3,277,226
edits
παραβαίνω: Difference between revisions
5
(30) |
(5) |
||
| Line 30: | Line 30: | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=ΝΜΑ, [[παρβαίνω]] Α<br />[[αθετώ]], [[παραβιάζω]], [[αναιρώ]] (α. «[[παραβαίνω]] τον όρκο» β. «θεοῡ δε νόμον οὐ παραβαίνομεν», <b>Ευρ.</b>)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> (για πολεμιστές που μάχονταν από άρματα) [[πορεύομαι]] παραπλεύρως κάποιου, [[στέκομαι]] [[δίπλα]] του («παρεβεβήκεε δὲ οἱ [[ἡνίοχος]] τῷ [[οὔνομα]] ἦν Πατιράμφης», <b>Ηρόδ.</b>)<br /><b>2.</b> [[υπερβαίνω]], [[ξεπερνώ]] [[κάτι]], [[προχωρώ]] [[πέρα]] από [[κάτι]] («τὸν ὅρον ὑπερβαίνειν», πάπ.)<br /><b>3.</b> [[εξέρχομαι]], [[βγαίνω]] έξω από [[κάπου]] («ἐξ ἧς παρέβη Ἰούδας πορευθῆναι εἰς τὸν τόπον τὸν [[ἴδιον]]», ΚΔ)<br /><b>4.</b> [[παρασιωπώ]], [[παραλείπω]] («ἔστιν ἅ τῶν ψηφισμάτων, παρέβην», <b>Δημοσθ.</b>)<br /><b>5.</b> [[αφήνω]] [[κάτι]] να παρέλθει, [[παραβλέπω]], [[παραμελώ]] («οὐ τοὺς νόμους παραβέβηκεν, ἀλλὰ καὶ τὸν καιρόν», Δείν.)<br /><b>6.</b> [[διαφεύγω]] την [[προσοχή]] κάποιου, [[διαφεύγω]] [[κάτι]] («οὔ με παρέβα τὸ [[φάσμα]]», <b>Ευρ.</b>)<br /><b>7.</b> [[προβαίνω]], [[προχωρώ]] [[εμπρός]]<br /><b>8.</b> (στην [[κωμωδία]] για τον χορό που μιλούσε εν [[ονόματι]] του ποιητή) [[έρχομαι]] [[προς]] τα [[εμπρός]], [[προχωρώ]] [[προς]] το [[προσκήνιο]] για να μιλήσω στους θεατές («αυτὸν ἐπῄνει πρὸς τὸ [[θέατρον]] παραβάς», <b>Αριστοφ.</b>)<br /><b>9.</b> (το αρσ. της μτχ. του αορ. στον πληθ.) <i>οἱ παραβάντες</i><br />οι παραβάτες<br /><b>10.</b> (το ουδ. της μτχ. του μέσ. ενεστ. στον πληθ.) <i>τὰ παραβαινόμενα</i><br />οι παραβάσεις. | |mltxt=ΝΜΑ, [[παρβαίνω]] Α<br />[[αθετώ]], [[παραβιάζω]], [[αναιρώ]] (α. «[[παραβαίνω]] τον όρκο» β. «θεοῡ δε νόμον οὐ παραβαίνομεν», <b>Ευρ.</b>)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> (για πολεμιστές που μάχονταν από άρματα) [[πορεύομαι]] παραπλεύρως κάποιου, [[στέκομαι]] [[δίπλα]] του («παρεβεβήκεε δὲ οἱ [[ἡνίοχος]] τῷ [[οὔνομα]] ἦν Πατιράμφης», <b>Ηρόδ.</b>)<br /><b>2.</b> [[υπερβαίνω]], [[ξεπερνώ]] [[κάτι]], [[προχωρώ]] [[πέρα]] από [[κάτι]] («τὸν ὅρον ὑπερβαίνειν», πάπ.)<br /><b>3.</b> [[εξέρχομαι]], [[βγαίνω]] έξω από [[κάπου]] («ἐξ ἧς παρέβη Ἰούδας πορευθῆναι εἰς τὸν τόπον τὸν [[ἴδιον]]», ΚΔ)<br /><b>4.</b> [[παρασιωπώ]], [[παραλείπω]] («ἔστιν ἅ τῶν ψηφισμάτων, παρέβην», <b>Δημοσθ.</b>)<br /><b>5.</b> [[αφήνω]] [[κάτι]] να παρέλθει, [[παραβλέπω]], [[παραμελώ]] («οὐ τοὺς νόμους παραβέβηκεν, ἀλλὰ καὶ τὸν καιρόν», Δείν.)<br /><b>6.</b> [[διαφεύγω]] την [[προσοχή]] κάποιου, [[διαφεύγω]] [[κάτι]] («οὔ με παρέβα τὸ [[φάσμα]]», <b>Ευρ.</b>)<br /><b>7.</b> [[προβαίνω]], [[προχωρώ]] [[εμπρός]]<br /><b>8.</b> (στην [[κωμωδία]] για τον χορό που μιλούσε εν [[ονόματι]] του ποιητή) [[έρχομαι]] [[προς]] τα [[εμπρός]], [[προχωρώ]] [[προς]] το [[προσκήνιο]] για να μιλήσω στους θεατές («αυτὸν ἐπῄνει πρὸς τὸ [[θέατρον]] παραβάς», <b>Αριστοφ.</b>)<br /><b>9.</b> (το αρσ. της μτχ. του αορ. στον πληθ.) <i>οἱ παραβάντες</i><br />οι παραβάτες<br /><b>10.</b> (το ουδ. της μτχ. του μέσ. ενεστ. στον πληθ.) <i>τὰ παραβαινόμενα</i><br />οι παραβάσεις. | ||
}} | |||
{{lsm | |||
|lsmtext='''παραβαίνω:''' μέλ. -[[βήσομαι]], παρακ. -[[βέβηκα]], -[[βέβαα]], μτχ. -[[βεβώς]], Επικ. <i>-βεβαώς</i>· αόρ. βʹ [[παρέβην]]· — Παθ., αορ. αʹ [[παρεβάθην]] [ᾰ]· παρακ. <i>παραβέβασμαι</i>·<br /><b class="num">I.</b> [[προχωρώ]] πέρα από [[κάτι]], με δοτ.· Ἕκτορι [[παρβεβαώς]], [[στέκομαι]] δίπλα στον Έκτορα μέσα στο [[άρμα]], σε Ομήρ. Ιλ.· <i>παρβεβαῶτε ἀλλήλοιιν</i>, στο ίδ.· ομοίως ο παρατ. [[παρέβασκε]] χρησιμ. ως = ἦν [[παραβάτης]], στο ίδ.<br /><b class="num">II. 1.</b> [[περνάω]] δίπλα ή πιο πέρα, [[προσπερνώ]], [[παραβαίνω]], τὰ [[νόμιμα]], σε Ηρόδ.· [[δίκην]], σε Αισχύλ.· [[τὰς]] σπονδάς, σε Αριστοφ., Θουκ.· απόλ., <i>παραβάντες</i>, οι παραβάτες, σε Αισχύλ. — Παθ., [[παραβιάζομαι]], καταπατώμαι, σπονδὰς ἅς γε ὁ θεὸς νομίζει [[παραβεβάσθαι]], σε Θουκ.· <i>νόμῳ παραβαθέντι</i>, στον ίδ.· <i>παραβαινομένων</i>, απόλ., παρόλο που γίνονται παραβάσεις, στον ίδ.<br /><b class="num">2.</b> [[αφήνω]], [[παραλείπω]], σε Σοφ., Δημ.· οὔμε παρέβα [[φάσμα]], δεν μου διέφυγε, σε Ευρ.<br /><b class="num">III.</b> [[προχωρώ]] [[εμπρός]], [[παραβαίνω]] πρὸς τὸ [[θέατρον]], εμφανίζομαι [[μπροστά]] για να μιλήσω στους θεατές (δηλ. στη [[σκηνή]]), σε Αριστοφ.· πρβλ. [[παράβασις]] III. | |||
}} | }} | ||