ὄνομαι: Difference between revisions

1,221 bytes added ,  4 September 2023
m
LSJ1 replacement
m (Text replacement - "(<b class="b2">)([\w\s'-]+)(<\/b>)" to "$2")
m (LSJ1 replacement)
 
(15 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=onomai
|Transliteration C=onomai
|Beta Code=o)/nomai
|Beta Code=o)/nomai
|Definition=2sg. <span class="sense"><span class="bld">A</span> ὄνοσαι <span class="bibl">Od.17.378</span>; Ep. 2pl. [[οὔνεσθε]] (Aristarch. [[ὀνόσασθε]], Buttm. and Pap. [[οὔνοσθε]]) <span class="bibl">Il.24.241</span>; 3pl. ὄνονται <span class="bibl">Od.21.427</span>, <span class="bibl">Hdt.2.167</span>; opt. ὄνοιτο <span class="bibl">Il.13.287</span> : impf. 3pl. [[ὤνοντο]] (κατ-) <span class="bibl">Hdt.2.172</span> : Ep. fut. ὀνόσσομαι <span class="bibl">Il.9.55</span>, <span class="bibl">Od.5.379</span> : aor. ὠνοσάμην <span class="bibl">Il.14.95</span>; Ep. part. ὀνοσσάμενος <span class="bibl">24.439</span> : also Ep. aor. 3sg. ὤνατο <span class="bibl">17.25</span>; and Pass. [[ὠνόσθην]] (κατ-) <span class="bibl">Hdt.2.136</span>; cf. [[ὀνοστός]], [[ὀνοτός]] :—[[blame]], [[find fault with]], [[treat scornfully]], c. acc., νῦν δέ σευ ὠνοσάμην πάγχυ φρένας <span class="bibl">Il.14.95</span>; οὔ τίς τοι τὸν μῦθον ὀνόσσεται <span class="bibl">9.55</span>; οὐδέ κεν . . μένος καὶ χεῖρας ὄνοιτο <span class="bibl">13.287</span>; ὡς ἂν σὴν ἀρετὴν . . οὔ τις ὄνοιτο <span class="bibl">Od.8.239</span> : followed by a relat., <b class="b3">ἦ οὔνεσθ' ὅτι μοι . . Ζεὺς ἄλγε' ἔδωκεν</b>; [[do ye think it a light thing]] that . . ? (others wrongly refer it to [[ὀνίνημι]], [[is it to your profit]] that . . ?), <span class="bibl">Il.24.241</span>; <b class="b3">ἦ ὄνοσαι ὅτι τοι βίοτον κατέδουσιν ἄνακτος</b>; <span class="bibl">Od.17.378</span>: c. gen., <b class="b3">οὐδ' ὧς σε ἔολπα ὀνόσσεσθαι κακότητος</b> for all that, I think [[thou wilt]] not [[quarrel with]] thy ill-luck (i.e. [[deem]] it [[too light]]), <span class="bibl">5.379</span> : Ep. Verb, once in Hdt. (cf. [[κατόνομαι]]), ὄ. τινά [[throw a slur upon]], <span class="bibl">2.167</span>.—In <span class="title">AP</span>7.484 (Diosc.) [[varia lectio|v.l.]] for [[ὀνίνημι]] ([[quod vide|q.v.]]).</span>
|Definition=2sg. ὄνοσαι Od.17.378; Ep. 2pl. [[οὔνεσθε]] (Aristarch. [[ὀνόσασθε]], Buttm. and Pap. [[οὔνοσθε]]) Il.24.241; 3pl. ὄνονται Od.21.427, [[Herodotus|Hdt.]]2.167; opt. ὄνοιτο Il.13.287: impf. 3pl. [[ὤνοντο]] (κατ-) [[Herodotus|Hdt.]]2.172: Ep. fut. ὀνόσσομαι Il.9.55, Od.5.379: aor. ὠνοσάμην Il.14.95; Ep. part. ὀνοσσάμενος 24.439: also Ep. aor. 3sg. ὤνατο 17.25; and Pass. [[ὠνόσθην]] (κατ-) [[Herodotus|Hdt.]]2.136; cf. [[ὀνοστός]], [[ὀνοτός]]:—[[blame]], [[find fault with]], [[treat scornfully]], c. acc., νῦν δέ σευ ὠνοσάμην πάγχυ φρένας Il.14.95; οὔ τίς τοι τὸν μῦθον ὀνόσσεται 9.55; οὐδέ κεν.. μένος καὶ χεῖρας ὄνοιτο 13.287; ὡς ἂν σὴν ἀρετὴν.. οὔ τις ὄνοιτο Od.8.239: followed by a relat., <b class="b3">ἦ οὔνεσθ' ὅτι μοι.. Ζεὺς ἄλγε' ἔδωκεν</b>; [[do ye think it a light thing]] that.. ? (others wrongly refer it to [[ὀνίνημι]], [[is it to your profit]] that.. ?), Il.24.241; <b class="b3">ἦ ὄνοσαι ὅτι τοι βίοτον κατέδουσιν ἄνακτος</b>; Od.17.378: c. gen., <b class="b3">οὐδ' ὧς σε ἔολπα ὀνόσσεσθαι κακότητος</b> for all that, I think [[thou wilt]] not [[quarrel with]] thy ill-luck (i.e. [[deem]] it [[too light]]), 5.379: Ep. Verb, once in [[Herodotus|Hdt.]] (cf. [[κατόνομαι]]), ὄ. τινά [[throw a slur upon]], 2.167.—In ''AP''7.484 (Diosc.) [[varia lectio|v.l.]] for [[ὀνίνημι]] ([[quod vide|q.v.]]).
}}
}}
{{pape
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0348.png Seite 348]] 2. Pers. ὄνοσαι, 2. Pers. plur. ep. [[οὔνεσθε]], Il. 24, 241, imperat. ὄνοσο, optat. ὄνοιτο, fut. ὀνόσομαι, ep. ὀνόσσομαι, aor. ὠνόσθην und ὠνοσάμην, inf. ep. ὀνόσσασθαι, in kürzerer Form ὤνατο, Il. 17, 25, – [[schelten]], schmähen, beschimpfen; οὐχ ὥς με μνηστῆρες ἀτιμάζοντες ὄνονται, Od. 21, 422; σὴν ἀρετὴν βροτὸς [[οὔτις]] ὄνοιτο, 8, 239, vgl. Il. 13, 287; ὅτε μ' ὤνατο, 17, 25; νῦν σευ ὠνοσάμ ην φρένας, 14, 95, vgl. 17, 173; mit folgdm ὅτι, ἢ οὔνεσθ', ὅτι μοι Ζεὺς ἄλγε' ἔδωκεν, 24, 241, scheltet ihr, seid ihr unzufrieden, d. i. ist es euch nicht genug, daß Zeus mir Schmerzen gegeben hat; ἢ ὄνοσαι, ὅτι τοι βίοτον κατέδουσιν ἄνακτος, Od. 17, 378; auch c. gen., οὐδ' ὥς σε [[ἔολπα]] ὀνόσσεσθαι κακότητος, auch so, hoffe ich, wirst du nicht unzufrieden sein wegen deines Unglücks, ich hoffe, du wirst genug daran haben, 5, 379; ἥκιστα Κορίνθιοι ὄνονται τοὺς χειροτέχνας, Her. 2, 167. – Vgl. [[ὀνοστός]] u. [[ὀνοτάζω]].
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0348.png Seite 348]] 2. Pers. ὄνοσαι, 2. Pers. plur. ep. [[οὔνεσθε]], Il. 24, 241, imperat. ὄνοσο, optat. ὄνοιτο, fut. ὀνόσομαι, ep. ὀνόσσομαι, aor. ὠνόσθην und ὠνοσάμην, inf. ep. ὀνόσσασθαι, in kürzerer Form ὤνατο, Il. 17, 25, – [[schelten]], schmähen, beschimpfen; οὐχ ὥς με μνηστῆρες ἀτιμάζοντες ὄνονται, Od. 21, 422; σὴν ἀρετὴν βροτὸς [[οὔτις]] ὄνοιτο, 8, 239, vgl. Il. 13, 287; ὅτε μ' ὤνατο, 17, 25; νῦν σευ ὠνοσάμ ην φρένας, 14, 95, vgl. 17, 173; mit folgdm ὅτι, ἢ οὔνεσθ', ὅτι μοι Ζεὺς ἄλγε' ἔδωκεν, 24, 241, scheltet ihr, seid ihr unzufrieden, d. i. ist es euch nicht genug, daß Zeus mir Schmerzen gegeben hat; ἢ ὄνοσαι, ὅτι τοι βίοτον κατέδουσιν ἄνακτος, Od. 17, 378; auch c. gen., οὐδ' ὥς σε [[ἔολπα]] ὀνόσσεσθαι κακότητος, auch so, hoffe ich, wirst du nicht unzufrieden sein wegen deines Unglücks, ich hoffe, du wirst genug daran haben, 5, 379; ἥκιστα Κορίνθιοι ὄνονται τοὺς χειροτέχνας, Her. 2, 167. – Vgl. [[ὀνοστός]] u. [[ὀνοτάζω]].
}}
{{bailly
|btext=<i>f.</i> [[ὀνόσομαι]], <i>ao.</i> [[ὠνοσάμην]], <i>ao.2</i> [[ὠνάμην]], <i>pf. inus.</i><br /><b>1</b> [[injurier]], [[outrager]], acc.;<br /><b>2</b> [[blâmer]], [[reprocher]], [[gourmander]] ; <i>abs.</i> ἢ [[ὄνοσαι]] [[ὅτι]] ; OD te plains-tu de ce que…? ; ἦ ὀνόσασθ' [[ὅτι]] μοι Ζεὺς ἄλγε' ἔδωκε ; IL vous plaignez-vous, <i>càd</i> ne trouvez-vous pas suffisant que Zeus m'ait infligé des souffrances ? τινα <i>ou</i> τι, blâmer qqn <i>ou</i> qch.<br />'''Étymologie:''' DELG étym. obscure.
}}
{{elru
|elrutext='''ὄνομαι:''' эп. тж. οὔνομαι (fut. [[ὀνόσομαι]] - эп. [[ὀνόσσομαι]], aor. [[ὠνοσάμην]], [[ὠνάμην]] и ὠνόσθην - ὀνοσ(σ)άμην; 2 л. sing. praes. [[ὄνοσαι]]; opt. ὀνοίμην; imper. [[ὄνοσο]]; adj. verb. [[ὀνοστός]] и [[ὀνοτός]])<br /><b class="num">1</b> [[порицать]], [[осуждать]] (φρένας τινός Hom.): οὔ τίς τοι τὸν μῦθον ὀνόσσεται Hom. никто не осудит этой твоей речи;<br /><b class="num">2</b> [[порочить]], [[умалять]] (ἀρετήν τινος Hom.);<br /><b class="num">3</b> [[считать недостаточным]], [[не ставить ни во что или быть недовольным]]: ἢ οὔνεσθ᾽, ὅτι μοι [[Ζεύς|Ζεὺς]] ἄλγε᾽ ἔδωκεν; Hom. или, по-вашему, мало мне горя причинил Зевс?; οὐκ [[ὀνόσσεσθαι]] κακότητος Hom. не жаловаться на недостаток бедствий, т. е. натерпеться вдоволь; [[ἥκιστα]] ὀ. τοὺς χειροτέχνους Her. особенно высоко ценить ремесленников.
}}
}}
{{ls
{{ls
|lstext='''ὄνομαι''': β΄ ἑνικ. ὄνοσαι Ὀδ. Ρ. 378· Ἐπικ. β΄ πληθ. [[οὔνεσθε]]· (Ἀρίσταρχ. ὀνόσασθε) Ἰλ. Ω. 241· γ΄ πληθ. ὄνονται Ὀδ. Φ. 427, Ἡρόδ. 2. 167· ὄνοιτο Ἰλ. Ν. 287· - παρατ. γ΄ πληθ. ὤνοντο (κατ-) Ἡρόδ. 2. 172· - Ἐπικ. μέλλ. ὀνόσσομαι Ἰλ. Ι. 55, Ὀδ. Ε. 379: - ἀόρ. ὠνοσάμην Ὅμ.· Ἐπικ. μετοχ. [[ὀνοσσάμενος]] Ἰλ. Ω. 439· [[ὡσαύτως]] Ἐπικ. ἀόρ. γ΄ ἑνικ. ὤνατο Ρ 25· καὶ παθ. ὠνόσθην (κατ-) Ἡρόδ. 2. 136· πρβλ. [[ὀνοστός]], [[ὀνοτός]]. Ἐπικ. ἀποθ., [[ψέγω]], [[μέμφομαι]], [[ἐπιρρίπτω]] μομφήν, [[ἐλέγχω]], [[ὀνειδίζω]], [[χλευάζω]], περιφρονητικῶς φέρομαι, μετ’ αἰτ., νῦν δέ σευ ὠνοσάμην [[πάγχυ]] φρένας Ἰλ. Ξ. 95· οὔ τίς τοι τὸν μῦθον ὀνόσσεται Ι. 55· [[οὐδέ]] κεν... [[μένος]] καὶ χεῖρας ὄνοιτο Ν. 287· ἂν σὴν ἀρετὴν... οὔ τις ὄνοιτο Ὀδ. Θ. 239, κτλ.· ἑπομένης ἐξηρτημένης προτάσ., ἦ οὔνεσθ’ ὅτι μοι.. [[Ζεύς|Ζεὺς]] ἄλγε’ ἔδωκεν; ἐκφαυλίζετε καὶ μικρὸν ἡγεῖσθε ὅτι... (ἕτεροι ἀναφέρουσι τὸν τύπον εἰς τὸ ῥῆμ. ὄνινημι, ὠφελεῖσθε [[διότι]] ὁ [[Ζεύς|Ζεὺς]] κτλ.), Ἰλ. Ω. 241· ἢ ὄνοσαι, ὅτι τοι βίοτον κατέδουσιν ἄνακτος, ἢ εὐκαταφρόνητον καὶ ἀνάξιον λόγου νομίζεις ὅτι.., Ὀδ. Ρ. 378· - μετὰ γεν., ἀλλ’ οὐδ’ ὥς σε [[ἔολπα]] ὀνόσσεσθαι κακότητος, «[[διχῶς]] νοεῖται ἢ ὀνόσσεσθαι καὶ μέμψασθαί σε τῆς κακότητος, [[ἤτοι]] τῆς ταλαιπωρίας ἧς ἔπαθες· ἢ ὀνόσσεσθαι καὶ ἀπόνασθαί σε, [[ἤτοι]] ὠφεληθῆναί σε τῆς κακότητος τῆς σῆς [[ἕνεκα]], [[ἤτοι]] τῆς κακουργίας ὅτι ἐτύφλωσας τὸν ἐμὸν υἱὸν» (Εὐστ.), Ὀδ. Ε. 379· - [[ἅπαξ]] παρ’ Ἡροδ., ὀν. τινα, [[ἐπιρρίπτω]] μομφὴν ἐπί τινα, 1. 167. - περὶ τοῦ ὠνόσατο (νῦν ὠνάσατο) ἐν Ἀνθ. Π. 7. 484, ἴδε ἐν λέξ. [[ὀνίνημι]]. (Ἐντεῦθεν [[ὀνοστός]], [[ὀνοτάζω]]· πρβλ. καὶ [[ὄνειδος]]).
|lstext='''ὄνομαι''': β΄ ἑνικ. ὄνοσαι Ὀδ. Ρ. 378· Ἐπικ. β΄ πληθ. [[οὔνεσθε]]· (Ἀρίσταρχ. ὀνόσασθε) Ἰλ. Ω. 241· γ΄ πληθ. ὄνονται Ὀδ. Φ. 427, Ἡρόδ. 2. 167· ὄνοιτο Ἰλ. Ν. 287· - παρατ. γ΄ πληθ. ὤνοντο (κατ-) Ἡρόδ. 2. 172· - Ἐπικ. μέλλ. ὀνόσσομαι Ἰλ. Ι. 55, Ὀδ. Ε. 379: - ἀόρ. ὠνοσάμην Ὅμ.· Ἐπικ. μετοχ. [[ὀνοσσάμενος]] Ἰλ. Ω. 439· [[ὡσαύτως]] Ἐπικ. ἀόρ. γ΄ ἑνικ. ὤνατο Ρ 25· καὶ παθ. ὠνόσθην (κατ-) Ἡρόδ. 2. 136· πρβλ. [[ὀνοστός]], [[ὀνοτός]]. Ἐπικ. ἀποθ., [[ψέγω]], [[μέμφομαι]], [[ἐπιρρίπτω]] μομφήν, [[ἐλέγχω]], [[ὀνειδίζω]], [[χλευάζω]], περιφρονητικῶς φέρομαι, μετ’ αἰτ., νῦν δέ σευ ὠνοσάμην [[πάγχυ]] φρένας Ἰλ. Ξ. 95· οὔ τίς τοι τὸν μῦθον ὀνόσσεται Ι. 55· [[οὐδέ]] κεν... [[μένος]] καὶ χεῖρας ὄνοιτο Ν. 287· ἂν σὴν ἀρετὴν... οὔ τις ὄνοιτο Ὀδ. Θ. 239, κτλ.· ἑπομένης ἐξηρτημένης προτάσ., ἦ οὔνεσθ’ ὅτι μοι.. [[Ζεύς|Ζεὺς]] ἄλγε’ ἔδωκεν; ἐκφαυλίζετε καὶ μικρὸν ἡγεῖσθε ὅτι... (ἕτεροι ἀναφέρουσι τὸν τύπον εἰς τὸ ῥῆμ. ὄνινημι, ὠφελεῖσθε [[διότι]] ὁ [[Ζεύς|Ζεὺς]] κτλ.), Ἰλ. Ω. 241· ἢ ὄνοσαι, ὅτι τοι βίοτον κατέδουσιν ἄνακτος, ἢ εὐκαταφρόνητον καὶ ἀνάξιον λόγου νομίζεις ὅτι.., Ὀδ. Ρ. 378· - μετὰ γεν., ἀλλ’ οὐδ’ ὥς σε [[ἔολπα]] ὀνόσσεσθαι κακότητος, «[[διχῶς]] νοεῖται ἢ ὀνόσσεσθαι καὶ μέμψασθαί σε τῆς κακότητος, [[ἤτοι]] τῆς ταλαιπωρίας ἧς ἔπαθες· ἢ ὀνόσσεσθαι καὶ ἀπόνασθαί σε, [[ἤτοι]] ὠφεληθῆναί σε τῆς κακότητος τῆς σῆς [[ἕνεκα]], [[ἤτοι]] τῆς κακουργίας ὅτι ἐτύφλωσας τὸν ἐμὸν υἱὸν» (Εὐστ.), Ὀδ. Ε. 379· - [[ἅπαξ]] παρ’ Ἡροδ., ὀν. τινα, [[ἐπιρρίπτω]] μομφὴν ἐπί τινα, 1. 167. - περὶ τοῦ ὠνόσατο (νῦν ὠνάσατο) ἐν Ἀνθ. Π. 7. 484, ἴδε ἐν λέξ. [[ὀνίνημι]]. (Ἐντεῦθεν [[ὀνοστός]], [[ὀνοτάζω]]· πρβλ. καὶ [[ὄνειδος]]).
}}
{{bailly
|btext=<i>f.</i> [[ὀνόσομαι]], <i>ao.</i> [[ὠνοσάμην]], <i>ao.2</i> [[ὠνάμην]], <i>pf. inus.</i><br /><b>1</b> injurier, outrager, acc.;<br /><b>2</b> blâmer, reprocher, gourmander ; <i>abs.</i> ἢ [[ὄνοσαι]] [[ὅτι]] ; OD te plains-tu de ce que…? ; ἦ ὀνόσασθ’ [[ὅτι]] μοι Ζεὺς ἄλγε’ ἔδωκε ; IL vous plaignez-vous, <i>càd</i> ne trouvez-vous pas suffisant que Zeus m’ait infligé des souffrances ? τινα <i>ou</i> [[τι]], blâmer qqn <i>ou</i> qch.<br />'''Étymologie:''' DELG étym. obscure.
}}
}}
{{Autenrieth
{{Autenrieth
|auten=[[ὄνοσαι]], ὄνονται, opt. ὄνοιτο, fut. [[ὀνόσσομαι]], aor. 1 [[ὠνοσάμην]], ὀνόσασθ(ε), -ντ(ο), [[part]]. [[ὀνοσσάμενος]], aor. 2 [[ὤνατο]], Il. 17.25: [[find]] [[fault]] [[with]], [[scorn]], τινά or τὶ, [[usually]] w. neg. expressed or [[implied]], Il. 4.539, Il. 17.399; [[once]] w. gen., κακ<&lt;><&gt;>τητος, ‘[[esteem]] [[lightly]],’ Od. 5.379.
|auten=[[ὄνοσαι]], ὄνονται, opt. ὄνοιτο, fut. [[ὀνόσσομαι]], aor. 1 [[ὠνοσάμην]], ὀνόσασθ(ε), -ντ(ο), [[part]]. [[ὀνοσσάμενος]], aor. 2 [[ὤνατο]], Il. 17.25: [[find]] [[fault]] [[with]], [[scorn]], τινά or τὶ, [[usually]] w. neg. expressed or [[implied]], Il. 4.539, Il. 17.399; [[once]] w. gen., κακτητος, ‘[[esteem]] [[lightly]],’ Od. 5.379.
}}
}}
{{lsm
{{lsm
|lsmtext='''ὄνομαι:''' Επικ. βʹ ενικ. [[ὄνοσαι]], βʹ πληθ. [[οὔνεσθε]], γʹ πληθ. <i>ὄνονται</i>, γʹ ενικ. ευκτ. [[ὄνοιτο]], γʹ πληθ. παρατ. [[ὤνοντο]]· Επικ. μέλ. [[ὀνόσσομαι]]· αόρ. αʹ [[ὠνοσάμην]], Επικ. μτχ. [[ὀνοσσάμενος]]· Επικ. γʹ ενικ. αορ. [[ὤνατο]]· και Παθ. <i>ὠνόσθην</i>· αποθ., [[κατηγορώ]], [[ψέγω]], [[επιρρίπτω]] [[μομφή]], [[συμπεριφέρομαι]] περιφρονητικά, [[χλευάζω]], <i>τι</i>, σε Όμηρ.· <i>ἦ οὔνεσθ'</i>, [[ὅτι]] μοι [[Ζεύς|Ζεὺς]] ἔδωκεν; με κατηγορείτε για όσα μου έδωσε ο Δίας; σε Ομήρ. Ιλ.· με γεν., οὐδ' ὥς σε [[ἔολπα]] ὀνόσσεσθαι κακότητος, [[ελπίζω]] να μη μεμψιμοιρείς με τη [[συμφορά]] [[σου]] (δηλ. δεν την [[θεωρώ]] [[καθόλου]] [[βαριά]]), σε Ομήρ. Οδ.· <i>ὀν. τινα</i>, [[επιρρίπτω]] [[κατηγορία]] σε, σε Ηρόδ.
|lsmtext='''ὄνομαι:''' Επικ. βʹ ενικ. [[ὄνοσαι]], βʹ πληθ. [[οὔνεσθε]], γʹ πληθ. <i>ὄνονται</i>, γʹ ενικ. ευκτ. [[ὄνοιτο]], γʹ πληθ. παρατ. [[ὤνοντο]]· Επικ. μέλ. [[ὀνόσσομαι]]· αόρ. αʹ [[ὠνοσάμην]], Επικ. μτχ. [[ὀνοσσάμενος]]· Επικ. γʹ ενικ. αορ. [[ὤνατο]]· και Παθ. <i>ὠνόσθην</i>· αποθ., [[κατηγορώ]], [[ψέγω]], [[επιρρίπτω]] [[μομφή]], [[συμπεριφέρομαι]] περιφρονητικά, [[χλευάζω]], <i>τι</i>, σε Όμηρ.· <i>ἦ οὔνεσθ'</i>, [[ὅτι]] μοι [[Ζεύς|Ζεὺς]] ἔδωκεν; με κατηγορείτε για όσα μου έδωσε ο Δίας; σε Ομήρ. Ιλ.· με γεν., οὐδ' ὥς σε [[ἔολπα]] ὀνόσσεσθαι κακότητος, [[ελπίζω]] να μη μεμψιμοιρείς με τη [[συμφορά]] [[σου]] (δηλ. δεν την [[θεωρώ]] [[καθόλου]] [[βαριά]]), σε Ομήρ. Οδ.· <i>ὀν. τινα</i>, [[επιρρίπτω]] [[κατηγορία]] σε, σε Ηρόδ.
}}
{{elru
|elrutext='''ὄνομαι:''' эп. тж. οὔνομαι (fut. [[ὀνόσομαι]] - эп. [[ὀνόσσομαι]], aor. [[ὠνοσάμην]], [[ὠνάμην]] и ὠνόσθην - ὀνοσ(σ)άμην; 2 л. sing. praes. [[ὄνοσαι]]; opt. ὀνοίμην; imper. [[ὄνοσο]]; adj. verb. [[ὀνοστός]] и [[ὀνοτός]])<br /><b class="num">1)</b> [[порицать]], [[осуждать]] (φρένας τινός Hom.): οὔ τίς τοι τὸν μῦθον ὀνόσσεται Hom. никто не осудит этой твоей речи;<br /><b class="num">2)</b> [[порочить]], [[умалять]] (ἀρετήν τινος Hom.);<br /><b class="num">3)</b> [[считать недостаточным]], [[не ставить ни во что или быть недовольным]]: ἢ οὔνεσθ᾽, ὅτι μοι [[Ζεύς|Ζεὺς]] ἄλγε᾽ ἔδωκεν; Hom. или, по-вашему, мало мне горя причинил Зевс?; οὐκ [[ὀνόσσεσθαι]] κακότητος Hom. не жаловаться на недостаток бедствий, т. е. натерпеться вдоволь; [[ἥκιστα]] ὀ. τοὺς χειροτέχνους Her. особенно высоко ценить ремесленников.
}}
}}
{{etym
{{etym
|etymtx=Grammatical information: v.<br />Meaning: [[to scold]], [[to blame]], [[to insult]] (Hom., also Hdt.).<br />Other forms: Aor. <b class="b3">ὀνόσ(σ)ασθαι</b> ([[ὤνατο]] P 25; cf. below), fut. <b class="b3">ὀνόσ-σομαι</b>, with <b class="b3">κατα-</b> in <b class="b3">κατ-ώνοντο</b>, <b class="b3">-ονοσθῃ̃ς</b> (Hdt. 2, 172 a. 136).<br />Derivatives: Verbal adj. <b class="b3">ὀνο-τός</b> (Pi., Call., A. R.), <b class="b3">ὀνο-σ-τός</b> (Ι 164, Lyc.; <b class="b3">-σ-</b> analogical, s. Schwyzer 503; cf. also below and Ammann <b class="b3">Μνήμης χάριν</b> 1, 15); dental formation in <b class="b3">ὀνοτ-άζω</b> = [[ὄνομαι]] (h. Merc., Hes., A.); <b class="b3">ὀνητά μεμπτά</b> H., prob. after the oppositum [[ἀγητά]] (if not false for [[ὀνοστά]] with Baunack Phil. 70, 464 f.); [[ὄνοσις]] f. [[blame]] (Eust.).<br />Origin: IE [Indo-European]X [probably] [79] <b class="b2">*h₃enh₃-</b> [[blame]], [[revile]]<br />Etymology: All forms except [[ὤνατο]] (rather aor. then ipf.), <b class="b3">ὄναται ἀτιμάζεται</b> H. and the debated [[οὔνεσθε]] (Ω 241) are based on <b class="b3">ὀνο-</b> (further Schwyzer 681 w. n. 4, ChantraineGramm. hom. 1, 295f. a. 382); <b class="b3">ὀνα-</b> is not an old ablautvariant (Schw. 362, Persson Beitr. 2, 669) but a sec. deviation. -- Without certain non-Greek agreement. Quite hypothetic is the comparison with some Celt. words, e.g. MIr. [[on]] [[shame]], [[anim]] ([[a-]] reduced grade?) [[blemish]], [[fault]]. The comparison with the not quite reliable GAv. ptc. [[nadant-]] [[slandering]], [[reviling]] ([[ἅπ]]. [[λεγ]].) and with Skt. <b class="b2">níndati</b> [[blame]], [[revile]] (as <b class="b2">ní-nd-ati</b>; but rather <b class="b2">ní-n-d-ati</b>, s. [[ὄνειδος]] and Mayrhofer s. <b class="b2">níndati</b> and <b class="b2">nádati</b>) is based on the wrong assumption, that <b class="b3">ὀνόσσ-ασθαι</b>, <b class="b3">-ομαι</b> and [[ὀνοστός]] go back on <b class="b3">ὀνοδ-</b>, instead of being analogical. Uncertain is connection with Hitt. [[hanna-]] [[contend]], [[contest]] Puhvel, Hitt.Et.Dict. 3, 83. -- Details w. older lit. in Bq, WP. 1, 180, Pok. 779, also W.-Hofmann s. [[nota]]. Far remains [[ὄνομα]], s. Bq and W.-Hofmann a. O., also WP. 1, 132. To be rejected also Specht Ursprung 126.
|etymtx=Grammatical information: v.<br />Meaning: to [[scold]], to [[blame]], to [[insult]] (Hom., also Hdt.).<br />Other forms: Aor. <b class="b3">ὀνόσ(σ)ασθαι</b> ([[ὤνατο]] P 25; cf. below), fut. <b class="b3">ὀνόσ-σομαι</b>, with <b class="b3">κατα-</b> in <b class="b3">κατ-ώνοντο</b>, <b class="b3">-ονοσθῃ̃ς</b> (Hdt. 2, 172 a. 136).<br />Derivatives: Verbal adj. <b class="b3">ὀνο-τός</b> (Pi., Call., A. R.), <b class="b3">ὀνο-σ-τός</b> (Ι 164, Lyc.; <b class="b3">-σ-</b> analogical, s. Schwyzer 503; cf. also below and Ammann <b class="b3">Μνήμης χάριν</b> 1, 15); dental formation in <b class="b3">ὀνοτ-άζω</b> = [[ὄνομαι]] (h. Merc., Hes., A.); <b class="b3">ὀνητά μεμπτά</b> H., prob. after the oppositum [[ἀγητά]] (if not false for [[ὀνοστά]] with Baunack Phil. 70, 464 f.); [[ὄνοσις]] f. [[blame]] (Eust.).<br />Origin: IE [Indo-European]X [probably] [79] <b class="b2">*h₃enh₃-</b> [[blame]], [[revile]]<br />Etymology: All forms except [[ὤνατο]] (rather aor. then ipf.), <b class="b3">ὄναται ἀτιμάζεται</b> H. and the debated [[οὔνεσθε]] (Ω 241) are based on <b class="b3">ὀνο-</b> (further Schwyzer 681 w. n. 4, ChantraineGramm. hom. 1, 295f. a. 382); <b class="b3">ὀνα-</b> is not an old ablautvariant (Schw. 362, Persson Beitr. 2, 669) but a sec. deviation. -- Without certain non-Greek agreement. Quite hypothetic is the comparison with some Celt. words, e.g. MIr. [[on]] [[shame]], [[anim]] ([[a-]] reduced grade?) [[blemish]], [[fault]]. The comparison with the not quite reliable GAv. ptc. [[nadant-]] [[slandering]], [[reviling]] ([[ἅπ]]. [[λεγ]].) and with Skt. <b class="b2">níndati</b> [[blame]], [[revile]] (as <b class="b2">-nd-ati</b>; but rather <b class="b2">-n-d-ati</b>, s. [[ὄνειδος]] and Mayrhofer s. <b class="b2">níndati</b> and <b class="b2">nádati</b>) is based on the wrong assumption, that <b class="b3">ὀνόσσ-ασθαι</b>, <b class="b3">-ομαι</b> and [[ὀνοστός]] go back on <b class="b3">ὀνοδ-</b>, instead of being analogical. Uncertain is connection with Hitt. [[hanna-]] [[contend]], [[contest]] Puhvel, Hitt.Et.Dict. 3, 83. -- Details w. older lit. in Bq, WP. 1, 180, Pok. 779, also W.-Hofmann s. [[nota]]. Far remains [[ὄνομα]], s. Bq and W.-Hofmann a. O., also WP. 1, 132. To be rejected also Specht Ursprung 126.
}}
}}
{{mdlsj
{{mdlsj
Line 35: Line 35:
}}
}}
{{FriskDe
{{FriskDe
|ftr='''ὄνομαι''': {ónomai}<br />'''Forms''': Aor. ὀνόσ(σ)ασθαι ([[ὤνατο]] ''P'' 25; vgl. unten), Fut. [[ὀνόσσομαι]], mit κατα- in κατώνοντο, -ονοσθῇς (Hdt. 2, 172 u. 136)<br />'''Grammar''': v.<br />'''Meaning''': [[selten]], [[tadeln]], [[schimpfen]] (Hom., auch Hdt.).<br />'''Derivative''': Verbaladj. [[ὀνοτός]] (Pi., Kall., A. R.), ὀνοσ-τός (Ι 164, Lyk.; -σ- analogisch, s. Schwyzer 503; vgl. auch unten und Ammann Μνήμης [[χάριν]] 1, 15); Dentalbildung auch in [[ὀνοτάζω]] = [[ὄνομαι]] (''h''. ''Merc''., Hes., A.); ὀνητά· μεμπτά H., wohl nach dem Oppositum ἀγητά (wenn nicht falsch für ὀνοστά mit Baunack Phil. 70, 464 f.); [[ὄνοσις]] f. [[Tadel]] (Eust.).<br />'''Etymology''' : Alle Formen außer [[ὤνατο]] (eher Aor. als Ipf.), [[ὄναται]]· ἀτιμάζεται H. und dem umstrittenen [[οὔνεσθε]] (Ω 241) gehen von ὀνο- aus (Näheres bei Schwyzer 681 m. A. 4, Chantraine Gramm. hom. 1, 295f. u. 382); ob ὀνα- eine alte Ablautsvariante (Schw. 362, Persson Beitr. 2, 669) oder eine sekundäre Entgleisung enthält, sei dahingestellt. — Ohne sichere außergriech. Entsprechung. Ganz hypothetisch ist der Vergleich mit einigen kelt. Wörtern, z.B. mir. ''on'' [[Schande]], ''anim'' (''a''- Reduktionsstufe?) [[Makel]], [[Fehler]]. Die Heranziehung von dem nicht ganz zuverlässigen g.aw. Ptz. ''nadant''- [[lästernd]], [[schmähend]] (ἅπ. λεγ.) und von aind. ''níndati'' [[tadeln]], [[schmähen]] (als ''ní''-''nd''-''ati''; aber eher ''ní''-''n''-''d''-''ati'', s. [[ὄνειδος]] und Mayrhofer s. ''níndati'' und ''nádati'') fußt auf der irrigen Annahme, daß ὀνόσσασθαι, -ομαι und [[ὀνοστός]] auf ὀνοδ- zurückgehen, anstatt analogisch bedingt zu sein. — Einzelheiten m. älterer Lit. bei Bq, WP. 1, 180, Pok. 779, auch W.-Hofmann s. ''nota''. Fern bleibt [[ὄνομα]], s. Bq und W.-Hofmann a. O., auch WP. 1, 132. Abzulehnen ebenfalls Specht Ursprung 126.<br />'''Page''' 2,397
|ftr='''ὄνομαι''': {ónomai}<br />'''Forms''': Aor. ὀνόσ(σ)ασθαι ([[ὤνατο]] ''P'' 25; vgl. unten), Fut. [[ὀνόσσομαι]], mit κατα- in κατώνοντο, -ονοσθῇς (Hdt. 2, 172 u. 136)<br />'''Grammar''': v.<br />'''Meaning''': [[selten]], [[tadeln]], [[schimpfen]] (Hom., auch Hdt.).<br />'''Derivative''': Verbaladj. [[ὀνοτός]] (Pi., Kall., A. R.), ὀνοσ-τός (Ι 164, Lyk.; -σ- analogisch, s. Schwyzer 503; vgl. auch unten und Ammann Μνήμης [[χάριν]] 1, 15); Dentalbildung auch in [[ὀνοτάζω]] = [[ὄνομαι]] (''h''. ''Merc''., Hes., A.); ὀνητά· μεμπτά H., wohl nach dem Oppositum ἀγητά (wenn nicht falsch für ὀνοστά mit Baunack Phil. 70, 464 f.); [[ὄνοσις]] f. [[Tadel]] (Eust.).<br />'''Etymology''' : Alle Formen außer [[ὤνατο]] (eher Aor. als Ipf.), [[ὄναται]]· ἀτιμάζεται H. und dem umstrittenen [[οὔνεσθε]] (Ω 241) gehen von ὀνο- aus (Näheres bei Schwyzer 681 m. A. 4, Chantraine Gramm. hom. 1, 295f. u. 382); ob ὀνα- eine alte Ablautsvariante (Schw. 362, Persson Beitr. 2, 669) oder eine sekundäre Entgleisung enthält, sei dahingestellt. — Ohne sichere außergriech. Entsprechung. Ganz hypothetisch ist der Vergleich mit einigen kelt. Wörtern, z.B. mir. ''on'' [[Schande]], ''anim'' (''a''- Reduktionsstufe?) [[Makel]], [[Fehler]]. Die Heranziehung von dem nicht ganz zuverlässigen g.aw. Ptz. ''nadant''- [[lästernd]], [[schmähend]] (ἅπ. λεγ.) und von aind. ''níndati'' [[tadeln]], [[schmähen]] (als ''ní''-''nd''-''ati''; aber eher ''ní''-''n''-''d''-''ati'', s. [[ὄνειδος]] und Mayrhofer s. ''níndati'' und ''nádati'') fußt auf der irrigen Annahme, daß ὀνόσσασθαι, -ομαι und [[ὀνοστός]] auf ὀνοδ- zurückgehen, anstatt analogisch bedingt zu sein. — Einzelheiten m. älterer Lit. bei Bq, WP. 1, 180, Pok. 779, auch W.-Hofmann s. ''nota''. Fern bleibt [[ὄνομα]], s. Bq und W.-Hofmann a. O., auch WP. 1, 132. Abzulehnen ebenfalls Specht Ursprung 126.<br />'''Page''' 2,397
}}
{{trml
|trtx====[[slander]]===
Bengali: এলজাম দেওয়া; Bulgarian: клеветя; Catalan: calumniar, injuriar; Chinese Mandarin: 毀謗, 誹謗, 诽谤, 中傷, 中伤, 詆毀, 诋毁; Cornish: sklandra; Czech: pomluvit; Danish: bagtale; Dutch: [[smaden]], [[lasteren]]; Esperanto: kalumnii; Farefare: dõrɛ; Finnish: suullisesti loukata jonkun kunniaa; French: [[calomnier verbalement]]; Galician: deostar, calumniar, inxuriar; German: [[mündlich verleumden]], [[mündlich verunglimpfen]]; Gothic: 𐍅𐌰𐌾𐌰𐌼𐌴𐍂𐌾𐌰𐌽; Greek: [[συκοφαντώ]], [[διαβάλλω]], [[διασύρω]]; Ancient Greek: [[αἰξωνεύομαι]], [[βασκαίνω]], [[βλασφημέω]], [[βλασφημῶ]], [[διαβάλλω]], [[ἐνδιαβάλλω]], [[κακορρημονέω]], [[ὄνομαι]], [[προσδιαβάλλω]], [[συκοφαντέω]], [[συκοφαντῶ]], [[ψογέω]], [[ψογίζω]]; Hungarian: rágalmaz; Italian: [[diffamare]], [[infangare]], [[infamare]], [[denigrare]], [[calunniare]]; Japanese: 中傷する, 讒言する; Korean: 갈붙이다, 훼방하다, 중상하다, 자훼하다, 손가락질하다; Luxembourgish: beklaatschen; Macedonian: клевети; Maori: tūtara, tarawau, mure; Moore: rõde, dõde; Polish: szkalować; Portuguese: [[caluniar]], [[injuriar]], [[difamar]]; Romanian: defăima; Russian: [[клеветать]], [[злословить]], [[порочить]], [[хаять]], [[хулить]], [[наговаривать]], [[очернять]]; Scottish Gaelic: càin; Serbo-Croatian: klevetati, клеветати; Spanish: [[calumniar]], [[difamar]], [[dejar negro]], [[pelar]]; Swedish: baktala, förtala; Thai: ใส่ร้าย, นินทา; Welsh: athrodi
}}
}}