3,272,958
edits
Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=psychi | |Transliteration C=psychi | ||
|Beta Code=yuxh/ | |Beta Code=yuxh/ | ||
|Definition=<span class="bld">A</span> [[life]], λύθη ψ. τε μένος τε Il.5.296, etc.; ψ. τεκαὶ αἰών 16.453, cf. Od.9.523; θυμοῦ καὶ ψ. Il.11.334, Od.21.154; λαυκανίην, ἵνα τε ψυχῆς ὤκιστος ὄλεθρος Il.22.325; <b class="b3">ψυχὰς παρθέμενοι</b> at [[hazard]] of their [[live]]s, Od.3.74,9.255; αἰεὶ ἐμὴν ψ. παραβαλλόμενος Il.9.322; <b class="b3">λίσσου' ὑπὲρ ψ. καὶ γούνων</b> by your [[life]], 22.338; so ἀντὶ ψ. S.''OC''1326: but <b class="b3">περὶ ψ.</b> to [[save]] their [[life]], Od.9.423; περί τε ψυχέων ἐμάχοντο 22.245; περὶ ψ. θέον Ἕκτορος Il.22.161; τρέχων περὶ τῆς ψ. [[Herodotus|Hdt.]]9.37; τῆς ἐμῆς περὶ ψ. A.''Eu.''115, cf. E.''Hel.''946, ''Heracl.''984; περὶ ψ. κινδυνεύων Antipho 2.1.4, cf. Th. 8.50; ἁγὼν.. σῆς ψ. πέρι S.''El.''1492, cf. E.''Ph.''1330, ''Or.''847, [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''3.3.44; τὸν περὶ ψ. δρόμον δραμεῖν Ar.''V.''375 (lyr.); [[ἀγωνίζεσθαι]] περὶ τῆς ψυχῆς X.''Eq.Mag.''1.19; <b class="b3">ὃ ἂν θέλῃ, ψυχῆς ὠνεῖται [θυμός]</b> in [[exchange]] for [[life]], Heraclit.85; τῆς ψ. πρίασθαί τι [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''3.1.36; τί γὰρ δοῖ ἄνθρωπος ἀντάλλαγμα τῆς ψ. αὐτοῦ; ''Ev.Marc.''8.37. In early poets: ψυχὰν ἀποπνεῖν Simon.52; ψυχὰς ἔχοντες κυμάτων ἐν ἀγκάλαις Archil.23; ψυχέων φειδόμενοι Tyrt.10.14; θειδωλὴν ψ. θέμενος Sol.13.46; ψυχῆς εἵνεκα καὶ βιότου Thgn.730; ψυχὰν Ἀΐδᾳ τελέων Pi.''I.''1.68; ψυχὰς βαλον Id.''O.''8.39; χαλκῷ ἀπὸ ψυχὴν ἀρύσας Emp.138; τοὐμὸν ἐκπίνουσ' ἀεὶ ψυχῆς ἄκρατον [[αἷμα]] S.''El.''786; <b class="b3">τῆς ἐμῆς ψ. γεγώς</b> ib.775; τὴν ψ. ἐκπίνουσιν Ar.''Nu.''712 (anap.); ψ. ἀφήσω [[Euripides|E.]]''[[Orestes|Or.]]''1171; ψ. σέθεν ἔκτεινε Id.''Tr.''1214; ψ. παραιτέεσθαι [[Herodotus|Hdt.]]1.24; <b class="b3">ποινὴν τῆς Αἰσώπου ψ.</b> [[satisfaction]] for the [[life]] of A., Id.2.134; ψυχῆς ἀποστερῆσαί τινα Antipho 4.1.6, cf. Th.1.136, etc.; τὴν ψ. ἢ τὴν οὐσίαν ἢ τὴν ἐπιτιμίαν τινὸς ἀφελόμενος Aeschin.2.88; τὸ τῆς ψ. ἀπαιτηθεὶς χρέος [[LXX]] ''Wi.''15. 8, cf. ''Ev.Luc.''12.20; ζητοῦσι τὴν ψ. μου [[LXX]] ''3 Ki.''19.10, cf. ''Ev.Matt.'' 2.20; τὴν ψ. αὐτοῦ τίθησιν ὑπὲρ τῶν προβάτων ''Ev.Jo.''10.11, etc.; <b class="b3">δεῖρον ἄχρις ἡ ψ… ἐπὶ χειλέων λειφθῇ</b> within an inch of his [[life]], Herod.3.3:—the phrase <b class="b3">ἐν τῇ χειρὶ τὴν ψ. ἔχοντα</b> taking his [[life]] in his hands, is prob. [[falsa lectio|f.l.]] in Xenarch.4.20; ἡ ψ. μου ἐν ταῖς χερσί [σου] διὰ πάντος [[LXX]] ''Ps.''118(119).109, cf. ''1 Ki.''19.5, 28.21, al.; of [[life]] in animals, Od.14.426, Hes.''Sc.''173, Pi.''N.''1.47, etc.; τὰ ἄλλα ζῷα, ὅσα ψ. ἔχει Anaxag.4, cf. 12; πάντων τῶν ζῴων ἡ ψ. τὸ αὐτό, ἀήρ Diog. Apoll.5 (cf. infr. IV. 1); <b class="b3">ἡ φύσις τοιαύτη πάντων ὅσσα ψ. ἔχει</b> Democrit.278; <b class="b3">ἐπῴζει καὶ ποιεῖ ψ. ἔχειν</b> (of incubation) Epich.172; [ἑρπετὸν] ὃ ἔχει ἐν ἑαυτῷ ψ. ζωῆς [[LXX]] ''Ge.''1.30; <b class="b3">ἡ ψ. πάσης σαρκὸς αἷμα αὐτοῦ ἐστιν</b> ib.''Le.''17.11, cf. ''De.''12.23.<br><span class="bld">2</span> metaph. of things [[dear as life]], χρήματα γὰρ ψ… βροτοῖσι Hes.''Op.''686; πᾶσι δ' ἀνθρώποις ἄρ' ἦν ψ. τέκν' E.''Andr.''419; τἀργύριόν ἐστιν αἷμα καὶ ψ. βροτοῖς Timocl.35; so as an endearing name, Hld.1.8, al.; ζωὴ καὶ ψ. Juv.6.195; ψ. μου Mart.10.68.<br><span class="bld">II</span> in Hom., [[departed spirit]], [[ghost]] (ὑποτίθεται [Ὅμηρος] τὰς ψ. τοῖς εἰδώλοις τοῖς ἐν τοῖς κατόπτροις φαινομένοις ὁμοίας.. ἃ καθάπαξ ἡμῖν ἐξείκασται καὶ τὰς κινήσεις μιμεῖται, στερεμνιώδη δὲ ὑπόστασιν οὐδεμίαν ἔχει εἰς ἀντίληψιν καὶ ἁφήν Apollod. Hist.''Fr.''102(a)J.); ψ. Πατροκλῆος.. πάντ' αὐτῷ.. ἐϊκυῖα Il.23.65: freq. in Od.11, <b class="b3">ψ. Ἀγαμέμνονος, Ἀχιλῆος</b>, etc., 387, 467, al.; ψ. καὶ εἴδωλον Il.23.104, cf. 72, Od.24.14; ψ. κατὰ χθονὸς ᾤχετο τετριγυῖα Il.23.100; <b class="b3">ψυχὰς ἡρώων</b>,opp. [[αὐτούς]], 1.3, cf. Hes.''Sc.''151; ψυχαὶ δ' Ἄϊδόσδε κατῆλθον Il.7.330; ψ. δὲ κατ' οὐταμένην ὠτειλὴν ἔσσυτ' ἐπειγομένη 14.518; sometimes hardly distinct from signf. ''1'', ἅμα ψ. τε καὶ ἔγχεος ἐξέρυσ' αἰχμήν 16.505; in swoons it leaves the body, τὸν δὲ λίπε ψ. 5.696; so in later writers (seldom in Trag.), σὺν Ἀγαμεμνονίᾳ ψυχᾷ Pi.''P.''11.21; <b class="b3">ἑὰν ψυχὰν κομίξαι</b> ib.4.159, cf. ''N.''8.44; αἱ ψ. ὀσμῶνται καθ' Ἅιδην Heraclit.98; πέμψατ' ἔνερθεν ψυχὴν ἐς φῶς [[Aeschylus|A.]]''[[The Persians|Pers.]]''630 (anap.); ποτωμένην ψ. ὑπὲρ σοῦ [[Euripides|E.]]''[[Orestes|Or.]]''676, cf. ''Fr.'' 912.9 (anap.); τὰς τῶν κεκμηκότων ψ., αἷς ἐστιν ἐν τῇ φύσει τῶν αὑτῶν ἐκγόνων κήδεσθαι Pl.''Lg.''927b; <b class="b3">ψ. σοφαί</b>, perhaps 'wise [[ghosts]]', Ar.''Nu.'' 94; δὶς ἀποθανουμένη ψ. Anon. ap. Plu.2.236d.<br><span class="bld">III</span> the immaterial and immortal [[soul]], first in Pindar, ἐς τὸν ὕπερθεν ἅλιον κείνων.. ἀνδιδοῖ [Φερσεφόνα] ψυχὰς πάλιν ''Fr.''133, cf. Pl.''Men.''81b; εἰπόντες ὡς ἀνθρώπου ψ. ἀθάνατός ἐστι [[Herodotus|Hdt.]]2.123; ἀγένητόν τε καὶ ἀθάνατον ψ. [[Plato|Pl.]]''[[Phaedrus|Phdr.]]'' 246a, cf. ''Phd.''70c, al.; ἀθάνατος ἡμῶν ἡ ψ. καὶ οὐδέποτε ἀπόλλυται Id.''R.''608d; ἁψ. τῷ σώματι συνέζευκται καὶ καθάπερ ἐν σάματι τέθαπται Philol.14, cf. [[Plato|Pl.]]''[[Cratylus|Cra.]]''400c: hence freq.opp. [[σῶμα]], ψ. καὶ σῶμα [[Xenophon|X.]]''[[Memorabilia|Mem.]]''1.3.5, cf. ''An.''3.2.20; ψ. ἢ σῶμα ἢ συναμφότερον, τὸ ὅλον τοῦτο Pl.''Alc.''1.130a; εἰς θηρίου βίον ἀνθρωπίνη ψ. ἀφικνεῖται καὶ ἐκ θηρίου.. πάλιν εἰς ἄνθρωπον Id.''[[Phaedrus|Phdr.]]''249b; κατὰ τοὺς Πυθαγορικοὺς μύθους τὴν τυχοῦσαν ψ. εἰς τὸ τυχὸν ἐνδύεσθαι σῶμα Arist.''de An.'' 407b22; οὐδὲ τοῦτο ἐπείσθην, ὡς ἡ ψ., ἕως μὲν ἂν ἐν θνητῷ σώματι ᾖ, ζῇ, ὅταν δὲ τούτου ἀπαλλαγῇ, τέθνηκεν [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''8.7.19; ἀνθρώπου γε ψ., ἣ τοῦ θείου μετέχει,.. ὁρᾶται δ' οὐδ' αὐτή Id.''Mem.''4.3.14, cf. ''Cyr.'' 8.7.17; <b class="b3">αἰθὴρ μὲμ ψυχὰς ὑπεδέξατο, σώ[ματα δὲ χθών]</b> ''IG''12.945 (v B. C.); ὁπόταμ ψ. προλίπῃ φάος ἀελίοιο Orph.''Fr.''32[[f]].''1''; ἡμεῖς ἐσμεν ψ., ζῷον ἀθάνατον ἐν θνητῷ καθειργμένον φρουρίῳ Pl.''Ax.'' 365e.<br><span class="bld">IV</span> the [[conscious self]] or [[personality]] as centre of emotions, desires, and affections, χερσὶ καὶ ψυχᾷ δυνατοί Pi.''N.''9.39; μορφὰν βραχύς, ψυχὰν δ' ἄκαμπτος Id.''I.''4(3).53(71); ἐνίους τῶν καλῶν τὰς μορφὰς μοχθηροὺς ὄντας τὰς ψ. X.''Oec.''6.16; θνητοῦ σώματος ἔτυχες, πειρῶ τῆς ψ. ἀθάνατον μνήμην καταλιπεῖν Isoc.2.37; opp. [[material blessings]], κτεάνων ψ. ἔχοντες κρέσσονας Pi.''N.''9.32; μήτε σωμάτων ἐπιμελεῖσθαι μήτε χρημάτων.. οὕτω σφόδρα ὡς τῆς ψ. ὅπως ὡς ἀρίστη ἔσται Pl.''Ap.'' 30b, cf. 29e: hence regarded in abstraction, τὸ παρεχόμενον ἡμῶν ἕκαστον τοῦτ' εἶναι μηδὲν ἀλλ' ἢ τὴν ψ., τὸ δὲ σῶμα ἰνδαλλόμενον ἡμῶν ἑκάστοις ἕπεσθαι Pl.''Lg.''959a; ἡ ψ. ἐστιν ἄνθρωπος Id.''Alc.''1.130c; οὐδὲ νῦν τήν γ ἐμὴν ψ. ἑωρᾶτε [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''8.7.17, cf. supr.''III'': sts., therefore, distinguished from oneself, ψ. γὰρ ηὔδα πολλά μοι μυθουμένη S.''Ant.''227; ἡ ψ. μου πεπότηται Ar.''Nu.''319 (anap.); τί ποτ' ἔστι μαθεῖν ἔραται ψ. E.''Hipp.''173 (anap.); ἄλλο τι βουλομένη ἑκατέρου ἡ ψ. δήλη ἐστίν [[Plato|Pl.]]''[[Symposium|Smp.]]'' 192c; <b class="b3">οἴμοι ψυχή</b> woe is me! [[LXX]] ''Mi.''7.1; <b class="b3">καὶ ἐρῶ τῇ ψυχῇ μου, "ψυχή, ἔχεις πολλὰ ἀγαθά</b>" = and I will say to my [[soul]], Soul, thou hast much [[good]]s ''Ev.Luc.''12.19; in periphrases, <b class="b3">ψ. Ὀρέστου</b>, = [[Ὀρέστης]], S.''El.''1127, al.: but <b class="b3">τὴν Φιλοκτήτου ψ. ἐκκλέψεις</b> his [[wits]], Id.''Ph.''55; ἡ δ' ἐμὴ ψ. τέθνηκεν Id.''Ant.''559, cf. ''OC''999; so [[ψυχαί]] abs., = ἄνθρωποι, ψ. ὀλέσασα A.''Ag.''1457 (lyr.); <b class="b3">ψ. πολλαὶ ἔθανον</b> many [[souls]] perished, Ar.''Th.''864; πᾶσαι αἱ ψ., υἱοὶ καὶ αἱ θυγατέρες λ γ [[LXX]] ''Ge.''46.15, cf. ''Ex.''12.4, al.; [κιβωτὸς] εἰς ἣν ὀλίγοι, τοῦτ' ἔστιν ὀκτὼ ψ., διεσώθησαν ''1 Ep.Pet.''3.20. In apostrophe, μή, φίλα ψ. Pi.''P.''3.61; ὦ μελέα ψ. S.''Ph.''712 (lyr.); ὦ ἀγαθὴ καὶ πιστὴ ψ. [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''7.3.8; in referring to persons, ὅταν μεγάλη ψ. φυῇ [[Plato|Pl.]]''[[Republic|R.]]'' 496b (cf. [[μεγαλόψυχος]]) <b class="b3">; καλεῖται γοῦν ἡ ψ. Κρινοκοράκα</b> the [[creature]], [[Theophrastus|Thphr.]] ''[[Characters|Char.]]''28.2; πάσῃ ψ. τετελευτηκυίᾳ [[LXX]] ''Nu.''6.6,''ΙΙ''; πᾶσα ψ. ὑποτασσέσθω ''Ep.Rom.''13.1, etc.: generally, [[being]], <b class="b3">ψυχὴ ζῶσα</b> living [[creature]], [[LXX]] ''Ge.''1.24, cf. 20(pl.).<br><span class="bld">2</span> of various aspects of the [[self]], <b class="b3">ἐν πολέμοιο μάχαις τλάμονι ψ. παρέμειν</b>) [[enduring]] [[heart]], Pi.''P.''1.48; διεπειρᾶτο αὐτοῦ τῆς ψ. [[Herodotus|Hdt.]]3.14, <b class="b3">ἦν ηὰρ.. ψυχὴν οὐκ ἄκρος</b> [[poor]]-[[spirited]], Id.5.124; ψυχὴν ἄριστε πάντων [[Aristophanes|Ar.]]''[[The Knights|Eq.]]''457; καρτερὰν ψ. λαβεῖν Id.''Ach.''393; κράτιστοι ἂν τὴν ψ. κριθεῖεν Th.2.40; τοῖς σώμασι δύνανται τὰς δὲ ψ. οὐκ ἔχουσιν Lys.10.29; ὁ γὰρ' λόγχην ἀκονῶν καὶ τὴν ψ. τι παρακονᾷ [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''6.2.33, cf. ''Oec.''21.3.<br><span class="bld">3</span> of the emotional self, ὑπείργασμαι μὲν εὖ ψυχὴν ἔρωτι E.''Hipp.''505, cf. 527 (lyr.); πάνυ μου ἡ ψ. ἐπεθύμει X.''Oec.''6.14; τίνα ποτὲ ψ. ἔχων; Lys.32.12; <b class="b3">τίν' οἴεσθ' αὐτὴν ψ. ἕξειν, ὅταν ἐμὲ ῒδῃ</b>; how will she feel? D.28.21; <b class="b3">μία ψ.</b>, [[proverb|prov.]] of friends, [[Aristotle|Arist.]]''[[Nicomachean Ethics|EN]]''1168b7; <b class="b3">ψ. μία ἤστην</b> prob. in Phryn. ''PS''p.128B.; of appetite, ψυχῇ διδόντες ἡδονήν [[Aeschylus|A.]]''[[The Persians|Pers.]]''841 ([[si vera lectio|s. v.l.]]), cf. Epich.297, Theocr.16.24; λίχνῳ δὲ ὄντι τὴν ψ. [[Plato|Pl.]]''[[Republic|R.]]'' 579b; τῷ δὲ ἡ ψ. σῖτον μὲν οὐ προσίετο, διψῆν δ' ἐδόκει [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''8.7.4.<br><span class="bld">4</span> of the moral and intellectual [[self]], ἀπὸ πάμπαν ἀδίκων ἔχειν ψ. Pi.''O.'' 2.70; ψ. τε καὶ φρόνημα καὶ γνώμην S.''Ant.''176; [[ἀρκεῖν]].. κἀντὶ μυρίων μίαν ψ. τάδ' ἐκτίνουσαν, ἢν εὔνους παρῇ Id.''OC''499; ψ. γὰρ εὔνους καὶ φρονοῦσα τοὔνδικον Id.''Fr.''101; ἡ κακὴ σὴ ψ. Id.''Ph.''1014; ψυχῆς κατήγορος κακῆς X.''Oec.''20.15, cf. [[Plato|Pl.]]''[[Republic|R.]]'' 353e; ἡ βουλεύσασα ψ. Antipho 4.1.7, cf. Pl.''Lg.''873a; <b class="b3">τὸ σῶμα ἀπειρηκὸς ἡ ψ. συνεξέσωσεν.. διὰ τὸ μὴ ξυνειδέναι ἑαυτῇ</b> the [[mind]] [[conscious]] of [[innocence]], Antipho 5.93; τὸ ἐπιμελεῖσθαι καὶ ἄρχειν καὶ βουλεύεσθαι.. ἐσθ' ὅτῳ ἄλλῳ ἢ ψυχῇ δικαίως ἂν ἀποδοῖμεν; [[Plato|Pl.]]''[[Republic|R.]]'' 353d; τὴν τῆς ψ. ἐπιμέλειαν [[Xenophon|X.]]''[[Memorabilia|Mem.]]'' 1.2.4, Isoc.15.304; <b class="b3">τὰ ἐν τῇ ψ. διὰ τὴν παιδείαν ἐγγιγνόμενα</b> ib.290; τῆς ψ. ἐξελθούσης, ἐν ᾗ μόνῃ γίγνεται φρόνησις [[Xenophon|X.]]''[[Memorabilia|Mem.]]''1.2.53; νοῦς τε καὶ ψ. [[Plato|Pl.]]''[[Cratylus|Cra.]]''400a, cf. ''Phdr.''247c, al.; ἐμπαίει τί μοι ψυχῇ σύνηθες ὄμμα S.''El.''903; ἰδὼν μὲν γνούς τε σῇ ψ., τέκνον E.''Tr.''1171. Phrases:—ἐκ τῆς ψ. φίλος X.''An.''7.7.43; <b class="b3">ἀπὸ τῆς ψ. φιλεῖν</b> with all the [[heart]], [[Theophrastus|Thphr.]] ''[[Characters|Char.]]''17.3; βόσκοιτ' ἐκ ψυχᾶς τὰς ἀμνάδας Theoc.8.35; ὅλῃ τῇ ψ. κεχαρίσθαι τινί [[Xenophon|X.]]''[[Memorabilia|Mem.]]''3.11.10; <b class="b3">οὐκ ἐᾷ ἡμᾶς οὐδὲ ψυχῆς λαχεῖν</b> he won't let us call our [[soul]] our own, Phryn.''PS''p.128B.<br><span class="bld">5</span> of animals, <b class="b3">ψ. μεγαλόφρων</b>, of a horse, X.''Eq.''11.1; θηρίων ψ. ἡμεροῦμεν Isoc.2.12; <b class="b3">ψ. χηνός, ὀρτυγίου</b>, Eub.101, Antiph.5.<br><span class="bld">6</span> of inanimate things, πᾶσα πολιτεία ψ. πόλεώς ἐστιν Isoc.12.138, cf. 7.14; ἡ τῶνδε τῶν ἀνδρῶν ἀρετὴ τῆς Ἑλλάδος ἦν ψ. D.60.23; οἷον ψ. ὁ μῦθος τῆς τραγῳδίας Arist.''Po.''1450a38; also of the [[spirit]] of an author, D.H.''Lys.''11.<br><span class="bld">V</span> Philosophical uses:<br><span class="bld">1</span> In the early physicists, of the [[primary]] [[substance]], the [[source]] of [[life]] and [[consciousness]], <b class="b3">ὁρίζονται πάντες</b> (''[[sc.]]'' <b class="b3">οἱ πρότεροι</b>) τὴν ψ. τρισίν, κινήσει, αἰσθήσει, τῷ ἀσωμάτῳ Arist.''de An.'' 405b11; <b class="b3">τὸν λίθον ἔφη [Θαλῆς] ψ. ἔχειν ὅτι τὸν σίδηρον κινεῖ</b>, of the magnet, ib.405a20; <b class="b3">ψυχῇσιν θάνατος ὕδωρ γενέσθαι, ὕδατι δὲ θάνατος γῆν γενέσθαι, ἐκ γῆς δὲ ὕδωρ γίνεται, ἐξ ὕδατος δὲ ψ.</b> (''[[sc.]]'' [[πῦρ]]) Heraclit. 36; ἡ ψ. πνεῦμα Xenoph. ap. D.L.9.19; <b class="b3">καρδία ψυχῆς καὶ αἰσθήσιος [ἀρχά]</b> Philol.13; τοῦτο [ἀὴρ] αὐτοῖς καὶ ψ. ἐστι καὶ [[νόησις]] Diog. Apoll.4; τὴν τῶν ἄλλων ἁπάντων φύσιν οὐ πιστεύεις Ἀναξαγόρᾳ νοῦν καὶ ψ. εἶναι τὴν διακοσμοῦσαν; [[Plato|Pl.]]''[[Cratylus|Cra.]]''400a, cf. Arist.''de An.''404a25; <b class="b3">Δημόκριτος πῦρ τι καὶ θερμόν θησιν αὐτὴν</b> (''[[sc.]]'' [[ψυχὴν]]) <b class="b3"> εἶναι</b> ib.404a1, cf. ''Resp.''472a4.<br><span class="bld">2</span> the [[spirit]] of the universe, ψ. εἰς τὸ μέσον [τοῦ κόσμου] θείς Pl.''Ti.''34b, cf. 30b; τὴν τοῦ παντὸς δῆλον ὅτι τοιαύτην εἶναι βούλεται [ὁ Τίμαιος] οἷόν ποτ' ἐστὶν ὁ καλούμενος νοῦς Arist.''de An.''407a3; <b class="b3">ἐν τῷ ὅλῳ τινὲς [τὴν ψ.] μεμεῖχθαί φασιν, ὅθεν ἴσως καὶ Θαλῆς ᾠήθη πάντα πλήρη θεῶν εἶναι</b> ib.411a8; ὁ κόσμος ψ. ἐστὶν ἑαυτοῦ καὶ ἡγεμονικόν Chrysipp.Stoic.2.186; <b class="b3">ψ. [κόσμου]</b> Plu.2.1013e, cf. M.Ant.4.40; ψ. ἐλθοῦσα εἰς σῶμα οὐρανοῦ Plot.5.1.2; τόδε τὸ πᾶν ψ. μίαν ἔχον εἰς πάντα αὐτοῦ μέρη Id.4.4.32; <b class="b3">περὶ ψυχᾶς κόσμου καὶ φύσιος</b>, title of work by Ti.Locr.<br><span class="bld">3</span> In Pl. the immaterial principle of movement and life, ὅταν παρῇ [ψυχὴ] τῷ σώματι, αἴτιόν ἐστι τοῦ ζῆν αὐτῷ [[Plato|Pl.]]''[[Cratylus|Cra.]]''399d, cf. ''Def.''411c; [ψυχῆς λόγον ἔχομεν] τὴν δυναμένην αὐτὴν αὑτὴν κινεῖν κίνησιν Id.''Lg.''896a; <b class="b3">μεταβολῆς τε καὶ κινήσεως ἁπάσης αἰτία [ἡ ψ.] ἅπασιν</b> ib. b, cf. 892c; its presence is requisite for thought, σοφία καὶ νοῦς ἄνευ ψ. οὐκ ἂν γενοίσθην Id.''Phlb.''30c, cf. ''Ti.'' 30b, ''Sph.''249a; defined by Arist. as οὐσία ὡς εἶδος σώματος φυσικοῦ δυνάμει ζωὴν ἔχοντος ''de An.''412a20; <b class="b3">ἐντελέχεια ἡ πρώτη σώματος φυσικοῦ ὀργανικοῦ</b> ib.412b5; the [[tripartite]] [[division]] of ψ., οἱ δὲ περὶ Πλάτωνα καὶ Ἀρχύτας καὶ οἱ λοιποὶ Πυθαγόρειοι τὴν ψ. τριμερῆ ἀποφαίνονται, διαιροῦντες εἰς λογισμὸν καὶ θυμὸν καὶ ἐπιθυμίαν Iamb. ap. Stob.1.49.34, cf. [[Plato|Pl.]]''[[Republic|R.]]'' 439e sqq.; in Arist. ἡ ψ. τούτοις ὥρισται, θρεπτικῷ, αἰσθητικῷ, διανοητικῷ, κινήσει· πότερον δὲ τοὔτων ἕκαστόν ἐστι ψ. ἢ ψυχῆς μόριον; ''de An.''413b11, cf. ''PA''641b4; ἡ θρεπτικὴ ψ. Id.''de An.''434a22, al.; in the Stoics and Epicureans, <b class="b3">σῶμα ἡ ψ.</b> Zeno and Chrysipp.Stoic.1.38; of the [[scala naturae]], τὰ μὲν ἕξει διοικεῖται, τὰ δὲ φύσει, τὰ δ' ἀλόγῳ ψ., τὰ δὲ καὶ λόγον ἐχούσῃ καὶ διάνοιαν ''Stoic.''2.150, cf. M.Ant.6.14; ἡ ψ. σῶμά ἐστι λεπτομερές.. προσεμφερέστατον πνεύματι θερμοῦ τινα κρᾶσιν ἔχοντι Epicur.''Ep.''1p.19U.; τέλος.. τὸ μήτε ἀλγεῖν κατὰ σῶμα μήτε ταράττεσθαι κατὰ ψ. Id.''Ep.''3p.64U.; in the Neo-Platonists characterized by discursive thinking, τοὺς λογισμοὺς ψυχῆς εἶναι ἐνεργήματα Plot.1.1.7; related to [[νοῦς]] as image to archetype, <b class="b3">εἰκών τίς ἐστι νοῦ [ψ</b>.] Id.5.1.3; present in entirety in every part, πάρεστι πᾶσα πανταχοῦ ψ. Id.5.1.2, cf. 4.7.5; φύσις ψ. οὖσα, γέννημα ψυχῆς προτέρας Id.3.8.4; animal and vegetable bodies possess οἷον σκιὰν ψυχῆς Id.4.4.18; πᾶν σῶμα.. ψυχῆς μετουσίᾳ κινεῖται ἐξ ἑαυτοῦ καὶ ζῇ διὰ ψ. Procl.''Inst.''20.<br><span class="bld">VI</span> [[butterfly]] or [[moth]], [[Aristotle|Arist.]]''[[Historia Animalium|HA]]''551a14, [[Theophrastus|Thphr.]] ''[[Historia Plantarum|HP]]'' 2.4.4, Plu.2.636c.<br><span class="bld">2</span> [[τριπόλιον]], Ps.-Dsc.4.132.<br><span class="bld">VII</span> [[Psyche]], in the allegory of [[Psyche]] and [[Eros]], Apul.''Metam.'' bks. 4-6, Aristophontes ap. Fulg.''Myth.''3.6. (See ancient speculations on the derivation, [[Plato|Pl.]]''[[Cratylus|Cra.]]''399d-400a, Arist.''de An.''405b29, Chrysipp.Stoic.2.222; Hom. usage gives little support to the derivation from [[ψύχω]] '[[blow]], [[breathe]]'; τὸν δὲ λίπε ψ. Il.5.696 means 'his [[spirit]] left his [[body]]', and so [[λειποψυχέω]] means '[[swoon]]', not '[[become]] [[breathless]]'; ἀπὸ δὲ ψ. ἐκάπυσσε Il.22.467 means 'she gasped out her [[spirit]]', viz. '[[swoon]]ed'; the resemblance of [[ἄμπνυτο]] '[[recover]]ed [[consciousness]]' to [[ἀμπνέω]] '[[recover]] [[breath]]' is deceptive, v. [[ἄμπνυτο]], [[ἔμπνυτο]]: when concrete the Homeric [[ψ]]. is rather [[warm]] [[blood]] than [[breath]], cf. Il.14.518, 16.505, where the [[ψ]]. escapes through a [[wound]]; cf. [[ψυχοπότης]], [[ψυχορροφέω]], and S.''El.''786, Ar.''Nu.''712 (v. supr.''1'').) | |Definition=<span class="bld">A</span> [[life]], λύθη ψ. τε μένος τε Il.5.296, etc.; ψ. τεκαὶ αἰών 16.453, cf. Od.9.523; θυμοῦ καὶ ψ. Il.11.334, Od.21.154; λαυκανίην, ἵνα τε ψυχῆς ὤκιστος ὄλεθρος Il.22.325; <b class="b3">ψυχὰς παρθέμενοι</b> at [[hazard]] of their [[live]]s, Od.3.74,9.255; αἰεὶ ἐμὴν ψ. παραβαλλόμενος Il.9.322; <b class="b3">λίσσου' ὑπὲρ ψ. καὶ γούνων</b> by your [[life]], 22.338; so ἀντὶ ψ. S.''OC''1326: but <b class="b3">περὶ ψ.</b> to [[save]] their [[life]], Od.9.423; περί τε ψυχέων ἐμάχοντο 22.245; περὶ ψ. θέον Ἕκτορος Il.22.161; τρέχων περὶ τῆς ψ. [[Herodotus|Hdt.]]9.37; τῆς ἐμῆς περὶ ψ. A.''Eu.''115, cf. E.''Hel.''946, ''Heracl.''984; περὶ ψ. κινδυνεύων Antipho 2.1.4, cf. Th. 8.50; ἁγὼν.. σῆς ψ. πέρι S.''El.''1492, cf. E.''Ph.''1330, ''Or.''847, [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''3.3.44; τὸν περὶ ψ. δρόμον δραμεῖν Ar.''V.''375 (lyr.); [[ἀγωνίζεσθαι]] περὶ τῆς ψυχῆς X.''Eq.Mag.''1.19; <b class="b3">ὃ ἂν θέλῃ, ψυχῆς ὠνεῖται [θυμός]</b> in [[exchange]] for [[life]], Heraclit.85; τῆς ψ. πρίασθαί τι [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''3.1.36; τί γὰρ δοῖ ἄνθρωπος ἀντάλλαγμα τῆς ψ. αὐτοῦ; ''Ev.Marc.''8.37. In early poets: ψυχὰν ἀποπνεῖν Simon.52; ψυχὰς ἔχοντες κυμάτων ἐν ἀγκάλαις Archil.23; ψυχέων φειδόμενοι Tyrt.10.14; θειδωλὴν ψ. θέμενος Sol.13.46; ψυχῆς εἵνεκα καὶ βιότου Thgn.730; ψυχὰν Ἀΐδᾳ τελέων Pi.''I.''1.68; ψυχὰς βαλον Id.''O.''8.39; χαλκῷ ἀπὸ ψυχὴν ἀρύσας Emp.138; τοὐμὸν ἐκπίνουσ' ἀεὶ ψυχῆς ἄκρατον [[αἷμα]] S.''El.''786; <b class="b3">τῆς ἐμῆς ψ. γεγώς</b> ib.775; τὴν ψ. ἐκπίνουσιν Ar.''Nu.''712 (anap.); ψ. ἀφήσω [[Euripides|E.]]''[[Orestes|Or.]]''1171; ψ. σέθεν ἔκτεινε Id.''Tr.''1214; ψ. παραιτέεσθαι [[Herodotus|Hdt.]]1.24; <b class="b3">ποινὴν τῆς Αἰσώπου ψ.</b> [[satisfaction]] for the [[life]] of A., Id.2.134; ψυχῆς ἀποστερῆσαί τινα Antipho 4.1.6, cf. Th.1.136, etc.; τὴν ψ. ἢ τὴν οὐσίαν ἢ τὴν ἐπιτιμίαν τινὸς ἀφελόμενος Aeschin.2.88; τὸ τῆς ψ. ἀπαιτηθεὶς χρέος [[LXX]] ''Wi.''15. 8, cf. ''Ev.Luc.''12.20; ζητοῦσι τὴν ψ. μου [[LXX]] ''3 Ki.''19.10, cf. ''Ev.Matt.'' 2.20; τὴν ψ. αὐτοῦ τίθησιν ὑπὲρ τῶν προβάτων ''Ev.Jo.''10.11, etc.; <b class="b3">δεῖρον ἄχρις ἡ ψ… ἐπὶ χειλέων λειφθῇ</b> within an inch of his [[life]], Herod.3.3:—the phrase <b class="b3">ἐν τῇ χειρὶ τὴν ψ. ἔχοντα</b> taking his [[life]] in his hands, is prob. [[falsa lectio|f.l.]] in Xenarch.4.20; ἡ ψ. μου ἐν ταῖς χερσί [σου] διὰ πάντος [[LXX]] ''Ps.''118(119).109, cf. ''1 Ki.''19.5, 28.21, al.; of [[life]] in animals, Od.14.426, Hes.''Sc.''173, Pi.''N.''1.47, etc.; τὰ ἄλλα ζῷα, ὅσα ψ. ἔχει Anaxag.4, cf. 12; πάντων τῶν ζῴων ἡ ψ. τὸ αὐτό, ἀήρ Diog. Apoll.5 (cf. infr. IV. 1); <b class="b3">ἡ φύσις τοιαύτη πάντων ὅσσα ψ. ἔχει</b> Democrit.278; <b class="b3">ἐπῴζει καὶ ποιεῖ ψ. ἔχειν</b> (of incubation) Epich.172; [ἑρπετὸν] ὃ ἔχει ἐν ἑαυτῷ ψ. ζωῆς [[LXX]] ''Ge.''1.30; <b class="b3">ἡ ψ. πάσης σαρκὸς αἷμα αὐτοῦ ἐστιν</b> ib.''Le.''17.11, cf. ''De.''12.23.<br><span class="bld">2</span> metaph. of things [[dear as life]], χρήματα γὰρ ψ… βροτοῖσι Hes.''Op.''686; πᾶσι δ' ἀνθρώποις ἄρ' ἦν ψ. τέκν' E.''Andr.''419; τἀργύριόν ἐστιν αἷμα καὶ ψ. βροτοῖς Timocl.35; so as an endearing name, Hld.1.8, al.; ζωὴ καὶ ψ. Juv.6.195; ψ. μου Mart.10.68.<br><span class="bld">II</span> in Hom., [[departed spirit]], [[ghost]] (ὑποτίθεται [Ὅμηρος] τὰς ψ. τοῖς εἰδώλοις τοῖς ἐν τοῖς κατόπτροις φαινομένοις ὁμοίας.. ἃ καθάπαξ ἡμῖν ἐξείκασται καὶ τὰς κινήσεις μιμεῖται, στερεμνιώδη δὲ ὑπόστασιν οὐδεμίαν ἔχει εἰς ἀντίληψιν καὶ ἁφήν Apollod. Hist.''Fr.''102(a)J.); ψ. Πατροκλῆος.. πάντ' αὐτῷ.. ἐϊκυῖα Il.23.65: freq. in Od.11, <b class="b3">ψ. Ἀγαμέμνονος, Ἀχιλῆος</b>, etc., 387, 467, al.; ψ. καὶ εἴδωλον Il.23.104, cf. 72, Od.24.14; ψ. κατὰ χθονὸς ᾤχετο τετριγυῖα Il.23.100; <b class="b3">ψυχὰς ἡρώων</b>,opp. [[αὐτούς]], 1.3, cf. Hes.''Sc.''151; ψυχαὶ δ' Ἄϊδόσδε κατῆλθον Il.7.330; ψ. δὲ κατ' οὐταμένην ὠτειλὴν ἔσσυτ' ἐπειγομένη 14.518; sometimes hardly distinct from signf. ''1'', ἅμα ψ. τε καὶ ἔγχεος ἐξέρυσ' αἰχμήν 16.505; in swoons it leaves the body, τὸν δὲ λίπε ψ. 5.696; so in later writers (seldom in Trag.), σὺν Ἀγαμεμνονίᾳ ψυχᾷ Pi.''P.''11.21; <b class="b3">ἑὰν ψυχὰν κομίξαι</b> ib.4.159, cf. ''N.''8.44; αἱ ψ. ὀσμῶνται καθ' Ἅιδην Heraclit.98; πέμψατ' ἔνερθεν ψυχὴν ἐς φῶς [[Aeschylus|A.]]''[[The Persians|Pers.]]''630 (anap.); ποτωμένην ψ. ὑπὲρ σοῦ [[Euripides|E.]]''[[Orestes|Or.]]''676, cf. ''Fr.'' 912.9 (anap.); τὰς τῶν κεκμηκότων ψ., αἷς ἐστιν ἐν τῇ φύσει τῶν αὑτῶν ἐκγόνων κήδεσθαι [[Plato|Pl.]]''[[Leges|Lg.]]''927b; <b class="b3">ψ. σοφαί</b>, perhaps 'wise [[ghosts]]', Ar.''Nu.'' 94; δὶς ἀποθανουμένη ψ. Anon. ap. Plu.2.236d.<br><span class="bld">III</span> the immaterial and immortal [[soul]], first in Pindar, ἐς τὸν ὕπερθεν ἅλιον κείνων.. ἀνδιδοῖ [Φερσεφόνα] ψυχὰς πάλιν ''Fr.''133, cf. Pl.''Men.''81b; εἰπόντες ὡς ἀνθρώπου ψ. ἀθάνατός ἐστι [[Herodotus|Hdt.]]2.123; ἀγένητόν τε καὶ ἀθάνατον ψ. [[Plato|Pl.]]''[[Phaedrus|Phdr.]]'' 246a, cf. ''Phd.''70c, al.; ἀθάνατος ἡμῶν ἡ ψ. καὶ οὐδέποτε ἀπόλλυται Id.''R.''608d; ἁψ. τῷ σώματι συνέζευκται καὶ καθάπερ ἐν σάματι τέθαπται Philol.14, cf. [[Plato|Pl.]]''[[Cratylus|Cra.]]''400c: hence freq.opp. [[σῶμα]], ψ. καὶ σῶμα [[Xenophon|X.]]''[[Memorabilia|Mem.]]''1.3.5, cf. ''An.''3.2.20; ψ. ἢ σῶμα ἢ συναμφότερον, τὸ ὅλον τοῦτο Pl.''Alc.''1.130a; εἰς θηρίου βίον ἀνθρωπίνη ψ. ἀφικνεῖται καὶ ἐκ θηρίου.. πάλιν εἰς ἄνθρωπον Id.''[[Phaedrus|Phdr.]]''249b; κατὰ τοὺς Πυθαγορικοὺς μύθους τὴν τυχοῦσαν ψ. εἰς τὸ τυχὸν ἐνδύεσθαι σῶμα Arist.''de An.'' 407b22; οὐδὲ τοῦτο ἐπείσθην, ὡς ἡ ψ., ἕως μὲν ἂν ἐν θνητῷ σώματι ᾖ, ζῇ, ὅταν δὲ τούτου ἀπαλλαγῇ, τέθνηκεν [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''8.7.19; ἀνθρώπου γε ψ., ἣ τοῦ θείου μετέχει,.. ὁρᾶται δ' οὐδ' αὐτή Id.''Mem.''4.3.14, cf. ''Cyr.'' 8.7.17; <b class="b3">αἰθὴρ μὲμ ψυχὰς ὑπεδέξατο, σώ[ματα δὲ χθών]</b> ''IG''12.945 (v B. C.); ὁπόταμ ψ. προλίπῃ φάος ἀελίοιο Orph.''Fr.''32[[f]].''1''; ἡμεῖς ἐσμεν ψ., ζῷον ἀθάνατον ἐν θνητῷ καθειργμένον φρουρίῳ Pl.''Ax.'' 365e.<br><span class="bld">IV</span> the [[conscious self]] or [[personality]] as centre of emotions, desires, and affections, χερσὶ καὶ ψυχᾷ δυνατοί Pi.''N.''9.39; μορφὰν βραχύς, ψυχὰν δ' ἄκαμπτος Id.''I.''4(3).53(71); ἐνίους τῶν καλῶν τὰς μορφὰς μοχθηροὺς ὄντας τὰς ψ. X.''Oec.''6.16; θνητοῦ σώματος ἔτυχες, πειρῶ τῆς ψ. ἀθάνατον μνήμην καταλιπεῖν Isoc.2.37; opp. [[material blessings]], κτεάνων ψ. ἔχοντες κρέσσονας Pi.''N.''9.32; μήτε σωμάτων ἐπιμελεῖσθαι μήτε χρημάτων.. οὕτω σφόδρα ὡς τῆς ψ. ὅπως ὡς ἀρίστη ἔσται Pl.''Ap.'' 30b, cf. 29e: hence regarded in abstraction, τὸ παρεχόμενον ἡμῶν ἕκαστον τοῦτ' εἶναι μηδὲν ἀλλ' ἢ τὴν ψ., τὸ δὲ σῶμα ἰνδαλλόμενον ἡμῶν ἑκάστοις ἕπεσθαι [[Plato|Pl.]]''[[Leges|Lg.]]''959a; ἡ ψ. ἐστιν ἄνθρωπος Id.''Alc.''1.130c; οὐδὲ νῦν τήν γ ἐμὴν ψ. ἑωρᾶτε [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''8.7.17, cf. supr.''III'': sts., therefore, distinguished from oneself, ψ. γὰρ ηὔδα πολλά μοι μυθουμένη S.''Ant.''227; ἡ ψ. μου πεπότηται Ar.''Nu.''319 (anap.); τί ποτ' ἔστι μαθεῖν ἔραται ψ. E.''Hipp.''173 (anap.); ἄλλο τι βουλομένη ἑκατέρου ἡ ψ. δήλη ἐστίν [[Plato|Pl.]]''[[Symposium|Smp.]]'' 192c; <b class="b3">οἴμοι ψυχή</b> woe is me! [[LXX]] ''Mi.''7.1; <b class="b3">καὶ ἐρῶ τῇ ψυχῇ μου, "ψυχή, ἔχεις πολλὰ ἀγαθά</b>" = and I will say to my [[soul]], Soul, thou hast much [[good]]s ''Ev.Luc.''12.19; in periphrases, <b class="b3">ψ. Ὀρέστου</b>, = [[Ὀρέστης]], S.''El.''1127, al.: but <b class="b3">τὴν Φιλοκτήτου ψ. ἐκκλέψεις</b> his [[wits]], Id.''Ph.''55; ἡ δ' ἐμὴ ψ. τέθνηκεν Id.''Ant.''559, cf. ''OC''999; so [[ψυχαί]] abs., = ἄνθρωποι, ψ. ὀλέσασα A.''Ag.''1457 (lyr.); <b class="b3">ψ. πολλαὶ ἔθανον</b> many [[souls]] perished, Ar.''Th.''864; πᾶσαι αἱ ψ., υἱοὶ καὶ αἱ θυγατέρες λ γ [[LXX]] ''Ge.''46.15, cf. ''Ex.''12.4, al.; [κιβωτὸς] εἰς ἣν ὀλίγοι, τοῦτ' ἔστιν ὀκτὼ ψ., διεσώθησαν ''1 Ep.Pet.''3.20. In apostrophe, μή, φίλα ψ. Pi.''P.''3.61; ὦ μελέα ψ. S.''Ph.''712 (lyr.); ὦ ἀγαθὴ καὶ πιστὴ ψ. [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''7.3.8; in referring to persons, ὅταν μεγάλη ψ. φυῇ [[Plato|Pl.]]''[[Republic|R.]]'' 496b (cf. [[μεγαλόψυχος]]) <b class="b3">; καλεῖται γοῦν ἡ ψ. Κρινοκοράκα</b> the [[creature]], [[Theophrastus|Thphr.]] ''[[Characters|Char.]]''28.2; πάσῃ ψ. τετελευτηκυίᾳ [[LXX]] ''Nu.''6.6,''ΙΙ''; πᾶσα ψ. ὑποτασσέσθω ''Ep.Rom.''13.1, etc.: generally, [[being]], <b class="b3">ψυχὴ ζῶσα</b> living [[creature]], [[LXX]] ''Ge.''1.24, cf. 20(pl.).<br><span class="bld">2</span> of various aspects of the [[self]], <b class="b3">ἐν πολέμοιο μάχαις τλάμονι ψ. παρέμειν</b>) [[enduring]] [[heart]], Pi.''P.''1.48; διεπειρᾶτο αὐτοῦ τῆς ψ. [[Herodotus|Hdt.]]3.14, <b class="b3">ἦν ηὰρ.. ψυχὴν οὐκ ἄκρος</b> [[poor]]-[[spirited]], Id.5.124; ψυχὴν ἄριστε πάντων [[Aristophanes|Ar.]]''[[The Knights|Eq.]]''457; καρτερὰν ψ. λαβεῖν Id.''Ach.''393; κράτιστοι ἂν τὴν ψ. κριθεῖεν Th.2.40; τοῖς σώμασι δύνανται τὰς δὲ ψ. οὐκ ἔχουσιν Lys.10.29; ὁ γὰρ' λόγχην ἀκονῶν καὶ τὴν ψ. τι παρακονᾷ [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''6.2.33, cf. ''Oec.''21.3.<br><span class="bld">3</span> of the emotional self, ὑπείργασμαι μὲν εὖ ψυχὴν ἔρωτι E.''Hipp.''505, cf. 527 (lyr.); πάνυ μου ἡ ψ. ἐπεθύμει X.''Oec.''6.14; τίνα ποτὲ ψ. ἔχων; Lys.32.12; <b class="b3">τίν' οἴεσθ' αὐτὴν ψ. ἕξειν, ὅταν ἐμὲ ῒδῃ</b>; how will she feel? D.28.21; <b class="b3">μία ψ.</b>, [[proverb|prov.]] of friends, [[Aristotle|Arist.]]''[[Nicomachean Ethics|EN]]''1168b7; <b class="b3">ψ. μία ἤστην</b> prob. in Phryn. ''PS''p.128B.; of appetite, ψυχῇ διδόντες ἡδονήν [[Aeschylus|A.]]''[[The Persians|Pers.]]''841 ([[si vera lectio|s. v.l.]]), cf. Epich.297, Theocr.16.24; λίχνῳ δὲ ὄντι τὴν ψ. [[Plato|Pl.]]''[[Republic|R.]]'' 579b; τῷ δὲ ἡ ψ. σῖτον μὲν οὐ προσίετο, διψῆν δ' ἐδόκει [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''8.7.4.<br><span class="bld">4</span> of the moral and intellectual [[self]], ἀπὸ πάμπαν ἀδίκων ἔχειν ψ. Pi.''O.'' 2.70; ψ. τε καὶ φρόνημα καὶ γνώμην S.''Ant.''176; [[ἀρκεῖν]].. κἀντὶ μυρίων μίαν ψ. τάδ' ἐκτίνουσαν, ἢν εὔνους παρῇ Id.''OC''499; ψ. γὰρ εὔνους καὶ φρονοῦσα τοὔνδικον Id.''Fr.''101; ἡ κακὴ σὴ ψ. Id.''Ph.''1014; ψυχῆς κατήγορος κακῆς X.''Oec.''20.15, cf. [[Plato|Pl.]]''[[Republic|R.]]'' 353e; ἡ βουλεύσασα ψ. Antipho 4.1.7, cf. [[Plato|Pl.]]''[[Leges|Lg.]]''873a; <b class="b3">τὸ σῶμα ἀπειρηκὸς ἡ ψ. συνεξέσωσεν.. διὰ τὸ μὴ ξυνειδέναι ἑαυτῇ</b> the [[mind]] [[conscious]] of [[innocence]], Antipho 5.93; τὸ ἐπιμελεῖσθαι καὶ ἄρχειν καὶ βουλεύεσθαι.. ἐσθ' ὅτῳ ἄλλῳ ἢ ψυχῇ δικαίως ἂν ἀποδοῖμεν; [[Plato|Pl.]]''[[Republic|R.]]'' 353d; τὴν τῆς ψ. ἐπιμέλειαν [[Xenophon|X.]]''[[Memorabilia|Mem.]]'' 1.2.4, Isoc.15.304; <b class="b3">τὰ ἐν τῇ ψ. διὰ τὴν παιδείαν ἐγγιγνόμενα</b> ib.290; τῆς ψ. ἐξελθούσης, ἐν ᾗ μόνῃ γίγνεται φρόνησις [[Xenophon|X.]]''[[Memorabilia|Mem.]]''1.2.53; νοῦς τε καὶ ψ. [[Plato|Pl.]]''[[Cratylus|Cra.]]''400a, cf. ''Phdr.''247c, al.; ἐμπαίει τί μοι ψυχῇ σύνηθες ὄμμα S.''El.''903; ἰδὼν μὲν γνούς τε σῇ ψ., τέκνον E.''Tr.''1171. Phrases:—ἐκ τῆς ψ. φίλος X.''An.''7.7.43; <b class="b3">ἀπὸ τῆς ψ. φιλεῖν</b> with all the [[heart]], [[Theophrastus|Thphr.]] ''[[Characters|Char.]]''17.3; βόσκοιτ' ἐκ ψυχᾶς τὰς ἀμνάδας Theoc.8.35; ὅλῃ τῇ ψ. κεχαρίσθαι τινί [[Xenophon|X.]]''[[Memorabilia|Mem.]]''3.11.10; <b class="b3">οὐκ ἐᾷ ἡμᾶς οὐδὲ ψυχῆς λαχεῖν</b> he won't let us call our [[soul]] our own, Phryn.''PS''p.128B.<br><span class="bld">5</span> of animals, <b class="b3">ψ. μεγαλόφρων</b>, of a horse, X.''Eq.''11.1; θηρίων ψ. ἡμεροῦμεν Isoc.2.12; <b class="b3">ψ. χηνός, ὀρτυγίου</b>, Eub.101, Antiph.5.<br><span class="bld">6</span> of inanimate things, πᾶσα πολιτεία ψ. πόλεώς ἐστιν Isoc.12.138, cf. 7.14; ἡ τῶνδε τῶν ἀνδρῶν ἀρετὴ τῆς Ἑλλάδος ἦν ψ. D.60.23; οἷον ψ. ὁ μῦθος τῆς τραγῳδίας Arist.''Po.''1450a38; also of the [[spirit]] of an author, D.H.''Lys.''11.<br><span class="bld">V</span> Philosophical uses:<br><span class="bld">1</span> In the early physicists, of the [[primary]] [[substance]], the [[source]] of [[life]] and [[consciousness]], <b class="b3">ὁρίζονται πάντες</b> (''[[sc.]]'' <b class="b3">οἱ πρότεροι</b>) τὴν ψ. τρισίν, κινήσει, αἰσθήσει, τῷ ἀσωμάτῳ Arist.''de An.'' 405b11; <b class="b3">τὸν λίθον ἔφη [Θαλῆς] ψ. ἔχειν ὅτι τὸν σίδηρον κινεῖ</b>, of the magnet, ib.405a20; <b class="b3">ψυχῇσιν θάνατος ὕδωρ γενέσθαι, ὕδατι δὲ θάνατος γῆν γενέσθαι, ἐκ γῆς δὲ ὕδωρ γίνεται, ἐξ ὕδατος δὲ ψ.</b> (''[[sc.]]'' [[πῦρ]]) Heraclit. 36; ἡ ψ. πνεῦμα Xenoph. ap. D.L.9.19; <b class="b3">καρδία ψυχῆς καὶ αἰσθήσιος [ἀρχά]</b> Philol.13; τοῦτο [ἀὴρ] αὐτοῖς καὶ ψ. ἐστι καὶ [[νόησις]] Diog. Apoll.4; τὴν τῶν ἄλλων ἁπάντων φύσιν οὐ πιστεύεις Ἀναξαγόρᾳ νοῦν καὶ ψ. εἶναι τὴν διακοσμοῦσαν; [[Plato|Pl.]]''[[Cratylus|Cra.]]''400a, cf. Arist.''de An.''404a25; <b class="b3">Δημόκριτος πῦρ τι καὶ θερμόν θησιν αὐτὴν</b> (''[[sc.]]'' [[ψυχὴν]]) <b class="b3"> εἶναι</b> ib.404a1, cf. ''Resp.''472a4.<br><span class="bld">2</span> the [[spirit]] of the universe, ψ. εἰς τὸ μέσον [τοῦ κόσμου] θείς Pl.''Ti.''34b, cf. 30b; τὴν τοῦ παντὸς δῆλον ὅτι τοιαύτην εἶναι βούλεται [ὁ Τίμαιος] οἷόν ποτ' ἐστὶν ὁ καλούμενος νοῦς Arist.''de An.''407a3; <b class="b3">ἐν τῷ ὅλῳ τινὲς [τὴν ψ.] μεμεῖχθαί φασιν, ὅθεν ἴσως καὶ Θαλῆς ᾠήθη πάντα πλήρη θεῶν εἶναι</b> ib.411a8; ὁ κόσμος ψ. ἐστὶν ἑαυτοῦ καὶ ἡγεμονικόν Chrysipp.Stoic.2.186; <b class="b3">ψ. [κόσμου]</b> Plu.2.1013e, cf. M.Ant.4.40; ψ. ἐλθοῦσα εἰς σῶμα οὐρανοῦ Plot.5.1.2; τόδε τὸ πᾶν ψ. μίαν ἔχον εἰς πάντα αὐτοῦ μέρη Id.4.4.32; <b class="b3">περὶ ψυχᾶς κόσμου καὶ φύσιος</b>, title of work by Ti.Locr.<br><span class="bld">3</span> In Pl. the immaterial principle of movement and life, ὅταν παρῇ [ψυχὴ] τῷ σώματι, αἴτιόν ἐστι τοῦ ζῆν αὐτῷ [[Plato|Pl.]]''[[Cratylus|Cra.]]''399d, cf. ''Def.''411c; [ψυχῆς λόγον ἔχομεν] τὴν δυναμένην αὐτὴν αὑτὴν κινεῖν κίνησιν Id.''Lg.''896a; <b class="b3">μεταβολῆς τε καὶ κινήσεως ἁπάσης αἰτία [ἡ ψ.] ἅπασιν</b> ib. b, cf. 892c; its presence is requisite for thought, σοφία καὶ νοῦς ἄνευ ψ. οὐκ ἂν γενοίσθην Id.''Phlb.''30c, cf. ''Ti.'' 30b, ''Sph.''249a; defined by Arist. as οὐσία ὡς εἶδος σώματος φυσικοῦ δυνάμει ζωὴν ἔχοντος ''de An.''412a20; <b class="b3">ἐντελέχεια ἡ πρώτη σώματος φυσικοῦ ὀργανικοῦ</b> ib.412b5; the [[tripartite]] [[division]] of ψ., οἱ δὲ περὶ Πλάτωνα καὶ Ἀρχύτας καὶ οἱ λοιποὶ Πυθαγόρειοι τὴν ψ. τριμερῆ ἀποφαίνονται, διαιροῦντες εἰς λογισμὸν καὶ θυμὸν καὶ ἐπιθυμίαν Iamb. ap. Stob.1.49.34, cf. [[Plato|Pl.]]''[[Republic|R.]]'' 439e sqq.; in Arist. ἡ ψ. τούτοις ὥρισται, θρεπτικῷ, αἰσθητικῷ, διανοητικῷ, κινήσει· πότερον δὲ τοὔτων ἕκαστόν ἐστι ψ. ἢ ψυχῆς μόριον; ''de An.''413b11, cf. ''PA''641b4; ἡ θρεπτικὴ ψ. Id.''de An.''434a22, al.; in the Stoics and Epicureans, <b class="b3">σῶμα ἡ ψ.</b> Zeno and Chrysipp.Stoic.1.38; of the [[scala naturae]], τὰ μὲν ἕξει διοικεῖται, τὰ δὲ φύσει, τὰ δ' ἀλόγῳ ψ., τὰ δὲ καὶ λόγον ἐχούσῃ καὶ διάνοιαν ''Stoic.''2.150, cf. M.Ant.6.14; ἡ ψ. σῶμά ἐστι λεπτομερές.. προσεμφερέστατον πνεύματι θερμοῦ τινα κρᾶσιν ἔχοντι Epicur.''Ep.''1p.19U.; τέλος.. τὸ μήτε ἀλγεῖν κατὰ σῶμα μήτε ταράττεσθαι κατὰ ψ. Id.''Ep.''3p.64U.; in the Neo-Platonists characterized by discursive thinking, τοὺς λογισμοὺς ψυχῆς εἶναι ἐνεργήματα Plot.1.1.7; related to [[νοῦς]] as image to archetype, <b class="b3">εἰκών τίς ἐστι νοῦ [ψ</b>.] Id.5.1.3; present in entirety in every part, πάρεστι πᾶσα πανταχοῦ ψ. Id.5.1.2, cf. 4.7.5; φύσις ψ. οὖσα, γέννημα ψυχῆς προτέρας Id.3.8.4; animal and vegetable bodies possess οἷον σκιὰν ψυχῆς Id.4.4.18; πᾶν σῶμα.. ψυχῆς μετουσίᾳ κινεῖται ἐξ ἑαυτοῦ καὶ ζῇ διὰ ψ. Procl.''Inst.''20.<br><span class="bld">VI</span> [[butterfly]] or [[moth]], [[Aristotle|Arist.]]''[[Historia Animalium|HA]]''551a14, [[Theophrastus|Thphr.]] ''[[Historia Plantarum|HP]]'' 2.4.4, Plu.2.636c.<br><span class="bld">2</span> [[τριπόλιον]], Ps.-Dsc.4.132.<br><span class="bld">VII</span> [[Psyche]], in the allegory of [[Psyche]] and [[Eros]], Apul.''Metam.'' bks. 4-6, Aristophontes ap. Fulg.''Myth.''3.6. (See ancient speculations on the derivation, [[Plato|Pl.]]''[[Cratylus|Cra.]]''399d-400a, Arist.''de An.''405b29, Chrysipp.Stoic.2.222; Hom. usage gives little support to the derivation from [[ψύχω]] '[[blow]], [[breathe]]'; τὸν δὲ λίπε ψ. Il.5.696 means 'his [[spirit]] left his [[body]]', and so [[λειποψυχέω]] means '[[swoon]]', not '[[become]] [[breathless]]'; ἀπὸ δὲ ψ. ἐκάπυσσε Il.22.467 means 'she gasped out her [[spirit]]', viz. '[[swoon]]ed'; the resemblance of [[ἄμπνυτο]] '[[recover]]ed [[consciousness]]' to [[ἀμπνέω]] '[[recover]] [[breath]]' is deceptive, v. [[ἄμπνυτο]], [[ἔμπνυτο]]: when concrete the Homeric [[ψ]]. is rather [[warm]] [[blood]] than [[breath]], cf. Il.14.518, 16.505, where the [[ψ]]. escapes through a [[wound]]; cf. [[ψυχοπότης]], [[ψυχορροφέω]], and S.''El.''786, Ar.''Nu.''712 (v. supr.''1'').) | ||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape |