κνίζω: Difference between revisions

No change in size ,  2 October 2022
m
Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{.*}}\n)({{elru.*}}\n)({{elnl.*}}\n)" to "$4$3$2$1"
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{bailly.*}}\n)" to "$2$1")
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{.*}}\n)({{elru.*}}\n)({{elnl.*}}\n)" to "$4$3$2$1")
Line 16: Line 16:
|btext=<i>f.</i> κνίσω, <i>ao.</i> ἔκνισα, <i>pf. inus.</i><br /><i>Pass. ao.</i> ἐκνίσθην, <i>pf.</i> κέκνισμαι;<br /><b>I.</b> gratter, racler;<br /><b>II.</b> chatouiller;<br /><b>1</b> chatouiller agréablement;<br /><b>2</b> irriter, exciter, enflammer;<br /><b>3</b> chagriner, troubler, tourmenter, acc..<br />'''Étymologie:''' DELG cf. lett. knidêt « démanger » ; <i>m.irl.</i> cned « blessure » ; apparenté à [[κνῆν]], [[κναίω]].
|btext=<i>f.</i> κνίσω, <i>ao.</i> ἔκνισα, <i>pf. inus.</i><br /><i>Pass. ao.</i> ἐκνίσθην, <i>pf.</i> κέκνισμαι;<br /><b>I.</b> gratter, racler;<br /><b>II.</b> chatouiller;<br /><b>1</b> chatouiller agréablement;<br /><b>2</b> irriter, exciter, enflammer;<br /><b>3</b> chagriner, troubler, tourmenter, acc..<br />'''Étymologie:''' DELG cf. lett. knidêt « démanger » ; <i>m.irl.</i> cned « blessure » ; apparenté à [[κνῆν]], [[κναίω]].
}}
}}
{{ls
{{elnl
|lstext='''κνίζω''': μέλλ. κνίσω ῐ Ἀριστοφ. Βάτρ. 1198· ἔκνισα Πίνδ., Ἀριστοφ., Δωρ. ἔκνιξα Πινδ. Ι. 6 (5). 74. ― Παθ., ἀόρ., ἐκνίσθην Εὐρ. Ἀνδρ. 209, Θεόκρ. (πρβλ. [[κνάω]]). Ξέω, ξύνω ὡς τὸ [[κνάω]], Θεόφρ. π. Φ. Ἱστ. 9. 20, 4, Ἀθήν. 51Β· ― [[ἐντεῦθεν]], [[φθείρω]], ἐλαττώνω, Πινδ. Ι. 5 (4). 74· ― ἀλλὰ κατὰ τὸ πλεῖστον, ΙΙ. [[γαργαλίζω]], Ἀριστ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 7. 10, 8· [[ἀλλά]], 2) κατὰ τὸ πλεῖστον μεταφ., ἐπὶ ἔρωτος, [[πειράζω]], [[ἐρεθίζω]], ἐνοχλῶ, ἀνιῶ, [[ταράσσω]], Λατ. pungere (πρβλ. [[ὑποκνίζω]]), τὸν Ἀρίστωνα ἔκνιζε τῆς γυναικὸς ταύτης ὁ [[ἔρως]] Ἡρόδ. 6. 62, πρβλ. Εὐρ. Μήδ. 568· ἐρωτίδα, τᾶς ποκ’ ἐκνίσθη Θεόκρ. 4. 59, πρβλ. 5. 122· ― [[ὡσαύτως]] ἐπὶ ἄλλων αἰσθημάτων, [[κόρος]] κνίζει Πινδ. Π. 8. 44· ἐπὶ ἀνησυχίας, Ξέρξεα ἔκνιζε ἡ γνώμη Ἡρόδ. 7. 12· τὰ σμικρὰ οὐδέν μιν κνίζει (ἐνν. τὸν θεὸν) [[αὐτόθι]] 10, 5· ἔκνιζέ μ’ ἀεὶ τοῦθ’ Σοφ. Ο. Τ. 786· τὸ βουλεύεσθαί μ’ ἔκνιζε Εὐρ. Ι. Α. 350· κακίαις μ’ ἔκνισε Ἀριστοφ. Σφ. 1268· οὐ... κνίσω τὸ ῥῆμ’ ἕκαστον, δὲν θὰ [[προσβάλλω]] ἑκάστην λέξιν, ὁ αὐτ. ἐν Βατρ. 1198· [[ἐρεθίζω]], παρορμῶ εἰς ζηλοτυπίαν, Ἀλκίφρων 1. 32· ― [[ὡσαύτως]] ἐπὶ καλῆς σημασίας, ἀδεῖά νιν ἔκνιξε [[χάρις]] Πινδ. Ι. 6. (5). 74. ― Παθ., Εὐρ. Μήδ. 555, Ἀνδρ. 209· κνίζεσθαί τινος, κεντεῖσθαι (ὑπὸ ἔρωτος) [[πρός]] τινα, Θεόκρ. 4. 59, Λουκ. Ἑταιρ. Διάλ. 10. 4, Μάχων παρ’ Ἀθην. 577Ε· κνιζόμενος ὑπ’ ἔρωτος ἐπὶ τῇ παιδὶ Ἀππ. Καρχηδ. 10. β) κν. ὀργάν, διεγείρειν, ἐξεγείρειν ὀργήν, Πινδ. Ν. 5. 59, πρβλ. Π. 11. 36.
|elnltext=κνίζω [~ κνάω] Dor. aor. ἔκνιξα; plqperf. med.-pass. 3 sing. κέκνιστο act. krabben; overdr.: prikkelen, ergeren, irriteren, kwellen:; μὴ κόρος ἐλθὼν κνίσῃ opdat geen verzadiging optreedt die ons verveelt Pind. P. 8.32; Ξέρξην ἔκνιζε ἡ Ἀρταβάνου γνώμη de mening van Artabanus prikkelde Xerxes Hdt. 7.12.1; οὐ κατ’ ἔπος γέ σου κνίσω τὸ ῥῆμ’ ἕκαστον ik zal niet iedere uitspraak van je woord voor woord afkraken Aristoph. Ran. 1198; van liefde:. Ἀρίστωνα ἔκνιζε... τῆς γυναικὸς ταύτης ἔρως liefde voor die vrouw kwelde Ariston Hdt. 6.62.1; κἠγὼ μὰν κνίζω τινά ik maak ook iemand razend verliefd Theocr. Id. 5.122. pass. geprikkeld raken, gekweld worden:; ᾗ σὺ κνίζῃ waarover jij je opwindt Eur. Med. 555; σὺ δ’ ἤν τι κνισθῇς maar als u boos wordt Eur. Andr. 209; van liefde, met gen.: κέκνισται... τῆς Νεβριδος hij is smoorverliefd op Nebris Luc. 80.10.4.
}}
{{elru
|elrutext='''κνίζω:''' (fut. κνίσω с ῐ, aor. ἔκνισα - дор. [[ἔκνιξα]])<br /><b class="num">1)</b> досл. скрести, скоблить, перен. убавлять (ὄπιν Pind.);<br /><b class="num">2)</b> перен. [[выдергивать поодиночке]], [[разбирать порознь]] (τὸ [[ῥῆμα]] κατ᾽ [[ἔπος]] Arph.);<br /><b class="num">3)</b> [[щекотать]]: οὐδὲ κνιζόμενα τὰ πολλὰ αἰσθάνεται Arst. (новорожденные) почти не чувствуют щекотки;<br /><b class="num">4)</b> [[возбуждать]], [[разжигать]], [[распалять]] (ὀργάν Pind.; ζηλοτυπίᾳ κνιζόμενος Plut.): ὁ [[ἔρως]] τινὸς ἔκνιζέ τινα Her. любовь к кому-л. охватила кого-л.; κνίζεσθαί τινος Theocr. воспылать любовью к кому-л.;<br /><b class="num">5)</b> раздражать, беспокоить, тж. удручать, мучить (ἔκνιζέ μ᾽ ἀεὶ [[τοῦτο]] Soph.);<br /><b class="num">6)</b> [[глубоко проникать в душу]], [[охватывать]]: Ξέρξεα ἔκνιζε ἡ Ἀρταβάνου [[γνώμη]] Her. Ксеркса глубоко заинтересовало мнение Артабана; τὸ βούλεσθαί μ᾽ ἔκνιζε Eur. такова моя воля.
}}
}}
{{Slater
{{Slater
Line 28: Line 31:
|lsmtext='''κνίζω:''' Δωρ. [[κνίσδω]]· μέλ. κνίσω [ῐ], αόρ. αʹ <i>ἔκνισα</i>, Δωρ. <i>ἔκνιξα</i> — Παθ., αόρ. αʹ <i>ἐκνίσθην</i>·<br /><b class="num">I.</b> ξύνω ή [[αποξέω]], [[τρίβω]], [[γαργαλώ]]· μεταφ., λέγεται για την [[αγάπη]], [[πειράζω]], [[ερεθίζω]], [[ενοχλώ]], [[ταράζω]], σε Ηρόδ., Ευρ.· λέγεται για κορεσμό, σε Πίνδ.· λέγεται για [[άγχος]], [[αγωνία]], σε Αριστοφ. — Παθ., <i>κνίζεσθαί τινος</i>, τσιμπιέμαι (από [[αγάπη]]) για κάποιον, σε Θεόκρ.<br /><b class="num">II.</b> <i>κν. ὀργάν</i>, [[προκαλώ]] θυμό, [[οργή]], σε Πίνδ.
|lsmtext='''κνίζω:''' Δωρ. [[κνίσδω]]· μέλ. κνίσω [ῐ], αόρ. αʹ <i>ἔκνισα</i>, Δωρ. <i>ἔκνιξα</i> — Παθ., αόρ. αʹ <i>ἐκνίσθην</i>·<br /><b class="num">I.</b> ξύνω ή [[αποξέω]], [[τρίβω]], [[γαργαλώ]]· μεταφ., λέγεται για την [[αγάπη]], [[πειράζω]], [[ερεθίζω]], [[ενοχλώ]], [[ταράζω]], σε Ηρόδ., Ευρ.· λέγεται για κορεσμό, σε Πίνδ.· λέγεται για [[άγχος]], [[αγωνία]], σε Αριστοφ. — Παθ., <i>κνίζεσθαί τινος</i>, τσιμπιέμαι (από [[αγάπη]]) για κάποιον, σε Θεόκρ.<br /><b class="num">II.</b> <i>κν. ὀργάν</i>, [[προκαλώ]] θυμό, [[οργή]], σε Πίνδ.
}}
}}
{{elru
{{ls
|elrutext='''κνίζω:''' (fut. κνίσω с ῐ, aor. ἔκνισα - дор. [[ἔκνιξα]])<br /><b class="num">1)</b> досл. скрести, скоблить, перен. убавлять (ὄπιν Pind.);<br /><b class="num">2)</b> перен. [[выдергивать поодиночке]], [[разбирать порознь]] (τὸ [[ῥῆμα]] κατ᾽ [[ἔπος]] Arph.);<br /><b class="num">3)</b> [[щекотать]]: οὐδὲ κνιζόμενα τὰ πολλὰ αἰσθάνεται Arst. (новорожденные) почти не чувствуют щекотки;<br /><b class="num">4)</b> [[возбуждать]], [[разжигать]], [[распалять]] (ὀργάν Pind.; ζηλοτυπίᾳ κνιζόμενος Plut.): ὁ [[ἔρως]] τινὸς ἔκνιζέ τινα Her. любовь к кому-л. охватила кого-л.; κνίζεσθαί τινος Theocr. воспылать любовью к кому-л.;<br /><b class="num">5)</b> раздражать, беспокоить, тж. удручать, мучить (ἔκνιζέ μ᾽ ἀεὶ [[τοῦτο]] Soph.);<br /><b class="num">6)</b> [[глубоко проникать в душу]], [[охватывать]]: Ξέρξεα ἔκνιζε ἡ Ἀρταβάνου [[γνώμη]] Her. Ксеркса глубоко заинтересовало мнение Артабана; τὸ βούλεσθαί μ᾽ ἔκνιζε Eur. такова моя воля.
|lstext='''κνίζω''': μέλλ. κνίσω ῐ Ἀριστοφ. Βάτρ. 1198· ἔκνισα Πίνδ., Ἀριστοφ., Δωρ. ἔκνιξα Πινδ. Ι. 6 (5). 74. ― Παθ., ἀόρ., ἐκνίσθην Εὐρ. Ἀνδρ. 209, Θεόκρ. (πρβλ. [[κνάω]]). Ξέω, ξύνω ὡς τὸ [[κνάω]], Θεόφρ. π. Φ. Ἱστ. 9. 20, 4, Ἀθήν. 51Β· ― [[ἐντεῦθεν]], [[φθείρω]], ἐλαττώνω, Πινδ. Ι. 5 (4). 74· ― ἀλλὰ κατὰ τὸ πλεῖστον, ΙΙ. [[γαργαλίζω]], Ἀριστ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 7. 10, 8· [[ἀλλά]], 2) κατὰ τὸ πλεῖστον μεταφ., ἐπὶ ἔρωτος, [[πειράζω]], [[ἐρεθίζω]], ἐνοχλῶ, ἀνιῶ, [[ταράσσω]], Λατ. pungere (πρβλ. [[ὑποκνίζω]]), τὸν Ἀρίστωνα ἔκνιζε τῆς γυναικὸς ταύτης ὁ [[ἔρως]] Ἡρόδ. 6. 62, πρβλ. Εὐρ. Μήδ. 568· ἐρωτίδα, τᾶς ποκ’ ἐκνίσθη Θεόκρ. 4. 59, πρβλ. 5. 122· ― [[ὡσαύτως]] ἐπὶ ἄλλων αἰσθημάτων, [[κόρος]] κνίζει Πινδ. Π. 8. 44· ἐπὶ ἀνησυχίας, Ξέρξεα ἔκνιζε ἡ γνώμη Ἡρόδ. 7. 12· τὰ σμικρὰ οὐδέν μιν κνίζει (ἐνν. τὸν θεὸν) [[αὐτόθι]] 10, 5· ἔκνιζέ μ’ ἀεὶ τοῦθ’ Σοφ. Ο. Τ. 786· τὸ βουλεύεσθαί μ’ ἔκνιζε Εὐρ. Ι. Α. 350· κακίαις μ’ ἔκνισε Ἀριστοφ. Σφ. 1268· οὐ... κνίσω τὸ ῥῆμ’ ἕκαστον, δὲν θὰ [[προσβάλλω]] ἑκάστην λέξιν, ὁ αὐτ. ἐν Βατρ. 1198· [[ἐρεθίζω]], παρορμῶ εἰς ζηλοτυπίαν, Ἀλκίφρων 1. 32· ― [[ὡσαύτως]] ἐπὶ καλῆς σημασίας, ἀδεῖά νιν ἔκνιξε [[χάρις]] Πινδ. Ι. 6. (5). 74. ― Παθ., Εὐρ. Μήδ. 555, Ἀνδρ. 209· κνίζεσθαί τινος, κεντεῖσθαι (ὑπὸ ἔρωτος) [[πρός]] τινα, Θεόκρ. 4. 59, Λουκ. Ἑταιρ. Διάλ. 10. 4, Μάχων παρ’ Ἀθην. 577Ε· κνιζόμενος ὑπ’ ἔρωτος ἐπὶ τῇ παιδὶ Ἀππ. Καρχηδ. 10. β) κν. ὀργάν, διεγείρειν, ἐξεγείρειν ὀργήν, Πινδ. Ν. 5. 59, πρβλ. Π. 11. 36.
}}
{{elnl
|elnltext=κνίζω [~ κνάω] Dor. aor. ἔκνιξα; plqperf. med.-pass. 3 sing. κέκνιστο act. krabben; overdr.: prikkelen, ergeren, irriteren, kwellen:; μὴ κόρος ἐλθὼν κνίσῃ opdat geen verzadiging optreedt die ons verveelt Pind. P. 8.32; Ξέρξην ἔκνιζε ἡ Ἀρταβάνου γνώμη de mening van Artabanus prikkelde Xerxes Hdt. 7.12.1; οὐ κατ’ ἔπος γέ σου κνίσω τὸ ῥῆμ’ ἕκαστον ik zal niet iedere uitspraak van je woord voor woord afkraken Aristoph. Ran. 1198; van liefde:. Ἀρίστωνα ἔκνιζε... τῆς γυναικὸς ταύτης ἔρως liefde voor die vrouw kwelde Ariston Hdt. 6.62.1; κἠγὼ μὰν κνίζω τινά ik maak ook iemand razend verliefd Theocr. Id. 5.122. pass. geprikkeld raken, gekweld worden:; ᾗ σὺ κνίζῃ waarover jij je opwindt Eur. Med. 555; σὺ δ’ ἤν τι κνισθῇς maar als u boos wordt Eur. Andr. 209; van liefde, met gen.: κέκνισται... τῆς Νεβριδος hij is smoorverliefd op Nebris Luc. 80.10.4.
}}
}}
{{etym
{{etym