3,277,169
edits
ἀλείτης: Difference between revisions
m
no edit summary
(13_2) |
mNo edit summary |
||
| (33 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=aleitis | |Transliteration C=aleitis | ||
|Beta Code=a)lei/ths | |Beta Code=a)lei/ths | ||
|Definition= | |Definition=ἀλείτου, ὁ, [[sinner]], of Paris and suitors of Penclope, Il.3.28, Od.20.121:—<b class="b3">ἀλείτης τινός</b> [[sinner against]] one, A.R.1.1338:—fem. ἀλεῖτις Hdn.Gr.2.67; cf. [[ἀλιταίνω]], [[ἀλοιτός]]. | ||
}} | |||
{{DGE | |||
|dgtxt=-ου, ὁ<br /><b class="num">• Grafía:</b> graf. ἀλίτ- Apollon.<i>Lex</i>.259, Orio 32, <i>PMasp</i>.97ue.77 (VI d.C.)<br /><b class="num">• Prosodia:</b> [ᾰ-]<br />[[ofensor]], [[el que agravia]] φάτο γὰρ τείσεσθαι ἀλείτην dijo que pagaría el ofensor</i>, <i>Il</i>.3.28, cf. <i>Od</i>.20.121, Orio 32, Apollon.<i>Lex</i>.259, <i>PMasp</i>.l.c.<br /><b class="num">•</b>c. gen. [[ofensor]] ἐνηέος ἀνδρὸς ἀλείτην A.R.1.1338. | |||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0092.png Seite 92]] ὁ (ἀλιτεῖν), Frevler, Hom. zweimal, Iliad. 3, 28 Od. 20, 121 φάτο γὰρ τίσεσθαι (τίσασθαι) ἀλείτην (ἀλείτας); τινός Ap. Rh. 1, 1338. | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0092.png Seite 92]] ὁ (ἀλιτεῖν), Frevler, Hom. zweimal, Iliad. 3, 28 Od. 20, 121 φάτο γὰρ τίσεσθαι (τίσασθαι) ἀλείτην (ἀλείτας); τινός Ap. Rh. 1, 1338. | ||
}} | |||
{{bailly | |||
|btext=ου (ὁ) :<br />[[coupable]].<br />'''Étymologie:''' [[ἀλιταίνω]]. | |||
}} | |||
{{elnl | |||
|elnltext=[[ἀλείτης]] -ου, ὁ overtreder, misdadiger. | |||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''ἀλείτης:''' ου (ᾰ) ὁ [[злодей]], [[нечестивец]], [[совратитель]] Hom. | |||
}} | |||
{{etym | |||
|etymtx=Grammatical information: m.<br />Meaning: [[sinner]] (Il.)<br />Compounds: From the stem of the aorist <b class="b3">ἀλιτό-ξενος</b> [[sinning against a guest]] (Pi.), with metrical lengthening e. g. <b class="b3">ἠλιτό-μηνος</b> [[missing the right month]], i. e. [[untimely born]] (Il.). [[νηλείτιδες]] Od. to be read <b class="b3">*νηλείτεες</b> (Beekes, Lar. 108f, 289), cf. [[νηλείτης]] Antim. 177W; <b class="b3">νηλείτης· ἀναμάρτητος</b> LSJ Supp.; <b class="b3">νηλιτέες· ἀναμάρτητοι</b>, [[ἀναίτιοι]], ([[ἄχρηστοι]]) H. with <b class="b3">νη-</b> < <b class="b2">*n̥-h₂leit-</b> (from <b class="b2">*h₂leit-os</b> n.?)<br />Derivatives: With ablaut: [[ἀλοίτης]] [[criminal]] (Emp.); <b class="b3">ἀλοιταί κοιναί</b>, [[ἁμαρτωλαί]], [[ποιναί]] H. <b class="b3">ἀλοιτήεσσαν κοινήν</b>, [[ἄνανδρον]] EM. - With zero grade: aor. [[ἤλιτον]], pres. (sec.) [[ἀλιταίνω]], [[offend against]], [[transgress]] (Hom.). From [[ἀλιτεῖν]]: [[ἀλιτήμων]] [[criminal]] but also [[cursed]] (Il.). Further [[ἀλιτρός]] [[sinner]], [[rogue]], also adj. (Hom.).<br />Origin: IE [Indo-European] [672] <b class="b2">*h₂leit-</b> [[sin]]?<br />Etymology: On the relation of the Greek forms s. Tichy, Glotta 55 (1977)160ff. The only cognate proposed is OHG [[leid]], NHG [[Leid]] (<b class="b2">*laiÞa-</b>) [[injustice]]. The ablaut suggests an old IE form. | |||
}} | |||
{{mdlsj | |||
|mdlsjtxt=[[ἀλέομαι]]<br />one who flees from [[punishment]], a [[culprit]], a [[sinner]], Hom. | |||
}} | |||
{{Autenrieth | |||
|auten=[[sinner]], [[evil]]-[[doer]], Il. 3.28, Od. 20.121. | |||
}} | |||
{{grml | |||
|mltxt=[[ἀλείτης]], ο (Α)<br /><b>1.</b> (για τον Πάρι και τους μνηστήρες της Πηνελόπης) [[αμαρτωλός]], [[ανόσιος]], [[κακούργος]]<br /><b>2.</b> αυτός που δεν φέρθηκε σωστά σε κάποιον, που έσφαλε απέναντί του.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Αβέβαιης ετυμολ. Συνήθως το επίθ. συνδέεται με λ. από τη γερμανική [[οικογένεια]], όπως το αρχ. γερμ. <i>leid</i> «[[μισητός]], [[απεχθής]]», το νεώτερο γερμ. <i>Leid</i> «[[θλίψη]], [[πόνος]]» και το αρχ. σκανδιναβ. [<i>leidr</i> «[[δυσάρεστος]], [[μισητός]]» — το αρκτικό <i>α</i>- της λ. πιθ. να [[είναι]] προθετικό. Από την ετεροιωμένη [[βαθμίδα]] (-<i>οι</i>-) της ρίζας της λ. [[ἀλείτης]] [[πρέπει]] να προέρχεται και το επίθ. του θανάτου [[ἀλοίτης]] «[[εγκληματικός]]», [[επομένως]] «[[σκληρός]], [[απάνθρωπος]]». Με τη μηδενισμένη [[βαθμίδα]] (-<i>ι</i>-) της ίδιας ρίζας, εξάλλου, συνδέονται και οι αοριστικοί τ. <i>ἤλιτεν</i>, <i>ἠλίτετο</i>, που απαντούν στο [[έπος]] και στα χορικά του Αισχύλου, από όπου υποχωρητικά και ο [[ενεστωτικός]] τ. [[ἀλιταίνω]] «αμαρτάνω, [[αδικώ]], [[βλάπτω]]». Τέλος, με την [[ίδια]] [[ρίζα]] [[πρέπει]] να συνδέονται και τα επίθ. [[ἀλιτήριος]] «[[ανόσιος]], [[αμαρτωλός]], [[ένοχος]]» και [[ἀλιτρός]] «[[αμαρτωλός]], [[κακός]], [[φαύλος]]». Η [[ρίζα]] <i>ἀλίτ</i>-, από την οποία ερμηνεύονται οι ρηματικοί τ., θεωρείται [[βάση]] ολόκληρης της ετυμολογικής αυτής ομάδας. Οι επιθετικοί τ. <i>ἀλεί</i>-<i>της</i>, <i>ἀλι</i>-<i>τή</i>-<i>ριος</i> ([[πρβλ]]. [[θελκτήριος]], [[ἱκετήριος]], [[λυτή]]-<i>ριος</i>), <i>ἀλι</i>-<i>τρός</i> ([[πρβλ]]. <i>ἰα</i>-<i>τρός</i>, [[δαιτρός]]) θεωρούνται μεταγενέστεροι σχηματισμοί]. | |||
}} | |||
{{lsm | |||
|lsmtext='''ἀλείτης:''' -ου, ὁ ([[ἀλέομαι]]), αυτός που ξεφεύγει, διαφεύγει της τιμωρίας, [[παραβάτης]], [[αμαρτωλός]], σε Όμηρ. | |||
}} | |||
{{ls | |||
|lstext='''ἀλείτης''': -ου, ὁ, (ἄλη) ὁ παραπλανῶν τινα ἢ παρεκβαίνων τῆς εὐθείας ὁδοῦ, [[παραβάτης]], [[ἁμαρτωλός]], περὶ τοῦ Πάριδος καὶ τῶν μνηστήρων τῆς Πηνελόπης, Ἰλ. Γ. 28, Ὀδ. Υ. 121· - [[ἀλείτης]] τινός, ὁ εἴς τινα ἐξαμαρτάνων, Ἀπολλ. Ρόδ. Λ. 1338: - πρβλ. [[ἀλιτρός]], [[ἀλοίτης]], [[ἀλοιτός]]. | |||
}} | |||
{{FriskDe | |||
|ftr='''ἀλείτης''': {aleítēs}<br />'''Forms''': ἀλεῖτις f. (Hdn.).<br />'''Grammar''': m.<br />'''Meaning''': [[Frevler]] (Hom., A. R.),<br />'''Derivative''': Ableitung: [[ἀλειτεία]]· ἡ [[ἁμαρτία]] Suid. — Mit qualitativem Ablaut: [[ἀλοίτης]] [[Rächer]] (Emp.), Ἀλοῖτις Beiname der Athena (Lyk. 936); [[ἀλοιτός]] [[Frevler]] (Lyk. 136), ἀλοιταί· κοιναί, ἁμαρτωλαί, ποιναί H. Denominatives Verb: [[ἀλοιτεύειν]]· [[ἀλιτήριος]] [[εἶναι]] ''EM''. [[ἀλοιτήεσσαν]]· κοινήν, ἄνανδρον H. — Mit Schwundstufe: [[ἀλιταίνω]], Aor. [[ἤλιτον]] ‘[[freveln]], [[sich an jemanden versündigen]]’ (ep. poet.). Der Aoriststamm als Vorderglied z. B. in [[ἀλιτόξενος]] [[gegen Freunde fehlend]] (Pi.), mit metrischer Dehnung z. B. [[ἠλιτόμηνος]] ‘den (rechten) Monat verfehlend', d. h. [[zu früh geboren]] (Il. usw., vgl. Sommer Nominalkomp. 125ff.). — Ableitungen von ἀλιτεῖν: [[ἀλιτήμων]] [[verwünscht]], [[verderblich]] (Il., Kall., A. R.) mit [[ἀλιτημοσύνη]] [[Frevel]] (Opp.); Subst. [[ἀλίτημα]] [[Frevel]] (''AP''). Von ἀλιτεῖν wohl auch [[ἀλιτήριος]] [[frevelnd]], [[sündhaft]] (att.); *ἀλιτήρ nicht belegt, aber vgl. ἀλίτρια· ἡ [[ἁμαρτωλός]] ''Et''. ''Gud''. 2 und [[ἀλιτρός]] unten; [[ἀλιτηρός]] ib. (S. ''OK'' 371, falls nicht falsch für -ήριος); erweitert in [[ἀλιτηριώδης]] [[verwünscht]], [[verderblich]] (Pl., D. C.). — Neben [[ἀλιταίνω]] steht [[ἀλιτρός]] [[Frevler]], [[Schelm]], auch Adjektiv (ep. poet., auch sp. Prosa); der Suffixwechsel kann auf einen alten ''r''-''n''-Stamm hindeuten. Danach [[ἀλιτραίνω]] = [[ἀλιταίνω]] (ep. poet.), vgl. Fraenkel Arch. philol. 7, 21ff. Eine andere Verbalableitung ist [[ἀλιτρέω]] A. ''Eu''. 316 (ἀλιτρῶν codd.: ἀλιτών Dorat). Abstrakta von [[ἀλιτρός]]: [[ἀλιτρία]] (S., Ar.), [[ἀλιτροσύνη]] (A. R., ''AP ''usw.).<br />'''Etymology''': Sichere Verwandte dieser wegen der Ablautsvariationen offenbar alten Wortsippe fehlen. Seit Fick<sup>4</sup> 1, 533 vergleicht man die germanische Gruppe ahd. ''leid'', awno. ''leiđr'' [[unangenehm]], [[verhaßt]], nhd. ''Leid''. WP. 2, 401. Zum anlautenden ἀ- (prothetisch?) Harl KZ 63, 18.<br />'''Page''' 1,67 | |||
}} | |||
{{trml | |||
|trtx====[[sinner]]=== | |||
Albanian: mëkatar, mëkatare; Arabic: خَاطِئ, آثِم; Azerbaijani: günahkar; Belarusian: грэшнік, грэшніца; Bulgarian: грешник, грешница; Catalan: pecador; Chinese Cantonese: 罪人; Hakka: 罪人; Mandarin: 罪人; Min Nan: 罪人; Czech: hříšník, hříšnice; Dalmatian: pecataur, pecaudur; Danish: synder; Dutch: [[zondaar]]; Esperanto: pekanto; Finnish: syntinen; French: [[pécheur]], [[pécheresse]]; Old French: pecheor; Friulian: pecjadôr; German: [[Sünder]], [[Sünderin]]; Greek: [[αμαρτωλός]]; Ancient Greek: [[ἁγίτης]], [[ἀλείτης]], [[ἀλίτροπος]], [[ἀλιτρός]], [[ἁμαρτάνων]], [[ἁμαρτάς]], [[ἁμαρτωλός]], [[ἔκπτωτος]], [[ἐναγής]], [[ἐνάμαρτος]], [[ἐξαμαρτάνων]]; Greenlandic: ajortilik; Haitian Creole: pechè; Hebrew: חוטא, חוטאת; Hungarian: bűnös; Irish: peacach; Old Irish: peccad; Italian: [[peccatore]], [[peccatrice]]; Japanese: 罪人; Kaqchikel: ajmak; Kazakh: күнәһар; Korean: 죄인(罪人); Kurdish Northern Kurdish: gunehkar; Kyrgyz: күнөөкөр; Latin: [[peccator]], [[peccans]]; Lezgi: гунагькар; Macedonian: грешник, грешница; Malay: orang berdosa; Manx: peccah; Maori: kaihara; Occitan: pecador, pecaire; Old Occitan: peccador; Old English: synful; Persian: گناهکار; Polish: grzesznik, grzesznica; Portuguese: [[pecador]], [[pecadora]]; Russian: [[грешник]], [[грешница]]; Sardinian: pecadore, pecadori; Scottish Gaelic: peacach; Serbo-Croatian Cyrillic: грешник, грешница; Roman: grešnik, grešnica; Sicilian: piccaturi; Slovak: hriešnik, hriešnica; Slovene: grešnik, grešnica; Spanish: [[pecador]], [[pecadora]]; Swahili: mwenye dhambi; Swedish: syndare; Tagalog: makasalanan; Tajik: гунаҳкор; Tatar: гөнаһкәр; Telugu: దోషకారి; Turkish: günahkâr; Turkmen: günäkär; Ukrainian: грі́шник, грі́шниця; Uyghur: گۇناھكار; Uzbek: gunohkor; Venetian: pecador; Vietnamese: tội nhân, người có tội, người phạm tội; Volapük: sinan, hisinan, jisinan; Welsh: pechadur | |||
}} | }} | ||