βάζω: Difference between revisions

m
Text replacement - "ἐπί τινι" to "ἐπί τινι"
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{bailly.*}}\n)" to "$2$1")
m (Text replacement - "ἐπί τινι" to "ἐπί τινι")
 
(4 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=vazo
|Transliteration C=vazo
|Beta Code=ba/zw
|Beta Code=ba/zw
|Definition=poet. Verb, used chiefly in pres. and impf.: aor. ἔβαξα Hsch.: pf. Pass. (v. infr.):—[[speak]], [[say]], ἄρτια βάζειν <span class="bibl">Il.14.92</span>, al.; ἀνεμώλια β. <span class="bibl">Od.4.837</span>; πεπνυμένα βάζεις <span class="bibl">Il.9.58</span>; οἵτ' εὖ μὲν βάζουσι κακῶς δ' ὄπιθεν φρονέουσιν <span class="bibl">Od.18.168</span>; νήπια β. <span class="bibl">Pi.<span class="title">Fr.</span>157</span>; ἐβληχημένα β. <span class="title">AP</span>7.636 (Crin.): c. dupl. acc., ταῦτά μ' ἀγειρόμενοι θάμ' ἐβάζετε <span class="bibl">Il.16.207</span>, cf. <span class="bibl">E.<span class="title">Hipp.</span>119</span>; πολλὰ κακῶς β. ἑστίαν Ἀτρειδᾶν <span class="bibl">Id.<span class="title">Rh.</span>719</span> (lyr.); καθεύδουσιν μάτην ἄκραντα β. <span class="bibl">A.<span class="title">Ch.</span>882</span>: c. dat. modi, <b class="b3">χαλεποῖς βάζοντες ἔπεσσι</b> [[address]] with sharp words, <span class="bibl">Hes.<span class="title">Op.</span>186</span>; κακοῖσι β. πολλὰ Τυδέως βίαν <span class="bibl">A.<span class="title">Th.</span>571</span>; <b class="b3">ὑπέραυχα β. ἐπὶ πτόλει</b> ib. <span class="bibl">483</span>; εἴ τι μὴ ψεῦδος ἡ παροιμίη βάζει <span class="bibl">Herod.2.102</span>; Διονύσῳ ὄργια βάζων <span class="title">IG</span>14.1642:—Pass., <b class="b3">ἔπος… βέβακται</b> a word [[has been spoken]], <span class="bibl">Od.8.408</span>. (Cf. [[βάξις]], [[βάσκειν]] (for <b class="b3">βάκ-σκειν</b>) <b class="b3">, ἀβακής</b>.)  
|Definition=poet. Verb, used chiefly in pres. and impf.: aor. ἔβαξα [[Hesychius Lexicographus|Hsch.]]: pf. Pass. (v. infr.):—[[speak]], [[say]], ἄρτια βάζειν Il.14.92, al.; ἀνεμώλια β. Od.4.837; πεπνυμένα βάζεις Il.9.58; οἵτ' εὖ μὲν βάζουσι κακῶς δ' ὄπιθεν φρονέουσιν Od.18.168; νήπια β. Pi.''Fr.''157; ἐβληχημένα β. ''AP''7.636 (Crin.): c. dupl. acc., ταῦτά μ' ἀγειρόμενοι θάμ' ἐβάζετε Il.16.207, cf. E.''Hipp.''119; πολλὰ κακῶς β. ἑστίαν Ἀτρειδᾶν Id.''Rh.''719 (lyr.); καθεύδουσιν μάτην ἄκραντα β. A.''Ch.''882: c. dat. modi, <b class="b3">χαλεποῖς βάζοντες ἔπεσσι</b> [[address]] with sharp words, Hes.''Op.''186; κακοῖσι β. πολλὰ Τυδέως βίαν A.''Th.''571; <b class="b3">ὑπέραυχα β. ἐπὶ πτόλει</b> ib. 483; εἴ τι μὴ ψεῦδος ἡ παροιμίη βάζει Herod.2.102; Διονύσῳ ὄργια βάζων ''IG''14.1642:—Pass., <b class="b3">ἔπος… βέβακται</b> a word [[has been spoken]], Od.8.408. (Cf. [[βάξις]], [[βάσκειν]] (for <b class="b3">βάκ-σκειν</b>) <b class="b3">, ἀβακής</b>.)  
}}
}}
{{DGE
{{DGE
Line 14: Line 14:
}}
}}
{{pape
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0423.png Seite 423]] (fut. βάξω, vgl. [[ἐκβάζω]]), [[reden]], [[sprechen]]; in gutem Sinne, Hom. Odyss. 11, 511 ὅτε φραζοίμεθα βουλάς, αἰεὶ [[πρῶτος]] ἔβαζε καὶ οὐχ ἡμάρτανε μύθων· [[Νέστωρ]] [[ἀντίθεος]] καὶ ἐγὼ νικάσκομεν οἴω; gew. mit tadelndem Nebenbegriff, [[schwatzen]]; Hom. oft, ἄρτια Od. 8, 240; ἀνεμώλια 11, 464; ἀπατήλια 14, 127; νήπια Pind. frg. 128; ἐλεύθερα Aesch. Pers. 585; – τινά τι Il. 16, 207; εἴ [[τίς]] σε μάταια βάζει Eur. Hipp. 119; vgl. Rhes. 719; τινίτι Hes. O. 184; καθεύδουσιν [[μάτην]] ἄκραντα [[βάζω]] Aesch. Ch. 869; ἐπί τινι Spt. 465; [[ὄργια]] Διονύσῳ, beten, Ep. ad. 471 (App. 238). Außer praes. u. impf. bei Hom. auch perf. pass., [[ἔπος]] βέβακται, ein Wort ist gesprochen, Od. 8, 408, Scholl. πεφλυάρηται.
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0423.png Seite 423]] (fut. βάξω, vgl. [[ἐκβάζω]]), [[reden]], [[sprechen]]; in gutem Sinne, Hom. Odyss. 11, 511 ὅτε φραζοίμεθα βουλάς, αἰεὶ [[πρῶτος]] ἔβαζε καὶ οὐχ ἡμάρτανε μύθων· [[Νέστωρ]] [[ἀντίθεος]] καὶ ἐγὼ νικάσκομεν οἴω; gew. mit tadelndem Nebenbegriff, [[schwatzen]]; Hom. oft, ἄρτια Od. 8, 240; ἀνεμώλια 11, 464; ἀπατήλια 14, 127; νήπια Pind. frg. 128; ἐλεύθερα Aesch. Pers. 585; – τινά τι Il. 16, 207; εἴ [[τίς]] σε μάταια βάζει Eur. Hipp. 119; vgl. Rhes. 719; τινίτι Hes. O. 184; καθεύδουσιν [[μάτην]] ἄκραντα [[βάζω]] Aesch. Ch. 869; ἐπί τινι Spt. 465; [[ὄργια]] Διονύσῳ, beten, Ep. ad. 471 (App. 238). Außer praes. u. impf. bei Hom. auch perf. pass., [[ἔπος]] βέβακται, ein Wort ist gesprochen, Od. 8, 408, Scholl. πεφλυάρηται.
}}
}}
{{bailly
{{bailly
|btext=<i>seul. prés., impf. et pf.</i><br />parler, dire, acc. ; [[εὖ]] β. OD dire de bonnes paroles ; β. τινά [[τι]] IL <i>ou</i> τινί [[τι]] ESCHL dire qch à qqn ; ὑπέραυχα β. [[ἐπί]] τινι ESCHL adresser à qqn des paroles hautaines ; <i>Pass.</i> [[ἔπος]] [[βέβακται]] OD une parole a été prononcée.<br />'''Étymologie:''' R. Βαγ, parler.
|btext=<i>seul. prés., impf. et pf.</i><br />parler, dire, acc. ; [[εὖ]] β. OD dire de bonnes paroles ; β. τινά τι IL <i>ou</i> τινί τι ESCHL dire qch à qqn ; ὑπέραυχα β. ἐπί τινι ESCHL adresser à qqn des paroles hautaines ; <i>Pass.</i> [[ἔπος]] [[βέβακται]] OD une parole a été prononcée.<br />'''Étymologie:''' R. Βαγ, parler.
}}
}}
{{ls
{{elnl
|lstext='''βάζω''': ποιητ. [[ῥῆμα]] ἐν χρήσει πρὸ πάντων κατ᾿ ἐνεστ. καὶ παρατ.· παθ. πρκμ. (ἴδε κατωτ.)· πρβλ. [[βαβάζω]]· - ὁμιλῶ, [[λέγω]], Ὅμ.., [[ὅστις]] [[συχνάκις]] σχηματίζει φράσεις: ἄρτια βάζειν, ὡς ἐν Ἰλ. Ξ. 92· ἀνεμώλια βάζειν Ὀδ. Δ. 837· πεπνυμένα βάζεις Ἰλ. Ι. 58· οἵτ᾿ (Βεκκ. οἵ τ᾿) εὖ μὲν βάζουσι, κακῶς δ᾿ [[ὄπισθεν]] φρονέουσιν Ὀδ. Σ. 167· βάζειν τινά τι, [[λέγω]] τι εἴς τινα, Ἰλ. Π. 207, Εὐρ. Ἱππ. 119· πολλὰ κακῶς β. τινὰ ὁ αὐτ. Ρήσ. 719· [[ὡσαύτως]], τινί τι Αἰσχύλ. Χο. 882· [[ὡσαύτως]] μ. δοτ. τρόπου, χαλεποῖς βάζειν ἐπέεσι, προσφωνῶ, ὁμιλῶ μὲ λόγους τραχεῖς, Ἡσ. Ἔρ. κ. Ἡμ. 184· κακοῖσι β. πολλά Τυδέως βίαν Αἰσχύλ. Θήβ. 571· ὑπέραυχα β. ἐπί τινι [[αὐτόθι]] 483: - Παθ., [[ἔπος]] ... βέβακται, [[λόγος]] τις ἔχει λαληθῆ (οἱ σχολ. = πεφλυάρηται), Ὀδ. Θ. 408. (Ἐκ τῆς √ΒΑΓ, ὡς φαίνεται ἐκ τῶν βέβαγμαι, βάξις· [[ἐντεῦθεν]] καὶ [[βαβάζω]]).
|elnltext=[[βάζω]], onomat., perf. med.-pass. 3 sing. [[βέβακται]], spreken, zeggen:; [[δίχα]] β. tegenstrijdige dingen zeggen Od. 3.127; met acc. v. h. inw. obj..; ἄρτια β. verstandige woorden spreken Il. 14.92; met dat. instrum..; χαλεποῖς β. [[ἔπεσσι]] toespreken met harde woorden Hes. Op. 186; met acc. v. h. inw. obj. en acc. iets tegen iem.:; εἴ [[τίς]] σε … μάταια βάζει als iemand dwaze dingen tegen u zegt Eur. Hipp. 119; ook met prep.. ὑπέραυχα βάζουσιν ἐπὶ πτόλει ze richten arrogante woorden tegen de stad Aeschl. Sept. 483.
}}
{{elru
|elrutext='''βάζω:''' [[говорить]] (τινά τι Hom., Eur. и τινί τι или τι ἐπί τινι Aesch.): χαλεποῖς β. [[ἐπέεσσι]] Hes. бранить(ся); [[ἔπος]] δ᾽ [[εἴπερ]] τι [[βέβακται]] [[δεινόν]] Hom. если сорвалось (у меня) какое-л. резкое слово.
}}
{{etym
|etymtx=Grammatical information: v.<br />Meaning: [[speak]], [[say]] often nonsens (Il.).<br />Other forms: only present stem, except <b class="b3">βέβακται θ</b> 408; [[ἔβαξας]] H.<br />Derivatives: [[βάξις]] [[word]], [[rumour]] (Emp.), [[βάγματα]] pl. (A. Pers. 637 in lyr.).<br />Origin: ONOM [onomatopoia, and other elementary formations]<br />Etymology: Cf. <b class="b3">βάσκειν λέγειν</b> (which Latte deletes), [[κακολογεῖν]] H. (cf. [[λάσκειν]]). May be from <b class="b3">*βάκ-σκειν</b> (Schwyzer 708; cf. [[Βάκις]]). To [[βάσκειν]] [[βάσκανος]]. S. also [[ἀβακής]]. Onomatopoetical, cf. [[βαβάζω]] (the objections of DELG are hardly decisive).
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[[chiefly]] in pres. and imperf.]<br />to [[speak]], say, Hom.; βάζειν τί τινα to say [[somewhat]] to a man, Il.; also, τί τινί Aesch.; c. dat. modi, χαλεποῖς βάζειν [[ἐπέεσσι]] to [[address]] with [[sharp]] words, Hes.:—Pass., [[ἔπος]] [[βέβακται]] a [[word]] has been [[spoken]], Od.
}}
}}
{{Autenrieth
{{Autenrieth
|auten=perf. [[pass]]. [[βέβακται]]: [[talk]], [[speak]], [[mostly]] [[with]] [[reference]] to [[one]]'s [[way]] of [[thinking]], and [[consequently]] of expressing [[himself]]; ἄρτια, πεπνῦμένα, εὖ βάζειν, and [[often]] in [[bad]] [[sense]], ἀνεμώλια, μεταμώνια, ἀπατήλια βάζειν, [[πάϊς]] ὣς νήπια βάζεις, pratest, Od. 4.32 ; [[οὔτε]] ποτ' [[εἰν]] ἀγορῇ διχ ἐβάζομεν οὔτ ἐνὶ βουλῇ, ‘expressed divided sentiments,’ Od. 3.127 ; [[ἔπος]] δ' [[εἴπερ]] τι [[βέβακται]] &#x007C; δεινόν, ‘if a [[harsh]] [[word]] has been [[spoken]],’ Od. 8.408.
|auten=perf. [[pass]]. [[βέβακται]]: [[talk]], [[speak]], [[mostly]] [[with]] [[reference]] to [[one]]'s [[way]] of [[thinking]], and [[consequently]] of expressing [[himself]]; ἄρτια, πεπνῦμένα, εὖ βάζειν, and [[often]] in [[bad]] [[sense]], ἀνεμώλια, μεταμώνια, ἀπατήλια βάζειν, [[πάϊς]] ὣς νήπια βάζεις, pratest, Od. 4.32 ; [[οὔτε]] ποτ' [[εἰν]] ἀγορῇ διχ ἐβάζομεν οὔτ ἐνὶ βουλῇ, ‘expressed divided sentiments,’ Od. 3.127 ; [[ἔπος]] δ' [[εἴπερ]] τι [[βέβακται]] &#x007C; δεινόν, ‘if a [[harsh]] [[word]] has been [[spoken]],’ Od. 8.408.
}}
}}
{{Slater
{{Slater
Line 32: Line 41:
}}
}}
{{lsm
{{lsm
|lsmtext='''βάζω:''' [[κυρίως]] στον ενεστ. και παρατ., απαντά [[μεταξύ]] άλλων στο γʹ ενικό Παθ. παρακ.· [[βέβακται]], [[ομιλώ]], [[λέγω]], σε Όμηρ.· <i>βάζειν τί τινα</i>, λέω [[κάτι]] σε κάποιον· επίσης, <i>τί τινι</i>, σε Αισχύλ.· με δοτ., χαλεποῖς βάζειν [[ἐπέεσσι]], [[μιλώ]] με σκληρά [[λόγια]], σε Ησίοδ. — Παθ., <i>ἔποςβέβακται</i>, έχει ειπωθεί [[κάποιος]] [[λόγος]], σε Ομήρ. Οδ.
|lsmtext='''βάζω:''' [[κυρίως]] στον ενεστ. και παρατ., απαντά [[μεταξύ]] άλλων στο γʹ ενικό Παθ. παρακ.· [[βέβακται]], [[ομιλώ]], [[λέγω]], σε Όμηρ.· <i>βάζειν τί τινα</i>, λέω [[κάτι]] σε κάποιον· επίσης, <i>τί τινι</i>, σε Αισχύλ.· με δοτ., χαλεποῖς βάζειν [[ἐπέεσσι]], [[μιλώ]] με σκληρά [[λόγια]], σε Ησίοδ. — Παθ., <i>ἔποςβέβακται</i>, έχει ειπωθεί [[κάποιος]] [[λόγος]], σε Ομήρ. Οδ.
}}
}}
{{elru
{{ls
|elrutext='''βάζω:''' [[говорить]] (τινά τι Hom., Eur. и τινί τι или τι ἐπί τινι Aesch.): χαλεποῖς β. [[ἐπέεσσι]] Hes. бранить(ся); [[ἔπος]] δ᾽ [[εἴπερ]] τι [[βέβακται]] [[δεινόν]] Hom. если сорвалось (у меня) какое-л. резкое слово.
|lstext='''βάζω''': ποιητ. [[ῥῆμα]] ἐν χρήσει πρὸ πάντων κατ᾿ ἐνεστ. καὶ παρατ.· παθ. πρκμ. (ἴδε κατωτ.)· πρβλ. [[βαβάζω]]· - ὁμιλῶ, [[λέγω]], Ὅμ.., [[ὅστις]] [[συχνάκις]] σχηματίζει φράσεις: ἄρτια βάζειν, ὡς ἐν Ἰλ. Ξ. 92· ἀνεμώλια βάζειν Ὀδ. Δ. 837· πεπνυμένα βάζεις Ἰλ. Ι. 58· οἵτ᾿ (Βεκκ. οἵ τ᾿) εὖ μὲν βάζουσι, κακῶς δ᾿ [[ὄπισθεν]] φρονέουσιν Ὀδ. Σ. 167· βάζειν τινά τι, [[λέγω]] τι εἴς τινα, Ἰλ. Π. 207, Εὐρ. Ἱππ. 119· πολλὰ κακῶς β. τινὰ ὁ αὐτ. Ρήσ. 719· [[ὡσαύτως]], τινί τι Αἰσχύλ. Χο. 882· [[ὡσαύτως]] μ. δοτ. τρόπου, χαλεποῖς βάζειν ἐπέεσι, προσφωνῶ, ὁμιλῶ μὲ λόγους τραχεῖς, Ἡσ. Ἔρ. κ. Ἡμ. 184· κακοῖσι β. πολλά Τυδέως βίαν Αἰσχύλ. Θήβ. 571· ὑπέραυχα β. ἐπί τινι [[αὐτόθι]] 483: - Παθ., [[ἔπος]] ... βέβακται, [[λόγος]] τις ἔχει λαληθῆ (οἱ σχολ. = πεφλυάρηται), Ὀδ. Θ. 408. (Ἐκ τῆς √ΒΑΓ, ὡς φαίνεται ἐκ τῶν βέβαγμαι, βάξις· [[ἐντεῦθεν]] καὶ [[βαβάζω]]).
}}
{{etym
|etymtx=Grammatical information: v.<br />Meaning: [[speak]], [[say]] often nonsens (Il.).<br />Other forms: only present stem, except <b class="b3">βέβακται θ</b> 408; [[ἔβαξας]] H.<br />Derivatives: [[βάξις]] [[word]], [[rumour]] (Emp.), [[βάγματα]] pl. (A. Pers. 637 in lyr.).<br />Origin: ONOM [onomatopoia, and other elementary formations]<br />Etymology: Cf. <b class="b3">βάσκειν λέγειν</b> (which Latte deletes), [[κακολογεῖν]] H. (cf. [[λάσκειν]]). May be from <b class="b3">*βάκ-σκειν</b> (Schwyzer 708; cf. [[Βάκις]]). To [[βάσκειν]] [[βάσκανος]]. S. also [[ἀβακής]]. Onomatopoetical, cf. [[βαβάζω]] (the objections of DELG are hardly decisive).
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[[chiefly]] in pres. and imperf.]<br />to [[speak]], say, Hom.; βάζειν τί τινα to say [[somewhat]] to a man, Il.; also, τί τινί Aesch.; c. dat. modi, χαλεποῖς βάζειν [[ἐπέεσσι]] to [[address]] with [[sharp]] words, Hes.:—Pass., [[ἔπος]] [[βέβακται]] a [[word]] has been [[spoken]], Od.
}}
{{elnl
|elnltext=[[βάζω]], onomat., perf. med.-pass. 3 sing. [[βέβακται]], spreken, zeggen:; [[δίχα]] β. tegenstrijdige dingen zeggen Od. 3.127; met acc. v. h. inw. obj..; ἄρτια β. verstandige woorden spreken Il. 14.92; met dat. instrum..; χαλεποῖς β. [[ἔπεσσι]] toespreken met harde woorden Hes. Op. 186; met acc. v. h. inw. obj. en acc. iets tegen iem.:; εἴ [[τίς]] σε … μάταια βάζει als iemand dwaze dingen tegen u zegt Eur. Hipp. 119; ook met prep.. ὑπέραυχα βάζουσιν ἐπὶ πτόλει ze richten arrogante woorden tegen de stad Aeschl. Sept. 483.
}}
}}
{{FriskDe
{{FriskDe
|ftr='''βάζω''': {bázō}<br />'''Forms''': vorw. im Präsensstamm; [[βέβακται]] θ 408.<br />'''Grammar''': v.<br />'''Meaning''': [[schwatzen]], [[sprechen]] (poet. seit Il.; zur Bedeutung und Gebrauch Fournier Les verbes "dire" 49ff.),<br />'''Derivative''': Davon [[βάξις]] [[Sage]], [[Ruf]], [[Kunde]] (lyr. u. trag.), βάγματα pl. (A. ''Pers''. 637 in lyr.).<br />'''Etymology''': Eine parallele Bildung ist [[βάσκειν]]· λέγειν (zu tilgen mit Latte?), κακολογεῖν H.; vgl. das bedeutungsähnliche λάσκειν. Herleitung aus *βάκσκειν (Schwyzer 708; vgl. [[Βάκις]]) ist möglich, aber kaum notwendig. Von [[βάσκειν]] ist [[βάσκανος]] (s. d.) schwerlich zu trennen. S. auch [[ἀβακής]]. Onomatopoetisch, vgl. [[βαβάζω]].<br />'''Page''' 1,207-208
|ftr='''βάζω''': {bázō}<br />'''Forms''': vorw. im Präsensstamm; [[βέβακται]] θ 408.<br />'''Grammar''': v.<br />'''Meaning''': [[schwatzen]], [[sprechen]] (poet. seit Il.; zur Bedeutung und Gebrauch Fournier Les verbes "dire" 49ff.),<br />'''Derivative''': Davon [[βάξις]] [[Sage]], [[Ruf]], [[Kunde]] (lyr. u. trag.), βάγματα pl. (A. ''Pers''. 637 in lyr.).<br />'''Etymology''': Eine parallele Bildung ist [[βάσκειν]]· λέγειν (zu tilgen mit Latte?), κακολογεῖν H.; vgl. das bedeutungsähnliche λάσκειν. Herleitung aus *βάκσκειν (Schwyzer 708; vgl. [[Βάκις]]) ist möglich, aber kaum notwendig. Von [[βάσκειν]] ist [[βάσκανος]] (s. d.) schwerlich zu trennen. S. auch [[ἀβακής]]. Onomatopoetisch, vgl. [[βαβάζω]].<br />'''Page''' 1,207-208
}}
}}