ἀλέγω: Difference between revisions

|Definition=Ep. and Lyr., once in A. (lyr.), only pres.,<br><span class="bld">A</span> [[have a care]], [[mind]], [[heed]], usually neg.:<br><span class="bld">1</span> abs., [[οὐκ ἀλέγω]] = [[have no care]], Il.11.389, Od. 17.390; κύνες οὐκ ἀλέγουσαι Od.19.154: without neg., <b class="b3">Λιταὶ ἀλέγουσι κιοῦσαι</b> [[walk]] with [[good]] [[heed]], Il.9.504.<br><span class="bld">II</span> with a case,<br><span class="bld">1</span> c. gen., [[heed]], [[care for]], οὐδ' ἀλλήλων ἀλέγουσιν Od.9.115; <b class="b3">οὐ γὰρ Κύκλωπες Διὸς . . ἀλέγουσιν</b> ib.275, cf. Simon.37.10; βωμῶν ἀλέγοντες οὐδέν A.''Supp.''752; μακάρων οὐκ ἀλέγοντα θεῶν Call.''Aet.''3.1.65: without neg., ψυχῆς ἀ. ὕπερ A.R.2.634.<br><span class="bld">2</span> less freq. c. acc., [[regard]], [[respect]], θεῶν ὄπιν οὐκ ἀλέγοντες Il.16.388, Hes.''Op.''251; οἰωνούς A.R. 1.145: without neg., <b class="b3">νηῶν ὅπλα . . ἀλέγουσιν</b> [[take care of]], Od.6.268, cf. Pi.''O.''11 (10).15, ''I.''8(7).51.<br><span class="bld">III</span> [[count among]], Λύκαισον ἐν καμοῦσιν Alcm.32, cf. Pi.''O.''2.78 (Pass.); <b class="b3">ἐν ἀθανάτοις ἀ.</b> ''IG''14.1389 ii6. (Commonly deriv. from [[ἀ-]] copul., [[λέγω]], [[count with]], cf. III.)

|dgtxt=<b class="num">• Prosodia:</b> [ᾰ-]<br /><b class="num">I</b> sent. relig.<br /><b class="num">1</b> [[preocuparse]], [[respetar]], [[sentir respeto religioso]] c. ac. θεῶν ὄπιν οὐκ ἀλέγοντες <i>Il</i>.16.388, Hes.<i>Op</i>.251, ἄχναν ... κύματος οὐκ ἀλέγεις, οὐδ' ἀνέμου φθόγγον Simon.38.15, οἰωνούς A.R.1.145<br /><b class="num">•</b>c. gen. οὐ γὰρ Κύκλωπες Διὸς ... ἀλέγουσιν <i>Od</i>.9.275, θεῶν Xenomedes 1, βωμῶν ἀλέγοντες οὐδέν A.<i>Supp</i>.752, θανάτοιο Nonn.<i>D</i>.15.336.<br /><b class="num">2</b> abs. [[obrar conforme a las leyes divinas]], [[cuidarse de obras piadosas]] Λιταὶ ... μετόπισθ' Ἄτης ἀλέγουσι κιοῦσαι las Plegarias ... van tras Ate y cumplen una labor piadosa</i>, <i>Il</i>.9.504<br /><b class="num">•</b>c. neg. [[no tener respeto alguno]], [[humano]] o [[divino]], [[no tener vergüenza]] ἠδ' ὅτις οὐκ ἀλέγει <i>Od</i>.16.307, κύνας οὐκ ἀλεγούσας perras desvergonzadas</i> ref. a las esclavas de Odiseo <i>Od</i>.19.154.<br /><b class="num">3</b> sin valor relig. [[ocuparse]], [[prestar atención]], [[cuidar]], [[honrar]] c. ac. νηῶν ὅπλα ... ἀλέγουσιν <i>Od</i>.6.268, Ζεφυρίων Λοκρῶν γενεὰν ἀλέγων Pi.<i>O</i>.11.15, γάμον Θέτιος Pi.<i>I</i>.8.46a, τὸν μανθάνοντ' ἀλέγοντες Arist.<i>APr</i>.50^a2<br /><b class="num">•</b>c. gen. y prep. ἑῆς ψυχῆς ἀλέγων ὕπερ preocupándote de tu propia vida</i> A.R.2.634<br /><b class="num">•</b>c. neg. y gen. [[no importarle a uno]], [[no preocuparle]] οὐδ' ἀλλήλων ἀλέγουσι <i>Od</i>.9.115, ο῎υ σευ ... [[ἀλέγω]] <i>Il</i>.8.483, παρθενίης Musae.155, abs. οὐκ [[ἀλέγω]] <i>Il</i>.11.389, <i>Od</i>.17.390, Theoc.15.95.<br /><b class="num">II</b> [[contar]], [[contar entre]], [[estimar]] c. ἐν y dat. οὐκ ἐγὼν Λύκαισον ἐν καμοῦσιν [[ἀλέγω]] Alcm.1.2, en v. pas. Πηλεύς τε καὶ Κάδμος ἐν τοῖσιν ἀλέγονται Pi.<i>O</i>.2.78, τόφρα κε καὶ Τριόπειαι ἐν ἀθανάτοις ἀλέγησθον para que también entre los inmortales se os tenga por diosas Triopeas</i> Marc.Sid. en <i>IUrb.Rom</i>.1155.65.<br /><b class="num">• Etimología:</b> De *<i>H2elg</i>- presente en [[ἄλγος]] y derivados, y c. otro vocalismo *<i>H2leg</i>- en [[ἀλέγω]] y derivados, cf. [[ἄλγος]].

|lstext='''ἀλέγω''': Ἐπ. [[ῥῆμα]] ἐν χρήσει μόνον παρὰ Πινδάρῳ καὶ [[ἅπαξ]] παρ’ Αἰσχύλ. (λυρ.): μόνον κατ’ ἐνεστῶτα, ἀπασχολοῦμαι, μεριμνῶ, [[φροντίζω]], ἐπιμελοῦμαι, [[μάλιστα]] μετ’ ἀρνήσ. 1) ἀπολ., οὐκ ἀλ., δέν μοι [[μέλει]], δὲν [[φροντίζω]], Λατ. megligo, Ἰλ. Λ. 389, Ὀδ. Ρ. 390· κύνες οὐκ ἀλέγουσαι, ἀφρόντιδες, ἀναιδεῖς, αὐθάδεις, Ὀδ. Τ. 154, ἀλλ’ [[ἄνευ]] ἀρνήσ., Λιταί ... ἀλέγουσι κιοῦσαι, περιπατοῦσι μετὰ πολλῆς προσοχῆς, Ἰλ. Ι. 504. ΙΙ. μετὰ πτώσεως, 1) μ. γεν., [[φροντίζω]] [[περί]] τινος, οὐδ’ [[ἀλλήλων]] ἀλέγουσιν, Ὀδ. Ι. 115· οὐ γὰρ Κύκλωπες Διὸς ... ἀλέγουσιν, [[αὐτόθι]] 275, πρβλ. Σιμων. 37. 10· βωμῶν ἀλέγοντες οὐδέν, Αἰσχύλ. Ἱκ. 752· [[ἄνευ]] ἀρνήσ., ψυχῆς ἀλ. ὕπερ, Ἀπολλ. Ρόδ. Β. 634· πρβλ. Συλλ. Ἐπιγρ. 6280. 65. 2) σπαν. μ. αἰτ., [[προσέχω]], ἐκτιμῶ, [[σέβομαι]], θεῶν ὄπιν οὐκ ἀλέγοντες, Ἰλ. Π. 388, Ἡσ. Ἔργα καὶ Ἡμ. 251. - [[ἄνευ]] ἀρνήσ., [[νηῶν]] ὅπλα ... ἀλέγουσιν, λαμβάνουσι φροντίδα, φροντίζουσι [[περί]], Ὀδ. Ζ. 268· πρβλ. Πινδ. Ο. 11 (10). 15, Ι. 8 (7). 103. ΙΙΙ. Παθ. ἀλέγεσθαι ἔν τισι, καταριθμεῖσθαι [[μεταξύ]], Πινδ. Ο. 2. 142. (κοινῶς παράγεται ἐκ τοῦ α ἀθροιστ., [[λέγω]] = συναριθμῶ· καὶ ὁ Πίνδαρ. ἐν τοῖς τελευταίοις χωρίοις φαίνεται ὅτι ἔχει λάβῃ τὴν λέξιν ἐπὶ ταύτης τῆς σημασίας, [[ἐντεῦθεν]] [[ἀλεγίζω]], [[ἀλεγύνω]]: ἡ [[σχέσις]] πρὸς τὸ ἀλεγεινὸς καὶ ἀλγεινὸς [[εἶναι]] πλέον ἢ [[ἀμφίβολος]])

|etymtx=Grammatical information: v.<br />Meaning: [[have care]], [[mind]], [[heed]] (Il.).<br />Other forms: pres. only; mostly with negation.<br />Compounds: <b class="b3">δυσ-ηλεγής</b> orig. [[who does not care]], [[pityless]], sec. associated with [[ἄλγος]] (Hom.); <b class="b3">ἀν-ηλεγής</b> id (Q. S.), to be read for Hom. [[τανηλεγής]] (Bechtel Herm. 39, 155f., Leumann Hom. Wörter 45; cf. <b class="b3">ἀνηλεγές· ἀφρόντιστον</b>; prob. for older <b class="b3">*νηλεγης</b> < <b class="b2">*n̥-h₂leg-</b>.<br />Origin: IE [Indo-European] [00] <b class="b2">*h₂leg-</b> [[care]], [[mind]]<br />Etymology: No etym., but the structure of the word suggests IE origin, as indicated. Identity with [[ἄλγος]] is semant. improbable. De Lamberterie (EG 2, 150) defends the connection with [[λέγω]]; unacceptable since the laryngeal theory.

|ftr='''ἀλέγω''': {alégō}<br />'''Forms''': nur Präs., gew. mit Negation,<br />'''Grammar''': v.<br />'''Meaning''': ‘[[auf etwas achten]], [[sich um etwas kümmern]]’ (ep. lyr.).<br />'''Derivative''': Erweiterungen: [[ἀλεγίζω]] und [[ἀλεγύνω]], beide nur Präs. und Impf., vgl. Schwyzer 736, bzw. Risch 253. — Von [[ἀλέγω]] das Hinterglied -ηλεγής (kompositionelle Dehnung) in den Syntheta [[δυσηλεγής]] [[schmerzvoll]] (ep.) und [[ἀνηλεγής]] [[der sich um nichts kümmert]], [[rücksichtslos]] (Q. S.), wahrscheinlich auch bei Homer für [[τανηλεγής]] einzusetzen (Bechtel Herm. 39, 155f., Leumann Hom. Wörter 45, der mir die semantischen Schwierigkeiten zu überschätzen scheint). Ein Substantiv *ἄλεγος anzusetzen, ist jedenfalls nicht notwendig, denn auch das Adj. [[ἀλεγεινός]] läßt sich anders, und zwar als eine Umbildung von [[ἀλγεινός]] nach [[ἀλέγω]] erklären.<br />'''Etymology''': [[ἀλέγω]], eig. [[Schmerz]], [[Leid über etwas empfinden]] und [[ἄλγος]] [[Schmerz]], [[Leid]], [[Kummer]] sind wegen der übereinstimmenden Bedeutung zusammenzuhalten unter der Annahme eines Ablautwechsels ἀλεγ- ~ ἀλγ- (vgl. [[ἀλέξω]]: [[ἀλκή]]). Dabei ist die ohnehin anfechtbare Zerlegung in ἀ- (Schwundstufe von ἐν-) und [[λέγω]] (Hermann IF 35, 171) aufzugeben. Weitere Beziehungen sind ganz unsicher, vgl. WP. 1, 160; 2, 423.<br />'''Page''' 1,66-67