3,274,313
edits
λαγχάνω: Difference between revisions
CSV import
m (Text replacement - "(*UTF)(*UCP)(btext.*?)([a-zA-ZÀ-ÿŒ'œ ]+)’" to "$1$2'") |
(CSV import) |
||
| (20 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=lagchano | |Transliteration C=lagchano | ||
|Beta Code=lagxa/nw | |Beta Code=lagxa/nw | ||
|Definition= | |Definition=<span class="bld">A</span> fut. λήξομαι [[Plato|Pl.]]''[[Republic|R.]]'' 617e; Ion. [[λάξομαι]] (cf. [[λάξις]]) [[Herodotus|Hdt.]]7.144: aor. ἔλᾰχον Il.9.367, etc.; Ep. [[ἔλλαχον]] ''h.Cer.''87, [[varia lectio|v.l.]] for [[ἔλλαβεν]] in Theoc.25.271; Ep. [[λάχον]] Il.4.49, al.; Aeol. opt. 1sg. λαχόην Sapph.9 (λαχοίην A.D. ''Synt.''247.25); for λέλᾰχον v. infr. IV: pf. εἴληχα A.''Th.''376, 423, etc.: plpf. εἰλήχει [[Plato|Pl.]]''[[Phaedo|Phd.]]'' 107d; ''poet.'' and Ion. [[λέλογχα]] Pi.''O.''1.53, B.9.39, Emp.20.3, E.''Tr.''282 (lyr.), [[Herodotus|Hdt.]]7.53, Test. ap.D.21.82, D.H.4.83, etc., but not in early Att. Prose; 3pl. λελογχᾰσι (ν) Od.11.304, Emp.102, but λελᾰχᾱσι Id.115.5; part. λελαχώς Phld.''D.''1.17; Dor. 3sg. λελόγχει Theoc.4.40: plpf. ἐλελόγχει Luc. ''Am.''18:—Pass., aor. ἐλήχθην Lys.17.8, Is.9.24, D.38.20: pf. εἴληγμαι E.''Tr.''296, D.30.34; 3pl. λελάχαται Perict. ap. Stob.4.28.19:<br><span class="bld">I</span> c. acc. rei, [[obtain by lot]], of spoils, opp. [[ἐξαιρεῖσθαι]], Od.14.233, cf. Il. 9.367, etc.: generally, [[obtain as one's portion]], τὸ γὰρ λάχομεν γέρας ἡμεῖς 4.49; λαχόντα τε ληΐδος αἶσαν 18.327; πρὸς δαιμόνων ὄλβον Pi. ''N.''9.45; μέζονας μοίρας λ. Heraclit.25; μοῖραν ἴσην, ὡς αὐτοί περ ἐλάγχανον Od.20.282, cf. [[Herodotus|Hdt.]]7.144: with inf. added, <b class="b3">ἔλαχον πολιὴν ἅλα ναιέμεν</b> I [[had]] the sea [[for my portion]] to dwell in, Il.15.190, cf. Pi.''O.'' 6.34, A.''Eu.''931 (anap.); ἔλαχ' ἄναξ δούλην σ' ἔχειν E.''Tr.''278, cf. 282 (lyr.); of a deity as presiding over one's life, ἐμὲ μὲν Κὴρ… λάχε γεινόμενόν περ Il.23.79; τῶ σκληρῶ μάλα δαίμονος ὅς με λελόγχει Theoc. 4.40; δαίμων ὁ τὴν ἡμετέραν μοῖραν εἰληχώς Lys.2.78; ὦ δαῖμον, ὅς με… εἴληχας Alciphr.3.49: also, especially in pf., to [[be the tutelary deity of]] a place, [[protect]] it. [Πὰν] πάντα λόφον… λέλογχε ''h.Hom.''19.6; θεοῖσι οἳ Περσίδα γῆν λελόγχασι [[Herodotus|Hdt.]]7.53; παῖ Ῥέας, ἃ πρυτανεῖα λέλογχας Pi. ''N.''11.1; of Athena, ἣ τὴν ὑμετέραν πόλιν ἔλαχε Pl.''Ti.''23d, cf. [[Euripides|E.]]''[[Orestes|Or.]]'' 319 (lyr.), ''Ph.''1576 (lyr.): metaph., ἀκέρδεια λέλογχεν θαμινὰ κακαγόρος Pi.''O.''1.53: freq. of persons [[who have a post assigned to them by lot]], κλήρῳ νῦν πεπάλασθε διαμπερές, ὅς κε λάχῃσι Il.7.171, cf. 179, 23.354, 862: c. inf., κλήρῳ λάχον ἐνθάδ' ἕπεσθαι 24.400; so πάλῳ λαχεῖν A.''Th.''55, [[Herodotus|Hdt.]]4.94, cf. 3.128; ὡς ἐν πύλαις ἕκαστος εἴληχεν πάλον A. ''Th.''376: abs., <b class="b3">πρὸς Θύμβρης ἔλαχον Δύκιοι</b> [[had their post assigned]] near Thymbra, Il.10.430; <b class="b3">ἐπί, ἐν πύλαις λ.</b>, A.''Th.''423, 451, etc.; [[λαχών]] alone, [[Herodotus|Hdt.]]3.128, etc.; <b class="b3">λ. τινὰ διδάσκαλον</b> [[have him assigned to one by lot]], Antipho 6.11.<br><span class="bld">2</span> at Athens, [[obtain]] an office [[by lot]], <b class="b3">ἀρχὰς λαχεῖν</b>, opp. [[χειροτονηθῆναι]] (to be elected), D.57.25, cf.[[Aristophanes|Ar.]]''[[The Birds|Av.]]''1111; οὐδεμίαν [ἀρχὴν] λαχὼν οὐδὲ χειροτονηθείς Aeschin.1.106: more freq. c. inf., <b class="b3">ὁ τῷ κυάμῳ λαχὼν πολεμαρχέειν</b> [[he who had the lot]] to be polemarch, [[Herodotus|Hdt.]]6.109; ἔλαχον πρότεροι ἀποδιδόναι Th.5.21, cf. 35; λαχὼν… ἱερομνημονεῖν Ar.''Nu.''623; <b class="b3">λαχόντος βουλεύειν</b> [[when I became]] Member of Council [[by lot]], D.21.111, cf. 59.3, [[Plato|Pl.]]''[[Gorgias|Grg.]]'' 473e: c. gen., <b class="b3">λαχεῖν τῶν ἐξιόντων</b> to [[be chosen by lot]] as one of... D.21.133; also οἱ ταμίαι οἱ λαχόντες ''IG''12.91.21; <b class="b3">λαχεῖν βασιλεύς, ἐπιμελητής, ἱερεύς</b>, etc., Lys.6.4, Din.2.10, D.57.47, etc.; ἐπίσκοπος τῷ κυάμῳ λαχών [[Aristophanes|Ar.]]''[[The Birds|Av.]]''1022; <b class="b3">οἱ πεντακόσιοι λαχόντες τῷ κυάμῳ</b> Lexap.And.1.96: abs., <b class="b3">κληρούχους τοὺς λαχόντας</b> [[those on whom the lot fell]], Th.3.50, cf. [[Plato|Pl.]]''[[Leges|Lg.]]'' 765c; τοὺς λαχόντας προέδρους ''SIG''465.6 (Athens, iii B. C.); rare exc. in Athens, <b class="b3">λαχὼν ἱερεύς</b> ib.762.12 (Dionysopolis, i B. C.), etc.<br><span class="bld">3</span> as Att. law-term, <b class="b3">λαγχάνειν δίκην</b> [[obtain leave to bring]] a suit (esp. a private suit), prob. because the presiding magistrates decided the order of hearing by lot; <b class="b3">λ. δίκην τινί</b> [[against]] one, Pl.''Euthphr.''5b, ''Lg.'' 938b, cf. Aeschin.2.99; ἔγκλημά τινι D.34.16; <b class="b3">τὸν εἰληχότα τοῦ κλήρου τὴν δίκην</b> the person [[suing]] for the inheritance, Is.8.3: without <b class="b3">τὴν δίκην, εἴληχε μὲν αὑτῷ τῆς θυγατρὸς τῆς Εὐκτήμονος ὡς οὔσης ἐπικλήρου</b> he [[has claimed]] Euctemon's daughter... Id.6.46, cf. D.48.20; λ. τινὶ τοῦ συμβολαίου Lys.17.3; λ. φόνου ἐμαυτῷ D.21.120; also <b class="b3">λ. τῷ υἱεῖ τῆς ἐπικλήρου</b> [[prosecute the claim]] on his son's behalf, And.1.121, cf. 124; λ. δίκην τινὶ εἰς τοὺς Ἀμφικτύονας χιλίων ταλάντων ὑπέρ τινος D. 59.98, cf. Isoc.16.2: abs., λ. πρὸς τὸν ἄρχοντα Is.11.33: metaph., τοῦ σώματος [τῇ ψυχῇ] δίκην λαχόντος Democr.159:—Pass., πρὸς οὓς αἱ δίκαι ἐλήχθησαν Lys.17.8; πρὸ τοῦ τὴν δίκην ληχθῆναι D.54.28: impers., <b class="b3">τούτοις λαγχάνεται</b> [[proceedings are taken]], Id.23.76.<br><span class="bld">II</span> c. gen. partit., [[become possessed of]] a thing, ὥς κεν Ἀχιλλεὺς δώρων ἐκ Πριάμοιο λάχῃ Il.24.76; ἔλαχον κτερέων Od.5.311, cf. Thgn.934, Pi.''I.''8(7).69, ''Fr.''75.6, B.1.56, 9.39, ''Lyr.Adesp.''53, Emp.102, 115.5, Democr.21; εὖ πραπίδων λαχόντα [[Aeschylus|A.]]''[[Agamemnon|Ag.]]''380 (lyr.); χρυσῆς… τιμῆς λαχεῖν [[Sophocles|S.]]''[[Antigone|Ant.]]''699; οὔ τι μὴ λάχωσι τοῦδε συμμάχου Id.''OC''450; [[γέννας]] ἀφθίτου λαχόντες Id.''Fr.''278; διπλοῦ βίου λαχόντες [[Euripides|E.]]''[[Supplices|Supp.]]''1086; <b class="b3">πατρῴων οὐ λαχών</b> not [[having obtained]] thy patrimony, Id.''Tr.''1192; τῆς εὐπρεπεστάτης τελευτῆς Th.2.44; δείπνου τε καὶ ὕπνου λαγχάνομεν X.''Hier.''6.9; also χθονὸς λαχεῖν τοσοῦτον ἐνθανεῖν μόνον [[Sophocles|S.]]''[[Oedipus Coloneus|OC]]''790; γάμου μέρος λαχοῦσα Id.''Ant.''918; τύμβου κοινὸν εἰληχὼς μέρος Id.''El.'' 1135; τῆς γῆς τὸ πρὸς Νότον εἴληχε Παλλάς Id.''Fr.''24.8.<br><span class="bld">III</span> abs., [[draw lots]], κατάστασις ἡ διὰ τοῦ λαγχάνειν γιγνομένη Isoc.7.23, cf. [[Diodorus Siculus|D.S.]] 4.63, etc.; περί τινος D.21 Arg.2†† 3, 4, ''Ev.Jo.''19.24.<br><span class="bld">IV</span> causal only in Ep. redupl. aor. λέλᾰχον, [[put in possession of]] a thing, [[grant]] one [[the rights of]]... ὄφρα πυρός με Τρῶες… λελάχωσι θανόντα Il.7.80, cf. 15.350, 23.76: later this aor. is used intr. in ''AP''7.341 (Procl.).<br><span class="bld">V</span> intr., [[fall to one's lot]] or [[fall to one's share]], <b class="b3">ἐς ἑκάστην [νῆα] ἐννέα λάγχανον αἶγες</b> nine goats [[were allotted]] to each, Od.9.160; αἰὼν δυσαίων ἔλαχεν E. ''Hel.''214 (lyr.); ὅσοις… τὸ σωφρονεῖν εἴληχεν Id.''Hipp.''80; τὸ λαχὸν μέρος ἑκάστῳ τῷ θεῷ [[Plato|Pl.]]''[[Leges|Lg.]]''745e, cf. ''Epin.''992d; τὴν πρὸς Νότον λαχεῖν φασι Δευκαλίωνι Str.9.5.23. | ||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0004.png Seite 4]] (λαχ), fut. λήξομαι, z. B. Plat. Rep. X, 617 e, ion. [[λάξομαι]], Her. 7, 144; aor. ἔλαχον, [[λαχεῖν]], u. mit veränderter Bdtg λέλαχον(s. unten), perf. εἴληχα, ion. p. u. Sp. λέλογχα, Luc. amor. 18; auch in einem Dokument, Dem. 21, 82; ὅς μ' ἐλελόγχει, Theocr. 4, 40; aber εἴλαχας 16, 84; λελάχασι, Empedocl. 5; pass. εἴληγμαι, Isocr. 17, 22; Eur. Troad. 296, nach conj., wie Dem. 30, 34, wo [[varia lectio|v.l.]] εἴλεγμαι; aor. ληχθῆναι, Is. 9, 24. – Adj. verb. [[ληκτέον]], Is. 7, 23, – 1) [[durchs Looserhalten]], durch das Geschick oder durch Zufall erlangen, als seinen | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0004.png Seite 4]] (λαχ), fut. λήξομαι, z. B. Plat. Rep. X, 617 e, ion. [[λάξομαι]], Her. 7, 144; aor. ἔλαχον, [[λαχεῖν]], u. mit veränderter Bdtg λέλαχον(s. unten), perf. εἴληχα, ion. p. u. Sp. λέλογχα, Luc. amor. 18; auch in einem Dokument, Dem. 21, 82; ὅς μ' ἐλελόγχει, Theocr. 4, 40; aber εἴλαχας 16, 84; λελάχασι, Empedocl. 5; pass. εἴληγμαι, Isocr. 17, 22; Eur. Troad. 296, nach conj., wie Dem. 30, 34, wo [[varia lectio|v.l.]] εἴλεγμαι; aor. ληχθῆναι, Is. 9, 24. – Adj. verb. [[ληκτέον]], Is. 7, 23, – 1) [[durchs Looserhalten]], durch das Geschick oder durch Zufall erlangen, als seinen Anteil zuertheilt erhalten, κλήρῳ νῦν πεπάλαχθε διαμπερὲς ὅς κε λάχῃσι, Il. 7, 171, vgl. 23, 353; [[ἤτοι]] ἐγὼν ἔλαχον πολιὴν ἅλα ναιέμεν [[αἰεί]], 15, 190, ich bekam (bei der Verloosung der Welt) das Meer zum Anteil, darin zu wohnen; Κὴρ [[λάχε]] γεινόμενον, die Ker bekam ihn bei seiner Geburt zu ihrem Anteil, Il. 23, 79; Ap. Rh. 2, 258, u. so oft von Göttern, die ein Land oder eine Stadt bei der Vertheilung der Erde erlangt haben, es inne haben u. beschützen; von der Athene, ἣ τήν τε ὑμετέραν πόλιν ἔλαχεν, Plat. Tim. 23 d; von der Adrastea, ἣ τάδε πάντα πρὸς μακάρων ἔλαχεν, Antimach. bei Harpocr.; vgl. noch Eur. [[ποτνιάδες]] θεαί, ἀβάκχευτον αἳ θίασον ἐλάχετε, Or. 319, vgl. 963; ψυχρὰν λοιβάν, ἃν ἔλαχ' Ἅιδας Phoen. 1576; δαίμονες οἳ τοὺς πατέρας ἡμῶν λελόγχατε D. Hal. 4, 83; τῶν μέτα παλλόμενος κλήρῳ λάχον ἐνθάδ' ἕπεσθαι Il. 24, 400; allgemeiner, τὸ γὰρ λάχομεν [[γέρας]] [[ἡμεῖς]], 24, 70 u. öfter; λαχὼν πρὸς δαιμόνων ὄλβον, Pind. N. 9, 45 u. öfter; c. inf., [[λάχε]] τ' Ἀλφεὸν οἰκεῖν, Ol. 6, 34; ὡς πάλῳ λαχὼν [[ἕκαστος]] αὐτῶν πρὸς πύλας ἄγοι λόχον, Aesch. Sept. 55. 119 u. öfter; Ἑλλάδα κλήρῳ λαχοῦσα γαῖαν, Pers. 183; Ἕκτορος [[μόνος]] μόνου λαχών τε κ[[ἀκέλευστος]] ἦλθ' [[ἐναντίος]], Soph. Ai. 1263; κλήρῳ λαχόντες, Eur. Heracl. 36; [[τίνα]] πότμον εἴληχε βιότου; welches Lebensgeschick ist sein Loos? I. T 914 u. öfter; ἐπί σκοπος ἥκω [[δεῦρο]], τῷ κυάμῳ λαχών, Ar. Av. 1022; in Prosa, παλλομένων δὲ λαγχάνει ἐκ πάντων Βαγαῖος, Her. 3, 128; πάλῳ [[λαχεῖν]], 4, 94. 153 u. öfter; Xen. Mem. 3, 9, 10 u. A. – Dah. auch ohne Casus, wie in der aus Ar. angeführten Stelle, bes. [[durchs Loos erwählt]], [[bestimmt werden]], αὐτὰρ τοὺς ἄλλους κλήρῳ πεπαλάχθαι ἄνωγον – οἱ δ' ἔλαχον, τοὺς ἄν κε καὶ ἤθελον αὐτὸς ἑλέσθαι, Od. 9, 331 ff., eigtl. die zogen das Loos; vgl. Il. 10, 430. 23, 354; so ist auch Od. 9, 160 zu nehmen: ἐς ἑκάστην (νῆα) [[ἐννέα]] λάγχανον αἶγες, d. i. neun Ziegen kamen durchs Loos auf jedes Schiff; τὸ λαχὸν [[μέρος]], Plat. Legg. V, 745 e; bes. in Athen bei allen Aemtern, zu denen man durchs Loos bestimmt wurde, theils c. nom., ἐπιμελητὴς λαχών, Din. 2, 10; [[βασιλεύς]], Lys. 6, 4; [[ἱερεύς]], Dem. 57, 47; οὔτ' ἔλαχε [[τειχοποιός]], οὔτ' ἐχειροτονήθη ὑπὸ τοῦ δήμου, Aesch. 3, 28; u. so οἱ λαχόντες δικασταί, βουλευταί, die durchs Loos gewählten Richter, Ratsherren, u. so in andern Casus, τῷ λαχόντι βασιλεῖ, Plat. Polit. 290 e; – theils c. inf., λαχὼν ἱερομνημονεῖν, Ar. Nubb. 624; Her. 6, 109; Plat. Gorg. 473 e; βουλεύειν, Dem. 59, 3 u. A. – Seltener c. acc., ἀρχὰς ἔλαχε καὶ ἦρξε δοκιμασθείς, er erhielt Aemter durch das Loos, wurde zu Staatsämtern gewählt, Dem. 57, 25. – 2) τινός, [[einer Sache theilhaftig werden]], erlangen, ἔλαχον κτερέων, Od. 5, 311; δώρων ἔκ τινος Il. 24, 76; Theogn. 914; Δωρίων ἔλαχεν σελίνων Pind. L 7, 64; οὐχ ἥδε χρυσῆς [[ἀξία]] τιμῆς [[λαχεῖν]] Soph. Ant. 699; τάφου τε μοίρας καὶ κτερισμάτων Eur. Suppl. 309; so einzeln bei Folgenden; οἳ ἂν τῆς εὐπρεπεστάτης λάχωσι τελευτῆς Thuc. 2, 44; den gen. erklären Vrbdgn wie τῆς ἐμῆς χθονὸς [[λαχεῖν]] τοσοῦτον ἐνθανεῖν μόνον, Soph. O. C. 794; τοῦ γάμου [[μέρος]] λαχοῦσα, Ant. 909; – bes. durch Erbschaft erlangen, [[erben]], denn das Erbe selbst heißt [[κλῆρος]], πατρῴων οὐ λαχών, Eur. Troad. 1192; κλήρου [[ληκτέον]] αὐτοῖς, Is. 3, 2; ἔλαχε τοῦ ἡμικληρίου, Dem. 48, 20 u. A.; vgl. ᾡ (υἱῷ) [[λαχεῖν]] ἠξίωσε τῆς Ἐπιλύκου θυγατρός, Andoc. 1, 124. – 3) in der attischen Gerichtssprache, λαγχάνειν δίκην τινί, Einem den Prozess machen, ihn verklagen, weil die Richter für einen Prozess u. die Reihefolge der Processe durchs Loos bestimmt wurden, Plat. ''Euthyphr.'' 5 b u. oft in Legg., wie bei den Rednern; [[δίκη]] εἰληγμένη, Isocr. 17, 22, wie Dem. 30, 34; αἱ δίκαι ἐλήχθησαν, Lys. 17, 8; πρὶν τὴν δίκην ληχθῆναι, Dem. 54, 28, vgl. 38, 20; auch τὸ [[ἔγκλημα]] ὃ ἔλαχον αὐτῷ πέρυσιν, Dem. 34, 16; πρὸς τὸν [[βασιλέα]] u. ä., den Prozess beim Archon [[βασιλεύς]] anhängig machen, 47, 69; ähnlich λαγχάνειν δίκην τοῖς Λακεδαιμονίοις εἰς τοὺς Ἀμφικτύονας, 59, 98. – 4) Der aor. II. in der Form λέλαχον hat bei Hom. die factitive Bdtg: Einen einer Sache theilhaftig werden lassen, [[ὄφρα]] [[πυρός]] με Τρῶες – λελάχωσι θανόντα, Il. 22, 342, wie 15, 349; [[ἐπήν]] με πυρὸς λελάχητε, 23, 75, wo die Alten geradezu θάψητε erklären. Dieselbe Form ist aber = ἔλαχον, Procl. 6 (VII, 341), [[αἴθε]] δὲ καὶ ψυχὰς [[χῶρος]] [[ἕεις]] λελάχοι. | ||
}} | }} | ||
{{bailly | {{bailly | ||
|btext=<i>f.</i> λήξομαι, <i>ao.2</i> [[ἔλαχον]], <i>pf.</i> [[εἴληχα]];<br /><i>Pass. ao.</i> ἐλήχθην, <i>pf.</i> εἴληγμαι;<br /><b>A.</b> <i>tr.</i> <b>I.</b> [[obtenir par le sort]] <i>ou</i> par la volonté des dieux ; <i>en gén.</i> obtenir en partage, <i>à l'ao. et au pf.</i> avoir en partage : [[γέρας]] IL un honneur ; ἐμὲ Κὴρ [[ὕπερ]] [[λάχε]] γεινόμενον IL le destin qui me reçut à ma naissance ; κλήρῳ [[λαχεῖν]] IL, πάλῳ [[λαχεῖν]] HDT avoir obtenu par le sort, avoir en partage;<br /><b>II.</b> <i>particul.</i> obtenir par le sort un poste, une charge, <i>etc.</i> :<br /><b>1</b> [[être désigné par le sort pour occuper un poste]] : πρὸς Θύμβρης [[ἔλαχον]] Λύκιοι IL les Lyciens ont leur poste assigné du côté de Thymbrè ; [[ἐπί]], [[ἐν]], πρὸς πύλαις [[λαχεῖν]] ESCHL avoir son poste aux portes (de la ville) ; <i>abs.</i> [[λαχεῖν]] HDT avoir un poste assigné ; avec un inf. : κλήρῳ [[λάχον]] | |btext=<i>f.</i> λήξομαι, <i>ao.2</i> [[ἔλαχον]], <i>pf.</i> [[εἴληχα]];<br /><i>Pass. ao.</i> ἐλήχθην, <i>pf.</i> εἴληγμαι;<br /><b>A.</b> <i>tr.</i> <b>I.</b> [[obtenir par le sort]] <i>ou</i> par la volonté des dieux ; <i>en gén.</i> obtenir en partage, <i>à l'ao. et au pf.</i> avoir en partage : [[γέρας]] IL un honneur ; ἐμὲ Κὴρ [[ὕπερ]] [[λάχε]] γεινόμενον IL le destin qui me reçut à ma naissance ; κλήρῳ [[λαχεῖν]] IL, πάλῳ [[λαχεῖν]] HDT avoir obtenu par le sort, avoir en partage;<br /><b>II.</b> <i>particul.</i> obtenir par le sort un poste, une charge, <i>etc.</i> :<br /><b>1</b> [[être désigné par le sort pour occuper un poste]] : πρὸς Θύμβρης [[ἔλαχον]] Λύκιοι IL les Lyciens ont leur poste assigné du côté de Thymbrè ; [[ἐπί]], [[ἐν]], πρὸς πύλαις [[λαχεῖν]] ESCHL avoir son poste aux portes (de la ville) ; <i>abs.</i> [[λαχεῖν]] HDT avoir un poste assigné ; avec un inf. : κλήρῳ [[λάχον]] ἐνθάδ' ἕπεσθαι IL j'ai été désigné par le sort pour venir ici à sa suite ; [[ἔλαχον]] πολιὴν ἅλα [[ναιέμεν]] IL j'ai eu pour ma part la blanche mer pour l'habiter;<br /><b>2</b> <i>à Athènes en parl. des magistrats désignés par le sort</i> οὐδεμίαν λαχὼν οὐδὲ χειροτονηθείς ESCHN n'ayant exercé ni par désignation au sort ni par élection aucune charge ; avec l'inf. : ὁ λαχὼν πολεμαρχέειν HDT celui qui fut désigné par le sort comme polémarque ; <i>abs.</i> οἱ λαχόντες βουλευταί LYS les sénateurs désignés au sort;<br /><b>3</b> <i>t. de droit att.</i> λαγχάνειν [[δίκην]] obtenir le droit d'intenter des poursuites (<i>parce que les causes étaient entendues selon l'ordre assigné par un tirage au sort</i>) : [[πρός]] τινα, contre qqn;<br /><b>4</b> <i>avec le gén.</i> obtenir une part de, obtenir, recevoir : [[ὥς]] κεν Ἀχιλλεὺς δώρων ἐκ Πριάμοιο λάχῃ IL afin qu'Achille reçoive des présents de Priam ; τῆς εὐπρεπεστάτης τελευτῆς [[λαχεῖν]] THC obtenir la fin la plus glorieuse;<br /><b>III.</b> [[tirer au sort]];<br /><b>IV.</b> <i>à l'ao.2 épq.</i> [[λέλαχον]], faire obtenir, accorder : πυρὸς θανόντα IL faire obtenir, <i>càd</i> accorder, rendre à un mort les honneurs du bûcher;<br /><b>B.</b> <i>intr.</i> tomber au sort, tomber en partage à qqn : ἐς ἑκάστην ([[νῆα]]) [[ἐννέα]] λάγχανον αἶγες OD un lot de neuf chèvres était assigné à chaque navire.<br />'''Étymologie:''' R. Λαχ, atteindre. | ||
}} | }} | ||
{{elru | {{elru | ||
| Line 26: | Line 26: | ||
}} | }} | ||
{{Slater | {{Slater | ||
|sltr=[[λαγχάνω]] (aor. ἔλᾰχον, ἔλᾰχες, (ἔ）λᾰχε, ἐλᾰχομεν, λᾰχετε, | |sltr=[[λαγχάνω]] (aor. ἔλᾰχον, ἔλᾰχες, (ἔ）λᾰχε, ἐλᾰχομεν, λᾰχετε, λᾰχον; λᾰχών, -όντ- (α), -όντες, -οῖσα, -οῖσαι: pf. λέλογχας, λέλογχε（ν).) <br /> <b>a</b> [[have]] alloted to [[one]], [[win]] as [[one]]'s [[own]] c. acc. [[υἱόν]]· ἃν [[Θέμις]] [[θυγάτηρ]] τέ οἱ [[σώτειρα]] λέλογχεν [[μεγαλόδοξος]] Εὐνομία schema pindaricum (O. 9.15) [[τίς]] δὴ ποταίνιον [[ἔλαχε]] στέφανον [[χείρεσσι]] ποσίν τε καὶ ἅρματι (O. 10.61) [[ὅτι]] φρενῶν [[ἔλαχε]] καρπὸν ἀμώμητον (''[[sc.]]'' [[Ῥαδάμανθυς]]) (P. 2.74) ἕτεροι λαχόντες Ἀίδαν βασιλέες ἱεροὶ (P. 5.96) ὁ δὲ [[καλόν]] τι [[νέον]] λαχὼν (P. 8.88) τῶν δ' ἐν Ἑλλάδι τερπνῶν λαχόντες [[οὐκ]] ὀλίγαν δόσιν (P. 10.20) ποτίφορον δὲ κόσμον ἔλαχες γλυκύ τι γαρυέμεν (Bergk e Σ: ἔλαβες codd.) (N. 3.31) [[ἄνευ]] [[σέθεν]] οὐ [[φάος]] οὐ μέλαιναν δρακέντες εὐφρόναν τεὰν ἀδελφεὰν ἐλάχομεν ἀγλαόγυιον Ἥβαν (N. 7.4) φυᾷ δἕκαστος διαφέρομεν βιοτὰν λαχόντες (N. 7.54) [[ἴστω]] λαχὼν πρὸς δαιμόνων θαυμαστὸν ὄλβον (N. 9.45) παῖ Ῥέας ἅ τε [[πρυτανεῖα]] λέλογχας, [[Ἑστία]] (N. 11.1) οὐ γὰρ φύσιν ὠαριωνείαν ἔλαχεν (I. 4.49) [[πλέον]] τι [[λαχών]] (''[[sc.]]'' [[Ζεύς]]) fr. 35a. ἰσοδένδρου [[τέκμαρ]] αἰῶνος θεόφραστον λαχοῖσα ([[varia lectio|v.l.]] λαχοῦσαι: ''[[sc.]]'' dryad [[nymph]].) fr. 165. Μοίσαισί τ' ἔδωκ ἀρόσαι, τρὶς μὲν ἐν πόντοιο πύλαισι [[λαχών]], τρὶς δὲ καὶ σεμνοῖς δαπέδοις ἐν Ἀδραστείῳ νόμῳ (''[[sc.]]'' στεφάνους) (N. 10.27) c. dupl. acc., (Ἡρακλέα) ἡσυχίαν καμάτων μεγάλων ποινὰν λαχόντ' ἐξαίρετον ὀλβίοις ἐν δώμασι (N. 1.70) c. acc. & inf. expl., [[λάχε]] τ' Ἀλφεὸν οἰκεῖν (O. 6.34) λέλογχε δὲ μεμφομένοις ἐσλοὺς [[ὕδωρ]] καπνῷ φέρειν [[ἀντίον]] (''[[sc.]]'' Χρομίος: v. Radt, Mnem., 1966, 154ff.) (N. 1.24) met., [[πλοῦτος]] ὁ λαχὼν ποιμένα ἐπακτὸν ἀλλότριον (O. 10.88) Ἥρας τὰν Διὸς εὐναὶ [[λάχον]] πολυγαθέες (P. 2.27) [[ἀκέρδεια]] λέλογχεν θαμινὰ κακαγόρους (O. 1.53) <br /> <b>b</b> c. gen. Καφισίων ὑδάτων λαχοῖσαι Χάριτες (O. 14.2) Δωρίων ἔλαχεν σελίνων (I. 8.64) <οὐ πενθέων δ' [[ἔλαχον]], οὐ στασίων> (supp. et [[add]]. e cod. Plutarchi et Σ Π Blass) Πα.… ἰοδέτων λάχετε στεφάνων [[τᾶν]] τ' ἐαριδρόπων ἀοιδᾶν (''[[sc.]]'' θεοί: λάχει [[varia lectio|v.l.]] in codd. Dion. Hal., unde [[λαχεῖν]] coni. Usener) fr. 75. 6.<br /> <b>c</b> frag. ][[λάχον]] κ[ fr. 140a. 76 (50). | ||
}} | }} | ||
{{StrongGR | {{StrongGR | ||
| Line 38: | Line 38: | ||
}} | }} | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''λαγχάνω:''' (√<i>ΛΑΧ</i>), μέλ. <i>λήξομαι</i>, Ιων. [[λάξομαι]]· αόρ. | |lsmtext='''λαγχάνω:''' (√<i>ΛΑΧ</i>), μέλ. <i>λήξομαι</i>, Ιων. [[λάξομαι]]· αόρ. βʹ <i>ἔλᾰχον</i>, Επικ. [[ἔλλαχον]], [[λάχον]] (για το <i>λέλᾰχον</i>, βλ. κατωτ. IV)· παρακ. [[εἴληχα]]· υπερσ. <i>εἰλήχειν</i>, ποιητ. και Ιων. παρακ. [[λέλογχα]], γʹ ενικ. υπερσ. <i>ἐλελόγχει</i>, Δωρ. <i>λελόγχη</i> — Παθ., αόρ. <i>ἐλήχθην</i>, παρακ. [[εἴληγμαι]]·<br /><b class="num">I. 1.</b> με αιτ. πράγμ., [[λαμβάνω]] με κλήρο, λόγω τύχης ή θέλησης των θεών, σε Όμηρ.· με απαρ., [[ἔλαχον]] πολιὴν ἅλα [[ναιέμεν]], μου έλαχε σαν [[μερίδιο]] να [[κατοικώ]] τη [[θάλασσα]], λέει ο Ποσειδώνας (για τη [[διανομή]] του σύμπαντος [[μεταξύ]] των γιων του Κρόνου), σε Ομήρ. Ιλ.· ἔλαχ' [[ἄναξ]] δούλην σ' ἔχειν, σε Ευρ.· λέγεται για θεό που ορίζει την [[ζωή]] κάποιου, ἐμὲ μὲν Κὴρ [[λάχε]], σε Ομήρ. Ιλ.· [[ιδίως]] στον παρακ., είμαι η [[θεότητα]] που προστατεύει κάποιον [[τόπο]], η [[πολιούχος]] [[θεότητα]], <i>θεοῖσιν</i>, ἡ [[Περσίδα]] γῆν λελόγχασι</i>, σε Ηρόδ.· απόλ., πρὸς Θύμβρης [[ἔλαχον]] Λύκιοι, η [[θέση]] τους είχε ορισθεί κοντά στο «Θυμβραίο [[πεδίο]]», σε Ομήρ. Ιλ.<br /><b class="num">2.</b> λέγεται για δημόσιους άρχοντες, [[λαμβάνω]] [[αξίωμα]] με κλήρο (βλ. λ. [[κύαμος]] II)· ἀρχὴν [[λαχεῖν]], αντίθ. προς το <i>χειροτονηθῆναι</i> (εκλέγομαι με [[ανάταση]] των χεριών), σε Αριστοφ.· ομοίως, με απαρ., <i>ὁ λαχὼν πολεμαρχέειν</i>, αυτός στον οποίο έπεσε ο [[κλήρος]] να είναι [[πολέμαρχος]], σε Ηρόδ.· <i>οἱ λαχόντες βουλευταί</i> (ενν. [[εἶναι]]), σε Ρήτ.· απόλ., <i>οἱ λαχόντες</i>, εκείνοι στους οποίους έπεσε ο [[κλήρος]], σε Θουκ.<br /><b class="num">3.</b> ως Αττ. [[νομικός]] όρος, λαγχάνειν [[δίκην]], [[λαμβάνω]] την [[άδεια]] να παρουσιάσω [[αγωγή]] στο δικαστήριο, σε Πλάτ., σε Ρήτ.· ([[χωρίς]] το [[δίκην]]) <i>λαγχάνειν τινί</i>, κάνω [[μήνυση]] [[εναντίον]] κάποιου, σε Ρήτ.<br /><b class="num">II.</b> με γεν. διαιρ., [[γίνομαι]] [[κάτοχος]] κάποιου πράγματος, [[λαμβάνω]], [[αποκτώ]] [[κάτι]], σε Όμηρ., Αττ.<br /><b class="num">III.</b> απόλ., [[λαμβάνω]], [[τραβώ]] κλήρο, σε Ομήρ. Οδ.· [[ρίχνω]] ψήφο, σε Καινή Διαθήκη<br /><b class="num">IV.</b>μτβ., Επικ. αναδιπλ. αορ., <i>λέλᾰχον</i>, [[κατέχω]], [[εξουσιάζω]], <i>πυρὸς λελαχεῖν τινα</i>, [[χορηγώ]] σε κάποιον το [[δικαίωμα]] της νεκρώσιμης ακολουθίας [[μετά]] [[πυρός]], σε Ομήρ. Ιλ.<br /><b class="num">V.</b> αμτβ., [[πέφτω]] στον κλήρο ή στο [[μερίδιο]] κάποιου, [[λαχαίνω]], σε Ομήρ. Ιλ., Ευρ. | ||
}} | }} | ||
{{etym | {{etym | ||
|etymtx=Grammatical information: v.<br />Meaning: [[obtain by lot (office]], [[complains)]], [[obtain one's portion]] (on the meaning Debrunner Mus. Helv. 1, 36ff.) (Od.)<br />Other forms: aor. [[λαχεῖν]] (Il.), causat. [[λελαχεῖν]] (Il.), perf. [[λέλογχα]] (λ 304), [[λέλαχα]] (Emp.), [[εἴληχα]] (A., Att.), fut. [[λάξομαι]] (Hdt.), [[λήξομαι]] (Pl.), pass. perf. [[εἴληγμαι]], aor. [[ληχθῆναι]] (Att.),<br />Compounds: also with prefix, e. g. <b class="b3">ἀπο-</b>, <b class="b3">δια-</b>, <b class="b3">ἀντι-</b>, <b class="b3">συν-</b>.<br />Derivatives: 1. With old [[o-]]coloured full grade: [[λόγχη]] f. [[share]] (Ion.; on the acc. cf. Schwyzer 459 b 1); with <b class="b3">εὔ-λογχος</b> = <b class="b3">εὔ-μοιρος</b> (Democr.) with [[εὑλογ]]<[[χ]]><b class="b3">εῖν εὑμοι-ρεῖν</b> H. 2. With zero grade: [[λάξις]] [[portion]], [[share (of land)]] (Hdt., Miletus), [[Ἀπόλαξις]] (Eretria); [[Λάχεσις]] f. name of one of the Moirai, also appellat. [[share]], [[lot]] (Hes., Pi.; after [[γένεσις]]? Holt Les noms d'action en <b class="b3">-σις</b> 93, Porzig Satzinhalte 336f.; cf. esp. [[Νέμεσις]] and Fraenkel Nom. ag. 1, 51 n. 1); younger formations [[λάχος]] n. [[lot]], [[share]] (Thgn., Pi., A.; also Arc.) and [[λάχη]] ([[λαχή]]?) f. <b class="b2">id.</b> (A. Th. 914, H.); cf. on [[λαχαίνω]]; PN [[Λάχης]], <b class="b3">-ητος</b> m. (Th.); [[λαχμός]] = [[λάχος]] <b class="b2">id.</b> (Sch., Eust.). 3. With sec. full grade (cf. below): [[λῆξις]] (<b class="b3">σύν-</b>, <b class="b3">διά-</b>, <b class="b3">ἀντί-</b>) [[drawing (lot)]], [[lot]], [[i. e. written complaint]] (Att.). To the old [[λέλογχα]], [[λόγχη]] and [[λαχεῖν]], [[λάξις]] arose after [[εἴληφα]], [[λήψομαι]], [[λῆψις]] ([[λαγχάνω]]: [[λαμβάνω]], [[λαχεῖν]]: [[λαβεῖν]]) as innovations [[εἴληχα]], [[λήξομαι]], [[λῆξις]] etc.<br />Origin: IE [Indo-European] <b class="b2">*lengʰ-</b> <b class="b2">obtain (by lot)</b>?<br />Etymology: No certain agreement. Quite doubtful hypothesis by Mayrhofer ZDMG 105, 181 n. 2 (S. 182; after Thieme): to Skt. <b class="b2"> | |etymtx=Grammatical information: v.<br />Meaning: [[obtain by lot (office]], [[complains)]], [[obtain one's portion]] (on the meaning Debrunner Mus. Helv. 1, 36ff.) (Od.)<br />Other forms: aor. [[λαχεῖν]] (Il.), causat. [[λελαχεῖν]] (Il.), perf. [[λέλογχα]] (λ 304), [[λέλαχα]] (Emp.), [[εἴληχα]] (A., Att.), fut. [[λάξομαι]] (Hdt.), [[λήξομαι]] (Pl.), pass. perf. [[εἴληγμαι]], aor. [[ληχθῆναι]] (Att.),<br />Compounds: also with prefix, e. g. <b class="b3">ἀπο-</b>, <b class="b3">δια-</b>, <b class="b3">ἀντι-</b>, <b class="b3">συν-</b>.<br />Derivatives: 1. With old [[o-]]coloured full grade: [[λόγχη]] f. [[share]] (Ion.; on the acc. cf. Schwyzer 459 b 1); with <b class="b3">εὔ-λογχος</b> = <b class="b3">εὔ-μοιρος</b> (Democr.) with [[εὑλογ]]<[[χ]]><b class="b3">εῖν εὑμοι-ρεῖν</b> H. 2. With zero grade: [[λάξις]] [[portion]], [[share (of land)]] (Hdt., Miletus), [[Ἀπόλαξις]] (Eretria); [[Λάχεσις]] f. name of one of the Moirai, also appellat. [[share]], [[lot]] (Hes., Pi.; after [[γένεσις]]? Holt Les noms d'action en <b class="b3">-σις</b> 93, Porzig Satzinhalte 336f.; cf. esp. [[Νέμεσις]] and Fraenkel Nom. ag. 1, 51 n. 1); younger formations [[λάχος]] n. [[lot]], [[share]] (Thgn., Pi., A.; also Arc.) and [[λάχη]] ([[λαχή]]?) f. <b class="b2">id.</b> (A. Th. 914, H.); cf. on [[λαχαίνω]]; PN [[Λάχης]], <b class="b3">-ητος</b> m. (Th.); [[λαχμός]] = [[λάχος]] <b class="b2">id.</b> (Sch., Eust.). 3. With sec. full grade (cf. below): [[λῆξις]] (<b class="b3">σύν-</b>, <b class="b3">διά-</b>, <b class="b3">ἀντί-</b>) [[drawing (lot)]], [[lot]], [[i. e. written complaint]] (Att.). To the old [[λέλογχα]], [[λόγχη]] and [[λαχεῖν]], [[λάξις]] arose after [[εἴληφα]], [[λήψομαι]], [[λῆψις]] ([[λαγχάνω]]: [[λαμβάνω]], [[λαχεῖν]]: [[λαβεῖν]]) as innovations [[εἴληχα]], [[λήξομαι]], [[λῆξις]] etc.<br />Origin: IE [Indo-European] <b class="b2">*lengʰ-</b> <b class="b2">obtain (by lot)</b>?<br />Etymology: No certain agreement. Quite doubtful hypothesis by Mayrhofer ZDMG 105, 181 n. 2 (S. 182; after Thieme): to Skt. <b class="b2">lakṣá-</b> [[stake]] (: [[λάχος]] as <b class="b2">vatsá-</b>: [[Ϝέτος]]; but [[λάχος]] is innovation). On earlier attempts s. Bq. - A notable agreement with [[Λάχεσις]] is Messap. [[Logetibas]] (dat.pl.), to which <b class="b3">Λάγεσις θεός</b>. [[Σικελοί]] H.; it must be an old loan; cf. Krahe Arch. f. Religionswiss. 30, 393ff., Kretschmer Glotta 12, 278ff.; on the [[o-]]vowel also Krahe Glotta 17, 102 n. 2. | ||
}} | }} | ||
{{mdlsj | {{mdlsj | ||
|mdlsjtxt=[from Root !λαχ]<br /><b class="num">I.</b> c.acc. to [[obtain]] by lot, by [[fate]], by the [[will]] of the gods, Hom.; with inf. added, [[ἔλαχον]] πολιὴν ἅλα [[ναιέμεν]] I had the sea for my [[portion]] to [[dwell]] in, says [[Poseidon]], Il.; ἔλαχ' [[ἄναξ]] δούλην σ' ἔχειν Eur.:—of the [[genius]] presiding [[over]] one's [[life]], ἐμὲ μὲν Κὴρ [[λάχε]] Il.; especially in perf. to be the [[tutelary]] [[deity]] of a [[place]], to [[protect]] it, θεοῖσιν, οἳ Περσίδα γῆν λελόγχασι Hdt.:—absol., πρὸς Θύμβρης [[ἔλαχον]] Λύκιοι had [[their]] [[post]] assigned near [[Thymbra]], Il.<br /><b class="num">2.</b> of [[public]] officers, to [[obtain]] an [[office]] by lot (v. [[κύαμος]] ΙΙ); ἀρχὴν [[λαχεῖν]], opp. to χειροτονηθῆναι (to be elected), Ar.; so, c. inf., ὁ λαχὼν πολεμαρχέειν he who had the lot to be polemarch, Hdt.; οἱ λαχόντες βουλευταί (''[[sc.]]'' [[εἶναι]]), Oratt.; and absol., οἱ λαχόντες those on whom the lot [[fell]], Thuc.<br /><b class="num">3.</b> as | |mdlsjtxt=[from Root !λαχ]<br /><b class="num">I.</b> c.acc. to [[obtain]] by lot, by [[fate]], by the [[will]] of the gods, Hom.; with inf. added, [[ἔλαχον]] πολιὴν ἅλα [[ναιέμεν]] I had the sea for my [[portion]] to [[dwell]] in, says [[Poseidon]], Il.; ἔλαχ' [[ἄναξ]] δούλην σ' ἔχειν Eur.:—of the [[genius]] presiding [[over]] one's [[life]], ἐμὲ μὲν Κὴρ [[λάχε]] Il.; especially in perf. to be the [[tutelary]] [[deity]] of a [[place]], to [[protect]] it, θεοῖσιν, οἳ Περσίδα γῆν λελόγχασι Hdt.:—absol., πρὸς Θύμβρης [[ἔλαχον]] Λύκιοι had [[their]] [[post]] assigned near [[Thymbra]], Il.<br /><b class="num">2.</b> of [[public]] officers, to [[obtain]] an [[office]] by lot (v. [[κύαμος]] ΙΙ); ἀρχὴν [[λαχεῖν]], opp. to χειροτονηθῆναι (to be elected), Ar.; so, c. inf., ὁ λαχὼν πολεμαρχέειν he who had the lot to be polemarch, Hdt.; οἱ λαχόντες βουλευταί (''[[sc.]]'' [[εἶναι]]), Oratt.; and absol., οἱ λαχόντες those on whom the lot [[fell]], Thuc.<br /><b class="num">3.</b> as Attic law-[[term]], λαγχάνειν [[δίκην]] to [[obtain]] [[leave]] to [[bring]] on a [[suit]], Plat., Oratt.; and (without [[δίκην]]) λαγχάνειν τινι to [[bring]] an [[action]] [[against]] one, Oratt.<br /><b class="num">II.</b> c. gen. partit. to get one's [[share]] of, [[become]] [[possessed]] of, Hom., [[Attic]]<br /><b class="num">III.</b> absol. to [[draw]] (i. e. [[obtain]]) the lot, Od.: [[cast]] lots, NTest.<br /><b class="num">IV.</b> Causal epic redupl. aor. [[λέλαχον]], to put in [[possession]] of a [[thing]], πυρὸς λελαχεῖν τινα to [[grant]] one the [[right]] of [[funeral]] [[fire]], Il.<br /><b class="num">V.</b> intr. to [[fall]] to one's lot or [[share]], Od., Eur. | ||
}} | }} | ||
{{FriskDe | {{FriskDe | ||
|ftr='''λαγχάνω''': (seit Od.),<br />{lagkhánō}<br />'''Forms''': Aor. [[λαχεῖν]] (seit Il.), kausat. λελαχεῖν (Il.), Perf. [[λέλογχα]] (ep. ion. poet. seit λ 304, sp. Prosa), λέλαχα (Emp. u. a.), [[εἴληχα]] (A., att.), Fut. [[λάξομαι]] (Hdt.), λήξομαι (Pl.), Pass. Perf. εἴληγμαι, Aor. ληχθῆναι (att.),<br />'''Grammar''': v.<br />'''Meaning''': ‘durchs Los erlangen (u. a. Amt, Klage), teilhaft werden’ (zur Bed. Debrunner Mus. Helv. 1, 36ff.).<br />'''Composita''': auch mit Präfix, z. B. ἀπο-, δια-, ἀντι-, συν-,<br />'''Derivative''': Ableitungen: 1. Mit alter ''o''farbiger Hochstufe: [[λόγχη]] f. [[Anteil]] (ion.; zum Akz. vgl. Schwyzer 459 b 1); davon [[εὔλογχος]] = [[εὔμοιρος]] (Demokr.) mit εὐλογ<χ> | |ftr='''λαγχάνω''': (seit Od.),<br />{lagkhánō}<br />'''Forms''': Aor. [[λαχεῖν]] (seit Il.), kausat. λελαχεῖν (Il.), Perf. [[λέλογχα]] (ep. ion. poet. seit λ 304, sp. Prosa), λέλαχα (Emp. u. a.), [[εἴληχα]] (A., att.), Fut. [[λάξομαι]] (Hdt.), λήξομαι (Pl.), Pass. Perf. εἴληγμαι, Aor. ληχθῆναι (att.),<br />'''Grammar''': v.<br />'''Meaning''': ‘durchs Los erlangen (u. a. Amt, Klage), teilhaft werden’ (zur Bed. Debrunner Mus. Helv. 1, 36ff.).<br />'''Composita''': auch mit Präfix, z. B. ἀπο-, δια-, ἀντι-, συν-,<br />'''Derivative''': Ableitungen: 1. Mit alter ''o''farbiger Hochstufe: [[λόγχη]] f. [[Anteil]] (ion.; zum Akz. vgl. Schwyzer 459 b 1); davon [[εὔλογχος]] = [[εὔμοιρος]] (Demokr.) mit εὐλογ<χ>εῖν· εὐμοιρεῖν H. 2. Mit Schwundstufe: [[λάξις]] [[Los]], [[Ackerlos]] (Hdt., Miletos), Ἀπόλαξις (Eretria); [[Λάχεσις]] f. N. einer der Moiren, auch appellat. [[Los]], [[Schicksal]] (Hes., Pi. usw.; nach [[γένεσις]]? Holt Les noms d'action en -σις 93, Porzig Satzinhalte 336f.; vgl. bes. [[Νέμεσις]] und Fraenkel Nom. ag. 1, 51 A. 1); jüngere Bildungen [[λάχος]] n. [[Los]], [[Anteil]] (poet. seit Thgn., Pi., A.; auch ark.) und [[λάχη]] ([[λαχή]]?) f. ib. (A. ''Th''. 914 [lyr.], H.); vgl. zu [[λαχαίνω]]; PN Λάχης, -ητος m. (Th.u.a.); [[λαχμός]] = [[λάχος]] [[Los]], [[Anteil]] (Sch., Eust.). 3. Mit sekundärer Hochstufe (vgl. unten): [[λῆξις]] ([[σύν]]-, [[διά]]-, [[ἀντί]]-) ‘Auslosung, Los, ausgeloste Abteilung, Auslosung, d. h. Anhängigmachen einer Klage’ (att.). Zu den alten [[λέλογχα]], [[λόγχη]] und [[λαχεῖν]], [[λάξις]] entstanden nach [[εἴληφα]], [[λήψομαι]], [[λῆψις]] ([[λαγχάνω]]: [[λαμβάνω]], [[λαχεῖν]]: [[λαβεῖν]]) als Neubildungen [[εἴληχα]], λήξομαι, [[λῆξις]] usw.<br />'''Etymology''': Ohne sichere Entsprechung. Ganz fragliche Hypothese von Mayrhofer ZDMG 105, 181 A. 2 (S. 182; nach Thieme): zu aind. ''lakṣá''- [[Einsatz]] (: [[λάχος]] wie ''vatsá''-: ϝέτος; aber [[λάχος]] ist Neubildung). Uber frühere Versuche s. Bq und WP. 2, 436. — Eine bemerkenswerte Ubereinstimmung mit [[Λάχεσις]] zeigt messap. ''Logetibas'' (Dat.pl.), wozu Λάγεσις· [[θεός]]. Σικελοί H.; es muß sich um eine alte Entlehnung handeln; vgl. Krahe Arch. f. Religionswiss. 30, 393ff., Kretschmer Glotta 12, 278ff.; zum ''o''-Vokal auch Krahe Glotta 17, 102 A. 2.<br />'''Page''' 2,69-70 | ||
}} | }} | ||
{{Chinese | {{Chinese | ||
| Line 54: | Line 54: | ||
{{mantoulidis | {{mantoulidis | ||
|mantxt=(=παίρνω μέ κλῆρο, τυχαίνω). Ἀπό ρίζα λαχ-. Θέματα: α) ἀσθενές λαχ + [[πρόσφυμα]] ν πρίν ἀπό τό χαρακτήρα καί αν [[μετά]] → λα-ν-χαν-ω → [[λαγχάνω]] μέ [[τροπή]] τοῦ ν σέ γ, β) ἰσχυρό ληχ (μελλ. λήχ-σομαι λήξομαι). Ἀκόμα τό [[θέμα]] λέγχ- (μέ μετάπτωση ἀπό τό λαχ: λεχ λενχ λεγχ) πού γίνεται λογχμέ ἑτεροίωση τοῦ ε σέ ο.<br><b>Παράγωγα:</b> [[λάχος]], τό (=μερίδιο πού ὁρίζεται μέ κλῆρο), [[Λάχεσις]] (=μία ἀπό τίς [[τρεῖς]] Μοῖρες), [[λαχμός]], [[λάξις]] (=[[μέρος]] γῆς), [[ληκτέον]], [[λῆξις]] (=[[διορισμός]] μέ κλῆρο), [[ληξιαρχικός]], [[ληξιαρχικόν]] [[γραμματεῖον]] (=[[δημόσιος]] [[κατάλογος]] [[κάθε]] Ἀθηναϊκοῦ δήμου, ὅπου γράφονταν τά ὀνόματα τῶν δημοτῶν, [[ὅταν]] ἔρχονταν σέ νόμιμη [[ἡλικία]]), [[ἀντίληξις]] (=ἔφεση για ἀναθεώρηση δίκης), [[λόγχη]] (=[[λαχνός]], [[κλῆρος]]). | |mantxt=(=παίρνω μέ κλῆρο, τυχαίνω). Ἀπό ρίζα λαχ-. Θέματα: α) ἀσθενές λαχ + [[πρόσφυμα]] ν πρίν ἀπό τό χαρακτήρα καί αν [[μετά]] → λα-ν-χαν-ω → [[λαγχάνω]] μέ [[τροπή]] τοῦ ν σέ γ, β) ἰσχυρό ληχ (μελλ. λήχ-σομαι λήξομαι). Ἀκόμα τό [[θέμα]] λέγχ- (μέ μετάπτωση ἀπό τό λαχ: λεχ λενχ λεγχ) πού γίνεται λογχμέ ἑτεροίωση τοῦ ε σέ ο.<br><b>Παράγωγα:</b> [[λάχος]], τό (=μερίδιο πού ὁρίζεται μέ κλῆρο), [[Λάχεσις]] (=μία ἀπό τίς [[τρεῖς]] Μοῖρες), [[λαχμός]], [[λάξις]] (=[[μέρος]] γῆς), [[ληκτέον]], [[λῆξις]] (=[[διορισμός]] μέ κλῆρο), [[ληξιαρχικός]], [[ληξιαρχικόν]] [[γραμματεῖον]] (=[[δημόσιος]] [[κατάλογος]] [[κάθε]] Ἀθηναϊκοῦ δήμου, ὅπου γράφονταν τά ὀνόματα τῶν δημοτῶν, [[ὅταν]] ἔρχονταν σέ νόμιμη [[ἡλικία]]), [[ἀντίληξις]] (=ἔφεση για ἀναθεώρηση δίκης), [[λόγχη]] (=[[λαχνός]], [[κλῆρος]]). | ||
}} | |||
{{lxth | |||
|lthtxt=''[[sortiri]]'', to [[draw lots]], [[obtain by lot]],<br>a) <i>absol.</i> <i>absolutely</i> ''[[sortes ducere]]'', to [[draw lots]], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:6.62.1/ 6.62.1], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:8.30.2/ 8.30.2],<br>b) ''[[sorte obtinere]]'', to [[obtain by lot]], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:2.44.1/ 2.44.1], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:3.50.2/ 3.50.2], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:5.21.1/ 5.21.1] (<i>de Lacedaemoniis</i> <i>concerning the Lacedaemonians</i>),<br><i>similiter</i> <i>similarly</i> [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:Thuc.%205.35.3/ 5.35.3]. | |||
}} | }} | ||