ἔλδομαι: Difference between revisions

m
LSJ1 replacement
m (Text replacement - "<span class="sense"><p>" to "<span class="sense">")
m (LSJ1 replacement)
 
(21 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=eldomai
|Transliteration C=eldomai
|Beta Code=e)/ldomai
|Beta Code=e)/ldomai
|Definition=and ἐέλδομαι, poet. Verb, only pres. and impf., <span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> [[wish]], [[long]], c. inf., <span class="bibl">Il.13.638</span>, <span class="bibl">Od.4.162</span>, <span class="bibl">Pi.<span class="title">O.</span>1.4</span>: c. gen., [[long for]], σὴν ἄλοχον τῆς αἰὲν ἐέλδεαι <span class="bibl">Od.5.210</span>; <b class="b3">ἐλδόμεναι πεδίοιο</b> (of mules) [[eager to reach]] it, <span class="bibl">Il.23.122</span>: c.acc., [[desire]], ἑὸν αὐτοῦ χρεῖος ἐελδόμενος <span class="bibl">Od.1.409</span>, cf. <span class="bibl">Il.5.481</span>: abs., νόστησας ἐελδομένοισι μάλ' ἡμῖν <span class="bibl">Od.24.400</span>:—Pass. only once, <b class="b3">νῦν τοι ἐελδέσθω πόλεμος</b> [[be]] war now [[welcome]] to thee, <span class="bibl">Il. 16.494</span>.</span>
|Definition=and [[ἐέλδομαι]], ''poet.'' Verb, only pres. and impf., [[wish]], [[long]], c. inf., Il.13.638, Od.4.162, Pi.O.1.4: c. gen., σοὶ δ' εἰ πλούτου θυμὸς ἐέλδεται Hes.Op.381 [[long for]], σὴν [[ἄλοχος|ἄλοχον]] τῆς αἰὲν ἐέλδεαι Od.5.210; ἐλδόμεναι πεδίοιο (of [[mule]]s) [[eager]] to [[reach]] it, Il.23.122: c.acc., [[desire]], ἑὸν αὐτοῦ χρεῖος [[ἐελδόμενος]] Od.1.409, cf. Il.5.481: abs., νόστησας ἐελδομένοισι μάλ' ἡμῖν Od.24.400:—Pass. only once, νῦν τοι ἐελδέσθω [[πόλεμος]] = [[be]] [[war]] [[now]] [[welcome]] to [[thee]], Il. 16.494.
}}
{{DGE
|dgtxt=<b class="num">• Alolema(s):</b> [[ἐέλδομαι]] <i>Od</i>.1.409, 5.210<br />[[desear]], [[ansiar]], [[anhelar]] o simpl. [[buscar]] c. gen. ἐλδόμεναι πεδίοιο <i>Il</i>.23.122, σὴν ἄλοχον, τῆς αἰὲν ἐέλδεαι <i>Od</i>.5.210, πλούτου Hes.<i>Op</i>.381, ὕπνοιο A.R.3.747, φιλότητος A.R.<i>Fr</i>.12.9, Opp.<i>C</i>.3.147, πολέμοιο Q.S.1.20, c. ac. κτήματα πολλά <i>Il</i>.5.481, ἑὸν αὐτοῦ χρεῖος ἐελδόμενος <i>Od</i>.1.409, c. inf. ἐξ ἔρον εἶναι <i>Il</i>.13.638, ἰδέσθαι σε <i>Od</i>.4.162, εἰ δ' ἄεθλα γαρύεν ἔλδεαι Pi.<i>O</i>.1.4, ἀναδῦναι Opp.<i>H</i>.3.515, ἐλδομένοισι Κυτηίδα γαῖαν ἀμεῖψαι Orph.<i>A</i>.821, εἰς Ἀχέροντα φέρειν τὸν νέον ἐλδόμενοι <i>ITyr</i> 150, en v. pas. νῦν τοι ἐελδέσθω πόλεμος sea deseada por ti la guerra</i>, <i>Il</i>.16.494<br /><b class="num">•</b>frec. en part. [[anhelante]] ὡς δὲ θεὸς ναύτῃσιν ἐελδομένοισιν ἔδωκεν οὖρον <i>Il</i>.7.4, cf. 7, <i>Od</i>.24.400, <i>AP</i> 9.462, Nonn.<i>Par.Eu.Io</i>.6.17, Orph.<i>A</i>.475, Q.S.4.82, 1.272.<br /><b class="num">• Etimología:</b> La forma [[ἐέλδομαι]] sugiere una r. *<i>H1u̯el</i>- ‘[[querer]]’ con alarg. -<i>d</i>-, cf. [[ἔλπω]] c. otro alarg. y lat. <i>[[velle]]</i> sin alarg.
}}
}}
{{pape
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0793.png Seite 793]] (Fελδ), gew. [[ἐέλδομαι]], nur praes. u. impf., wünschen, [[verlangen]]; mit dem inf., ἐέλδετο γάρ σε ἰδέσθαι Od. 4, 162; Il. 13, 638; εἰ δ' ἄεθλα γαρύεν ἔλδεαι φίλον [[ἦτορ]] Pind. Ol. 1, 4; mit dem gen., nach Etwas, πεδίοιο, nach der Ebene strebend, Il. 23, 122; ἐελδόμενός που ἐδωδῆς Od. 14, 42; Hes. O. 379 u. sp. D., wie Ap. Rh.; oder mit dem acc., κτήματα, τά τ' ἔλδεται ὅς κ' [[ἐπιδευής]] Il. 5, 481, vgl. Od. 1, 409; im partic. absolut, [[σφῶϊν]] ἐελδομένοισιν [[ἱκάνω]], ich komme euch erwünscht, Od. 21, 209; Il. 7, 4. – Aber νῦν τοι ἐελδέσθω [[πόλεμος]] [[κακός]] ist passivisch, Il. 16, 494.
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0793.png Seite 793]] (Fελδ), gew. [[ἐέλδομαι]], nur praes. u. impf., wünschen, [[verlangen]]; mit dem inf., ἐέλδετο γάρ σε ἰδέσθαι Od. 4, 162; Il. 13, 638; εἰ δ' ἄεθλα γαρύεν ἔλδεαι φίλον [[ἦτορ]] Pind. Ol. 1, 4; mit dem gen., nach Etwas, πεδίοιο, nach der Ebene strebend, Il. 23, 122; ἐελδόμενός που ἐδωδῆς Od. 14, 42; Hes. O. 379 u. sp. D., wie Ap. Rh.; oder mit dem acc., κτήματα, τά τ' ἔλδεται ὅς κ' [[ἐπιδευής]] Il. 5, 481, vgl. Od. 1, 409; im partic. absolut, [[σφῶϊν]] ἐελδομένοισιν [[ἱκάνω]], ich komme euch erwünscht, Od. 21, 209; Il. 7, 4. – Aber νῦν τοι ἐελδέσθω [[πόλεμος]] [[κακός]] ist passivisch, Il. 16, 494.
}}
{{bailly
|btext=<i>seul. prés. et impf.</i><br /><b>1</b> [[aspirer à]], [[souhaiter]], [[désirer]] : τινος, τι, qch;<br /><b>2</b> <i>Pass.</i> [[être désiré]].<br />'''Étymologie:''' R. Ϝελ = [[volo]], [[vouloir]], [[désirer]].
}}
{{elru
|elrutext='''ἔλδομαι:''' эп.-ион. тж. [[ἐέλδομαι]] (только praes. и impf.)<br /><b class="num">1</b> med. [[желать]], [[жаждать]] (τινος Hom., Hes. и τι Hom.; [[ἰδέσθαι]] τινά Hom.; ἄεθλα γαρύεν Pind.): [[σφῶϊν]] ἐελδομένοισιν [[ἱκάνω]] οἴοσι Hom. только вам обоим и желателен мой приход;<br /><b class="num">2</b> med. [[стремиться]], [[устремляться]] (πεδίοιο ἐλδόμενος Hom.);<br /><b class="num">3</b> pass. [[быть предметом желания]], [[быть угодным]] (τινι Hom.).
}}
}}
{{ls
{{ls
|lstext='''ἔλδομαι''': καὶ [[ἐέλδομαι]], Ἐπ. ἀποθ., ἐν χρήσει μόνον κατ’ ἐνεστ. καὶ παρατ., ἐπιθυμῶ, ποθῶ, μετ’ ἀπαρ., Ἰλ. Ν. 638, Ὀδ. Δ. 162, οὕτω καὶ Πίνδ. ἐν Ο. 1. 6: ― [[μετὰ]] γεν., ἐπιθυμῶ [[σφόδρα]], ποθῶ, σὴν ἄλοχον, τῆς αἰὲν ἐέλδεαι Ὀδ. Ε. 210· ἐλδόμεναι πεδίοιο (ἐπὶ ἡμιόνων), ποθοῦσαι νὰ φθάσωσιν εἰς αὐτό, Ἰλ. Ψ. 122· [[ὡσαύτως]] μετ’ αἰτ., ἐφίεμαι, ἑὸν [[αὐτοῦ]] [[χρεῖος]] ἐελδόμενος Ὀδ. Α. 409, πρβλ. Ἰλ. Ε. 481· ἀπολ., νοστήσας ἐελδομένοισι μάλ’ ἡμῖν Ὀδ. Ω. 400· - ὡς παθ. μόνον [[ἅπαξ]], νῦν τοι ἐελδέσθω [[πόλεμος]], «ἐπιθυμείσθω» (Σχόλ.), Ἰλ. Π. 494. (Τοὺς τύπους [[ἐέλδομαι]] καὶ ἐέλδωρ πρέπει νὰ ἀναγάγωμεν εἰς τὴν √ ΕΛ, πιθαν. τὴν αὐτὴν τῇ √ΒΟΛ, ἐξ ἧς τὸ [[βούλομαι]], κτλ., Λατ. VEL-LE).
|lstext='''ἔλδομαι''': καὶ [[ἐέλδομαι]], Ἐπ. ἀποθ., ἐν χρήσει μόνον κατ’ ἐνεστ. καὶ παρατ., ἐπιθυμῶ, ποθῶ, μετ’ ἀπαρ., Ἰλ. Ν. 638, Ὀδ. Δ. 162, οὕτω καὶ Πίνδ. ἐν Ο. 1. 6: ― μετὰ γεν., ἐπιθυμῶ [[σφόδρα]], ποθῶ, σὴν ἄλοχον, τῆς αἰὲν ἐέλδεαι Ὀδ. Ε. 210· ἐλδόμεναι πεδίοιο (ἐπὶ ἡμιόνων), ποθοῦσαι νὰ φθάσωσιν εἰς αὐτό, Ἰλ. Ψ. 122· [[ὡσαύτως]] μετ’ αἰτ., ἐφίεμαι, ἑὸν αὐτοῦ [[χρεῖος]] ἐελδόμενος Ὀδ. Α. 409, πρβλ. Ἰλ. Ε. 481· ἀπολ., νοστήσας ἐελδομένοισι μάλ’ ἡμῖν Ὀδ. Ω. 400· - ὡς παθ. μόνον [[ἅπαξ]], νῦν τοι ἐελδέσθω [[πόλεμος]], «ἐπιθυμείσθω» (Σχόλ.), Ἰλ. Π. 494. (Τοὺς τύπους [[ἐέλδομαι]] καὶ ἐέλδωρ πρέπει νὰ ἀναγάγωμεν εἰς τὴν √ ΕΛ, πιθαν. τὴν αὐτὴν τῇ √ΒΟΛ, ἐξ ἧς τὸ [[βούλομαι]], κτλ., Λατ. VEL-LE).
}}
{{bailly
|btext=<i>seul. prés. et impf.</i><br /><b>1</b> aspirer à, souhaiter, désirer : τινος, [[τι]], qch;<br /><b>2</b> <i>Pass.</i> être désiré.<br />'''Étymologie:''' R. Ϝελ = volo, vouloir, désirer.
}}
}}
{{Autenrieth
{{Autenrieth
Line 23: Line 29:
}}
}}
{{Slater
{{Slater
|sltr=[[ἔλδομαι]] <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>1</b> [[wish]] c. inf. εἰ δ' ἄεθλα γαρύεν ἔλδεαι, φίλον [[ἦτορ]] (O. 1.4)
|sltr=[[ἔλδομαι]] [[wish]] c. inf. εἰ δ' ἄεθλα γαρύεν ἔλδεαι, φίλον [[ἦτορ]] (O. 1.4)
}}
{{DGE
|dgtxt=<b class="num">• Alolema(s):</b> [[ἐέλδομαι]] <i>Od</i>.1.409, 5.210<br />[[desear]], [[ansiar]], [[anhelar]] o simpl. [[buscar]] c. gen. ἐλδόμεναι πεδίοιο <i>Il</i>.23.122, σὴν ἄλοχον, τῆς αἰὲν ἐέλδεαι <i>Od</i>.5.210, πλούτου Hes.<i>Op</i>.381, ὕπνοιο A.R.3.747, φιλότητος A.R.<i>Fr</i>.12.9, Opp.<i>C</i>.3.147, πολέμοιο Q.S.1.20, c. ac. κτήματα πολλά <i>Il</i>.5.481, ἑὸν [[αὐτοῦ]] χρεῖος ἐελδόμενος <i>Od</i>.1.409, c. inf. ἐξ ἔρον εἶναι <i>Il</i>.13.638, ἰδέσθαι σε <i>Od</i>.4.162, εἰ δ' ἄεθλα γαρύεν ἔλδεαι Pi.<i>O</i>.1.4, ἀναδῦναι Opp.<i>H</i>.3.515, ἐλδομένοισι Κυτηίδα γαῖαν ἀμεῖψαι Orph.<i>A</i>.821, εἰς Ἀχέροντα φέρειν τὸν νέον ἐλδόμενοι <i>ITyr</i> 150, en v. pas. νῦν τοι ἐελδέσθω πόλεμος sea deseada por ti la guerra</i>, <i>Il</i>.16.494<br /><b class="num">•</b>frec. en part. [[anhelante]] ὡς δὲ θεὸς ναύτῃσιν ἐελδομένοισιν ἔδωκεν οὖρον <i>Il</i>.7.4, cf. 7, <i>Od</i>.24.400, <i>AP</i> 9.462, Nonn.<i>Par.Eu.Io</i>.6.17, Orph.<i>A</i>.475, Q.S.4.82, 1.272.<br /><br /><b class="num">• Etimología:</b> La forma [[ἐέλδομαι]] sugiere una r. *<i>H1u̯el</i>- ‘querer’ con alarg. -<i>d</i>-, cf. [[ἔλπω]] c. otro alarg. y lat. <i>uelle</i> sin alarg.
}}
}}
{{grml
{{grml
Line 33: Line 36:
{{lsm
{{lsm
|lsmtext='''ἔλδομαι:''' Επικ. [[ἐέλδομαι]], μόνο σε ενεστ. και παρατ., [[επιθυμώ]], [[ποθώ]] να κάνω [[κάτι]], με απαρ., σε Όμηρ.· με γεν., [[λαχταρώ]], [[επιθυμώ]] διακαώς [[κάτι]], στον ίδ.· με αιτ., [[επιθυμώ]], [[ποθώ]], στον ίδ. — ως Παθ., [[νῦν]] [[τοι]] ἐελδέσθω [[πόλεμος]], ας είναι [[τώρα]] ο [[πόλεμος]] [[ευπρόσδεκτος]], σε Ομήρ. Ιλ.
|lsmtext='''ἔλδομαι:''' Επικ. [[ἐέλδομαι]], μόνο σε ενεστ. και παρατ., [[επιθυμώ]], [[ποθώ]] να κάνω [[κάτι]], με απαρ., σε Όμηρ.· με γεν., [[λαχταρώ]], [[επιθυμώ]] διακαώς [[κάτι]], στον ίδ.· με αιτ., [[επιθυμώ]], [[ποθώ]], στον ίδ. — ως Παθ., [[νῦν]] [[τοι]] ἐελδέσθω [[πόλεμος]], ας είναι [[τώρα]] ο [[πόλεμος]] [[ευπρόσδεκτος]], σε Ομήρ. Ιλ.
}}
{{elru
|elrutext='''ἔλδομαι:''' эп.-ион. тж. [[ἐέλδομαι]] (только praes. и impf.)<br /><b class="num">1)</b> med. желать, жаждать (τινος Hom., Hes. и τι Hom.; [[ἰδέσθαι]] τινά Hom.; ἄεθλα γαρύεν Pind.): [[σφῶϊν]] ἐελδομένοισιν [[ἱκάνω]] οἴοσι Hom. только вам обоим и желателен мой приход;<br /><b class="num">2)</b> med. стремиться, устремляться (πεδίοιο ἐλδόμενος Hom.);<br /><b class="num">3)</b> pass. быть предметом желания, быть угодным (τινι Hom.).
}}
}}
{{etym
{{etym
Line 44: Line 44:
}}
}}
{{FriskDe
{{FriskDe
|ftr='''ἔλδομαι''': {éldomai}<br />'''Forms''': gew. [[ἐέλδομαι]] nur Präsensstamm<br />'''Grammar''': v.<br />'''Meaning''': [[sich sehnen]], [[wünschen]], [[verlangen]] (ep. poet. seit Il.),<br />'''Composita''' : [[ἐπιέλδομαι]] (A. R. 4, 783).<br />'''Derivative''': Davon [[ἐέλδωρ]] n. (nur Nom.-Akk.) [[Wunsch]], [[Verlangen]] (ep. seit Il.; [[ἔλδωρ]] Hdn., H.), auch ἐέλδω f. (Ibyk. 18; richtig?). Aus (ϝ)έλδομαι, ἐ-(ϝ)έλδομαι (Chantraine Gramm. hom. 1, 133 und 182).<br />'''Etymology''' : Keine außergriechische Entsprechung. Durch Zerlegung in (ϝ)ἐλδ-ομαι (mit präsensbildendem -δ-, Schwyzer 701f.) wird Anschluß erreicht an lat. ''vel''-''le'' usw.; Näheres s. ἔλπομαι. Nicht mit van Blankenstein IF 23, 134f., Brugmann Grundr.<sup>2</sup> 2 : 3, 376 zu got. ''swiltan'' [[hinsterben]] usw., s. WP. 1, 294.<br />'''Page''' 1,485
|ftr='''ἔλδομαι''': {éldomai}<br />'''Forms''': gew. [[ἐέλδομαι]] nur Präsensstamm<br />'''Grammar''': v.<br />'''Meaning''': [[sich sehnen]], [[wünschen]], [[verlangen]] (ep. poet. seit Il.),<br />'''Composita''': [[ἐπιέλδομαι]] (A. R. 4, 783).<br />'''Derivative''': Davon [[ἐέλδωρ]] n. (nur Nom.-Akk.) [[Wunsch]], [[Verlangen]] (ep. seit Il.; [[ἔλδωρ]] Hdn., H.), auch ἐέλδω f. (Ibyk. 18; richtig?). Aus (ϝ)έλδομαι, ἐ-(ϝ)έλδομαι (Chantraine Gramm. hom. 1, 133 und 182).<br />'''Etymology''': Keine außergriechische Entsprechung. Durch Zerlegung in (ϝ)ἐλδ-ομαι (mit präsensbildendem -δ-, Schwyzer 701f.) wird Anschluß erreicht an lat. ''vel''-''le'' usw.; Näheres s. ἔλπομαι. Nicht mit van Blankenstein IF 23, 134f., Brugmann Grundr.<sup>2</sup> 2: 3, 376 zu got. ''swiltan'' [[hinsterben]] usw., s. WP. 1, 294.<br />'''Page''' 1,485
}}
}}