κατάκειμαι: Difference between revisions

|Definition=Ep. 3pl. <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> κατακείαται <span class="bibl">Il.24.527</span>: Ion. plpf. κατεκέατο <span class="bibl">Hdt.7.229</span>; subj. -κέωμαι <span class="bibl">Pl.<span class="title">Smp.</span>213b</span>:—Pass., only in pres. and impf. with fut. Med. <b class="b3">-κείσομαι</b>:—<b class="b2">lie down</b>, μῆλα τὰ δὴ κατάκειτ' ἐσφαγμένα <span class="bibl">Od.10.532</span>; <b class="b3">ἐπὶ πλευρὰς κ</b>. <span class="bibl">Il.24.10</span>; <b class="b3">νέκυς κ</b>. <span class="bibl">Tyrt. 11.19</span>; ἐφ' ἁρμαμαξῶν μαλθακῶς κατακείμενοι <span class="bibl">Ar.<span class="title">Ach.</span>70</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> <b class="b2">lie hid</b>, ἐν λόχμῃ… κατέκειτο μέγας σῦς <span class="bibl">Od.19.439</span>; θάμνῳ ὑπ' ἀμφικόμῳ κατακείμενος <span class="bibl">Il.17.677</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">3</span> <b class="b2">lie stored up</b>, δοιοὶ γάρ τε πίθοι κατακείαται ἐν Διὸς οὔδει <span class="bibl">Il.24.527</span>; τό γ ἐν οἴκῳ κατακείμενον ἀνέρα κήδει <span class="bibl">Hes.<span class="title">Op.</span>364</span>: metaph., <b class="b3">ἄλγεα… ἐν θυμῷ κ</b>. <span class="bibl">Il.24.523</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">b</span> <b class="b2">to be deposited</b>, of deeds in a registry, <span class="bibl"><span class="title">POxy.</span>1040.32</span> (iii A.D.), etc. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">4</span> <b class="b2">lie sick, keep one's bed</b>, <span class="bibl">Hdt.7.229</span>, <span class="bibl"><span class="title">Ev.Marc.</span>1.30</span>, etc.; <b class="b2">lie in bed</b>, <span class="bibl">Ar. <span class="title">Ec.</span>313</span>; ἐφ' ὃ κατέκειτο <span class="bibl"><span class="title">Ev.Luc.</span>5.25</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">5</span> <b class="b2">lodge, reside</b>, <span class="bibl">Hp.<span class="title">Epid.</span> 1.26</span>.έ, <span class="bibl">3.1</span>.<b class="b3">γ</b>, al. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">6</span> <b class="b2">to be idle</b>, <span class="bibl">X.<span class="title">An.</span>3.1.14</span>; of things, <b class="b2">lie neglected</b>, καθεύδειν ἐᾶν ἐν τῇ γῇ κατακείμενα τὰ τείχη <span class="bibl">Pl.<span class="title">Lg.</span> 778d</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">7</span> <b class="b2">recline at meals</b>, πῖνε, κατάκεισο <span class="bibl">Ar.<span class="title">Ach.</span>985</span>, cf. <span class="bibl">Hdt. 3.121</span>, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Smp.</span>185d</span>, <span class="bibl"><span class="title">Ev.Marc.</span>14.3</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">8</span> of land, <b class="b2">lie sloping to the sea</b>, πρῶνες ἔξοχοι -κεινται <span class="bibl">Pi.<span class="title">N.</span>4.52</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">9</span> <b class="b3">ἀρετᾷ κατάκειται πᾶσαν ὀργάν</b> <b class="b2">is expended</b> in every impulse [[on]]... <span class="bibl">Id.<span class="title">I.</span>1.41</span>.</span>

|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1352.png Seite 1352]] (s. [[κεῖμαι]]), daliegen, darniederliegen; μῆλα τὰ δὴ κατέκειτ' ἐσφαγμένα Od. 10, 532; δοιοὶ γάρ τε πίθοι κατακείαται ἐν Διὸς οὔδει Il. 24, 527; vgl. Hes. O. 366; θάμνῳ ὑπ' ἀμφικόμῳ κατακείμενος Il. 17, 676, mit der Nebenbdtg »darunter verborgen liegen«, wie ἐν λόχμῃ πυκινῇ κατέκειτο [[μέγας]] σῦς Od. 19, 439; Ar. ἐφ' ἁρμαμαξῶν, Ach. 70 Lys. 773. – Bes. krank darniederliegen, κατεκέατο ὀφθαλμιῶντες Her. 7, 229, wie Luc. Icarom. 31; – zu Tische liegen, Plat. Conv. 177 d; ἐπὶ κλινῶν Rep. II, 372 d, öfter; ἐγὼ μέν μοι δοκῶ κατακεῖσθαι, mich niederzulegen, Phaedr. 230 e; müßig daliegen, Xen. An. 3, 1, 14; – τὸ κατακείμενον, das niederwärts Liegende, nach der Seeküste zu Gelegene. – Uebertr., εἰ δ' ἀρετᾷ (v. l. ἀρετά) κατάκειται πᾶσαν ὀργάν Pind. I. 1, 41, was erkl. wird »wenn er sich mit allem Fleiß auf die Tugend legt«.

{{ls

|lstext='''κατάκειμαι''': Ἐπικ. γ΄ πληθ. κατακείαται Ἰλ., Ἰων. -[[κέαται]] Ἡρόδ.· ὑποτακτ. -κέωμαι Πλάτ. Συμπ. 213Β.- ἐν χρήσει μόνον κατ’ ἐνεστ. καὶ παρατ. [[μετὰ]] μέσ. μέλλ. -κείσομαι· πρβλ. [[κατακείω]]. Κεῖμαι, εἶμαι ἐξηπλωμένος, μῆλα τὰ δὴ κατάκειτ’ ἐσφαγμένα Ὀδ. Κ. 532, Λ. 45· ἄλλοτ’ ἐπὶ πλευρὰς κατακείμενος, [[ἄλλοτε]]… [[ὕπτιος]], [[ἄλλοτε]] δὲ πρηνὴς Ἰλ. Ω. 10· ἐφ’ ἁρμαμαξῶν μαλθακῶς κατακείμενοι Ἀριστοφ. Ἀχ. 70. 2) [[κεῖμαι]] κεκρυμμένος, ἐν λόχμῃ… κατέκειτο [[μέγας]] σῦς Ὀδ. Τ. 439· θάμνῳ ὑπ’ ἀμφικόμῳ κατακείμενος Ἰλ. Ρ. 677. 3) [[κεῖμαι]] ἐν ἀποθήκῃ, [[ὑπάρχω]], Λατ. reponi, δοιοὶ γάρ τε πίθοι κατακείαται ἐν Διὸς οὔδει Ἰλ. Ω. 527· τό γ’ εἰν οἴκῳ κατακείμενον Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 362, κατάκειται πάνθ’ [[ἅπερ]] εἶπας, [[ἔνθα]] [[εἶναι]] ὡς παθητ. τοῦ καταθέσθαι [[θοἰμάτιον]], [[ὅπερ]] προελέχθη, πρβλ. Ἀριστοφ. Ἐκκλ. 514· μεταφ., ἄλγεα… ἐν θυμῷ κ. Ἰλ. Ω. 523. 4) εἶμαι ἐν τῇ κλίνῃ ὡς [[ἀσθενής]], κατεκέατο ὀφθαλμιῶντες Ἡρόδ. 7. 229, κ. νοσῶν Λουκ. Ἰκαρομ. 31, Ἱππ. Ἐπιδ. 3. 1096, πρβλ. Ἀριστοφ. Ἐκκλ. 313, Πλ. 742· [[ὡσαύτως]], [[νέκυς]] κ. Τυρταῖος 7. 19· -[[ὡσαύτως]], [[κεῖμαι]] [[ὀκνηρός]], ἄπρακτος, [[ἀργός]], Ξεν. Ἀν. 3. 1, 14·- ἐπὶ πραγμάτων, [[κεῖμαι]] παρημελημένος, ἐᾶν ἐν τῇ κακακείμενα τὰ τείχη Πλάτ. Νόμ. 778D. 5) εἶμαι ἀνακεκλιμένος κατὰ τὸ [[φαγητόν]], Λατιν. accumbere, πῖνε, κατάκεισο Ἀριστοφ. Ἀχ. 985, πρβλ. Ἡρόδ. 3. 121· ἀνίστασθαι ὡς κατακεισόμενον παρὰ τῷ Σωκράτει Πλάτ. Συμπ. 223Β, κ. ἀλλ. 6) ἐπὶ ξηρᾶς, [[κεῖμαι]] κατωφερῶς πρὸς τὴν θάλασσαν (οὕτω παρ’ Ὁρατίῳ Usticae cubantis), πρῶνες ἔξοχοι κ. πρὸς Ἰόνιον πόρον Πινδ. Ν. 4. 85. 7) ἀρετᾷ κατακεῖσθαι, ὡς τὸ ἐγκεῖσθαι, ἐπιμελῶς καταγίνομαι εἰς [[ἔξοχα]] ἔργα, Λατ. virtuti incumbere, ὁ αὐτ. ἐν Ι. 1. 58 Böckh (Ἕρμανν., ἀρετὰ κατάκειτα, ἡ [[ἀρετὴ]] κεῖται ἐνώπιον τοῦ ἀνθρώπου)· ἐν ἐπιγραφ. εὕρηται καὶ ἀντὶ τοῦ [[κεῖμαι]] ἐν ἐπιταφίοις· [[ἔνθα]] ἀπαντᾷ καὶ ὁ [[βάρβαρος]] [[τύπος]] κατάκητε, IGSI. 599. 629.

{{bailly

|btext=<i>seul. prés., impf. et fut.</i> κατακείσομαι;<br /><b>I.</b> <i>au propre</i> <b>1</b> être étendu, couché;<br /><b>2</b> être étendu sur un lit ; être malade;<br /><b>II.</b> <i>fig.</i> <b>1</b> être placé, être à demeure : ἄλγεα [[ἐν]] θυμῷ IL (laissons) la douleur en repos dans nos cœurs;<br /><b>2</b> être inactif, inerte.<br />'''Étymologie:''' [[κατά]], [[κεῖμαι]].

|auten=3 pl. [[κατακείαται]], ipf. κατέκειτο: [[lie]] [[down]], [[lie]], [[remain]] in [[any]] [[settled]] [[condition]]; met., [[rest]], Il. 24.523; as [[pass]]. of [[κατατίθημι]], be [[set]] [[down]], Il. 24.527.

|sltr=[[κατάκειμαι]] <br />&nbsp;nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>a</b> c. dat., [[set]] [[oneself]] to, [[apply]] [[oneself]] to εἰ δ' ἀρετᾷ κατάκειται πᾶσαν ὀργάν, ἀμφότερον δαπάναις τε καὶ πόνοις (sc. [[τις]]: ἀρετὰ κατατάκει coni. Beattie) (I. 1.41) <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>b</b> [[slope]] [[down]] βουβόται [[τόθι]] πρῶνες ἔξοχοι κατάκεινται Δωδώναθεν ἀρχόμενοι πρὸς Ἰόνιον πόρον (N. 4.52)

|strgr=from [[κατά]] and [[κεῖμαι]]; to [[lie]] [[down]], i.e. (by [[implication]]) be [[sick]]; [[specially]], to [[recline]] at a [[meal]]: [[keep]], [[lie]], [[sit]] at [[meat]] ([[down]]).

|txtha=[[imperfect]] 3rd [[person]] [[singular]] κατέκειτο; ([[κεῖμαι]], to [[lie]] ([[see]] [[κατά]], III:1)); to [[have]] lain [[down]] i. e. to [[lie]] [[prostrate]];<br /><b class="num">a.</b> of the [[sick]] (cf. [[colloquial]], '[[down]] [[sick]]') ([[Herodotus]] 7,229; Lucian, Icarom. 31; ([[Plutarch]], vit. [[Cicero]] 43,3)): [[ἐπί]] [[with]] the dative of the [[couch]] or [[pallet]], R G L marginal [[reading]]; (R G); R L; [[ἐπί]] τιονς, L T Tr WH); [[ἐπί]] τί, T Tr WH (Buttmann, § 147,24note; Winer's Grammar, 408 (381) [[note]]); ἐν [[with]] the dative of [[place]], to [[recline]] (Athen. 1,42, p. 23c.; [[Xenophon]], an. 6,1, 4; conv. 1,14; [[Plato]], conv., p. 177d.; rep. ii., p. 372d., etc.; ([[Diogenes]] Laërtius 7,1, 19; [[see]] [[ἀνάκειμαι]]): [[absolutely]], ἐν [[with]] the dative of [[place]], L T Tr WH.

|mltxt=(AM [[κατάκειμαι]])<br /><b>1.</b> [[κείμαι]] [[καταγής]], [[είμαι]] ξαπλωμένος<br /><b>2.</b> (για ασθενείς) [[ασθενώ]] [[βαριά]] (α. «ο [[γείτονας]] κατάκειται εδώ και δυο μήνες» β. «ἐν κλίνῃ νῡν ἀσθενῶν [[κατάκειμαι]]»)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[κάθομαι]] [[κάτω]] στηριζόμενος στα λυγισμένα γόνατα<br /><b>2.</b> (για πράγματα) [[είμαι]] φυλαγμένος στην [[αποθήκη]]<br /><b>3.</b> (μτφ. για ψυχικά [[πάθη]]) [[απομένω]], βρίσκομαι, [[υπάρχω]]<br /><b>4.</b> (για ζώα) βρίσκομαι τρυπωμένος<br /><b>5.</b> [[κατοικώ]]<br /><b>6.</b> παραμελούμαι<br /><b>7.</b> [[παρακάθομαι]] σε συμπόσια<br /><b>8.</b> (για [[ξηρά]]) έχω [[κλίση]] [[προς]] τη [[θάλασσα]]<br /><b>9.</b> [[καταγίνομαι]] σε [[σημαντικά]] έργα<br /><b>10.</b> (για πράξεις ή συμφωνίες) [[είμαι]] [[γραμμένος]] σε [[βιβλίο]].

|lsmtext='''κατάκειμαι:''' Επικ. γʹ πληθ. [[κατακείαται]], Ιων. -[[κέαται]]· υποτ. -[[κέωμαι]] — Παθ., μόνο σε ενεστ. και παρατ. με Μέσ. μέλ. <i>-κείσομαι</i>·<br /><b class="num">1.</b> [[κατακλίνω]], [[πλαγιάζω]], είμαι ξαπλωμένος, σε Όμηρ., σε Αριστοφ.<br /><b class="num">2.</b> κρύβομαι, [[μένω]] κρυμμένος, [[ενεδρεύω]], [[παραμονεύω]], σε Όμηρ.<br /><b class="num">3.</b> βρίσκομαι αποθηκευμένος, Λατ. reponi, σε Ομήρ. Ιλ., Ησίοδ.<br /><b class="num">4.</b> βρίσκομαι στο κρεββάτι ως [[ασθενής]], σε Ηρόδ.· επίσης, [[αδρανώ]], [[τεμπελιάζω]], σε Ξεν.<br /><b class="num">5.</b> είμαι ξαπλωμένος κατά την [[διάρκεια]] του φαγητού, Λατ. accumbere, <i>πῖνε</i>, <i>κατάκεισο</i>, σε Αριστοφ.<br /><b class="num">6.</b> λέγεται για [[στεριά]], βρίσκομαι λοξά, κατηφορικά προς τη [[θάλασσα]] (ομοίως και το Usticae cubantis του Οράτ.), σε Πίνδ.

{{elru

|elrutext='''κατάκειμαι:''' (эп. 3 л. praes. [[κατακείαται]] - ион. κατακέαται; conjct. κατακέωμαι; fut. κατακείσομαι)<br /><b class="num">1)</b> (тж. [[ἐπάνω]] κ. Arph.) (на чем-л.) лежать (ἐπὶ πλευράς Hom.; ἐφ᾽ ἁρμαμαξῶν Arph.; ἐν τῷ κραβάττῳ NT; τὰ τετράτοδα κατακειμενα τίκτει Arst.);<br /><b class="num">2)</b> (о больных) лежать в постели (κατακέατο ὀφθαλμιῶντες Her.; κατάκειται νοσῶν Luc.);<br /><b class="num">3)</b> лежать притаившись (θάμνῳ ὑπ᾽ ἀμφικόμῳ Hom.);<br /><b class="num">4)</b> (тж. κ. ἐπὶ κλινῶν Plat.) возлежать за столом (ἐν τῇ οἰκίᾳ τινός NT): [[πρῶτος]] κατάκειται Plat. он занимает первое место за столом;<br /><b class="num">5)</b> лежать без дела, валяться ([[ὥσπερ]] ἐξὸν ἡσυχίαν ἄγειν Xen.);<br /><b class="num">6)</b> лежать, быть сложенным, находиться (ἐν Διὸς οὔδει Hom.; [[εἰν]] οἴκῳ Hes.): ἄλγεα ἐν θυμῷ κ. [[ἐᾶν]] Hom. забыть про сердечную боль;<br /><b class="num">7)</b> (о местности) спускаться вниз или к морю, простираться (πρὸς Ἰόνιον πόρον Pind.);<br /><b class="num">8)</b> налегать (на что-л., предаваться чему-л.): ἀρετᾷ κ. Pind. быть добродетельным.

|elnltext=κατά-κειμαι, ep. praes. 3 plur. κατακείαται, conj. κατακέηται; plqperf. Ion. 3 plur. κατεκέατο; fut. κατακείσομαι liggen van pers. en dieren:; ἄλλοτ ’ ἐπὶ πλευρὰς κατακείμενος, ἄλλοτε δ ’ αὖτε ὕπτιος nu eens op zijn zij dan weer op zijn rug liggend Il. 24.10; πτὼξ θάμνῳ ὑπ ’ ἀμφικόμῳ κατακείμενος de haas die in dicht struikgewas ligt Il. 17.677; ἐφ ’ ἁρμαμαξῶν μαλθακῶς κατακείμενοι lekker liggend in luxe rijtuigen Aristoph. Ach. 70; werkeloos liggen:; κατακείμεθα ὥσπερ ἐξὸν ἡσυχίαν ἄγειν wij liggen hier maar alsof we ons nergens druk om hoeven te maken Xen. An. 3.1.14; op bed liggen, spec. van zieken:; κατεκέατο... ὀφθαλμιῶντες zij lagen met een oogziekte in bed Hdt. 7.229.1; κατέκειτο πυρέσσουσα zij lag met koorts in bed NT Marc. 1.30; aan tafel aanliggen:; ἐν τῇ κάτω γὰρ αὐτου... Ἐρυξίμαχον κατακεῖσθαι want rechts van hem lag Eryximachus aan Plat. Smp. 185d; πῖνε, κατάκεισο drink wat, kom aanliggen Aristoph. Ach. 985; overdr. zich toeleggen op, met dat.: ἀρετᾷ op deugd Pind. I. 1.41. zich bevinden, er zijn (staan, liggen, zitten):; δοιοὶ... πίθοι κατακείαται ἐν Διὸς οὔδει op de drempel van Zeus’ huis staan twee vaten Il. 24.527; overdr.: ἄλγεα … ἐν θυμῷ κατακεῖσθαι ἐάσομεν laten we het verdriet in ons hart laten rusten Il. 24.523.

|mdlsjtxt=epic 3rd pl. [[κατακείαται]] ionic -[[κέαται]] subj. -[[κέωμαι]] [Pass., only in pres. and imperf.] fut. mid. -κείσομαι<br /><b class="num">1.</b> to lie [[down]], lie outstretched, Hom., Ar.; [[κατακείω]] used as fut. of [[κατάκειμαι]] κατακείετε οἴκαδ' ἰόντες, Od.; σπείσαντες [[κατακείομεν]] (epic for -κείωμεν), Od.; [[κακκείοντες]] [[ἔβαν]] (epic [[part]].) they went to lie [[down]], Hom.<br /><b class="num">2.</b> to lie hid, [[lurk]], Hom.<br /><b class="num">3.</b> to lie stored up, Lat. reponi, Il., Hes.<br /><b class="num">4.</b> to lie [[sick]], Hdt.:— also to lie [[idle]], Xen.<br /><b class="num">5.</b> to [[recline]] at meals, Lat. accumbere, πῖνε, κατάκεισο Ar.<br /><b class="num">6.</b> of [[land]], to lie [[sloping]] to the sea (so Hor. Usticae cubantis), Pind.

|sngr='''原文音譯'''：kat£keimai 卡他-咳買<br />'''詞類次數'''：動詞（11）<br />'''原文字根'''：向下-臥 相當於： （[[שָׁכַב]]&#x200E;）<br />'''字義溯源'''：躺下，躺著，斜躺著，躺臥，坐席；由（[[κατά]] / [[καθεῖς]] / [[καθημέραν]] / [[κατακύπτω]]）*=下，按照）與（[[κεῖμαι]]）*=躺）組成。有兩種情形需要躺著：<br />1）有病的人，因身體軟弱而躺著（ 可1:30； 路5:25； 約5:3）<br />2）昔日用飯時也習慣的斜躺著（ 可14:3； 路5:29;  7:37； 林前8:10）參讀 （[[ἀνάκειμαι]]）同義字<br />'''出現次數'''：總共（12）；可（4）；路（3）；約（2）；徒（2）；林前（1）<br />'''譯字彙編'''：<br />1） 坐席（5） 可2:15； 可14:3； 路5:29； 路7:37； 林前8:10；<br />2） 躺著（4） 可1:30； 約5:3； 約5:6； 徒28:8；<br />3） 躺臥（1） 徒9:33；<br />4） 他所躺臥的（1） 路5:25；<br />5） 躺臥的（1） 可2:4