3,276,932
edits
πορθμεύω: Difference between revisions
m
Text replacement - "E.''Ion'' " to "E.''Ion''"
m (Text replacement - " ’" to "’") |
|||
| (11 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=porthmeyo | |Transliteration C=porthmeyo | ||
|Beta Code=porqmeu/w | |Beta Code=porqmeu/w | ||
|Definition= | |Definition=<span class="bld">A</span> [[carry]] or [[ferry over]] a strait, river, etc., στρατόν E.''Rh.''429; τινὰς εἰς Σαλαμῖνα Aeschin.3.158: then, generally, [[carry over]], [[carry]], ἐφετμὰς τάσδε πόρθμευσον πάλιν A.''Ch.''685; δεῦρο π. βρέφος [[Euripides|E.]]''[[Ion]]''1599; γραφὰς πρὸς Ἄργος Id.''IT''735; also, π.τινὰ ἐκ γῆς S.''Tr.''802, cf. E.''IT''1358; <b class="b3">π. πόδα, ἴχνος</b>, [[advance]], ib.936, 266: metaph., εἰς δάκρυα π. ὑπομνήσει κακῶν Id.''Or.''1032; τινὰ εἰς αἱματηρὸν γάμον δόλῳ Id.''IT''371; <b class="b3">ποῖ διωγμὸν πορθμεύεις</b>; how far [[dost thou carry]] it? ib.1435; Ἀχέρων ἄχεα π. βροτοῖσιν Licymn.2; πορθμεύει γὰρ ἔμοιγε κύλιξ παρὰ σοῦ τὸ φίλημα ''AP''5.260 (Agath.):—Pass., to [[be carried]] or [[ferried over from place to place]], [[Herodotus|Hdt.]]2.97; ἐπ' ὄχοις π. E.''Tr.'' 569(anap.): c.acc. loci, [[pass over]] or [[through]], λευκὴν αἰθέρα πορθμευόμενος Id.''Andr.'' 1229(anap.).<br><span class="bld">II</span> Act.intr., [[pass over]], ποταμούς Pl.''Ax.'' 371c; Ἀχέροντος ὕδωρ ''AP''7.68 (Arch.); κύματα ''Epigr.Gr.''522.1 (Thessalonica); τίς ἀστὴρ ὅδε π.; E.''IA''6(anap.). | ||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0683.png Seite 683]] trans., über eine Meerenge, einen Fluß u. dgl. überfahren, übersetzen; στρατόν, Eur. Rhes. 429; δεῦρο [[βρέφος]], Ion 1599; übtr. sagt Aesch. ἐφετμὰς τάσδε πόρθμευσον [[πάλιν]], Ch. 674; zu Schiffe führen, [[ἀλλά]] μ' ἔκ γε τῆσδε γῆς πόρθμευσον ὡς τάχιστα, Soph. Tr. 799; u. allgemeiner, ποῖ διωγμὸν τόνδε πορθμεύεις, Eur. I. T. 1435; εἰς δάκρυα πορθμεύουσ' ὑπόμνησιν κακῶν, Or. 1032, die Erinnerung an das Leid zu den Thränen überführen, bis zu Thränen steigern; ἄκροισι δακτύλοισι πορθμεύων [[ἴχνος]], I. T. 266, d. i. vorschreitend, wie τί ποτ' εἰς γῆν τήνδε ἐπόρθμευσας πόδα, 936. – Pass. übergesetzt werden, übersetzen, intr.; Her. 2, 97; λευκὴν αἰθέρα πορθμευόμενος, zum Aether, Eur. Andr. 1230; πορθμευθείς, Mel. 7 (XII, 52); wie auch das activ. (sc. ἑαυτόν) gebraucht ist, ποταμούς, Plat. Ax. 371 b; [[τίς]] ἀστὴρ ὅδε πορθμεύει, geht über den Himmel weg, Eur. I. A. 6. Auch in sp. Prosa, mit dem allgemeinen Begriff »Seefahrt treiben«. | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0683.png Seite 683]] trans., über eine Meerenge, einen Fluß u. dgl. überfahren, übersetzen; στρατόν, Eur. Rhes. 429; δεῦρο [[βρέφος]], Ion 1599; übtr. sagt Aesch. ἐφετμὰς τάσδε πόρθμευσον [[πάλιν]], Ch. 674; zu Schiffe führen, [[ἀλλά]] μ' ἔκ γε τῆσδε γῆς πόρθμευσον ὡς τάχιστα, Soph. Tr. 799; u. allgemeiner, ποῖ διωγμὸν τόνδε πορθμεύεις, Eur. I. T. 1435; εἰς δάκρυα πορθμεύουσ' ὑπόμνησιν κακῶν, Or. 1032, die Erinnerung an das Leid zu den Thränen überführen, bis zu Thränen steigern; ἄκροισι δακτύλοισι πορθμεύων [[ἴχνος]], I. T. 266, d. i. vorschreitend, wie τί ποτ' εἰς γῆν τήνδε ἐπόρθμευσας πόδα, 936. – Pass. übergesetzt werden, übersetzen, intr.; Her. 2, 97; λευκὴν αἰθέρα πορθμευόμενος, zum Aether, Eur. Andr. 1230; πορθμευθείς, Mel. 7 (XII, 52); wie auch das activ. (''[[sc.]]'' ἑαυτόν) gebraucht ist, ποταμούς, Plat. Ax. 371 b; [[τίς]] ἀστὴρ ὅδε πορθμεύει, geht über den Himmel weg, Eur. I. A. 6. Auch in sp. Prosa, mit dem allgemeinen Begriff »Seefahrt treiben«. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{bailly | ||
| | |btext=<b>I.</b> <i>tr.</i> <b>1</b> passer qqn d'un bord à un autre, transporter sur l'autre rive;<br /><b>2</b> <i>p. ext.</i> faire passer, transporter <i>en gén.</i> γραφὰς πρὸς [[Ἄργος]] EUR un message à Argos ; <i>fig.</i> τινα εἰς αἱματηρὸν γάμον EUR amener qqn à un hymen sanglant ; <i>Pass.</i> être transporté, se faire transporter, passer;<br /><b>II.</b> <i>intr.</i> passer, traverser <i>en gén.</i><br />'''Étymologie:''' [[πορθμός]]. | ||
}} | |||
{{elnl | |||
|elnltext=πορθμεύω [πορθμός] met acc. act. laten oversteken, overzetten:; π. στρατόν een leger overzetten Eur. Rh. 429; alg. transporteren, vervoeren, brengen:; ἐφετμὰς τάσδε πόρθμευσον πάλιν breng mij hun instructies hierover terug Aeschl. Ch. 685; μ’ ἔκ γε τῆσδε γῆς πόρθμευσον breng me tenminste weg uit dit land Soph. Tr. 802; τάσδε π. γραφὰς πρὸς Ἄργος deze brief naar Argos brengen Eur. IT 735; τί... ἐς γῆν τήνδ’ ἐπόρθμευσας πόδα; waarom heb je dit land betreden? Eur. IT 936; ἄκροισι δακτύλοισι πορθμεύων ἴχνος op zijn tenen kwam hij terug Eur. IT 266; ποῖ διωγμὸν τόνδε πορθμεύεις; hoe ver wil jij deze achtervolging laten gaan? Eur. IT 1435; overdr.:; ἐς δάκρυα πορθμεύουσ’ ὑπόμνησει κακῶν jij brengt mij tot tranen door mijn ellende te memoreren Eur. Or. 1032; ook pass.. λεύσσεις τήνδ’ Ἀνδρομάχην... ἐπ’ ὄχοις πορθμευομένην; zie je Andromache hier, vervoerd op een wagen? Eur. Tr. 566. med.-pass. oversteken, doorkruisen:. λευκὴν αἰθέρα πορθμευόμενος dwars door de heldere hemel rijdend Eur. Andr. 1229. intrans. oversteken, voorbijgaan:. οὓς χρὴ πορθμεύσαντας ἀχθῆναι die moeten worden gebracht (naar Minos), nadat ze zijn overgestoken [Plat.] Ax. 371c; τίς ποτ’ ἄρ’ ἀστὴρ πορθμεύει; welke ster is dat toch die zijn baan beschrijft? Eur. IA 6. | |||
}} | }} | ||
{{ | {{elru | ||
| | |elrutext='''πορθμεύω:'''<br /><b class="num">1</b> [[перевозить]], [[переправлять]] (Θρῇκα στρατόν Eur.); med.-pass. двигаться (κατὰ τὰ ῥέεθρα τοῦ ποταμοῦ Her.): αἰθέρα πορθμεύεσθαι Eur. проноситься по эфиру;<br /><b class="num">2</b> (''[[sc.]]'' ἑαυτόν) переправляться, переплывать (τὸν ποταμόν Plat.): τις ποτ᾽ ἄρ᾽ ἀστὴρ [[ὅδε]] πορθμεύει; Eur. что это за звезда проносится?;<br /><b class="num">3</b> [[приносить]], [[доставлять]] (ἐφετμάς Aesch.; γραφὰς πρὸς [[Ἄργος]] Eur.);<br /><b class="num">4</b> [[переносить]] (τινὰ ἐκ τῆσδε γῆς Soph.);<br /><b class="num">5</b> [[вести]], [[приводить]], [[доводить]] (ὑπόμνησιν - [[varia lectio|v.l.]] ὑπομνήσει - εἰς δάκρυα Eur.): [[ποῖ]] τόνδε πορθμεύεις; Eur. куда ведешь ты этот (отряд)?;<br /><b class="num">6</b> [[передвигать]], [[переставлять]]: π. [[πόδα]] или [[ἴχνος]] Eur. идти, уходить или приходить. | ||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=ΝΑ [[πορθμός]]<br />[[μεταφέρω]] στην [[απέναντι]] όχθη ή [[ακτή]], [[είμαι]] [[πορθμέας]] («...τοὺς [[πορθμέας]]... εἰς | |mltxt=ΝΑ [[πορθμός]]<br />[[μεταφέρω]] στην [[απέναντι]] όχθη ή [[ακτή]], [[είμαι]] [[πορθμέας]] («...τοὺς [[πορθμέας]]... εἰς Σαλαμῖνα πορθμεύοντας», Αισχίν.)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[μεταφέρω]] κάποιον [[κάπου]] («ἀλλὰ μ' ἔκ γε τῆσδε γῆς πόρθμευσον ὡς τάχιστα», <b>Σοφ.</b>)<br /><b>2.</b> [[οδηγώ]] κάποιον σε μια [[κατάσταση]] («εἰς αἱματηρὸν γάμον ἐπόρθμευσας δόλῳ», <b>Ευρ.</b>)<br /><b>3.</b> [[μεταβιβάζω]]<br /><b>4.</b> [[μεταδίδω]], [[παρέχω]]<br /><b>5.</b> [[διέρχομαι]], [[διαβαίνω]] («πορθμεύειν Ἀχέροντος [[ὕδωρ]]», <b>Ανθ. Παλ.</b>)<br /><b>6.</b> <b>μέσ.</b> <i>πορθμεύομαι</i><br />[[περνώ]] διά μέσου ή από [[πάνω]]<br /><b>7.</b> <b>φρ.</b> α) «[[πορθμεύω]] [[πόδα]]» ή «[[πορθμεύω]] [[ἴχνος]]» — [[κατευθύνω]] τα βήματά μου<br />β) «[[πορθμεύω]] διωγμόν» — [[επεκτείνω]] την [[καταδίωξη]]. | ||
}} | }} | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''πορθμεύω:''' ([[πορθμός]]), μέλ. <i>-σω</i>,<br /><b class="num">I.</b> [[μεταφέρω]] ή [[διαπορθμεύω]] σε ισθμό, σε ποταμό, Λατ. trajicere, σε Ευρ.· [[πορθμεύω]] τινὰς εἰς Σαλαμῖνα, σε Αισχίν.· [[έπειτα]], γενικά, [[μεταφέρω]], [[φέρω]], [[κουβαλώ]], σε Τραγ. — Παθ., μεταφέρομαι ή διαπορθμεύομαι, περνώ από τη μια [[πλευρά]] στην [[άλλη]], σε Ηρόδ., Ευρ.· με αιτ. τόπου, περνώ διαμέσου, σε Ευρ.<br /><b class="num">II.</b> η Ενεργ. ως αμτβ., όπως Λατ. trajicere, [[διέρχομαι]], σε Ανθ. | |lsmtext='''πορθμεύω:''' ([[πορθμός]]), μέλ. <i>-σω</i>,<br /><b class="num">I.</b> [[μεταφέρω]] ή [[διαπορθμεύω]] σε ισθμό, σε ποταμό, Λατ. trajicere, σε Ευρ.· [[πορθμεύω]] τινὰς εἰς Σαλαμῖνα, σε Αισχίν.· [[έπειτα]], γενικά, [[μεταφέρω]], [[φέρω]], [[κουβαλώ]], σε Τραγ. — Παθ., μεταφέρομαι ή διαπορθμεύομαι, περνώ από τη μια [[πλευρά]] στην [[άλλη]], σε Ηρόδ., Ευρ.· με αιτ. τόπου, περνώ διαμέσου, σε Ευρ.<br /><b class="num">II.</b> η Ενεργ. ως αμτβ., όπως Λατ. trajicere, [[διέρχομαι]], σε Ανθ. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{ls | ||
| | |lstext='''πορθμεύω''': (πορθμὸς) [[διαπορθμεύω]], [[μεταβιβάζω]] διὰ στενοῦ πόρου θαλάσσης ἢ ποταμοῦ κτλ. εἰς τὸ [[ἀπέναντι]] [[μέρος]], Λατ. trajicere, στρατὸν Εὐρ. Ρῆσ. 429· τινὰς εἰς Σαλαμῖνα Αἰσχίν. 76. 10· ἀκολούθως [[καθόλου]], [[μεταβιβάζω]], [[διαβιβάζω]], ἐφετμὰς τάσδε πόρθμευσον [[πάλιν]] Αἰσχύλ. Χο. 685· [[δεῦρο]] [[βρέφος]] Εὐρ. Ἴων 1599· γραφὰς πρὸς Ἄργος ὁ αὐτ. ἐν Ι. Τ. 735· [[ὡσαύτως]], π. τινὰ ἐκ γῆς Σοφ. Τρ. 802, πρβλ. Εὐρ. Ι. Τ. 1358· π. [[πόδα]], [[ἴχνος]], ἄγω, τί γάρ ποτ’ ἐς γῆν τήνδ’ ἐπόρθμευσας [[πόδα]]; Εὐρ. Ι. Τ. 936· ἄκροισι δακτύλοισι πορθμεύων χνος 266· ― μεταφ. παρὰ τῷ Εὐρ., ὑπόμνησιν κακῶν εἰς δάκρυα π. Ὀρ. 1032· π. τινὰ εἰς αἱματηρὸν γάμον Ι. Τ. 371· ποῖ διωγμὸν πορθμεύεις; [[μέχρι]] τίνος ἐκτείνεις τὴν καταδίωξιν; [[αὐτόθι]] 1435· [[Ἀχέρων]] ἄχεα π. βροτοῖσιν Λικύμνιος 2· πορθμεύει γὰρ ἔμοιγε [[κύλιξ]] παρὰ σοῦ τὸ [[φίλημα]] Ἀνθ. Π. 5. 261. ― Παθ., διαπορθμεύομαι ἀπὸ τόπου εἰς τόπον, Ἡρόδ. 2. 97· π. ὄχοις Εὐρ. Τρῳ. 569· μετ’ αἰτ. τόπου, [[διέρχομαι]] [[ὑπεράνω]] ἢ διὰ μέσου, λευκὴν αἰθέρα πορθμευόμενος ὁ αὐτ. ἐν Ἀνδρ. 1229. ΙΙ. τὸ ἐνεργ. κεῖται [[ὡσαύτως]] ἀμετάβ., ὡς τὸ Λατ. trajicere, [[διέρχομαι]], [[διαβαίνω]], ποταμοὺς Πλάτ. Ἀξίοχ. 371Β· Ἀχέροντος [[ὕδωρ]] Ἀνθ. Π. 7. 68· κύματα Συλλ. Ἐπιγρ. 1988b. 1· τίς ἀστὴρ ὅδε π. Εὐρ. Ι. Α. 6. | ||
}} | }} | ||
{{mdlsj | {{mdlsj | ||
|mdlsjtxt=[[πορθμεύω]], fut. -σω [[πορθμός]]<br /><b class="num">I.</b> to [[carry]] or [[ferry]] [[over]] a [[strait]], [[river]], Lat. trajicere, Eur.; π. τινὰς εἰς Σαλαμῖνα Aeschin.: then, [[generally]], to [[carry]], [[bring]], Trag.:— Pass. to be carried or ferried [[over]], to [[pass]] from [[place]] to [[place]], Hdt., Eur.; c. acc. loci, to [[pass]] [[through]], Eur.<br /><b class="num">II.</b> the Act. is also used intr., like Lat. trajicere, to [[pass]] [[over]], Anth. | |mdlsjtxt=[[πορθμεύω]], fut. -σω [[πορθμός]]<br /><b class="num">I.</b> to [[carry]] or [[ferry]] [[over]] a [[strait]], [[river]], Lat. trajicere, Eur.; π. τινὰς εἰς Σαλαμῖνα Aeschin.: then, [[generally]], to [[carry]], [[bring]], Trag.:— Pass. to be carried or ferried [[over]], to [[pass]] from [[place]] to [[place]], Hdt., Eur.; c. acc. loci, to [[pass]] [[through]], Eur.<br /><b class="num">II.</b> the Act. is also used intr., like Lat. trajicere, to [[pass]] [[over]], Anth. | ||
}} | }} | ||