3,271,531
edits
ἀπεργάζομαι: Difference between revisions
From LSJ
m
Text replacement - "Pl.''Lg.''" to "Pl.''Lg.''"
(1) |
|||
| (32 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=apergazomai | |Transliteration C=apergazomai | ||
|Beta Code=a)perga/zomai | |Beta Code=a)perga/zomai | ||
|Definition=pf. <b class="b3"> | |Definition=pf. <b class="b3">ἀπείργασμαι</b>, sometimes Act., [[Plato|Pl.]]''[[Leges|Lg.]]''704c, ''Ti.''30b, al., sometimes Pass., ''R.''566a, ''Phdr.''272a, al.: aor. <b class="b3">ἀπειργάσθην</b> always in pass. sense, Id.''R.''374c, al.:—<br><span class="bld">A</span> [[finish off]], [[complete]], [[bring to perfection]], τὰ ξύλινα τοῦ τείχους [[Aristophanes|Ar.]]''[[The Birds|Av.]]''1154; freq. in Pl., ἔργον ἀ. ''Grg.''454a, ''R.'' 353c, 603a, al.; εὐδαίμονα πόλιν ἀ. ''Lg.''683b; τόν τε πολιτικὸν ἀ. καὶ τὸν φιλόσοφον ''Plt.''257a; ἡ τέχνη ἐπιτελεῖ ἃ ἡ φύσις ἀδυνατεῖ ἀπεργάσασθαι Arist.''Ph.''199a16.<br><span class="bld">2</span> of a [[painter]], [[fill up with colour]], [[represent in a finished picture]], opp. [[ὑπογράψαι]] ([[sketch]]), ἀπεργάζομαι [[ἀκριβῶς]] = [[finish]] in [[every]] [[detail]] Pl.''R.'' 548d.<br><span class="bld">3</span> [[finish a contract]], [[Xenophon|X.]]''[[Memorabilia|Mem.]]''1.6.5.<br><span class="bld">II</span> [[cause]], [[produce]], Pl.''Ti.''28e, al.; τὸ πλέον καὶ τὸ ἔλαττον Id.''Phlb.''24e; <b class="b3">δόξαν ψευδῆ</b> ib. 40d; νίκην καὶ σωτηρίαν Id.''Lg.''647b; [[πανουργία]]ν ἀντὶ [[σοφία]]ς ib.747c; [[ὀσμή]]ν Arist.''Fr.''368, etc.; followed by inf., [[enable]], τὸ ἀπεργαζόμενον [[ὀρθῶς]] [[χρῆσθαι]] Pl.''Euthd.''281a.<br><span class="bld">III</span> c. dupl. acc., [[make]] so and so, ἀγαθὸν ἀ. τινα X.''Smp.''8.35; τοὺς παῖδας ἀ. δειλοτέρους Pl.''R.''381e, cf. ''Plt.''287a, al.: pf. in pass. sense, [[ἀπειργασμένος]] [[τύραννος]] = [[finished]] [[tyrant]], ''R.''566a; [[τέχνη]] ἀπειργασμένη ''Phdr.''272a; ἀνὴρ ἀπειργασμένος [[καλὸς κἀγαθός]] = [[perfect]] [[gentleman]] X.''Oec.''11.3.<br><span class="bld">2</span> <b class="b3">ἀπεργάζομαι τινά τινος</b> something to one, ὅ τι ἀγαθὸν ἡμᾶς ἀπεργάζεται Pl.''Chrm.''173a, cf. ''Riv.''135e; <b class="b3">ὅπερ ὕδωρ γῆν, τοῦτο πῦρ ἀέρα ἀπεργαζόμενα </b> as [[water]] [[act]]s upon [[earth]], Id.''Ti.''61b.<br><span class="bld">IV</span> [[work off]] a [[debt]], Men.''Her.''36. | ||
}} | |||
{{DGE | |||
|dgtxt=<b class="num">A</b> tr.<br /><b class="num">I</b> c. un ac.<br /><b class="num">1</b> c. ac. de n. concr. [[construir]], [[fabricar]] τὰ ξύλινα τοῦ τείχους Ar.<i>Au</i>.1154, εἴδωλα X.<i>Mem</i>.1.4.4, Plb.13.7.2, τὰ χωματικὰ ἔργα <i>PPetaus</i> 49.9 (II d.C.)<br /><b class="num">•</b>abs. [[trabajar]] εἰς τὰ χωματικὰ ἔργα <i>SB</i> 5124.1 (II d.C.).<br /><b class="num">2</b> id. c. referencia a las artes [[reproducir]], [[pintar]] ἐκ πολλῶν χρωμάτων καὶ σωμάτων ἓν σῶμα καὶ σχῆμα τελείως Gorg.B 11.18, op. [[ὑπογράψαι]] Pl.<i>R</i>.548d<br /><b class="num">•</b>fig. [[describir]], [[definir la imagen de]] τὸν πολιτικόν Pl.<i>Plt</i>.257a<br /><b class="num">•</b>geom. [[construir]], [[formar]] una figura a partir de otra, Papp.1076.11.<br /><b class="num">3</b> c. ac. de n. de acción y abstr. [[realizar]] τοῦτο τὸ ἔργον Pl.<i>Grg</i>.454a, ταὐτά Isoc.15.203, τοῦτο X.<i>Mem</i>.1.6.5, ἃ ἡ φύσις ἀδυνατεῖ ἀπεργάσασθαι Arist.<i>Ph</i>.199<sup>a</sup>16, ἄλλα ... ἀτοπώτερα <i>PSI</i> 442.7 (III a.C.), τοῦτο Epicur.<i>Ep</i>.[3] 111, τι τῶν προειρημένων Plb.4.42.1<br /><b class="num">•</b>[[producir]], [[ocasionar]] στάσιος ἀρχήν Democr.B 245, ὅ τι δύναται ἀπεργάζεσθαι Hp.<i>Aër</i>.1, cf. <i>Morb</i>.3.17, δόξαν ψευδῆ Pl.<i>Phlb</i>.40d, ἡ ἐμὴ συνέχεια ... τί ἀπειργάσατο (y decidme) mi perseverancia qué resultado ha dado</i> D.18.218, ὀσμὴν βαρυτάτην Arist.<i>Fr</i>.368, μεγάλην ... ταραχήν Plb.3.51.5, cf. Plu.2.25a.<br /><b class="num">4</b> c. ac. de una deuda [[saldar con el propio trabajo]] τὸ χρέος Men.<i>Her</i>.36, cf. Is.<i>Fr</i>.1, τὴν χρείαν <i>PCair.Isidor</i>.81.11 (III d.C.).<br /><b class="num">5</b> c. ac. de cosa y dat. de pers. [[lograr]], [[conseguir]] τά τοι μέγιστα ... βροτοῖς E.<i>Fr</i>.426, τὴν ... νίκην ... ἡμῖν Pl.<i>Lg</i>.647b, ἔλεον ... τῷ παθόντι Plb.8.36.9.<br /><b class="num">6</b> c. inf. [[hacer posible]] ὀρθῶς χρῆσθαι Pl.<i>Euthd</i>.281a, σφίσιν αὐτοῖς δουλεύειν τοὺς ἀνθρώπους Tat.<i>Orat</i>.17.<br /><b class="num">II</b> c. doble ac.<br /><b class="num">1</b> de subst. y adj. pred. [[convertir en]], [[hacer]] πάντα γνωστά Philol.B 11, εὐδαίμονα πόλιν Pl.<i>Lg</i>.683b, τοὺς παῖδας ... δειλοτέρους Pl.<i>R</i>.381e, τοιοῦτός ἐστιν οἷον ἡ ἐπιστήμη ἕκαστον ἀπεργάζεται; Pl.<i>Grg</i>.460b, τοὺς ἐρωμένους ἀγαθούς X.<i>Smp</i>.8.35, ἦθος ... ἥμερον Plb.6.47.2, τέλειον ... τὸ ζῷον Plb.1.4.8, τοῦτον ... ἰατρόν Plu.2.717e, δικαιοτέρους ἡμᾶς Clem.Al.<i>Ecl</i>.14, cf. Eus.<i>HE</i> 1.3.7.<br /><b class="num">2</b> de dos subst. [[realizar una acción sobre]] ὅπερ ὕδωρ γῆν, τοῦτο πῦρ ἀέρα ἀπεργαζόμενα = la misma acción que el agua (realiza) sobre la tierra</i> Pl.<i>Ti</i>.61b, δοκεῖ ὅτι ἀγαθὸν ἡμᾶς ἀ. Pl.<i>Chrm</i>.173a, cf. Plu.2.682d.<br /><b class="num">B</b> intr. [[realizarse]], [[cumplirse]] καὶ ταῦτα καὶ ἐν ὑγιαίνουσι ... ἀπεργάζεται καὶ κάμνουσιν Hp.<i>VM</i> 16, τὸ προκείμενον ἀ. [[παρακολουθητικῶς]] Ptol.<i>Iudic</i>.8.23<br /><b class="num">•</b>c. idea de perfección, en part. perf. pas. [[ἀπειργασμένος]] = [[acabado perfecto]], [[cumplido]] ἡ [[τέχνη]] Pl.<i>Phdr</i>.272a, [[τύραννος]] Pl.<i>R</i>.566a, ἄνδρα καλόν τε κἀγαθόν X.<i>Oec</i>.11.3. | |||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0287.png Seite 287]] dep. med., 1) ausarbeiten, vollenden, übh. etwas wozu machen, τοιοῦτός ἐστιν, οἷον ἡ [[ἐπιστήμη]] ἕκαστον ἀπεργάζεται Plat. Gorg. 460 b; ἕτερον τοῦ ὄντος Soph. 256 d; νίκην Legg. I, 647 d, u. öfter; εἴδωλα Xen. Mem. 1, 4, 4; δικαίους τοὺς οἰκέτας Oec. 14, 6; Folgde. Mit doppeltem acc., ἀγαθόν τινα, Einem etwas Gutes erweisen, Plat. Charm. 173 b; ἀπείργασμαι, theils passiv., Polit. 267 d u. sonst oft, theils act., τὴν χώραν ἔρημον ἀπείργασται Legg. IV, 704 c; aor. pass. ἀπεργασθέντα Rep. II, 374 c. – 2) abarbeiten (nach VLL. ἀποδοὺς ἐξ ὧν εἰργάσατο), Xen. Mem. 1, 6, 5. | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0287.png Seite 287]] dep. med., 1) ausarbeiten, vollenden, übh. etwas wozu machen, τοιοῦτός ἐστιν, οἷον ἡ [[ἐπιστήμη]] ἕκαστον ἀπεργάζεται Plat. Gorg. 460 b; ἕτερον τοῦ ὄντος Soph. 256 d; νίκην Legg. I, 647 d, u. öfter; εἴδωλα Xen. Mem. 1, 4, 4; δικαίους τοὺς οἰκέτας Oec. 14, 6; Folgde. Mit doppeltem acc., ἀγαθόν τινα, Einem etwas Gutes erweisen, Plat. Charm. 173 b; ἀπείργασμαι, theils passiv., Polit. 267 d u. sonst oft, theils act., τὴν χώραν ἔρημον ἀπείργασται Legg. IV, 704 c; aor. pass. ἀπεργασθέντα Rep. II, 374 c. – 2) abarbeiten (nach VLL. ἀποδοὺς ἐξ ὧν εἰργάσατο), Xen. Mem. 1, 6, 5. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{bailly | ||
| | |btext=<i>f.</i> ἀπεργάσομαι, <i>ao.</i> [[ἀπειργασάμην]], <i>pf.</i> [[ἀπείργασμαι]];<br /><b>I. 1</b> [[achever une tâche]];<br /><b>2</b> [[achever]], [[accomplir]], [[travailler]], [[exécuter]], [[construire]] ; produire, acc. : ἀγαθὸν ἀπ. τινα XÉN rendre qqn bon;<br /><b>II.</b> <i>Pass.</i> être porté à sa perfection ; ἀνὴρ ἀπειργασμένος [[καλός]] [[τε]] [[κἀγαθός]] XÉN homme accompli et parfait.<br />'''Étymologie:''' [[ἀπό]], [[ἐργάζομαι]]. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{elru | ||
| | |elrutext='''ἀπεργάζομαι:'''<br /><b class="num">1</b> [[выделывать]], [[производить]], [[создавать]] (τὰ ξύλινα τοῦ τείχους Arph.; [[ἔργον]] Plat.);<br /><b class="num">2</b> [[причинять]], [[производить]], [[вызывать]] ([[δόξαν]] [[ψεύδη]] Plat.; πάταγον, [[ὕπνον]] Arst.; φθόρον Plut.): φόνον ἀ. совершать убийство; νίκην ἀ. τινι Plat. доставлять кому-л. победу, дать возможность кому-л. победить;<br /><b class="num">3</b> [[воспитывать]], [[формировать]] (τὸν [[φιλόσοφον]] Plat.);<br /><b class="num">4</b> [[делать]], [[превращать]] (ἀγαθόν τινα Xen.; τοὺς συνόντας διαλεκτικωτέρους Plat.): παραίτιον ἀπειργάσθαι τινά τινος Plut. возложить на кого-л. ответственность за что-л.; ἀ. [[ὕδωρ]] γῆν Plat. превращать воду в землю; [[ἀγαθον]] τι ἀ. τινα Plat. делать какое-л. добро кому-л.;<br /><b class="num">5</b> [[доводить до конца]] (до совершенства), завершать (ἀνὴρ ἀπειργασμένος καλὸς καγαθός Xen.; [[τέχνη]] ἀπειργασμένη Plat.);<br /><b class="num">6</b> [[описывать]], [[изображать]] (σχῆμά τινος Plat.). | ||
}} | }} | ||
{{ | {{ls | ||
| | |lstext='''ἀπεργάζομαι''': μέλλ. -άσομαι: ― ἀόρ. -ειργασάμην: πρκμ. -είργασμαι, [[ὅστις]] ὁτὲ μὲν [[εἶναι]] ἐνεργητ., ὁτὲ δὲ παθητ., πρβλ. Πλάτ. Νόμ. 704C, Τίμ. 30Β, κ. ἀλλ., πρὸς τὴν Πολ. 566Α, Φαῖδρ. 272Α, κ. ἀλλ.: ― ἀόρ. -ειργάσθην, ἀεὶ ἐπὶ παθ. σημασίας, ὁ αὐτ. Πολ. 374C, κ. ἀλλ.: ἀποθ. Ἀποτελειώνω τι, κατεργάζομαί τι μετὰ τελειότητος, [[κατασκευάζω]] τι μετὰ τέχνης, καθιστῶ τέλειον, ἀποπληρῶ, τὰ ξύλινα τοῦ τείχους τίνες ἀπειργάσαντ’ Ἀριστοφ. Ὄρν. 1154· [[συχνάκις]] παρὰ Πλάτ., [[ἔργον]] ἀπ. Γοργ. 454Α, Πολ. 353Β, 603Α, κ. ἀλλ., καθιστῶ, εὐδαίμονα πόλιν ἀπ. Νόμ. 683Β· τόν τε πολιτικὸν ἀπ. καὶ τὸν φιλόσοφον Πολιτικ. 257Α· ἡ [[τέχνη]] ἐπιτελεῖ, ἃ ἡ [[φύσις]] ἀδυνατεῖ ἀπεργάσασθαι Ἀριστ. Φυσ. 2. 8, 8. 2) ἐπὶ ζῳγράφου, ἀποτελειώνω διὰ χρωμάτων, [[παριστάνω]] ἢ [[ἐκφράζω]] τελείως, κατ’ ἀντιδιαστολὴν πρὸς τὸ ὑπογράψαι (σχεδιάσαι ἢ σκιαγραφῆσαι), Πλάτ. Πολ. 548D, πρβλ. 504D: ἐν γένει, [[κάμνω]], [[σχηματίζω]], προξενῶ, ὁ αὐτ. Φίλ. 24C, κτλ. 3) ἐκτελῶ, ἀναγκαῖόν ἐστιν ἀπεργάζεσθαι τοῦτο Ξεν. Ἀπομν. 1. 6, 5. ΙΙ. προξενῶ, [[παράγω]], δόξαν ψευδῆ Πλάτ. Φίλ. 40D· νίκην ὁ αὐτ. Νόμ. 647Β· πανουργίαν ἀντὶ σοφίας [[αὐτόθι]] 747C· ὀσμὴν Ἀριστ. Ἀποσπ. 327, κτλ. ΙΙΙ. μετὰ διπλῆς αἰτ. καθιστῶ, ἀγαθὸν ἀπ. τινα Ξεν. Συμπ. 8. 35· τοὺς παῖδας ἀπ. δειλοτέρους Πλάτ. Πολ. 381Ε, πρβλ. Πολιτικ. 287Α, κ. ἀλλ.: ― οὕτω καὶ ὁ πρκμ. μετὰ παθ. σημασ. ἀπειργασμένος [[τύραννος]], [[τέλειος]], εἰς τὴν ἐντέλειαν, ὁ αὐτ. Πολ. 566Α· [[τέχνη]] ἀπειργασμένη ὁ αὐτ. Φαῖδρ. 272Α· ἀνὴρ ἀπ. καλὸς κἀγαθὸς Ξεν. Οἰκ. 11. 3. 2) [[μεταβάλλω]] τι εἰς ἕτερον, ἀπ. [[ὕδωρ]] γῆν, πῦρ ἀέρα, [[μεταβάλλω]] τὴν γῆν εἰς [[ὕδωρ]], τὸν ἀέρα εἰς πῦρ, Πλάτ. Τίμ. 61Β. 3) ἀπ. τινά τι, [[κάμνω]] τι εἴς τινα, ὅ τι ἀγαθὸν ἡμᾶς ἀπεργάζεται ὁ αὐτ. Χαρμ. 173Λ. πρβλ. Ἀντεραστ. 135C. | ||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml | ||
| Line 26: | Line 29: | ||
}} | }} | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''ἀπεργάζομαι:''' μέλ. <i>-άσομαι</i>, αόρ. | |lsmtext='''ἀπεργάζομαι:''' μέλ. <i>-άσομαι</i>, αόρ. αʹ <i>-ειργασάμην</i>, παρακ. <i>είργασμαι</i> (ο [[οποίος]] ορισμένες φορές είναι Ενεργ., ορισμένες Παθ.· ο αόρ. αʹ <i>-ειργάσθην</i> είναι [[πάντοτε]] Παθ.)·<br /><b class="num">I. 1.</b> [[ολοκληρώνω]], [[αποτελειώνω]] [[κάτι]], [[καθιστώ]] [[κάτι]] τέλειο, [[αποπερατώνω]], σε Αριστοφ., Πλάτ.<br /><b class="num">2.</b> λέγεται για ζωγράφο, [[ολοκληρώνω]] τον χρωματισμό ενός έργου, αναπαριστώ με [[τελειότητα]], σε Πλάτ.<br /><b class="num">3.</b> [[εκτελώ]] μια [[συμφωνία]], σε Ξεν.<br /><b class="num">II.</b> με [[διπλή]] αιτ., [[καθιστώ]], <i>ἀγαθὸν ἀπεργάζομαί τινα</i>, στον ίδ.· ομοίως ο παρακ. με Παθ. [[σημασία]], <i>ἀπειργασμένος</i>, [[τύραννος]], ο [[ολοκληρωτικός]] [[τύραννος]], σε Πλάτ. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{mdlsj | ||
| | |mdlsjtxt=<b class="num">I.</b> to [[finish]] off, [[turn]] out [[complete]], Ar., Plat.<br /><b class="num">2.</b> of a [[painter]], to [[fill]] up with [[colour]], [[express]] [[perfectly]], Plat.<br /><b class="num">3.</b> to [[finish]] a [[contract]], Xen.<br /><b class="num">II.</b> c. dupl. acc. to make so and so, ἀγαθὸν ἀπ. τινα Xen.:—so perf. in [[pass]]. [[sense]], ἀπειργασμένος [[τύραννος]] a [[finished]] [[tyrant]], Plat. | ||
}} | }} | ||
