3,274,921
edits
μυῖα: Difference between revisions
m
LSJ1 replacement
(6_5) |
m (LSJ1 replacement) |
||
| (37 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=myia | |Transliteration C=myia | ||
|Beta Code=mui=a | |Beta Code=mui=a | ||
|Definition=Att. μῦα | |Definition=Att. [[μῦα]] Thphr.HP3.7.5, Phot.: ἡ:—<br><span class="bld">A</span> [[fly]], Il.2.469, 4.131, Simon.32, etc.; [[carrion-fly]], [[bluebottle]], Il.19.25,31; [[gall-insect]], Thphr. [[l.c.]]: [[proverb|prov.]], [[μυίης θάρσος]], of [[excessive]] [[boldness]], Il.17.570; ἐάν τις… [[ὥσπερ]] μυῖα πρόσπτηται X.Mem.3.11.5; [[δειπνεῖν]] [[ἄκλητος]] [[μυῖα]] = a [[fly]] for coming to [[dinner]] [[uninvited]], Antiph.195.7; [[ἐλέφαντα ἐκ μυίας ποιεῖν]] 'to [[make a mountain out of a molehill]]', Luc.Musc.Enc.12; [[μυῖα]] [[στρατιῶτις]], [[μυῖα]] [[κύων]], ibid.; δραίνω μυῖ' ὅσον Herod.1.15.<br><span class="bld">II</span> [[χαλκῆ μυῖα]] a [[game]] like [[blind man's buff]], Id.9a, Poll.9.123; cf. [[μυΐνδα]].<br><span class="bld">III</span> used by [[peasant]]s of [[bee]]s, Eust.257.6. (Cf. Lith. musià 'fly', Lat. [[musca]], etc.) | ||
}} | }} | ||
[[File:Mouche verte dos.jpg|thumb|A fly (insect)]] | |||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0215.png Seite 215]] ἡ (nach den Alten von μύω; auch μύα. vgl. musca, Mücke), die | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0215.png Seite 215]] ἡ (nach den Alten von μύω; auch μύα. vgl. musca, Mücke), die [[Fliege]]; ἠΰτε μυιάων ἀδινάων ἔθνεα πολλά, Il. 2, 469, wo die Stechfliege gemeint ist, wie 16, 641; ὡς ὅτε [[μήτηρ]] παιδὸς ἐέργει μυῖαν, ὅθ' ἡδέϊ λέξεται ὕπνῳ, 4, 131, die Stubenfliege, als Bild der dreisten Unverschämtheit u. Keckheit, die sich nicht zurückscheuchen läßt; [[καί]] οἱ μυίης [[θάρσος]] ἐνὶ στήθεσσιν ένῆκεν, 17, 570. Die Aas- oder Schmeißfliege, 19, 25. 31; die sonst gew. [[μυῖα]] [[στρατιῶτις]] heißt, Luc. enc. musc. 12; ἀπαμύνειν τὰς μυίας, Ar. Vesp. 597. – Sprichwörtlich ἐλέφαντα ἐκ μυίας ποιεῖν, Luc. enc. musc. extr. u. A.; – [[μυῖα]] [[χαλκῆ]], ein Kinderspiel, wie unser Blindekuh, Hesych. (vgl. [[μυΐνδα]]). | ||
}} | |||
{{bailly | |||
|btext=ας (ἡ) :<br />mouche, <i>insecte</i>.<br />'''Étymologie:''' cf. <i>lat.</i> [[musca]]. | |||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''μυῖα:''' ион. [[μυίη]] ἡ муха: μυίης [[θάρσος]] Hom. мушиная отвага; ἐλέφαντα ἐκ μυίας ποιεῖν погов. Luc. делать из мухи слона. | |||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
|lstext='''μυῖα''': Ἀττ. μῦα (Φώτ.), ἡ, «μῦγα», musca domestica, Ἰλ. Δ. 131, κτλ.· περὶ τῶν μυιῶν κατὰ σμήνη γίνεται [[λόγος]] ἐν Β. 469, Π. 641· - ἡ τῶν πτωμάτων [[μυῖα]], σκωληκόμυια, Τ. 25, 31, πρβλ. εὐλή· - παροιμ., μυίης [[θάρσος]], ἐπὶ ὑπερβολικῆς τόλμης, καί οἱ μυίης [[θάρσος]] ἐνὶ στήθεσσιν ἐνῆκεν, ἥ τε καὶ ἐργομένη [[μάλα]] περ χροὸς ἀνδρομέοιο ἰσχανάᾳ δακέειν Ρ. 570· ἐάν τις... [[ὥσπερ]] μ. προσπτῆται Ξεν. Ἀπομν. 3. 11, 5· δειπνεῖν [[ἄκλητος]] [[μυῖα]] (ἐξυπ. εἰμί), νὰ πηγαίνω [[ἀπρόσκλητος]] εἰς [[δεῖπνον]] εἶμαι ὡς [[μυῖα]], Ἀντιφάνης ἐν «Προγόνοις» 1. 7· ἐλέφαντα ἐκ μυίας ποιεῖν, μεγαλοποιεῖν τὰ πράγματα, Λουκ. Μυίας Ἐγκώμ. ἐν τέλ.· [[μυῖα]] [[στρατιῶτις]], μ. [[κύων]], γίνονται δὲ καὶ μέγισταί τινες μυῖαι, ἃς στρατιώτιδας οἱ πολλοὶ καλοῦσιν, οἱ δὲ κύνας [[αὐτόθι]] 12. II. [[χαλκῆ]] [[μυῖα]], [[παιδιά]] τις, ὡς καὶ νῦν, «τυφλομῦγα», Ἰταλ. mosca seca, | |lstext='''μυῖα''': Ἀττ. μῦα (Φώτ.), ἡ, «μῦγα», musca domestica, Ἰλ. Δ. 131, κτλ.· περὶ τῶν μυιῶν κατὰ σμήνη γίνεται [[λόγος]] ἐν Β. 469, Π. 641· - ἡ τῶν πτωμάτων [[μυῖα]], σκωληκόμυια, Τ. 25, 31, πρβλ. εὐλή· - παροιμ., μυίης [[θάρσος]], ἐπὶ ὑπερβολικῆς τόλμης, καί οἱ μυίης [[θάρσος]] ἐνὶ στήθεσσιν ἐνῆκεν, ἥ τε καὶ ἐργομένη [[μάλα]] περ χροὸς ἀνδρομέοιο ἰσχανάᾳ δακέειν Ρ. 570· ἐάν τις... [[ὥσπερ]] μ. προσπτῆται Ξεν. Ἀπομν. 3. 11, 5· δειπνεῖν [[ἄκλητος]] [[μυῖα]] (ἐξυπ. εἰμί), νὰ πηγαίνω [[ἀπρόσκλητος]] εἰς [[δεῖπνον]] εἶμαι ὡς [[μυῖα]], Ἀντιφάνης ἐν «Προγόνοις» 1. 7· ἐλέφαντα ἐκ μυίας ποιεῖν, μεγαλοποιεῖν τὰ πράγματα, Λουκ. Μυίας Ἐγκώμ. ἐν τέλ.· [[μυῖα]] [[στρατιῶτις]], μ. [[κύων]], γίνονται δὲ καὶ μέγισταί τινες μυῖαι, ἃς στρατιώτιδας οἱ πολλοὶ καλοῦσιν, οἱ δὲ κύνας [[αὐτόθι]] 12. II. [[χαλκῆ]] [[μυῖα]], [[παιδιά]] τις, ὡς καὶ νῦν, «τυφλομῦγα», Ἰταλ. mosca seca, Πολυδ. Θ΄, 122· [[μυΐνδα]] παίζειν [[αὐτόθι]] 110, 113, Ἡσύχ. III. ἐν Λέοντ. Τακτ. 19, ἐπὶ ἐλαφρῶν βελῶν, ὡς ἐκ τῆς κεντητικῆς προσβολῆς· πρβλ. musket ἐκ τοῦ muschetta. Ὁ πρῶτος Ἑλλην. [[τύπος]] φαίνεται ὅτι ἦτο μυσία, ἢ μυσκία· πρβλ. Σανσκρ. maksh-as, maksh-ikas, Ζενδ. makhsh-i, Λατ. musc-a, mucc-a, (mücke, midge)· Σλαυ. much-a· κτλ. | ||
}} | |||
{{Autenrieth | |||
|auten=[[fly]], [[house]]-[[fly]] or [[horse]]-[[fly]]; as [[symbol]] of [[audacity]], Il. 17.570. (Il.) | |||
}} | |||
{{eles | |||
|esgtx=[[mosca]] | |||
}} | |||
{{lsm | |||
|lsmtext='''μυῖα:''' ἡ, [[μύγα]], Λατ. [[musca]], σε Ομήρ. Ιλ.· παροιμ., μυίης [[θάρσος]], λόγω της υπερβολικής θρασύτητάς της, στο ίδ. | |||
}} | |||
{{etym | |||
|etymtx=Grammatical information: f.<br />Meaning: [[fly]] (Il.).<br />Other forms: also [[μῦα]]<br />Compounds: Some compp., e.g. <b class="b3">μυ(ι)ο-σόβη</b> f. [[fan against flies]], [[fly-flap]] (Delos IIIa, Men.), [[μύωψ]] m. [[horse-fly; goad]], [[spur]] (s. v.), <b class="b3">κυνά-μυια</b> f. [[dog-fly]] (s. v.).<br />Derivatives: 1. <b class="b3">μυϊ̃τις</b>, <b class="b3">-ιδος</b> f. = [[θλάσπι]], [[Capsella bursa pastoris]] (Ps.-Dsc.; Redard 71), also <b class="b3">μυιό-πτερον</b> (ibd.), as the separating wall of the fruit was compared with the wing of a fly (Strömberg Pflanzennamen 55). -- 2. [[μυιϊκός]] [[belonging to a fly]] (gloss.), [[μυιώδης]] name of a god in Elis, who was also called <b class="b3">μυί-αγρος</b> "fly-catcher" (Plin.). -- 3. <b class="b3">μυΐνδα παίζειν</b> [[play the game μυῖα χαλκῆ]] (Poll., H.).<br />Origin: IE [Indo-European] [752]<br />Etymology: Formation with ι̯<b class="b3">α-</b>suffix like [[νῆσσα]], [[κίσσα]] and other animals' names (Chantraine Form. 98). Old word for [[fly]], [[mosquito]], found in several languages, but because of its popular character subject to all kinds of transformations. PGr. <b class="b3">*μύσ-ι̯α</b>, from where [[μυῖα]], agrees best with Lith. [[mus-ià]], <b class="b2">mus-ė̃</b> [[fly]] and with Slav., e.g. OCS [[mьš-i-ca]] [[mosquito]]. Beside it with [[k-]]suffix Lat. [[mus-ca]] [[fly]], with [[n-]]suffix Arm. [[mun]], gen. [[mn-oy]] [[mosquito]], if from <b class="b2">*mus-no-</b>. Also an [[s-]]less basis <b class="b2">*mu-no-</b> is possible as a.o. in OWNo. [[my]] n. from PNord. <b class="b2">*mū-i̯a-</b> n. There are also forms with (secondarily developped ?) velar: Germ., e.g. OHG [[mucka]] [[Mücke]], with [[ou-]]diphthong: Slav., e.g. OCS and Russ. [[múcha]] [[fly]] (IE <b class="b2">*mousā</b>) etc., s. WP. 2, 311, Pok. 752, W.-Hofmann s. [[musca]], Fraenkel s. <b class="b2">musė̃</b>, Vasmer s. [[móška]]; everywhere more forms; on the morphology also Specht Ursprung 43, 203 a. 235. -- Onomatop. origin (from the humming) is quite possible, s. e.g. W.-Hofmann. | |||
}} | |||
{{mdlsj | |||
|mdlsjtxt=[[μυῖα]], ἡ,<br />a fly, Lat. [[musca]], Il.:—[[proverb]]., μυίης [[θάρσος]], of [[excessive]] [[boldness]], Il. | |||
}} | |||
{{FriskDe | |||
|ftr='''μυῖα''': {muĩa}<br />'''Forms''': (auch μῦα)<br />'''Grammar''': f.<br />'''Meaning''': [[Fliege]] (seit Il.).<br />'''Composita''': Einzelne Kompp., z.B. μυ(ι)οσόβη f. ‘Fliegenwedel, -klappe’ (Delos seit III<sup>a</sup>, Men. usw.), [[μύωψ]] m. [[Bremse]], [[Sporn]] (s. bes.), [[κυνάμυια]] f. [[Hundsfliege]] (s. bes.).<br />'''Derivative''': Wenige und seltene Ableitungen: 1. μυϊ̃[[τις]], -ιδος f. = [[θλάσπι]], [[Capsella bursa pastoris]] (Ps.-Dsk.; Redard 71), auch [[μυιόπτερον]] (ebd.), weil die Scheidewand der Frucht mit einem Fliegenflügel verglichen wurde (Strömberg Pflanzennamen 55). — 2. [[μυιϊκός]] [[zur Fliege gehörig]] (Gloss.), [[μυιώδης]] N. eines Gottes in Elis, der auch [[μυίαγρος]] "Fliegenfänger" benannt wurde (Plin.). — 3. [[μυΐνδα]] παίζειν [[das Spiel [[μυῖα]] [[χαλκῆ]] spielen]] (Poll., H.).<br />'''Etymology''': Bildung mit ι̯α-Suffix wie [[νῆσσα]], [[κίσσα]] und andere Tiernamen (Chantraine Form. 98). Altes Wort für [[Fliege]], [[Mücke]], das in mehreren Sprachen begegnet, aber wegen seines volkstümlichen Charakters mannigfachen Umbildungen ausgesetzt war. Urgr. *μύσι̯α, woraus [[μυῖα]], stimmt am nächsten zu lit. ''mus''-''ià'', ''mus''-''ė̃'' [[Fliege]] und zu slav., z.B. aksl. ''mьš''-''i''-''ca'' [[Mücke]]. Daneben mit ''k''-Suffix lat. ''mus''-''ca'' [[Fliege]], mit ''n''-Suffix arm. ''mun'', Gen. ''mn''-''oy'' [[Stechmücke]], wenn aus *''mus''-''no''-. Auch eine ''s''lose Grundform *''mu''-''no''- ist indessen möglich wie u.a. in awno. ''my'' n. aus urnord. *''mū''-''i̯a''- n. Es finden sich auch Formen mit (sekundär entwickeltem ?) Guttural: germ., z.B. ahd. ''mucka'' ’''Mücke''’, mit ''ou''- Diphthong: slav., z.B. aksl. und russ. ''múcha'' [[Fliege]] (idg. *''mousā'') u.a.m., s. WP. 2, 311, Pok. 752, W.-Hofmann s. ''musca'', Fraenkel s. ''musė̃'', Vasmer s. ''móška''; überall mit weiteren Formen und reicher Lit.; zur Morphologie noch Specht Ursprung 43, 203 u. 235. — Lautnachahmender Ursprung (wegen des Summens) ist sehr wohl möglich, s. z.B. W.-Hofmann m. Lit.<br />'''Page''' 2,265-266 | |||
}} | |||
{{mantoulidis | |||
|mantxt=καί ἀττ. μῦα (=[[μύγα]]). Λέξη ἠχοποιημένη ἀπό τό [[βόμβο]] τῶν μυγῶν. | |||
}} | |||
{{elmes | |||
|esmgtx=ἡ [[mosca]] λαβὼν μυῖαν καὶ στίμιν Kοπτικὸν τρῖψον, ἔγχριε τοὺς ὀφθαλμούς σου <b class="b3">toma una mosca y antimonio cóptico, tritúralos y úngete los ojos (en una práctica de visión directa) </b> P VII 335 | |||
}} | |||
{{trml | |||
|trtx=Bashkir: себен; Bikol Central: langaw; Bulgarian: муха́; Catalan: mosca; Chinese Cantonese: 雙翅目, 双翅目; Mandarin: 雙翅目, 双翅目; Chukchi: гыръоӈавыт; Eastern Esperanto: muŝo; Faroese: fluga; Finnish: kaksisiipinen; French: mouche; Galician: mosca; Georgian: ბუზი; German: Fliege; Alemannic German: Flüüge; Greek: μύγα; Haitian Creole: mouch; Ido: musho; Japanese: ハエ目, 双翅目; Ladin: moscia; Low German: Fleeg; Macedonian: мува; Maltese: dubbiena; Maori: rango, rangorango; Norwegian Bokmål: toving, tovinge; Nynorsk: toveng; Ojibwe: oojiins; Persian: دوبالان; Pitjantjatjara: punpunpa; Plautdietsch: Flieej; Quechua: ch'uspi; Russian: му́ха, двукры́лое; Serbo-Croatian Cyrillic: мува, муха, мушица; Roman: muva, muha, mušica; Skou: lúng; Slovak: mucha; Sorbian Lower Sorbian: mucha; Spanish: mosco, mosca; Swahili: nzi; Swedish: tvåvinge; Telugu: ఈగ; Tocharian B: tanaulyko; Torres Strait Turkish: sinek; Ukrainian: му́ха; Volapük: musak; Welsh: pryf, pryfed; Western Zazaki: mês | |||
af: tweevlerkiges; am: ዝንብ; ang: flēoge; an: diptera; ar: ذوات الجناحين; ast: diptera; atj: mantcocak; ay: chhichhillanka; azb: ایکیقانادلیلار; az: İkiqanadlılar; ban: buyung; be: двухкрылыя; bg: двукрили; bjn: biranga; bn: মাছি; bs: dvokrilci; bxr: хоёр далитан; ca: dípters; ceb: langaw; cs: dvoukřídlí; da: tovinger; de: Zweiflügler; el: δίπτερα; en: fly; eo: dipteroj; es: diptera; et: kahetiivalised; eu: diptera; ext: diptera; fa: مگس; fi: kaksisiipiset; frr: twiijügeten; fr: diptera; ga: cuileog; gl: dípteros; gn: mberu; he: זבובאים; hi: डिप्टेरा; hr: dvokrilci; ht: mouch; hu: kétszárnyúak; hy: երկթևանիներ; id: lalat; ik: nuviivak; io: diptero; is: fluga; it: diptera; ja: ハエ目; jv: laler; kab: tasenfriwin; ka: ორფრთიანები; kk: қосқанаттылар; koi: гут; ko: 파리목; ku: mêş; kv: гут; ky: кош канаттуулар; la: diptera; li: twièvleugelige; ln: nzinzi; lt: dvisparniai; lv: divspārņi; mg: lalitra; mhr: карме; ml: ഡിപ്റ്റെറ; mrj: кок шылдыран шӹнгӓвлӓ; ms: lalat; my: ယင်ကောင်; mzn: مقز; nds: tweeflunken; ne: झिँगा; nl: tweevleugeligen; nn: tovengjer; no: tovinger; nv: tsʼíʼii dóó tséʼédǫ́ʼii; or: ମାଛି; os: дыбазыронтæ; pl: muchówki; pt: diptera; qu: iskaylla rapra; ro: diptere; ru: двукрылые; sat: ᱨᱚᱸ; sco: flee; sd: مک; sh: dvokrilci; simple: fly; sk: dvojkrídlovce; sl: dvokrilci; sr: двокрилци; su: laleur; sv: tvåvingar; ta: இருசிறகிப் பூச்சிகள்; te: ఈగ; th: แมลงวัน; tl: diptera; tr: sinek; uk: двокрилі; uz: ikki qanotlilar; vi: ruồi; vls: twêevleuglign; war: langaw; wa: inseke ås deus aiyes; wuu: 双翅目; xmf: ჭანდეფი; yi: פליג; yo: eṣinṣin; zh_yue: 雙翅目; zh: 雙翅目 | |||
}} | }} | ||