3,273,006
edits
κασσίτερος: Difference between revisions
m
Text replacement - "Low German German Low German" to "Low German"
m (Text replacement - "συχν." to "συχν.") |
m (Text replacement - "Low German German Low German" to "Low German") |
||
| (14 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 1: | Line 1: | ||
{{LSJ1 | {{LSJ1 | ||
|Full diacritics= | |Full diacritics=κασσῐ́τερος | ||
|Medium diacritics=κασσίτερος | |Medium diacritics=κασσίτερος | ||
|Low diacritics=κασσίτερος | |Low diacritics=κασσίτερος | ||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=kassiteros | |Transliteration C=kassiteros | ||
|Beta Code=kassi/teros | |Beta Code=kassi/teros | ||
|Definition=[ῐ], Att. | |Definition=[ῐ], Att. [[καττίτερος]], ὁ, [[tin]] (never in Od.), Il.11.25, 23.503, ''SIG''247i 3 (Delph., iv B.C.), etc.; <b class="b3">ἐτήκετο κασσίτερος ὣς τέχνῃ ὕπ'</b> αἰζηῶν Hes.''Th.''862, cf. Il.18.474; <b class="b3">χεῦμα κασσιτέροιο</b> a plating of [[tin]], 23.561; κ. [[πάνεφθος]] Hes.''Sc.''208; <b class="b3">κνημῖδας ἑανοῦ κασσίτερος</b> Il.18.613; <b class="b3">δύο καττιτέρω</b> two [[plate]]s of [[tin]], IG22.204.23, cf. [[Herodotus|Hdt.]]3.115. (Elamite word, cf. Bab. kassitira: hence Skt. kastīram.) | ||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1333.png Seite 1333]] ὁ, att. [[καττίτερος]] (kastîra im Sanscr. Blei), [[Zinn]]; bei Hom. zu Verzierungen an Panzern u. Schilden gebraucht, Il. 11, 25. 34. 18, 565. 574, nach [[χαλκός]] neben Gold u. Silber genannt; 20, 271 besteht ein Schild aus fünf Lagen über einander, zweien von Kupfer, zweien von Zinn u. einer von Gold, die der Schmied mit dem Hammer getrieben hat (ἤλασε); auch an Wagen, 23, 503; [[χεῦμα]] φαεινοῦ κασσιτέροιο ibd. 561, ein Zinnguß, Verzinnung; ἑανὸς κ. s. unter [[ἑανός]]; [[πάνεφθος]] Hes. Sc. 208; ἐτήκετο [[κασσίτερος]] ὥς Th. 862; Her. 3, 115 u. Folgde. Weil bei Hom. bes. Beinschienen daraus erwähnt werden, hat man, da Zinn zu weich zu sein scheint, unter [[κασσίτερος]] Werkblei verstehen wollen; es waren aber wohl überzinnie Kupferplatten, vgl. Arist. poet. 17. In der Odyssee kommt das Wort nicht vor. | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1333.png Seite 1333]] ὁ, att. [[καττίτερος]] (kastîra im Sanscr. Blei), [[Zinn]]; bei Hom. zu Verzierungen an Panzern u. Schilden gebraucht, Il. 11, 25. 34. 18, 565. 574, nach [[χαλκός]] neben Gold u. Silber genannt; 20, 271 besteht ein Schild aus fünf Lagen über einander, zweien von Kupfer, zweien von Zinn u. einer von Gold, die der Schmied mit dem Hammer getrieben hat (ἤλασε); auch an Wagen, 23, 503; [[χεῦμα]] φαεινοῦ κασσιτέροιο ibd. 561, ein Zinnguß, Verzinnung; ἑανὸς κ. s. unter [[ἑανός]]; [[πάνεφθος]] Hes. Sc. 208; ἐτήκετο [[κασσίτερος]] ὥς Th. 862; Her. 3, 115 u. Folgde. Weil bei Hom. bes. Beinschienen daraus erwähnt werden, hat man, da Zinn zu weich zu sein scheint, unter [[κασσίτερος]] Werkblei verstehen wollen; es waren aber wohl überzinnie Kupferplatten, vgl. Arist. poet. 17. In der Odyssee kommt das Wort nicht vor. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{bailly | ||
| | |btext=ου (ὁ) :<br />étain, <i>primit.</i> [[mélange d'argent et de plomb]], [[dont on faisait des cuirasses et des boucliers]].<br />'''Étymologie:''' DELG très obscur, pê emprunt aux Élamites, car la composition kassi-teros semble désigner ce métal comme « provenant du pays des Cassites » ; cf. arabe qazdir « étain ». | ||
}} | |||
{{elnl | |||
|elnltext=κασσίτερος -ου, ὁ Ion. voor καττίτερος. | |||
}} | }} | ||
{{ | {{elru | ||
| | |elrutext='''κασσίτερος:''' атт. [[καττίτερος]] (ῐ) ὁ [[олово]] Hom., Hes. etc.: [[χεῦμα]] κασσιτέροιο Hom. литье из олова. | ||
}} | }} | ||
{{Autenrieth | {{Autenrieth | ||
| Line 31: | Line 34: | ||
|lsmtext='''κασσίτερος:''' [ῐ], Αττ. καττ-, ὁ, [[κασσίτερος]], Λατ. [[stannum]], σε Ομήρ. Ιλ. Λιωνόταν και [[έπειτα]] χυνόταν μέσα σε σκληρότερο χαλκό, απ' όπου [[χεῦμα]] κασσιτέροιο, [[επιμετάλλωση]], [[περίχυμα]] κασσιτέρου, στο ίδ. (ξεν. [[λέξη]]). | |lsmtext='''κασσίτερος:''' [ῐ], Αττ. καττ-, ὁ, [[κασσίτερος]], Λατ. [[stannum]], σε Ομήρ. Ιλ. Λιωνόταν και [[έπειτα]] χυνόταν μέσα σε σκληρότερο χαλκό, απ' όπου [[χεῦμα]] κασσιτέροιο, [[επιμετάλλωση]], [[περίχυμα]] κασσιτέρου, στο ίδ. (ξεν. [[λέξη]]). | ||
}} | }} | ||
{{ | {{ls | ||
| | |lstext='''κασσίτερος''': ῐ, Ἀττ. καττ-, ὁ, «καλάϊ», συχν. ἐν Ἰλ. (ἂν καὶ [[οὐδαμοῦ]] ἐν τῇ Ὀδ.), τὸ πλεῖστον ὡς [[κόσμημα]] ὁπλισμοῦ, Ἰλ. Λ. 25, 34., Σ. 565, 574· ἢ ἁρμάτων, Ψ. 503. Συνήθως ἐτήκετο, Ἰλ. Σ. 474, Ἡσ. Θ. 862· καὶ ἐχύνετο ἐπὶ τοῦ σκληροτέρου χαλκοῦ, [[ὅθεν]] [[χεῦμα]] κασσιτέροιο, [[περίχυμα]] κασσιτέρου, Ἰλ. Ψ. 561· κ. [[πάνεφθος]] Ἡσ. Ἀσπ. Ἡρ. 208· ἀλλὰ κατειργάζοντο αὐτὸν καὶ διὰ τῆς σφύρας ὡς ἐν Ἰλ. Υ. 271, [[ἔνθα]] ἔχομεν ἀσπίδα μὲ [[πέντε]] ἐλάσματα (πτύχας), πάντα δὲ ἐσφυρηλατήθησαν, καὶ τὰ δύο ἐξ αὐτῶν ἦσαν ἐκ κασσιτέρου: - [[πέντε]] πτύχας ἤλασε κυλλοποδίων (δηλ. ὁ [[Ἥφαιστος]]), τὰς δύο χαλκείας, δύο δ’ [[ἔνδοθι]] κασσιτέροιο, τὴν δὲ μίαν χρυσέην· αἱ κνημίδες ἦσαν ἐκ κασσιτέρου, κνημὶς νεοτεύκτου κασσιτέροιο Ἰλ. Φ. 592· κνημῖδας ἐανοῦ κασ. ([[ἔνθα]] τὸ ἐπίθετον παρέχει τὸν λόγον τῆς χρήσεως τοῦ μετάλλου τούτου, [[διότι]] τὸ ἐανὸς [[ἐνταῦθα]] καθ’ Ἡσύχ. σημαίνει: ἐνδιάχυτος), Σ. 613. (Τὸ Σανσκρ. [[ὄνομα]] [[εἶναι]] kastîra, [[ὅπερ]] λέγεται ὅτι παράγεται ἐκ τοῦ kâsh ([[λάμπω]]), εὑρίσκεται δὲ [[κασσίτερος]] ἐν ταῖς παρὰ τὴν Ἰνδικὴν νήσοις. Ἐντεῦθεν εἰκάζεται ὅτι οἱ Φοίνικες κατὰ πρῶτον ἔλαβον τὸ [[ὄνομα]] μετὰ τοῦ μετάλλου ἐκ τῆς Ἀνατολῆς καὶ μετήνεγκαν αὐτὸ εἰς τὴν ἐπαρχίαν Cornawll τῆς Ἀγγλίας καὶ τὰς νῦν καλουμένας Seilly Isles, αἵτινες ὠνομάσθησαν [[Κασσιτερίδες]], [[ὅπερ]] ἐγίνωσκεν ὁ Ἡρόδ. (3. 115) ὡς [[ὄνομα]] τοῦ τόπου [[ὅθεν]] ἐξήγετο τὸ [[μέταλλον]], ἂν καὶ ἠγνόει τὸ [[μέρος]] [[ἔνθα]] αὗται αἱ νῆσοι ἔκειντο (ὑπάρχει ὁδός τις καλουμένη Cassiter Street ἐν Bodmin)· ἴδε Lassen ἐν Ritter’ s Erdkunde 5. 439· Τὸ Ἀραβικὸν [[ὄνομα]] [[εἶναι]] kasdîr, πιθανῶς ἐκ τῆς αὐτῆς πηγῆς). | ||
}} | }} | ||
{{etym | {{etym | ||
| Line 41: | Line 41: | ||
}} | }} | ||
{{mdlsj | {{mdlsj | ||
|mdlsjtxt= | |mdlsjtxt=tin, Lat. [[stannum]], Il. It was [[melted]], and then [[cast]] [[upon]] [[χαλκός]], [[hence]] [[χεῦμα]] κασσιτέροιο a plating of tin, Il. [A [[foreign]] [[word]].] | ||
}} | }} | ||
{{FriskDe | {{FriskDe | ||
|ftr='''κασσίτερος''': {kassíteros}<br />'''Forms''': att. [[καττίτερος]]<br />'''Grammar''': m.<br />'''Meaning''': [[Zinn]] (ep. ion. seit Il., att. Inschr.);<br />'''Composita''' : als Vorderglied in [[κασσιτεροποιός]] [[Verzinner]] (Ptol.).<br />'''Derivative''': Davon [[κασσιτέρινος]] (καττι-) [[aus Zinn]] (att. Inschr., Arist. u. a.); [[Κασσιτερίδες]] νῆσοι "die Zinninseln", wahrscheinlich sw. von Britannien (Hdt. 3, 115, Str.); [[κασσιτερᾶς]] m. [[Verzinner]] (Pap.); [[κασσιτερόω]] [[verzinnen]] (Dsk.).<br />'''Etymology''' : Herkunft strittig. Man hat einerseits elamitischen Ursprung vermutet, aus *''kassi''-''ti''-''ra'' "aus dem Land der Kassi (d. h. Kossäer) stammend" (davon Κασσίτιρα Insel im Indischen Ozean [Dion. ap. St. Byz.]?), anderseits an keltische Namen wie ''Cassi''-''velaunus'' erinnert, wobei die [[Κασσιτερίδες]] νῆσοι ebensowohl dem Metall ihren Namen hätten geben können (vgl. z. B. [[Κύπρος]]: ''Kupfer'') wie umgekehrt; die eine Annahme ebenso hypothetisch wie die andere. — Eberts Reallexikon 6, 299, Schrader-Nehring Reallex. 2, 699f.; weitere Lit. bei W.-Hofmann s. ''cassiterum'' (auch Nachträge); dazu Kretschmer Glotta 27, 36; ältere Lit. auch bei Bq. — Gr. [[κασσίτερος]] hat eine weite Verbreitung erhalten: lat. ''cassiterum'' (nach ''ferrum'', ''aurum'' u. a.), aksl. ''kositerъ'', aind. ''kastīram'', arab. ''qazdir'' usw.<br />'''Page''' 1,798 | |ftr='''κασσίτερος''': {kassíteros}<br />'''Forms''': att. [[καττίτερος]]<br />'''Grammar''': m.<br />'''Meaning''': [[Zinn]] (ep. ion. seit Il., att. Inschr.);<br />'''Composita''': als Vorderglied in [[κασσιτεροποιός]] [[Verzinner]] (Ptol.).<br />'''Derivative''': Davon [[κασσιτέρινος]] (καττι-) [[aus Zinn]] (att. Inschr., Arist. u. a.); [[Κασσιτερίδες]] νῆσοι "die Zinninseln", wahrscheinlich sw. von Britannien (Hdt. 3, 115, Str.); [[κασσιτερᾶς]] m. [[Verzinner]] (Pap.); [[κασσιτερόω]] [[verzinnen]] (Dsk.).<br />'''Etymology''': Herkunft strittig. Man hat einerseits elamitischen Ursprung vermutet, aus *''kassi''-''ti''-''ra'' "aus dem Land der Kassi (d. h. Kossäer) stammend" (davon Κασσίτιρα Insel im Indischen Ozean [Dion. ap. St. Byz.]?), anderseits an keltische Namen wie ''Cassi''-''velaunus'' erinnert, wobei die [[Κασσιτερίδες]] νῆσοι ebensowohl dem Metall ihren Namen hätten geben können (vgl. z. B. [[Κύπρος]]: ''Kupfer'') wie umgekehrt; die eine Annahme ebenso hypothetisch wie die andere. — Eberts Reallexikon 6, 299, Schrader-Nehring Reallex. 2, 699f.; weitere Lit. bei W.-Hofmann s. ''cassiterum'' (auch Nachträge); dazu Kretschmer Glotta 27, 36; ältere Lit. auch bei Bq. — Gr. [[κασσίτερος]] hat eine weite Verbreitung erhalten: lat. ''cassiterum'' (nach ''ferrum'', ''aurum'' u. a.), aksl. ''kositerъ'', aind. ''kastīram'', arab. ''qazdir'' usw.<br />'''Page''' 1,798 | ||
}} | |||
{{mantoulidis | |||
|mantxt=(=τό καλάι). Ἄγνωστη ἡ [[ἐτυμολογία]] του. | |||
}} | |||
{{elmes | |||
|esmgtx=ὁ [[estaño]] γρά(ψον) (ὀνόματα) κασσιτέρῳ <b class="b3">graba los nombres en estaño</b> SM 96A 23 | |||
}} | |||
{{trml | |||
|trtx====[[tin]]=== | |||
Afrikaans: tin; Albanian: kalaj; Amharic: ቆርቆሮ; Arabic: قَصْدِير; Egyptian Arabic: صفيح; Hijazi Arabic: قَصْدير; Moroccan Arabic: قزدير; Armenian: անագ; Assamese: ৰাং; Asturian: estañu; Avar: гъалай; Azerbaijani: qalay; Basque: eztainua; Belarusian: волава; Bengali: টিন; Breton: staen; Bulgarian: калай; Burmese: သံဖြူ; Catalan: estany; Central Melanau: timah; Chinese Mandarin: 錫, 锡; Coptic: ⲃⲁⲥⲛϭ, ⲑⲣⲁⲛ; Cornish: sten; Czech: cín; Danish: tin; Dargwa: къалай; Dutch: [[tin]]; Esperanto: stano; Estonian: tina; Faroese: tin; Finnish: tina; French: [[étain]]; Friulian: stagn; Galician: estaño; Georgian: კალა; German: [[Zinn]]; Greek: [[κασσίτερος]]; Ancient Greek: [[κασσίτερος]], [[καττίτερος]]; Hebrew: בְּדִיל; Hindi: त्रपु; Hungarian: ón, cin, bádog; Iban: bangkang, bangkoh; Icelandic: tin; Ido: stano; Indonesian: timah; Interlingua: stanno; Irish: stán; Italian: [[stagno]]; Japanese: 錫, スズ; Javanese: ꦠꦶꦩꦃ; Kannada: ತವರ; Kashubian: cëna; Kazakh: қалайы; Khmer: សំណប៉ាហាំង, ប៉ាហាំង; Korean: 주석, 동납철, 석; Kyrgyz: калай; Lao: ຊືນ, ດີບຸກ; Latin: [[stannum]]; Latvian: alva; Lezgi: къеле; Lithuanian: alavas; Low German: Tinn; Luxembourgish: Zënn; Macedonian: калај; Malay: stanum, timah; Malayalam: വെളുത്തീയം, തകരം; Maltese: landa; Manchu: ᡨᠣᡥᠣᠯᠣᠨ; Mansi: а̄нах; Manx: stainney; Mongolian: тугалга; Nahuatl: amochitl; Nanai: тохолгон; Navajo: béésh dildǫʼí; Norwegian: tinn; Occitan: estanh; Old English: tin; Oromo: qorqorroo; Ossetian Digor: дзӕхуӕ; Iron: къала; Ottoman Turkish: قالای; Persian: قلع, ارزیز; Plautdietsch: Blajch; Polish: cyna; Portuguese: [[estanho]]; Rohingya: zermóuni; Romanian: staniu, cositor; Russian: [[олово]], [[станнум]]; Santali: ᱴᱤᱬ; Scottish Gaelic: staoin; Serbo-Croatian Cyrillic: калај; Roman: kalaj, kositar; Slovak: cín; Slovene: kositer, cin; Sorbian Lower Sorbian: cen; Upper Sorbian: cyn; Southern Altai: калай, телеҥир; Spanish: [[estaño]]; Sumerian: 𒀭𒈾; Sundanese: ᮒᮤᮙᮂ; Swedish: tenn; Tagalog: tinggaputi; Tajik: қалъ; Tamil: தகரம்; Tatar: аккургаш; Ternate: beleki; Thai: ดีบุก; Tiwi: kilupi; Tok Pisin: tin; Turkish: kalay; Turkmen: galaýy; Ukrainian: олово; Uyghur: قەلەي; Uzbek: kalay; Cyrillic: калай; Vietnamese: thiếc; Vilamovian: cejn; Welsh: tùn; West Frisian: tin; Yiddish: בלעך | |||
}} | }} | ||