View source for ἐπιβουλεύω

{{LSJ1
|Full diacritics=ἐπιβουλεύω
|Medium diacritics=ἐπιβουλεύω
|Low diacritics=επιβουλεύω
|Capitals=ΕΠΙΒΟΥΛΕΥΩ
|Transliteration A=epibouleúō
|Transliteration B=epibouleuō
|Transliteration C=epivouleyo
|Beta Code=e)pibouleu/w
|Definition=Dor. [[ἐπιβωλεύω]] ''SIG''527.145 (Dreros, iii B.C.):—<br><span class="bld">A</span> [[plot]], [[contrive against]], c. dat. pers. et acc. rei, ἐ. πόλει Tyrt.4.8; ἐπανάστασίν τινι [[Herodotus|Hdt.]]3.119; θάνατόν τινι ib.122, And.4.15; τοὺς θανάτους τοῖς πέλας Antipho 1.28; κατάλυσιν τῇ τυραννίδι Th.6.54.<br><span class="bld">b</span>. c. dat. only, [[plot against]], [[lay snares for]], τῇ πόλει A. ''Th.''29 codd., ''SIG''l.c.; τῷ πλήθει Ar.''Pl.''570, Th.6.60; θεοῖς Pl.''R.'' 378c; τῇ πολιτείᾳ D.8.40: c. dat. rei, [[tamper with]], σφραγῖδι ''Cat.Cod.'' ''Astr.''2.193: abs., [[οὑπιβουλεύων]] the [[plotter]], [[Sophocles|S.]]''[[Oedipus Tyrannus|OT]]''618, cf. [[Plato|Pl.]]''[[Leges|Lg.]]''856c, [[Aristotle|Arist.]]''[[Nicomachean Ethics|EN]]''1135b33: also in aor.1 Med., [[plot]], Arr.''Epict.''4.1.160.<br><span class="bld">c</span> .c.acc. rei only, [[plan secretly]], τὸν ἔκπλουν Th.7.51; ἀπόστασιν Id.8.60, etc.<br><span class="bld">2</span>. c.dat. rei, [[form designs upon]], [[aim at]], πρήγμασι μεγάλοισι [[Herodotus|Hdt.]]3.122; ἀνδριάντι Id.1.183; τυραννίδι Pl.''Grg.''473c, etc.; ἔργοις τοιούτοις Lys.28.8.<br><span class="bld">3</span>. c. inf., [[purpose to do]] or [[design to do]], Ἀρίονα ἐκβαλόντες ἔχειν τὰ χρήματα [[Herodotus|Hdt.]]1.24; ἐπιχειρήσειν Id.6.137; [[ποιεῖν]] Ar.''Pl.''1111; [[ἐξελθεῖν]] Th.3.20; καταλῦσαι τὴν [[δημοκρατία]]ν Lys.13.12; ἀποκτεινύναι Pl.''R.''566b; also ἐ. ὅπως . . [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''1.4.13: abs., Th.3.82.<br><span class="bld">4</span>. to [[be injurious]], [[δριμύτης|δριμύτητα]] τοῖς ὀφθαλμοῖς ἐπιβουλεύουσαν Paul.Aeg. 6.9.<br><span class="bld">II</span>. Pass., with fut. Med. <b class="b3">ἐπιβουλεύσομαι</b> (in pass. sense) [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]'' 5.4.34: fut. Pass. ἐπιβουλευθήσομαι D.C.52.33: aor. ἐπεβουλεύθην Antipho 4.2.6, Th.1.82, D.22.1, Men.481.15, etc. (but v. supr. 1.1 b):—to [[have plots formed against one]], to [[be the object of plots]], Antiphol.c.; ὑπό τινος Th.4.60, 64, Isoc.4.140; εἰς [[χρήματα]] D.l.c.<br><span class="bld">2</span>. of things, to [[be designed against]], πρᾶγμα... ὃ τοῖς θεοῖς . . ἐπιβουλεύεται Ar.''Pax'' 404: abs., Antipho 2.1.1, Th.3.96; [[τὰ ἐπιβουλευόμενα]] = [[plots]], X.''Eq.Mag.''9.8.
}}
{{bailly
|btext=former un projet :<br /><b>I.</b> <i>en b. part</i> ἐπ. τι former un projet;<br /><b>II.</b> <i>d'ord. en mauv. part</i>;<br /><b>1</b> [[former un projet hostile contre]], [[conspirer]] : τινι contre qqn ; <i>Pass.</i> être en butte à un [[complot]], à un guet-apens, être l'objet d'une [[machination]];<br /><b>2</b> [[former un complot en vue de]] : τινι en vue de qch (d'une [[entreprise]], de la [[tyrannie]], <i>etc.</i>);<br /><i><b>Moy.</b></i> [[ἐπιβουλεύομαι]] (<i>inf. ao.</i> ἐπιβουλεύσασθαι) former un [[projet]].<br />'''Étymologie:''' [[ἐπί]], [[βουλεύω]].
}}
{{pape
|ptext=<i>[[im Sinne haben]], [[vorhaben]]</i>, bes. <i>etwas Feindseliges und Heimliches [[anstiften]]</i>; absol., [[λάθρᾳ]] Soph. <i>O.R</i>. 618; ἐπιβουλευόμενοι καὶ ἐπιβουλεύοντες Plat. <i>Rep</i>. III.417b; <i>[[hinterlistig]] gegen Einen [[anzetteln]]</i>, ἐπανάστασίν τινι Her. 3.119; θάνατόν τινι 3.122, wie Ar. <i>Th</i>. 335; Antiph. 1.28, Andoc. 4.15; [[κατάλυσις|κατάλυσιν]] τῇ τυραννίδι Thuc. 6.54. Gew. mit dem bloßen dat. der [[Person]], <i>[[nachstellen]], [[auflauern]]</i>, πόλει Aesch. <i>Spt</i>. 29; θεοὶ θεοῖς πολεμοῦσι καὶ ἐπιβουλεύουσι Plat. <i>Rep</i>. II.378b; [[ὥσπερ]] [[ἐραστής|ἐραστὴς]] παιδικοῖς <i>Symp</i>. 217c und [[öfter]]. – Allgemein, πρήγμασι μεγάλοισι, <i>auf große [[Dinge]] [[ausgehen]], im [[Sinne]] haben</i>, Her. 3.122, wie τοιούτοις ἔργοις Lys. 28.8; τυραννίδι, <i>nach</i> der [[Tyrannis]] <i>[[trachten]]</i>, Plat. <i>Gorg</i>. 473c; τῇ τῶν Ἑλλήνων φθορᾷ <i>Menex</i>. 241e; c. inf., τοὺς δὲ ἐπιβουλεύειν τὸν Ἀρίονα ἐκβαλόντας ἔχειν τὰ [[χρήματα]] Her. 1.24; vgl. Plat. <i>Symp</i>. 203b; ἐπιβουλεύουσιν [[ἐξελθεῖν]] Thuc. 3.20; vgl. Ar. <i>Plut</i>. 1111; – ohne [[Zusatz]], <i>auf [[Neuerungen]] im Staate [[ausgehen]]</i>, Plat. <i>Legg</i>. IX.856c und [[öfter]]. – Im [[guten]] [[Sinne]], <i>den [[Zeitpunkt]] [[wahrnehmen]]</i>, εἰσῆλθεν ἐπιβουλεύσας ὅπως ἂν ἀλυπότατα εἴποι Xen. <i>Cyr</i>. 1.4.13.<br><b class="num">Pass</b>. [[ἐπιβουλεύομαι]], <i>[[mir wird nachgestellt]]</i>, Antiph. IV β 5, Thuc. 4.60 Lys. 3.39; ἐπιβουλευθεὶς ἀνῃρέθη, von einem [[Hinterhalte]] aus wurde er [[getötet]], Her.; Folgde: [[τὰ ἐπιβουλευόμενα]], <i>[[Nachstellungen]]</i>, Xen. <i>Hipparch</i>. 9.8; – ὅσα πράγματα ἐπιβουλεύεται Antiph. 2 α 1.<br><b class="num">Med</b>. [[ἐπιβουλεύσασθαι]], = act., Thuc. 3.82, [[wofür]] DC. 59.26 ἐπιβουλευθῆναι hat; aber ἐπιβουλεύσομαι steht für das fut. pass. Xen. <i>Cyr</i>. 5.4.34.
}}
{{elru
|elrutext='''ἐπιβουλεύω:'''<br /><b class="num">1</b> [[реже]] med. [[втайне замышлять]], [[устраивать]], [[готовить]] (ἐπανάστασιν и θάνατόν τινι Her.; κατάλυσιν τῇ τυραννίδι ἐ. Thuc.; τῷ δήμῳ [[κακόν]] τι Arph.): τὸ ἐπιβουλεύσασθαι Thuc. хитрый замысел;<br /><b class="num">2</b> [[строить козни]], [[устраивать заговор]] (μήτ᾽ ἐ. μήτ᾽ [[ἐπιβουλεύεσθαι]] Plat., Arst.; τῇ πολιτείᾳ Dem.; τῷ πλήθει Thuc., Arph.): ἐπιβουλευομένη ἡ [[πᾶσα]] [[Σικελία]] Thuc. вся Сицилия, ставшая жертвой интриг; [[τὰ ἐπιβουλευόμενα]] Xen. козни; [[οὑπιβουλεύων]] (= ὁ [[ἐπιβουλεύων]]) Soph. строящий козни;<br /><b class="num">3</b> [[затевать]], [[метить]] (куда-л.), [[стремиться]] (πρήγμασι μεγάλοισι Her.; ἐ. τοιούτοις ἔργοις Lys.; τυραννίδι Plat.);<br /><b class="num">4</b> [[задумывать]], [[затевать]], [[решать]] (ποιεῖν τι Her., Thuc., Arph.).
}}
{{ls
|lstext='''ἐπιβουλεύω''': [[σχεδιάζω]], μηχανῶμαι [[ἐναντίον]] τινός, μηχανῶμαι προδοτικῶς ἢ κρυφίως κατά τινος, μετὰ δοτ. προσ. καὶ αἰτ. πράγμ., ἐπιβ. κακὸν πόλει Τυρταῖος 2. 10· ἐπανάστασίν τινι Ἡρόδ. 3. 119· θάνατόν τινι ὁ αὐτ. 3. 112, Ἀνδοκ. 31. 2, κτλ.· κατάλυσιν τῇ τυραννίδι Θουκ. 6. 54· [[ὡσαύτως]], τι εἴς τινα Wyttenb. εἰς Ἰουλ. σ. 185. β) μετὰ δοτ. προσ. μόνον, [[σχεδιάζω]], [[παρασκευάζω]] ἐπιβουλὴν κατά τινος, κἀπιβουλεύειν πόλει Αἰσχύλ. Θήβ. 29· τῷ πλήθει Ἀριστοφ. Πλ. 570, Θουκ. 6. 60· θεοῖς Πλάτ. Πολ. 378Β· τῇ πολιτείᾳ Δημ. 99. 27:- ἀπολ., οὐπιβουλεύων, ὁ [[συνωμότης]], Σοφ. Ο. Τ. 618, πρβλ. Ἀριστ. Ἠθ. Ν. 5. 8, 10. γ) μετ’ αἰτ. πράγμ. μόνον, κρυφίως [[σχεδιάζω]], μηχανῶμαι, τὸν ἔκπλουν Θουκ. 7. 51, πρβλ. 8. 60, κτλ. 2) μετὰ δοτ. πράγμ., [[κάμνω]] σχέδια διά τι, θέτω τι ὡς σκοπόν μου, πρήγμασι μεγάλοισι Ἡρόδ. 3. 122, πρβλ. 1. 183· τυραννίδι Πλάτ. Γοργ. 473C, κτλ.· ἔργοις τοιούτοις Λυσ. 180. 12:- ἀπολ., τὸν ἐπιβουλεύοντα, τὸν παρασκευάζοντα ἐπιβουλὴν [[πρός]] τινα, Πλάτ. Νόμ. 856C. 3) μετ’ ἀπαρ., διανοοῦμαι νὰ πράξω τι, τοὺς δὲ (Κορινθίους) ἐν τῷ πελάγει ἐπιβουλεύειν τὸν Ἀρίονα ἐκβαλόντας ἔχειν τὰ χρήματα Ἡρόδ. 1. 24· ἐπιχειρήσειν ὁ αὐτ. 6. 137· ποιεῖν Ἀριστοφ. Πλ. 1111· ἐξελθεῖν Θουκ. 3. 20, πρβλ. Λυσ. 130, 38, κτλ.· [[ὡσαύτως]], ἐπ. [[ὅπως]]… Ξεν. Κύρ. 1. 4, 13:- ἀπολ., Θουκ. 1. 82., 3. 82· [[οὕτως]] ἐν τῷ μέσ. ἀορ., Ἀρρ. Ἐπίκτ. 4. 1, 160. ΙΙ. Παθ. μετὰ μέσ. μέλλ. -εύσομαι (ἐπὶ παθ. ἐννοίας), Ξεν. Κύρ. 5. 4, 34:- μέλλ. παθ. -ευθήσομαι Δίων Κ. 52. 33· ἀόρ. -εβουλεύθην Μένανδ. ἐν «Ὑποβολιμαίῳ» 2. 15, κτλ. (ἀλλ’ ἴδε ἀνωτ. Ι. 1. β):- Εἶμαι ἀντικείμενον ἐπιβουλῆς ἢ σχεδίων κακῶν, Ἀντιφῶν 114. 28, 126. 22, Θουκ. 4. 60, 64. 2) ἐπὶ πραγμάτων, σχεδιάζομαι [[ἐναντίον]] τινός, [[πρᾶγμα]]…, ὃ τοῖς θεοῖς... ἐπιβουλεύεται Ἀριστοφ. Εἰρ. 404· ἀπολ., Ἀντιφῶν 115. 1, Θουκ. 3. 96· τὰ ἐπιβουλευόμενα, ἐπιβουλαί, σχέδια, Ξεν. Ἱππαρχ. 9, 8.- Ἴδε Κόντου Γλωσσ. Παρατηρ. σ. 14 κἑξ., καὶ παρατηρήσεις τοῦ [[αὐτοῦ]] εἰς Ἀριστ. Ἀθην. Πολ. ἐν Ἀθηνᾶς τόμῳ Γ΄, σ. 370.
}}
{{grml
|mltxt=και επιβουλεύομαι (AM [[ἐπιβουλεύω]])<br />[[μηχανεύομαι]], [[σχεδιάζω]] [[κάτι]] [[κρυφά]] για να βλάψω κάποιον («επιβουλεύεται τη ζωή μου»)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[μηχανορραφώ]] [[εναντίον]] κάποιου<br /><b>2.</b> [[ετοιμάζω]] [[κάτι]] [[κρυφά]]<br /><b>3.</b> [[είμαι]] [[επιβλαβής]]<br /><b>4.</b> [[θέτω]] [[κάτι]] ως σκοπό μου, [[αποβλέπω]] σε [[κάτι]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> <i>επί</i> <span style="color: red;">+</span> [[βουλεύω]] «[[σκέφτομαι]]»].
}}
{{lsm
|lsmtext='''ἐπιβουλεύω:''' μέλ. <i>-σω</i>,<br /><b class="num">I. 1.</b> [[σχεδιάζω]] [[κακό]] ή [[συνωμοτώ]] [[εναντίον]], <i>κακὸν πόλει</i>, σε Τυρτ.· <i>θάνατόν τινι</i>, σε Ηρόδ.· με δοτ. προσ. μόνο, [[μηχανορραφώ]] [[εναντίον]], [[στήνω]] παγίδες, <i>τῇ πόλει</i>, σε Αισχύλ.· <i>τῷ πλήθει</i>, σε Αριστοφ.· απόλ., <i>οὑπιβουλεύων</i>, [[συνωμότης]], σε Σοφ.· με αιτ. πράγμ. μόνο, [[σχεδιάζω]] στα [[κρυφά]], [[μηχανορραφώ]], [[συνωμοτώ]], <i>τὸν ἔκπλουν</i>, σε Θουκ.<br /><b class="num">2.</b> με δοτ. πράγμ., κάνω σχέδια για, [[σκοπεύω]] σε, <i>πρήγμασι μεγάλοισι</i>, σε Ηρόδ.· <i>τυραννίδι</i>, σε Πλάτ.<br /><b class="num">3.</b> με απαρ., [[προτίθεμαι]], [[σκοπεύω]], [[υπολογίζω]], [[λογαριάζω]] ή [[σχεδιάζω]] να κάνω, σε Ηρόδ., Θουκ.<br /><b class="num">II. 1.</b> Παθ., με Μέσ. μέλ. <i>-εύσομαι</i>, αόρ. αʹ <i>-εβουλεύθην</i>· έχω [[μηχανορραφία|μηχανορραφίες]] σχηματισμένες [[εναντίον]] μου, είμαι [[αντικείμενο]] επιβουλών, συνωμοσιών, στον ίδ.<br /><b class="num">2.</b> λέγεται για πράγματα, σχεδιάζομαι [[εναντίον]], [[πρᾶγμα]], <i>ὅ τοῖς θεοῖς ἐπιβουλεύεται</i>, σε Αριστοφ.· <i>[[τὰ ἐπιβουλευόμενα]]</i>, επιβουλές, μηχανορραφίες, σε Ξεν.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=fut. σω<br /><b class="num">I.</b> to [[plan]] or [[contrive]] [[against]], κακὸν πόλει Tyrtae.; θάνατόν τινι Hdt.:—c. dat. pers. only, to [[plot]] [[against]], lay snares for, τῇ πόλει Aesch.; τῷ πλήθει Ar.;—absol., οὑπιβουλεύων the conspirer, Soph.: —c. acc. rei only, to [[plan]] [[secretly]], [[scheme]], [[plot]], τὸν ἔκπλουν Thuc.<br /><b class="num">2.</b> c. dat. rei, to [[form]] designs [[upon]], aim at, πρήγμασι μεγάλοισι Hdt.; τυραννίδι Plat.<br /><b class="num">3.</b> c. inf. to [[purpose]] or [[design]] to do, Hdt., Thuc.<br /><b class="num">II.</b> Pass., with fut. mid. -εύσομαι: aor1 -εβουλεύθην:— to [[have]] plots formed [[against]] one, to be the [[object]] of plots, Thuc.<br /><b class="num">2.</b> of things, to be designed [[against]], [[πρᾶγμα]], ὃ τοῖς θεοῖς ἐπιβουλεύεται Ar.; τὰ ἐπιβουλευόμενα plots, Xen.
}}
{{lxth
|lthtxt=''[[insidiari]]'', to [[lie in ambush]], [[plot]], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:1.68.3/ 1.68.3], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:1.82.1/ 1.82.1]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:1.140.2/ 1.140.2], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:2.5.4/ 2.5.4], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:3.37.2/ 3.37.2], [<i>vulgo coniunctim</i> <i>commonly together</i> προσεπ.] [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:3.39.2/ 3.39.2]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:3.40.1/ 3.40.1]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:Thuc.%203.40.5/ 3.40.5]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:3.82.5/ 3.82.5], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:4.68.6/ 4.68.6]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:4.97.1/ 4.97.1], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:4.103.4/ 4.103.4],<br><i>similiter</i> <i>similarly</i> [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:Thuc.%204.116.3/ 4.116.3]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:6.11.6/ 6.11.6]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:6.18.3/ 6.18.3]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:6.60.4/ 6.60.4], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:6.86.3/ 6.86.3]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:6.87.4/ 6.87.4]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:8.66.4/ 8.66.4],<br>PASS. ''[[insidiis peti]]'', to [[be attacked by ambush]], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:1.2.4/ 1.2.4], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:1.82.1/ 1.82.1], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:4.60.1/ 4.60.1], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:4.61.1/ 4.61.1]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:4.64.5/ 4.64.5]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:6.33.5/ 6.33.5], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:6.80.3/ 6.80.3], —<br>''[[parare]]'', to [[prepare]], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:3.109.3/ 3.109.3], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:6.54.3/ 6.54.3], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:7.51.1/ 7.51.1], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:8.60.1/ 8.60.1],<br>PASS. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:3.96.3/ 3.96.3], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:6.88.7/ 6.88.7], —<br>''[[consilium capere]]'', to [[form a plan]], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:3.20.1/ 3.20.1],<br>MED. ''[[attente secum deliberare]]'', to [[consider carefully with oneself]], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:3.82.4/ 3.82.4].
}}