φιλέω: Difference between revisions

|lstext='''φῐλέω''': Αἰολ. [[φίλημι]], βϳ πρόσ. φιλεῖσθα Σαπφὼ 89, Ahr., ἴδε D. Aeol. § 26. 1 καὶ 5· Ἐπικ ἀπαρ. φιλήμεναι Ἰλ. Χ. 265· ― Ἰων. καὶ Ἐπικ. παρατ. φιλέεσκε Ἰλ. Γ. 388, κ. ἀλλ.· ― μέλλ. φιλήσω, Ἐπικ. ἀπαρ. φιλησέμεν Ὀδ. Δ. 171· ― ἀόρ. αϳ ἐφίλησα Σοφ., κλπ.· ― πρκμ. πεφίληκα Πινδ. Π. 1. 25. ― Μέσ., ἀόρ. ἐφῑλάμην ([[ὥσπερ]] ἐξ ἐνεστ. φίλλω), γϳ ἑνικ. ἐφίλατο, [[φίλατο]] Ἰλ. Ε. 61, Υ. 304, προστ. [[φῖλαι]] Ε. 117, Κ. 280· φίλωνται Ὕμν. Ὁμ. εἰς Δήμ. 117, καὶ οὕτω πιθ. ἐν Ἡσ. Θ. 97 ([[ἔνθα]] κοινῶς φιλεῦνται)· ἀλλὰ [[φίλατο]] ὡς παθ., Ἀπολλ. Ρόδ. Γ. 66· καὶ φιλάμενος, Ἀνθ. Παλατ. παράρτ. 317. ― Παθ., μέσ. μέλλ. φιλήσομαι ἐπὶ παθ. σημασ. (ἀντὶ φιληθήσομαι) Ὀδ. Α. 123, Ο. 281, Ἀντιφῶν 113. 28· μέλλ. γϳ πεφιλήσομαι Καλλ. εἰς Δῆλ. 270· ― ἀόρ. ἐφιλήθην Εὐρ. Ἑκ. 1000, Ξεν., Ἐπικ. γϳ πληθ. ἐφίληθεν Ἰλ. Β. 668 ― πρκμ. πεφίλημαι Πινδ. Ν. 4. 74, Ξεν., Δωρ. μετοχ. πεφιλᾱμένος Θεόκρ. 3. 3· [[ὡσαύτως]] πέφιλμαι Ἐφραίμ. Καισ. σ. 35 (Maii nov. Cor?ect. τ. 3), Τζέτζ. ἐξηγ. Ἰλ. σ. 21, 15, Πρόλ. Χριστ. Πάσχ. 7 [ῐ πλὴν ἐν τοῖς Ἐπικ. τύποις ἐφῑλατο, φῑλατο, κλπ.]· (φίλος). Ἀγαπῶ, θεωρῶ μετὰ τρυφερότητος, [[ἀποβλέπω]] εἴς τινα ὡς εἰς φίλον, Λατ. diligere, ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὸ μισεῖν, Πλάτ. Πολ. 334C, Ἀριστ. Πολ. 2. 4, 1· (περὶ τῆς σχέσεως τῆς ἀγάπης ταύτης πρὸς τὴν σαρκικὴν ἀγάπην τῶν δύο φύλων ἴδε κατωτ. 3)· ἐπὶ τῆς ἀγάπης τῶν θεῶν πρὸς τοὺς ἀνθρώπους, φ. δὲ ἑ [[μητίετα]] [[Ζεὺς]] Ἰλ. Β. 197· ὃν πέρι κῆρι φ. [[Ζεὺς]] Ὀδ. Ξ. 146, πρβλ. Ἰλ. Ι. 117· ([[ὡσαύτως]], ὃν πέρι κῆρι φ. Ζεύς... παντοίην φιλότητα Ὀδ. Ο. 245)· [[μάλα]] τούς γε φ ἑκάεργος [[Ἀπόλλων]] Ἰλ. Π. 94· εἰ... Ἕκτορά περ φιλέεις καὶ κήδεαι [[αὐτοῦ]] Η. 204· κλπ.· ― ἐπὶ τῆς ἀγάπης τοῦ συβώτου πρὸς τὸν δεσπότην του, Ὀδ. Ξ. 146· πρὸς τὴν ἑτεροθαλῆ ἀδελφήν του, Ο. 370· [[μάλιστα]] δὲ ἐπὶ τῆς ἀγάπης τοῦ ἀνδρὸς πρὸς τὴν [[ἑαυτοῦ]] γυναῖκα, (ἴδε κατωτ. 3), ὅς τις ἀνὴρ [[ἀγαθός]]... τὴν [[αὐτοῦ]] φιλέει καὶ κήδεται ὡς καὶ ἐγὼ τὴν ἐκ θυμοῦ φίλεον Ἰλ. 342 κἑξ., πρβλ. 486· τὴν αὐτὸς φιλέεσκεν, ἠγάπα αὐτὴν περιπαθῶς, [[αὐτόθι]] 450, Ὀδ. Θ. 309· οὕτω, λόγοις φιλοῦσαν οὐ [[στέργω]] φίλην Σοφ. Ἀντιγ. 543· ― οὕτω καὶ παρὰ Πινδ., Ἀττ., κλπ.· φιλέων φιλέοντα Πινδ. Π. 10. 103· ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὸ [[στυγέω]], [[ἐχθαίρω]], κλπ., ὃν δ’ ἐχρῆν φιλεῖν στυγεῖς Αἰσχύλ. Χο. 907· [[μάλιστα]] σ’ … ἤχθηρα κἀφίλησ’ ἐν ἡμέρᾳ μιᾷ Σοφ. Ἠλ. 1363· ὃν οἱ θεοὶ φιλοῦσιν ἀποθνήσκει [[νέος]] Μένανδρ. ἐν «Δὶς Ἐξαπατῶντι» 4· κλπ.· ― Ὁ Ἐπικ. [[μέσος]] ἀόρ. [[εἶναι]] ἐν χρήσει ἐπὶ ἐνεργ. σημασίας (ἴδε ἀνωτ.)· ἀλλὰ παρ’ Ἀττ. ἡ [[ὄντως]] [[μέση]] [[σημασία]] ἐξεφέρετο περιφραστικῶς διὰ τοῦ φιλεῖν ἑαυτόν, Εὐρ. Ἑλ. 999, Μήδ. 86, κλπ. ― Παθ., ἀγαπῶμαι, ἔκ τινος Ἰλ. Β. 668· [[παρά]] τινος Ν. 627· ὑπό τινος Ἡρόδ. 5. 5· κλπ.· τινι Εὐρ. Ἑλ. 1000. 2) φέρομαι φιλοφρόνως, μετὰ τρυφερότητος καὶ εὐμενείας, [[μάλιστα]] δὲ [[ὑποδέχομαι]] φιλοξένως, [[οἷον]] ξένον ἢ φίλον [[ὅπως]] ξενίσω αὐτὸν, Ὀδ. Δ. 29, Ε. 135, Ἰλ. Γ. 207, κλπ.· φίλος δ’ ἦν ἀνθρώποισιν· πάντας γὰρ φιλέεσκεν ὁδῷ ἔπι [[οἰκία]] ναίων Ἰλ. Ζ. 14· ξεῖνον ἐνὶ μεγάροισι φ. Ὀδ. Θ. 42· ξεῖνον ἄγων ἐν δώμασι... φιλέειν καὶ τιέμεν Ο. 542, πρβλ. Ξ. 322· ἥ με... ἐφίλει τε καὶ ἔτρεφεν Η. 256· τίς ἂν φιλέοντι μάχοιτο; τίς ἤθελεν ἐρίσῃ πρὸς ἄνδρα εὐμενῶς ξενίζοντα; Θ. 208. κλπ· ― [[ἐντεῦθεν]] ἐν τῷ παθ. τύπῳ παρ’ [[ἄμμι]] φιλήσεαι, θὰ φιλοξενηθῇς, παρ’ ἡμῖν, Ὀδ. Α. 123, πρβλ. Ο. 281· ἴδε [[ἀγαπάω]] Ι. 3) οἱ Ἕλληνες ἐποιοῦντο ἐπιμελῆ διάκρισιν τοῦ φιλεῖν καὶ ἐρᾶν, ὡς καὶ τῆς φιλίας καὶ τοῦ ἔρωτος, τούτους μάλιστά φασι φιλεῖν ὧν ἂν ἐρῶσι, τούτους [[μάλιστα]] λέγουσιν ὅτι περιποιοῦνται τρυφερῶς πρὸς οὓς ἔχουσι θερμὸν ἔρωτα, [[Πλάτων]] ἐν Φαίδρῳ 231C· [[ὥστε]] οὐ μόνον φιλοῖο ἄν, ἀλλὰ καὶ ἐρῷο Ξεν. Ἱέρ. 11. 11, πρβλ. Συμπ. 8. 21· φιλοῦσιν οἱ ἐρώμενοι Ἀριστ. Ἀναλ. Πρότ. 2. 27, 1. ― ἀλλ’ [[ἐνίοτε]] τὸ φιλεῖν πλησιάζει κατὰ πολὺ εἰς τὴν σημασίαν τοῦ ἐρᾶν (ἴδε ἀνωτ. Ι). ἣ γ’ Εὐρυμάχῳ μισγέσκετο καὶ φιλέεσκεν Ὀδ. Σ. 325· οὐκ ἔστ’ ἐραστὴς [[ὅστις]] οὐκ ἀεὶ φιλεῖ Εὐρ. Τρῳ. 1051· [[οὕτως]] Ἡρόδ. 4. 176, Ἀριστοφ. Βάτρ. 541, Εἰρ. 1138· πρβλ. [[φιλότης]] Ι. 4) δεικνύω σημεῖα ἐξωτερικὰ ἀγάπης, ἰδίως [[ἀσπάζομαι]], «φιλῶ», φ. τῷ στόματι, «φιλῶ τὸ [[στόμα]]», ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὸ φ. τὴν παρειάν, Ἡρόδ. 1. 134, πρβλ. Ξεν. Κύρ. Παιδ. 1. 4, 27· τοῖς στόμασι ὁ αὐτ. ἐν Συμπ. 9. 5· κατὰ τὸ [[στόμα]] Ἀνθ. Παλατ. 5. 285· οὕτω, φιλήσω... τὸ σὸν [[κάρα]] Σοφ. Οἰδ. Κολ. 1131· πατέρα... περὶ χεῖρε βαλοῦσα φιλήσει Αἰσχύλ. Ἀγ. 1560, πρβλ. Ἀριστοφ. Ὄρν. 671, 674, Πλάτ. ἐν Φαίδρῳ 255Ε, κλπ.· μετὰ διπλ. αἰτ. τὸ φίλαμα, τό... τὸν Ἄδωνιν... ἀποθνάσκοντα φίλασεν, μὲ τὸ ὁποῖον ἐφίλησεν αὐτὸν ὅτε ἀπέθνησκε, Μόσχ. 3. 69. ― Μέσ., φιλῶ καὶ φιλοῦμαι ἀμοιβαίως, Ἡρόδ. ἔνθ’ ἀνωτ. ― Ἡ [[σημασία]] αὕτη δὲν ὑπάρχει παρ’ Ὁμ., [[ὅστις]] ποιεῖται χρῆσιν τοῦ κύσω, [[κύσαι]]. 5) ἐπὶ πραγμάτων ὡς ἀντικειμένων ἀγάπης, ἀγαπῶ, [[ἀποδέχομαι]] εὐαρέστως, ἐπιδοκιμάζω, σχέτλια ἔργα Ὀδ. Δ. 83· ἀοιδάς, δείπνων τέρψιας Πινδ. Ν. 3. 11, 11. 9, 35. κλπ.· αἰσχροκέρδειαν Σοφ. Ἀντ. 1056, πρβλ. 312. Πράμνιον [[οἶνον]] Ἔφιππον ἐν Ἀδήλ. 1· μάζας Τηλεκλείδ. ἐν «Ἀμφικτύοσι» 1. 6. 6) ἐπὶ πραγμάτων ὡς ὑποκειμένων, ἀσυχίαν δὲ φιλεῖ [[συμπόσιον]] Πινδ. Ν. 9. 114· ἢ [μίτρη] μαστοὺς ἐφίλησε Καλλ. Ἀποσπ. 40. ΙΙ. ἀγαπῶ νὰ [[πράττω]] τι, [[ὅθεν]], [[συνηθίζω]] νὰ [[πράττω]] τι, ἔχω τὴν συνήθειαν νά..., φιλέει ὁ θεὸς τὰ ὑπερέχοντα κολούειν Ἡρόδ. 7. 10, 5· [[Μοῖσα]] μεμνᾶσθαι φ. Πινδ. Ν. 1. 15, πρβλ. Π. 3. 31· φιλεῖ δὲ τίκτειν [[ὕβρις]]... ὕβριν ([[ἔνθα]] τὸ [[ὕβρις]] κεῖται κατὰ προσωποποίησιν) Αἰσχύλ. Ἀγ. 764· τοῖς θανοῦσί τοι φιλοῦσι πάντες κειμένοις ἐπεγγελᾶν Σοφ. Αἴ. 989, καὶ συχν. παρὰ τοῖς Τραγ., σπανίως μετὰ μετοχ. ἀντὶ ἀπαρ., φιλεῖς δὲ δρῶσ’ αὐτὸ [[σφόδρα]] Ἀριστοφ. Πλ. 645. 2) ἐπὶ πραγμάτων, γεγονότων, κλπ., [[αὔρα]] φιλέει πνέειν Ἡρόδ. 2. 27· φιλεῖ ὠδῖνα τίκτειν νὺξ Αἰσχύλ. Ἱκέτ. 769· ἐμπόρων ἔπη φ. πλανᾶσθαι Σοφ. Οἰδ. Κολ. 304· φιλεῖ μεγάλα στρατόπεδα ἐκπλήγνυσθαι Θουκ. 4. 125 [[μάλιστα]] μετὰ τοῦ γίγνεσθαι, ἐπὶ τῶν συνήθως συμβαινόντων, ἀπὸ πείρης πάντα ἀνθρώποισι φιλέει γίγνεσθαι, πάντα συμβαίνουσιν εἰς τὸν ἄνθρωπον διὰ τῆς πείρας, Ἡρόδ. 7. 9, 3, πρβλ. 7, 10, 6., 7. 50, 1., πρβλ. 8. 128, Θουκ. 3. 42, Ἰσοκρ. 137C, Πλάτ. Πολ. 494C· κ. ἀλλ.· οἷα φ. γίγνεσθαι Θουκ. 7. 79· [[εἶτα]] δὲ καὶ [[ἄνευ]] τοῦ γίγνεσθαι· οἷα δὴ φιλεῖ, ὡς [[εἶναι]] σύνηθες, Λατ. ut solet, Πλάτ. Πολ. 467Β· ὁποῖα φ. Λουκ. Ἔρωτ. 9. 3) ἀπροσ., φιλέει δέ κως προσημαίνειν (ἐξυπακ. ὁ [[θεός]]), εὗτ’ ἄν... Ἡρόδ. 6. 27· ὡς δὴ φιλεῖ... λόγον ἔχειν ἀνθρώπους, ὡς [[εἶναι]] σύνηθες..., Πλουτ. Πομπ. 73, πρβλ. Stallb. εἰς Πλάτ. Συμπ. 182C. ― Ἡ [[χρῆσις]] αὕτη ἀπαντᾷ παρὰ τοῖς μεθ’ Ὅμηρον· τὸ Λατ. amare [[εἶναι]] ἐν χρήσει κατὰ τὸν αὐτὸν τρόπον, Hor. 2 Od. 3. 10, ἴδε Bentl. Serm. 1. 4, 87.

|sltr=<b>φῐλέω</b> (φιλεῖ, -εῖς, -έοισιν; -έων, -έοντ（α); -εῖν: aor. (ἐ）φίλης（ε), φίλησεν; φιλήσαντ（α): pf. πεφίληκε; πεφιλημένον.) <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>1</b> [[love]] φιλεῖ δέ μιν Παλλὰς αἰεὶ καὶ [[Ζεὺς]] [[πατήρ]], [[μάλα]] φιλεῖ δὲ [[παῖς]] ὁ [[κισσοφόρος]] (O. 2.26) — 7. θεὸς κλυτὰν αἶσαν παρέχοι φιλέων (O. 6.102) [[ὅσσα]] δὲ μὴ πεφίληκε [[Ζεύς]], ἀτύζονται (P. 1.13) Δάλοἰ ἀνάσσων Φοῖβε, Παρνασσοῦ τε κράναν Κασταλίαν φιλέων (P. 1.39) Κινύραν τὸν ὁ χρυσοχαῖτα [[προφρόνως]] ἐφίλησ' [[Ἀπόλλων]] (P. 2.16) φίλον εἴη φιλεῖν (P. 2.83) φιλεῖν δὲ Κάρρωτον ἔξοχ' ἑταίρων (P. 5.26) ἁ μὲν οὔθ' ἱστῶν παλιμβάμους ἐφίλησεν ὁδούς (P. 9.18) Θώρακος, [[ὅσπερ]] ἐμὰν ποιπνύων [[χάριν]] τόδ' ἔζευξεν [[ἅρμα]] Πιερίδων τετράορον, φιλέων φιλέοντ [[ἄγων]] ἄγοντα [[προφρόνως]] (P. 10.66) [[ἀεθλονικία]] δὲ μάλιστ' ἀοιδὰν φιλεῖ (N. 3.7) ἐξύφαινε [[μέλος]] πεφιλημένον (N. 4.45) [[μείς]] τ' [[ἐπιχώριος]], ὃν φίλησ [[Ἀπόλλων]] (N. 5.44) φαῖμέν κε γείτον' [[ἔμμεναι]] νόῳ φιλήσαντ ἀτενέι γείτονι [[χάρμα]] πάντων ἐπάξιον (N. 7.88) [[ἡσυχία]] δὲ φιλεῖ μὲν [[συμπόσιον]] (N. 9.48) φιλέων δ' ἂν εὐχοίμαν ( as a [[friend]] : v. Barrett on Eur., Hipp. 1102 App.) Παρθ. 1. 11. ἀλλὰ δίκας ὁδοὺς π[ις][[τὰς]] ἐφίλη[ς.]ν (-ε]ν G-H, -α]ν Puech) Παρθ. 2. 65. c. inf., [[εἴπερ]] τι φιλεῖς ἀκοὰν ἁδεῖαν ἀεὶ κλύειν (P. 1.90) ἅλικες [[οἶα]] παρθένοι φιλέοισιν ἑταῖραι ἑσπερίαις ὑποκουρίζεσθ' ἀοιδαῖς (P. 3.18) μεγάλων δ' ἀέθλων [[Μοῖσα]] μεμνᾶσθαι φιλεῖ (N. 1.12) φιλει[ (Pae. 6.67)