ῥοῖζος: Difference between revisions

|Definition=ὁ, Ion. ἡ,<br><span class="bld">A</span> [[whistling]] or [[whizzing]] of an [[arrow]], Il.16.361, cf. Plu.''Marc.''15, Onos.19.3, etc.; of a scourge, Opp.''H.''2.352: any [[whistling]] or [[piping]] [[sound]], as of a [[shepherd]], <b class="b3">πολλῇ ῥοῖζος</b> Od.9.315; <b class="b3">πνευμάτων ῥοῖζος</b> Plu.2.18c; [[rush]] of wings, [[LXX]] ''Wi.''5.11, Ael.''NA''2.26; of a stream, [[LXX]] ''Ez.''47.5, Ael.''NA''17.17; of the sea, ''Hymn.Is.''150; of the [[noise]] of a falling [[tree]], Q.S.1.251; [[hiss]]ing of a [[serpent]], A.R. 4.138, 1543; used of the sound made by filing, Arist.''Aud.''802a39; of the letter ρ, Phld.''Po.Herc.''994.29, [[Dionysius of Halicarnassus|D.H.]]''[[De Compositione Verborum|Comp.]]''14, S.E.''M.''1.102.<br><span class="bld">II</span> [[rushing]] [[motion]], [[rush]], [[swing]], Plu.''Marc.''15, ''Demetr.''21, Epic. in ''Arch.Pap.''7p.4.

|btext=ου (ὁ) :<br /><b>I.</b> bruit intense, <i>d'où</i><br /><b>1</b> sifflement (d'un trait, du vent, d'une flûte de berger);<br /><b>2</b> battement d'ailes;<br /><b>3</b> bruit sourd, grondement d'un courant;<br /><b>II.</b> [[impétuosité]].<br />'''Étymologie:''' DELG cf. [[ῥοῖβδος]].

|elrutext='''ῥοῖζος:''' ὁ, ион. ἡ<br /><b class="num">1</b> [[свист]], [[визг]] (ὀϊοτῶν Hom.; πνευμάτων Plut.);<br /><b class="num">2</b> [[шум]] (τῆς φορᾶς Plut.).

|mltxt=ο / ῥοῑζος, ΝΜΑ, και ιων. τ. ῥοῑζος, ἡ, Α<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>ιατρ.</b> [[αίσθημα]] τρομώδους δονήσεως, αντιληπτό [[κατά]] την [[ψηλάφηση]] και την [[ακρόαση]], λ.χ. σε [[στένωση]] της μιτροειδούς βαλβίδας της καρδιάς, όπου θυμίζει [[ροχαλητό]] γάτας<br /><b>μσν.</b><br />(σχετικά με τους ψαλμούς) [[ανάγνωση]] με γοργό ρυθμό<br /><b>μσν.-αρχ.</b><br />ο [[ήχος]] που παράγεται από τη γρήγορη [[κίνηση]] ενός σώματος, [[ιδίως]] ο [[συριγμός]] του βέλους (α. «πολλῷ τῷ ῥοίζῳ τοῦ πάθους τῆς ψυχῆς ὑποσυρομένης», Ιωάνν. Χρυσ.<br />β. «ῥοῑζος χειμάρρου, ὅν οὐ διαβήσονται», ΠΔ<br />γ. «καὶ πνευμάτων ῥοῑζον καὶ θαλάττης κτύπον». <b>Πλούτ.</b><br />δ. «ὀϊστῶν τε ῥοῖζον καὶ δοῦπον ἀκόντων», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> ο [[ρόχθος]] τών κυμάτων της θάλασσας<br /><b>2.</b> ο [[ήχος]] από την [[προφορά]] του φθόγγου <i>ρ</i><br /><b>3.</b> η γρήγορη ορμητική [[κίνηση]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Η λ. [[ῥοῖζος]] (<i>πιβ</i>. <span style="color: red;"><</span> <i>ῥοῖβ</i>-<i>jος</i>) συνδέεται [[μάλλον]] με τη συνώνυμη της [[ῥοῖβδος]], εφόσον δεχθούμε την ύπαρξη ρίζας <i>roi</i>-<i>g</i>^w. Κατ' άλλους, όμως, η λ. ανάγεται σε αρχικό τ. <i>ροισ</i>-<i>δος</i> ([[πρβλ]]. [[φλοῖσβος]])].

|etymtx=Grammatical information: m. (f. ι 315; cf. Schw.-Debrunner 34 n. 1).<br />Meaning: [[buzzing]], [[rushing]], [[humming]], of arrows, wings, water etc. (ep. Π 361, hell.).<br />Compounds: As 2. member a.o. in <b class="b3">ἁλί-ρροιζος</b> [[roared around by the sea]] (Nonn.).<br />Derivatives: 1. adj. <b class="b3">ῥοιζ-ώδης</b> (medic.), <b class="b3">-ήεις</b> (hell. inscr., Nonn.), <b class="b3">-αῖος</b> (Orac. Chald.) [[buzzing]], [[rushing]], [[humming etc.]]; 2. adv. <b class="b3">-ηδόν</b> (Nic., Lyc., 2. Ep. Pet.), <b class="b3">-ηδά</b> (Nic.) [[with rushing]], [[with humming]]; 3. verb [[ῥοιζέω]], also w. <b class="b3">ἐπι-</b>, <b class="b3">ἀνα-</b> a.o., [[to buzz]], [[to hum]], [[to hiss]], [[to rush]], also trans. <b class="b2">to make buzz etc.</b> (ep. Κ 502, hell.) with <b class="b3">ῥοίζ-ημα</b> n. (Ar.), <b class="b3">-ησις</b> f. (Aq.) [[buzz]], [[buzzing]], <b class="b3">-ήτωρ</b> m. [[noisemaker]] (Orph.).<br />Origin: PG [a word of Pre-Greek origin]<br />Etymology: Like [[ῥοῖβδος]] expressive onomatop.; without connection. Uncertain suppositions on the basic form in the lit. on [[ῥοῖβδος]]; s. also Risch $ 64 a.

|ftr='''ῥοῖζος''': {rhoĩzos}<br />'''Grammar''': m. (f. ι 315; vgl. Schw.-Debrunner 34 A. 1)<br />'''Meaning''': [[Geschwirr]], [[Geräusch]], [[Gesumm]], von Pfeilen, Flügeln, Wasser usw. (ep. seit Π 361, hell. u. sp. Prosa).<br />'''Composita''' : Als Hinterglied u.a. in [[ἁλίρροιζος]] [[meerumbraust]] (Nonn.).<br />'''Derivative''': Davon 1. die Adj. [[ῥοιζώδης]] (Mediz. u.a.), -ήεις (hell. Inschr., Nonn.), -αῖος (''Orac''. ''Chald''.) [[schwirrend]], [[rauschend]], [[summend]]; 2. die Adv. -ηδόν (Nik., Lyk., 2. ''Ep''. ''Pet''. u.a.), -ηδά (Nik.) [[mit Geräusch]], [[mit Gesumm]]; 3. das Verb [[ῥοιζέω]], auch m. ἐπι-, ἀνα- u.a., [[schwirren]], [[summen]], [[zischen]], [[rauschen]], auch trans. [[schwirren machen]] (ep. seit Κ 502, hell. u. sp. Prosa) mit [[ῥοίζημα]] n. (Ar. u.a.), -ησις f. (Aq. u.a.) [[Geschwirr]], [[das Schwirren]], -ήτωρ m. [[Geräuschmacher]] (Orph.).<br />'''Etymology''' : Wie [[ῥοῖβδος]] expressive Lautnachahmung; ohne Anknüpfung. Unsichere [[Vermutung]]en zur Grundform in der Lit. zu [[ῥοῖβδος]]; s. auch Risch par. 64 a.<br />'''Page''' 2,662