παχύνω: Difference between revisions

← Older edit

παχύνω (view source)

Revision as of 11:56, 4 September 2023

2,147 bytes added , 4 September 2023

m

LSJ1 replacement

Spiros

Bureaucrats, Interface administrators, Administrators

3,270,470

edits

@@ Line 8: / Line 8: @@
 |Transliteration C=pachyno
 |Beta Code=paxu/nw
-|Definition=pf. Pass. <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> πεπάχυσμαι <span class="bibl">Arist.<span class="title">Mu.</span> 394a28</span>, <span class="bibl">Philostr. <span class="title">Gym.</span>52</span>, but πεπάχυμμαι Gal.6.678, Herm. ap.Stob.1.49.68 :—<b class="b2">fatten</b>, τὰ σώματα <span class="bibl">Pl.<span class="title">Grg.</span>518c</span> ; βοῦν <span class="bibl">Id.<span class="title">R.</span>343b</span> ; ἴππον <span class="bibl">X.<span class="title">Oec.</span>12.20</span> :—Pass., <b class="b2">grow fat</b>, <span class="bibl">Hp.<span class="title">Aph.</span>5.44</span>, <span class="bibl">Ar.<span class="title">Ach.</span>791</span> ; δαιτὶ παχυνόμενος <span class="title">AP</span>7.207 (Mel.) ; παχυνθῇ ἡ ἀκρίς <span class="bibl">LXX<span class="title">Ec.</span>12.5</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">b</span> <b class="b2">thicken, strengthen</b>, δεσμόν <span class="bibl">Porph.<span class="title">Abst.</span>1.38</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> metaph., <b class="b2">cause to wax fat, increase</b>, <b class="b3">κότον π</b>. <span class="bibl">A.<span class="title">Supp.</span>618</span> :—Pass., ὄλβος ἄγαν παχυνθείς <span class="bibl">Id.<span class="title">Th.</span>771</span> (lyr.). </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">b</span> metaph., <b class="b2">make gross</b> or <b class="b2">dull</b>, <b class="b3">τὰς ψυχὰς ὑπὸ πλης μονῆς π</b>. Plu.2.995d ; <b class="b3">βρώσεις τὸν νοῦν π</b>. Philostr.<b class="b2">V A</b>1.8 :— Pass., <span class="bibl">LXX <span class="title">Is.</span>6.10</span> ; πεπαχυσμένος <span class="bibl">Philostr.<span class="title">VS</span>1.21.1</span> ; <b class="b2">to be coarsened</b>, [ψυχὴ] παρὰ τὴν ἰδίαν φύσιν πεπαχυμμένη Herm. l. c. ; περιβλήματα . . παχυνόμενα ὑπὸ τῆς γηίνης φύσεως Procl.<b class="b2">in R</b>.1.119 K. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> Pass., <b class="b2">become thick</b>, <b class="b3">π. πρὸς τὸν ἥλιον</b>, of the skull, <span class="bibl">Hdt.3.12</span> ; of humours, <span class="bibl">Hp.<span class="title">VM</span>19</span> ; of excrements, <span class="bibl">Id.<span class="title">Prog.</span>11</span>, cf. <span class="bibl">Arist.<span class="title">GA</span>735a36</span>, al.; distd. from <b class="b3">πήγνυσθαι</b>, <span class="bibl">Id.<span class="title">Mete.</span>383a11</span>, <span class="bibl">b18</span> ; of fruit juices, <b class="b2">become concentrated</b>, <span class="bibl">Thphr.<span class="title">CP</span>6.16.2</span> ; of oil, <span class="bibl">Philostr.<span class="title">Gym.</span>52</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> <b class="b2">to be dulled</b>, of the sun's light, <span class="bibl">D.P.35</span>.</span>
+|Definition=pf. Pass.<br><span class="bld">A</span> πεπάχυσμαι Arist.''Mu.'' 394a28, Philostr. ''Gym.''52, but πεπάχυμμαι Gal.6.678, Herm. ap.Stob.1.49.68:—[[fatten]], τὰ σώματα [[Plato|Pl.]]''[[Gorgias|Grg.]]'' 518c; βοῦν Id.''R.''343b; ἴππον X.''Oec.''12.20:—Pass., [[grow fat]], Hp.''Aph.''5.44, [[Aristophanes|Ar.]]''[[Acharnians|Ach.]]''791; δαιτὶ παχυνόμενος ''AP''7.207 (Mel.); παχυνθῇ ἡ ἀκρίς [[LXX]] ''Ec.''12.5.<br><span class="bld">b</span> [[thicken]], [[strengthen]], δεσμόν Porph.''Abst.''1.38.<br><span class="bld">2</span> metaph., [[cause to wax fat]], [[increase]], <b class="b3">κότον π.</b> A.''Supp.''618:—Pass., ὄλβος ἄγαν παχυνθείς Id.''Th.''771 (lyr.).<br><span class="bld">b</span> metaph., [[make gross]] or [[dull]], <b class="b3">τὰς ψυχὰς ὑπὸ πλης μονῆς π.</b> Plu.2.995d; <b class="b3">βρώσεις τὸν νοῦν π.</b> Philostr.V A1.8:—Pass., [[LXX]] ''Is.''6.10; πεπαχυσμένος Philostr.''VS''1.21.1; to [[be coarsened]], [ψυχὴ] παρὰ τὴν ἰδίαν φύσιν πεπαχυμμένη Herm. l. c.; περιβλήματα… παχυνόμενα ὑπὸ τῆς γηίνης φύσεως Procl. ''in R.''1.119 K.<br><span class="bld">II</span> Pass., [[become thick]], <b class="b3">π. πρὸς τὸν ἥλιον</b>, of the skull, [[Herodotus|Hdt.]]3.12; of humours, Hp.''VM''19; of excrements, Id.''Prog.''11, cf. Arist.''GA''735a36, al.; distinguished from [[πήγνυσθαι]], Id.''Mete.''383a11, b18; of fruit juices, [[become concentrated]], [[Theophrastus|Thphr.]] ''[[De Causis Plantarum|CP]]'' 6.16.2; of oil, Philostr.''Gym.''52.<br><span class="bld">2</span> to [[be dulled]], of the sun's light, D.P.35.
 }}
 {{pape
 |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0539.png Seite 539]] dick, seist od. fett machen, mästen; ἵππον, Xen. Oec. 12, 20, wie Plat. Rep. I, 343 b u. A.; pass. dick, fett werden, Her. 3, 12; vermehren, [[ὄλβος]] [[ἄγαν]] παχ υνθείς, Aesch. Spt. 753, u. so auch in sp. Prosa; perf. πεπάχυσμαι.
+}}
+{{bailly
+|btext=<i>Pass. ao.</i> ἐπαχύνθην, <i>pf.</i> πεπάχυμμαι <i>ou</i> πεπάχυσμαι;<br /><b>1</b> [[rendre gros]], [[lourd]], [[épaissir]] ; <i>Pass.</i> devenir épais, gros, lourd ; <i>fig.</i> grossir, enfler <i>en parl. de la prospérité</i>;<br /><b>2</b> [[rendre fort]];<br /><b>3</b> <i>fig.</i> [[rendre lourd]], [[hébéter]].<br />'''Étymologie:''' [[παχύς]].
+}}
+{{elnl
+|elnltext=παχύνω [παχύς] act. dik maken, vetmesten:; παχύναντες τὰ σώματα hun lijven vestmestend Plat. Grg. 518c; overdr.. μήποτε... πόλιν παχῦναι de stad nooit groter te laten worden Aeschl. Suppl. 618. pass. dik worden:; πρὸς τὸν ἥλιον παχύνεται τὸ ὀστέον het bot wordt dik in het zonlicht Hdt. 3.12.2; overdr..; ὄλβος ἄγαν παχυνθείς een al te vette rijkdom Aeschl. Sept. 771; van vloeistoffen condenseren overdr. stompzinnig zijn:. ἐπαχύνθη ἡ καρδία τοῦ λαοῦ τούτου het hart van dit volk is afgestompt NT Act. Ap. 28.27.
+}}
+{{elru
+|elrutext='''πᾱχύνω:''' (ῡ) (fut. παχῠνῶ; pf. pass. πεπάχυσμαι)<br /><b class="num">1</b> [[делать толстым]] (тучным), откармливать (βοῦν, τὰ σώματα Plat.; ἵππον Xen.): τὰς ψυχὰς π. Plut. заливать жиром, т. е. притуплять умы; pass. досл. жиреть, перен. грубеть (ἐπαχύνθη ἡ [[καρδία]] NT);<br /><b class="num">2</b> [[делать плотным]], [[уплотнять]] (τὸ [[ὕδωρ]] κονιορτῷ Plut.); pass. становиться плотным, уплотняться Her., Arst.: [[ὄλβος]] [[ἄγαν]] παχυνθεῖς Aesch. чрезмерно разросшееся богатство.
 }}
 {{ls
 |lstext='''πᾰχύνω''': [ῡ], μέλλ. -ῠνῶ· παθ. πρκμ. πεπάχυσμαι Ἀριστ. π. Κόσμ. 4, 6, Φιλόστρ., Γαλην.· ([[παχύς]]). Ὡς καὶ νῦν, ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὸ [[λεπτύνω]], [[ἰσχναίνω]], τὰ σώματα Πλάτ. Γοργ. 518C· βοῦν ὁ αὐτ. ἐν Πολ. 343Β· ἵππον Ξεν. Οἰκ. 12, 20· - Παθ., [[γίνομαι]] [[παχύς]], Ἱππ. Ἀφ. 1254, Ἀριστοφ. Ἀχ. 791· διατὶ παχυνόμενος Ἀνθ. Π. 207. 2) μεταφ., [[αὐξάνω]], κότον π. (εἰ ἡ γραφὴ ὀρθὴ) Αἰσχύλ. Ἱκέτ. 618· - Παθ., [[ὄλβος]] [[ἄγαν]] παχυνθείς ὁ αὐτ. ἐν Θήβ. 771· πρβλ. παχὺς ΙΙ· ἐπὶ τοῦ ἡλίου μεγεθυνομένου κατ’ ἐπίφασιν ἐν [[ὀμίχλη]], Διον. Π. 35. β) μεταφορ., τὰς ψυχὰς ὑπὸ πλησμονῆς π. Πλούτ. 2. 995D. - Παθ., ἐπαχύνθη γὰρ ἡ καρδία τοῦ λαοῦ τούτου Ἑβδ. (Ἡσαΐας Ϛ΄, 10), Εὐαγγ. κ. Ματθ. ιγ΄, 15. ΙΙ. Παθ., [[γίνομαι]] [[παχύς]], [[χονδρός]], Αἰγύπτιοι μὲν [[αὐτίκα]] ἀπὸ παιδίων ἀρξάμενοι ξυρῶνται τὰς κεφαλὰς καὶ πρὸς τὸν ἥλιον παχύνεται τὸ [[ὀστέον]] Ἠρόδ. 3. 12· ἐπὶ χυμῶν, Ἱππ. περὶ Ἀρχ. Ἰητρ. 16· ἐπὶ ἐκκρίσεων, ὁ αὐτ. ἐν Προγν. 40· ἰσοδύν. τῷ πήγνυσθαι, συνίστασθαι, Ἀριστ. π. Ζ. Γεν. 2. 2, 7, κ. ἀλλ.· ἀλλὰ διακρίνεται ἀπὸ τοῦ πήγνυσθαι, παρὰ τῷ αὐτ. ἐν Μετεωρ. 4. 6. 5., 4. 7, 1.
-}}
-{{bailly
-|btext=<i>Pass. ao.</i> ἐπαχύνθην, <i>pf.</i> πεπάχυμμαι <i>ou</i> πεπάχυσμαι;<br /><b>1</b> rendre gros, lourd, épaissir ; <i>Pass.</i> devenir épais, gros, lourd ; <i>fig.</i> grossir, enfler <i>en parl. de la prospérité</i>;<br /><b>2</b> rendre fort;<br /><b>3</b> <i>fig.</i> rendre lourd, hébéter.<br />'''Étymologie:''' [[παχύς]].
 }}
 {{StrongGR
@@ Line 27: / Line 33: @@
 {{grml
 |mltxt=ΝΜΑ, [[παχαίνω]] ΝΜ<br /><b>1.</b> [[καθιστώ]] [[κάτι]] παχύ, χοντρό<br /><b>2.</b> <b>παθ.</b> <i>παχύνομαι</i><br />[[γίνομαι]] [[παχύς]], [[χοντραίνω]]<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> (<b>για πρόσ.</b>) [[υπερσιτίζω]] κάποιον [[κατά]] τέτοιο τρόπο ώστε να αυξηθεί το [[πάχος]] του<br /><b>2.</b> ([[ιδίως]] στον τ. [[παχαίνω]]) αποχτώ [[πάχος]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[ενισχύω]], [[δυναμώνω]]<br /><b>2.</b> <b>παθ.</b> [[γίνομαι]] [[μεστός]], [[στερεός]], [[σκληρός]]<br /><b>3.</b> (για χυμούς καρπών και εκκρίσεις) συμπυκνώνομαι<br /><b>4.</b> (για [[λάδι]]) πηχτώνω<br /><b>5.</b> (για το ηλιακό φως) [[γίνομαι]] [[αμαυρός]], [[σκοτεινός]]<br /><b>6.</b> <b>μτφ.</b> [[αυξάνω]], [[επιτείνω]]<br /><b>7.</b> <b>μτφ.</b> [[καθιστώ]] [[κάτι]] νωθρό.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> [[παχύς]]. Ο νεοελλ. τ. [[παχαίνω]] έχει σχηματιστεί από τον αόρ. <i>ε</i>-<i>πάχυνα</i>, [[κατά]] τα ρημ. σε -[[αίνω]] (<b>πρβλ.</b> [[βαθύνω]]: [[βαθαίνω]], [[βαρύνω]]: [[βαραίνω]])].
+}}
+{{lsm
+|lsmtext='''πᾰχύνω:''' [ῡ], μέλ. -ῠνῶ, Παθ. παρακ. <i>πεπάσχυμαι</i>· ([[παχύς]])·<br /><b class="num">1.</b> [[πυκνώνω]], [[παχαίνω]], σε Πλάτ., Ξεν. — Παθ., [[γίνομαι]] [[παχύς]], σε Αριστοφ.· [[γίνομαι]] στέρεος, [[αυξάνω]], [[μεγαλώνω]], λέγεται για [[κρανίο]], σε Ηρόδ.<br /><b class="num">2.</b> μεταφ., [[αυξάνω]] — Παθ., [[ὄλβος]] [[ἄγαν]] παχυνθείς, σε Αισχύλ.<br /><b class="num">3.</b> μεταφ., κάνω [[κάτι]] μεγάλο, χοντρό ή ανόητο — Παθ., σε Καινή Διαθήκη
+}}
+{{mdlsj
+|mdlsjtxt=πᾰχύ¯νω, [[παχύς]]<br /><b class="num">1.</b> to [[thicken]], [[fatten]], Plat., Xen.:—Pass. to [[grow]] fat, Ar.: to [[become]] [[thick]], of the [[skull]], Hdt.<br /><b class="num">2.</b> metaph. to [[increase]]:—Pass., [[ὄλβος]] [[ἄγαν]] παχυνθείς Aesch.<br /><b class="num">3.</b> metaph. also to make [[gross]] or [[stupid]]:—Pass., NTest.
+}}
+{{Chinese
+|sngr='''原文音譯'''：pacÚnw 爬虛挪<br />'''詞類次數'''：動詞（2）<br />'''原文字根'''：肥大的 相當於： （[[סָבַל]]&#x200E;）  （[[עָב]]&#x200E; / [[עַב]]&#x200E;）  （[[שָׁמֵן]]&#x200E;）<br />'''字義溯源'''：加濃，加厚，使遲鈍，無感覺力，（被）油蒙了；源自（[[πήγνυμι]]）*=固定）<br />'''出現次數'''：總共（2）；太（1）；徒（1）<br />'''譯字彙編'''：<br />1） 被油蒙了（1） 徒28:27；<br />2） 油蒙了（1） 太13:15
+}}
+{{mantoulidis
+|mantxt=Ἀπό τό ἐπίθ. [[παχύς]] πού παράγεται Ἀπό ρίζα παγ- τοῦ [[πήγνυμι]], ὅπου δές γιά περισσότερα παράγωγα. Παράγωγα τοῦ [[παχύνω]]: [[πάχυνσις]], [[παχυντικός]], [[παχυσμός]] (=[[δυνάμωμα]]).
 }}