ἄρδην: Difference between revisions

m
Text replacement - "mdlsjtxt=<br />" to "mdlsjtxt="
(CSV import)
m (Text replacement - "mdlsjtxt=<br />" to "mdlsjtxt=")
 
(17 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 1: Line 1:
{{LSJ1
{{LSJ1
|Full diacritics=ἄρδην
|Full diacritics=ᾱ̓́ρδην
|Medium diacritics=ἄρδην
|Medium diacritics=ἄρδην
|Low diacritics=άρδην
|Low diacritics=άρδην
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=ardin
|Transliteration C=ardin
|Beta Code=a)/rdhn
|Beta Code=a)/rdhn
|Definition=Adv. contr. for <b class="b3">ἀέρδην,</b> (ἀείρω) <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> [[lifted up on high]], of a vase carried on the head, <span class="bibl">S.<span class="title">Ant.</span>430</span>; φέρειν ἄ. <span class="bibl">E.<span class="title">Alc.</span>608</span>; πηδῶντος ἄ. Ἔκτορος τάφρων ὕπερ <span class="bibl">S.<span class="title">Aj.</span>1279</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> [[utterly]], [[wholly]], εἰς Τάρταρον ἄ. ῥίψειε δέμας <span class="bibl">A.<span class="title">Pr.</span>1051</span>, cf. <span class="bibl">E.<span class="title">Hec.</span>887</span>; πᾶσαν ἄ. πόλιν ἀπολλύναι <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>421a</span>; ἄ. διαφθείρεσθαι <span class="bibl">Id.<span class="title">Lg.</span>677c</span>; Φωκέων ἄ. ὄλεθρος <span class="bibl">D.19.141</span>; πεπτωκὸς ἄ. πολίτευμα <span class="bibl">Plb.1.35.5</span>; <b class="b3">ὄμνυμι πάντας ἄ. τοὺς θεούς</b> all [[together]], all [[at once]], <span class="bibl">Ar.<span class="title">Th.</span>274</span>, cf. <span class="bibl">X.<span class="title">An.</span>7.1.12</span>; later εἰς ἄ., πόλιν ἐξελεῖν <span class="bibl">Hld.9.2</span>.</span>
|Definition=Adv. contr. for [[ἀέρδην]], ([[ἀείρω]])<br><span class="bld">A</span> [[lifted up on high]], of a [[vase]] carried on the [[head]], S.Ant.430; [[φέρειν]] ἄρδην E.Alc.608; πηδῶντος ἄρδην Ἔκτορος τάφρων ὕπερ S.Aj.1279.<br><span class="bld">II</span> [[utterly]], [[wholly]], εἰς Τάρταρον ἄρδην ῥίψειε δέμας A.Pr.1051, cf. E.Hec.887; πᾶσαν ἄρδην πόλιν ἀπολλύναι Pl.R.421a; ἄρδην [[διαφθείρεσθαι]] Id.Lg.677c; Φωκέων ἄρδην [[ὄλεθρος]] D.19.141; πεπτωκὸς ἄρδην [[πολίτευμα]] Plb.1.35.5; [[ὄμνυμι]] πάντας ἄρδην τοὺς θεούς, [[all together]], [[all at once]], Ar.Th.274, cf. X.An.7.1.12; later εἰς ἄρδην, πόλιν [[ἐξελεῖν]] Hld.9.2.
}}
{{DGE
|dgtxt=<b class="num">• Alolema(s):</b> [[ἀέρδην]] A.<i>A</i>.234<br />adv. <br /><b class="num">1</b> [[en alto]], [[por lo alto]] ἐς ... Τάρταρον ἄρδην ῥίψειε [[δέμας]] A.<i>Pr</i>.1051, cf. E.<i>Io</i> 1274, λαβεῖν [[ἀέρδην]] (<i>[[sc.]]</i> Ἰφιγένειαν) A.<i>A</i>.l.c., φέρει κόνιν, ἔκ τ' ... ἄρδην πρόχου ... τὸν νέκυν στέφει trae el polvo y de un aguamanil en alto ... hace la [[libación]] funeraria</i> S.<i>Ant</i>.430, νέκυν ... φέρουσιν ἄρδην ἐς τάφον E.<i>Alc</i>.608, πηδῶντος ἄρδην Ἕκτορος τάφρων ὕπερ salvando de un gran salto Héctor la trinchera</i> S.<i>Ai</i>.1279<br /><b class="num">•</b>gram. como derivado de [[αἴρω]] A.D.<i>Adu</i>.198.9.<br /><b class="num">2</b> [[de arriba abajo]], [[totalmente]], [[enteramente]] ἧς αἵματι βωμὸς ἐραίνετ' ἄρδην con cuya sangre fue rociado el altar de arriba abajo</i> E.<i>IA</i> 1589, μὴ ... πατάξω τὴν γῆν ἄρδην que no holle yo la tierra entera</i> [[LXX]] <i>Ma</i>.3.23, πάντα τὰ ἔργα ... ἐποίησεν Χιρὰμ χαλκᾶ ἄρδην [[LXX]] 3<i>Re</i>.7.31<br /><b class="num">•</b>esp. c. verb. indic. [[destrucción]] πᾶσαν ἄρδην πόλιν ἀπολλύασιν Pl.<i>R</i>.421a, cf. <i>Lg</i>.677c, 716b, Aeschin.3.136, 3.158, Amph.<i>Seleuc</i>.173, Hyp.<i>Phil</i>.8, Marc.Ant.3.3, τὴν [[δημοκρατία]]ν ἄρδην ὑφελόμενος Aeschin.3.145, τὸ δὲ προφανῶς πεπτωκὸς ἄρδην πολίτευμα el estado caído en [[evidente]] y total [[postración]]</i> Plb.1.35.5, τῆς πατρικῆς οἰκίας ... ἀ. ἀνατετραμμένης <i>UPZ</i> 144.37 (II a.C.), τί μ' ἄρδην ὧδ' ἀποκτείνεις; E.<i>Ph</i>.1620, οὐ γυναῖκες ... Λῆμνον ἄρδην ἀρσένων ἐξῴκισαν; E.<i>Hec</i>.887, τοὺς δ' ἄρδην ἀπολλύοντες Isoc.14.19, cf. 15.160, Luc.<i>Merc.Cond</i>.41, Alciphr.3.6.1, Aen.Tact.proem.1, Plu.2.771c, de un tiburón ἵνα μή ποτε ἄρδην ... ἀπόληται Ael.<i>NA</i> 2.13, τὴν μαθηματικὴν ἄρδην ἀναιροῦντας Plu.2.410c<br /><b class="num"></b>c. subst. τῶν ἐχθρῶν ... ἄρδην [[ὄλεθρος]] D.19.141<br /><b class="num">•</b>en afirmaciones de tipo general c. πάντες [[todos en general]] ὄμνυμι ... πάντας ἄρδην τοὺς θεούς Ar.<i>Th</i>.274, ἄρδην πάντες πλὴν ὀλίγων ἔξω ἦσαν X.<i>An</i>.7.1.12, τὴν [[ἡγεμονία]]ν ... ἄρδην ... ἀνέθηκε Θηβαίοις Aeschin.3.143.<br /><b class="num">• Etimología:</b> Deriv. de [[αἴρω]] q.u.
}}
}}
{{pape
{{pape
Line 14: Line 17:
}}
}}
{{bailly
{{bailly
|btext=<i>adv.</i><br /><b>1</b> en haut, en l’air, en enlevant ; <i>abs.</i> en tenant en l’air, en versant d’en haut;<br /><b>2</b> de fond en comble ; [[ἄρδην]] πάντες XÉN tous sans exception.<br />'''Étymologie:''' contr. de [[ἀέρδην]].
|btext=<i>adv.</i><br /><b>1</b> [[en haut]], [[en l'air]], [[en enlevant]] ; <i>abs.</i> en tenant en l'air, en versant d'en haut;<br /><b>2</b> [[de fond en comble]] ; [[ἄρδην]] πάντες XÉN tous sans exception.<br />'''Étymologie:''' contr. de [[ἀέρδην]].
}}
{{DGE
|dgtxt=<b class="num">• Alolema(s):</b> [[ἀέρδην]] A.<i>A</i>.234<br />adv. <br /><b class="num">1</b> [[en alto]], [[por lo alto]] ἐς ... Τάρταρον ἄ. ῥίψειε [[δέμας]] A.<i>Pr</i>.1051, cf. E.<i>Io</i> 1274, λαβεῖν [[ἀέρδην]] (<i>sc</i>. Ἰφιγένειαν) A.<i>A</i>.l.c., φέρει κόνιν, ἔκ τ' ... ἄ. πρόχου ... τὸν νέκυν στέφει trae el polvo y de un aguamanil en alto ... hace la libación funeraria</i> S.<i>Ant</i>.430, νέκυν ... φέρουσιν ἄ. ἐς τάφον E.<i>Alc</i>.608, πηδῶντος ἄ. Ἕκτορος τάφρων ὕπερ salvando de un gran salto Héctor la trinchera</i> S.<i>Ai</i>.1279<br /><b class="num">•</b>gram. como derivado de [[αἴρω]] A.D.<i>Adu</i>.198.9.<br /><b class="num">2</b> [[de arriba abajo]], [[totalmente]], [[enteramente]] ἧς αἵματι βωμὸς ἐραίνετ' ἄ. con cuya sangre fue rociado el altar de arriba abajo</i> E.<i>IA</i> 1589, μὴ ... πατάξω τὴν γῆν ἄ. que no holle yo la tierra entera</i> LXX <i>Ma</i>.3.23, πάντα τὰ ἔργα ... ἐποίησεν Χιρὰμ χαλκᾶ ἄ. LXX 3<i>Re</i>.7.31<br /><b class="num">•</b>esp. c. verb. indic. destrucción πᾶσαν ἄ. πόλιν ἀπολλύασιν Pl.<i>R</i>.421a, cf. <i>Lg</i>.677c, 716b, Aeschin.3.136, 3.158, Amph.<i>Seleuc</i>.173, Hyp.<i>Phil</i>.8, Marc.Ant.3.3, τὴν δημοκρατίαν ἄ. ὑφελόμενος Aeschin.3.145, τὸ δὲ προφανῶς πεπτωκὸς ἄ. πολίτευμα el estado caído en evidente y total postración</i> Plb.1.35.5, τῆς πατρικῆς οἰκίας ... ἀ. ἀνατετραμμένης <i>UPZ</i> 144.37 (II a.C.), τί μ' ἄ. ὧδ' ἀποκτείνεις; E.<i>Ph</i>.1620, οὐ γυναῖκες ... Λῆμνον ἄ. ἀρσένων ἐξῴκισαν; E.<i>Hec</i>.887, τοὺς δ' ἄ. ἀπολλύοντες Isoc.14.19, cf. 15.160, Luc.<i>Merc.Cond</i>.41, Alciphr.3.6.1, Aen.Tact.proem.1, Plu.2.771c, de un tiburón ἵνα μή ποτε ἄ. ... ἀπόληται Ael.<i>NA</i> 2.13, τὴν μαθηματικὴν ἄ. ἀναιροῦντας Plu.2.410c<br /><b class="num">•</b>c. subst. τῶν ἐχθρῶν ... ἄ. ὄλεθρος D.19.141<br /><b class="num">•</b>en afirmaciones de tipo general c. πάντες [[todos en general]] ὄμνυμι ... πάντας ἄ. τοὺς θεούς Ar.<i>Th</i>.274, ἄ. πάντες πλὴν ὀλίγων ἔξω ἦσαν X.<i>An</i>.7.1.12, τὴν ἡγεμονίαν ... ἄ. ... ἀνέθηκε Θηβαίοις Aeschin.3.143.<br /><br /><b class="num">• Etimología:</b> Deriv. de [[αἴρω]] q.u.
}}
}}
{{grml
{{grml
Line 26: Line 26:
}}
}}
{{elru
{{elru
|elrutext='''ἄρδην:''' adv. [стяж. к [[ἀέρδην]]<br /><b class="num">1)</b> подняв вверх (φέρειν τι Eur.);<br /><b class="num">2)</b> вверх, высоко (πηδᾶν Soph.);<br /><b class="num">3)</b> сверху, с высоты (ῥίπτειν τι Aesch.);<br /><b class="num">4)</b> целиком, полностью, совершенно (Λῆμνον ἀρσένων ἐξοικίζειν Eur.; διαφθείρειν и ἀπολλύναι τι Plat.; πεπτωκὸς ἄ. [[πολίτευμα]] Polyb.; ἐκκόψαι τὸν πόλεμον Plut.): ἄ. πάντες Arph., Xen. решительно все.
|elrutext='''ἄρδην:''' adv. [стяж. к [[ἀέρδην]]<br /><b class="num">1</b> [[подняв вверх]] (φέρειν τι Eur.);<br /><b class="num">2</b> [[вверх]], [[высоко]] (πηδᾶν Soph.);<br /><b class="num">3</b> [[сверху]], [[с высоты]] (ῥίπτειν τι Aesch.);<br /><b class="num">4</b> [[целиком]], [[полностью]], [[совершенно]] (Λῆμνον ἀρσένων ἐξοικίζειν Eur.; διαφθείρειν и ἀπολλύναι τι Plat.; πεπτωκὸς ἄρδην [[πολίτευμα]] Polyb.; ἐκκόψαι τὸν πόλεμον Plut.): ἄρδην πάντες Arph., Xen. [[решительно]] все.
}}
}}
{{mdlsj
{{mdlsj
|mdlsjtxt=<br /><b class="num">I.</b> lifted up, on [[high]], Soph., Eur.<br /><b class="num">II.</b> taken [[away]] [[utterly]], [[wholly]], Lat. [[raptim]], Aesch., Eur., etc.
|mdlsjtxt=<b class="num">I.</b> lifted up, on [[high]], Soph., Eur.<br /><b class="num">II.</b> taken [[away]] [[utterly]], [[wholly]], Lat. [[raptim]], Aesch., Eur., etc.
}}
}}
{{WoodhouseReversedUncategorized
{{WoodhouseReversedUncategorized
|woodrun=[[utterly]], [[wholly]], [[on high]], [[right out]]
|woodrun=[[utterly]], [[wholly]], [[on high]], [[right out]]
}}
{{mantoulidis
|mantxt=(=[[σηκωτά]], [[ἐξολοκλήρου]]). Συνηρημένο [[ἀντί]] [[ἀέρδην]] ἀπό τό [[ρῆμα]] [[αἴρω]] -[[ἀείρω]] (=[[σηκώνω]]). Δές γιά περισσότερα παράγωγα στό [[ρῆμα]] [[αἴρω]].
}}
}}