3,274,827
edits
καθαγίζω: Difference between revisions
m
Text replacement - "S.''Ant.''" to "S.''Ant.''"
(13_6b) |
|||
| (38 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=kathagizo | |Transliteration C=kathagizo | ||
|Beta Code=kaqagi/zw | |Beta Code=kaqagi/zw | ||
|Definition=Att. fut. | |Definition=Att. fut. -ιῶ: Ion. fut. inf.<br><span class="bld">A</span> κατ-αγιεῖν [[Herodotus|Hdt.]]1.86:—[[devote]], [[dedicate]], <b class="b3">ἀκροθίνια θεῶν ὅτεῳ δή</b> [[l.c.]]; νήττῃ πυρούς [[Aristophanes|Ar.]]''[[The Birds|Av.]]''566, cf. ''Lys.''238, Pl.''Criti.''120a, Men. 319.13, etc.; especially of a burnt offering, <b class="b3">θυμιήματα κ.</b> [[Herodotus|Hdt.]]2.130; <b class="b3">κ. πυρί</b> ib.47; κ. ἐπὶ πύρης Id.7.167; ἐπὶ τοῦ βωμοῦ Id.1.183; ἀρκεύθου ξύλοις Paus.2.10.5: abs., [[Herodotus|Hdt.]]2.40, etc.; [[make offerings]] to the dead, Luc. ''Luct.''9:—Pass., cj. in Ph.1.190 (<b class="b3">καταγιζ-</b> Pap., <b class="b3">καθαγνιζ-</b> codd.), 558 (<b class="b3">καθαγνιζ-</b> codd.).<br><span class="bld">II</span> generally, [[burn]], <b class="b3">καταγιζομένου τοῦ καρποῦ τοῦ ἐπιβαλλομένου [ἐπὶ τὸ πῦρ]</b> [[Herodotus|Hdt.]]1.202; esp. [[burn]] a dead body, <b class="b3">τὸ σῶμα τοῦ Καίσαρος ἐν ἀγορᾷ κ.</b> Plu.''Ant.''14, cf. ''Brut.''20; so (as cj. for [[καθήγνισαν]]) <b class="b3"> ὅσων σπαράγματ' ἢ κύνες καθήγισαν</b> whose mangled bodies dogs [[have buried]], i.e. [[devoured]], [[Sophocles|S.]]''[[Antigone|Ant.]]''1081 (= <b class="b3">μετὰ ἄγους ἐκόμισαν</b>, Sch.). | ||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1279.png Seite 1279]] widmen, weihen, heiligen, bes. opfern; Ar. Lys. 238 φέρ' ἐγὼ καθαγίσω τήνδε (κύλικα); Av. 566 ἢν δὲ Ποσειδῶνι τις οἶν θύῃ, νήττῃ πυροὺς καθαγίζειν; Plat. πάντα τοῦ ταύρου τὰ [[μέλη]] Critia. 119 e; τοὺς τρίποδας τοῖς θεοῖς Ath. XI, 489 c; als Opfer verbrennen, Her. 1, 86. 7, 54 u. öfter, καταγιζόμενον πυρὶ [[θυμίημα]] 1, 198; Sp., τοὺς κακούργους μετ' ἄλλων πολλῶν ἀπαρχῶν D. Sic. 5, 32; verbrennen, ohne daß man an Opfer zu denken hat, ὀσφραινομένους καταγιζομένου τοῦ καρποῦ τοῦ ἐπιβαλλομένου ἐπὶ τὸ πῦρ μεθύσκεσθαι Her. 1, 202; Todte verbrennen, το [[σῶμα]] τοῦ Καίσαρος ἐν τῇ ἀγορᾷ καθαγίσαι Plut. Anton. 14, vgl. Brut. 20; Todtenopfer darbringen, τρέφονται ταῖς παρ' ἡμῖν χοαῖς καὶ τοῖς καθαγιζομένοις ἐπὶ τῶν τάφων Luc. de luct. 9; Philostr. – Vgl. [[καθαγνίζω]]. | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1279.png Seite 1279]] widmen, weihen, heiligen, bes. opfern; Ar. Lys. 238 φέρ' ἐγὼ καθαγίσω τήνδε (κύλικα); Av. 566 ἢν δὲ Ποσειδῶνι τις οἶν θύῃ, νήττῃ πυροὺς καθαγίζειν; Plat. πάντα τοῦ ταύρου τὰ [[μέλη]] Critia. 119 e; τοὺς τρίποδας τοῖς θεοῖς Ath. XI, 489 c; als Opfer verbrennen, Her. 1, 86. 7, 54 u. öfter, καταγιζόμενον πυρὶ [[θυμίημα]] 1, 198; Sp., τοὺς κακούργους μετ' ἄλλων πολλῶν ἀπαρχῶν D. Sic. 5, 32; verbrennen, ohne daß man an Opfer zu denken hat, ὀσφραινομένους καταγιζομένου τοῦ καρποῦ τοῦ ἐπιβαλλομένου ἐπὶ τὸ πῦρ μεθύσκεσθαι Her. 1, 202; Todte verbrennen, το [[σῶμα]] τοῦ Καίσαρος ἐν τῇ ἀγορᾷ καθαγίσαι Plut. Anton. 14, vgl. Brut. 20; Todtenopfer darbringen, τρέφονται ταῖς παρ' ἡμῖν χοαῖς καὶ τοῖς καθαγιζομένοις ἐπὶ τῶν τάφων Luc. de luct. 9; Philostr. – Vgl. [[καθαγνίζω]]. | ||
}} | |||
{{bailly | |||
|btext=<b>I.</b> déposer pour une consécration, consacrer, offrir en sacrifice, <i>acc. ; abs.</i> offrir un sacrifice aux mânes (<i>lat.</i> parentare);<br /><b>II.</b> <i>particul.</i> offrir un sacrifice par le feu, brûler pour un sacrifice : καθ. πυρί HDT, καθ. ἐπὶ πύρης HDT déposer sur un bûcher :<br /><b>1</b> [[brûler]] <i>en gén.</i><br /><b>2</b> <i>p. ext.</i> enterrer un mort après l'avoir brûlé sur le bûcher ; enterrer, ensevelir <i>en gén.</i> : ὅσων σπαράγματα κύνες καθήγισαν SOPH de tous ceux dont les chiens ont enseveli, <i>càd</i> dévoré les membres déchirés.<br />'''Étymologie:''' [[κατά]], [[ἁγίζω]]. | |||
}} | |||
{{elnl | |||
|elnltext=καθ-αγίζω, Ion. καταγίζω, fut. καθαγίσω of καθαγιῶ, Ion. inf. fut. καταγιεῖν, wijden:; νήττῃ πυροὺς καθαγίζειν tarwekorrels aan de eend wijden Aristoph. Av. 566; offeren:; καταγίζουσι λιβανωτοῦ χίλια τάλαντα zij offeren 1000 talenten wierook Hdt. 1.183.2; uitbr. verbranden (i.h.b. bij begrafenisritueel):. τὸ σῶμα του Καίσαρος ἐν ἀγορᾷ καθαγίζειν het lijk van Caesar op de markt verbranden Plut. Ant. 14.8; τὰ καθαγιζόμενα ἐπὶ τῶν τάφων de brandoffers op de graven Luc. 40.9. | |||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''κᾰθᾰγίζω:''' ион. [[καταγίζω|κατᾰγίζω]]<br /><b class="num">1</b> культ. [[совершать приношение]], [[торжественно приносить в дар]] (πυρούς τινι Arph.; πάντα τοῦ ταύρου τὰ [[μέλη]] Plat.);<br /><b class="num">2</b> [[сжигать в виде жертвы]] (θυμιήματα Her.; κακούργους Diod.): κ. πυρί или ἐπὶ πυρῆς Her. возлагать на костер (для сожжения в жертву);<br /><b class="num">3</b> [[предавать огню]], [[сжигать]] (τὸν καρπόν Her.; τὸ σῶμά τινος Plut.);<br /><b class="num">4</b> [[хоронить]], [[погребать]]: ὅσων σπαράγματα ἢ κύνες καθήγισαν, ἢ θῆρες Soph. чьи растерзанные останки погребли (в себе, т. е. пожрали) псы или дикие звери. | |||
}} | |||
{{grml | |||
|mltxt=[[καθαγίζω]] και ιων. τ. [[καταγίζω]] (Α)<br /><b>1.</b> [[προσφέρω]] [[κάτι]] σε θεό, [[αφιερώνω]] σε θεό, [[καθιερώ]] («ἀκροθίνια ταῦτα καταγιεῖν θεῶν ὅτεῳ, δή», <b>Ηρόδ.</b>)<br /><b>2.</b> [[ιδίως]] για [[θυσία]] [[πάνω]] σε [[φωτιά]] («θυμιήματα δὲ παρ' αὐτῆ παντοῑα καταγίζουσι», <b>Ηρόδ.</b>)<br /><b>3.</b> [[αφιερώνω]], [[προσφέρω]] [[κάτι]] στις ψυχές τών [[νεκρών]] («τρέφονται δὲ ταῖς παρ' ἡμῶν χοαῖς καὶ τοῖς καθαγιζομένοις ἐπὶ τῶν τάφων», <b>Λουκιαν.</b>)<br /><b>4.</b> (γενικώς) [[καίω]] («καταγιζομένου τοῦ καρποῦ», <b>Ηρόδ.</b>)<br /><b>5.</b> [[καίω]] νεκρό [[σώμα]] («τὸ [[σῶμα]] τοῦ Καίσαρος ἐν ἀγορᾱ καθαγίζειν», <b>Πλούτ.</b>)<br /><b>6.</b> [[κατατρώγω]], [[καταβροχθίζω]] και συνεκδ. [[ενταφιάζω]], [[θάβω]] («ὅσων σπαράγματ' ἤ κύνες καθήγισαν» — όσων τα κατασπαραγμένα σώματα έθαψαν οι σκύλοι, δηλ. τά καταβρόχθισαν, τά κατέφαγαν, <b>Σοφ.</b>).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> <i>κατ</i>(<i>α</i>)- <span style="color: red;">+</span> [[ἁγίζω]]. | |||
}} | |||
{{lsm | |||
|lsmtext='''καθᾰγίζω:''' μέλ. Αττ. <i>-ιῶ</i>, Ιων. κατ-·<br /><b class="num">I.</b> [[αφοσιώνω]], [[αφιερώνω]], [[προσφέρω]] σε θεό, <i>τί τινι</i>, σε Ηρόδ., Αριστοφ. κ.λπ.· λέγεται για [[θυσία]] μέσω φωτιάς, σε Ηρόδ.· κάνω, [[δίνω]] προσφορές, [[προσφέρω]] θυσίες στις ψυχές των [[νεκρών]], Λατ. parentare, σε Λουκ.<br /><b class="num">II.</b> γενικά, [[καίω]], <i>καταγιζομένου τοῦ καρποῦ</i>, σε Ηρόδ.· [[καίω]] νεκρό [[σώμα]], [[ακόμη]] και [[θάβω]], σε Πλούτ.· ομοίως και, <i>ὅσων σπαράγματ' ἢ κύνες καθήγισαν</i>, όσων τα κατασπαραγμένα σώματα έθαψαν τα σκυλιά, δηλ. τα κατέφαγαν, τα κατεσπάραξαν, σε Σοφ. | |||
}} | |||
{{ls | |||
|lstext='''καθαγίζω''': μέλλ. -ίσω, Ἀττ. -ιῶ· Ἰων. καταγιῶ Ἡρόδ. 1. 86. Καθιερῶ, [[προσφέρω]] εἰς θεόν τινα, τινί τι, ἀκροθίνια [[ταῦτα]] καταγιεῖν θεῶν ὅτεῳ δὴ Ἡρόδ. [[ἔνθα]] ἀνωτ., Ἀριστοφ. Ὄρν. 566, πρβλ. Λυσιστρ. 238, Πλάτ. κλ.· - ἐπὶ θυσίας διὰ [[πυρός]], θυμιήματα κ. Ἡρόδοτ. 2. 130· κ. πυρὶ [[αὐτόθι]] 47· κ. ἐπὶ πυρῆς 7. 167· ἐπὶ τοῦ βωμοῦ 1. 183· ἀπολ., 2. 40, κτλ.: - [[προσφέρω]] προσφορὰς εἰς τὰς ψυχὰς τῶν νεκρῶν, Λατ. parentare, Λουκ. περὶ Πένθους 9. ΙΙ. [[καθόλου]], [[καίω]], καταγιζομένου τοῦ καρποῦ τοῦ ἐπιβαλλομένου ἐπὶ τὸ πῦρ Ἡρόδ. 1. 202· - [[καίω]] νεκρὸν [[σῶμα]], ἔτι δὲ καὶ [[θάπτω]], Πλούτ. Ἀντών. 14, πρβλ. Βροῦτ. 20· οὕτω πιθαν. ἐν Σοφ. Ἀντ. 1081, ὅσων σπαράγματ’ ἢ κύνες καθήγισαν, ὅσων τὰ κατεσπαραγμένα σώματα κύνες ἔθαψαν, δηλ. κατέφαγον, (Λαυρ. Κῶδ. καθήγνισαν· ἀλλ’ ὁ Σχολ. ἑρμηνεύει, μετὰ ἅγους ἐκόμισαν· ὁ Δινδ. ἕπεται τῷ Wunder νομίζοντι ὅτι οἱ στίχοι 1080-1083 [[εἶναι]] νόθοι), ἴδε σημ. Jebb, [[ὅστις]] παραδέχεται τὴν γραφὴν καθήγνισαν. | |||
}} | |||
{{mdlsj | |||
|mdlsjtxt=fut. [[Attic]] ιῶ ionic κατ-<br /><b class="num">I.</b> to [[devote]], [[dedicate]], [[offer]] to a god, τί τινι Hdt., Ar., etc.:—of a [[burnt]] [[offering]], Hdt.:— to make offerings to the manes, Lat. parentare, Luc.<br /><b class="num">II.</b> [[generally]], to [[burn]], καταγιζομένου τοῦ καρποῦ Hdt.:— to [[burn]] a [[dead]] [[body]], and [[even]] to [[bury]], Plut.:—so, ὅσων σπαράγματ' ἢ κύνες καθήγισαν whose [[mangled]] bodies dogs [[have]] buried, i. e. [[devoured]], Soph. | |||
}} | |||
{{mantoulidis | |||
|mantxt=(=[[ἀφιερώνω]]). Σύνθετο ἀπό τό [[κατά]] + [[ἁγίζω]] (=[[ἀφιερώνω]]) ἀπό τό [[ἅγιος]].<br><b>Παράγωγα:</b> [[καθαγισμός]] (=[[καθιέρωση]]). | |||
}} | }} | ||