ἄσπετος: Difference between revisions

|Definition=ἄσπετον, Ep. Adj. [[unspeakable]], [[unutterable]]; mostly in sense of [[unspeakably great]], <b class="b3">ἄ. αἰθήρ, ῥόος Ὠκεανοῖο, ὕλη, ὕδωρ</b>, Il.8.558, 18.403, 23.127, Od.5.101; ἀλκή Il.16.157; less freq. of number, [[countless]], ἄσπετα πολλά Od.4.75; κρέα ἄσπετα 9.162; <b class="b3">τρεῖτ' ἄσπετον</b> ye [[tremble]] [[unspeakably]], Il.17.332, cf. Q.S.11.127; <b class="b3">φωνὴ ῥεῖ ἄσπετος</b> [[flow]]s on [[unceasingly]], h. Ven.237; <b class="b3">ἄσπετος αἰών</b> [[endless]] [[time]], Emp.16.—Chiefly Epic, but found in Lyric, ἄσπετοι μέριμναι B.18.34, and rarely in Trag., θαῦμα S.''Tr.''961 (lyr.); χάλαζα E.''Tr.''78; δρυὸς ἄ. ἔρνος ''Cyc.'' 615 (lyr.); later Prose, <b class="b3">λείας ἄ. πλῆθος</b> [[falsa lectio|f.l.]] for [[ἄπλετον]], Plb.3.92.8. ([[ἀ-]] priv. + root sequ̯, cf. [[ἔννεπε]], [[ἔσπετε]] (Εν-σπετε), Lat. [[insece]].) A lengthened form ἀάσπετος is used by Q.S.3.673, 7.193, al.

|dgtxt=-ον<br /><b class="num">• Alolema(s):</b> [[ἀάσπετος]] Q.S.3.673, 7.193<br /><b class="num">1</b> ref. a la extensión y magnitud [[indecible]], [[inmenso]] de elementos primarios [[αἰθήρ]] <i>Il</i>.8.558, 16.300, οὖδας <i>Il</i>.19.61, 24.738, <i>Od</i>.22.269, ῥόος Ὠκεανοῖο <i>Il</i>.18.403, ἁλμυρὸν ὕδωρ <i>Od</i>.5.101, ὄμβρος <i>Il</i>.13.139, ὄμβρος καὶ χάλαζα E.<i>Tr</i>.78, ὕλη <i>Il</i>.2.455, 23.127, 24.784, βυθὸς ἄ. ἅλμης Call.<i>Fr</i>.378.2<br /><b class="num">•</b>de abstr. ἀλκή <i>Il</i>.16.157, cf. Opp.<i>C</i>.3.319, ζωή <i>Od</i>.14.96, ὦνος <i>Od</i>.14.297, ὄλβος Hes.<i>Op</i>.379, αἰών Emp.B 16, κῦδος <i>Il</i>.3.373, 18.165, θαῦμα S.<i>Tr</i>.961<br /><b class="num">•</b>del combate, etc., κυδοιμός <i>Il</i>.18.218, κλαγγή <i>Od</i>.14.412, ἰωχμός Hes.<i>Th</i>.683<br /><b class="num">•</b>de un objeto concreto [[inmenso]], [[tremendo]] δρυὸς ἄσπετον ἔρνος E.<i>Cyc</i>.615, en cont. precisos νέκυάς τε καὶ ἄσπετον ἔσιδεν [[αἷμα]] contempló los cadáveres y un mar de sangre</i>, <i>Od</i>.22.407, φωνὴ ῥεῖ ἄ. fluye incesante la voz</i>, <i>h.Ven</i>.237.<br /><b class="num">2</b> ref. al número [[incontable]], [[innumerable]], [[infinito]] gener. de pers., anim. y cuantificables, frec. en plu. δῶρα <i>Od</i>.13.135, 20.342, Q.S.7.193, κρέα <i>Od</i>.9.162, 557, 12.30, <i>Telegon</i>.1, δοῦρα Q.S.3.673, φάσγανα Nonn.<i>D</i>.28.180, cf. Nonn.<i>D</i>.36.373<br /><b class="num">•</b>ἄ. κύκλα ... ἐνιαυτῶν Nonn.<i>D</i>.32.215, de anim. <i>Il</i>.11.245, μῆλα A.R.2.143, χῆναι Oenom.5, θνητῶν, ὅσσα γε δῆλα γεγάκασιν ἄσπετα Emp.B 23.10, c. colectivos καρπὸς A.R.1.1142, δυσμενέων στρατός Nonn.<i>D</i>.39.301, χορός Nonn.<i>D</i>.40.239, <i>Par.Eu.Io</i>.10.41.<br /><b class="num">3</b> neutr. c. valor adverb. [[de manera indecible]], [[tremendamente]] τρεῖτ' ἄσπετον <i>Il</i>.17.332, κανάχησε δὲ τεύχη ἄσπετον Q.S.11.127, ἄσπετα πολλά riquezas sin cuento</i>, <i>Il</i>.11.704, <i>Od</i>.4.75.<br /><b class="num">• Etimología:</b> Comp. de *<i>sek^u̯</i>- ‘[[decir]]’ y [[ἀ-]] priv.

|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0373.png Seite 373]] (vgl. [[ἔσπετε]], [[ἐνισπεῖν]]), unaussprechlich, unsäglich, von unermeßlicher Menge, Größe, Hom. oft, z. B. [[αἰθήρ]] Il. 8, 558; [[οὖδας]] 19, 61; [[ῥόος]] ὠκεανοῖο 18, 403; ὕλη 23, 127; [[κῦδος]] 3, 373; [[ἀλκή]] 16, 157; [[ὅσσα]] τάδ' ἄσπετα πολλά Od. 4, 75; κρέα 9, 162; τρεῖτε ἄσπετον, d. i. sehr, Il. 17, 332; vgl. H. h. Ven. 237, nach Herm. φωνὴ τρεῖ ἄσπετον. Aehnl. Tragg.: θαῦμα Soph. Tr. 957; [[χάλαζα]] Eur. Tr. 78; δρυὸς [[ἔρνος]] Cycl. 611. Pol. 3, 92, 8 ἄσπετον [[πλῆθος]], [[varia lectio|v.l.]] ἄπλετον.

|btext=ος, ον :<br />qu'on ne peut exprimer par la parole, <i>d'où</i><br /><b>1</b> [[immense]], [[infini]] ; <i>adv.</i> • ἄσπετον extrêmement, fortement;<br /><b>2</b> [[innombrable]].<br />'''Étymologie:''' [[ἀ]], R. Σεπ dire, cf. ἔννεπε.

|auten=([[root]] σεπ, [[ἔσπετε]]): [[unspeakable]], [[inexpressible]], [[with]] [[regard]] to [[size]], numbers, or [[quality]]; [[hence]], [[immense]], [[endless]]; [[ὕλη]], [[αἰθήρ]], δῶρα, etc.; ἁλμυρὸν [[ὕδωρ]] &#x007C; ἄσπετον, ‘[[vast]] as it is,’ Od. 5.101; in ἄσπετον [[οὖδας]] the [[epithet]] is [[regularly]] [[due]] to the [[pathos]] of the [[situation]], Il. 19.61, Od. 13.395, etc.; κλαγγὴ συῶν, ‘[[prodigious]] squealing,’ Od. 14.412; adv., τρεῖτ' ἄσπετον, Il. 17.332.

|mltxt=[[ἄσπετος]], -ον (Α)<br /><b>1.</b> ο [[άρρητος]], ο [[ανέκφραστος]]<br /><b>2.</b> (για αριθμούς) ο [[αναρίθμητος]]<br /><b>3.</b> (<b>το ουδ. ως επίρρ.</b>) υπέρμετρα, υπερβολικά.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Ο τ. <i>ά</i>-<i>σπ</i>-<i>ετος</i> (του οποίου η αρχική [[σημασία]] [[είναι]] «[[άρρητος]]») <span style="color: red;"><</span> α<b>στερ.</b> <span style="color: red;">+</span> ([[ρίζα]]) <i>sek</i>^w-, αποτελεί ρηματικό επίθ. του [[εννέπω]] «[[λέγω]], [[μιλώ]]» (<span style="color: red;"><</span> <i>ενσέπω</i><br />[[πρβλ]]. <i>ενι</i>-<i>σπ</i>-<i>είν</i>). Πρόκειται για επίθ. της επικής [[κυρίως]] ποιήσεως ([[Όμηρος]]). Απαντά [[κυρίως]] με τη [[σημασία]] «αρρήτως, απερίγραπτα [[μεγάλος]]» για να χαρακτηρίσει τον αιθέρα, τον ωκεανό, το [[νερό]], το [[δάσος]], την [[αλκή]] κ.ά. Λιγότερο [[συχνά]] χρησιμοποιείται με τη [[σημασία]] «[[αναρίθμητος]]» για να δηλώσει αριθμό. Η λ. μαρτυρείται [[επίσης]] σπανιότερα στον Εμπεδοκλή, στους λυρικούς (Βακχυλίδη), στους τραγικούς (Σοφοκλή, Ευριπίδη) και στη μεταγενέστερη [[πεζογραφία]] (Πολύβιο). Αξιοσημείωτο [[είναι]] [[τέλος]] ότι ο [[επικός]] Κόιντος ο [[Σμυρναίος]] χρησιμοποιεί τον παρεκτεταμένο τ. <i>αάσπετος</i> ([[πρβλ]]. [[αάσχετοςάσχετος]])].

|elrutext='''ἄσπετος:''' [[εἰπεῖν]] [[невыразимый]], [[несказанный]], т. е. [[безмерный]], [[огромный]] ([[ῥόος]] Ὠκεανοῖο, [[κυδοιμός]], [[ἀλκή]], [[κλέος]] Hom.; [[φωνή]] HH; [[θαῦμα]] Soph.; δρυὸς [[ἔρνος]] Eur.; [[πῦρ]] Plut.).

|ftr='''ἄσπετος''': {áspetos}<br />'''Meaning''': [[unendlich]], [[unermeßlich]] (ep. poet. seit Il.).<br />'''Etymology''': Eigentlich [[unsäglich]], [[ἄσπετος]], als negiertes Verbaladjektiv zu [[ἐννέπω]] (aus *ἐνσέπω), [[ἐνισπεῖν]] (s. d.).<br />'''Page''' 1,168