κατάρχω: Difference between revisions

|Transliteration C=katarcho

|Beta Code=kata/rxw

}}

{{pape

|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1376.png Seite 1376]] [[anfangen]], beginnen, zuerst Etwas thun; τίνες κατῆρξαν μάχης Aesch. Pers. 343; ὁδοῦ κάταρχε, gehe des Wegs voran, Soph. O. C. 1023; δεινοῦ λόγου κατῆρξας Trach. 1125; λόγων κατάρχομεν τῇ πόλει ὠφελίμων Ar. Lys. 638; μάχης Eur. Suppl. 675; λόγου Plat. Prot. 351 e; absol., Conv. 177 e; τοῦ καλεῖν Xen. Hem. 2, 3, 11; c. partic., καὶ αὐτὸς οὕτω ποιῶν κατῆρχεν Cyr. 4, 5, 58; – seltner c. acc., θαυμαστὸν γάρ τινα ἀνὴρ κατῆρχε λόγον Plat. Euthyd. 283 e. – Bei Sp. auch = Herr sein, beherrschen. – Med. κατάρχομαι, anfangen, anheben; absol., [[τόδε]] κατάρχεται [[μέλος]] ἐμοὶ κλύειν φίλιον ἐν δόμοις Eur. Herc. Fur. 749, vgl. 889; Pol. 5, 49, 1; c. gen., Eur. Phoen. 543; τοῖς κατηργμένοις [[ἤδη]] τῆς ἐπ ουρανίου πορείας Plat. Phaedr. 256 d; κατήρχοντο τῆς πρὸς τὸν βουνὸν προσβολῆς Pol. 2, 67, 1. – Bes. gottesdienstlicher Ausdruck, von den Gebräuchen, mit denen beim Opfer der Anfang gemacht wurde, [[Νέστωρ]] χέρνιβά τ' οὐλοχύτας τε κατήρχετο, Nestor begann das Opfer mit Händewaschen und Aufstreuen der heiligen Gerste auf das Haupt des Opferthieres, Od. 3, 445; das Opferthier weihen, um es zu schlachten, Her. 2, 45; μὴ κατάρξῃ τοῦ τράγου Ar. Av. 960; Eur. I. T. 40. 56 u. öfter; κατάρξει θυμάτων Phoen. 576; D. Hal. 3, 35 u. a. Sp.; καὶ καθιερῶσαι Plut. Themist. 13; auch pass., ᾗ (θεᾷ) σὸν κατῆρκται [[σῶμα]] Eur. Heracl. 601; vgl. [[ἀπάρχω]]. – Dah. schlagen, tödten, τινός; Luc. Somn. 3; ἅπαντας γὰρ ἔδει κατάρξασθαι καὶ γεύσασθαι τοῦ φόνου Plut. Caes. 66. – Übertr., θανόντα δεσπόταν γόοις κατάρξομαι, [[varia lectio|v.l.]] κατάρξω, beklagen, Eur. Andr. 1200.

}}

}}

}}

{{Slater

}}

{{grml

}}

{{lsm

|lsmtext='''κατάρχω:''' μέλ. <i>-ξω</i>,<br /><b class="num">I. 1.</b> κάνω [[έναρξη]] ενός πράγματος, με γεν., σε Αισχύλ.· <i>ὁδοῦ κατάρχειν</i>, [[οδηγώ]] το δρόμο, [[δείχνω]] το δρόμο, σε Σοφ.· [[σπανίως]] με αιτ., [[ξεκινώ]] [[κάτι]], σε Πλάτ.· με μτχ., [[ξεκινώ]] να κάνω, σε Ξεν.<br /><b class="num">2.</b> [[τιμώ]], σε Ευρ.<br /><b class="num">II.</b> Μέσ.,<br /><b class="num">1.</b> κάνω [[ξεκίνημα]], [[αρχίζω]], [[ξεκινώ]], όπως το Ενεργ., με γεν., στον ίδ., σε Πλάτ.· επίσης με αιτ., σε Ευρ.· απόλ., κατάρχεται [[μέλος]], ξεκινά, στον ίδ. <b>2. α)</b> με θρησκευτική [[σημασία]], [[ξεκινώ]] τις θυσιαστήριες τελετές, [[Νέστωρ]] χέρνιβά τ' οὐλοχύτας τε κατήρχετο, ο Νέστορας ξεκίνησε (τη [[θυσία]]) με το [[πλύσιμο]] των χεριών και το [[ράντισμα]] του κριθαριού στο [[κεφάλι]] του θύματος, σε Ομήρ. Οδ.· <i>κατάρχομαι</i>, [[ξεκινώ]] τη [[λειτουργία]], σε Ευρ.· με γεν., <i>κατάρχεσθαι τοῦ τράγου</i>, [[προετοιμάζω]] το [[θύμα]], δηλ. το [[καθαγιάζω]] για τη [[θυσία]] με το να κόψω τα μαλλιά από το μέτωπό του, σε Αριστοφ.· [[πῶς]] δ' αὖ κατάρξει θυμάτων; σε Ευρ. <b>β)</b> [[θυσιάζω]], [[σφαγιάζω]], στον ίδ. — Παθ., σὸν κατῆρκται [[σῶμα]], έχει αφιερωθεί, στον ίδ. <b>γ)</b> [[αλλά]], [[χτυπώ]], [[πλήττω]], σε Πλούτ.

}}

}}

{{mdlsj

|mdlsjtxt=fut. ξω<br /><b class="num">I.</b> to make [[beginning]] of a [[thing]], c. gen., Aesch.; ὁδοῦ κατάρχειν to [[lead]] the way, Soph.:— [[rarely]] c. acc. to [[begin]] a [[thing]], Plat.:—c. [[part]]. to [[begin]] doing, Xen.<br /><b class="num">2.</b> to [[honour]], Eur.<br /><b class="num">II.</b> Mid. to make a [[beginning]], to [[begin]], like Act., c. gen., Eur., Plat.; also c. acc., Eur.: absol., κατάρχεται [[μέλος]] is [[beginning]], Eur.<br /><b class="num">2.</b> in [[religious]] [[sense]], to [[begin]] the [[sacrificial]] ceremonies, [[Νέστωρ]] χέρνιβά τ' οὐλοχύτας τε κατήρχετο [[Nestor]] began [the [[sacrifice]] with the [[washing]] of hands and [[sprinkling]] the [[barley]] on the [[victim]]'s [[head]], Od.; κατάρχομαι I [[begin]] the [[function]], Eur.:—c. gen., κατάρχεσθαι τοῦ τράγου to make a [[beginning]] of the [[victim]], i. e. [[consecrate]] him for [[sacrifice]] by [[cutting]] off the [[hair]] of his [[forehead]], Ar.; πῶς δ' αὖ κατάρξει θυμάτων; Eur.<br />b. to [[sacrifice]], [[slay]], Eur.:—Pass., σὸν κατῆρκται [[σῶμα]] hath been [[devoted]], Eur.<br />c. [[simply]], to [[strike]], Plut.

}}