View source for δέκατος

{{LSJ1
|Full diacritics=δέκᾰτος
|Medium diacritics=δέκατος
|Low diacritics=δέκατος
|Capitals=ΔΕΚΑΤΟΣ
|Transliteration A=dékatos
|Transliteration B=dekatos
|Transliteration C=dekatos
|Beta Code=de/katos
|Definition=(Arc. [[δέκοτος]] ''IG''5(2).282 (Mantinea, v B.C.), also Aeol. in ''Epigr.Gr.''988.5 (Balbilla)), η, ον: ([[δέκα]]):—<br><span class="bld">A</span> [[tenth]], Ἠώς Il.6.175, etc.; as a [[round]] [[number]], Od.16.18, etc.<br><span class="bld">II</span> [[δεκάτη]] (''[[sc.]]'' [[μερίς]]), ἡ, [[tenth part]], [[tithe]], τᾶς δεκάτας δεκάταν Simon.141.4, cf. [[Herodotus|Hdt.]]2.135, etc.; τῇ θεῷ τὰς δ. ἐξαιρεθῆναι Lys.20.24; <b class="b3">τὰ ἐκ τῆς δεκάτης</b> the [[produce]] [[of the tenth]], IG12.91, cf. ''Tab.Defix.''99.14: esp. as a [[customs]]-[[duty]], D.20.60; δεκάτη μόσχων ''PTeb.''307.8 (iii A.D.).<br><span class="bld">2</span> [[δεκάτη]] (''[[sc.]]'' [[ἡμέρα]]), ἡ, [[the tenth day]], Od.9.83, al.<br><span class="bld">b</span> <b class="b3">δεκάτη προτέρα· ἡ πρὸ εἰκάδος, ὡς ὑστέρα· ἡ μετ' εἰκάδα</b>, [[Hesychius Lexicographus|Hsch.]]<br><span class="bld">3</span> [[festival on the tenth day after birth]], when the child has a name given it, <b class="b3">τὴν δεκάτην θύειν</b> to give a [[naming-day]] [[feast]], [[Aristophanes|Ar.]]''[[The Birds|Av.]]''922, cf. 494; δ. ὑπέρ τινος ἑστιᾶσαι D.40.28, cf. 39.22.<br><span class="bld">4</span> δεκάτα· [[τάξις]], [[ἄθροισμα]], καὶ ἡ τῶν εἴκοσιν ἁρμάτων τάξις, [[Hesychius Lexicographus|Hsch.]]<br><span class="bld">5</span> [[δέκατον]], τό, [[tenth part]], [[LXX]] ''Le.''23.13,17 (pl.).
}}
{{DGE
|dgtxt=(δέκᾰτος) [[δεκάτη]], [[δέκατον]]<br /><b class="num">• Alolema(s):</b> fem. -α Simon.106b.4D., Hsch., arcad., tes., eol. [[δέκοτος]] <i>IG</i> 5(2).282 (Mantinea V a.C.), <i>SEG</i> 27.202.5 (Larisa III a.C.), <i>Ann.Br.Sch.Ath</i>.88.1993.190.B.43, 191.B.72 (Tesalia II a.C.), Balbill.31.5<br /><b class="num">A</b> [[décimo]] temp. Ἠώς <i>Il</i>.6.175, Nonn.<i>D</i>.3.35, ἔτος B.11.59, A.<i>A</i>.40, S.<i>Ph</i>.312, E.<i>Rh</i>.444, <i>IG</i> 2<sup>2</sup>.2498.18 (IV a.C.), Eun.<i>VS</i> 485, 493, <i>CPR</i> 15.50b.2.5 (I d.C.), ἐνιαύτος Balbill.l.c., Q.S.8.477, [[ἑπταετία]] Ph.1.25<br /><b class="num">•</b>no temp. [[μοῖρα]] Hes.<i>Fr</i>.275.1, ὄχος en una enumeración, S.<i>El</i>.708, ῥυμός <i>IG</i> 11(2).161B.7 (III a.C.)<br /><b class="num">•</b>τόκος δεκάτης un interés del diez por ciento</i>, <i>SEG</i> 33.1041.27 (Cime II a.C.), en plu. τόκοι δέκατοι <i>Epigr.Anat</i>.23.1994.7 (Teos III a.C.).<br /><b class="num">B</b> subst.<br /><b class="num">I</b> ἡ [[δεκάτη]]<br /><b class="num">1</b> (<i>[[sc.]]</i> [[ἡμέρα]]) [[el décimo día]] [[ἀνδρογόνος]] δεκάτη Hes.<i>Op</i>.794, δεκάτῃ δ' ἐς γαῖαν ἵκοιτο Hes.<i>Th</i>.723, δεκάτῃ ἐπέβημεν γαίης <i>Od</i>.9.83, μηνὸς ἐν ὀγδοάτου δεκάτῃ Emp.B 68, cf. <i>IG</i> 3(3).99.14, [[LXX]] <i>Le</i>.16.29<br /><b class="num">•</b>en el cómputo de los días del mes δ. ἱσταμένου (μηνός) [[el día diez]] τō [Π] υανοφσιōνος μέχρι δεκάτɛ̄ς hισταμένο <i>IG</i> 1<sup>3</sup>.6B.26 (V a.C.), Γαμηλιῶνος δεκάτει ἱσταμένου <i>ID</i> 1498.2 (II a.C.)<br /><b class="num">•</b>[[δεκάτη ὑστέρα]] = [[el día veintiuno]] Σκιροφοριῶνος δεκάτει ὑστέρᾳ <i>IG</i> 2<sup>2</sup>.493.6 (IV a.C.), cf. 641.5 (III a.C.), Μαιμακτηριῶνος δεκάτῃ ὑστέρᾳ decr. en D.L.7.10, cf. Longin.<i>Rh</i>.192<br /><b class="num">•</b>[[δεκάτη προτέρα]] = [[el día diecinueve]] δεκάτη προτέρα· ἡ πρὸ εἰκάδος, ὡς ὑστέρα· ἡ μετ' εἰκάδα Hsch.<br /><b class="num">•</b>[[fiesta que se celebraba el décimo día después del nacimiento]] Ar.<i>Au</i>.922, τί σε μάτηρ ἐν δεκάτᾳ ... ὠνόμαζεν; E.<i>Fr</i>.2, δεκάτην ὑπὲρ [[αὑτοῦ]] ἑστιᾶσαι festejar el día décimo en su honor</i> D.40.28, ἡ τοῦ πάσχα ἑορτὴ ἀπὸ δεκάτης ἤρχετο Clem.Al.<i>Strom</i>.2.11.51.<br /><b class="num">2</b> (<i>[[sc.]]</i> [[μερίς]]) [[la décima parte]], [[el diezmo]] ὄφρα θεῷ δεκάτην ... κρεμάσαιμεν Eumel.12, τῇ Ἥρῃ ἀνέθεσαν δεκάτην ἔρδοντες γοργύρην χρυσῆν <i>SEG</i> 12.391.7 (Samos VI a.C.), Καπανὶς δεκάτɛ̄ν ἀνέθɛ̄κεν τἀθɛ̄ναίᾳ <i>IG</i> 1<sup>3</sup>.565 (V a.C.), Μεσσάνιοι καὶ Ναυπάκτιοι ἀνέθεν Διὶ Ὀλυμπίῳ δεκάταν ἀπὸ τῶμ πολεμίων <i>IO</i> 259 (V a.C.), τᾶς δεκάτας δεκάταν Simon.l.c., cf. <i>IG</i> [[l.c.]], τῇ θεῷ ... τὰς δεκάτας ἐξαιρεθῆναι Lys.20.24, ἡ δεκάτη τῶν γινομένων χρημάτων Hdt.3.57, cf. 2.135, del ingreso por pastos, Arist.<i>Oec</i>.1346<sup>a</sup>3, τὰ ἐκ τε͂ς δεκάτɛ̄ς la renta de la décima parte</i>, <i>IG</i> 1<sup>3</sup>.52.7 (V a.C.)<br /><b class="num">•</b>en lit. crist. [[el diezmo]] para Dios, Clem.Al.<i>Strom</i>.2.11.51<br /><b class="num">•</b>para los obispos y clérigos <i>Const.App</i>.2.27.6, 8.30.2<br /><b class="num">•</b>esp. como derechos de aduana [[un diez por ciento]] D.20.60, δεκάτη μόσχων n. de un [[impuesto]] del diez por ciento pagado por los sacerdotes que gravaba el sacrificio de animales en ceremonias relig. <i>PHib</i>.115.1 (III a.C.), <i>PTeb</i>.572 (II d.C.), 307.8 (III d.C.).<br /><b class="num">4</b> δεκάτα· [[τάξις]]. [[ἄθροισμα]]. καὶ ἡ τῶν η' ἁρμάτων τάξις Hsch.<br /><b class="num">II</b> [[τὸ δέκατον]] = [[la décima parte]] δύο δέκατα σεμιδάλεως [[LXX]] <i>Le</i>.23.13, τὸ δέκατον τῆς πόλεως <i>Apoc</i>.11.13.<br /><b class="num">• Diccionario Micénico:</b> <i>de-ko-to</i> (?).
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0543.png Seite 543]] der [[Zehnte]], von Hom. an überall. Bei Homer als bestimmte Zahlangabe z. B. Iliad. 2, 329 Odyss. 10, 29; Odyss. 19, 192 τῷ δ' [[ἤδη]] [[δεκάτη]] ἢ ἑνδεκάτη πέλεν ἠὼς οἰχομένῳ; als runde Bezeichnung einer ganz unbestimmten Vielheit Odyss. 14, 325. 19, 294 ἐς δεκάτην γενεήν; 16, 18 δεκάτῳ ἐνιαυτῷ; besonders merkwürdig Iliad. 8, 404. 418 ἐς δεκάτους περιτελλομένους ἐνιαυτούς, statt ἐς δέκατον ἐνιαυτόν, Homerisch plural. für den singular., oder statt ἐς [[δέκα]] ἐνιαυτούς, die Ordinalzahl statt der Cardinalzahl, was eine nicht minder Homerische Figur sein würde; auf seden Fall ist Bentley's Conjectur [[δέκα]] τούς müssig. – Vgl. [[δεκάτη]].
}}
{{bailly
|btext=η, ον :<br /><b>1</b> <i>adj.</i> [[dixième]];<br /><b>2</b> ἡ [[δεκάτη]] ([[μερίς]] <i>ou</i> [[μοῖρα]]) la dixième partie, la dîme.<br />'''Étymologie:''' [[δέκα]].
}}
{{elnl
|elnltext=δέκατος -η -ον [δέκα] tiende:. δεκάτῳ ἐνιαυτῷ in het tiende jaar Il. 12.15. subst. ἡ [[δεκάτη]] (''[[sc.]]'' [[μοῖρα]] of [[μερίς]]) [[tiende deel]], [[tiende]] (om te offeren aan de goden of te betalen als belasting). (''[[sc.]]'' [[ἡμέρα]]) [[tiende dag]]; uitbr. ceremonie / offer van de tiende dag (waarop een kind een naam kreeg), als acc. v. h. inw. obj.: οὐκ ἄρτι θύω τὴν δεκάτην αὐτῆς ἐγώ ik ben net begonnen met het offer voor haar tiende dag Aristoph. Av. 922.
}}
{{elru
|elrutext='''δέκᾰτος:''' [[десятый]]: οὐκ ἐς δεκάτους περιτελλομένους ἐνιαυτούς Hom. даже не в десять годовых круговращений, т. е. никогда уже.
}}
{{Autenrieth
|auten=[[tenth]]; ἐς δεκάτους ἐνιαυτούς, [[for]] ἐς [[δέκα]] ἐνιαυτούς or δέκατον ἐνιαυτόν, Il. 8.404.
}}
{{Slater
|sltr=[[δέκατος]] <br /><b>1</b> [[tenth]] ἑβδόμᾳ καὶ σὺν δεκάτᾳ γενεᾷ (P. 4.10)
}}
{{StrongGR
|strgr=ordinal from [[δέκα]]; [[tenth]]: [[tenth]].
}}
{{Thayer
|txtha=δεκάτῃ, δέκατον ([[δέκα]]) (from Homer down), the [[tenth]]: τό δέκατον, a [[substantive]], the [[tenth]] [[part]]: Revelation 11:13.
}}
{{grml
|mltxt=-η, -ο (AM [[δέκατος]], -η, -ον)<br />Ι. αυτός που έχει τον αριθμό [[δέκα]] στην [[αρίθμηση]] [[κατά]] [[σειρά]]<br />II. <b>το θηλ. ως ουσ.</b> η δέκατη και η [[δεκάτη]] (AM [[δεκάτη]])<br /><b>1.</b> η δέκατη [[μέρα]] του [[μήνα]]<br /><b>2.</b> το ένα δέκατο ποσότητας προϊόντων ή άλλων αγαθών<br /><b>3.</b> [[προσφορά]] του ενός δεκάτου της παραγωγής ως [[θυσία]] σε θεό<br /><b>4.</b> η υποχρεωτική [[προσφορά]] του ενός δεκάτου της παραγωγής ή εισοδημάτων στο [[κράτος]], σε άρχοντα, ιδιοκτήτη κ.λπ.<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[τελωνειακός]] [[δεσμός]] επί τών εμπορευμάτων τών πλοίων<br /><b>2.</b> [[εορτή]] [[κατά]] τη δέκατη [[μέρα]] από τη [[γέννηση]] παιδιού, [[κατά]] την οποία του έδιναν και τ' όνομα του<br /><b>3.</b> <b>φρ.</b> «τήν δεκάτην θύειν» ή «δεκάτην [[ὑπέρ]] τινος ἑστιᾱσαι» — η [[παράθεση]] γεύματος [[κατά]] τη δέκατη [[μέρα]] από τη [[γέννηση]]<br />III. <b>το ουδ. ως ουσ.</b> <i>το δέκατο</i> (AM δέκατον)<br />το ένα δέκατο, το ένα από τα [[δέκα]] ίσα μέρη στα οποία έχει διαιρεθεί [[κάτι]]<br /><b>νεοελλ.</b><br /><i>τα δέκατα</i><br />ο [[πυρετός]] που ανεβάζει τον υδράργυρο του θερμομέτρου [[μερικά]] δέκατα [[πάνω]] από την κανονική [[θερμοκρασία]] του σώματος.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Ο τ. [[δέκατος]] ανάγεται σε ΙΕ <i>dekm</i>-<i>to</i>-<i>s</i> <span style="color: red;"><</span> <i>dekm</i> «[[δέκα]]» με [[παρέκταση]] σε -<i>t</i>- ([[πρβλ]]. λιθ. <i>dešimtas</i>, αρχ. σλαβ. <i>deseto</i>. γοτθ. <i>taihunda</i>)].
}}
{{lsm
|lsmtext='''δέκατος:''' -η, -ον ([[δέκα]]),<br /><b class="num">I.</b> [[δέκατος]] στη [[σειρά]], σε Όμηρ. κ.λπ. <b>II. 1. [[δεκάτη]]</b> (ενν. [[μερίς]]), <i>ἡ</i>, [[φόρος]] [[δέκα]] τοις [[εκατό]], σε Ηρόδ. κ.λπ.<br /><b class="num">2.</b> [[δεκάτη]] (ενν. [[ἡμέρα]]), <i>ἡ</i>, δέκατη στη [[σειρά]] [[ημέρα]], σε Όμηρ.· στην Αθήνα, δέκατη [[ημέρα]] [[μετά]] τη [[γέννηση]], στην οποία δινόταν το όνομα του παιδιού· <i>τὴν δεκάτην θύειν</i>, [[γιορτάζω]] με [[γλέντι]] την [[ημέρα]] της ονοματοθεσίας, σε Αριστοφ.· τὴν δ. ἑστιᾶσαι [[ὑπὲρ]] τοῦ υἱοῦ, σε Δημ.
}}
{{ls
|lstext='''δέκατος''': -η, -ον, ([[δέκα]]) Ὅμ., [[ὅστις]] μεταχειρίζεται αὐτὸ καὶ ὡς ἀριθμὸν στρογγύλον, [[οὕτως]] εἰπεῖν, Ὀδ. Π. 18, κτλ. ΙΙ. [[δεκάτη]] (ἐνν. [[μερίς]]), ἡ, τὸ δέκατον [[μέρος]], πολλοστὸν [[μέρος]], Σιμων. 133 Bgk., Ἡρόδ. 2. 135, κτλ.· τῇ θεῷ Λυσ. 160. 14· τὰ ἐκ τῆς δεκάτης, ὅ,τι συνελέχθη ἐκ τῆς δεκάτης, Συλλ. Ἐπιγρ. 76. 7, πρβλ. 1034, κ. ἀλλ.· ἰδίως ὡς [[φόρος]] ἐπὶ τῶν πραγματειῶν πλοίων, Δημ. 475. 5. 2) [[δεκάτη]] (ἐνν. [[ἡμέρα]]), ἡ, ἡ [[δεκάτη]] [[ἡμέρα]], Ὅμ.· ἐν Ἀθήναις, ἡ ἑορτὴ κατὰ τὴν δεκάτην ἡμέραν μετὰ τὴν γέννησιν, [[ὁπότε]] τὸ [[τέκνον]] ἐλάμβανε τὸ [[ὄνομα]] αὐτοῦ, τὴν δεκάτην θύειν, παρατιθέναι εὐωχίαν ἐπὶ τῇ ὀνοματοθεσίᾳ τοῦ τέκνου, Ἀριστοφ. Ὄρν. 922, πρβλ. 494, Εὐρ. Ἠλ. 645· οὕτω, τὴν δεκάτην ἑστιᾶσαι [[ὑπὲρ]] τοῦ υἱοῦ Δημ. 1016, ἐν τέλ., πρβλ. 1001. 5.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[[δέκα]]<br /><b class="num">I.</b> [[tenth]], Hom., etc.<br /><b class="num">II.</b> [[δεκάτη]], ''[[sc.]]'' [[μερίς]] the [[tenth]] [[part]], [[tithe]], Hdt., etc.<br /><b class="num">2.</b> [[δεκάτη]] (''[[sc.]]'' [[ἡμέρα]]), the [[tenth]] day, Hom.; at [[Athens]], the [[tenth]] day [[after]] [[birth]], [[when]] the [[child]] has a [[name]] given it, τὴν δεκάτην θύειν to [[give]] a naming-day [[feast]], Ar.; τὴν δεκάτην ἑστιᾶσαι [[ὑπὲρ]] τοῦ υἱοῦ Dem.
}}
{{Chinese
|sngr='''原文音譯'''：dek£th 得卡帖<br />'''詞類次數'''：形容詞（4）<br />'''原文字根'''：十分之一的 相當於： （[[מַעֲשֵׂר]]&#x200E;）<br />'''字義溯源'''：十分之一，什一稅；源自（[[δέκατος]]）=第十）；而 （[[δέκατος]]）出自（[[δέκα]] / [[δεκαέξ]] / [[δεκαοκτώ]]）*=十）。希伯來書七章四次使用這字，都是說到亞伯拉罕將得來的取出十分之一給麥基洗基，他與神的兒子相似，他的祭司職分比亞伯拉罕後代的利未祭司職分還要高超，所以亞伯拉罕要向他交付十分之一。主耶穌是神的兒子，也是以這等次為大祭司，遠超過利未支派的大祭司<br />'''出現次數'''：總共（4）；來（4）<br />'''譯字彙編'''：<br />1） 十分之一的（2） 來7:8； 來7:9；<br />2） 十分之一（2） 來7:2； 來7:4<br />'''原文音譯'''：dškatoj 得卡拖士<br />'''詞類次數'''：形容詞（3）<br />'''原文字根'''：（第）十<br />'''字義溯源'''：第十的，十分之一；源自 （[[δέκα]] / [[δεκαέξ]] / [[δεκαοκτώ]]）*=十。（ 約1:39）原文：第十時辰；猶大人計時，上午六時為第一時辰，第十時辰，即下午四時；和合本譯為申正，這是古時以十二地支的計時法，現已不再使用<br />'''出現次數'''：總共（3）；約（1）；啓（2）<br />'''譯字彙編'''：<br />1） 第十（2） 約1:39； 啓21:20；<br />2） 十分之一（1） 啓11:13
}}
{{lxth
|lthtxt=''[[decimus]]'', [[tenth]], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:1.18.2/ 1.18.2], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:1.87.6/ 1.87.6], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:1.103.1/ 1.103.1]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:1.116.1/ 1.116.1], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:2.2.1/ 2.2.1], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:2.13.1/ 2.13.1]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:5.56.5/ 5.56.5], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:5.81.2/ 5.81.2], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:5.83.4/ 5.83.4], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:6.7.4/ 6.7.4], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:6.93.4/ 6.93.4], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:7.18.4/ 7.18.4], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:8.58.1/ 8.58.1].
}}