πολιός: Difference between revisions

m
Text replacement - "E.''Supp.''" to "E.''Supp.''"
m (Text replacement - "(*UTF)(*UCP)(\(=)(\w+), (\w+)(\))" to "$1$2, $3$4")
m (Text replacement - "E.''Supp.''" to "E.''Supp.''")
 
(15 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=polios
|Transliteration C=polios
|Beta Code=polio/s
|Beta Code=polio/s
|Definition=ά, όν, also ός, όν<span class="sense"><span class="bld">A</span>, ἁλὸς πολιοῖο <span class="bibl">Il.20.229</span>, <span class="bibl">Od.5.410</span>, etc.; χήραν πολιόν <span class="bibl">E.<span class="title">Andr.</span>348</span>:—[[grey]], [[grizzled]], [[grisly]], λύκοιο <span class="bibl">Il.10.334</span>; κορῶναι <span class="bibl">Ar.<span class="title">Av.</span>967</span>; σίδηρος <span class="bibl">Il.9.366</span>, <span class="bibl"><span class="title">h.Merc.</span>41</span>, cf. <span class="bibl">E.<span class="title">Heracl.</span>758</span>(lyr.); of the surging sea, πολιῆς ἐπὶ θινὶ θαλάσσης <span class="bibl">Il.4.248</span>; πολιὴν ἅλα ναιέμεν <span class="bibl">15.190</span>; π. θάλασσα <span class="bibl">Alc.51</span>; π. πέλαγος <span class="bibl">Ar.<span class="title">Av.</span>350</span>(lyr.); γάλα <span class="bibl">Q.S.10.135</span>; λύκοι [[1G]] <span class="bibl">42(1).131.12</span> (Epid.); but, </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> most freq. of human hair, [[grey]] from age, [[κάρη]], [[κεφαλή]], <span class="bibl">Il.22.74</span>, <span class="bibl">Od.24.317</span>, etc.; π. στῆθος Alc.<span class="title">Supp.</span>20.2; γῆρας π. <span class="bibl">Pi.<span class="title">I.</span>6(5).15</span>, <span class="bibl">E.<span class="title">Ba.</span>258</span>; πολιοί [[greyhaired men]], <span class="bibl">Od.24.499</span>; π. ματέρες <span class="bibl">S.<span class="title">OT</span>182</span> (lyr.), cf. <span class="bibl">E.<span class="title">Supp.</span> 35</span>, <span class="bibl">Ar.<span class="title">Ach.</span>600</span>, <span class="bibl">610</span>, <span class="bibl">692</span>, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Prm.</span>127b</span> (rare in Att. Prose), <span class="bibl">Call.<span class="title">Fr.</span> 473</span>; Τραῖαι, ἐκ γενετῆς πολιαί <span class="bibl">Hes. <span class="title">Th.</span>271</span>: Comp. -ώτεροι <span class="bibl">Arist.<span class="title">Fr.</span> 235</span>: abs., [[πολιαί]] (sc. [[τρίχες]]) <span class="bibl">Pi.<span class="title">O.</span>4.28</span>, <span class="bibl">Arist.<span class="title">GA</span>722a7</span>, <span class="bibl"><span class="title">Pr.</span>898a31</span>; πολιῶν ἔσχηκας τὸν πώγωνα μεστόν <span class="bibl">Thphr.<span class="title">Char.</span>2.3</span>; <b class="b3">ἅμα ταῖς π. κατιούσαις</b> as the [[grey hairs]] come down (i. e. from the temples to the beard), <span class="bibl">Ar.<span class="title">Eq.</span>520</span>, cf. <span class="bibl">908</span>; ἕως τὸ δὴ λεγόμενον πολιὰς σχῇ <span class="bibl"><span class="title">PMich.Zen.</span>77</span> (iii B.C.), cf. <span class="bibl">[[LXX]] <span class="title">Is.</span>47.2</span>, al., <span class="bibl">Phld.<span class="title">Vit.</span>p.32J.</span> </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> <b class="b3">τίς σε πολιᾶς ἐξανῆκε γαστρός;</b> what [[old woman's]] womb bare thee? as a sarcasm, <span class="bibl">Pi.<span class="title">P.</span>4.98</span>; <b class="b3">π. δάκρυον ἐκβάλλων</b> [[an old man's]] tear, <span class="bibl">E.<span class="title">HF</span>1209</span> (lyr.). </span><span class="sense"><span class="bld">b</span> metaph., [[hoary]], [[venerable]], ὃς πολιῷ νόμῳ αἶσαν ὀρθοῖ <span class="bibl">A.<span class="title">Supp.</span>673</span> (lyr.); κληδὼν ἐν πολιαῖσι μένει φήμαις <span class="bibl">E.<span class="title">El.</span>701</span> (lyr.); μάθημα χρόνῳ π. <span class="bibl">Pl.<span class="title">Ti.</span>22b</span>; πλοῦτος… χρόνῳ π. <span class="bibl">Jul.<span class="title">Or.</span>2.82b</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> [[bright]], [[clear]], [[serene]], ἔαρ <span class="bibl">Hes.<span class="title">Op.</span>477</span>, <span class="bibl">492</span>; αἰθήρ <span class="bibl">E.<span class="title">Or.</span>1376</span> (lyr.); ἠήρ <span class="bibl">A.R.3.275</span>, <span class="bibl">Q.S.2.554</span>.</span>
|Definition=ά, όν, also ός, όν<br><span class="bld">A</span>, ἁλὸς πολιοῖο Il.20.229, Od.5.410, etc.; χήραν πολιόν [[Euripides|E.]]''[[Andromache|Andr.]]''348:—[[grey]], [[grizzled]], [[grisly]], λύκοιο Il.10.334; κορῶναι [[Aristophanes|Ar.]]''[[The Birds|Av.]]''967; σίδηρος Il.9.366, ''h.Merc.''41, cf. E.''Heracl.''758(lyr.); of the surging sea, πολιῆς ἐπὶ θινὶ θαλάσσης Il.4.248; πολιὴν ἅλα ναιέμεν 15.190; π. θάλασσα Alc.51; π. πέλαγος [[Aristophanes|Ar.]]''[[The Birds|Av.]]''350(lyr.); γάλα Q.S.10.135; λύκοι [[1G]] 42(1).131.12 (Epid.); but,<br><span class="bld">2</span> most freq. of human hair, [[grey]] from age, [[κάρη]], [[κεφαλή]], Il.22.74, Od.24.317, etc.; π. στῆθος Alc.''Supp.''20.2; γῆρας π. Pi.''I.''6(5).15, E.''Ba.''258; πολιοί [[greyhaired men]], Od.24.499; π. ματέρες [[Sophocles|S.]]''[[Oedipus Tyrannus|OT]]''182 (lyr.), cf. [[Euripides|E.]]''[[Supplices|Supp.]]'' 35, [[Aristophanes|Ar.]]''[[Acharnians|Ach.]]''600, 610, 692, Pl.''Prm.''127b (rare in Att. Prose), Call.''Fr.'' 473; Τραῖαι, ἐκ γενετῆς πολιαί Hes. ''Th.''271: Comp. πολιώτεροι Arist.''Fr.'' 235: abs., [[πολιαί]] (''[[sc.]]'' [[τρίχες]]) Pi.''O.''4.28, Arist.''GA''722a7, ''Pr.''898a31; πολιῶν ἔσχηκας τὸν πώγωνα μεστόν [[Theophrastus|Thphr.]] ''[[Characters|Char.]]''2.3; <b class="b3">ἅμα ταῖς π. κατιούσαις</b> as the [[grey hairs]] come down (i.e. from the temples to the beard), [[Aristophanes|Ar.]]''[[The Knights|Eq.]]''520, cf. 908; ἕως τὸ δὴ λεγόμενον πολιὰς σχῇ ''PMich.Zen.''77 (iii B.C.), cf. [[LXX]] ''Is.''47.2, al., Phld.''Vit.''p.32J.<br><span class="bld">3</span> <b class="b3">τίς σε πολιᾶς ἐξανῆκε γαστρός</b>; what [[old woman's]] womb bare thee? as a sarcasm, Pi.''P.''4.98; <b class="b3">π. δάκρυον ἐκβάλλων</b> [[an old man's]] tear, E.''HF''1209 (lyr.).<br><span class="bld">b</span> metaph., [[hoary]], [[venerable]], ὃς πολιῷ νόμῳ αἶσαν ὀρθοῖ A.''Supp.''673 (lyr.); κληδὼν ἐν πολιαῖσι μένει φήμαις E.''El.''701 (lyr.); μάθημα χρόνῳ π. Pl.''Ti.''22b; πλοῦτος… χρόνῳ π. Jul.''Or.''2.82b.<br><span class="bld">II</span> [[bright]], [[clear]], [[serene]], ἔαρ Hes.''Op.''477, 492; αἰθήρ [[Euripides|E.]]''[[Orestes|Or.]]''1376 (lyr.); ἠήρ A.R.3.275, Q.S.2.554.
}}
}}
{{pape
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0655.png Seite 655]] [[grau]], [[weißlich]]; – a) vom Haupthaare der Greise; Il. 22, 74. 24, 516; [[κεφαλή]], Od. 24, 317; Hes. Th. 271; πολιᾶς [[ἄμυγμα]] χαίτης, Soph. Ai. 621; πολιὸν ἐπὶ [[κρᾶτα]], Eur. Hec. 653, u. öfter; [[ἔθειρα]], Anacr. 49, 2; [[γῆρας]], 51, 7; [[ἄχρι]] πολιῆς φίλης, Rufin. 34 (V, 22); daher ἡ [[πολιά]] = das Greisenalter, Ruhnk. Rut. Lup. 268; αἱ πολιαί, sc. [[τρίχες]], die weißen, grauen Haare, Pind. Ol. 4, 29; ἅμα ταῖς πολιαῖς κατιούσαις, mit dem Herabwallen greiser Haare, Ar. Equ. 518, vgl. 905; a. D., wie Anacr. 50, 9; τοσαυτασὶ πολιὰς ἔχω, Aesch. 1, 49; auch ὁ [[πολιός]], der grauhaarige Alte, Od. 24, 499; auch πολιὰ [[γαστήρ]], Pind. P. 4, 98, der Schooß einer Greisinn, vgl. Böckh explic. p. 272; πολιαὶ ματέρες, Soph. O. R. 183; [[σφόδρα]] πολιόν, Plat. Parmen. 127 b; übh. alt, [[νόμος]], Aesch. Suppl. 658; ἐν πολιαῖσι φήμαις, Eur. El. 701; [[οὔτε]] [[μάθημα]] χρόνῳ πολιὸν οὐδὲν ἔχετε, Plat. Tim. 22 b. – b) bei Hom. noch Beiwort des Wolfes, Il. 10, 334, des Eisens, 9, 366 u. öfter, wie Eur. Suppl. 758; auch [[χαλκός]], Pind. P. 3, 48; und des schäumenden Meeres, in welcher Vrbdg Homer das Wort auch 2 Endgn braucht, ἁλὸς πολιοῖο, Il. 20, 229 Od. 5, 410, neben πολιῆς ἁλός, Il. 12, 284, oft, wie πολιᾶς ἁλός, Pind. Ol. 1, 71; [[θάλασσα]], 7, 61; Soph. Ant. 334; [[πέλαγος]], Ar. Av. 350. – c) übh. weiß, [[hell]], [[heiter]]; [[ἔαρ]], Hes. O. 479. 496; [[αἰθήρ]], Eur. Or. 1376; ἀήρ, Ap. Rh. 3, 275; Qu. Sm. 6, 229.
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0655.png Seite 655]] [[grau]], [[weißlich]]; – a) vom Haupthaare der Greise; Il. 22, 74. 24, 516; [[κεφαλή]], Od. 24, 317; Hes. Th. 271; πολιᾶς [[ἄμυγμα]] χαίτης, Soph. Ai. 621; πολιὸν ἐπὶ [[κρᾶτα]], Eur. Hec. 653, u. öfter; [[ἔθειρα]], Anacr. 49, 2; [[γῆρας]], 51, 7; [[ἄχρι]] πολιῆς φίλης, Rufin. 34 (V, 22); daher ἡ [[πολιά]] = das Greisenalter, Ruhnk. Rut. Lup. 268; αἱ πολιαί, ''[[sc.]]'' [[τρίχες]], die weißen, grauen Haare, Pind. Ol. 4, 29; ἅμα ταῖς πολιαῖς κατιούσαις, mit dem Herabwallen greiser Haare, Ar. Equ. 518, vgl. 905; a. D., wie Anacr. 50, 9; τοσαυτασὶ πολιὰς ἔχω, Aesch. 1, 49; auch ὁ [[πολιός]], der grauhaarige Alte, Od. 24, 499; auch πολιὰ [[γαστήρ]], Pind. P. 4, 98, der Schooß einer Greisinn, vgl. Böckh explic. p. 272; πολιαὶ ματέρες, Soph. O. R. 183; [[σφόδρα]] πολιόν, Plat. Parmen. 127 b; übh. alt, [[νόμος]], Aesch. Suppl. 658; ἐν πολιαῖσι φήμαις, Eur. El. 701; [[οὔτε]] [[μάθημα]] χρόνῳ πολιὸν οὐδὲν ἔχετε, Plat. Tim. 22 b. – b) bei Hom. noch Beiwort des Wolfes, Il. 10, 334, des Eisens, 9, 366 u. öfter, wie Eur. Suppl. 758; auch [[χαλκός]], Pind. P. 3, 48; und des schäumenden Meeres, in welcher Vrbdg Homer das Wort auch 2 Endgn braucht, ἁλὸς πολιοῖο, Il. 20, 229 Od. 5, 410, neben πολιῆς ἁλός, Il. 12, 284, oft, wie πολιᾶς ἁλός, Pind. Ol. 1, 71; [[θάλασσα]], 7, 61; Soph. Ant. 334; [[πέλαγος]], Ar. Av. 350. – c) übh. weiß, [[hell]], [[heiter]]; [[ἔαρ]], Hes. O. 479. 496; [[αἰθήρ]], Eur. Or. 1376; ἀήρ, Ap. Rh. 3, 275; Qu. Sm. 6, 229.
}}
}}
{{bailly
{{bailly
|btext=ά <i>ou poét.</i> ός, όν :<br /><b>I.</b> gris :<br /><b>1</b> <i>en parl. de cheveux</i> [[αἱ]] πολιαί (<i>s.e.</i> [[τρίχες]]) les cheveux gris, blancs;<br /><b>2</b> <i>p. ext.</i> qui commence à vieillir, qui vieillit ; <i>fig.</i> antique, ancien;<br /><b>II.</b> blanc ; brillant.<br />'''Étymologie:''' apparenté à [[πελιός]], [[πελλός]] <i>ou</i> [[πέλλος]], <i>lat.</i> pullus.
|btext=ά <i>ou poét.</i> ός, όν :<br /><b>I.</b> [[gris]] :<br /><b>1</b> <i>en parl. de cheveux</i> αἱ πολιαί (<i>s.e.</i> [[τρίχες]]) les cheveux gris, blancs;<br /><b>2</b> <i>p. ext.</i> qui commence à vieillir, qui vieillit ; <i>fig.</i> antique, ancien;<br /><b>II.</b> [[blanc]] ; brillant.<br />'''Étymologie:''' apparenté à [[πελιός]], [[πελλός]] <i>ou</i> [[πέλλος]], <i>lat.</i> [[pullus]].
}}
}}
{{elnl
{{elnl
|elnltext=πολιός --όν, f. ook -ός [~ πελιός, πελιδνός] grijs, witachtig:; πολιῆς ἐπὶ θινὶ θαλάσσης op het strand van de grijze zee Il. 4.248; ἔχις πολιὸς ἅνθρωπός ἐστιν οὑτοσί deze man hier is een vale adder Men. Dysc. 480; meestal van haar, abs..; αἱ πολιαί de grijze haren Aristoph. Eq. 520; overdr. grijs, oud; σώματα πολιά oude lichamen Plat. Plt. 273e; πολιὸν δάκρυον ἐκβάλλων de traan van een grijsaard stortend Eur. HF 1209; eerbiedwaardig:. πολιῷ νόμῳ volgens de eerbiedwaardige wet Aeschl. Suppl. 673; εὔιον γέροντα πολιὸν ἤδη een bacchische oude (= wijn ), reeds van respectabele leeftijd Men. Dysc. 946. helder, lichtend:. πολιὸν ἔαρ de heldere lente Hes. Op. 477; πολιὸς αἰθήρ de heldere bovenlucht Eur. Or. 1375.
|elnltext=πολιός -ή -όν, f. ook -ός [~ πελιός, πελιδνός] [[grijs]], [[witachtig]]:; πολιῆς ἐπὶ θινὶ θαλάσσης op het strand van de grijze zee Il. 4.248; ἔχις πολιὸς ἅνθρωπός ἐστιν οὑτοσί deze man hier is een vale adder Men. Dysc. 480; meestal van haar, abs..; αἱ πολιαί de grijze haren Aristoph. Eq. 520; overdr. [[grijs]], [[oud]]; σώματα πολιά oude lichamen Plat. Plt. 273e; πολιὸν δάκρυον ἐκβάλλων de traan van een grijsaard stortend Eur. HF 1209; [[eerbiedwaardig]]:. πολιῷ νόμῳ volgens de eerbiedwaardige wet Aeschl. Suppl. 673; εὔιον γέροντα πολιὸν ἤδη een bacchische oude (= [[wijn]]), reeds van respectabele leeftijd Men. Dysc. 946. [[helder]], [[lichtend]]:. πολιὸν ἔαρ de heldere lente Hes. Op. 477; πολιὸς αἰθήρ de heldere bovenlucht Eur. Or. 1375.
}}
}}
{{elru
{{elru
Line 26: Line 26:
}}
}}
{{Slater
{{Slater
|sltr=<b>πολῐός</b> <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>a</b> of things, [[white]] [[flecked]], [[grey]] [[ἐγγὺς]] ἐλθὼν πολιᾶς ἁλὸς (O. 1.71) πολιᾶς [[ἔνδον]] θαλάσσας (O. 7.61) [[ὑπὲρ]] πολιᾶς ἁλὸς (P. 2.68) πολιῷ χαλκῷ (P. 3.48), (P. 11.20) πολιᾶς ἁλὸς (I. 4.56) <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>b</b> as a [[sign]] of [[age]], [[hoary]] “φύονται δὲ καὶ νέοις ἐν ἀνδράσιν πολιαὶ (sc. [[τρίχες]]) (O. 4.26) “[[τίς]] ἀνθρώπων σε χαμαιγενέων πολιᾶς ἐξανῆκεν γαστρός;” [[Pelias]] addresses [[Jason]] [[abusively]] (P. 4.98) Ἀίδαν γῆράς τε δέξασθαι πολιὸν (I. 6.15)
|sltr=<b>πολῐός</b> <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>a</b> of things, [[white]] [[flecked]], [[grey]] [[ἐγγὺς]] ἐλθὼν πολιᾶς ἁλὸς (O. 1.71) πολιᾶς [[ἔνδον]] θαλάσσας (O. 7.61) [[ὑπὲρ]] πολιᾶς ἁλὸς (P. 2.68) πολιῷ χαλκῷ (P. 3.48), (P. 11.20) πολιᾶς ἁλὸς (I. 4.56) <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>b</b> as a [[sign]] of [[age]], [[hoary]] “φύονται δὲ καὶ νέοις ἐν ἀνδράσιν πολιαὶ (''[[sc.]]'' [[τρίχες]]) (O. 4.26) “[[τίς]] ἀνθρώπων σε χαμαιγενέων πολιᾶς ἐξανῆκεν γαστρός;” [[Pelias]] addresses [[Jason]] [[abusively]] (P. 4.98) Ἀίδαν γῆράς τε δέξασθαι πολιὸν (I. 6.15)
}}
}}
{{grml
{{grml
|mltxt=-ά, -ό / [[πολιός]], -ά, -όν, ΝΜΑ, ποιητ. τ. θηλ. και -ος, ανωμ. τ. θηλ. [[πολιάς]], -[[άδος]], Α<br /><b>1.</b> ([[ιδίως]] για [[τρίχες]]) [[υπόλευκος]], [[φαιός]], ασπριδερός, [[ψαρός]], [[γκρίζος]] («ἕσσατο δ' ἔκτοσθεν ῥινὸν πολιοῑο λύκοιο», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>2.</b> (<b>για πρόσ.</b>) αυτός που έχει ψαρές ή λευκές [[τρίχες]] («τὸν μὲν οὖν Παρμενίδην εὖ [[μάλα]] δὴ πρεσβύτην [[εἶναι]] [[σφόδρα]] πολιόν», <b>Πλάτ.</b>)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> ([[ιδίως]] για την αφρίζουσα [[θάλασσα]]) [[τελείως]] [[λευκός]], [[ολόλευκος]], [[κάτασπρος]]<br /><b>2.</b> [[σεβάσμιος]] λόγω ηλικίας<br /><b>3.</b> [[παλαιός]], [[αρχαίος]] («κληδὼν ἐν πολιαῑσι μένει φάμαις», <b>Ευρ.</b>)<br /><b>4.</b> [[λαμπρός]], [[φωτεινός]]<br /><b>5.</b> (για την [[ατμόσφαιρα]]) [[διαυγής]], [[καθαρός]] («πᾷ φύγω, ξέναι, πολιὸν αἰθέρ' ἀμπτάμενος», <b>Ευρ.</b>)<br /><b>6.</b> (<b>το θηλ. πληθ. ως ουσ.</b>) <i>αἱ πολιαί</i><br />οι άσπρες [[τρίχες]]<br /><b>7.</b> <b>φρ.</b> α) «πολιὰ [[γαστήρ]]»<br />(ως [[σαρκασμός]]) γεροντική [[κοιλιά]]<br />β) «πολιὸν [[δάκρυον]]» — τα δάκρυα τών γερόντων.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Το επίθ. [[πολιός]] (<span style="color: red;"><</span> <i>πολιFος</i>) ανάγεται στην ετεροιωμένη [[βαθμίδα]] της ΙΕ ρίζας <i>pel</i>- «[[γκρίζος]], [[φαιός]]» (<b>πρβλ.</b> [[πελιός]], [[πελιδνός]]) και εμφανίζει [[επίθημα]] -<i>ιFoς</i>, όπως και άλλα επίθ. που δηλώνουν [[χρώμα]] (<b>πρβλ.</b> [[βαλιός]], [[πελιός]]). Την ύπαρξη -<i>F</i>- στο επίθ. [[πολιός]] αποδεικνύουν και οι μυκηναϊκοί τ. <i>poriwa</i>, <i>poriwo</i>.<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> [[πολιότητα]](-<i>της</i>)<br /><b>αρχ.</b><br />[[πολιά]], [[πολιάζω]], [[πολιαίνομαι]], [[πόλιον]], [[πολιώ]], [[πολιώδης]].<br /><b><span style="color: brown;">ΣΥΝΘ.</span></b> (Α' συνθετικό) [[πολιόθριξ]]<br /><b>αρχ.</b><br />[[πολιοειδής]], [[πολιόκρανος]], [[πολιοκρόταφος]], [[πολιοπλόκαμος]], [[πολιόσφυρος]], [[πολιότριχος]], [[πολιούχος]], [[πολιοφάγος]], [[πολιόχρως]]<br /><b>μσν.</b><br />[[πολιοκόρσης]], [[πολιοπώγων]], [[πολιοφανής]]<br /><b>νεοελλ.</b><br /><i>πολιοεγκεφαλίτιδα</i><br />(Β' συνθετικό) <b>αρχ.</b> [[επιπόλιος]], [[μεσοπόλιος]], [[μιξοπόλιος]], [[ολιγοπόλιος]], [[προπόλιος]], [[σπαρτοπόλιος]], [[υποπόλιος]]].
|mltxt=-ά, -ό / [[πολιός]], -ά, -όν, ΝΜΑ, ποιητ. τ. θηλ. και -ος, ανωμ. τ. θηλ. [[πολιάς]], -[[άδος]], Α<br /><b>1.</b> ([[ιδίως]] για [[τρίχες]]) [[υπόλευκος]], [[φαιός]], ασπριδερός, [[ψαρός]], [[γκρίζος]] («ἕσσατο δ' ἔκτοσθεν ῥινὸν πολιοῑο λύκοιο», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>2.</b> (<b>για πρόσ.</b>) αυτός που έχει ψαρές ή λευκές [[τρίχες]] («τὸν μὲν οὖν Παρμενίδην εὖ [[μάλα]] δὴ πρεσβύτην [[εἶναι]] [[σφόδρα]] πολιόν», <b>Πλάτ.</b>)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> ([[ιδίως]] για την αφρίζουσα [[θάλασσα]]) [[τελείως]] [[λευκός]], [[ολόλευκος]], [[κάτασπρος]]<br /><b>2.</b> [[σεβάσμιος]] λόγω ηλικίας<br /><b>3.</b> [[παλαιός]], [[αρχαίος]] («κληδὼν ἐν πολιαῖσι μένει φάμαις», <b>Ευρ.</b>)<br /><b>4.</b> [[λαμπρός]], [[φωτεινός]]<br /><b>5.</b> (για την [[ατμόσφαιρα]]) [[διαυγής]], [[καθαρός]] («πᾷ φύγω, ξέναι, πολιὸν αἰθέρ' ἀμπτάμενος», <b>Ευρ.</b>)<br /><b>6.</b> (<b>το θηλ. πληθ. ως ουσ.</b>) <i>αἱ πολιαί</i><br />οι άσπρες [[τρίχες]]<br /><b>7.</b> <b>φρ.</b> α) «πολιὰ [[γαστήρ]]»<br />(ως [[σαρκασμός]]) γεροντική [[κοιλιά]]<br />β) «πολιὸν [[δάκρυον]]» — τα δάκρυα τών γερόντων.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Το επίθ. [[πολιός]] (<span style="color: red;"><</span> <i>πολιFος</i>) ανάγεται στην ετεροιωμένη [[βαθμίδα]] της ΙΕ ρίζας <i>pel</i>- «[[γκρίζος]], [[φαιός]]» (<b>πρβλ.</b> [[πελιός]], [[πελιδνός]]) και εμφανίζει [[επίθημα]] -<i>ιFoς</i>, όπως και άλλα επίθ. που δηλώνουν [[χρώμα]] (<b>πρβλ.</b> [[βαλιός]], [[πελιός]]). Την ύπαρξη -<i>F</i>- στο επίθ. [[πολιός]] αποδεικνύουν και οι μυκηναϊκοί τ. <i>poriwa</i>, <i>poriwo</i>.<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> [[πολιότητα]](-<i>της</i>)<br /><b>αρχ.</b><br />[[πολιά]], [[πολιάζω]], [[πολιαίνομαι]], [[πόλιον]], [[πολιώ]], [[πολιώδης]].<br /><b><span style="color: brown;">ΣΥΝΘ.</span></b> (Α' συνθετικό) [[πολιόθριξ]]<br /><b>αρχ.</b><br />[[πολιοειδής]], [[πολιόκρανος]], [[πολιοκρόταφος]], [[πολιοπλόκαμος]], [[πολιόσφυρος]], [[πολιότριχος]], [[πολιούχος]], [[πολιοφάγος]], [[πολιόχρως]]<br /><b>μσν.</b><br />[[πολιοκόρσης]], [[πολιοπώγων]], [[πολιοφανής]]<br /><b>νεοελλ.</b><br /><i>πολιοεγκεφαλίτιδα</i><br />(Β' συνθετικό) <b>αρχ.</b> [[επιπόλιος]], [[μεσοπόλιος]], [[μιξοπόλιος]], [[ολιγοπόλιος]], [[προπόλιος]], [[σπαρτοπόλιος]], [[υποπόλιος]]].
}}
}}
{{lsm
{{lsm
Line 38: Line 38:
}}
}}
{{etym
{{etym
|etymtx=Grammatical information: adj.<br />Meaning: [[whitishly grey]], especially of hair, also of foaming seas (ep. Il., also hell.).<br />Other forms: adj.<br />Dialectal forms: Myc. [[poriwa]] n. pl. (= sg.?) /[[poliwa]]/.<br />Compounds: Compp. e.g. <b class="b3">πολιο-κρόταφος</b> [[with grey temples]] (Θ 518 a. o.), <b class="b3">ὑπο-</b>, <b class="b3">ἐπι-πόλιος</b> [[grizzled]], [[mixed with grey]] (Anacr. resp. D.), prob. backformations (cf. [[ἐπιπολιόομαι]] below), s. Strömberg Prefix Studies 101 ff.; on <b class="b3">μεσαι-πόλιος</b> s. [[μέσος]].<br />Derivatives: 1. Fem. [[πολιάς]] (Luc. Lex.); 2. the pl.name [[πόλιον]] n. [[Teucrium polium or creticum]] (Thphr., Nic., Dsc.), after the colour of the flower (Dsc. 3, 1 10); 3. the abstracts [[πολιότης]] f. [[greyness]] (Arist.), [[πολιά]] (from <b class="b3">πολι-ιά</b>) f. <b class="b2">id.</b>, also as disease (Arist.); 4. the denomin. a. <b class="b3">πολι-αίνομαι</b> [[to become whitish]], of the sea (A. Pers. 109; lyr.); b. <b class="b3">-όομαι</b>, <b class="b3">-όω</b>, also w. <b class="b3">ἐπι-</b>, <b class="b3">προ-</b>, [[to become]], [[make grey]] (Arist.) with <b class="b3">-ωσις</b> f. [[the becoming grey]] (Arist.), <b class="b3">-ωμα</b> n. [[greyness]] (Eust.); c. <b class="b3">-άζω</b> [[to become grey]] (sch.).<br />Origin: IE [Indo-European]X [probably] [804] <b class="b2">*poliwo-</b> [[gray]]<br />Etymology: With [[πολιός]] is perhaps the semantically exactly agreeing Arm. <b class="b2">ali-k`</b>, gen. [[ale-ac]] pl. <b class="b2">the (white) crests of waves, white hair, white beard</b> also formally identical (IE <b class="b2">*polii̯o-</b>, <b class="b2">-ā</b>), in any case closely related. As basis one may assume <b class="b3">*πολι-Ϝός</b> (Schwyzer 472 w. lit.); Further s. [[πελιδνός]], [[πελιός]]. Extensively on [[πολιός]] a. cogn. Reiter Die griech. Bez. der Farben weiß, grau und braun 54ff. -- But <b class="b2">*pl̥ii̯o-</b> means rather <b class="b2">*pl̥Hii̯o-</b> which would not give [[πολιός]] (it requires rather <b class="b2">*pol(H)ii̯o-</b>). -- DELG writes that the word is [[evidently]] cognate with [[πελιός]], which seems contradicted by the meaning (dunkelfarben).
|etymtx=Grammatical information: adj.<br />Meaning: [[whitishly grey]], especially of hair, also of foaming seas (ep. Il., also hell.).<br />Other forms: adj.<br />Dialectal forms: Myc. [[poriwa]] n. pl. (= sg.?) /[[poliwa]]/.<br />Compounds: Compp. e.g. <b class="b3">πολιο-κρόταφος</b> [[with grey temples]] (Θ 518 a. o.), <b class="b3">ὑπο-</b>, <b class="b3">ἐπι-πόλιος</b> [[grizzled]], [[mixed with grey]] (Anacr. resp. D.), prob. backformations (cf. [[ἐπιπολιόομαι]] below), s. Strömberg Prefix Studies 101 ff.; on <b class="b3">μεσαι-πόλιος</b> s. [[μέσος]].<br />Derivatives: 1. Fem. [[πολιάς]] (Luc. Lex.); 2. the pl.name [[πόλιον]] n. [[Teucrium polium or creticum]] (Thphr., Nic., Dsc.), after the colour of the flower (Dsc. 3, 1 10); 3. the abstracts [[πολιότης]] f. [[greyness]] (Arist.), [[πολιά]] (from <b class="b3">πολι-ιά</b>) f. <b class="b2">id.</b>, also as disease (Arist.); 4. the denomin. a. <b class="b3">πολι-αίνομαι</b> [[to become whitish]], of the sea (A. Pers. 109; lyr.); b. <b class="b3">-όομαι</b>, <b class="b3">-όω</b>, also w. <b class="b3">ἐπι-</b>, <b class="b3">προ-</b>, [[to become]], [[make grey]] (Arist.) with <b class="b3">-ωσις</b> f. [[the becoming grey]] (Arist.), <b class="b3">-ωμα</b> n. [[greyness]] (Eust.); c. <b class="b3">-άζω</b> [[to become grey]] (sch.).<br />Origin: IE [Indo-European]X [probably] [804] <b class="b2">*poliwo-</b> [[gray]]<br />Etymology: With [[πολιός]] is perhaps the semantically exactly agreeing Arm. <b class="b2">ali-k`</b>, gen. [[ale-ac]] pl. [[the (white) crests of waves]], [[white hair]], [[white beard]] also formally identical (IE <b class="b2">*polii̯o-</b>, <b class="b2">-ā</b>), in any case closely related. As basis one may assume <b class="b3">*πολι-Ϝός</b> (Schwyzer 472 w. lit.); Further s. [[πελιδνός]], [[πελιός]]. Extensively on [[πολιός]] a. cogn. Reiter Die griech. Bez. der Farben weiß, grau und braun 54ff. -- But <b class="b2">*pl̥ii̯o-</b> means rather <b class="b2">*pl̥Hii̯o-</b> which would not give [[πολιός]] (it requires rather <b class="b2">*pol(H)ii̯o-</b>). -- DELG writes that the word is [[evidently]] cognate with [[πελιός]], which seems contradicted by the meaning (dunkelfarben).
}}
}}
{{mdlsj
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[[πολιός]], ή, όν<br /><b class="num">I.</b> [[gray]], [[grizzled]], [[grisly]], of wolves, of [[iron]], of the sea, Il.<br /><b class="num">2.</b> [[mostly]] of [[hair]], [[gray]] or [[hoary]] from age, Hom.; πολιοί [[gray]]-haired men, Od., Soph., etc.:—absol., αἱ πολιαί (sc. τρίχεσ) Pind.; ἅμα ταῖς πολιαῖς κατιούσαις as the [[gray]] hairs [[come]] [[down]] (i.e. from the [[temples]] to the [[beard]]), Ar.; π. [[δάκρυον]] ἐμβαλών an old man's [[tear]], Eur.<br />b. metaph. [[hoary]], [[venerable]], Eur.<br /><b class="num">II.</b> like [[λευκός]], [[bright]], [[clear]], [[serene]], Hes., Eur.
|mdlsjtxt=[[πολιός]], ή, όν<br /><b class="num">I.</b> [[gray]], [[grizzled]], [[grisly]], of wolves, of [[iron]], of the sea, Il.<br /><b class="num">2.</b> [[mostly]] of [[hair]], [[gray]] or [[hoary]] from age, Hom.; πολιοί [[gray]]-haired men, Od., Soph., etc.:—absol., αἱ πολιαί (''[[sc.]]'' τρίχεσ) Pind.; ἅμα ταῖς πολιαῖς κατιούσαις as the [[gray]] hairs [[come]] [[down]] (i.e. from the [[temples]] to the [[beard]]), Ar.; π. [[δάκρυον]] ἐμβαλών an old man's [[tear]], Eur.<br />b. metaph. [[hoary]], [[venerable]], Eur.<br /><b class="num">II.</b> like [[λευκός]], [[bright]], [[clear]], [[serene]], Hes., Eur.
}}
}}
{{FriskDe
{{FriskDe