[ἀείδω]] aus einem reduplizierten Aorist *ἀϝεϝδεεν entsprungen, der zuerst durch Dissimilation *ἀϝειδεῖν ergeben hätte, wie (ϝ)ειπεῖν für *ϝεϝπεεν steht. Zu dem so neugeschaffenen Präsens [[ἀείδω]] ferner [[ἀοιδός]] usw. Aber nach [[ἀλκή]], [[ἀλαλκεῖν]] (neben [[ἀλέξω]]) zu schließen, hätte man neben [[αὐδή]] einen Aorist *ἀϝαυδεῖν erwartet. — Die Zerlegung in eine Wurzel αὐ- (s. ἄβα) mit zwei Erweiterungen: ηι (> ει oder η) und δ: ἀϝείδ-ω, ἀϝη-δών neben αὐδ-ή (Specht KZ 59, 119ff., Ursprung 281) ist sehr künstlich. Abzulehnen Diehl RhM 89, 96f., über den Gebrauch ebenda 91f.<br />'''Page''' 1,22-23
}}
{{DGE
|dgtxt=v. [[ᾄδω]].
}}
{{elnl
|elnltext=[[ἀείδω]] ep. poët. Ion. voor [[ᾄδω]].
}}
{{lxth
|lthtxt=''[[canere]]'', to [[sing]], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:2.8.2/ 2.8.2], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:Thuc.%202.21.3/ 2.21.3], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:Thuc.%202.54.3/ 2.54.3], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:Thuc.%202.8.2/ 2.8.2].
}}