3,258,211
edits
(39 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=vevaios | |Transliteration C=vevaios | ||
|Beta Code=be/baios | |Beta Code=be/baios | ||
|Definition= | |Definition=βέβαιον (so always in Th., Pl.), also βεβαία, βέβαιον (v. infr.): ([[βαίνω]]):—<br><span class="bld">A</span> [[firm]], [[steady]], [[κρύσταλλος]] Th.3.23; [[ὄχημα]] [[Plato|Pl.]]''[[Phaedo|Phd.]]'' 85d (Comp.); [[γῆ βέβαιος]] = [[terra firma]], Arr.''An.''2.21.5; [[steadfast]], [[durable]], [[ὁμιλία]]… πιστὴ καὶ βέβαιος S.''Ph.''71; ἀρετῆς βέβαιαι… αἱ κτήσεις μόνης Id.''Fr.''194; [[ψῆφος]] βεβαία E.''El.''1263; τὴν χάριν βέβαιον ἔχειν Th.1.32; οὐδέπω βέβαιος ἦν ἡ [[σωτηρία]] And.1.53; εἰρήνην βεβαίαν ἀγαγεῖν Isoc.4.173; φιλία βέβαιος [[Plato|Pl.]]''[[Symposium|Smp.]]'' 182c; βεβαίου τε καὶ καθαρᾶς ἡδονῆς γεύεσθαι Id.''R.'' 586a; δόξαι καὶ πίστεις βέβαιοι καὶ ἀληθεῖς Id.''Ti.''37b, etc.<br><span class="bld">b</span> [[sure]], [[certain]], τέκμαρ [[Aeschylus|A.]]''[[Prometheus Vinctus|Pr.]]''456; ἄκεα Id.''Eu.''506 (lyr.); τοξεύματα [[Sophocles|S.]]''[[Antigone|Ant.]]''1086; <b class="b3">πύλας β. παρέχειν</b> make [[safe]], [[secure]], Th.4.67; <b class="b3">βεβαιότερος κίνδυνος</b> a [[sure]]r [[game]], Id.3.39: Sup. βεβαιότατος Id.1.124; <b class="b3">βέβαιόν ἐστί τινι ὅτι</b>… D.H.3.35; <b class="b3">τὰ παρ' ἀνθρώπων αὐτῷ β. ἦν</b> ibid.; but <b class="b3">β. παρέχειν τὰν ὠνάν</b> [[confirm]], [[guarantee]], ''GDI''1867, al. (Delph.); μένειν κυρίαν καὶ β.… συγχώρησιν ''BGU''1058.47 (i B. C.).<br><span class="bld">2</span> of persons, etc., [[steadfast]], [[constant]], φίλος [[Aeschylus|A.]]''[[Prometheus Vinctus|Pr.]]''299 (Comp.), cf. Th.5.43, etc.: c. inf., <b class="b3">βεβαιότεροι μηδὲν νεωτεριεῖν</b> [[more certain]] to make no change, Th.3.11.<br><span class="bld">3</span> [[τό βέβαιον]] = [[certainty]], [[Herodotus|Hdt.]]7.50, cf. [[Plato|Pl.]]''[[Philebus|Phlb.]]'' 59c, etc.; but [[τό βέβαιον τῆς διανοίας]] = [[firmness]], [[resolution]], Th.2.89.<br><span class="bld">b</span> [[security]], [[guarantee]], τὸ δημόσιον βέβαιον ''IG''12.189.<br><span class="bld">II</span> Adv. [[βεβαίως]] [[Aeschylus|A.]]''[[Agamemnon|Ag.]]''15; [[βεβαίως]] κλῃστόν Th.2.17; [[βεβαίως]] [[οἰκέω|οἰκεῖσθαι]] Id.1.2; [[ἔχειν]], [[γνῶναι]], [[δημοκρατεῖσθαι]], D.8.41, 39, 10.4: Comp. βεβαιότερον, οἰκεῖν Th.1.8; βεβαιοτέρως Isoc.8.60, Porph.''Abst.''1.11: Sup. βεβαιότατα Th.6.91. | ||
}} | |||
{{DGE | |||
|dgtxt=-ον<br /><b class="num">• Alolema(s):</b> eol. [[βέβαος]] <i>IG</i> 12(2).30.9 (Mitilene I d.C.)<br /><b class="num">• Morfología:</b> [tb. -ος, -α, -ον E.<i>El</i>.1263, <i>Ep.Hebr</i>.6.19]<br /><b class="num">I</b> <b class="num">1</b>[[firme]], [[seguro]], [[sólido]]<br /><b class="num">a)</b> de concr. κρύσταλλος ... οὐ β. Th.3.23, ὄχημα Pl.<i>Phd</i>.85d, γῆ β. tierra firme</i> Arr.<i>An</i>.2.21.5, ὁπλίταις ... βεβαίους τὰς πύλας παρέσχον ofrecieron a los hoplitas las puertas seguras</i>, e.e. garantizaron su uso seguro</i> Th.4.67, [[ἄγκυρα]] ... ἀσφαλὴς καὶ βεβαία un [[ancla]] segura y firme</i>, <i>Ep.Hebr</i>.l.c., τοξεύματα β. flechas certeras</i> S.<i>Ant</i>.1086, τὸ γὰρ ἐς ἄνδρα οὐ βέβαιοι pues en lo tocante a la virilidad (los ejercicios gimnásticos) no la garantizan</i> Philostr.<i>Gym</i>.29;<br /><b class="num">b)</b> de abstr. τέκμαρ A.<i>Pr</i>.456, ἄκεα A.<i>Eu</i>.506, ἀρετῆς βέβαιαι ... αἱ κτήσεις S.<i>Fr</i>.201d, cf. Moschio Trag.9.6, ψήφου β. τ' ἐστὶν ... θέσις E.l.c., πλοῦτος E.<i>Fr</i>.354.3, ὄλβος E.<i>Fr</i>.303.2, νίκη Democr.B 176, [[χάρις]] Th.1.32, κίνδυνον ἡγησάμενοι βεβαιότερον Th.3.39, βέβαιον μὲν οὐδὲν εἰ μὴ τό τε καταθανεῖν Critias B 49, φιλία Pl.<i>Smp</i>.182c, 209c, ἡδονή Pl.<i>R</i>.586a, δόξαι καὶ πίστεις Pl.<i>Ti</i>.37b, cf. Arist.<i>Metaph</i>.1008<sup>a</sup>16, 1011<sup>b</sup>13, 1005<sup>b</sup>11, [[LXX]] 3<i>Ma</i>.5.31, 1<i>Ep.Clem</i>.1.2, [[εἰρήνη]] Isoc.4.173, τύχαι Theodect.16.3, [[σωτηρία]] And.<i>Myst</i>.53, [[πνεῦμα]] [[LXX]] <i>Sap</i>.7.23, [[ἐλπίς]] 2<i>Ep.Cor</i>.1.7, [[ἀρχή]] <i>Ep.Hebr</i>.3.14, ὁ λόγος <i>Ep.Hebr</i>.2.2, ἐπαγγελία <i>Ep.Rom</i>.4.16, βεβαίαν ... τὴν κλῆσιν καὶ ἐκλογὴν ποιεῖσθαι 2<i>Ep.Petr</i>.1.10, βέβαιον ἀνθρώπῳ οὐδέν Philostr.<i>VS</i> 480<br /><b class="num">•</b>neutr. plu. como adv. [[del modo más seguro]] βεβαιότατα ... ἄν τις ... τοὺς πολεμίους βλάπτοι Th.6.91.<br /><b class="num">2</b> de pers. [[seguro]], [[leal]], [[firme]] φίλος A.<i>Pr</i>.297, Ar.<i>Pl</i>.836, φίλη Ar.<i>Lys</i>.1017, Λακεδαιμόνιοι Th.5.43, cf. Hippon.220.6<br /><b class="num">•</b>[[seguro]], [[convencido]] ἅπαντες βεβαιότεροι ἂν ἡμῖν ἦσαν μηδὲν νεωτεριεῖν todos habríamos estado más seguros de que no iban a alterar la situación</i> Th.3.11, cf. D.H.3.35.<br /><b class="num">3</b> en fórmulas legales [[seguro]], [[firme]], [[garantizado]] τὸ δɛ̄μόσιον βέβαιον (<i>uel</i> -ον) τον χρɛ̄μάτον <i>IG</i> 1<sup>3</sup>.245.1 (V a.C.), βέβαιον παρέχετω ... τὰν ὠνάν <i>GDI</i> 1867.6 (Delfos II a.C.), βέβαιον ποιεῖν [[garantizar]]</i>, <i>IClaros</i> M 1.35 (II a.C.), μίσθωσις <i>PAmh</i>.85.21, (ἄρουρας) παρέξασθαι ... ταύτας ... βεβαίας ἀπὸ πάντων transmitir estas (tierras) garantizadas contra todo riesgo</i>, <i>POxy</i>.290.40 (ambos I d.C.), cf. 3690.16 (II d.C.), <i>PFouad</i> 21.20 (III d.C.), πάντα κύρια καὶ βέβαια <i>PYadin</i> 19.25 (II d.C.), frec. la misma fórmula κύριος καὶ [[βέβαιος]] ref. a distintos doc. ([[συγγραφή]], [[ἐντολή]], [[ἀποχή]], etc.) <i>BGU</i> 1002.14, 1058.47 (ambos I a.C.), <i>PLips</i>.38.6, <i>PFlor</i>.95.11, 25, <i>PGrenf</i>.2.76.21 (todos IV d.C.), <i>PStras</i>.46.24, 47.26, 49, <i>PMasp</i>.161.12 (todos VI d.C.).<br /><b class="num">II</b> subst. [[τό βέβαιον]]<br /><b class="num">1</b> [[certeza]], [[seguridad]] ὑμῖν δὲ τὸ β. ... παρεχέτω Pl.<i>Ep</i>.346b, cf. 358c, Hdt.7.50, [[τῆς διανοίας τό βέβαιον]] Th.2.89.<br /><b class="num">2</b> [[firmeza]], [[garantía]] del carácter de los μοχθηροί Arist.<i>EN</i> 1159<sup>b</sup>8<br /><b class="num">•</b>[[estabilidad]] τὸ γὰρ βέβαιον οὐκ ἔχει πλούτου φύσις Amph.<i>Seleuc</i>.21.<br /><b class="num">3</b> esp. en pap. [[seguridad]], [[garantía]] en fórmulas legales παρακαταθέμενος ... τὸ [[ἀργύριον]] ἵν' ἐν βεβαίῳ τὸ ἀναλαβεῖν ὀφειλόμενα ᾖ colocando en depósito el dinero para que la recuperación de las deudas esté en garantía, e.e. para que esté garantizada</i>, <i>POxy</i>.237.8.16, βέβαιόν μοι εἶναι θέλω <i>BGU</i> 326.2.3, 9 (ambos II d.C.), ἔχειν [[τό βέβαιον]] <i>PStras</i>.22.23 (III d.C.).<br /><b class="num">III</b> adv. [[βεβαίως]] = [[firmemente]] μὴ [[βεβάως]] ... λίθον κίνεις Alc.344, νόῳ παρεόντα β. Parm.B 4.1, ἔχειν D.8.41, cf. Arist.<i>EN</i> 1105<sup>a</sup>33, γνῶναι D.8.39<br /><b class="num">•</b>[[sólidamente]] κλῃστόν Th.2.17<br /><b class="num">•</b>[[de modo estable]] Ἑλλὰς ... οὐ ... β. οἰκουμένη Th.1.2, πόλις δημοκρατουμένη β. D.10.4<br /><b class="num">•</b>[[eficazmente]], [[sólidamente]] βεβαιοτέρως ἂν ἔχοι Isoc.8.60, ἀνεῖρξαι Porph.<i>Abst</i>.1.11<br /><b class="num">•</b>en la fórmula legal κυρίως καὶ β. con validez y garantía</i>, <i>PYadin</i> 19.23 (II d.C.), cf. <i>PKöln</i> 232.17 (IV d.C.).<br /><b class="num">• Etimología:</b> Se rel. gener. c. la r. *<i>g<sup>u̯</sup>eH2</i>- ‘[[ir]]’, cf. [[βαίνω]], ἔβᾱν y red. Quizá del part. perf. *βεβα-υσ-ιος como *Ϝιδ-υσ-ιος > ἰδυῖος. | |||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0440.png Seite 440]] att. gew. 2 End., z. B. immer Thuc., [[βέβαιος]] [[χάρις]] 1, 32, cf. Thom. Mag. ([[βαίνω]]); [[feststehend]], [[fest]], [[κρύσταλλος]] Thuc. 3, 23; [[ὄχημα]] Plat. Phaed. 85 d; γῆ Arr. An. 2, 21, 6; öfter übertr., fest, | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0440.png Seite 440]] att. gew. 2 End., z. B. immer Thuc., [[βέβαιος]] [[χάρις]] 1, 32, cf. Thom. Mag. ([[βαίνω]]); [[feststehend]], [[fest]], [[κρύσταλλος]] Thuc. 3, 23; [[ὄχημα]] Plat. Phaed. 85 d; γῆ Arr. An. 2, 21, 6; öfter übertr., fest, [[zuverlässig]], [[sicher]]; von Personen, Thuc. 5, 43; so βεβαιότεροι ἂν [[ἦσαν]] μηδὲν νεωτεριεῖν 3, 11; [[φίλος]] Aesch. Prom. 297; Ar. Plut. 836; [[φίλη]] Lys. 1017; [[φιλία]] Plat. Conv. 183 c; Folgde; [[τέκμαρ]], [[ἄκος]], Aesch. Prom. 754 Eum. 482; [[τόξευμα]], [[ὁμιλία]], [[τέχνη]], Soph. Ant. 1073 Phil. 71 Tr. 618; τὸ βέβαιον [[εἰδέναι]] Her. 7, 50; ἤθη, <span class="ggns">Gegensatz</span> εὐμετάβολα, Plat. Rep. VI, 503 c; [[λόγος]] β. καὶ [[ἀληθής]] Phaed. 90 c u. öfter; [[χάρις]] Thuc. 1, 32; [[δόξα]] Plat. Tim. 37 b; βεβαία [[εἰρήνη]] Isocr. 4, 173; [[οὐσία]] Is. 1, 22; [[εὐτυχία]] Plut. Fab. 27; [[φρόνημα]] Thes. 6 u. sonst; τὸ βέβαιον, Sicherheit, Her. 7, 50. – Adv. βεβαίως, Aesch. Ag. 15 u. Folgde; βεβαιοτέρως ἔχει Isocr. 8, 60. | ||
}} | |||
{{bailly | |||
|btext=ος <i>ou</i> α, ον :<br /><b>I.</b> [[ferme]], [[solide]];<br /><b>II.</b> <i>fig.</i><br /><b>1</b> ferme, constant : [[φίλος]] [[βέβαιος]] ESCHL ami sûr <i>ou</i> fidèle ; βεβαία [[εἰρήνη]] ISOCR paix solide ; τῆς διανοίας τὸ βέβαιον THC esprit ferme et résolu;<br /><b>2</b> [[qui est à l'abri du danger]] : πύλαι βέβαιοι THC portes sûres, à l'abri de toute surprise;<br /><b>3</b> [[sûr]], [[certain]] : [[τέκμαρ]] βέβαιον ESCHL preuve certaine ; βέβαια τοξεύματα SOPH traits qui vont sûrement au but (<i>ou</i> lancés d'une main ferme, bien assurée) ; [[κίνδυνος]] [[βέβαιος]] THC danger certain ; <i>en parl. de pers.</i> βεβαιότεροι ἂν [[ἦσαν]] μηδὲν νεωτεριεῖν THC il serait plus certain qu'ils ne feraient aucun changement ; τὸ βέβαιον HDT la certitude;<br /><i>Cp.</i> βεβαιότερος, <i>Sp.</i> βεβαιότατος.<br />'''Étymologie:''' R. Βα avec redoubl. | |||
}} | }} | ||
{{ | {{elnl | ||
| | |elnltext=[[βέβαιος]] -α -ον, f. ook -ος [~ [[βαίνω]] ?] adv. comp. βεβαιότερον en βεβαιοτέρως, adv. superl. βεβαιότατα; stevig, zeker, stabiel<br /><b class="num">1.</b> stevig, solide:. ἐπὶ βεβαιοτέρου ὀχήματος op een meer solide vaartuig Plat. Phaed. 85d; [[κρύσταλλος]]... οὐ [[βέβαιος]] onbetrouwbaar (d.w.z. niet stevig) ijs Thuc. 3.23.5.<br /><b class="num">2.</b> overdr. vast(staand), zeker<br /><b class="num">3.</b> bestendig, stabiel:; ἐλευθερίαν βεβαιοτέραν een duurzamere vrede Thuc. 7.68.3; subst..; [[εἰδέναι]]... ἄνθρωπον ἐόντα [[κῶς]] χρὴ τὸ βέβαιον; hoe moet je, als je een mens bent, weten wat vaststaat? Hdt. 7.50.2; adv..; Λακεδαιμονίοις... φίλους [[γενέσθαι]] [[βεβαίως]] vaste vriendschap te sluiten met de Spartanen Thuc. 4.20.3; adv. comp.. βεβαιότερον ᾤκουν ze vestigden zich permanenter Thuc. 1.8.3.<br /><b class="num">4.</b> zeker, betrouwbaar, veilig:; [[τέκμαρ]] β. een zeker voorteken Aeschl. PV 456; τοξεύματα β. rake pijlschoten Soph. Ant. 1086; pred.. τοῖς... ὁπλίταις βεβαίους τὰς πύλας [[παρέσχον]] ze stelden de poorten veilig voor de hoplieten Thuc. 4.67.5.<br /><b class="num">5.</b> van personen standvastig, betrouwbaar:. [[φίλος]]... βεβαιότερος een standvastiger vriend Aeschl. PV 297; οὐ δοκοῦντας βεβαίους [[εἶναι]] ἐξήλασαν ze verdreven degenen die niet betrouwbaar leken te zijn Thuc. 2.102.1. | ||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''βέβαιος:''' и 3<br /><b class="num">1</b> [[крепкий]], [[прочный]], [[надежный]] ([[κρύσταλλος]] Thuc.; [[ὄχημα]] Plat.; [[εἰρήνη]] Isocr.);<br /><b class="num">2</b> [[неизменный верный]] ([[φίλος]] Aesch.; [[φιλία]] Plat., Arst.; [[σύμμαχος]] Plut.);<br /><b class="num">3</b> [[достоверный]], [[несомненный]] ([[τέκμαρ]] Aesch.; [[ψῆφος]] Eur.; [[κίνδυνος]] Thuc.; [[λόγος]] Plat.; [[σημεῖον]] Plut.);<br /><b class="num">4</b> [[меткий]] ([[τόξευμα]] Soph.);<br /><b class="num">5</b> [[уверенный]] (в себе) ([[φρόνημα]] Plut.);<br /><b class="num">6</b> [[безопасный]] (τινι Thuc.). | |||
}} | }} | ||
{{ | {{etym | ||
| | |etymtx=Grammatical information: adj. OK<br />Meaning: [[firm]], [[steady]] (Ion.-Att.).<br />Derivatives: [[βεβαιότης]] f. [[stability]] (Pl.), denomin. [[βεβαιόω]] [[establish]] (Ion.-Att.).<br />Origin: GR [a formation built with Greek elements]<br />Etymology: Generally connected with [[βῆναι]], though the formation is unclear; hardly with Wackernagel Unt. 113 A. 1 from <b class="b3">*βεβα-υσ-ιος</b> (cf. <b class="b3">*Ϝιδ-υσ-ιος</b> > [[ἰδυιος]]). | ||
}} | }} | ||
{{ | {{mdlsj | ||
| | |mdlsjtxt=[[βαίνω]]<br /><b class="num">I.</b> [[firm]], [[steady]], [[steadfast]], [[sure]], [[certain]], Aesch., etc.; βεβαιότερος [[κίνδυνος]] a surer [[game]], Thuc.<br /><b class="num">2.</b> of persons, [[steadfast]], [[steady]] [[sure]], [[constant]], Aesch., etc.; c. inf., βεβαιότεροι μηδὲν νεωτεριεῖν [[more]] [[certain]] to make no [[change]], Thuc.<br /><b class="num">3.</b> τὸ βέβαιον [[certainty]], [[firmness]], [[resolution]], Hdt., Thuc.<br /><b class="num">II.</b> adv. -ως, Aesch., etc.; comp. -ότερον, Thuc.; Sup. -ότατα, Thuc. | ||
}} | }} | ||
{{Abbott | {{Abbott | ||
|astxt= | |astxt=[[βέβαιος]], -ον ([[also]] -α, -ον; < [[βαίνω]]), [in LXX: Es 3:13, Wi 7:23, III Mac 5:31 7:7, IV Mac 17:4*;] <br />[[firm]], [[secure]]: [[ἄγκυρα]], He 6·19; metaph., [[sure]] (esp. "in the [[sense]] of [[legally]] guaranteed [[security]]," Deiss., BS, 109; cf . [[two]] foll. words): [[ἐπαγγελία]], Ro 4:16; [[ἐλπίς]], II Co 1:6; [[λόγος]], He 2:2; [[παρρησία]], He 3:6; [[ἀρχή]] (τ. ὑποστάσεως), He 3:14; [[διαθήκη]], He 9:17; [[κλῆσις]] κ. [[ἐκλογή]], II Pe 1:10; comp. (-ότερος), προφητικὸς [[λόγος]], II Pe 1:19.† | ||
}} | }} | ||
{{StrongGR | {{StrongGR | ||
Line 29: | Line 38: | ||
}} | }} | ||
{{Thayer | {{Thayer | ||
|txtha=βεβαία (Winer s Grammar, 69 (67); Buttmann, 25 (22)), βέβαιον (ΒΑΩ, [[βαίνω]]) (from | |txtha=βεβαία (Winer's Grammar, 69 (67); Buttmann, 25 (22)), βέβαιον (ΒΑΩ, [[βαίνω]]) (from Aeschylus down), [[stable]], [[fast]], [[firm]]; [[properly]]: [[ἄγκυρα]], [[sure]], [[trusty]]: [[ἐπαγγελία]], [[κλῆσις]] καί [[ἐκλογή]], [[λόγος]] [[προφητικός]], [[ἐλπίς]], [[παρρησία]], WH Tr marginal [[reading]] in brackets); [[valid]] and [[therefore]] [[inviolable]], [[λόγος]], [[διαθήκη]], [[Herodotus]] down.) | ||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=-η, -ο (AM [[βέβαιος]], -α, -ον)<br /><b>1.</b> (για [[πράγμα]]) [[αναμφισβήτητος]], [[αναμφίβολος]], [[σίγουρος]]<br /><b>2.</b> (για [[πρόσωπο]]) [[σταθερός]]<br /><b>νεοελλ.</b><br />(για [[πρόσωπο]]) [[εκείνος]] που γνωρίζει [[κάτι]] καλά, ο πεπεισμένος για [[κάτι]]<br /><b>αρχ.-μσν.</b><br /><b>το ουδ. ως ουσ.</b> <i>βέβαιον</i>, <i>το</i><br />[[βεβαιότητα]], [[σταθερότητα]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[στερεός]], [[σταθερός]]<br /><b>2.</b> [[μόνιμος]], [[διαρκής]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Το [[βέβαιος]] περιέχει ένα διπλασιασμένο τ. του <i>βήναι</i> (απρμφ. αόρ. του [[βαίνω]]) και [[συνεπώς]] συνδέεται μορφολογικά και σημασιολογικά με τη μτχ. <i>βεβαώς</i> του παρακμ. <i>βέβηκα</i>, βάσει της οποίας ερμηνεύεται πιθ. το [[βέβαιος]] <span style="color: red;"><</span> <b>(τ.)</b> <i>βεβα</i>-<i>υσ</i>-<i>ιος</i> ( | |mltxt=-η, -ο (AM [[βέβαιος]], -α, -ον)<br /><b>1.</b> (για [[πράγμα]]) [[αναμφισβήτητος]], [[αναμφίβολος]], [[σίγουρος]]<br /><b>2.</b> (για [[πρόσωπο]]) [[σταθερός]]<br /><b>νεοελλ.</b><br />(για [[πρόσωπο]]) [[εκείνος]] που γνωρίζει [[κάτι]] καλά, ο πεπεισμένος για [[κάτι]]<br /><b>αρχ.-μσν.</b><br /><b>το ουδ. ως ουσ.</b> <i>βέβαιον</i>, <i>το</i><br />[[βεβαιότητα]], [[σταθερότητα]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[στερεός]], [[σταθερός]]<br /><b>2.</b> [[μόνιμος]], [[διαρκής]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Το [[βέβαιος]] περιέχει ένα διπλασιασμένο τ. του <i>βήναι</i> (απρμφ. αόρ. του [[βαίνω]]) και [[συνεπώς]] συνδέεται μορφολογικά και σημασιολογικά με τη μτχ. <i>βεβαώς</i> του παρακμ. <i>βέβηκα</i>, βάσει της οποίας ερμηνεύεται πιθ. το [[βέβαιος]] <span style="color: red;"><</span> <b>(τ.)</b> <i>βεβα</i>-<i>υσ</i>-<i>ιος</i> ([[πρβλ]]. και <i>ιδυίος</i> <span style="color: red;"><</span> <i>Fιδ</i>-<i>υσ</i>-<i>ιος</i>). Στον Θουκυδίδη και στον Πλάτωνα ο τ. απαντά [[πάντοτε]] ως [[βέβαιος]], -<i>ον</i>, ενώ σε άλλους συγγραφείς και ως [[βέβαιος]], -<i>α</i>, -<i>ον</i>. Το [[βέβαιος]] χρησιμοποιείται με αρχική [[σημασία]] «[[σταθερός]], στέρεος», απ' όπου προέκυψε η [[έννοια]] του «[[διαρκής]], [[ασφαλής]], [[σίγουρος]]». Τέλος, ο όρος [[βέβαιος]] ως επίθ. χαρακτηρίζει [[συνήθως]] πράγματα, σε σπάνιες δε περιπτώσεις πρόσωπα ([[πρβλ]]. «[[βέβαιος]] [[φίλος]]»).<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> [[βεβαιοσύνη]], [[βεβαιότητα]] (-<i>ότης</i>), [[βεβαιώνω]] (-<i>ώ</i>).<br /><b><span style="color: brown;">ΣΥΝΘ.</span></b> [[αβέβαιος]]<br /><b>νεοελλ.</b><br />[[υπερβέβαιος]]]. | ||
}} | }} | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''βέβαιος:''' -ος, -ον και -α, -ον ([[βαίνω]]),<br /><b class="num">I. 1.</b> [[σταθερός]], [[ακλόνητος]], [[συμπαγής]], [[άκαμπτος]], [[απτόητος]], [[βέβαιος]], [[αναμφισβήτητος]], [[αξιόπιστος]], σε Αισχύλ. κ.λπ.· βεβαιότερος [[κίνδυνος]], πιο [[φανερός]] [[κίνδυνος]], σε Θουκ.<br /><b class="num">2.</b> λέγεται για πρόσωπα, [[σταθερός]], [[ευσταθής]], [[ακλόνητος]], [[αμετάβλητος]], [[επίμονος]], [[αξιόπιστος]], σε Αισχύλ. κ.λπ.· με απαρ., <i>βεβαιότεροι μηδὲν νεωτεριεῖν</i>, ασφαλέστεροι ως προς το να μην κάνουν αλλαγές, σε Θουκ.<br /><b class="num">3.</b> <i>τὸ βέβαιον</i>, [[βεβαιότητα]], [[σιγουριά]], [[ασφάλεια]], [[σταθερότητα]], [[αποφασιστικότητα]], σε Ηρόδ., Θουκ.<br /><b class="num">II.</b> επίρρ. <i>-ως</i>, σε Αισχύλ. κ.λπ.· συγκρ. <i>-ότερον</i>, σε Θουκ.· υπερθ. <i>-ότατα</i>, στον ίδ. | |lsmtext='''βέβαιος:''' -ος, -ον και -α, -ον ([[βαίνω]]),<br /><b class="num">I. 1.</b> [[σταθερός]], [[ακλόνητος]], [[συμπαγής]], [[άκαμπτος]], [[απτόητος]], [[βέβαιος]], [[αναμφισβήτητος]], [[αξιόπιστος]], σε Αισχύλ. κ.λπ.· βεβαιότερος [[κίνδυνος]], πιο [[φανερός]] [[κίνδυνος]], σε Θουκ.<br /><b class="num">2.</b> λέγεται για πρόσωπα, [[σταθερός]], [[ευσταθής]], [[ακλόνητος]], [[αμετάβλητος]], [[επίμονος]], [[αξιόπιστος]], σε Αισχύλ. κ.λπ.· με απαρ., <i>βεβαιότεροι μηδὲν νεωτεριεῖν</i>, ασφαλέστεροι ως προς το να μην κάνουν αλλαγές, σε Θουκ.<br /><b class="num">3.</b> <i>τὸ βέβαιον</i>, [[βεβαιότητα]], [[σιγουριά]], [[ασφάλεια]], [[σταθερότητα]], [[αποφασιστικότητα]], σε Ηρόδ., Θουκ.<br /><b class="num">II.</b> επίρρ. <i>-ως</i>, σε Αισχύλ. κ.λπ.· συγκρ. <i>-ότερον</i>, σε Θουκ.· υπερθ. <i>-ότατα</i>, στον ίδ. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{ls | ||
| | |lstext='''βέβαιος''': ος, ον, [[ὡσαύτως]] α, ον, ἴδε κατωτ.· (βαίνω)· ‒ [[στερεός]], [[σταθερός]], [[κρύσταλλος]] Θουκ. 3. 23· [[ὄχημα]] Πλάτ. Φαίδων· 85D· [[σταθερός]], [[ἀκίνητος]], [[ἀμετάβλητος]], [[διαρκής]], [[ὁμιλία]]… πιστὴ καὶ [[βέβαιος]] Σοφ. Φ. 71· ἀρετῆς βέβαιαι… αἱ κτήσεις μόναι ὁ αὐτ. Ἀποσπ. 202· [[ψῆφος]] βεβαία Εὐρ. Ἠλ. 1263· τὴν [[χάριν]] βέβαιον ἔχειν (διάφ. γραφ. -αίαν, ἀλλ’ ὁ Θουκ. προτιμᾶ -ος, ον) Θουκ. 1. 32· οὐδέπω [[βέβαιος]] ἦν ἡ [[σωτηρία]] Ἀνδοκ. 8. 9· εἰρήνην βεβαίαν ἀγαγεῖν Ἰσοκρ. 76Ε· [[φιλία]] [[βέβαιος]] Πλάτ. Συμπ. 183C· βεβαίου τε καὶ καθαρᾶς ἡδονῆς ὁ αὐτ. Πολ. 586Α· πίστεις βέβαιοι καὶ ἀληθεῖς ὁ αὐτ. Τιμ. 37Β, κτλ.· ‒ [[βέβαιος]], [[ἀσφαλής]], [[ἀναμφίβολος]], [[τέκμαρ]] Αἰσχύλ. Πρ. 450· [[ἄκος]] ὁ αὐτ. Εὐμ. 506· β. τοξεύματα (πρβλ. τὸ τοῦ Οὐεργιλίου certa sagitta), Σοφ. Ἀντ. 1086· βεβαιότερος [[κίνδυνος]], φανερώτερος, ἀναμφιβολώτερος, Θουκ. 3. 39· ὑπερθ. -ότατος, ὁ αὐτ. 1. 124. 2) ἐπὶ προσώπ., κτλ., [[σταθερός]], [[ἀμετακίνητος]], [[ἀσφαλής]], [[μόνιμος]], [[ἀμετάβλητος]], φίλος Αἰσχύλ. Πρ. 297, πρβλ. Θουκ. 5. 43· καὶ συχν. παρ’ Ἀττ.· μ. ἀπαρ., βεβαιότεροι μηδὲν νεωτεριεῖν, ἀσφαλέστεροι ὡς πρὸς τοῦτο ὅτι δὲν [[ἤθελον]]..., Θουκ. 3. 11· [[βέβαιος]] ἦν, ἦτο βέβαιον ὅτι…, Διον. Ἁλ. 3. 35. 3) τὸ βέβαιον, [[βεβαιότης]], Ἡρόδ. 7. 50· τὸ β. τῆς διανοίας, [[σταθερότης]], ἀποφασιστικότης, Θουκ. 2. 89, πρβλ. Πλάτ. Φιληβ. 59C, κτλ. ΙΙ. Ἐπίρρ. -ως, Αἰσχύλ. Ἀγ. 15· β. κλῃστὸν Θουκ. 2. 17· β. οἰκεῖσθαι ὁ αὐτ. 1. 2· ἔχειν Δημ. 99. 29· συγκρ. -ότερον, Θουκ. 1. 8.· -οτέρως, Ἰσοκρ. 171C· ὑπερθ. -ότατα, Θουκ. 6. 91. | ||
}} | }} | ||
{{FriskDe | {{FriskDe | ||
|ftr='''βέβαιος''': {bébaios}<br />'''Meaning''': [[fest]], [[sicher]], [[standhaft]] (ion. att. usw.).<br />'''Derivative''': Davon [[βεβαιότης]] f. [[Festigkeit]], [[Sicherheit]] (Pl. Th. usw.) und das Denominativum [[βεβαιόω]] ‘befestigen, (ver)sichern, verbürgen’ (ion. att.) mit mehreren Ableitungen: nwgr. [[βεβαιωτήρ]], ion. att. [[βεβαιωτής]] [[Bürge]] (vgl. Fraenkel Nom. ag. 1, 158, 160, 214; 2, 206; Erika Kretschmer Glotta 18, 90, Benveniste Noms | |ftr='''βέβαιος''': {bébaios}<br />'''Meaning''': [[fest]], [[sicher]], [[standhaft]] (ion. att. usw.).<br />'''Derivative''': Davon [[βεβαιότης]] f. [[Festigkeit]], [[Sicherheit]] (Pl. Th. usw.) und das Denominativum [[βεβαιόω]] ‘befestigen, (ver)sichern, verbürgen’ (ion. att.) mit mehreren Ableitungen: nwgr. [[βεβαιωτήρ]], ion. att. [[βεβαιωτής]] [[Bürge]] (vgl. Fraenkel Nom. ag. 1, 158, 160, 214; 2, 206; Erika Kretschmer Glotta 18, 90, Benveniste Noms d'agent 43f.), f. [[βεβαιώτρια]] (Pap.), Adj. [[βεβαιωτικός]] [[bestätigend]] (Epikt., S. E., Pap.); — [[βεβαίωσις]] [[Befestigung]], [[Bürgschaft]] (Th. usw.), [[βεβαίωμα]] [[Beweis]] (J.).<br />'''Etymology''': [[βέβαιος]] enthält eine reduplizierte Form von [[βῆναι]] und knüpft sich dadurch am besten an das Perfektum [[βέβηκα]], Ptz. βεβαώς [[ich stehe]] an, wozu auch die Bedeutung gut paßt. Demgemäß will es Wackernagel Unt. 113 A. 1 aus *βεβαυσιος (vgl. *ϝιδυσιος > ἰδυιος) erklären, was jedenfalls möglich zu sein scheint.<br />'''Page''' 1,230 | ||
}} | }} | ||
{{Chinese | {{Chinese | ||
Line 57: | Line 57: | ||
{{WoodhouseReversedUncategorized | {{WoodhouseReversedUncategorized | ||
|woodrun=[[certain]], [[firm]], [[fixed]], [[positive]], [[safe]], [[secure]], [[steadfast]], [[sure]], [[trustworthy]], [[trusty]], [[firmly fixed]], [[not to be shaken]], to [[be relied on]], [[well-defined]] | |woodrun=[[certain]], [[firm]], [[fixed]], [[positive]], [[safe]], [[secure]], [[steadfast]], [[sure]], [[trustworthy]], [[trusty]], [[firmly fixed]], [[not to be shaken]], to [[be relied on]], [[well-defined]] | ||
}} | |||
{{mantoulidis | |||
|mantxt=(=[[στερεός]], [[ἀκλόνητος]], [[ἀξιόπιστος]]). Ἀπό ρίζα βα- τοῦ [[βαίνω]] μέ ἀναδιπλασιασμό γίνεται: βε-βά+ιος → [[βέβαιος]].<br><b>Παράγωγα:</b> [[βεβαιόω]], [[βεβαιότης]], [[βεβαίωσις]], [[βεβαίωμα]], [[βεβαιωτέον]], [[βεβαιωτής]], [[βεβαιωτικός]], [[βεβαίως]]. Δές γιά περισσότερα παράγωγα στό [[ρῆμα]] [[βαίνω]]. | |||
}} | |||
{{trml | |||
|trtx====[[steadfast]]=== | |||
Arabic: ثابت; Bulgarian: неподвижен, устойчив; Chinese Cantonese: 堅定嘅; Finnish: vakaa; French: [[déterminé]]; Galician: firme; German: [[unentwegt]], [[standhaft]]; Gothic: 𐍄𐌿𐌻𐌲𐌿𐍃; Ancient Greek: [[βέβαιος]], [[καρτερός]]; Irish: diongbháilte, buanseasmhach; Italian: [[saldo]]; Latin: [[firmus]], [[fidus]], [[constans]]; Maori: titikaha, tōmau, pūmau; Middle English: stedefast; Navajo: yíníłdzil; Norwegian: stødig; Bokmål: vedvarende, stadig; Occitan: fèrm; Persian: ثابت; Polish: niezachwiany, niezłomny; Portuguese: [[firme]]; Russian: [[устойчивый]], [[непоколебимый]], [[стойкий]]; Sanskrit: दृढ; Spanish: [[firme]]; Swedish: stadig, stabil; Turkish: daimî, değişmez, sabit, sürekli | |||
===[[trustworthy]]=== | |||
Arabic: ثِقَةٌ; Egyptian Arabic: امين; Armenian: վստահելի, հուսալի; Bashkir: ышаныслы, яуаплы; Belarusian: надзейны, дакладны; Bulgarian: заслужаващ доверие; Catalan: fidedigne, fiable; Chinese Mandarin: 可信, 可靠; Czech: důvěryhodný; Danish: troværdig; Dutch: [[betrouwbaar]]; Esperanto: fidinda; Finnish: luotettava, luottamuksen arvoinen; French: [[de confiance]], [[digne de confiance]], [[digne de foi]], [[fiable]]; Galician: fidedigno, fiucego, confiábel; Georgian: სანდო, სანდომიანი, საიმედო, ნდობის ღირსი; German: [[vertrauenswürdig]], [[glaubwürdig]]; Greek: [[αξιόπιστος]]; Ancient Greek: [[ἀληθινός]], [[ἀξιόπιστος]], [[ἀξιόχρεος]], [[ἀξιόχρεως]], [[βέβαιος]], [[δόκιμος]], [[ἔμπιστος]], [[εὔπιστος]], [[ἐχέγγυος]], [[ἠθαῖος]], [[ἠθεῖος]], [[κεδνός]], [[πιστευτός]], [[πιστικός]], [[πίστιος]], [[πιστός]], [[σαφής]], [[φερέγγυος]]; Hungarian: megbízható; Irish: barántúil; Italian: [[affidabile]], [[attendibile]], [[credibile]], [[fidato]]; Japanese: 頼もしい, 信頼できる, 着実; Khmer: គួរឱ្យទុកចិត្ត; Latin: [[fidus]]; Manx: barrantagh; Maori: horopū; Ngazidja Comorian: -aminifu; Norwegian: pålitelig, til å stole på; Bokmål: troverdig; Nynorsk: truverdig, påliteleg; Portuguese: [[confiável]]; Romanian: sigur, demn de încredere; Russian: [[надёжный]], [[благонадёжный]], [[достоверный]], [[верный]]; Scottish Gaelic: earbsach; Spanish: [[fidedigno]], [[fiable]], [[de confianza]], [[confiable]], [[de fiar]]; Swedish: pålitlig, trovärdig; Tagalog: mapagkakatiwalaan, maaasahan; Telugu: విశ్వసనీయము, నమ్మదగిన; Thai: น่าไว้ใจ; Ukrainian: наді́йний, достові́рний | |||
}} | }} |