πορθμεύω

English (LSJ)

A carry or ferry over a strait, river, etc., στρατόν E.Rh.429; τινὰς εἰς Σαλαμῖνα Aeschin.3.158: then, generally, carry over, carry, ἐφετμὰς τάσδε πόρθμευσον πάλιν A.Ch.685; δεῦρο π. βρέφος E.Ion1599; γραφὰς πρὸς Ἄργος Id.IT735; also, π.τινὰ ἐκ γῆς S.Tr.802, cf. E.IT1358; π. πόδα, ἴχνος, advance, ib.936, 266: metaph., εἰς δάκρυα π. ὑπομνήσει κακῶν Id.Or.1032; τινὰ εἰς αἱματηρὸν γάμον δόλῳ Id.IT371; ποῖ διωγμὸν πορθμεύεις; how far dost thou carry it? ib.1435; Ἀχέρων ἄχεα π. βροτοῖσιν Licymn.2; πορθμεύει γὰρ ἔμοιγε κύλιξ παρὰ σοῦ τὸ φίλημα AP5.260 (Agath.):—Pass., to be carried or ferried over from place to place, Hdt.2.97; ἐπ' ὄχοις π. E.Tr. 569(anap.): c.acc. loci, pass over or through, λευκὴν αἰθέρα πορθμευόμενος Id.Andr. 1229(anap.).
II Act.intr., pass over, ποταμούς Pl.Ax. 371c; Ἀχέροντος ὕδωρ AP7.68 (Arch.); κύματα Epigr.Gr.522.1 (Thessalonica); τίς ἀστὴρ ὅδε π.; E.IA6(anap.).

German (Pape)

[Seite 683] trans., über eine Meerenge, einen Fluß u. dgl. überfahren, übersetzen; στρατόν, Eur. Rhes. 429; δεῦρο βρέφος, Ion 1599; übtr. sagt Aesch. ἐφετμὰς τάσδε πόρθμευσον πάλιν, Ch. 674; zu Schiffe führen, ἀλλά μ' ἔκ γε τῆσδε γῆς πόρθμευσον ὡς τάχιστα, Soph. Tr. 799; u. allgemeiner, ποῖ διωγμὸν τόνδε πορθμεύεις, Eur. I. T. 1435; εἰς δάκρυα πορθμεύουσ' ὑπόμνησιν κακῶν, Or. 1032, die Erinnerung an das Leid zu den Thränen überführen, bis zu Thränen steigern; ἄκροισι δακτύλοισι πορθμεύων ἴχνος, I. T. 266, d. i. vorschreitend, wie τί ποτ' εἰς γῆν τήνδε ἐπόρθμευσας πόδα, 936. – Pass. übergesetzt werden, übersetzen, intr.; Her. 2, 97; λευκὴν αἰθέρα πορθμευόμενος, zum Aether, Eur. Andr. 1230; πορθμευθείς, Mel. 7 (XII, 52); wie auch das activ. (sc. ἑαυτόν) gebraucht ist, ποταμούς, Plat. Ax. 371 b; τίς ἀστὴρ ὅδε πορθμεύει, geht über den Himmel weg, Eur. I. A. 6. Auch in sp. Prosa, mit dem allgemeinen Begriff »Seefahrt treiben«.

French (Bailly abrégé)

I. tr. 1 passer qqn d'un bord à un autre, transporter sur l'autre rive;
2 p. ext. faire passer, transporter en gén. γραφὰς πρὸς Ἄργος EUR un message à Argos ; fig. τινα εἰς αἱματηρὸν γάμον EUR amener qqn à un hymen sanglant ; Pass. être transporté, se faire transporter, passer;
II. intr. passer, traverser en gén.
Étymologie: πορθμός.

Dutch (Woordenboekgrieks.nl)

πορθμεύω [πορθμός] met acc. act. laten oversteken, overzetten:; π. στρατόν een leger overzetten Eur. Rh. 429; alg. transporteren, vervoeren, brengen:; ἐφετμὰς τάσδε πόρθμευσον πάλιν breng mij hun instructies hierover terug Aeschl. Ch. 685; μ’ ἔκ γε τῆσδε γῆς πόρθμευσον breng me tenminste weg uit dit land Soph. Tr. 802; τάσδε π. γραφὰς πρὸς Ἄργος deze brief naar Argos brengen Eur. IT 735; τί... ἐς γῆν τήνδ’ ἐπόρθμευσας πόδα; waarom heb je dit land betreden? Eur. IT 936; ἄκροισι δακτύλοισι πορθμεύων ἴχνος op zijn tenen kwam hij terug Eur. IT 266; ποῖ διωγμὸν τόνδε πορθμεύεις; hoe ver wil jij deze achtervolging laten gaan? Eur. IT 1435; overdr.:; ἐς δάκρυα πορθμεύουσ’ ὑπόμνησει κακῶν jij brengt mij tot tranen door mijn ellende te memoreren Eur. Or. 1032; ook pass.. λεύσσεις τήνδ’ Ἀνδρομάχην... ἐπ’ ὄχοις πορθμευομένην; zie je Andromache hier, vervoerd op een wagen? Eur. Tr. 566. med.-pass. oversteken, doorkruisen:. λευκὴν αἰθέρα πορθμευόμενος dwars door de heldere hemel rijdend Eur. Andr. 1229. intrans. oversteken, voorbijgaan:. οὓς χρὴ πορθμεύσαντας ἀχθῆναι die moeten worden gebracht (naar Minos), nadat ze zijn overgestoken [Plat.] Ax. 371c; τίς ποτ’ ἄρ’ ἀστὴρ πορθμεύει; welke ster is dat toch die zijn baan beschrijft? Eur. IA 6.

Russian (Dvoretsky)

πορθμεύω:
1 перевозить, переправлять (Θρῇκα στρατόν Eur.); med.-pass. двигаться (κατὰ τὰ ῥέεθρα τοῦ ποταμοῦ Her.): αἰθέρα πορθμεύεσθαι Eur. проноситься по эфиру;
2 (sc. ἑαυτόν) переправляться, переплывать (τὸν ποταμόν Plat.): τις ποτ᾽ ἄρ᾽ ἀστὴρ ὅδε πορθμεύει; Eur. что это за звезда проносится?;
3 приносить, доставлять (ἐφετμάς Aesch.; γραφὰς πρὸς Ἄργος Eur.);
4 переносить (τινὰ ἐκ τῆσδε γῆς Soph.);
5 вести, приводить, доводить (ὑπόμνησιν - v.l. ὑπομνήσει - εἰς δάκρυα Eur.): ποῖ τόνδε πορθμεύεις; Eur. куда ведешь ты этот (отряд)?;
6 передвигать, переставлять: π. πόδα или ἴχνος Eur. идти, уходить или приходить.

Greek Monolingual

ΝΑ πορθμός
μεταφέρω στην απέναντι όχθη ή ακτή, είμαι πορθμέας («...τοὺς πορθμέας... εἰς Σαλαμῖνα πορθμεύοντας», Αισχίν.)
αρχ.
1. μεταφέρω κάποιον κάπου («ἀλλὰ μ' ἔκ γε τῆσδε γῆς πόρθμευσον ὡς τάχιστα», Σοφ.)
2. οδηγώ κάποιον σε μια κατάσταση («εἰς αἱματηρὸν γάμον ἐπόρθμευσας δόλῳ», Ευρ.)
3. μεταβιβάζω
4. μεταδίδω, παρέχω
5. διέρχομαι, διαβαίνω («πορθμεύειν Ἀχέροντος ὕδωρ», Ανθ. Παλ.)
6. μέσ. πορθμεύομαι
περνώ διά μέσου ή από πάνω
7. φρ. α) «πορθμεύω πόδα» ή «πορθμεύω ἴχνος» — κατευθύνω τα βήματά μου
β) «πορθμεύω διωγμόν» — επεκτείνω την καταδίωξη.

Greek Monotonic

πορθμεύω: (πορθμός), μέλ. -σω,
I. μεταφέρω ή διαπορθμεύω σε ισθμό, σε ποταμό, Λατ. trajicere, σε Ευρ.· πορθμεύω τινὰς εἰς Σαλαμῖνα, σε Αισχίν.· έπειτα, γενικά, μεταφέρω, φέρω, κουβαλώ, σε Τραγ. — Παθ., μεταφέρομαι ή διαπορθμεύομαι, περνώ από τη μια πλευρά στην άλλη, σε Ηρόδ., Ευρ.· με αιτ. τόπου, περνώ διαμέσου, σε Ευρ.
II. η Ενεργ. ως αμτβ., όπως Λατ. trajicere, διέρχομαι, σε Ανθ.

Greek (Liddell-Scott)

πορθμεύω: (πορθμὸς) διαπορθμεύω, μεταβιβάζω διὰ στενοῦ πόρου θαλάσσης ἢ ποταμοῦ κτλ. εἰς τὸ ἀπέναντι μέρος, Λατ. trajicere, στρατὸν Εὐρ. Ρῆσ. 429· τινὰς εἰς Σαλαμῖνα Αἰσχίν. 76. 10· ἀκολούθως καθόλου, μεταβιβάζω, διαβιβάζω, ἐφετμὰς τάσδε πόρθμευσον πάλιν Αἰσχύλ. Χο. 685· δεῦρο βρέφος Εὐρ. Ἴων 1599· γραφὰς πρὸς Ἄργος ὁ αὐτ. ἐν Ι. Τ. 735· ὡσαύτως, π. τινὰ ἐκ γῆς Σοφ. Τρ. 802, πρβλ. Εὐρ. Ι. Τ. 1358· π. πόδα, ἴχνος, ἄγω, τί γάρ ποτ’ ἐς γῆν τήνδ’ ἐπόρθμευσας πόδα; Εὐρ. Ι. Τ. 936· ἄκροισι δακτύλοισι πορθμεύων χνος 266· ― μεταφ. παρὰ τῷ Εὐρ., ὑπόμνησιν κακῶν εἰς δάκρυα π. Ὀρ. 1032· π. τινὰ εἰς αἱματηρὸν γάμον Ι. Τ. 371· ποῖ διωγμὸν πορθμεύεις; μέχρι τίνος ἐκτείνεις τὴν καταδίωξιν; αὐτόθι 1435· Ἀχέρων ἄχεα π. βροτοῖσιν Λικύμνιος 2· πορθμεύει γὰρ ἔμοιγε κύλιξ παρὰ σοῦ τὸ φίλημα Ἀνθ. Π. 5. 261. ― Παθ., διαπορθμεύομαι ἀπὸ τόπου εἰς τόπον, Ἡρόδ. 2. 97· π. ὄχοις Εὐρ. Τρῳ. 569· μετ’ αἰτ. τόπου, διέρχομαι ὑπεράνω ἢ διὰ μέσου, λευκὴν αἰθέρα πορθμευόμενος ὁ αὐτ. ἐν Ἀνδρ. 1229. ΙΙ. τὸ ἐνεργ. κεῖται ὡσαύτως ἀμετάβ., ὡς τὸ Λατ. trajicere, διέρχομαι, διαβαίνω, ποταμοὺς Πλάτ. Ἀξίοχ. 371Β· Ἀχέροντος ὕδωρ Ἀνθ. Π. 7. 68· κύματα Συλλ. Ἐπιγρ. 1988b. 1· τίς ἀστὴρ ὅδε π. Εὐρ. Ι. Α. 6.

Middle Liddell

πορθμεύω, fut. -σω πορθμός
I. to carry or ferry over a strait, river, Lat. trajicere, Eur.; π. τινὰς εἰς Σαλαμῖνα Aeschin.: then, generally, to carry, bring, Trag.:— Pass. to be carried or ferried over, to pass from place to place, Hdt., Eur.; c. acc. loci, to pass through, Eur.
II. the Act. is also used intr., like Lat. trajicere, to pass over, Anth.