View source for ζα

{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1135.png Seite 1135]] praefixum ἐπιτατικόν, nach Schol. Ap. Rh. 1, 1029. 1159 u. Hesych. μέγα, ἰσχυρόν, πολύ, [[sehr]] (vgl. δα –); Plut. Symp. 5, 4, 1 τὸ ζᾶ [[μέγεθος]] εἴωθε σημαίνειν. – In einigen Zusammensetzungen dialektisch für διά, z. B. ζαβάλλειν, VLL., für διαβάλλειν, [[ζάβατος]], Sappho, = διάβατος. Vgl. Buttm. Lezil. 1, 220 Anm. 4.
}}
{{Autenrieth
|auten=([[διά]]): intensive prefix, [[like]] δα-.
}}
{{grml
|mltxt=<b>(I)</b><br />ζά (Α) (αιολ. τ. της πρόθ. <i>διά</i>)<br /><b>1.</b> σπάνια χρησιμοποιείται ως πρόθ. (α. «ζὰ τὰν σὰν ἰδέαν», <b>Θεόκρ.</b><br />β. «ζὰ νυκτός», Ιω. Γραμματ.)<br /><b>2.</b> συνηθέστερα ως α' συνθετ. στα αιολ. [[σύνθετα]] [[ζαβάλλω]], [[ζάβατος]], [[ζάδηλος]] κ.λπ. [[αντί]] [[διαβάλλω]], <i>διάβατος</i>, [[διάδηλος]] κ.λπ.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <i>ζα</i> <span style="color: red;"><</span> <i>δja</i> «διά» ([[πρβλ]]. <i>Dy</i><i>ē</i><i>us</i> > [[Ζεύς]], <i>ελπίδjω</i> > [[ελπίζω]]). Το <i>ζ</i>- προήλθε φωνητικά από το συμφωνικό [[σύμπλεγμα]] <i>d</i> <span style="color: red;">+</span> <i>j</i> (το <i>j</i> αποτελεί τη συμφωνική [[μορφή]] του ημιφώνου <i>ι</i>). Με ανάλογη συμφωνική [[προφορά]] του ημιφώνου η πρόθ. <i>διά</i> έδωσε στη Νέα Ελληνική τον τ. <i>για</i>].<br /><b>(II)</b><br />τα (Μ ζᾱ)<br />τα ζώα.
}}
{{elru
|elrutext='''ζα:''' <b class="num">II</b> усилит. приставка со знач. очень, весьма, вполне (ср. напр. ζά-θεος).
}}
{{etym
|etymtx=Grammatical information: [[very]]<br />Meaning: mostly strengthening in ep. compp. like [[ζαής]] (s. v.), <b class="b3">ζά-θεος</b> [[very godlike]], [[saint]], <b class="b3">ζά-κοτος</b> [[very angry]], <b class="b3">Ζά-λευκος</b> PN.<br />Other forms: Aeolic form of [[διά]],<br />Origin: GR [a formation built with Greek elements]<br />Etymology: While for <b class="b3">ζα-</b> under unknown conditions <b class="b3">δα-</b> occurs, we find through inverse writing (or pronunciation?) also <b class="b3">ζα-</b> for expected <b class="b3">δα-</b>, e. g. in <b class="b3">ζά-πεδον</b> for <b class="b3">δά-πεδον</b>, <b class="b3">ζα-κόρος</b> for <b class="b3">*δα-κόρος</b>, prob. alo in [[ζακρυόεις]]; s. v. - Schwyzer 330f., Schwyzer-Debrunner 449, Chantraine Gramm. hom. 1, 169; further Risch Mus. Helv. 3, 255 n. 2.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=insep. Prefix, = δα-, [[ἀρι-]], [[ἐρι-]], [[very]], as in ζά-θεος, ζά-κοτος, ζα-μενής, etc.
}}
{{mantoulidis
|mantxt=[[ἀντί]] διά. Προθεματικό μεγεθυντικό μόριο ὅπως τά: [[ἀρι-]], [[ἐρι]] -, π.χ. [[ζαμενής]] (=[[ὁρμητικός]]), [[ζάπλουτος]].
}}