LSJ

τλάω: Difference between revisions

Page Discussion

τλάω (view source)

Revision as of 09:57, 2 October 2022

No change in size ,  2 October 2022
m
Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{bailly.*}}\n)" to "$2$1"
m (Text replacement - "l’" to "l'")
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{bailly.*}}\n)" to "$2$1")
Line 9: Line 9:
|Beta Code=tla/w
|Beta Code=tla/w
|Definition=never found in pres. (exc. in very late writers, as <span class="bibl">Tz.<span class="title">H.</span> 9.133</span>), this tense being supplied by the pf. [[τέτλαμεν]], etc., or by [[τολμάω]]: fut. <span class="sense"><span class="bld">A</span> τλήσομαι <span class="bibl">Il.11.317</span>, <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span>1290</span>; Aeol. and Dor. τλάσομαι Sapph.75, <span class="bibl">Pi.<span class="title">P.</span>3.41</span>; later fut. [[ταλάσσω]] Lyc.746: Ep. aor. 1. ἐτάλασσα <span class="bibl">Il.17.166</span>; subj. ταλάσσω <span class="bibl">13.829</span>, <span class="bibl">15.164</span> (an aor. Med. [[ταλάσσατο]], <span class="bibl">Opp.<span class="title">C.</span>3.155</span>); inf. τελάσσαι Hsch. (cf. [[τελαμών]]): but the usually aor. was [[ἔτλην]], <span class="bibl">Il.18.433</span>, etc., Ep. τλῆν <span class="bibl">5.385</span>, al., Dor. ἔτλᾱν <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span> 224</span> (lyr.), etc.; 3pl. ἔτλησαν <span class="bibl">E.<span class="title">Supp.</span>171</span>, Dor. ἔτλᾱσαν <span class="bibl">S.<span class="title">Ph.</span>1201</span> (lyr.), Ep. ἔτλᾰν <span class="bibl">Il.21.608</span>, <span class="bibl">Simon.107.7</span> (= <span class="title">IG</span>7.53); imper. τλῆθι <span class="bibl">Thgn.1237</span>, Orac. ap. <span class="bibl">Hdt.5.56</span>, <span class="bibl">S.<span class="title">Ph.</span>475</span>, etc., Dor. τλᾶθι <span class="bibl">Pi.<span class="title">P.</span>4.276</span>; 2sg. subj. τλῇς <span class="bibl">A.<span class="title">Supp.</span>428</span> (lyr.); opt. [[τλαίην]], 3pl. τλαῖεν <span class="bibl">Il.17.490</span>; inf. τλῆναι <span class="bibl">A.<span class="title">Pr.</span>704</span>, Ep. τλήμεναι <span class="bibl">Theoc.25.174</span>; part. [[τλάς]], [[τλᾶσα]], <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span>1453</span> (lyr.), <span class="bibl"><span class="title">Ch.</span>753</span>, <span class="bibl">S.<span class="title">OC</span>1077</span> (lyr.): pf. [[τέτληκα]], in 2sg., <span class="bibl">Il.1.228</span>,<span class="bibl">543</span>, <span class="bibl">Ar.<span class="title">Pl.</span>280</span>, <span class="bibl"><span class="title">Th.</span>544</span>, 3sg., <span class="bibl">Od.19.347</span>; in shorter forms with pres. sense, Ep. 1pl. τέτλαμεν <span class="bibl">20.311</span>; imper. τέτλᾰθι <span class="bibl">Il.5.382</span>, τετλάτω <span class="bibl">Od.16.275</span>; opt. τετλαίην <span class="bibl">Il.9.373</span>; Ep. inf. τετλάμεναι <span class="bibl">Od.13.307</span>, τετλάμεν <span class="bibl">6.190</span>, τετλάναι <span class="bibl">Metag.18</span> (hex.); Ep. part. [[τετληώς]], fem. τετληυῖα <span class="bibl">Od.20.23</span>, masc. dat. τετληότι <span class="bibl">4.447</span>, al., pl. τετληότες <span class="bibl">Il.5.873</span>, -ῶτες <span class="bibl">Orph.<span class="title">A.</span>1350</span>: plpf. ἐτέτλαμεν <span class="bibl">A.R. 1.807</span>:—poet. Verb, used by <span class="bibl">Isoc.4.96</span> (quoted by <span class="bibl">Arist.<span class="title">Rh.</span>1408b16</span>), <span class="bibl">X.<span class="title">Cyr.</span>3.1.3</span>; but [[τολμάω]] is the common prose form (cf. [[τλήμων]]): </span><span class="sense"><span class="bld">I</span> [[suffer]], [[undergo]] [[hardship]], [[disgrace]], etc. (never like [[φέρω]], of [[bodily]] [[load]]s or [[burden]]s): </span><span class="sense"><span class="bld">1</span> abs., [[hold out]], [[endure]], [[be patient]], [[submit]], ἤτοι ἐγὼ μενέω καὶ τλήσομαι <span class="bibl">Il.11.317</span>, cf. <span class="bibl">19.308</span>; ἔτι τλαίης ἐνιαυτόν <span class="bibl">Od.1.288</span>, cf. <span class="bibl">2.219</span>; especially in imper., τέτλαθι, μῆτερ ἐμή, καὶ ἀνάσχεο <span class="bibl">Il. 1.586</span>; τλῆτε, φίλοι <span class="bibl">2.299</span>; τέτλαθι δή, κραδίη <span class="bibl">Od.20.18</span>: so in inf., σὺ δὲ τετλάμεναι καὶ ἀνάγκῃ <span class="bibl">13.307</span>: in part., τετληότι θυμῷ <span class="bibl">4.447</span>, etc.; κραδίη τετληυῖα <span class="bibl">20.23</span>: sometimes followed by a relat. clause, τλῆ μὲν Ἄρης, ὅτε μιν . . δῆσαν <span class="bibl">Il.5.385</span>, cf. <span class="bibl">392</span>; δηρὸν ἐτέτλαμεν εἴ κε . . μεταστρέψωσι νόον A.R. [[l.c.]] </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> c. acc. rei, [[ἔτλην ἀνέρος εὐνήν]] = [[I submitted to be wedded to a man]], <span class="bibl">Il.18.433</span>; ῥίγιστα . . τετληότες εἰμέν <span class="bibl">5.873</span>; τλῆ δ' Ἀΐδης . . ὀϊστόν = bore up under the wound from it, ib. <span class="bibl">395</span>; ἔτλαν πένθος <span class="bibl">Pi.<span class="title">I.</span>7(6).37</span>; οἷα χρὴ πάθη τλῆναι πρὸς Ἥρας <span class="bibl">A. <span class="title">Pr.</span>704</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">Ag.</span>1453</span> (lyr.), <span class="bibl"><span class="title">Ch.</span>753</span>, <span class="bibl">S.<span class="title">OC</span>1077</span> (lyr.), <span class="bibl"><span class="title">Tr.</span>71</span>, <span class="bibl">E.<span class="title">Hec.</span> 1251</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> c. inf., [[dare]] or [[venture]] to do, οὔτε λόχονδ' ἰέναι τέτληκας θυμῷ <span class="bibl">Il.1.228</span>, cf. <span class="bibl">7.480</span>, <span class="bibl">21.150</span>, etc.; [[bring oneself to do something contrary to one's feelings]], whether good or bad, have the [[courage]], [[hardihood]], [[effrontery]], [[cruelty]], or the [[grace]], [[charity]], [[patience]], to do anything, ἔστε δὴ πατρὶ ἔτλην γεγωνεῖν νυκτίφοιτα δείματα = I took [[courage]] to... <span class="bibl">A.<span class="title">Pr.</span>657</span>; ἔτλα θυτὴρ γενέσθαι θυγατρός <span class="bibl">Id.<span class="title">Ag.</span> 224</span> (lyr.); ἔτλα . . φῶς ἀλλάξαι = [[submit]]ted to [[exchange]]... <span class="bibl">S.<span class="title">Ant.</span> 944</span> (lyr.); [[πῶς ἔτλης σὰς ὄψεις μαρᾶναι]]; = [[how couldst thou quench thy orbs of sight]]? <span class="bibl">Id.<span class="title">OT</span>1327</span>; οὐδ' ἔτλης . . ἐφυβρίσαι = nor hadst thou the [[cruelty]] to... <span class="bibl">Id.<span class="title">Aj.</span>1384</span>; [[μὴ τλῇς με προδοῦναι]] = [[be not so cruel as to forsake me]], <span class="bibl">E.<span class="title">Alc.</span>275</span> (anap.); [[οὐ γὰρ ἂν τλαίην ἰδεῖν]] = [[I could not bear to see]], <span class="bibl">Ar.<span class="title">Nu.</span>119</span>, cf. <span class="bibl">1387</span> (lyr.), <span class="bibl"><span class="title">V.</span>1159</span>, <span class="bibl"><span class="title">Pl.</span>280</span>; so also in <span class="bibl">Il.24.35</span>,<span class="bibl">505</span>,<span class="bibl">519</span>, <span class="bibl">Hes.<span class="title">Op.</span>718</span>, Sapph.75, <span class="bibl">Pi.<span class="title">P.</span>3.41</span>, etc. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> c. acc. rei, [[dare]] a thing, i.e. [[dare to do]] it, ἄτλητα τλᾶσα <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span>408</span> (lyr.). </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> c. part., τάδε τέτλαμεν εἰσορόωντες <span class="bibl">Od.20.311</span> (but in <span class="bibl">5.362</span>, <span class="bibl">Il.5.383</span> the part. is independent of the Verb), cf. <span class="bibl">Simon.85.14</span>, <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span>1041</span> ([[si vera lectio|s. v.l.]]), <span class="bibl"><span class="title">Th.</span>756</span> (lyr.), <span class="bibl">S.<span class="title">El.</span>943</span>. (Root τελᾰ- (τᾰλᾰ-) alternating with τλᾱ-: also in [[πολύτλας]], [[τάλας]], [[τάλαντον]], [[τολμάω]], [[τελαμών]], Lat. [[tollo]], OE. [[polian]] '[[endure]]', etc.)</span>
|Definition=never found in pres. (exc. in very late writers, as <span class="bibl">Tz.<span class="title">H.</span> 9.133</span>), this tense being supplied by the pf. [[τέτλαμεν]], etc., or by [[τολμάω]]: fut. <span class="sense"><span class="bld">A</span> τλήσομαι <span class="bibl">Il.11.317</span>, <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span>1290</span>; Aeol. and Dor. τλάσομαι Sapph.75, <span class="bibl">Pi.<span class="title">P.</span>3.41</span>; later fut. [[ταλάσσω]] Lyc.746: Ep. aor. 1. ἐτάλασσα <span class="bibl">Il.17.166</span>; subj. ταλάσσω <span class="bibl">13.829</span>, <span class="bibl">15.164</span> (an aor. Med. [[ταλάσσατο]], <span class="bibl">Opp.<span class="title">C.</span>3.155</span>); inf. τελάσσαι Hsch. (cf. [[τελαμών]]): but the usually aor. was [[ἔτλην]], <span class="bibl">Il.18.433</span>, etc., Ep. τλῆν <span class="bibl">5.385</span>, al., Dor. ἔτλᾱν <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span> 224</span> (lyr.), etc.; 3pl. ἔτλησαν <span class="bibl">E.<span class="title">Supp.</span>171</span>, Dor. ἔτλᾱσαν <span class="bibl">S.<span class="title">Ph.</span>1201</span> (lyr.), Ep. ἔτλᾰν <span class="bibl">Il.21.608</span>, <span class="bibl">Simon.107.7</span> (= <span class="title">IG</span>7.53); imper. τλῆθι <span class="bibl">Thgn.1237</span>, Orac. ap. <span class="bibl">Hdt.5.56</span>, <span class="bibl">S.<span class="title">Ph.</span>475</span>, etc., Dor. τλᾶθι <span class="bibl">Pi.<span class="title">P.</span>4.276</span>; 2sg. subj. τλῇς <span class="bibl">A.<span class="title">Supp.</span>428</span> (lyr.); opt. [[τλαίην]], 3pl. τλαῖεν <span class="bibl">Il.17.490</span>; inf. τλῆναι <span class="bibl">A.<span class="title">Pr.</span>704</span>, Ep. τλήμεναι <span class="bibl">Theoc.25.174</span>; part. [[τλάς]], [[τλᾶσα]], <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span>1453</span> (lyr.), <span class="bibl"><span class="title">Ch.</span>753</span>, <span class="bibl">S.<span class="title">OC</span>1077</span> (lyr.): pf. [[τέτληκα]], in 2sg., <span class="bibl">Il.1.228</span>,<span class="bibl">543</span>, <span class="bibl">Ar.<span class="title">Pl.</span>280</span>, <span class="bibl"><span class="title">Th.</span>544</span>, 3sg., <span class="bibl">Od.19.347</span>; in shorter forms with pres. sense, Ep. 1pl. τέτλαμεν <span class="bibl">20.311</span>; imper. τέτλᾰθι <span class="bibl">Il.5.382</span>, τετλάτω <span class="bibl">Od.16.275</span>; opt. τετλαίην <span class="bibl">Il.9.373</span>; Ep. inf. τετλάμεναι <span class="bibl">Od.13.307</span>, τετλάμεν <span class="bibl">6.190</span>, τετλάναι <span class="bibl">Metag.18</span> (hex.); Ep. part. [[τετληώς]], fem. τετληυῖα <span class="bibl">Od.20.23</span>, masc. dat. τετληότι <span class="bibl">4.447</span>, al., pl. τετληότες <span class="bibl">Il.5.873</span>, -ῶτες <span class="bibl">Orph.<span class="title">A.</span>1350</span>: plpf. ἐτέτλαμεν <span class="bibl">A.R. 1.807</span>:—poet. Verb, used by <span class="bibl">Isoc.4.96</span> (quoted by <span class="bibl">Arist.<span class="title">Rh.</span>1408b16</span>), <span class="bibl">X.<span class="title">Cyr.</span>3.1.3</span>; but [[τολμάω]] is the common prose form (cf. [[τλήμων]]): </span><span class="sense"><span class="bld">I</span> [[suffer]], [[undergo]] [[hardship]], [[disgrace]], etc. (never like [[φέρω]], of [[bodily]] [[load]]s or [[burden]]s): </span><span class="sense"><span class="bld">1</span> abs., [[hold out]], [[endure]], [[be patient]], [[submit]], ἤτοι ἐγὼ μενέω καὶ τλήσομαι <span class="bibl">Il.11.317</span>, cf. <span class="bibl">19.308</span>; ἔτι τλαίης ἐνιαυτόν <span class="bibl">Od.1.288</span>, cf. <span class="bibl">2.219</span>; especially in imper., τέτλαθι, μῆτερ ἐμή, καὶ ἀνάσχεο <span class="bibl">Il. 1.586</span>; τλῆτε, φίλοι <span class="bibl">2.299</span>; τέτλαθι δή, κραδίη <span class="bibl">Od.20.18</span>: so in inf., σὺ δὲ τετλάμεναι καὶ ἀνάγκῃ <span class="bibl">13.307</span>: in part., τετληότι θυμῷ <span class="bibl">4.447</span>, etc.; κραδίη τετληυῖα <span class="bibl">20.23</span>: sometimes followed by a relat. clause, τλῆ μὲν Ἄρης, ὅτε μιν . . δῆσαν <span class="bibl">Il.5.385</span>, cf. <span class="bibl">392</span>; δηρὸν ἐτέτλαμεν εἴ κε . . μεταστρέψωσι νόον A.R. [[l.c.]] </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> c. acc. rei, [[ἔτλην ἀνέρος εὐνήν]] = [[I submitted to be wedded to a man]], <span class="bibl">Il.18.433</span>; ῥίγιστα . . τετληότες εἰμέν <span class="bibl">5.873</span>; τλῆ δ' Ἀΐδης . . ὀϊστόν = bore up under the wound from it, ib. <span class="bibl">395</span>; ἔτλαν πένθος <span class="bibl">Pi.<span class="title">I.</span>7(6).37</span>; οἷα χρὴ πάθη τλῆναι πρὸς Ἥρας <span class="bibl">A. <span class="title">Pr.</span>704</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">Ag.</span>1453</span> (lyr.), <span class="bibl"><span class="title">Ch.</span>753</span>, <span class="bibl">S.<span class="title">OC</span>1077</span> (lyr.), <span class="bibl"><span class="title">Tr.</span>71</span>, <span class="bibl">E.<span class="title">Hec.</span> 1251</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> c. inf., [[dare]] or [[venture]] to do, οὔτε λόχονδ' ἰέναι τέτληκας θυμῷ <span class="bibl">Il.1.228</span>, cf. <span class="bibl">7.480</span>, <span class="bibl">21.150</span>, etc.; [[bring oneself to do something contrary to one's feelings]], whether good or bad, have the [[courage]], [[hardihood]], [[effrontery]], [[cruelty]], or the [[grace]], [[charity]], [[patience]], to do anything, ἔστε δὴ πατρὶ ἔτλην γεγωνεῖν νυκτίφοιτα δείματα = I took [[courage]] to... <span class="bibl">A.<span class="title">Pr.</span>657</span>; ἔτλα θυτὴρ γενέσθαι θυγατρός <span class="bibl">Id.<span class="title">Ag.</span> 224</span> (lyr.); ἔτλα . . φῶς ἀλλάξαι = [[submit]]ted to [[exchange]]... <span class="bibl">S.<span class="title">Ant.</span> 944</span> (lyr.); [[πῶς ἔτλης σὰς ὄψεις μαρᾶναι]]; = [[how couldst thou quench thy orbs of sight]]? <span class="bibl">Id.<span class="title">OT</span>1327</span>; οὐδ' ἔτλης . . ἐφυβρίσαι = nor hadst thou the [[cruelty]] to... <span class="bibl">Id.<span class="title">Aj.</span>1384</span>; [[μὴ τλῇς με προδοῦναι]] = [[be not so cruel as to forsake me]], <span class="bibl">E.<span class="title">Alc.</span>275</span> (anap.); [[οὐ γὰρ ἂν τλαίην ἰδεῖν]] = [[I could not bear to see]], <span class="bibl">Ar.<span class="title">Nu.</span>119</span>, cf. <span class="bibl">1387</span> (lyr.), <span class="bibl"><span class="title">V.</span>1159</span>, <span class="bibl"><span class="title">Pl.</span>280</span>; so also in <span class="bibl">Il.24.35</span>,<span class="bibl">505</span>,<span class="bibl">519</span>, <span class="bibl">Hes.<span class="title">Op.</span>718</span>, Sapph.75, <span class="bibl">Pi.<span class="title">P.</span>3.41</span>, etc. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> c. acc. rei, [[dare]] a thing, i.e. [[dare to do]] it, ἄτλητα τλᾶσα <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span>408</span> (lyr.). </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> c. part., τάδε τέτλαμεν εἰσορόωντες <span class="bibl">Od.20.311</span> (but in <span class="bibl">5.362</span>, <span class="bibl">Il.5.383</span> the part. is independent of the Verb), cf. <span class="bibl">Simon.85.14</span>, <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span>1041</span> ([[si vera lectio|s. v.l.]]), <span class="bibl"><span class="title">Th.</span>756</span> (lyr.), <span class="bibl">S.<span class="title">El.</span>943</span>. (Root τελᾰ- (τᾰλᾰ-) alternating with τλᾱ-: also in [[πολύτλας]], [[τάλας]], [[τάλαντον]], [[τολμάω]], [[τελαμών]], Lat. [[tollo]], OE. [[polian]] '[[endure]]', etc.)</span>
}}
{{bailly
|btext=<i>f.</i> τλήσομαι, <i>f. réc.</i> τλήσω, <i>ao. épq.</i> [[ἐτάλασσα]];<br /><i>ao.2</i> [[ἔτλην]] (<i>dor.</i> [[ἔτλαν]]) &gt; <i>impér.</i> [[τλῆθι]], <i>sbj.</i> τλῶ, <i>opt.</i> τλαίην, <i>inf.</i> [[τλῆναι]], <i>part.</i> τλάς, τλᾶσα, τλάν;<br /><i>pf. au sens d'un prés.</i><br /><i>litt.</i> prendre sur soi, se charger de, <i>d'où</i> :<br /><b>I.</b> supporter, souffrir, acc. ; <i>abs.</i> [[τλῆτε]] φίλοι IL tenez bon, amis ; [[τέτλαθι]], μῆτερ ἐμή, καὶ [[ἀνάσχεο]] IL supporte cela, ô ma mère, et résigne-toi ; τετληότι θυμῷ OD d'une âme patiente, avec un cœur patient ; avec un inf. : [[οὐ]] γὰρ ἂν τλαίην [[ἰδεῖν]] AR car je ne supporterais pas de voir ; avec un part. : [[τάδε]] καὶ τέτλαμεν εἰσορόωντες OD nous supportons d'être témoins de cela, nous supportons encore cela avec patience;<br /><b>II.</b> avec un acc. : prendre la force de ; τλ. τὸ γενναῖον SOPH prendre la force d'être courageux ; avec une nég. : ne pas faire l'effort de, <i>càd</i> ne pas juger nécessaire de;<br /><b>III.</b> avec un inf. :<br /><b>1</b> se résigner à, avoir le courage de : ἔτλα ἀλλάξαι οὐράνιον [[φῶς]] SOPH (Danaé) supporta d'être privée de la lumière du ciel ; [[πῶς]] ἔτλης σὰς ὄψεις μαρᾶναι ; SOPH comment as-tu eu le courage de mutiler tes yeux ?;<br /><b>2</b> avoir la hardiesse <i>ou</i> la cruauté de.<br />'''Étymologie:''' R. Ταλ &gt; Τλα par métath. ; cf. [[τάλας]], [[τλήμων]], <i>lat.</i> tollo, tuli, tolero.
}}
}}
{{ls
{{ls
|lstext='''τλάω''': ῥιζικὸς [[τύπος]] [[οὐδαμοῦ]] ἀπαντῶν κατ’ ἐνεστ. (εἰ μὴ παρὰ συγγραφεῦσι [[λίαν]] μεταγενεστέροις, [[οἷον]] παρὰ τῷ Τζέτζῃ), ἀνθ’ οὗ παραλαμβάνεται ὁ πρκμ. τέτληκα, ἢ οἱ ἐνεστῶτες [[τολμάω]], ἀνέχομαι, [[ὑπομένω]], κλπ.· μέλλ. τλήσομαι Ἰλ. Λ. 317 καὶ Ἀττ. ποιητ. (εὐκτ. τλήσοι Βάβρ. σελ. 2. 91) Δωρ. τλάσομαι Πίνδ.· μεταγεν. μέλλ. ταλάσσω Λυκόφρ. 746· - Ἐπικ. ἀόρ. α΄ ἐτάλασσα Ἰλ. Ρ. 166· ὑποτ. ταλάσσω Γ. 829., Ο. 164 (μέσ. ἀόρ. ταλάσσατο, Ὀππ. Κυν. 3. 155)· παρὰ μεταγεν. ἔτλησα Χριστ. Πάσχ. 22, (δι-) Ἐπικ. παρὰ Διογ. Λ. 9. 4· - ἀλλ’ ὁ ἐν [[κοινῇ]] χρήσει ἀόρ. ἦτο [[ἔτλην]] ([[ὥσπερ]] ἐξ ἐνεστ. *[[τλῆμι]]), Ἐπικ. τλῆν, Δωρ. ἔτλᾱν, γ΄ πληθ. ἔτλησαν Εὐρ. Ἱκ. 171, πρβλ. Σοφ. Φιλ. 1201, Ἐπικ. ἔτλᾰν Ἰλ. Φ. 608· προστακτ. τλῆθι Χρησμ. παρ’ Ἡροδ. 5. 56, Σοφοκλ., κλπ., Δωρικ. τλᾶθι Πίνδ.· β΄ ἑνικ. ὑποτακτ. τλῇς Τραγικ.· εὐκτικ. τλαίην, γ΄ πληθυντ. τλαῖεν Ἰλ. Ρ. 490· ἀπαρέμ. τλῆναι Τραγικ., Ἐπικ. τλήμεναι Θεόκρ. 25. 174· μετοχ. τλάς, τλᾶσα· πρκμ. (ἐπὶ σημασίας ἐνεστ.) τέτληκα, ἀλλ’ ὡς πράγματι, πρκμ. ἐν Ἀριστοφ. Πλ. 280· - ἐκ τοῦ πρκμ. τέτληκα, ὃν ὁ Ὅμηρ. μεταχειρίζεται μόνον ἐν τῇ ὁριστικῇ, ἐσχηματίσθησαν κατὰ συγκοπὴν τὸ α΄ πληθυντ. τέτλαμεν (Ὀδ. Υ. 311), ἡ προστ. τέτλᾰθι Ἰλ. Ε. 382, τετλάτω Ὀδ. Π. 275· εὐκτ. τετλαίην Ἰλ. Ι. 373· Ἐπικ. ἀπαρ. τετλάμεναι Ὀδ. Ν. 307, τετλάμεν Ζ. 190, τετλάναι Ἀθήν. 271A, Ἐπικ. μετοχ. τετληώς, θηλ. τετληυῖα Ὀδ. Υ. 23, γενικ. τετληότος Ὅμηρ. ῶτος, Ὀρφ. Ἀργ. 1358, κλπ. (Ἐκ τῆς √ΤΑΛ παράγονται [[ὡσαύτως]] αἱ λέξεις τλῆναι, Ἄ-τλας, πολύτλας, τάλας, τλήμων, τάλαντον, τολμάω, τελαμών, τάλαρος, Τάνταλος, πιθαν. καὶ τὸ ἀντλέω, Λατ. tolleno, [[ἴσως]] δὲ καὶ τὸ τέλος ἐπὶ τῆς σημασίας τοῦ [[φόρος]] ἢ [[δασμός]], πρβλ. Σανσκρ. tûl, tôla-yâmi, tula-yâmi (tollo, pontero), tul-a (libra), tul-yas (aequus, πρβλ. ἀτάλαντος)· Ἀρχ. Λατ. tol-i (= tul-i), toll-o, tole-ro· Γοτθ. thul-a ([[ἀνέρχομαι]])· us-thulains ([[ὑπομονή]])· Ἀγγλο-Σαξον. thol-ian, Σκωτ. thole ([[ὑπομένω]]), Ἀρχ. Γερμ. dol-êm, dul-tu (dulde)). Ποιητ. [[ῥῆμα]] ἐν χρήσει παρ’ Ἰσοκρ. 60C (πρβλ. Ἀριστ. Ρητορ. 3. 7, 11), Ξεν. Κύρ. 3. 1, 2· ἀλλὰ τὸ [[τολμάω]] [[εἶναι]] ὁ [[συνήθης]] παρὰ τοῖς πεζογράφοις [[τύπος]] (πρβλ. [[τλήμων]])· Ι. [[ἀνέρχομαι]], [[ὑπομένω]] κόπους, δυσχερείας, δυσκολίας, κτλ., ἀλλ’ [[οὐδέποτε]] ὡς τὸ [[φέρω]], ἐπὶ σωματικοῦ βάρους ἢ ἄχθους· 1) ἀπολ., [[ὑπομένω]], καρτερῶ, [[ἤτοι]] ἐγὼ μενέω καὶ τλήσομαι Ἰλ. Λ. 317, πρβλ. Τ. 308· ἔτι τλαίης ἐνιαυτόν, «καρτερήσειας, ὑπομείνειας» (Σχόλ.), Ὀδ. Α. 288, Β. 219· [[μάλιστα]] ἐν τῇ προστ., [[τέτλαθι]], μῆτερ ἐμή, καὶ ἀνάσχεο Ἰλ. Α. 586· τλῆτε, φίλοι, Β. 299· [[τέτλαθι]] δή, [[κραδίη]] Ὀδ. Υ. 18· [[οὕτως]] ἐν τῇ ἀπαρεμφ., σὺ δὲ τετλάμεναι καὶ ἀνάγκῃ Ν. 370· καὶ ἐν τῇ μετοχῇ, τετληότι θυμῷ, μετὰ καρτερίας ψυχῆς, Δ. 447, κλπ.· [[κραδία]] τετληυῖα, καρτερικὴ καρδία, Υ. 23· - [[ἐνίοτε]] προσδιορίζεται δι’ ἐξηρτημένης προτάσεως, τλῆ δ’ Ἄρης, ὅτε μιν... δῆσαν, ὑπέμεινεν, ἐκαρτέρησεν ὁ Ἄρης, Ἰλ. Ε. 385, πρβλ. 392, Ἀπολλ. Ρόδ. Α. 807. 2) μετ’ αἰτ. πράγματ., [[ἔτλην]] οἷ’ [[οὔπω]] καὶ [[ἄλλος]] Ἰλ. Ω. 505· καὶ [[ἔτλην]] ἀνέρος εὐνήν, καὶ ὑπέμεινα συνουσίαν ἀνδρός, Σ. 433· ῥίγιστα... τετληότες εἰμὲν Ε. 873· τλῆ δ’ [[Ἀΐδης]]... ὀϊστόν, ὑπέμεινε νὰ κτυπηθῇ ὑπ’ [[αὐτοῦ]], [[αὐτόθι]] 395· ἔτλα [[πένθος]] Πινδ. Ι. 7 (6). 52· οἷα χρὴ [[πάθη]] τλῆναι πρὸς Ἥρας Αἰσχύλ. Πρ. 704, πρβλ. Ἀγ. 1453, Χο. 753, Σοφ. Ο. Κ. 1077. ΙΙ. μετ’ ἀπαρεμφ., τολμῶ νὰ πράξω τι, πῶς ἔτλης ἐλθέμεν οἷος; Ἰλ. Ω. 519· [[οὔτε]] λόχονδ’ ἰέναι τέτληκας θυμῷ Α. 228, πρβλ. Φ. 150, Η. 480, κλπ.· οὕτω καὶ παρ’ Ἡσ., Πινδ., κλπ.· - παρ’ Ἀττ. ποιηταῖς, τολμῶ νὰ πράξω τι [[ἐναντίον]] τῶν ἰδίων μου πεποιθήσεων ἢ διαθέσεων [[εἴτε]] ἀγαθῶν [[εἴτε]] κακῶν, [[ὅθεν]], ἔχω τὸ θάρρος, τὴν αὐθάδειαν, τὴν σκληρότητα ἢ τὴν ὑπομονήν, τὴν εὐμένειαν νὰ πράξω τι, ἔς τε δὴ πατρὶ [[ἔτλην]] γεγωνεῖν νυκτίφοιτ’ ὀνείρατα, [[ἔσχον]] τὸ θάρρος νά…, Αἰσχύλ. Πρ. 657, πρβλ. Ἀγ. 224· ἔτλα... φῶς ἀλλάξαι, ἐδέχθη νά..., Σοφ. Ἀντ. 944· πῶς ἔτλης σὰς ὄψεις μαρᾶναι; πῶς ἠδυνήθης νά...; ὁ αὐτ. ἐν Ο. Τ. 1327· οὐδ’ ἔτλης... ἐφυβρίσαι, οὐδ’ εἶχες τὴν σκληρότητα νά…, ὁ αὐτ. ἐν Αἴ. 1384· μὴ τλῇς με προδοῦναι, μὴ ἔσο τόσον σκληρὸς [[ὥστε]] νά με ἐγκαταλίπῃς, Εὐρ. Ἄλκ. 275 (ἴδε Monk. ἐν τόπῳ)· οὐ γὰρ ἂν τλαίην [[ἰδεῖν]], οὐ γὰρ ἂν ὑπομείναιμι [[ἰδεῖν]], δὲν θὰ εἶχον τὸ θάρρος νὰ ἴδω (τοὺς ἱππέας, νὰ παρουσιασθῶ εἰς αὐτούς), Ἀριστοφ. Νεφ. 119, πρβλ. 1386, Σφ. 1159, Πλ. 280. 2) μετ’ αἰτ. πράγμ. ([[ἔνθα]] δυνάμεθα νὰ ὑπονοήσωμεν τὸ δρᾶν), ἀποτολμῶ τι, τολμῶ νὰ πράξω τι, ἄτλητα τλᾶσα Αἰσχύλ. Ἀγ. 408· εἰ καὶ τοῦτ’ ἔτλη Σοφ. Τρ. 71, πρβλ. Εὐρ. Ἑκ. 1251. 3) μετὰ μετοχ., τάδε τέτλαμεν εἰσορόωντες Ὀδ. Υ. 311· ἀλλ’ ἐν Ε. 362, Ἰλ. Ε. 383 ἡ μετοχὴ [[εἶναι]] ἀνεξάρτητος ἀπὸ τοῦ ῥήματος)· οὕτω καὶ [[Σιμωνίδης]] 85. 13, Αἰσχύλ. Ἀγ. 1041, Θήβ. 756, Σοφ. Ἠλ. 943.
|lstext='''τλάω''': ῥιζικὸς [[τύπος]] [[οὐδαμοῦ]] ἀπαντῶν κατ’ ἐνεστ. (εἰ μὴ παρὰ συγγραφεῦσι [[λίαν]] μεταγενεστέροις, [[οἷον]] παρὰ τῷ Τζέτζῃ), ἀνθ’ οὗ παραλαμβάνεται ὁ πρκμ. τέτληκα, ἢ οἱ ἐνεστῶτες [[τολμάω]], ἀνέχομαι, [[ὑπομένω]], κλπ.· μέλλ. τλήσομαι Ἰλ. Λ. 317 καὶ Ἀττ. ποιητ. (εὐκτ. τλήσοι Βάβρ. σελ. 2. 91) Δωρ. τλάσομαι Πίνδ.· μεταγεν. μέλλ. ταλάσσω Λυκόφρ. 746· - Ἐπικ. ἀόρ. α΄ ἐτάλασσα Ἰλ. Ρ. 166· ὑποτ. ταλάσσω Γ. 829., Ο. 164 (μέσ. ἀόρ. ταλάσσατο, Ὀππ. Κυν. 3. 155)· παρὰ μεταγεν. ἔτλησα Χριστ. Πάσχ. 22, (δι-) Ἐπικ. παρὰ Διογ. Λ. 9. 4· - ἀλλ’ ὁ ἐν [[κοινῇ]] χρήσει ἀόρ. ἦτο [[ἔτλην]] ([[ὥσπερ]] ἐξ ἐνεστ. *[[τλῆμι]]), Ἐπικ. τλῆν, Δωρ. ἔτλᾱν, γ΄ πληθ. ἔτλησαν Εὐρ. Ἱκ. 171, πρβλ. Σοφ. Φιλ. 1201, Ἐπικ. ἔτλᾰν Ἰλ. Φ. 608· προστακτ. τλῆθι Χρησμ. παρ’ Ἡροδ. 5. 56, Σοφοκλ., κλπ., Δωρικ. τλᾶθι Πίνδ.· β΄ ἑνικ. ὑποτακτ. τλῇς Τραγικ.· εὐκτικ. τλαίην, γ΄ πληθυντ. τλαῖεν Ἰλ. Ρ. 490· ἀπαρέμ. τλῆναι Τραγικ., Ἐπικ. τλήμεναι Θεόκρ. 25. 174· μετοχ. τλάς, τλᾶσα· πρκμ. (ἐπὶ σημασίας ἐνεστ.) τέτληκα, ἀλλ’ ὡς πράγματι, πρκμ. ἐν Ἀριστοφ. Πλ. 280· - ἐκ τοῦ πρκμ. τέτληκα, ὃν ὁ Ὅμηρ. μεταχειρίζεται μόνον ἐν τῇ ὁριστικῇ, ἐσχηματίσθησαν κατὰ συγκοπὴν τὸ α΄ πληθυντ. τέτλαμεν (Ὀδ. Υ. 311), ἡ προστ. τέτλᾰθι Ἰλ. Ε. 382, τετλάτω Ὀδ. Π. 275· εὐκτ. τετλαίην Ἰλ. Ι. 373· Ἐπικ. ἀπαρ. τετλάμεναι Ὀδ. Ν. 307, τετλάμεν Ζ. 190, τετλάναι Ἀθήν. 271A, Ἐπικ. μετοχ. τετληώς, θηλ. τετληυῖα Ὀδ. Υ. 23, γενικ. τετληότος Ὅμηρ. ῶτος, Ὀρφ. Ἀργ. 1358, κλπ. (Ἐκ τῆς √ΤΑΛ παράγονται [[ὡσαύτως]] αἱ λέξεις τλῆναι, Ἄ-τλας, πολύτλας, τάλας, τλήμων, τάλαντον, τολμάω, τελαμών, τάλαρος, Τάνταλος, πιθαν. καὶ τὸ ἀντλέω, Λατ. tolleno, [[ἴσως]] δὲ καὶ τὸ τέλος ἐπὶ τῆς σημασίας τοῦ [[φόρος]] ἢ [[δασμός]], πρβλ. Σανσκρ. tûl, tôla-yâmi, tula-yâmi (tollo, pontero), tul-a (libra), tul-yas (aequus, πρβλ. ἀτάλαντος)· Ἀρχ. Λατ. tol-i (= tul-i), toll-o, tole-ro· Γοτθ. thul-a ([[ἀνέρχομαι]])· us-thulains ([[ὑπομονή]])· Ἀγγλο-Σαξον. thol-ian, Σκωτ. thole ([[ὑπομένω]]), Ἀρχ. Γερμ. dol-êm, dul-tu (dulde)). Ποιητ. [[ῥῆμα]] ἐν χρήσει παρ’ Ἰσοκρ. 60C (πρβλ. Ἀριστ. Ρητορ. 3. 7, 11), Ξεν. Κύρ. 3. 1, 2· ἀλλὰ τὸ [[τολμάω]] [[εἶναι]] ὁ [[συνήθης]] παρὰ τοῖς πεζογράφοις [[τύπος]] (πρβλ. [[τλήμων]])· Ι. [[ἀνέρχομαι]], [[ὑπομένω]] κόπους, δυσχερείας, δυσκολίας, κτλ., ἀλλ’ [[οὐδέποτε]] ὡς τὸ [[φέρω]], ἐπὶ σωματικοῦ βάρους ἢ ἄχθους· 1) ἀπολ., [[ὑπομένω]], καρτερῶ, [[ἤτοι]] ἐγὼ μενέω καὶ τλήσομαι Ἰλ. Λ. 317, πρβλ. Τ. 308· ἔτι τλαίης ἐνιαυτόν, «καρτερήσειας, ὑπομείνειας» (Σχόλ.), Ὀδ. Α. 288, Β. 219· [[μάλιστα]] ἐν τῇ προστ., [[τέτλαθι]], μῆτερ ἐμή, καὶ ἀνάσχεο Ἰλ. Α. 586· τλῆτε, φίλοι, Β. 299· [[τέτλαθι]] δή, [[κραδίη]] Ὀδ. Υ. 18· [[οὕτως]] ἐν τῇ ἀπαρεμφ., σὺ δὲ τετλάμεναι καὶ ἀνάγκῃ Ν. 370· καὶ ἐν τῇ μετοχῇ, τετληότι θυμῷ, μετὰ καρτερίας ψυχῆς, Δ. 447, κλπ.· [[κραδία]] τετληυῖα, καρτερικὴ καρδία, Υ. 23· - [[ἐνίοτε]] προσδιορίζεται δι’ ἐξηρτημένης προτάσεως, τλῆ δ’ Ἄρης, ὅτε μιν... δῆσαν, ὑπέμεινεν, ἐκαρτέρησεν ὁ Ἄρης, Ἰλ. Ε. 385, πρβλ. 392, Ἀπολλ. Ρόδ. Α. 807. 2) μετ’ αἰτ. πράγματ., [[ἔτλην]] οἷ’ [[οὔπω]] καὶ [[ἄλλος]] Ἰλ. Ω. 505· καὶ [[ἔτλην]] ἀνέρος εὐνήν, καὶ ὑπέμεινα συνουσίαν ἀνδρός, Σ. 433· ῥίγιστα... τετληότες εἰμὲν Ε. 873· τλῆ δ’ [[Ἀΐδης]]... ὀϊστόν, ὑπέμεινε νὰ κτυπηθῇ ὑπ’ [[αὐτοῦ]], [[αὐτόθι]] 395· ἔτλα [[πένθος]] Πινδ. Ι. 7 (6). 52· οἷα χρὴ [[πάθη]] τλῆναι πρὸς Ἥρας Αἰσχύλ. Πρ. 704, πρβλ. Ἀγ. 1453, Χο. 753, Σοφ. Ο. Κ. 1077. ΙΙ. μετ’ ἀπαρεμφ., τολμῶ νὰ πράξω τι, πῶς ἔτλης ἐλθέμεν οἷος; Ἰλ. Ω. 519· [[οὔτε]] λόχονδ’ ἰέναι τέτληκας θυμῷ Α. 228, πρβλ. Φ. 150, Η. 480, κλπ.· οὕτω καὶ παρ’ Ἡσ., Πινδ., κλπ.· - παρ’ Ἀττ. ποιηταῖς, τολμῶ νὰ πράξω τι [[ἐναντίον]] τῶν ἰδίων μου πεποιθήσεων ἢ διαθέσεων [[εἴτε]] ἀγαθῶν [[εἴτε]] κακῶν, [[ὅθεν]], ἔχω τὸ θάρρος, τὴν αὐθάδειαν, τὴν σκληρότητα ἢ τὴν ὑπομονήν, τὴν εὐμένειαν νὰ πράξω τι, ἔς τε δὴ πατρὶ [[ἔτλην]] γεγωνεῖν νυκτίφοιτ’ ὀνείρατα, [[ἔσχον]] τὸ θάρρος νά…, Αἰσχύλ. Πρ. 657, πρβλ. Ἀγ. 224· ἔτλα... φῶς ἀλλάξαι, ἐδέχθη νά..., Σοφ. Ἀντ. 944· πῶς ἔτλης σὰς ὄψεις μαρᾶναι; πῶς ἠδυνήθης νά...; ὁ αὐτ. ἐν Ο. Τ. 1327· οὐδ’ ἔτλης... ἐφυβρίσαι, οὐδ’ εἶχες τὴν σκληρότητα νά…, ὁ αὐτ. ἐν Αἴ. 1384· μὴ τλῇς με προδοῦναι, μὴ ἔσο τόσον σκληρὸς [[ὥστε]] νά με ἐγκαταλίπῃς, Εὐρ. Ἄλκ. 275 (ἴδε Monk. ἐν τόπῳ)· οὐ γὰρ ἂν τλαίην [[ἰδεῖν]], οὐ γὰρ ἂν ὑπομείναιμι [[ἰδεῖν]], δὲν θὰ εἶχον τὸ θάρρος νὰ ἴδω (τοὺς ἱππέας, νὰ παρουσιασθῶ εἰς αὐτούς), Ἀριστοφ. Νεφ. 119, πρβλ. 1386, Σφ. 1159, Πλ. 280. 2) μετ’ αἰτ. πράγμ. ([[ἔνθα]] δυνάμεθα νὰ ὑπονοήσωμεν τὸ δρᾶν), ἀποτολμῶ τι, τολμῶ νὰ πράξω τι, ἄτλητα τλᾶσα Αἰσχύλ. Ἀγ. 408· εἰ καὶ τοῦτ’ ἔτλη Σοφ. Τρ. 71, πρβλ. Εὐρ. Ἑκ. 1251. 3) μετὰ μετοχ., τάδε τέτλαμεν εἰσορόωντες Ὀδ. Υ. 311· ἀλλ’ ἐν Ε. 362, Ἰλ. Ε. 383 ἡ μετοχὴ [[εἶναι]] ἀνεξάρτητος ἀπὸ τοῦ ῥήματος)· οὕτω καὶ [[Σιμωνίδης]] 85. 13, Αἰσχύλ. Ἀγ. 1041, Θήβ. 756, Σοφ. Ἠλ. 943.
}}
{{bailly
|btext=<i>f.</i> τλήσομαι, <i>f. réc.</i> τλήσω, <i>ao. épq.</i> [[ἐτάλασσα]];<br /><i>ao.2</i> [[ἔτλην]] (<i>dor.</i> [[ἔτλαν]]) &gt; <i>impér.</i> [[τλῆθι]], <i>sbj.</i> τλῶ, <i>opt.</i> τλαίην, <i>inf.</i> [[τλῆναι]], <i>part.</i> τλάς, τλᾶσα, τλάν;<br /><i>pf. au sens d'un prés.</i><br /><i>litt.</i> prendre sur soi, se charger de, <i>d'où</i> :<br /><b>I.</b> supporter, souffrir, acc. ; <i>abs.</i> [[τλῆτε]] φίλοι IL tenez bon, amis ; [[τέτλαθι]], μῆτερ ἐμή, καὶ [[ἀνάσχεο]] IL supporte cela, ô ma mère, et résigne-toi ; τετληότι θυμῷ OD d'une âme patiente, avec un cœur patient ; avec un inf. : [[οὐ]] γὰρ ἂν τλαίην [[ἰδεῖν]] AR car je ne supporterais pas de voir ; avec un part. : [[τάδε]] καὶ τέτλαμεν εἰσορόωντες OD nous supportons d'être témoins de cela, nous supportons encore cela avec patience;<br /><b>II.</b> avec un acc. : prendre la force de ; τλ. τὸ γενναῖον SOPH prendre la force d'être courageux ; avec une nég. : ne pas faire l'effort de, <i>càd</i> ne pas juger nécessaire de;<br /><b>III.</b> avec un inf. :<br /><b>1</b> se résigner à, avoir le courage de : ἔτλα ἀλλάξαι οὐράνιον [[φῶς]] SOPH (Danaé) supporta d'être privée de la lumière du ciel ; [[πῶς]] ἔτλης σὰς ὄψεις μαρᾶναι ; SOPH comment as-tu eu le courage de mutiler tes yeux ?;<br /><b>2</b> avoir la hardiesse <i>ou</i> la cruauté de.<br />'''Étymologie:''' R. Ταλ &gt; Τλα par métath. ; cf. [[τάλας]], [[τλήμων]], <i>lat.</i> tollo, tuli, tolero.
}}
}}
{{Slater
{{Slater
Retrieved from "https://lsj.gr/wiki/Special:MobileDiff/2646045"