πλέω: Difference between revisions

|Definition=Ep. πλείω <span class="bibl">Od.15.34</span>, <span class="bibl">16.368</span>: Ep. impf. <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> ἀπ-έπλειον <span class="bibl">8.501</span>: also Ep.and Ion. πλώω (v. infr.): Att. contr. imper. πλεῖ <span class="bibl">E.<span class="title">Tr.</span>102</span>(anap.): fut. πλεύσομαι <span class="bibl">Od.12.25</span>, <span class="bibl">Il.11.22</span> (ἀνα-), <span class="bibl">Hdt.2.29</span>, <span class="bibl">Th.6.104</span>, etc.; later πλευσοῦμαι <span class="title">SIG</span>402.27 (Chios, iii B. C.), found in codd. of <span class="bibl">Th.1.143</span>, <span class="bibl">8.1</span>, (ἐπεσ-) <span class="bibl">Id.4.13</span>, (συνεκ-) <span class="bibl">Lys.13.25</span>, (ἀπο-) <span class="bibl">Pl.<span class="title">Hp.Ma.</span>370d</span>, <span class="bibl">371b</span>, (συμ-) <span class="bibl">Isoc.17.19</span>, etc.; Dor. πλευσοῦμαι <span class="bibl">Theoc.14.55</span>; but 3pl. πλεύσονται <span class="title">GDI</span>5120<span class="title">B</span>11,13 (Crete, iii B. C.); πλεύσω <span class="bibl">Philem. 116</span> (S.V.l.), <span class="bibl">Plb.2.12.3</span>, <span class="title">AP</span>11.162 (Nicarch.), <span class="bibl">245</span> (Lucill.), <span class="title">OGI</span>572.30 (Lycia, ii/iii A.D.), etc.: aor. 1 ἔπλευσα <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span>691</span> (lyr.), etc.: pf. πέπλευκα <span class="bibl">S.<span class="title">Ph.</span>404</span>, etc.:—Pass., fut. <b class="b3">πλευσθήσομαι</b> (περι-) <span class="bibl">Arr.<span class="title">An.</span>5.26.2</span>: aor. <b class="b3">ἐπλεύσθην</b> ib.<span class="bibl">6.28.6</span>, <span class="bibl">Babr.71.3</span>: pf. πέπλευσμαι <span class="bibl">X.<span class="title">Cyr.</span>6.1.16</span>, <span class="bibl">D.56.12</span>: Hom. uses only pres., impf., and fut. <b class="b3">πλεύσομαι</b> (v. supr.).—Of the Ion. πλώω, Hom. uses opt. πλώοιεν <span class="bibl">Od.5.240</span>, part. <b class="b3">ἐπι-πλώων</b> ib.<span class="bibl">284</span>, πλώων <span class="bibl"><span class="title">h.Hom.</span>22.7</span>: impf. πλῶον <span class="bibl">Il.21.302</span>; also shortd. aor. <b class="b3">ἔπλων, ως, ω,</b> part. <b class="b3">πλώς</b>, in the compds. <b class="b3">ἀπ-έπλω, ἐπ-έπλως</b>, part. <b class="b3">ἐπιπλώς, παρέπλω;</b> and Hes. has <b class="b3">ἐπ-έπλων;</b> the pres., impf., and fut. forms occur as vv.ll. in Hdt., inf. πλώειν <span class="bibl">4.156</span>, part. πλωούσας <span class="bibl">8.10</span>,<span class="bibl">22</span>,<span class="bibl">42</span>: impf. <b class="b3">ἔπλωον</b> ib.<span class="bibl">41</span>; Iterat. πλώεσκον <span class="bibl">Q.S.14.656</span>: fut. <b class="b3">πλώσομαι</b> (ἀπο-) <span class="bibl">Hdt.8.5</span> (πλώσω Lyc.1044); but the aor. 1 forms are read in Hdt., ἔπλωσα <span class="bibl">4.148</span>; inf. πλῶσαι <span class="bibl">1.24</span>; part. πλώσας <span class="bibl">4.156</span>, <span class="bibl">8.49</span> (also once in Hom. in compd. ἐπι-πλώσας <span class="bibl">Il. 3.47</span>): pf. παρα-πέπλωκα <span class="bibl">Hdt.4.99</span>; <b class="b3">πέπλωκα</b> occurs <span class="bibl">E.<span class="title">Hel.</span>532</span>, <span class="bibl">Ar. <span class="title">Th.</span>878</span> (paratrag.).—Only εε and εει are contracted in Att. (<b class="b3">πλέει</b> is f.l. in <span class="bibl">Th.4.28</span>, and <b class="b3">πλέετε</b> v.l. in <span class="bibl">X.<span class="title">An.</span>7.6.37</span>). [Hom. uses <b class="b3">πλέων</b> as monosyll., πλέων ἐπὶ οἴνοπα πόντον <span class="bibl">Od.1.183</span>]:—<b class="b2">sail, go by sea</b>, Λακεδαίμονος ἐξ ἐρατεινῆς <span class="bibl">Il.3.444</span>; Ἰλιόθεν <span class="bibl">14.251</span>; ἐπὶ Κέρκυραν <span class="bibl">Th. 1.53</span>; εὐθὺ Λέσβου <span class="bibl">X.<span class="title">HG</span>1.2.11</span>; <b class="b3">π. ἐπὶ [σῖτον</b>] to fetch it, <span class="bibl">Id.<span class="title">Oec.</span>20.27</span>; ἐπί τι <span class="title">IG</span>12.105.9; <b class="b3">μετὰ [νάκος</b>] <span class="bibl">Pi.<span class="title">P.</span>4.69</span>; εἰς Ἐρέτριαν ἐπ' ἄνδρας <span class="bibl">Pl. <span class="title">Mx.</span>240b</span>; more fully, ἐνὶ πόντῳ νηῒ θοῇ πλείοντες <span class="bibl">Od.16.368</span>; νηῒ . . πλέων ἐπὶ οἴνοπα πόντον <span class="bibl">Il.7.88</span>; πλέεν . . ποντοπορεύων <span class="bibl">Od.5.278</span>; ἐν τῇ νηΐ <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>341d</span>; <b class="b3">ἐν τῇ θαλάττῃ</b> ib.<span class="bibl">346b</span>; ἐπλέομεν βορέῃ ἀνέμῳ <span class="bibl">Od.14.253</span>; αὔρᾳ <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span>691</span> (lyr.): c. acc. cogn., <b class="b3">πλεῖθ' ὑγρὰ κέλευθα</b> <b class="b2">sail</b> the watery ways, <span class="bibl">Od.3.71</span>; πλεῖν τὴν θάλατταν <span class="bibl">And.1.137</span>, <span class="bibl">Lys.6.19</span>, <span class="bibl">Isoc.8.20</span>, <span class="bibl">Antiph.100</span>:—Pass., <b class="b3">τὸ πεπλευσμένον [πέλαγος</b>] <span class="bibl">X.<span class="title">Cyr.</span>6.1.16</span>, cf. <span class="bibl">Babr.71.3</span>; πλεῖται ἡ θάλασσα Muson.<span class="title">Fr.</span>18 B p.104 H.; also π. στόλον τόνδε <span class="bibl">S.<span class="title">Ph.</span>1038</span>; τοῦ πλοῦ τοῦ πεπλευσμένου <span class="bibl">D. 56.12</span>: metaph., <b class="b3">πλεῖν ὑφειμένῃ δοκεῖ</b>, cf. ὑφίημι 111: prov., ὁ μὴ πεπλευκὼς οὐδὲν ἑόρακεν κακόν <span class="bibl">Posidipp.22</span>; <b class="b3">ἐπὶ γῆς μὴ πλεῖν</b> when on land do not <b class="b2">be at sea</b>, i.e. avoid the hazards of tax-farming, etc., Pythag. ap. <span class="bibl">Clem.Al.<span class="title">Strom.</span>5.5.28</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> of ships, <span class="bibl">Il.9.360</span>; νέας ἄμεινον πλεούσας <span class="bibl">Hdt.8.10</span>, etc.; ὑπὸ τριήρους . . εὖ πλεούσης ἐπεδιώκοντο <span class="bibl">Th.7.23</span>; ἡ ναῦς ἄριστά μοι ἔπλει <span class="bibl">Lys.21.6</span>; ἔφευγε ταῖς ναυσὶν εὖ πλεούσαις <span class="bibl">X.<span class="title">HG</span>1.6.16</span>; τριήρης ταχὺ π. <span class="bibl">Id.<span class="title">Oec.</span>8.8</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> of other things, <b class="b2">swim, float</b>, τεύχεα καλὰ . . πλῶον καὶ νέκυες <span class="bibl">Il.21.302</span>; δένδρεα... τά οἱ πλώοιεν ἐλαφρῶς <span class="bibl">Od.5.240</span>; [νῆσος] πλέουσα <span class="bibl">Hdt.2.156</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">3</span> <b class="b2">to be conveyed by sea</b>, [σκῦλα] πλέοντα <span class="bibl">Th.3.114</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">4</span> metaph., <b class="b3">ταύτης ἔπι πλέοντες ὀρθῆς</b> while [the ship of] our country bearing us is on an even keel, <span class="bibl">S.<span class="title">Ant.</span>190</span>; <b class="b3">οὐδ' ὅπως ὀρθὴ πλεύσεται</b> (sc. <b class="b3">ἡ πόλις</b>) προείδετο <span class="bibl">D.19.250</span>; πάντα ἡμῖν κατ' ὀρθὸν πλεῖ <span class="bibl">Pl.<span class="title">Lg.</span>813d</span>; θεοῦ θέλοντος κἂν ἐπὶ ῥιπὸς πλέοις <span class="bibl">E.<span class="title">Fr.</span>397</span>; also κέρδους ἕκατι κἂν ἐπὶ ῥιπὸς πλέοι <span class="bibl">Ar.<span class="title">Pax</span>699</span>. (With <b class="b3">πλε (ϝ) -, πλευ-</b> cf. Skt. <b class="b2">plávate</b> 'float', 'swim', Lat. <b class="b2">pluit;</b> with <b class="b3">πλω-</b> cf. Goth. <b class="b2">flōdus</b> 'river', 'flood', OE. <b class="b2">flćwan</b> 'flow'.)</span>

|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0631.png Seite 631]] att. zsgzgn aus πλέονα, acc. sing. u. nom. u. acc. plur. von [[πλέων]]. (πλυ, pluo, fluo, fließen, vgl. [[πλύνω]]), fut. πλεύσομαι, gew. πλευσοῦμαι, aor. ἔπλευσα, perf. πέπλευκα, u. pass. πέπλευσμαι, aor. pass. ἐπλεύσθην, ep. u. ion. Nebenformen sind [[πλείω]] u. [[πλώω]], d. m. s., – <b class="b2">schiffen</b>, zu Schiffe fahren; Hom. nur praes. u. imm., ὅτε σε πρῶτον Λακεδαίμονος ἐξ ἐρατεινῆς ἔπλεον ἁρπάξας, Il. 3, 444, u. öfter; auch mit, Zusätzen, wie ἐνὶ πόντῳ, ἐπὶ πόντον, ποντοπορεύων, u. c. accus., [[πόθεν]] πλεῖθ' ὑγρὰ κέλευθα, Od. 3, 71 u. öfter, ihr fahret die nassen Pfade, wie man ἰέναι ὁδόν sagt, u. womit τὸ πεπλευσμένον bei Xen. Cyr. 6, 1, 16 im Ggstz von [[ἄπλευστος]] zu vergleichen, [[πλεῖν]] τὴν θάλασσαν, Hell. 4, 8, 6, ἡ [[θάλαττα]] πλεομένη, Luc. Prom. 14, auch τοῦ πλοῦ πεπλευσμένου, der gethanen Fahrt; auch [[πλεῖν]] τὰ πελάγη, Pol. 3. 4. 10, μετὰ κεῖνο πλευσάντων Μινυᾶν, Pind. P. 4, 69; aor., Aesch. Ag. 676 Suppl. 725; π ρὸς ἡμᾶς πεπλεύκατε Soph. Phil. 402, u. öfter; Eur. u. Comic.; Her. hat gew. die Form [[πλώω]], aber 2, 96. 156. 3, 135. 4, 89 erkennen alle Handschriften die Form mit ε an, πλεῖ ἐν τῇ νηΐ, Plat. Rep. I, 341 d; ἐν τῇ θαλάττῃ, ib. 346 b; auch vom Schiffe, ναῦς ἐν θαλάττῃ πλέουσα, Legg. VI. 758 a; πλεύσας εἰς Ἐρετρίαν ἐπ' ἄνδρας, Menez. 240 b; Folgde. – Spätere Dichter scheinen es allgemein von Reisen auch zu Lande gebraucht zu haben, Schol. Nic. Ther. 295; – schwimmen, wie [[νέω]], Her. 2, 156. – Uebh. schwanken, wanken, von Allem, was nicht fest steht, ἔπλεον ὀλισθαίνον, τες ἀμφοτέροις τοῖς ποσί. Pol. 3, 55, 2, zw. – Zu bemerken ist, daß bei diesem Worte auch die Zusammenziehung in ει von den Attikern oft vernachlässigt wird, z. B. Thuc. 4, 28, Bekk.

{{ls

|lstext='''πλέω''': Ἰωνικ. [[πλείω]] Ὀδ. Ο. 34, Π. 308· Ἰωνικ. παρατατ. ἀπ- έπλειον Θ. 501· [[ἕτερος]] Ἰωνικ. [[τύπος]] [[εἶναι]] [[πλώω]] (ἴδε κατωτέρ.)· Ἀττικ. συνῃρ. προστακτ. πλεῖ Εὐριπ. Τρῳ. 103 (ἴδε Κόντου Γλωσσ. Παρατηρήσεις σελ. 199)· ― μέλλ. πλεύσομαι Ὀδ. Μ. 25, Ἡρόδ., Ἀττ.· Δωρ. πλευσοῦμαι Θεόκρ. 14. 55, καὶ ὁ [[τύπος]] [[οὗτος]] ἀπαντᾷ ([[ἴσως]] [[ἐσφαλμένως]]) ἐν τοῖς Ἀντιγράφοις τῶν Ἀττικῶν συγγραφέων, Θουκ. 1. 143., 8. 1, Ξεν. Ἀν. 5. 1, 10, κτλ.· ἐνεργ. πλεύσω παρὰ μεταγεν. συγγραφ., Φιλήμων ἐν Ἀδήλ. 2, Πολύβ. 2. 12, 3, Ἀνθ. Π. 11. 162, 245, Πολύβ., κτλ.· ― ἀόρ. α΄ ἔπλευσα, Ἀττ.· ― πρκμ. πέπλευκα Ἀττ.· ― Παθ., μέλλ. πλευσθήσομαι (περι-) Ἀρρ. Ἀν. 5. 26· ἀόρ. ἐπλεύσθην [[αὐτόθι]] 28, Βάβρ. 71. 3· πρκμ. πέπλευσμαι Ξεν. Κύρ. 6. 1, 15, Δημ. 1286, ἐν τέλ.· ― ὁ Ὅμ. μεταχειρίζεται μόνον τὸν ἐνεστ., παρατ. καὶ μέλλ. πλεύσομαι Ὀδ. Μ. 25, (ἀνα-) Ἰλ. Λ. 22. ― Τοῦ Ἰων. [[πλώω]], ὁ Ὅμ. μεταχειρίζεται μόνον εὐκτ. πλώοιεν, Ὀδ. Ε. 240· (μετοχ. πλώων, Ὕμν. Ὁμ. 22. 7)· παρατ. πλῶον, Ἰλ. Φ. 302· ἔχει δὲ καὶ συγκεκομμ. ἀόρ. ἔπλων, ως, ω, μετοχ. [[πλώς]], ἐν τοῖς συνθέτοις ἀπέπλω, ἐπέπλως, μετοχ. ἐπιπλώς, Ἰλ. Ζ. 291· ὁ δὲ Ἡσίοδ. ἔχει ἐπέπλων· ἐνῷ ὁ Ἡρόδ. ἔχει ἐνεστ. ἀπαρ. πλώειν, 4. 156, μετοχ. πλωούσας 8. 10, 22, 42· παρατ. ἔπλωον, 8. 41· μέλλ. πλώσομαι (ἀπο-) 8. 5, (πλώσω Λυκόφρ. 1044)· ἀόρ. α΄ ἔπλωσα 4. 148· ἀπαρ. πλῶσαι 1. 24· μετοχ. πλώσας 4. 156, [[ὅπερ]] [[ὡσαύτως]] ἀπαντᾷ [[ἅπαξ]] παρ’ Ὁμ. ἐν τῷ συνθέτῳ ἐπιπλώσας Ἰλ. Γ. 47· πρκμ. παραπέπλωκα Ἡρόδ. 4. 99· ― τῶν τύπων τούτων [[οὐδέποτε]] ἐγένετο [[χρῆσις]] παρὰ τοῖς Ἀττ., ἂν καὶ οἱ ἀντιγραφεῖς εἰσήγαγον τὸν τύπον πέπλωκα εἰς Εὐρ. Ἑλ. 532, Ἀριστοφ. Θεσμ. 878. ― Οἱ Ἀττικοὶ φαίνεται ὅτι συνῄρουν μόνον τὸ εε καὶ εει ἐν τῷ [[πλέω]], ὡς ἐν τῷ χέω· καὶ αὕτη δὲ ἡ [[συναίρεσις]] [[ἐνίοτε]] παραμελεῖται ὑπὸ τῶν ἀντιγραφέων, [[οἷον]] πλέει διάφ. γραφ. παρὰ Θουκ. 4. 28· πλέετε ἐν Ξεν. Ἀν. 7. 6, 37. ― [Ὁ Ὅμ. ἔχει τὸ [[πλέων]] ὡς μονοσύλλαβον, [[πλέων]] ἐπὶ οἴνοπα πόντον, Ὀδ. Α. 103.] (Ἐκ τῆς √ΠΛΕϜ, ὡς φαίνεται ἐκ τοῦ μέλλ. πλεύσομαι, πλευστέον, πλευστικός· τὸ δὲ Ϝ ἐκπίπτει ἐν τῷ πλέω, πλόος, πλωτός, πλοῖον· πρβλ. [[ὡσαύτως]] πλύνω, πλυτός, κτλ.· Σανσκρ. plu, plav-ê (nato, navigo), plav-as (navis)· Λατιν. plu-it, pluv-ia· Σλαυ. plov-a ([[πλέω]]) plav-î ([[πλοῖον]])· Γοτθ. flôdus ([[ποταμός]])· Ἀγγλο-Σαξον. fleô-tan (float), fleot (Ἀρχ. Ἀγγλ. fleet = rivulus, ὡς ἐν τῷ North-fleet, κτλ.)· Ἀρχ. Γερμ. flew-iu (fluito)· ― ἀλλὰ περὶ τῶν fluo, fluito, flow, κτλ., ἴδε ἐν λ. [[φλέω]]). Πλέω, [[ταξειδεύω]] διὰ θαλάσσης, Λακεδαίμονος ἐξ ἐρατεινῆς Ἰλ. Γ. 444· Ἰλιόθεν Ξ. 251· ἐπὶ Κέρκυραν Θουκ. 1. 53· ἐπὶ Λέσβου Ξεν. Ἑλλ. 1. 2, 11· πλ. ἐπὶ σῖτον, [[ὅπως]] κομίσω σῖτον, Ξεν. Οἰκ. 20, 27· οὕτω, πλ. [[μετὰ]] [[νάκος]] Πινδ. Π. 4. 122· εἰς Ἐρέτριαν ἐπ’ ἄνδρας Πλάτ. Μενέξ. 240D· ― πληρέστερον ὁριζόμενον: ἐνὶ πόντῳ νηὶ θοῇ πλείοντες Ὀδ. Π. 368· νηί... [[πλέων]] ἐπὶ οἴνοπα πόντον Ἰλ. Η. 88· πλέε ποντοπορεύων Ὀδ. Ε. 278· οὕτω, πλ. ἐν νηὶ Πλάτ. Πολ. 341D· ἐν τῇ θαλάττῃ, ἐν τῷ πελάγει [[αὐτόθι]] 346Β, κτλ.· ἐπλέομεν βορέῃ ἀνέμῳ Ὀδ. Ξ. 253· αὔρᾳ Αἰσχύλ. Ἀγ. 692· ― [[μετὰ]] συστοίχ. αἰτ., ὑγρὰ κέλευθα [[πλεῖν]] Ὀδ. Γ. 71 (ὡς τὸ ἰέναι ὁδόν, κτλ.)· [[οὕτως]] ἀντὶ τοῦ [[πλέων]] ἐπὶ οἴνοπα πόντον Ὀδ. Α. 183, ὑπάρχει διάφ. γραφ. [[πλείων]] οἴνοπα π., ὡς τὸ [[πλεῖν]] θάλασσαν παρ’ Ἀνδοκ. 18. 3, Λυσ. 105. 4, Ἰσοκρ. 163Β, (καὶ ἐν τῷ παθ.) τὸ πεπλευσμένον [[πέλαγος]] Ξεν. Κύρ. 6. 1, 16, πρβλ. Βαβρ. 69. 3· οὕτω καί, πλ. στόλον τόνδε Σοφ. Φιλ. 1038· τοῦ πλοῦ τοῦ πεπλευσμένου Δημ. 1286 ἐν τέλ.· ― μεταφορ., [[πλεῖν]] ὑφειμένῃ δοκεῖ, πρβλ. [[ὑφίημι]] ΙΙΙ· ― παροιμ., ὁ μὴ πεπλευκὼς οὐδὲν ἑόρακεν κακὸν Ποσείδιππ. ἐν «Πορνοβοσκῷ» 1. 2) Οἱ ποιηταὶ φαίνεται ὅτι χρῶνται τῷ [[πλεῖν]], [[καθόλου]] ἐπὶ τῆς σημασίας τοῦ «ταξειδεύειν» ἔτι καὶ ἐπὶ ὁδοιπορίας κατὰ ξηράν, ὡς οἱ Γάλλοι τῷ voyager, Σχόλ. εἰς Νικ. Θηρ. 295, Merrick Τρυφ. 614. ΙΙ. ἐπὶ πλοίων, Ἰλ. Ι. 360, Ἡρόδ., κτλ.· ὑπὸ τριήρους... εὖ πλεούσης ἐδιώκοντο Θουκ. 7. 23· ἡ [[ναῦς]] ἄριστά μοι ἔπλει Λυσ. 162. 13· ἔφευγε ταῖς ναυσὶν εὖ πλεούσαις Ξεν. Ἑλλ. 1. 6, 16· κατ’ ὀρθὸν πλ. Πλάτ. Νόμ. 813D. 2) ἐπὶ ἄλλων πραγμάτων, [[ἐπιπλέω]], τεύχεα καλά... πλῶον καὶ νέκυες Ἰλ. Φ. 302· δένδρα..., τὰ οἱ πλώοιεν ἐλαφρῶς Ὀδ. Ε. 240· [[νῆσος]] πλέουσα Ἡρόδ. 2. 156· σκῦλα πλέοντα Θουκ. 3. 114. 3) μεταφορ., ταύτης ἔπι πλέοντες ὀρθῆς, ἐν ὅσῳ τηροῦμεν ὀρθῶς ἔχον τὸ [[πλοῖον]] τῆς πόλεως ἡμῶν, Σοφ. Ἀντ. 190· οὐδ’ [[ὅπως]] ὀρθὴ πλεύσεται (δηλ. ἡ [[πόλις]]) προείδετο Δημ. 419 ἐν τέλ.· πάντα ἡμῖν κατ’ ὀρθὸν πλεῖ Πλάτ. Νόμ. 813D· θεοῦ θέλοντος κἂν ἐπὶ ῥιπὸς πλέοις Ποιητ. παρὰ Ποιητ. παρὰ Πλουτ. 2. 405Α· [[ὡσαύτως]], κέρδους [[ἕκατι]] κἂν ἐπὶ ῥιπὸς πλέοι Ἀριστοφ. Εἰρ. 699.

{{bailly

|btext=<i>f.</i> [[πλεύσομαι]] <i>ou</i> [[πλευσοῦμαι]], <i>ao.</i> ἔπλευσα, <i>pf.</i> πέπλευκα;<br /><i>Pass. ao.</i> ἐπλεύσθην, <i>pf.</i> πέπλευσμαι;<br /><b>1</b> naviguer, voguer <i>en parl. de pers.</i> ; πλοῦν [[πλεῖν]] PLUT faire une traversée ; [[πλεῖν]] ὑγρὰ [[κέλευθα]] OD parcourir en naviguant les routes humides ; τὴν θάλατταν XÉN la mer ; <i>Pass.</i> [[θάλαττα]] πλεομένη LUC mer sur laquelle on navigue;<br /><b>2</b> <i>en parl. de navires</i> [[πλεῖν]] [[ταχύ]] XÉN être bonne marcheuse <i>en parl. d’une trière</i>;<br /><b>3</b> <i>en parl. de tout objet flottant (armes, arbres, etc.)</i> : [[νῆσος]] πλέουσα HDT île flottante;<br /><b>4</b> <i>fig.</i> naviguer, faire une traversée, <i>càd</i> se diriger bien <i>ou</i> mal.<br />'''Étymologie:''' R. Πλυ, baigner, &gt; πλευ-, πλεϜ-, πλε- ; cf. <i>lat.</i> pluit.<br /><span class="bld">2</span><i>nom.-acc. plur. neutre att. de</i> [[πλείων]];<br /><i>gén. de</i> [[πλέως]].

|sltr=[[πλέω]] <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>1</b> [[sail]] [[μετὰ]] γὰρ κεῖνο πλευσάντων Μινυᾶν (P. 4.69) ἀλλ' ἐπέρα [[ποτὶ]] μὲν Φᾶσιν θερείαις, ἐν δὲ χειμῶνι [[πλέων]] Νείλου πρὸς ἀκτάν (I. 2.42)

|txtha=[[imperfect]] 1st [[person]] plural ἐπλέομεν; ([[allied]] [[with]] [[πλύνω]], Latin pluo, fluo, [[our]] [[float]], [[flow]], etc.; [[Curtius]], § 369); from [[Homer]] [[down]]; to [[sail]], [[navigate]], [[travel]] by [[ship]]: [[εἰς]] [[with]] an accusative of [[place]], [[ἐπί]] τόπον, G L T Tr WH; by a [[use]] [[common]] [[only]] to the poets (cf. Matthiae, § 409,4{a}; Kühner, ii. § 409,6; (Jelf, § 559; Winer's Grammar, 224 (210))), [[with]] a [[simple]] accusative indicating the [[direction]]: [[Euripides]], Med. L T Tr WH [[add]] [[εἰς]] (Compare: [[ἀποπλέω]], [[διαπλέω]], [[ἐκπλέω]], [[καταπλέω]], [[παραπλέω]], [[ὑποπλέω]].)  

|mltxt=ΝΜΑ, και επικ. τ. [[πλείω]], Α<br /><b>1.</b> (για [[σκάφος]]) κινούμαι στην [[επιφάνεια]] θάλασσας, λίμνης, ποταμού, [[ταξιδεύω]] (α. «το [[πλοίο]] έπλεε κανονικά όταν σημειώθηκε η [[έκρηξη]]» β. «Ἑλλήσποντον ἐπ' ἰχθυόεντα πλεούσας νῆας ἐμάς», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>2.</b> [[ταξιδεύω]], μετακινούμαι από έναν [[τόπο]] σε [[άλλο]] με [[πλοίο]] (α. «θάψαντες αὐτοὺς ἔπλεον ἐπὶ Λέσβου και Ἑλλησπόντους», <b>Ξεν.</b> β. «πλεόντων δὲ αὐτῶν ἀφύπνωσε», ΚΔ)<br /><b>3.</b> [[επιπλέω]], [[παραμένω]] στην [[επιφάνεια]] του νερού και δεν βυθίζομαι (α. «ο [[φελλός]] πλέει στο [[νερό]]» β. «δένδρεα... τὰ oἱ πλώοιεν ἐλαφρῶς», <b>Ομ. Οδ.</b>)<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>φρ.</b> α) «[[πλέω]] στο [[αίμα]]» — [[είμαι]] [[αιμόφυρτος]], [[είμαι]] πλημμυρισμένος από [[αίμα]]<br />β) «πλέει στα λεφτά» — [[είναι]] [[πάρα]] πολύ [[πλούσιος]]» <br />γ) «[[πλέω]] [[μέσα]] στα ρούχα μου» ή «τα ρούχα πλέουν [[επάνω]] μου» — [[είμαι]] πολύ [[αδύνατος]] για τα ρούχα που [[φορώ]], τα ρούχα [[είναι]] πολύ μεγαλύτερα απ' όσο μού χρειάζεται<br />δ) «τα πόδια μου πλέουν στα παπούτσια» — τα παπούτσια [[είναι]] πολύ μεγάλα για τα πόδια μου<br /><b>μσν.-αρχ.</b><br />(μτφ. για το [[σκάφος]] της Πολιτείας ή της Εκκλησίας) [[ακολουθώ]] την [[πορεία]] μου, κατευθύνομαι [[προς]] τον σκοπό μου («ταύτης ἔπι πλέοντες ὀρθῆς τοὺς φίλους ποιούμεθα», <b>Σοφ.</b>)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> μετακομίζομαι διά θαλάσσης («τὰ μὲν τῶν Ἀθηναίων [σκῡλα) πλέοντα ἑάλω», <b>Θουκ.</b>)<br /><b>2.</b> <b>παθ.</b> <i>πλέομαι</i><br />[[είμαι]] [[πλωτός]] («πλεῑται ἡ [[θάλασσα]]», Μουσών.)<br /><b>3.</b> <b>φρ.</b> α) «πεπλευσμένος πλοῡς» — το τελειωμένο θαλασσινό [[ταξίδι]]<br />β) «[[πάντα]] ἡμῑν κατ' ὀρθὸν πλεῑ» — οι υποθέσεις του κράτους εξελίσσονται κανονικά<br />4) <b>παροιμ.</b> α) «θεοῡ θέλοντος κἄν ἐπὶ ῥιπός πλέοις» — αν θέλει ο [[θεός]] μπορείς να ταξιδεύεις και [[πάνω]] σε μια [[ψάθα]], όλα εξαρτώνται από τη [[θέληση]] του θεού<br />β) «ὁ μὴ πεπλευκώς οὐδὲν ἑώρακεν κακὸν» — όποιος δεν έχει ταξιδεύσει, δεν ξέρει τους πραγματικούς κινδύνους του ταξιδιού<br />γ) «ἐπὶ γῆς μὴ πλεῑν» — όποιος δεν ξέρει [[τίποτε]] από [[θάλασσα]] να μην κάνει ότι ξέρει.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Το ρ. [[πλέω]] (<span style="color: red;"><</span> <i>πλέFω</i>) ανάγεται στην ΙΕ [[ρίζα]] <i>pleu</i>- «ρέω, [[κολυμπώ]]» και συνδέεται με αρχ. ινδ. <i>plavate</i> «[[επιπλέω]], [[κολυμπώ]]», <i>pluta</i>- «πλημμυρισμένος», λατ. <i>pluit</i> «βρέχει» (<span style="color: red;"><</span> <i>plovit</i> <span style="color: red;"><</span> <i>plevit</i>), γαλλ. <i>il pleut</i> «βρέχει». Αξιοσημείωτη [[είναι]] η σημασιολογική [[εξέλιξη]] που παρουσιάζει το ρ. [[πλέω]] στην Ελληνική από την αρχική σημ. της ρίζας «βρίσκομαι στο [[νερό]], [[επιπλέω]], [[πλημμυρίζω]]» στη σημ. «[[ταξιδεύω]], μετακινούμαι με [[πλοίο]]». Η [[εξέλιξη]] αυτή θα μπορούσε, [[ωστόσο]], να θεωρηθεί [[φυσική]] και αναμενόμενη, λόγω της ιδιαίτερης σημασίας που είχε η [[θάλασσα]] και η [[ναυτιλία]] για τον ελληνικό λαό. Στην [[ίδια]] [[ρίζα]], [[τέλος]], με ιδιαίτερες σημασιολογικές εξελίξεις ανάγονται και τα: [[πλούτος]], [[πλύνω]], [[πλώω]], [[πλεύμων]] / [[πνεύμων]].<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> [[πλεύση]] (·<i>ις</i>), <i>πλούς</i><br /><b>αρχ.</b><br />[[πλευστικός]]<br /><b>αρχ.-μσν.</b><br />[[πλεύστης]]<br /><b>νεοελλ.</b><br />[[πλευστός]].<br /><b><span style="color: brown;">ΣΥΝΘ.</span></b> (Β' συνθετικό) [[αναπλέω]], [[διαπλέω]], [[διεκπλέω]], [[εκπλέω]], [[επαναπλέω]], [[επιπλέω]], [[καταπλέω]], [[παραπλέω]], [[περιπλέω]], [[συμπλέω]]<br /><b>αρχ.</b><br /><i>αμφιπλέω</i>, [[αντεκπλέω]], [[αντεπιπλέω]], [[αντιπαραπλέω]], [[αντιπεριπλέω]], [[αντιπλέω]], [[εκπεριπλέω]], <i>εμπεριπλέω</i>, [[εμπλέω]], [[επιδιαπλέω]], [[επικαταπλέω]], [[μεταπλέω]], [[προαναπλέω]], [[προδιαπλέω]], [[προεκπλέω]], [[προκαταπλέω]], [[προσεπιπλέω]], [[συγκαταπλέω]], [[συμπαραπλέω]], [[συμπεριπλέω]], [[συνδιαπλέω]], [[συνεκπλέω]], [[συνεπιπλέω]], [[υπαναπλέω]], [[υπεκπλέω]]<br /><b>νεοελλ.</b><br />[[αεροπλέω]], [[αποπλέω]], [[εισπλέω]], [[προσπλέω]], [[υπερπλέω]], [[υποπλέω]]].

|lsmtext='''πλέω:''' Επικ. [[πλείω]], Αττ. προστ. <i>πλεῖ</i>· μέλ. [[πλεύσομαι]], Δωρ. [[πλευσοῦμαι]], μεταγεν. <i>πλεύσω</i>· αόρ. αʹ <i>ἔπλευσα</i>, παρακ. <i>πέπλευκα</i> — Παθ., αόρ. αʹ <i>ἐπλεύσθην</i>, παρακ. [[πέπλευσμαι]]· [[εκτός]] από το [[πλώω]], Επικ. προστ. <i>πλῶον</i>, ο Όμηρ. έχει συγκοπτ. αόρ. βʹ [[ἔπλων]], <i>-ως</i>, <i>-ω</i>, μτχ. [[πλώς]], σύνθ. <i>ἀπέπλω</i> κ.λπ.· Ιων. απαρ. <i>πλώειν</i>, παρατ. [[ἔπλωον]], μέλ. <i>πλώσομαι</i>, αόρ. αʹ <i>ἔπλωσα</i>, μτχ. <i>πλώσας</i>, παρακ. <i>πέπλωκα</i>· οι Αττ. συναιρούν μονο τα <i>εε</i> και <i>ει</i>, όπως στο [[χέω]]·<br /><b class="num">I.</b> [[πλέω]], [[πηγαίνω]] μέσα από τη [[θάλασσα]], σε Όμηρ. κ.λπ.· με σύστ. αντ., ὑγρὰ [[κέλευθα]] [[πλεῖν]], [[πλέω]] στις θαλάσσιες [[οδούς]], σε Ομήρ. Οδ.· απ' όπου στην Παθ., τὸ πεπλευσμένον [[πέλαγος]], σε Ξεν.· μεταφ., [[πλεῖν]] ὑφειμένῃ, πρβλ. [[ὑφίημι]] III.<br /><b class="num">II. 1.</b> λέγεται για πλοία, σε Ομήρ. Ιλ., Ηρόδ. κ.λπ.<br /><b class="num">2.</b> λέγεται για άλλα πράγματα, [[κολυμπώ]], [[επιπλέω]], σε Όμηρ. κ.λπ.<br /><b class="num">3.</b> μεταφ., [[ταύτης]] ἔπι πλέοντες ὀρθῆς, ενόσω διατηρούμε το [[πλοίο]] της πόλης μας [[ορθό]], σε Σοφ.· οὐδ' [[ὅπως]] ὀρθὴ πλεύσεται (ενν. ἡ [[πόλις]]) <i>προείδετο</i>, σε Δημ.

{{elru

|elrutext='''πλέω:''' <b class="num">I</b> (fut. [[πλεύσομαι]] и [[πλευσοῦμαι]] - поздн. [[πλεύσω]], aor. ἔπλευσα, pf. πέπλευκα; pass.: aor. ἐπλεύσθην, pf. [[πέπλευσμαι]])<br /><b class="num">1)</b> плыть, плавать ([[Ἰλιόθεν]], ἐνὶ πόντῳ Hom.; ἐν ναυσίν Xen.; ἀπὸ Λευκάδος Thuc.; ἐν τῇ θαλάττῃ Plat.): ζεφύρου αὔρᾳ π. Aesch. плыть с западным ветром;<br /><b class="num">2)</b> (= [[νέω]] II) держаться на поверхности воды, плавать: π. [[ἐλαφρῶς]] Hom. (о сухом дереве) легко держаться на поверхности воды; [[νῆσος]] πλέουσα Her. плавучий остров; ταῖς ναυσὶν εὖ πλεούσαις Xen. на быстроходных кораблях;<br /><b class="num">3)</b> (о морском путешествии) совершать (στόλον τόνδε Soph.; πλοῦν Plut.);<br /><b class="num">4)</b> проплывать на кораблях (ὑγρὰ [[κέλευθα]] Hom.; τὴν θάλατταν Xen.): τὸ πεπλευσμένον [[πέλαγος]] Xen. пройденная часть моря;<br /><b class="num">5)</b> перен. протекать, идти: πάντα [[ἡμῖν]] κατ᾽ ὀρθὸν πλεῖ Plat. все у нас идет на лад;<br /><b class="num">6)</b> качаться, балансировать: ἔπλεον ὀλισθαίνοντες ἀμφοτέροις τοῖς ποσίν Polyb. скользя обеими ногами, они качались.<br /><b class="num">II</b> nom. pl. n к [[πλείων]].<br /><b class="num">III</b> gen. к [[πλέως]] I и II.

{{elnl

|elnltext=πλέω, praes. contr. alleen εε > ει; ep. imperf. 3 sing. πλέεν, imperat. πλεῖ, ptc. πλέων, inf. πλεῖν, ep. πλέειν; aor. ἔπλευσα, zelden med. ἐπλευσάμην (vnl. in compos. ), pass. ἐπλεύσθην; perf. πέπλευκα, med.-pass. πέπλευσμαι, plqperf. ἐπεπλεύκειν; fut. πλεύσω, med. πλεύσομαι en Dor. πλευσοῦμαι; varen; van pers..; ἔνθεν δὲ προτέρω πλέομεν vandaar voeren wij verder Od. 9.62 (en elders); met prep., ook met acc..; τὴν θάλατταν over de zee Lys. 6.19; κέρδους ἕκατι κἂν ἐπὶ ῥιπὸς πλέοι voor winst zou hij zelfs op een rieten mat varen (d.w.z. zou hij elke onderneming wagen) Aristoph. Pax 699; van schepen; αἱ δὲ μάλα ὦκα ἔπλεον zij voeren heel snel Od. 3.158; pass. subst.. τὸ πεπλευσμένον het bevaren gebied Xen. Cyr. 6.1.16. overdr.. πάντα ἡμῖν κατ ’ ὀρθὸν πλεῖ alles gaat ons voor de wind Plat. Lg. 813d; οὐδὲ ὅπως ὀρθὴ πλεύσεται προείδετο en hij had ook niet bedacht hoe het (het schip van staat) de juiste koers zou houden Dem. 19.250. drijven:. ἔγωγε οὔτε πλέουσαν... εἶδον ik heb het (het eiland) niet zien drijven Hdt. 2.156.2.<br />πλέω acc. sing. of nom. en acc. n. plur. van 1. πλέων, zie πλείων.<br />πλέω Att. gen. sing. van πλέως.

{{etym

|etymtx=Grammatical information: v.<br />Meaning: <b class="b2">to travel by sea, to sail, to navigate</b>, w. prefix also <b class="b2">to swim, to flow</b> (Il.).<br />Other forms: Aor. <b class="b3">πλεῦσαι</b> (Att.), fut. <b class="b3">πλεύ-σομαι</b> (Il.), <b class="b3">-σοῦμαι</b> (Att.), <b class="b3">-σω</b> (hell.), perf. <b class="b3">πέπλευκα</b> (S.), pass. <b class="b3">πέπλευσμαι</b> (youngtt.), <b class="b3">πλευ-σθῆναι</b>, <b class="b3">-σθήσομαι</b> (Arr.).<br />Compounds: Very often w. prefix, e.g. <b class="b3">ἀνα-</b>, <b class="b3">κατα-</b>, <b class="b3">ἐπι-</b>.<br />Derivatives: <b class="b3">πλόος</b>, contr. <b class="b3">πλοῦς</b> (<b class="b3">ἀνά-</b>, <b class="b3">ἐπί-</b>, <b class="b3">περί-</b>πλέω etc.) m. [[navigation]], [[seafaring]], also <b class="b2">traveling time, traveling wind</b> (IA.); compp., e.g. <b class="b3">εὔ-πλοος</b> <b class="b2">with a good seafaring, navigating well</b> (Erinn., Theoc.) with <b class="b3">-ίη</b>, <b class="b3">-ια</b> f. (ep. poet. Il.), <b class="b3">περί-πλους</b> adj. <b class="b2">possible to sail round</b> (Th.), <b class="b2">sailing round</b> (AP), also [[encasing]] (Hp.; cf. <b class="b3">ἐπίπλοον</b>). From <b class="b3">πλόος</b> 1. the old inherited <b class="b2">i̯o-</b>deriv. <b class="b3">πλοῖον</b> n. [[craft]], [[ship]] (IA; cf. bel.) with <b class="b3">πλοι-άριον</b> (Ar., X.), <b class="b3">-αρίδιον</b> (pap.); 2. <b class="b3">πλόϊμος</b> [[navigable]] (Att.), often written <b class="b3">πλώϊμος</b> after <b class="b3">πλώω</b> etc. (cf. Arbenz 48 f.); 3. <b class="b3">πλοώδης</b> [[swimming]], [[flowing]], i.e. <b class="b2">not fixed, mobile</b> (Hp.), s. Strömberg Wortstud. 25; 4. <b class="b3">πλοϊκός</b> <b class="b2">id.</b> (Suid.); but 5. <b class="b3">πλοίζω</b> <b class="b2">to commit navigation</b> (hell.) rather for older deverb. <b class="b3">πλωΐζω</b> (s. [[πλώω]]). -- From <b class="b3">πλέω</b> also the very rare <b class="b3">πλεῦσις</b> (simplex only H. s. <b class="b3">νεῦσις</b>), a.o. in <b class="b3">ἐπίπλευσις</b> f. <b class="b2">attack at sea</b> (Th. 7, 36 beside <b class="b3">ἀνάκρουσις</b>; otherwise <b class="b3">ἐπίπλους</b>). On [[πλεύμων]], [[πλοῦτος]] s. v.<br />Origin: IE [Indo-European] [835] <b class="b2">*pleu-</b> [[sail]], [[flow]]<br />Etymology: The primary themat. root-present <b class="b3">πλέ(Ϝ)ω</b> agrees with Skt. <b class="b2">plávate</b> [[swimm]], [[flow]], OCS <b class="b2">plovǫ</b>, [[pluti]] <b class="b3">πλέω</b>', prob. also with Lat. [[pluit]] <b class="b2">it rains</b> (from <b class="b2">*plovit</b> < <b class="b2">*plevit</b>; cf. Ernout-Meillet s. v.); with <b class="b3">πλεύσομαι</b> agrees, prob. as parallel innovation, Skt. <b class="b2">ploṣyati</b>. Beside the nom. actionis <b class="b3">πλό(Ϝ)ος</b> stands in Skt. with expected oxytonesis the nom. agentis <b class="b2">plavá-</b> m.; with this identical Russ. [[plov]] [[ship]], [[barge]] and Toch. B [[plewe]] [[ship]] (IE <b class="b2">*plou̯os</b>). Thus <b class="b3">πλοῖον</b> (for <b class="b3">*πλόϜιον</b>) = OWNo. [[fley]] n. [[ship]]. Furher forms, for Greek without interest, with rich lit. in WP. 2, 94f., Pok. 835ff., W.-Hofmann s. [[pluō]], Mayrhofer s. <b class="b2">plávate</b> and <b class="b2">plaváḥ</b>, Fraenkel s. <b class="b2">pláuti</b>; on related rivernames, e.g. NHG <b class="b2">Fliede(n</b>), Krahe Beitr. z. Namenforsch. 9, 1ff. -- S. also [[πλώω]], [[πλύνω]]; (not [[πολύς]]{{)}.