3,272,956
edits
m (Text replacement - "(*UTF)(*UCP)(btext.*?)([a-zA-ZÀ-ÿŒ'œ ]+)’" to "$1$2'") |
|||
(26 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=epi | |Transliteration C=epi | ||
|Beta Code=e)pi/ | |Beta Code=e)pi/ | ||
| | |||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
Line 14: | Line 14: | ||
}} | }} | ||
{{bailly | {{bailly | ||
|btext=<i>par élis.</i> <b> | |btext=<i>par élis.</i> <b>ἐπ'</b>, <i>dev. une aspirée</i> <b>ἐφ'</b> :<br /><i>adv. et prép.</i>, <b>sur, dessus</b>;<br /><b>A.</b> <i>adv. (en poésie et en prose ion.)</i>;<br /><b>I. 1</b> dessus,<i>càd</i> à la surface (de façon à recouvrir) : ἐπὶ δ' ἄλφιτα παλύνειν IL répandre de la farine dessus, saupoudrer de farine ; χυτὴν ἐπὶ γαῖαν ἔχευαν IL ils amoncelèrent de la terre dessus ; à l'extrémité, au bord : χρυσῷ δ' ἐπὶ χείλεα [[κεκράαντο]] OD et les bords (de cette corbeille) étaient entourés d'un cercle d'or;<br /><b>2</b> au-dessus (de façon à tomber dans) : ἐπὶ δ' αἴγειον κνῆ τυρόν IL et elle racla au-dessus un fromage de chèvre;<br /><b>II.</b> [[immédiatement auprès]], [[tout près]] <i>avec idée de mouv.</i> : ἦλθε δ' [[ἐπί]] OD alors s'approcha (l'âme de, <i>etc.</i>);<br /><b>III.</b> [[à la suite]];<br /><b>1</b> <i>au propre</i> ὣς [[Τρῶες]] πρὸ μὲν ἄλλοι, αὐτὰρ ἐπ' ἄλλοι IL ainsi les Troyens, les uns en avant, puis les autres par derrière;<br /><b>2</b> en outre, et aussi : ἐπὶ δὲ Ὀρέστην IL et ils tuèrent aussi Orestès ; ἐπὶ [[δέ]] HDT et en outre ; [[ἐν]] δ' ἄλοχοι πολιαί τ' ἐπὶ ματέρες ἐπιστενάχουσιν SOPH et dans l'intérieur (du temple) les épouses et aussi les mères aux cheveux blancs poussent des gémissements ; ἐπὶ [[σκέπας]] [[ἦν]] ἀνέμοιο OD et de plus, on était abrité contre le vent ; [[κτεῖνον]] δ' ἐπὶ μηλοβοτῆρας IL et outre le troupeau ils tuèrent aussi les pâtres;<br /><b>IV.</b> <i>À l'emploi adv. de</i> ἐπὶ <i>se rattachent les exemples où le verbe qui accompagne</i> ἐπὶ <i>est construit avec un dat. ou un acc.</i><br /><b>1</b> • <i>dat</i>. : βάλεν δ' ἐπὶ [[δέρμα]] ἑκάστῳ OD et sur chacun (de nous) la déesse jeta une peau (de phoque) ; ἐπὶ νύκτα τάνυσεν ὑσμίνῃ IL Zeus étendit l'obscurité sur la mêlée;<br /><b>2</b> • <i>acc.</i> : τὸ δ' οὐδ' ἐπὶ [[νῆες]] περόωσιν OD ce gouffre (de la mer) que même des navires ne traversent pas ; ἐπὶ [[κνέφας]] ἤλυθε γαῖαν IL l'obscurité s'abattit sur la terre;<br /><b>B.</b> <i>Prép. avec le gén., le dat. et l'acc.</i><br />• <b>Gén. I. 1</b> sur : ἧστο [[ὑψοῦ]] ἐπ' ἀκρότάτης κορυφῆς IL il était assis en haut sur le sommet de la cime ; ἐπὶ πύργου ἔστη IL (si Apollon ne se) fût placé sur une tour ; οἳ μὲν ἐφ' ἵππων κρέμανται, [[ἡμεῖς]] δὲ ἐπὶ γῆς βεβηκότες XÉN eux sont suspendus sur leurs chevaux, nous au contraire fermement posés sur le sol ; φεύγωμεν ἐφ' ἵππων IL fuyons sur notre char ; κατέζετ' ἐπὶ θρόνου IL il s'assit sur son trône ; ἐπὶ τῆς γῆς καταπίπτοντες XÉN tombant à terre;<br /><b>2</b> [[sur le sol de]], [[sur le territoire de]] ; sur <i>ou</i> dans : γῆς ἐπὶ ξένης SOPH sur une terre étrangère ; ἐπ' ἀγροῦ OD à la campagne;<br /><b>3</b> <i>p. anal. en parl. de circonstances, de la condition où l'on vit, etc.)</i> au milieu de, dans, en : ἐπὶ σχολῆς ESCHN à loisir ; ἐπ' ἴσης (<i>s.e.</i> μοίρας) SOPH également ; <i>avec idée de temps</i> ἐπὶ προτέρων ἀνθρώπων IL du temps des premiers hommes ; ἐπὶ Κύρου HDT du temps de Cyrus ; ἐφ' [[ἡμῶν]] HDT de nos jours ; ἐπ' εἰρήνης IL en temps de paix;<br /><b>4</b> [[à la surface de]] <i>pour marquer le point extrême et comme la surface d'une étendue en largeur</i> : ἐπὶ τῶν πλευρῶν XÉN sur les flancs (de l'ennemi) ; ἐπὶ τοῦ εὐωνύμου XÉN à l'aile gauche;<br /><b>5</b> <i>pour marquer l'idée qu'on s'appuie sur, qu'on se repose sur, qu'on s'attache à</i> : ἐπὶ γνώμης τινὸς γίγνεσθαι DÉM se ranger à l'avis de qqn ; οἱ Ἕλληνες ὑφορῶντες τοὺς βαρβάρους αὐτοὶ ἐφ' ἑαυτῶν ἐχώρουν XÉN les Grecs qui se défiaient des barbares marchaient séparément <i>litt.</i> seuls s'appuyant sur eux-mêmes, <i>càd</i> ne comptant que sur eux-mêmes ; εὔχεσθε σιγῇ ἐφ' [[ὑμείων]] IL priez silencieusement en vous-mêmes;<br /><b>6</b> <i>en gén. (pour marquer le point d'appui, le point par lequel une chose se rattache à une autre)</i> d'après, par suite de : κεκλῆσθαι [[ἐπί]] τινος HDT être appelé d'après qqe particularité ; ἡ ἐπὶ Ἀνταλκίδου [[εἰρήνη]] καλουμένη XÉN la paix dite d'Antalcidas;<br /><b>7</b> <i>en gén., pour marquer une idée de fixité, de permanence</i> : μένειν ἐπὶ τῆς ἀρχῆς XÉN rester attaché au commandement, conserver le commandement ; ἔχεσθαι ἐπὶ νόσου SOPH être tenu par la maladie;<br /><b>8</b> sur, au sujet de : λέγειν [[ἐπί]] τινος PLAT parler sur qch;<br /><b>9</b> [[sur]] <i>pour marquer une idée d'autorité ; cf. franç.</i> avoir la haute main sur : ὁ ἐπὶ τῶν ὅπλων DÉM, ὁ ἐπὶ τῶν ὁπλιτῶν DÉM le commandant des hoplites ; ὁ ἐπὶ τῶν ἱππέων DÉM le commandant de la cavalerie ; ὁ ἐπὶ τοῦ οἴνου PLUT le sommelier, l'échanson ; ὁ ἐπὶ τῶν δεσμῶν LUC le geôlier;<br /><b>II.</b> <i>p. anal.</i> en touchant à :<br /><b>1</b> tout près : ἐπ' αὐτάων (τῶν πηγῶν) IL près de ces sources ; αἱ ἐπὶ Λήμνου ἐπικείμεναι νῆσοι HDT les îles situées près de Lemnos ; ἐπὶ τῶν τραπεζῶν PLAT auprès des tables de changeurs ; ἐπὶ μαρτύρων, devant témoins ; γράψομαί [[σε]] ἐπὶ Ῥαδαμάνθυος LUC je t'assignerai devant Rhadamanthe;<br /><b>2</b> <i>avec idée de succession</i> en touchant l'un à l'autre, en venant l'un après l'autre : ἐτάχθησαν ἐπὶ τεττάρων XÉN (les troupes) furent disposées sur quatre rangs (de profondeur) ; ἐπ' ὀλίγων τεταγμένοι XÉN rangés sur une ligne de peu de profondeur ; [[ἦν]] γὰρ ἐφ' ἑνὸς ἡ [[κατάβασις]] XÉN car on ne pouvait descendre qu'un à un ; <i>en parl. de la largeur</i> ἐγένοντο τὸ [[μέτωπον]] ἐπὶ τριακοσίων, τὸ δὲ [[βάθος]] ἐφ' [[ἑκατόν]] XÉN ils se rangèrent sur 300 de front, sur 100 de profondeur;<br /><b>3</b> en touchant à, jusqu'à <i>avec mouv.</i> : τρέσσε δὲ παπτήνας ἐφ' ὁμίλου IL il se retira frémissant et les yeux fixés sur la foule ; ἀνακομίζεσθαι ἐπ' οἴκου HDT, ἀναχωρεῖν ἐπ' οἴκου THC se retirer chez soi ; <i>en gén.</i> vers la région de, vers : ἔπλεον ἐπὶ Λέσβου καὶ Ἑλλησπόντου XÉN (les Athéniens) firent voile vers la région de Lesbos et de l'Hellespont (<i>cf. franç. mettre le cap sur</i>) ; ἡ ἐπὶ Βαβυλῶνος [[ὁδός]] XÉN la route qui mène à Babylone;<br />• <b>Dat. I.</b> [[sur]] <i>d'ord. en poésie, rar. en prose</i>;<br /><b>1</b> <i>au propre (avec idée de repos)</i> : ἧντ' ἐπὶ πύργῳ IL ils étaient assis au haut d'une tour ; [[πῦρ]] ἐπ' ἐσχαρόφι καίετο OD le feu brûlait sur le foyer ; <i>avec un verbe de mouv. mais impliquant soit que l'idée de fixité marquée par</i> ἐπὶ <i>est antérieure à l'idée de mouv.</i> : ἐπὶ χθονὶ βαίνει IL elle marche sur la terre ; <i>soit que l'objet dont on parle est immobile pendant la durée de l'action</i> : τοὺς ὁπλίτας ἐπὶ ναυσὶν εὐθὺς πέμπουσιν THC ils envoient aussitôt les hoplites sur des vaisseaux ; <i>soit que l'idée d'immobilité est le résultat de l'action</i> : [[ἕζεο]] τῷδ' ἐπὶ δίφρῳ IL assieds-toi sur ce char ; [[θεῖναι]] ἐπὶ γούνασιν IL poser sur ses genoux ; πέτονται ἐπ' ἄνθεσιν IL elles volent et se posent sur des fleurs ; <i>fig.</i> ἐπὶ φρεσὶ θῆκε IL elle déposa (cette pensée) dans l'esprit (d'Achille);<br /><b>2</b> <i>avec idée d'accumulation</i> [[ὄγχνη]] ἐπ' ὄγχνῃ OD poire sur poire ; <i>fig.</i> πήματα ἐπὶ πήμασι SOPH douleurs sur douleurs ; <i>en gén. avec idée d'addition</i> : sur, par-dessus, en outre : [[οὐκ]] [[ἄρα]] σοίγ' ἐπὶ εἴδεϊ καὶ φρένες [[ἦσαν]] OD avec ta beauté tu n'avais certes pas de raison ; ἐπὶ τοιῖσι OD, ἐπὶ τούτοις ATT outre les choses ; [[κάρδαμον]] ἐπὶ [[τῷ]] σίτῳ ἔχειν XÉN avoir du cresson avec (le pain qui sert de) nourriture ; τρισχιλίους ἐπὶ μυρίοις PLUT treize mille (<i>litt.</i> trois mille en sus de dix mille);<br /><b>3</b> <i>p. suite (avec idée de succession)</i> à la suite de <i>au propre</i> : ὀλίγοι τῶν ἐπὶ πᾶσιν [[ἀπέθανον]] XÉN qqes hommes furent tués à la queue de l'arrière-garde (<i>litt.</i> qqes-uns de ceux qui venaient après tous les autres) ; <i>avec idée de temps</i> ἐπὶ τούτοις XÉN après cela, là-dessus;<br /><b>II.</b> <i>pour marquer le point d'appui ou le point d'attache, d'où</i><br /><b>1</b> <i>avec idée de temps</i> durant, pendant, <i>seul. en poésie</i> : ἐπ' ἤματι IL pendant le jour ; ἐπὶ νυκτί IL pendant la nuit ; αἰεὶ ἐπ' ἤματι OD chaque jour;<br /><b>2</b> <i>pour marquer une idée de fixité, de permanence</i> ἐπὶ ἔργῳ IL au travail ; ἐπὶ τούτοις μένειν DÉM s'en tenir à cela;<br /><b>3</b> <i>pour marquer une idée de dépendance</i> -- en vue de : ἐπὶ [[τῷ]] κέρδει XÉN en vue du gain, pour le gain ; ἄγειν τὴν βασιλέως θυγατέρα ἐπὶ γάμῳ XÉN <i>litt.</i> emmener la fille du roi pour l'épouser, <i>càd</i> épouser la fille du roi ; ἐπ' ἐξαγωγῇ HDT pour l'exportation ; [[εἰ]] ἐπ' ἀγαθῷ ἐκόλασά τινα XÉN si j'ai châtié qqn pour son bien ; -- en l'honneur de : ([[βοῦς]]) ἐπὶ Πατρόκλῳ πέφνεν IL il avait tué (des bœufs) en l'honneur de Patrocle ; -- à l'égard de, au sujet de : ἐπὶ μὲν ἐπῶν ποιήσει Ὅμηρον [[μάλιστα]] τεθαύμακα, ἐπὶ δὲ τραγῳδίᾳ Σοφοκλέα, ἐπὶ δὲ ανδριαντοποιΐᾳ Πολύκλειτον, ἐπὶ δὲ ζωγραφίᾳ Ζεῦξιν XÉN pour la poésie épique, c'est Homère surtout que j'admire ; pour la tragédie, c'est Sophocle ; pour la sculpture, Polykleitos ; pour la peinture, Zeuxis ; -- à cause de : ἐπὶ σοὶ [[μάλα]] πολλὰ πάθον IL pour toi j'ai beaucoup souffert ; [[μέγα]] φρονεῖν ἐπί τινι XÉN s'enorgueillir de qch ; -- à la condition de, moyennant : καὶ ἐπὶ τούτοις [[ἔλαβον]] καὶ ἔδοσαν πάντες τὰ πιστά XÉN à ces conditions tous reçurent et donnèrent les gages de foi habituels ; ἐπὶ ῥητοῖς THC à des conditions dites, <i>càd</i> convenues ; ἐπὶ οὐδενί HDT sans condition ; ἐπ' ἴσῃ καὶ ὁμοίᾳ HDT, ἐπὶ τῇ ἴσῃ καὶ ὁμοίᾳ THC à des conditions égales et semblables ; [[ἔργον]] τελέσαι μεγάλῳ ἐπὶ δώρῳ IL achever le travail moyennant un gros présent ; -- d'après, selon : ἐπὶ τοῖς νόμοις DÉM conformément aux lois ; -- à la portée de, au pouvoir de : [[ὁπόταν]] βούλῃ εἰσιέναι [[ὡς]] [[ἐμέ]], ἐπὶ σοὶ [[ἔσται]] XÉN toutes les fois que tu voudras venir chez moi, tu en seras le maître ; [[ἐπί]] τινί ἐστι avec l'inf. HDT il est au pouvoir de qqn de, il dépend de qqn de, <i>etc.</i> ; τὸ ἐπ' [[ἐμοί]] XÉN, τὸ [[ἐπί]] [[σοι]] ISOCR autant qu'il est en mon pouvoir, en ton pouvoir ; τὸ ἐπὶ [[τούτῳ]] THC en tant que cela dépend de lui ; τὸ ἐπὶ τούτοις [[εἶναι]] LYS autant que cela a dépendu d'eux;<br /><b>III.</b> sur, à la tête de : [[ὅς]] μ' ἐπὶ βουσὶν εἷσεν OD celui qui m'a commis à la garde des bœufs ; οἱ ἐπὶ τοῖς καμήλοις XÉN les chameliers;<br /><b>IV.</b> dans la direction de, <i>d'ord. avec idée d'hostilité, càd</i> contre : ἐπί τινι ἔχειν ἵππους IL, ἰθύνειν ἵππους IL diriger des chevaux contre qqn ; ἐπί τινι [[ἱέναι]] [[βέλος]] IL lancer un trait contre qqn;<br />• <b>Acc. I.</b> [[sur]] :<br /><b>1</b> <i>avec mouv. (au propre)</i> : ἐπὶ πύργον ἔβη IL elle monta sur une tour ; ἀναβάντες ἐπὶ τοὺς ἵππους XÉN étant montés sur leurs chevaux;<br /><b>2</b> sur, à travers : πουλὺν ἐφ' ὑγρὴν [[ἤλυθον]] IL ils étaient venus sur la vaste mer ; ἐπὶ πολλὰ δ' [[ἀλήθην]] OD j'ai erré par beaucoup de contrées ; <i>p. anal. (avec des verbes de repos impliquant une idée de mouv.)</i> à travers l'espace : ἐπὶ πόντον δρόων IL <i>ou</i> λεύσσων IL voyant <i>ou</i> regardant sur la mer ; ἐπὶ τόσσον IL à une aussi grande distance ; ἐπὶ [[πολύ]] THC à une grande distance;<br /><b>3</b> en touchant à, <i>particul.</i> en touchant l'un à l'autre, en venant l'un après l'autre : ἐπ' ἀσπίδας [[πέντε]] καὶ [[εἴκοσιν]] ἐτάξαντο THC ils se rangèrent par rangées de 25 boucliers, <i>càd</i> de 25 hommes ; ἐπὶ διπλάσιον τὸ [[βάθος]] γίγνεσθαι XÉN former une masse double de profondeur;<br /><b>4</b> <i>pour marquer le point d'attache, et, par suite, la relation ou la dépendance</i> -- par suite de, d'après, selon : ἐπὶ στάθμην OD selon le cordeau, au cordeau ; -- au milieu de, parmi : [[κλέος]] πάντας ἐπ' ἀνθρώπους IL (il est) renommé parmi tous les hommes;<br /><b>5</b> <i>pour marquer le point où une chose aboutit</i> jusqu'à <i>avec un verbe de mouv.</i> : ἦλθε θοὰς ἐπὶ [[νῆας]] IL il vint jusqu'aux vaisseaux rapides ; ἐπὶ βωμὸν ἄγειν IL conduire à l'autel ; [[πλέον]] ἢ ἐπὶ [[δύο]] στάδια XÉN jusqu'à plus de deux stades ; ἀλλ' [[οὐ]] [[κάτοιδα]] πλὴν ἐπὶ σμικρὸν φράσαι SOPH mais je ne sais pas parler sinon jusqu'à (dans les limites d')une faible mesure ; ἐπὶ [[ὅσον]] [[δεῖ]] THC autant qu'il faut ; ἐπὶ ἶσα IL jusqu'à un résultat égal, <i>càd</i> également ; ἐπὶ [[πᾶν]], en somme ; ἐπ' [[ἔλαττον]], moins ; ἐπὶ [[μεῖζον]] <i>ou</i> ἐπὶ [[πλέον]], davantage ; <i>avec un acc. de pers.</i> : [[βῆ]] δ' [[ἄρ]]' ἐπ' Ἀτρείδην IL il s'avança donc jusqu'auprès de l'Atride ; <i>fig.</i> ἐπὶ τὸ αὐτὸ αἱ γνῶμαι ἔφερον THC les avis aboutissaient à la même conclusion ; <i>avec idée de temps</i> εὗδον [[παννύχιος]] καὶ ἐπ' ἠὼ καὶ μέσον [[ἦμαρ]] OD je dormis toute la nuit, jusqu'à l'aurore et jusqu'au milieu du jour;<br /><b>6</b> <i>rar.</i> sur <i>avec idée d'autorité</i> : ἐπὶ τοὺς πεζοὺς καθιστάναι ἄρχοντα XÉN mettre un chef à la tête de l'infanterie;<br /><b>II.</b> auprès : στὰς ἐπὶ τὸ [[συνέδριον]] HDT s'étant arrêté à la porte du conseil;<br /><b>III.</b> [[dans la direction de]] :<br /><b>1</b> [[vers]] : ἐπὶ [[δεξιά]] IL vers la droite ; ἐπὶ τὰ μακρότερα, ἐπὶ τὰ βραχύτερα HDT du côté le plus long, le plus court ; ἐπ' ἀμφότερα HDT dans les deux directions ; ἐπὶ [[δόρυ]] XÉN, ἐπ' ἀσπίδα XÉN du côté de la lance, du côté du bouclier (v. [[δόρυ]], [[ἀσπίς]]) ; <i>fig.</i> ἐπὶ τὸ βέλτιον, dans le sens du mieux ; ἐπὶ τὸ [[χεῖρον]], dans le sens du pire;<br /><b>2</b> <i>avec idée d'hostilité</i> contre : [[ἰέναι]] ἐπὶ [[νέας]] IL marcher contre les vaisseaux ; [[ἰέναι]] ἐπὶ τοὺς πολέμιους XÉN marcher contre l'ennemi;<br /><b>3</b> <i>fig.</i> en vue de : [[ἴτω]] [[τις]] ἐφ' [[ὕδωρ]] XÉN qu'on aille chercher de l'eau ; ἀγγελίην [[ἔπι]] Τυδῆ στεῖλαν IL ils envoyèrent Tydée pour porter des nouvelles ; [[ἐλθεῖν]] [[πρός]] τινα ἐπ' [[ἀργύριον]] XÉN être venu auprès de qqn pour avoir de l'argent ; ἔξεισι βασιλεὺς ἐπὶ θήραν XÉN le roi sort pour la chasse ; καλεῖν ἐπὶ [[δεῖπνον]] XÉN inviter à dîner ; ἐπὶ τί ; en vue de quoi ? pourquoi ?;<br /><b>4</b> [[en ce qui regarde]], [[quant à]] : ἵππους ἐπὶ [[νῶτον]] ἐΐσας IL des cavales de grandeur égale (<i>litt.</i> égales quant au dos) ; τὸ [[ἐπί]] [[σε]] XÉN, τοὐπί [[σε]] EUR en ce qui te regarde;<br /><b>REM. 1</b> [[ἐπί]] <i>se place d'ord. dev. son rég. (v. ci-dessus), qqf après, et en ce cas il s'accentue</i> [[ἔπι]];<br /><b>2</b> <i>En composition</i> [[ἐπί]] <i>signifie</i>,<br /><b>A.</b> <i>avec idée de lieu (au propre et au fig.)</i> :<br /><b>1</b> sur, au-dessus de;<br /><b>2</b> [[vers]];<br /><b>3</b> [[contre]];<br /><b>4</b> jusqu'à;<br /><b>5</b> [[au milieu de]], [[parmi]];<br /><b>6</b> [[en outre]];<br /><b>B.</b> <i>avec idée de temps</i> sur, après;<br /><b>C.</b> <i>avec idée de relation</i> :<br /><b>1</b> [[en vue de]];<br /><b>2</b> [[à cause de]].<br />'''Étymologie:''' cf. <i>lat.</i> [[ob]]. | ||
}} | }} | ||
{{Autenrieth | {{Autenrieth | ||
Line 29: | Line 29: | ||
}} | }} | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''ἐπί:''' πρόθ. με γεν., δοτ. και αιτ.: Ριζική [[σημασία]], [[επάνω]], επί, εις.<br /><b class="num">Α.</b> ΜΕ ΓΕΝ.·<br /><b class="num">I.</b> λέγεται για [[τόπο]],<br /><b class="num">1.</b> με ρήματα στάσης, επί ή πάνω, <i>κεῖσθαι ἐπὶ χθονός</i>, σε Ομήρ. Ιλ.· <i>ἐφ' ἵππου</i>, πάνω στην [[πλάτη]] του αλόγου, [[έφιππος]] κ.λπ.· <i>ἐπὶγῆς</i>, πάνω στη γη, [[επίγειος]], σε Σοφ.· <i>ἐπ' ἀγροῦ</i>, στον αγρό, σε Ομήρ. Οδ. επίσης [[πλησίον]] ή κοντά, <i>ἐπίΛήμνου</i>, [[έξωθεν]], [[μακριά]] από τη Λήμνο, σε Ηρόδ. κ.λπ.· με ρήματα κίνησης, η [[σημασία]] είναι [[πλήρης]], [[μεστός]], <i>ἐπ' ἠπείροιο ἔρυσσαν</i>, έσυραν το [[πλοίο]] [[εξολοκλήρου]] πάνω στην [[ξηρά]] και το άφησαν [[εκεί]], σε Ομήρ. Ιλ. κ.λπ.· ἀναβῆναι ἐπὶ τῶν πύργων, σε Ξεν.<br /><b class="num">2.</b> όχι αυστηρά για [[τόπο]], <i>μένειν ἐπὶ τῆς ἀρχῆς</i>, [[παραμένω]] στο [[αξίωμα]], στον ίδ.· ἐπὶ τῶν πραγμάτων, απασχολημένος με υποχρεώσεις, σε Δημ.· λέγεται για πλοία, <i>ὁρμεῖν ἐπ' ἀγκύρας</i>, είμαι αγκυροβολημένος (δηλ. εξαρτώμαι από), σε Ηρόδ.<br /><b class="num">3.</b> μαζί με την προσ. και αυτοπαθ. αντων., ἐφ' [[ὑμείων]], από μέσα σας, σε Ομήρ. Ιλ.· ἐφ' [[αὑτοῦ]], από [[μόνος]] του, σε Θουκ.· [[αὐτός]] ἐφ' [[ἑαυτοῦ]], σε Ξεν.<br /><b class="num">4.</b> μαζί με αριθμητικά για να δηλωθεί το [[βάθος]] ενός στρατιωτικού σώματος, <i>ἐπὶ τεττάρων</i>, βάθους τεσσάρων [[ανδρών]], στον ίδ.· <i>ἐπ' ὀλίγων</i>, δηλ. σε [[μακριά]] και λεπτή [[γραμμή]], στον ίδ.· ἐφ'[[ἑνός]], σε [[μία]] [[γραμμή]] (δηλ. [[χωρίς]] [[βάθος]]), στον ίδ.<br /><b class="num">5.</b> με γεν. προσ., ενώπιον, με την [[παρουσία]] κάποιου, Λατ. [[coram]], <i>ἐπὶ πάντων</i>, σε Δημ.<br /><b class="num">6.</b> μαζί με ρήματα αίσθησης, ὁρᾶντι [[ἐπί]] τινος, σε Ξεν.<br /><b class="num">7.</b> λέγεται για [[κίνηση]], προς, προτρέποντο ἐπὶ [[νηῶν]], σε Ομήρ. Ιλ.· [[πλεῖν]] ἐπὶ Χίου, [[πλέω]] για τη Χίο, σε Ηρόδ.· ἡ ἐπὶ Βαβυλῶνος [[ὁδός]], ο [[δρόμος]] που οδηγεί στη Βαβυλώνα, σε Ξεν.<br /><b class="num">II.</b> λέγεται για χρόνο, στα χρόνια κάποιου, <i>ἐπὶπροτέρων ἀνθρώπων</i>, σε Ομήρ. Ιλ.· <i>ἐπὶ Κύρου</i>, σε Ηρόδ.· ἐπ' [[ἐμοῦ]], στον καιρό μου, στον ίδ.<br /><b class="num">III.</b> με ποικίλες άλλες σημασίες·<br /><b class="num">1.</b> [[υπεράνω]], [[άνωθεν]], από πάνω, λέγεται για αυτούς που έχουν [[εξουσία]], ὁ ἐπὶ τῶν ὁπλιτῶν, ὁ ἐπὶ τῶν ἱππέων, σε Δημ.· <i>ὁ ἐπὶ τῆς διοικήσεως</i>, ο [[ταμίας]], στον ίδ.<br /><b class="num">2.</b> κεκλῆσθαι [[ἐπί]] τινος, ονομάστηκε έτσι από αυτόν, σε Ηρόδ.· ἡ ἐπ' Ἀνταλκίδου [[εἰρήνη]] καλουμένη, σε Ξεν.<br /><b class="num">3.</b> λέγεται για περιστάσες και άλλα [[συναφή]], <i>ἐπὶ πάντων</i>, σε [[κάθε]] [[περίσταση]], σε Δημ.· ομοίως και σε φράσεις που αργότερα έγιναν επιρρηματικές, <i>ἐπ' ἴσης</i> (ενν. <i>μοίρας</i>), ομοίως, εξ ίσου, σε Σοφ. <b>Β.</b> ΜΕ ΔΟΤ.·<br /><b class="num">I. 1.</b> λέγεται για [[τόπο]], πάνω σε, <i>ἕξεσθαι ἐπὶδίφρῳ</i>, σε Ομήρ. Ιλ.· με ρήματα κίνησης, στο ίδ.· σε [[κατάσταση]] γονιμοποίησης, <i>πέτονται ἐπ' ἄνθεσιν</i>, πετούν πάνω στα λουλούδια και κάθονται [[εκεί]], στο ίδ.· σε ή [[πλησίον]], κοντά, <i>ἐπὶ θύρῃσι</i>, στο ίδ.· πάνω ή [[άνωθεν]], από πάνω, <i>ἐπ' Ἰφιδάμαντι</i>, πάνω από το [[σώμα]] του Ιφιδάμαντα, στο ίδ.<br /><b class="num">2.</b> με εχθρική [[σημασία]], [[εναντίον]], σε Ηρόδ.<br /><b class="num">3.</b> προς, σε [[σχέση]], σχετικά προς, <i>ἐπὶ πᾶσι</i>, σε Ομήρ. Ιλ.· νόμον τίθεσθαι | |lsmtext='''ἐπί:''' πρόθ. με γεν., δοτ. και αιτ.: Ριζική [[σημασία]], [[επάνω]], επί, εις.<br /><b class="num">Α.</b> ΜΕ ΓΕΝ.·<br /><b class="num">I.</b> λέγεται για [[τόπο]],<br /><b class="num">1.</b> με ρήματα στάσης, επί ή πάνω, <i>κεῖσθαι ἐπὶ χθονός</i>, σε Ομήρ. Ιλ.· <i>ἐφ' ἵππου</i>, πάνω στην [[πλάτη]] του αλόγου, [[έφιππος]] κ.λπ.· <i>ἐπὶγῆς</i>, πάνω στη γη, [[επίγειος]], σε Σοφ.· <i>ἐπ' ἀγροῦ</i>, στον αγρό, σε Ομήρ. Οδ. επίσης [[πλησίον]] ή κοντά, <i>ἐπίΛήμνου</i>, [[έξωθεν]], [[μακριά]] από τη Λήμνο, σε Ηρόδ. κ.λπ.· με ρήματα κίνησης, η [[σημασία]] είναι [[πλήρης]], [[μεστός]], <i>ἐπ' ἠπείροιο ἔρυσσαν</i>, έσυραν το [[πλοίο]] [[εξολοκλήρου]] πάνω στην [[ξηρά]] και το άφησαν [[εκεί]], σε Ομήρ. Ιλ. κ.λπ.· ἀναβῆναι ἐπὶ τῶν πύργων, σε Ξεν.<br /><b class="num">2.</b> όχι αυστηρά για [[τόπο]], <i>μένειν ἐπὶ τῆς ἀρχῆς</i>, [[παραμένω]] στο [[αξίωμα]], στον ίδ.· ἐπὶ τῶν πραγμάτων, απασχολημένος με υποχρεώσεις, σε Δημ.· λέγεται για πλοία, <i>ὁρμεῖν ἐπ' ἀγκύρας</i>, είμαι αγκυροβολημένος (δηλ. εξαρτώμαι από), σε Ηρόδ.<br /><b class="num">3.</b> μαζί με την προσ. και αυτοπαθ. αντων., ἐφ' [[ὑμείων]], από μέσα σας, σε Ομήρ. Ιλ.· ἐφ' [[αὑτοῦ]], από [[μόνος]] του, σε Θουκ.· [[αὐτός]] ἐφ' [[ἑαυτοῦ]], σε Ξεν.<br /><b class="num">4.</b> μαζί με αριθμητικά για να δηλωθεί το [[βάθος]] ενός στρατιωτικού σώματος, <i>ἐπὶ τεττάρων</i>, βάθους τεσσάρων [[ανδρών]], στον ίδ.· <i>ἐπ' ὀλίγων</i>, δηλ. σε [[μακριά]] και λεπτή [[γραμμή]], στον ίδ.· ἐφ'[[ἑνός]], σε [[μία]] [[γραμμή]] (δηλ. [[χωρίς]] [[βάθος]]), στον ίδ.<br /><b class="num">5.</b> με γεν. προσ., ενώπιον, με την [[παρουσία]] κάποιου, Λατ. [[coram]], <i>ἐπὶ πάντων</i>, σε Δημ.<br /><b class="num">6.</b> μαζί με ρήματα αίσθησης, ὁρᾶντι [[ἐπί]] τινος, σε Ξεν.<br /><b class="num">7.</b> λέγεται για [[κίνηση]], προς, προτρέποντο ἐπὶ [[νηῶν]], σε Ομήρ. Ιλ.· [[πλεῖν]] ἐπὶ Χίου, [[πλέω]] για τη Χίο, σε Ηρόδ.· ἡ ἐπὶ Βαβυλῶνος [[ὁδός]], ο [[δρόμος]] που οδηγεί στη Βαβυλώνα, σε Ξεν.<br /><b class="num">II.</b> λέγεται για χρόνο, στα χρόνια κάποιου, <i>ἐπὶπροτέρων ἀνθρώπων</i>, σε Ομήρ. Ιλ.· <i>ἐπὶ Κύρου</i>, σε Ηρόδ.· ἐπ' [[ἐμοῦ]], στον καιρό μου, στον ίδ.<br /><b class="num">III.</b> με ποικίλες άλλες σημασίες·<br /><b class="num">1.</b> [[υπεράνω]], [[άνωθεν]], από πάνω, λέγεται για αυτούς που έχουν [[εξουσία]], ὁ ἐπὶ τῶν ὁπλιτῶν, ὁ ἐπὶ τῶν ἱππέων, σε Δημ.· <i>ὁ ἐπὶ τῆς διοικήσεως</i>, ο [[ταμίας]], στον ίδ.<br /><b class="num">2.</b> κεκλῆσθαι [[ἐπί]] τινος, ονομάστηκε έτσι από αυτόν, σε Ηρόδ.· ἡ ἐπ' Ἀνταλκίδου [[εἰρήνη]] καλουμένη, σε Ξεν.<br /><b class="num">3.</b> λέγεται για περιστάσες και άλλα [[συναφή]], <i>ἐπὶ πάντων</i>, σε [[κάθε]] [[περίσταση]], σε Δημ.· ομοίως και σε φράσεις που αργότερα έγιναν επιρρηματικές, <i>ἐπ' ἴσης</i> (ενν. <i>μοίρας</i>), ομοίως, εξ ίσου, σε Σοφ. <b>Β.</b> ΜΕ ΔΟΤ.·<br /><b class="num">I. 1.</b> λέγεται για [[τόπο]], πάνω σε, <i>ἕξεσθαι ἐπὶδίφρῳ</i>, σε Ομήρ. Ιλ.· με ρήματα κίνησης, στο ίδ.· σε [[κατάσταση]] γονιμοποίησης, <i>πέτονται ἐπ' ἄνθεσιν</i>, πετούν πάνω στα λουλούδια και κάθονται [[εκεί]], στο ίδ.· σε ή [[πλησίον]], κοντά, <i>ἐπὶ θύρῃσι</i>, στο ίδ.· πάνω ή [[άνωθεν]], από πάνω, <i>ἐπ' Ἰφιδάμαντι</i>, πάνω από το [[σώμα]] του Ιφιδάμαντα, στο ίδ.<br /><b class="num">2.</b> με εχθρική [[σημασία]], [[εναντίον]], σε Ηρόδ.<br /><b class="num">3.</b> προς, σε [[σχέση]], σχετικά προς, <i>ἐπὶ πᾶσι</i>, σε Ομήρ. Ιλ.· νόμον τίθεσθαι ἐπί τινι, [[θεμελιώνω]] νόμο κάποιου, [[είτε]] [[υπέρ]] [[είτε]] κατά, σε Πλάτ.<br /><b class="num">4.</b> λέγεται για [[συσσώρευση]], [[συγκέντρωση]], επί, [[κατόπιν]], ύστερα, [[ὄγχνη]] ἐπ' ὄγχνῃ, το ένα [[αχλάδι]] [[μετά]] το [[άλλο]], σε Ομήρ. Οδ.<br /><b class="num">5.</b> [[επιπλέον]], <i>ἐπὶ τοῖσι</i>, [[επιπλέον]], [[εκτός]] [[αυτού]], [[ακόμη]], <i>ἐπὶ τούτοις</i>, σε Αττ.<br /><b class="num">6.</b> λέγεται για [[θέση]], [[κατόπιν]], [[πίσω]], όπισθεν, λέγεται για στρατιώτες, σε Ξεν.<br /><b class="num">7.</b> στη [[δήλωση]] εξάρτησης από την [[εξουσία]] κάποιου, Λατ. [[penes]], <i>ἐπὶ τινί ἐστι</i>, είναι στην [[εξουσία]] του να κάνει [[κάτι]], με απαρ., σε Ηρόδ.· τὸ ἐπ' [[ἐμοί]], όσο εξαρτάται από μένα, σε Ξεν.<br /><b class="num">8.</b> λέγεται για καταστάσεις ή περιστάσεις, σε Ομήρ. Ιλ. κ.λπ.· <i>ἐπὶ τῷ παρόντι</i>, σε Θουκ.<br /><b class="num">II. 1.</b> λέγεται για χρόνο, <i>ἐπὶ νυκτί</i>, κατά τη [[διάρκεια]] της νύχτας, σε Ομήρ. Ιλ.· <i>αἰεὶἐπ' ἤματι</i>, [[κάθε]] [[μέρα]], σε Ομήρ. Οδ.<br /><b class="num">2.</b> [[μετά]], [[κατόπιν]], <i>ἕκτῃ ἐπὶ δεκάτῃ</i> ή τῇ ἕκτῃ ἐπὶ [[δέκα]], κατά την [[δεκάτη]] [[έκτη]] του [[μήνα]], [[παρά]] Δημ.· <i>τὰἐπὶ τούτοις</i>, Λατ. [[quod]] [[superest]], σε Θουκ.· τοὐπὶ [[τῷδε]], σε Ευρ.<br /><b class="num">III.</b> με ποικίλες άλλες σημασίες·<br /><b class="num">1.</b> λέγεται για [[αφορμή]] ή [[αιτία]], ἐπὶ [[σοί]], εξαιτίας [[σου]], σε Ομήρ. Ιλ.· [[μέγα]] φρονεῖν ἐπί τινι, [[περηφανεύομαι]] σε ή για [[κάτι]], σε Πλάτ.· <i>ἀγανακτεῖν επί τινι</i>, σε Ξεν.<br /><b class="num">2.</b> λέγεται για [[τέλος]] ή σκοπό, <i>ἐπὶ δόρπῳ</i>, για [[δείπνο]], σε Ομήρ. Οδ.· <i>ἐπὶ κακῷ</i>, για [[βλάβη]], [[κακό]], [[αδικία]], σε Ηρόδ.· [[δῆσαι]] ἐπὶ θανάτῳ, στον ίδ., Ξεν.· <i>ἐπ' ἐξαγωγῇ</i>, για [[εξαγωγή]] (εμπορεύματος), σε Ηρόδ.<br /><b class="num">3.</b> λέγεται για [[δήλωση]] των όρων λόγω των οποίων γίνεται [[κάτι]], <i>ἐπὶ τούτοις</i>, υπό αυτούς τους όρους, στον ίδ.· <i>ἐφ' ᾧ</i> ή ἐφ' [[ᾧτε]], υπό τον όρο, στον ίδ.· <i>ἐπὶ οὐδενί</i>, σε καμία [[περίπτωση]], επ' οὐδενί, στον ίδ.· <i>ἐπ' ἴσῃ καὶ ὁμοίᾳ</i>, επί ίσοις όροις, σε Θουκ.<br /><b class="num">4.</b> λέγεται για [[τιμή]], αξία, [[τίμημα]], [[ἔργον]] τελέσαι μεγάλῳ ἐπὶ δώρῳ, σε Ομήρ. Ιλ.· <i>ἐπὶ πόσῳ;</i> σε Πλάτ.· <i>ἐπ' ἀργυρίῳ</i>, σε Δημ.· για τον τόκο των δανείων, <i>δανείζεσθαι ἐπὶ τοῖς μεγάλοις τόκοις</i>, στον ίδ.<br /><b class="num">5.</b> κεκλῆσθαι ἐπί τινι, [[παίρνω]] το όνομά μου από κάποιον, σε Πλάτ.<br /><b class="num">6.</b> λέγεται για άρχοντες της εξουσίας, <i>ἐπὶ βουσίν</i>, [[επιστάτης]] των βοδιών, σε Ομήρ. Οδ.· <i>ἐπὶ ταῖς ναυσίν</i>, σε Ξεν.· <i>οἱ ἐπὶ τοῖς πράγμασιν</i>, σε Δημ. <b>Γ.</b> ΜΕ ΑΙΤ.·<br /><b class="num">I. 1.</b> λέγεται για [[τόπο]], πάνω, επί ή [[επάνω]] σε ύψωμα, <i>ἐπὶ πύργον ἔβη</i>, σε Ομήρ. Ιλ.· [[προελθεῖν]] ἐπὶ τὸ [[βῆμα]], σε Θουκ.· <i>ἀναβαίνειν ἐπὶ τὸν ἵππον</i>, σε Ξεν.· [[απλώς]], εις, σε, προς, ἦλθε θοὰς ἐπὶ [[νῆας]], σε Ομήρ. Ιλ. κ.λπ.· μεταφ., <i>ἐπὶ ἔργα τρέπεσθαι</i>, στο ίδ.· <i>ἐπὶ τὴν τράπεζαν ὀφείλειν</i>, να οφείλει [[κάποιος]] στην [[τράπεζα]], σε Δημ.<br /><b class="num">2.</b> έως, [[μέχρι]], <i>ἐπὶ θάλασσαν</i>, σε Θουκ.· λέγεται για καταμετρήσεις, [[πλέον]] ἢ ἐπὶ [[δύο]] στάδια, σε Ξεν.· με ουδ. επίθ., [[ὅσον]] τ' ἔπι, [[μέχρι]] του σημείου, σε Ομήρ. Ιλ.· ἐπὶ [[πᾶν]] [[ἐλθεῖν]], σε Ξεν.· <i>ἐπὶ σμικρόν</i>, [[ολίγον]] τι, λίγο, σε Σοφ.· ἐπ' [[ἔλαττον]], <i>ἐπ' ἐλάχιστον</i>, σε Πλάτ. κ.λπ.<br /><b class="num">3.</b> ἐπὶ [[πλέον]], [[ακόμη]] περισσότερο, σε Ηρόδ.· ενώπιον, [[μπροστά]], [[εμπρός]], Λατ. [[coram]], [[ἦγον]] αὐτὸν ἐπὶ τὰ κοινά, στον ίδ.<br /><b class="num">4.</b> στη στρατιωτική [[ορολογία]], ἐπ' ἀσπίδας [[πέντε]] καὶ [[εἴκοσιν]], δηλ. [[είκοσι]] [[πέντε]] σε ένα [[στράτευμα]], σε Θουκ.<br /><b class="num">5.</b> προς, κατά, ἐπὶ [[δεξιά]], ἐπ' [[ἀριστερά]], σε Όμηρ. κ.λπ.· — επίσης σε στρατιωτικές φράσεις, ἐπὶ [[δόρυ]] ἀναστρέψαι, <i>ἐπὶ ἀσπίδα μεταβαλέσθαι</i>, προς το [[μέρος]] του [[δόρατος]] ή της ασπίδας, δηλ. προς τα [[δεξιά]] ή προς τα αριστερά, σε Ξεν.· ἐπὶ [[πόδα]] ἀναχωρεῖν, [[οπισθοχωρώ]], αποσύρομαι, αποτραβιέμαι με τα πόδια, δηλ. [[χωρίς]] να στρέψουν τα [[νώτα]], αντικρίζοντας τον εχθρό, στον ίδ.· ἐπὶ τὸ [[μεῖζον]], με [[υπερβολή]], σε Θουκ.· <i>ἐπὶ τὰ γελοιότερα</i>, έτσι ώστε να προκληθεί [[γέλιο]], σε Πλάτ.<br /><b class="num">6.</b> με εχθρική [[σημασία]], [[εναντίον]], κατά, σε Ομήρ. Ιλ. κ.λπ.<br /><b class="num">7.</b> λέγεται για [[επέκταση]], ἐπ' [[ἐννέα]] κεῖτο πέλεθρα, εξαπλώθηκε σε [[έκταση]] [[εννιά]] πλέθρων, στο ίδ.· <i>ἐπὶπολύ</i>, σε [[μεγάλη]] [[έκταση]], σε Θουκ.· ομοίως και σε πολλές άλλες περιπτώσεις, [[δράκων]] ἐπὶ νῶτα [[δαφοινός]], σε Ομήρ. Ιλ.· ἵππους ἐπὶ [[νῶτον]] ἐΐσσας, στο ίδ.<br /><b class="num">II. 1.</b> λέγεται για χρόνο, για ή κατά τη [[διάρκεια]] συγκεκριμένου χρόνου, <i>πολλὸν ἐπὶ χρόνον</i>, στο ίδ.· ἐπὶ [[δέκα]] ἔτη, σε Θουκ.<br /><b class="num">2.</b> έως ή [[μέχρι]] συγκεκριμένο [[χρονικό]] [[διάστημα]], ἐπ' ἠῶ καὶ [[μέσον]] [[ἦμαρ]], σε Ομήρ. Οδ.<br /><b class="num">III.</b> με ποικίλες άλλες ενεργητικές σημασίες·<br /><b class="num">1.</b> λέγεται για το [[αντικείμενο]] ή τον σκοπό για τον οποίο [[κάποιος]] πηγαίνει [[κάπου]], <i>ἐπὶ Τυδῆ</i>, για να μεταφέρει ειδήσεις του Τυδέα, σε Ομήρ. Ιλ.· [[ἐλθεῖν]] ἐπ' [[ἀργύριον]], σε Ξεν.· με ουδ. αντων., ἐπὶ [[τοῦτο]] [[ἐλθεῖν]], για αυτόν τον σκοπό, στον ίδ.· <i>ἐπὶ τί;</i> για ποιο σκοπό; Λατ. [[quorsum]]? σε Αριστοφ.· <i>ἐπὶ τόκον</i>, με (δηλ. κερδίζοντας) τόκο, σε Δημ.<br /><b class="num">2.</b> ως προς, όσον αφορά, τοὐπ' [[ἐμέ]], [[τοὐπί]] σε, σε Ευρ.<br /><b class="num">3.</b> λέγεται για άτομα που εποπτεύουν άλλα άτομα, <i>ἐπὶ τοὺς πεζοὺς καθιστάναι ἄρχοντα</i>, σε Ξεν.<br /><b class="num">4.</b> [[συμφώνως]] προς, σύμφωνα με, <i>ἐπὶ στάθμην</i>, σύμφωνα με την [[γραμμή]] της στάθμης, σε Ομήρ. Οδ. <b>Δ.</b> ΘΕΣΗ·<br /><b class="num">I.</b> η [[ἐπί]] μπορεί να ακολουθεί την [[πτώση]] της, όταν γίνεται <i>ἔπι</i>λόγω αναστροφής. <b>Ε.</b> ΑΠΟΛ.,<br /><b class="num">I.</b> [[ἐπί]] [[χωρίς]] [[αναστροφή]], [[ιδίως]] <i>ἐπὶ δέ</i>, και [[επιπλέον]], σε Ηρόδ.<br /><b class="num">II.</b> <i>ἔπι</i> αντί <i>ἔπεστι</i>, υπάρχει, σε Όμηρ. <b>ΣΤ.</b> ΣΤΑ ΣΥΝΘ.·<br /><b class="num">I.</b> λέγεται για [[τόπο]], υποδηλώνει [[στάση]] πάνω σε, επί, όπως στο [[ἐπίκειμαι]], ή [[κίνηση]], πάνω ή [[υπεράνω]], όπως το [[ἐπιβαίνω]]· εις, σε ή προς, όπως στα [[ἐπαρίστερος]], [[ἐπιδέξιος]]· [[εναντίον]], όπως στα <i>ἐπαΐσσω</i>, [[ἐπιστρατεύω]]· [[μέχρι]] ενός σημείου, όπως στο [[ἐπιτελέω]]· [[πέραν]] των ορίων, όπως στα <i>ἐπινέμομαι</i>, [[ἐπεργασία]].<br /><b class="num">2.</b> [[επέκταση]], [[άπλωμα]] πάνω σε [[επιφάνεια]], όπως στα [[ἐπαλείφω]], [[ἐπάργυρος]], [[ἐπίχρυσος]].<br /><b class="num">3.</b> [[συσσώρευση]], [[συγκέντρωση]] ή [[προσθήκη]], όπως στα [[ἐπιβάλλω]], [[ἐπίκτητος]].<br /><b class="num">4.</b> [[συνοδεία]] μουσικής, σε, με, όπως στα [[ἐπᾴδω]], [[ἐπαυλέω]].<br /><b class="num">5.</b> λέγεται για [[τόπο]], [[ἐπίτριτος]], ένα και [[ακόμα]] 1/3, δηλ. 1 + 1/3, Λατ. [[sesquitertius]], ομοίως και [[ἐπιτέταρτος]] κ.λπ.<br /><b class="num">II.</b> λέγεται για χρόνο και [[ακολουθία]], [[μετά]], [[κατόπιν]], όπως στο [[ἐπιγίγνομαι]].<br /><b class="num">III.</b> με αιτιολ. [[σημασία]], για [[υπεροχή]] πάνω σε ή σε, όπως στα [[ἐπιχαίρω]], [[ἐπιγελάω]]· λέγεται για [[εξουσία]], [[υπέρ]], [[άνωθεν]], πάνω από, από πάνω, όπως στα [[ἐπικρατέω]], <i>ἐπιβούκολος</i>· λέγεται για [[αιτία]], [[αφορμή]], για, δια, [[διότι]], όπως στα [[ἐπιθυμέω]], [[ἐπιθάνατος]]· χρησιμοποιείται για [[ενίσχυση]] ή [[επίταση]] της έννοιας του ρήματος, όπως στα [[ἐπαινέω]], [[ἐπιμέμφομαι]]. | ||
}} | }} | ||
{{elru | {{elru | ||
|elrutext='''ἐπί:''' <b class="num">II</b> | |elrutext='''ἐπί:''' <b class="num">II</b> adv.<br /><b class="num">1</b> [[поверх]], [[наверху]], [[сверху]]: ἐπὶ ἄλφιτα πάλυνεν Hom. поверх (Гекамеда) насыпала муки; χυτὴν ἐπὶ γαῖαν ἔχευαν Hom. сверху (над могилой Патрокла) насыпали курган;<br /><b class="num">2</b> [[тогда]], [[затем]]: ἦλθε ἐπὶ ψυχὴ μητρός Hom. тогда приблизилась душа матери;<br /><b class="num">3</b> [[а также]], [[сверх того]], [[далее]]: ἐπὶ δὲ πλήξιππον Ὀρέστην Hom. (Гектор и Арей убили) также искусного наездника Ореста.<br />'''ἐπί:'''<br /><b class="num">I</b> (перед гласн. - ἐπ᾽, перед придых. - ἐφ᾽; in crasi: [[κἀπί]], κἀπ᾽ - ион. [[κἠπί]] = καὶ ἐπί; [[οὑπί]] = ὁ ἐπί; [[τοὐπί]] = τὸ ἐπί; [[τἀπί]] = τὰ ἐπί; анастроф. ἔπι)<br /><b class="num">1</b> praep. [[cum]] gen.; 1.1) (на вопрос «где?»); 1.1.1) на ([[στῆναι]] ἐπι πύργου Hom.; ἐφ᾽ ἵππων καὶ ἐπὶ [[νεῶν]] βαίνειν Aesch.; ἐπὶ γῆς καὶ ὑπὸ γῆς Plat.): ἐπὶ τῶν πλευρῶν Xen. на флангах; ἐπὶ προσπόλου μιᾶς χωρεῖν Soph. идти в сопровождении единственной помощницы; ἐπὶ τελευτῆς Arst. в конце; 1.1.2) у, при, близ, подле ([[κόλπος]] ὁ ἐπὶ Ποσιδηΐου Her.; [[μεῖναι]] ἐπὶ τοῦ ποταμοῦ Xen.): αἱ ἐπὶ Λήμνου ἐπικείμεναι νῆσοι Her. острова, лежащие близ Лемноса; 1.1.3) в (ἐπὶ τοῦ προαστείου Thuc.; ἐπὶ τῶν ἐργαστηρίων καθίζοντες Isocr.; καταλῦσαι τὸν βίον ἐπὶ τῆς πατρίδος Luc.): οἱ ἐπὶ Θρᾴκης Thuc. находящиеся во Фракии; οἱ ἐπὶ τῆς Ἀσίας κατοικοῦντες Isocr. жители Азии; ἐπὶ τῆς οἰκίας Polyb. дома; 1.2) (на вопрос «куда?») на (ἐπὶ τῆς γῆς καταπίπτειν Xen.); в, к, по направлению (ἐπὶ τοῦ κόλπου πλεῦσαι Thuc.; ἡ ἐπὶ Βαβυλῶνος [[ὁδός]] Xen.): ἐπὶ τῆς εὐθείας κινεῖσθαι Arst. двигаться по прямой (линии); ἀναχωρεῖν ἐπ᾽ οἴκου Thuc. вернуться домой; ἐπί στρατοπέδου [[ἐλθεῖν]] Xen. прийти в лагерь; ἐπὶ γνώμης τινός [[γενέσθαι]] Dem. присоединиться к чьему-л. мнению; 1.3) в присутствии, перед (лицом) (ἐπὶ μαρτύρων Isae., Xen.; ἐπὶ τοῦ δικαστηρίοιυ Isocr., Arst.): ἐπ᾽ ἐκκλησίας Thuc. в народном собрании; 1.4) (при числах, мерах и т. п.) по; ἐφ᾽ [[ἑνός]] Xen. по одному, поодиночке; τὸ [[μέτωπον]] ἐπὶ τριακοσίων, τὸ δὲ [[βάθος]] ἐφ᾽ [[ἑκατόν]] Xen. по триста (человек) по фронту и по сто в глубину; ἐπὶ τεττάρων Thuc. по четыре (в ряд) или в четыре ряда; ἐπὶ ὀκτὼ πλίνθων τὸ [[εὖρος]] Xen. по восемь кирпичей в ширину; 1.5) во время, в, при (ἐπὶ Κρόνου Hes., Plat.; ἐπὶ τῶν ἡμετέρων προγόνων Xen.; ἐπὶ δείπνου Luc.; ἐπὶ τῶν δείπνων Diod. и ἐπὶ τῆς τραπέζης Plut.): ἐπὶ τῶν πράξεων Xen. при наличии дела, когда нужно действовать; ἐπὶ τῆς ἐμῆς ζόης Her. при моей жизни, пока я жив; ἐπ᾽ [[ἐμεῦ]] Her., ἐπ᾽ [[ἐμοῦ]] Dem. в мое время; οἱ ἐφ᾽ [[ἡμῶν]] Xen. наши современники; ἐπὶ σχολῆς Aeschin. в свободное время, на досуге; ἐπὶ τοῦ παρόντος Arst. в настоящий момент, пока; ἐπὶ καιροῦ Dem. и ἐπὶ τῶν καιρῶν Aeschin. вовремя, кстати: ἐπὶ μιᾶς ἡμέρας Luc. в один (и тот же) день; ταύτας (τὰς πόλιας) ἐπ᾽ ἡμέρης ἑκάστης αἵρεε Her. (Даврис) брал эти города по одному в день; 1.6) по поводу, насчет, относительно, о (ἐπί τινος λέγειν Plat., Arst.; ἐπί τινος σκοπεῖν Xen.; ἐπὶ πάντων ὀργίζεσθαι Dem.): κρίνειν τι ἐπί τινος Dem. высказывать какое-л. суждение о чем-л.; 1.7) в соответствии с (чем-л.), на основании, по ([[ὄνομα]] γίγνεταί τινι ἐπί τινος Her.); 1.8) (выраж. отношение, зависимость, причастность, должность и т. п.; в переводе часто опускается): ἐπὶ νόσου ἔχεσθαι Soph. быть пораженным болезнью; ἐπὶ τῆς φιλότητος Arst. под влиянием любви; (αὐτὸς) ἐφ᾽ [[ἑαυτοῦ]] Her., Thuc., Xen., Plat.; сам по себе, тж. отдельно, самостоятельно; ἐπὶ ὀνόματός τινος εἶναι Dem. носить какое-л. имя; ἡ ἐπ᾽ Ἀνταλκίδου [[εἰρήνη]] Xen. Анталкидов мир; τὸ ἐφ᾽ ἑαυτῶν Thuc. их собственные дела, их личные интересы; μένειν ἐπὶ τῆς ἀρχῆς Xen. оставаться у власти; οἱ ἐπὶ τῶν πραγμάτων (ὄντες) Dem. государственные деятели; ὁ ἐπὶ τῶν δεσμῶν Luc. тюремщик; ὁ ἐπὶ τῶν ὁπλιτῶν Dem. начальник гоплитов; ὁ ἐπὶ τῶν ἐπιστολῶν Plut. писец, секретарь; ὁ ἐπὶ τοῦ οἴνου Plut. виночерпий; οἱ ἐπ᾽ ἀξίας Luc. высокопоставленные лица; 1.9) (преимущ. в нареч. оборотах) в, при: ἐπὶ πάντων Dem. во всех случаях, при всех обстоятельствах; ἐπὶ ἡσυχίας τινός Dem. при (ввиду) чьей-л. беспечности; ἐπ᾽ ἀδείας Plut. в условиях безопасности; ἐπὶ σπουδῆς Plat. прилежно, усердно; ἐπὶ ῥοπῆς μιᾶς εἶναι Thuc. быть на волосок от гибели; ἐπ᾽ αὐτῆς τῆς ἀληθείας Dem. как оно действительно и есть (было), со всей истинностью; ἐπὶ κεφαλαίων Dem. в общих чертах; [[ἔσται]] ὁ [[λόγος]] ἐπὶ παραδείγματος Aeschin. скажем к примеру; ἐπ᾽ ὅρκου Her. клятвенно; ἐπ᾽ [[ἴσας]] Soph. равным образом, точно так же; οὐδ᾽ ἐπὶ σμικρῶν λόγων Soph. ни одним словечком, т. е. нисколько, никак; 1.10) (по)среди, в числе: οὐδεὶς ἐπ᾽ ἀνθρώπων Soph. никто из людей;<br /><b class="num">2</b> praep. [[cum]] dat.; 2.1) (на вопрос «где?») на (ἐπὶ πᾶσιν βωμοῖς καίειν τι Hom.; [[ζωέμεν]] ἐπὶ χθονί Hes.; ἐπὶ τῇ πυρᾷ κεῖσθαι Plat.): ἐπὶ ταῖς οἰκίαις [[ἐπεῖναι]] Xen. находиться на домах; ἐφ᾽ ἵππῳ Xen. на коне (верхом); ἐπὶ τῷ εὐωνύμῳ (''[[sc.]]'' [[κέρᾳ]]) Xen. на левом фланге: ἐπ᾽ ἀμφοτέροις Arst. с обеих сторон; внутри, в (ἐπὶ δώμασιν ἕλκειν μακρόπονον ζωάν Eur.; ἐπὶ ταῖς οἰκίαισι τὰς δίκας δικάζειν Arph.); при, у, возле (ἐπὶ Κελάδοντι μάχεσθαι Hom.; ἐπὶ θαλάττῃ οἰκεῖν Xen.): ἐπὶ [[δόξῃ]] κτίσαι τινά Plut. прославить кого-л.; 2.2) (на вопрос «куда?») на (ἐπὶ γαίῃ καταθέσθαι Hom.: ἐπὶ γᾷ πίπτειν Soph.); в, к, по направлению (βλέπειν ἐπί τινι Soph.): καταδεῖν ἵππους ἐπὶ κάπῃσιν Hom. привязать лошадей к яслям; ἐπὶ οἷ καλέσας Hom. подозвав к себе; 2.3) в присутствии, перед (ἐπὶ τοῖς δικασταῖς λέγειν Dem.); 2.4) против (ἐπ᾽ ἐχθροῖς χεῖρα τρέπειν Soph.; ἐπί τινι μηχανήν τινα ἱστάναι Eur.; τινὰ ἐπί τινι συνιστάναι Her.): ἐφ᾽ Ἓκτορι ἀκοντίζειν Hom. метать в Гектора копья; 2.5) (вслед) за (τῷ δ᾽ ἐπὶ [[ὦρτο]] [[Διομήδης]] Hom.): ἐπ᾽ ἐξειργασμένοις Aesch., Her.; после того, как дело свершилось; ἐπὶ [[τούτῳ]] ἀνέστη Προκλῆς καὶ εἶπεν Xen. после него встал Прокл и сказал; 2.6) кроме, помимо, сверх (ἐπὶ [[τούτῳ]], ἐπὶ [[τῷδε]] и ἐπὶ τούτοις Her., Eur., Xen., Arst.): τὰ λοιπὰ τὰ ἐπὶ τούτοισι Her. то, что после этого осталось; [[τρισχίλιοι]] ἐπὶ μυρίοις Plut. три тысячи сверх десяти тысяч, т. е. тринадцать тысяч; [[μεῖζον]] ἐπὶ κέρδεϊ [[κέρδος]] Hes. огромная прибыль; [[φόνος]] ἐπὶ φόνῳ Eur. непрерывный ряд убийств; 2.7) за, позади: οἱ ἐπὶ πᾶσιν Xen. следующие за всеми, т. е. арьергард: ἐπί τινι εἶναι Xen. следовать или быть построенным за кем-л.; 2.8) в честь, в память (ἐπί τινι λέγειν, ''[[sc.]]'' ἔπαινον Thuc., Lys., Plat.): ὁ [[λίθινος]] [[λέων]] ἕστηκεν ἐπὶ Λεωνίδῃ Her. каменное изваяние льва воздвигнуто в честь Леонида; 2.9) (выраж. принадлежность или зависимость; в переводе обычно опускается): τἀπὶ σοὶ κακά Soph. твои несчастья; ἐπί τινι [[τήν]] ἀρχὴν ποιεῖσθαι Plut. передать кому-л. (свою) власть, т. е. назначить кого-л. своим преемником; καταλείπειν τι ἐπί τινι Arst. предоставить что-л. на чье-л. усмотрение; ἐπί τινι εἶναι Xen., Plat.; быть в чьей-л. власти, находиться в чьем-л. распоряжении: ἐπὶ τῷ πλήθει [[κράτος]], ''[[sc.]]'' ἐστίν Soph. власть принадлежит народу; ἐπί τινι ποιεῖν Dem. и ποιεῖσθαι Plut. подчинить чьей-л. власти; τὰ πάντα τότ᾽ ἦν ἐπὶ τοῖς τότ᾽ ἔθεσι Dem. все было тогда обусловлено тогдашними нравами; τὸ ἐπὶ τούτοις εἶναι Lys. насколько это от них зависит; 2.10) (об управлении, начальствовании или владении) во главе: ἐπὶ τοσούτῳ στρατεύματι Thuc. во главе столь большого войска; [[ναύαρχος]] ἐπὶ ταῖς ναυσίν Xen. флотоводец; ὁ ἐπὶ τοῖς καμήλοις Xen. погонщик верблюдов; ἀπολιπεῖν τινα κληρονόμον ἐπὶ πολλοῖς κτήμασιν Plut. оставить кого-л. наследником больших богатств; 2.11) во время, в течение (ἐφ᾽ ἡμέρῃ ἠδ᾽ ἐπὶ νυκτί Hes.): ἐπ᾽ [[ἤματι]] Hom. днем, но тж. в течение (одного) дня; ἐπὶ τῷ δείπνῳ (или σίτῳ) Xen. за трапезой; [[ἥλιος]] ἧν ἐπὶ δυσμαῖς солнце клонилось к закату; ἐπὶ (τῇ) τελευτῇ Arst. в конце; ἐπὶ [[κυνί]] Arst. во время каникул, т. е. в самое знойное время года; 2.12) сообразно, согласно, соответственно (ἐπὶ τοῖς νόμοις Dem.; καλεῖσθαι Ῥώμην ἐπὶ Ῥωμύλῳ τὴν πόλιν Plut.): κεκλῆσθαι ἐπί τινι Plat. быть названным по имени чего-л.; ἐπὶ πᾶσι οικαίοις Aeschin., Dem.; по всей справедливости; 2.13) вследствие, по поводу, из-за (ἐπί τινι [[μάλα]] πολλὰ [[παθεῖν]] Hom., γελᾶν ἐπί τινι Aesch.): ἐπ᾽ εὐνοία τῆς πόλεως Lys. из любви к отечеству; ἐφ᾽ αἵματι φεύγειν Dem. подвергнуться изгнанию за убийство; 2.14) с целью, ради, для: ἐφ᾽ [[οἶς]] ἐλήλυθας Soph. (то), ради чего ты прибыл; ὀδόντες ἐπὶ τῷ διαιρεῖν Arst. зубы для разрезания (пищи), т. е. резцы; ἐπὶ θανάτῳ [[συλλαβεῖν]] Isocr., Diod., Luc.; схватить и предать смерти; ἐπὶ σωτηρίᾳ [[κοινῇ]] Plut. для общего блага; ἐπ᾽ ὠφελείᾳ τῶν [[φίλων]] Plat. на пользу друзьям; ἐπ᾽ ἀγαθῷ τινος Xen. для чьего-л. блага; 2.15) в отношении, что касается (до): ἐπὶ ἐπῶν ποιήσει Ὃμηρον [[μάλιστα]] τεθαύμακα Xen. в области эпической поэзии я больше всего восторгаюсь Гомером; 2.16) (в мат. и проч. обозначениях): τὸ ἐφ᾽ ᾦ В Arst. (нечто), обозначаемое буквой В; 2.17) против (ἡ ἐπὶ τῷ Μήδῳ συμμαχίᾳ Thuc.; νόμους ἐπὶ τοῖς ἀδικοῦσι ἀναγράψαι Dem.); 2.18) (об условии) на, за; ἐπ᾽ ἀργύρῳ Soph., ἐπ᾽ ἀργυρίῳ Dem., Arst. и ἐπὶ χρήμασιν Dem. за деньги; ἐπὶ κέρδεσι Soph. и ἐπὶ κέρδει Xen. из-за выгоды; ἐπ᾽ οὐδενί Her. ни за что; ἐπὶ μεγάλοις τόκοις Dem. за высокий процент; δανείζειν ἐπὶ [[νηΐ]] Dem. давать ссуду под залог корабля; ἐπὶ τοῖς εἰρημένοις Eur. и ἐπὶ ῥητοῖς Thuc. на (заранее) установленных условиях; ἐπὶ τῇ ἴσῃ καὶ ὁμοίᾳ Thuc. на равных и одинаковых условиях;<br /><b class="num">3</b> praep. [[cum]] acc.; 3.1) (на вопрос «где?») на: ἐπὶ [[πολύ]] Thuc., Xen.; на далеком расстоянии; ἐπ᾽ [[ἀμφότερα]] Her., Arst.; по обе стороны, с обеих сторон, в обоих направлениях; у, при, в (ἐπὶ τὰς εἰσόδους [[στῆναι]] Xen.); 3.2) (на вопрос «куда?») на: ἡ ἀχθεῖσα ἐπὶ τὴν βάσιν (''[[sc.]]'' [[γραμμή]]) Arst. опущенная на основание (прямая) линия, т. е. перпендикуляр; в, (по направлению) к (ἐπὶ βωμὸν ἄγειν Hom.; ἐπὶ συμφορὴν ἐμπίπτειν Her.; ἐπὶ τὴν περιφέρειαν φέρεσθαι Arst.; ἡ ὁδὸς ἐπὶ [[Ἐκβάτανα]] φέρει Xen.): ἐπὶ [[τέρμα]] ἀφίκετο Hom. от достиг цели; ἐπὶ τὸ αὐτὸ αἱ γνῶμαι ἔφερον Thuc. мнения сошлись; 3.3) на протяжении, через, по: πουλὺν ἐφ᾽ ὑγρήν Hom. по широко раскинувшемуся морю; ἐπὶ πολλὰ [[ἀλήθην]] Hom. я обошел много стран; ἐπὶ [[εἴκοσι]] σταδίους Xen. на расстоянии двадцати стадиев; 3.4) среди, между ([[κλέος]] πάντας ἐπ᾽ ἀνθρώπους Hom.): τὸ κάλλιστον [[γένος]] ἐπ᾽ ἀνθρώπους Plat. красивейшее из человеческих племен; 3.5) против (πέμπειν στρατηγὸν ἐπί τινα Her.; [[ἰέναι]] ἐπὶ τοὺς πολεμίους Xen.): ταῦτ᾽ ἐφ᾽ [[ὑμᾶς]] ἐστιν Dem. это направлено против вас; 3.6) во время, в течение: ἐπὶ χρόνον Hom., Her. и ἐπὶ χρόνον τινά Plat. в течение некоторого времени; ἐπὶ [[δύο]] ἡμέρας Thuc. в течение двух дней; ἐπὶ [[βραχύ]] Arst. вскоре и вкратце; 3.7) (вплоть) до (ἐπ᾽ ἠῶ Hom.): ἐπὶ [[γῆρας]] [[ἱκέσθαι]] Hom. дожить до старости; 3.8) сообразно, согласно: ἐπὶ στάθμην ἰθύνειν Hom. выравнивать по (натянутому) шнуру; ἐπὶ τοῦτον τὸν λόγον Lys. на основании этих слов; 3.9) (разделительно) по: ἐπὶ [[πέντε]] καὶ [[εἴκοσιν]] Thuc. по двадцати пяти; ἐπὶ μίαν ναῦν Polyb. по одному кораблю в ряд, т. е. в кильватерной колонне; 3.10) (при указании промежутка времени) на (ἐπὶ [[δέκα]] ἔτη Thuc.): [[ὅσον]] ἐπ᾽ ἀνθρώπων γενεάν Xen. сколько хватило бы на (всю) человеческую жизнь; ἐπ᾽ ἡμέρην ἔχειν Her. иметь дневное пропитание; 3.11) (при указании числа или меры) в пределах, около, до (ἐπὶ διηκόσια Her.): [[ὅσον]] ἐπὶ [[εἴκοσι]] σταδίους Xen. протяжением до или около двадцати стадиев; μὴ [[ὅλος]] [[ψευδής]], ἀλλ᾽ ἐπί τι Arst. ложный не вполне, а частично; 3.12) что касается (до), в отношении (τοὐπὶ τήνδε τὴν κόρην Soph.): [[ὅσον]] τοὐπ᾽ [[ἐμέ]] Eur. что касается или поскольку это зависит от меня; ἵπποι ἐπὶ [[νῶτον]] ἔϊσαι Hom. кобылицы, равные по хребту, т. е. одинакового роста; 3.13) с целью, для (φρύγανα συλλέγειν ἐπὶ [[πῦρ]] Xen.): ἥκειν ἐπὶ [[πρᾶγος]] πικρόν Aesch. прийти по печальному делу; ἐπὶ τὸ βοηθεῖν τινι Arst. для оказания помощи кому-л.; [[χρήσιμος]] ἐπὶ [[οὐδέν]] Dem. ни на что не годный; 3.14) (в наречных выражениях); ἐπὶ [[πᾶν]] Thuc., Arst. и ἐπὶ πάντα Plat. в общем, в целом, вообще; ἐπὶ [[βάθος]] Thuc. в глубину; ἐπὶ [[διπλάσιον]] Xen. вдвое; ἐπὶ [[πλέον]] καὶ [[μᾶλλον]] ἢ ἐπ᾽ [[ἔλαττον]] [[καί]] ἧττον Plat. в большей или в меньшей степени; ἐπὶ ἶσα Hom. поровну, (о борьбе) без чьего-л. перевеса; ἐπὶ [[ὅσον]] [[δεῖ]] Thuc. (на)сколько нужно; ἐπὶ (σ)[[μικρόν]] Soph., Arst.; немного, мало; ἐπὶ [[μεῖζον]] κοσμῆσαί τι Thuc. чрезмерно разукрасить что-л.; ἐπὶ γελοιότερα Plat. выставляя на смех; ἐπὶ τὸ [[ἄπειρον]] Arst. до бесконечности, бесконечно; ἐπὶ τὸ [[χεῖρον]] Arst. к худшему, во вред; ἐπὶ (τὸ) [[πολύ]] Xen., Arst.; во многих случаях, (очень) часто. | ||
}} | }} | ||
{{mdlsj | {{mdlsj | ||
|mdlsjtxt= | |mdlsjtxt=[[Perseus]]. on, [[upon]] with [[genitive]], dat., and acc.<br />prep. with [[genitive]], dat., and acc.: Radic. signf. [[upon]].<br />A. <colloc>WITH GEN.</colloc>:<br /><b class="num">I.</b> of [[place]],<br /><b class="num">1.</b> with Verbs of Rest, [[upon]] or on, κεῖσθαι ἐπὶ χθονός Il.; ἐφ' ἵππου on [[horse]]-[[back]], etc.; ἐπὶ γῆς [[upon]] [[earth]], Soph.; ἐπ' ἀγροῦ in the [[country]], Od.; also at or near, ἐπὶ Λήμνου off [[Lemnos]], Hdt., etc.:—with Verbs of [[motion]], the [[sense]] is [[pregnant]], ἐπ' ἠπείροιο ἔρυσσαν drew the [[ship]] [[upon]] the [[land]] and [[left]] it [[there]], Il., etc.; ἀναβῆναι ἐπὶ τῶν πύργων Xen.<br /><b class="num">2.</b> not [[strictly]] of [[place]], μένειν ἐπὶ τῆς ἀρχῆς to [[remain]] in the [[command]], Xen.; ἐπὶ τῶν πραγμάτων [[engaged]] in [[business]], Dem.: —of ships, ὁρμεῖν ἐπ' ἀγκύρας to [[ride]] at (i. e. in [[dependence]] on an) [[anchor]], Hdt.<br /><b class="num">3.</b> with the [[person]]. and reflex. Pron., ἐφ' [[ὑμείων]] by yourselves, Il.; ἐφ' [[αὑτοῦ]] by [[himself]], Thuc.; αὐτὸς ἐφ' [[ἑαυτοῦ]] Xen.<br /><b class="num">4.</b> with numerals, to [[denote]] the [[depth]] of a [[body]] of soldiers, ἐπὶ τεττάρων [[four]] [[deep]], Xen.; ἐπ' ὀλίγων i. e. in a [[long]] [[thin]] [[file]], Xen.; ἐφ' [[ἑνός]] in [[single]] [[file]], Xen.<br /><b class="num">5.</b> c.gen. pers. [[before]], in [[presence]] of, Lat. [[coram]], ἐπὶ πάντων Dem.<br /><b class="num">6.</b> with Verbs of observing, in, ὁρᾶν τι ἐπί τινος Xen.<br /><b class="num">7.</b> of [[motion]] [[towards]], προτρέποντο ἐπὶ [[νηῶν]] Il.; [[πλεῖν]] ἐπὶ Χίου to [[sail]] for [[Chios]], Hdt.; ἡ ἐπὶ Βαβυλῶνος [[ὁδός]] the [[road]] [[leading]] to B., Xen.<br /><b class="num">II.</b> of [[time]], in the [[time]] of, ἐπὶ προτέρων ἀνθρώπων Il.; ἐπὶ Κύρου Hdt.; ἐπ' [[ἐμοῦ]] in my [[time]], Hdt.<br /><b class="num">III.</b> in [[various]] Causal senses:<br /><b class="num">1.</b> [[over]], of persons in [[authority]], ὁ ἐπὶ τῶν ὁπλιτῶν, ὁ ἐπὶ τῶν ἱππέων Dem.; ὁ ἐπὶ τῆς διοικήσεως the [[paymaster]], Dem.<br /><b class="num">2.</b> κεκλῆσθαι ἐπί τινος to be called [[after]] him, Hdt.; ἡ ἐπ' Ἀνταλκίδου [[εἰρήνη]] καλουμένη Xen.<br /><b class="num">3.</b> of occasions, and the like, ἐπὶ πάντων on all occasions, Dem.; so in phrases [[which]] became adverbial, ἐπ' ἴσης (''[[sc.]]'' μοίρασ) [[equally]], Soph.<br />B. WITH DAT.:<br /><b class="num">I.</b> of [[place]], [[upon]], ἕξεσθαι ἐπὶ δίφρῳ Il.:—with Verbs of Motion, Il.; in [[pregnant]] [[construction]], πέτονται ἐπ' ἄνθεσιν fly on to the flowers and [[settle]] [[there]], Il.:— at or near, ἐπὶ θύρῃσι Il.:— on or [[over]], ἐπ' Ἰφιδάμαντι [[over]] the [[body]] of Iphidamas, Il.<br /><b class="num">2.</b> in [[hostile]] [[sense]], [[against]], Hdt.<br /><b class="num">3.</b> [[towards]], in [[reference]] to, ἐπὶ πᾶσι Il.; νόμον τίθεσθαι ἐπί τινι to make a law for his [[case]], [[whether]] for or [[against]], Plat.<br /><b class="num">4.</b> of [[accumulation]], [[upon]], [[after]], [[ὄγχνη]] ἐπ' ὄγχνῃ one [[pear]] [[after]] [[another]], Od.<br /><b class="num">5.</b> in [[addition]] to, ἐπὶ τοῖσι [[besides]], ἐπὶ τούτοις [[Attic]]<br /><b class="num">6.</b> of [[position]], [[after]], [[behind]], of soldiers, Xen.<br /><b class="num">7.</b> in [[dependence]] [[upon]], in the [[power]] of, Lat. [[penes]], ἐπί τινί ἐστι 'tis in his [[power]] to do, c. inf., Hdt.; τὸ ἐπ' [[ἐμοί]] as far as is in my [[power]], Xen.<br /><b class="num">8.</b> of [[condition]] or circumstances, Il., etc.; ἐπὶ τῷ παρόντι Thuc.<br /><b class="num">II.</b> of [[time]], ἐπὶ νυκτί by [[night]], Il.; αἰεὶ ἐπ' ἤματι [[every]] day, Od.<br /><b class="num">2.</b> [[after]], ἕκτῃ ἐπὶ δεκάτῃ or τῇ ἕκτῃ ἐπὶ [[δέκα]], on the 16th of the [[month]], ap. Dem.; τὰ ἐπὶ τούτοις, Lat. [[quod]] [[superest]], Thuc.; τοὐπὶ [[τῷδε]] Eur.<br /><b class="num">III.</b> in [[various]] Causal senses:<br /><b class="num">1.</b> of the [[occasion]] or [[cause]], ἐπὶ σοί for thee, Il.; [[μέγα]] φρονεῖν ἐπί τινι to be [[proud]] at or of a [[thing]], Plat.; ἀγανακτεῖν ἐπί τινι Xen.<br /><b class="num">2.</b> of an end or [[purpose]], ἐπὶ δόρπῳ for [[supper]], Od.; ἐπὶ κακῷ for [[mischief]], Hdt.; [[δῆσαι]] ἐπὶ θανάτῳ Hdt., Xen.; ἐπ' ἐξαγωγῇ for [[exportation]], Hdt.<br /><b class="num">3.</b> of the [[condition]] [[upon]] [[which]] a [[thing]] is done, ἐπὶ τούτοις on these terms, Hdt.; ἐφ' ᾧ or ἐφ' ᾧτε on [[condition]] that, Hdt.; ἐπὶ οὐδενί on no [[account]], Hdt.; ἐπ' ἴσῃ καὶ ὁμοίᾳ on [[fair]] and [[equal]] terms, Thuc.<br /><b class="num">4.</b> of [[price]], [[ἔργον]] τελέσαι μεγάλῳ ἐπὶ δώρῳ Il.; ἐπὶ πόσῳ; Plat.; ἐπ' ἀργυρίῳ Dem.; of the [[interest]] payable on [[money]], δανείζεσθαι ἐπὶ τοῖς μεγάλοις τόκοις Dem.<br /><b class="num">5.</b> κεκλῆσθαι ἐπί τινι to be called [[after]], Plat.<br /><b class="num">6.</b> of persons in [[authority]], ἐπὶ βουσίν [[over]] the kine, Od.; ἐπὶ ταῖς ναυσίν Xen.; οἱ ἐπὶ τοῖς πράγμασιν Dem.<br />C. WITH ACC.:<br /><b class="num">I.</b> of [[place]], [[upon]] or on to a [[height]], ἐπὶ πύργον ἔβη Il.; [[προελθεῖν]] ἐπὶ τὸ [[βῆμα]] Thuc.; ἀναβαίνειν ἐπὶ τὸν ἵππον Xen.: [[simply]] to, ἦλθε θοὰς ἐπὶ [[νῆας]] Il., etc.:—metaph., ἐπὶ ἔργα τρέπεσθαι Il.; ἐπὶ τὴν τράπεζαν ὀφείλειν to owe to the [[bank]], Dem.<br /><b class="num">2.</b> up to, as far as, ἐπὶ θάλασσαν Thuc.:—in measurements, [[πλέον]] ἢ ἐπὶ δύο στάδια Xen.; with a neut. adj., [[ὅσον]] τ' ἔπι as far as, Il.; ἐπὶ πᾶν [[ἐλθεῖν]] Xen.; ἐπὶ σμικρόν, a [[little]] way, a [[little]], Soph.; ἐπ' [[ἔλαττον]], ἐπ' ἐλάχιστον Plat., etc.<br /><b class="num">3.</b> ἐπὶ [[πλέον]] [[still]] [[more]], Hdt.; [[before]], Lat. [[coram]], [[ἦγον]] αὐτὸν ἐπὶ τὰ κοινά Hdt.<br /><b class="num">4.</b> in Military phrases, ἐπ' ἀσπίδας [[πέντε]] καὶ [[εἴκοσιν]], i. e. 25 in [[file]], Thuc.<br /><b class="num">5.</b> [[towards]], to, ἐπὶ [[δεξιά]], ἐπ' [[ἀριστερά]] Hom., etc.:—also in Military phrases, ἐπὶ [[δόρυ]] ἀναστρέψαι, ἐπὶ ἀσπίδα μεταβαλέσθαι, to the [[spear]] or [[shield]] [[side]], i. e. to [[right]] or [[left]], Xen.; ἐπὶ [[πόδα]] ἀναχωρεῖν to [[retire]] on the [[foot]], i. e. [[facing]] the [[enemy]], Xen.; ἐπὶ τὸ [[μεῖζον]], with [[exaggeration]], Thuc.; ἐπὶ τὰ γελοιότερα so as to [[provoke]] [[laughter]], Plat.<br /><b class="num">6.</b> in [[hostile]] [[sense]], [[against]], Il., etc.<br /><b class="num">7.</b> of [[extension]] [[over]] a [[space]], ἐπ' [[ἐννέα]] κεῖτο πέλεθρα [[over]] [[nine]] acres he lay stretched, Il.; ἐπὶ [[πολύ]] [[over]] a [[large]] [[space]], Thuc.:—so in [[many]] cases, [[where]] we say on, [[rather]] [[than]] [[over]], [[δράκων]] ἐπὶ νῶτα [[δαφοινός]] Il.; ἵππους ἐπὶ [[νῶτον]] ἐΐσας Il.<br /><b class="num">II.</b> of [[time]], for or [[during]] a [[certain]] [[time]], πολλὸν ἐπὶ χρόνον Il.; ἐπὶ [[δέκα]] ἔτη Thuc.<br /><b class="num">2.</b> up to or [[till]] a [[certain]] [[time]], ἐπ' ἠῶ καὶ [[μέσον]] [[ἦμαρ]] Od.<br /><b class="num">III.</b> in [[various]] Causal senses:<br /><b class="num">1.</b> of the [[object]] or [[purpose]] for [[which]] one goes, ἐπὶ Τυδῆ for (i. e. to [[bring]]) [[tidings]] of [[Tydeus]], Il.; [[ἐλθεῖν]] ἐπ' [[ἀργύριον]] Xen.:—with neut. Pron., ἐπὶ [[τοῦτο]] [[ἐλθεῖν]] for [[this]] [[purpose]], Xen.; ἐπὶ τί; to [[what]] end? Lat. [[quorsum]]? Ar.; ἐπὶ τόκον for (i. e. to [[gain]]) [[interest]], Dem.<br /><b class="num">2.</b> as regards, τοὐπ' ἐμέ, [[τοὐπί]] σε Eur.<br /><b class="num">3.</b> of persons set [[over]] others, ἐπὶ τοὺς πεζοὺς καθιστάναι ἄρχοντα Xen.<br /><b class="num">4.</b> according to, by, ἐπὶ στάθμην by the [[rule]], Od.<br />D. POSITION:— ἐπί may [[follow]] its [[case]], [[when]] it becomes ἔπι by [[anastrophe]].<br />E. ABSOL., ἐπί without [[anastrophe]], esp. ἐπὶ δέ, and [[besides]], Hdt.<br /><b class="num">II.</b> ἔπι, for ἔπεστι, 'tis [[here]], Hom.<br />F. IN COMPOS.:<br /><b class="num">I.</b> of [[place]], denoting Rest [[upon]], as in [[ἐπίκειμαι]], or Motion, [[upon]] or [[over]], as in [[ἐπιβαίνω]]; to or [[towards]], as in [[ἐπαρίστερος]], [[ἐπιδέξιος]]; [[against]], as in [[ἐπαΐσσω]], [[ἐπιστρατεύω]]; up to a [[point]], as in [[ἐπιτελέω]]; [[over]] or [[beyond]] boundaries, as in ἐπινέμομαι, [[ἐπεργασία]].<br /><b class="num">2.</b> Extension [[over]] a [[surface]], as in [[ἐπαλείφω]], [[ἐπάργυρος]], [[ἐπίχρυσος]].<br /><b class="num">3.</b> Accumulation or [[addition]], as in [[ἐπιβάλλω]], [[ἐπίκτητος]].<br /><b class="num">4.</b> Accompaniment, to, with, as in [[ἐπᾴδω]], [[ἐπαυλέω]].<br /><b class="num">5.</b> Interest, [[ἐπίτριτος]] one and 1/3 [[more]], 1+1/3, Lat. [[sesquitertius]]; so [[ἐπιτέταρτος]], etc.<br /><b class="num">II.</b> of [[time]] and Sequence, [[after]], as in [[ἐπιγίγνομαι]].<br /><b class="num">III.</b> in Causal senses, of Superiority [[felt]] [[over]] or at, as in [[ἐπιχαίρω]], [[ἐπιγελάω]]; of Authority, [[over]], as in [[ἐπικρατέω]], ἐπιβούκολος; of Motive, for, as in [[ἐπιθυμέω]], [[ἐπιθάνατος]]; to [[give]] [[force]] or [[intensity]] to the Verb, as in [[ἐπαινέω]], [[ἐπιμέμφομαι]]. | ||
}} | }} | ||
{{Chinese | {{Chinese |