θαυμαστός: Difference between revisions

|Definition=Ion. θωμ-, ή, όν, <span class="sense"><span class="bld">A</span> [[wonderful]], [[marvellous]], first in neut. as Adv., θαυμαστὸν γανόωντα <span class="bibl"><span class="title">h.Cer.</span>10</span>; <b class="b3">ἔργα μεγάλα καὶ θ</b>. <span class="bibl">Hdt. 1</span> <span class="title">Prooem.</span>; θ. καρπός <span class="bibl">Id.9.122</span>; <b class="b3">θ. λόχος γυναικῶν</b>, of the Furies, <span class="bibl">A.<span class="title">Eu.</span>46</span>; οὐδὲν τούτων θαυμαστὸν ἐμοί <span class="bibl">S.<span class="title">Ph.</span>191</span>, etc.; ὃ πάντων -ότατον <span class="bibl">Pl.<span class="title">Smp.</span>220a</span>; <b class="b3">θ. πλέγμα</b>, Medic., the [[rete mirabile]], Gal.5.196: c. acc., θαυμαστὴ τὸ κάλλος <span class="bibl">Pl.<span class="title">Phd.</span>110c</span>; πᾶσαν ἀρετήν <span class="bibl">Id.<span class="title">Lg.</span>945e</span>: c. gen., τῆς εὐσταθείας <span class="bibl">Plu.<span class="title">Publ.</span>14</span>; τῆς ἐπιεικείας <span class="bibl">Id.<span class="title">Per.</span>39</span>: c. dat., πλήθει <span class="bibl">Id.<span class="title">Caes.</span>6</span>; πλέοσι ἐσόμεθα θωμαστότεροι <span class="bibl">Hdt. 9.122</span>; πρός τι Plu.2.980d: folld. by an interrog., [[εἰ]], etc., <b class="b3">θαυμαστὸν ὅσον</b>…, Lat. [[mirum quantum]], <span class="bibl">Pl.<span class="title">Tht.</span>150d</span>, etc.; θαυμαστὸν ἡλίκον <span class="bibl">D.24.122</span>; θαυμαστά γ', εἰ… <span class="bibl">X.<span class="title">Smp.</span>4.3</span>; <b class="b3">οὐδὲν θ., εἰ</b>…, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Phdr.</span>279a</span>, <span class="bibl"><span class="title">R.</span>390a</span>; οὐ δὴ θ., εἰ… <span class="bibl">D.2.23</span>. Adv. -τῶς <span class="bibl">Pl.<span class="title">Lg.</span>633b</span>; θαυμαστῶς ὡς σφόδρα <span class="bibl">Id.<span class="title">R.</span>331a</span>: neut. pl. as Adv., <span class="bibl">Id.<span class="title">Smp.</span>192b</span>; θαυμαστὰ ὡς <span class="bibl">S.<span class="title">Fr.</span>960</span>, <span class="bibl">E.<span class="title">IA</span>943</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> [[admirable]], [[excellent]], <b class="b3">πατήρ, υἱός, ὄλβος</b>, <span class="bibl">Pi.<span class="title">P.</span>3.71</span>,<span class="bibl">4.241</span>, <span class="bibl"><span class="title">N.</span>9.45</span>; <b class="b3">ἁνὴρ γὰρ οὐ στενακτὸς... ἀλλ' εἴ τις βροτῶν θ</b>. <span class="bibl">S.<span class="title">OC</span>1665</span>; iron., πράξας μὲν εὖ θ. ἂν γένοιτ' ἀνήρ <span class="bibl">A.<span class="title">Pers.</span>212</span>; [[strange]], [[absurd]], θ. καὶ γελοῖα <span class="bibl">Pl.<span class="title">Tht.</span>154b</span>; <b class="b3">θαυμαστὰ δρῶντες</b> ib.<span class="bibl">151a</span>; <b class="b3">θαυμαστὰ ἐργάζεται</b> behaves in [[an extraordinary way]], <span class="bibl">Id.<span class="title">Smp.</span>213d</span>, cf. θαυμάσιος ''III''; θαυμαστὸν ποιεῖς, ὅς… <span class="bibl">X.<span class="title">Mem.</span>2.7.13</span>; ὦ θαυμαστέ <span class="bibl">Pl. <span class="title">Plt.</span>265a</span>; ὦ θαυμαστότατοι <span class="bibl">X.<span class="title">An.</span>7.7.10</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">III</span> to [[be worshipped]], οὐδείς μ' ἀρέσκει νυκτὶ θαυμαστὸς θεῶν <span class="bibl">E.<span class="title">Hipp.</span>106</span>.</span>

|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1189.png Seite 1189]] (vgl. [[θαυμάσιος]]), bewundert, wunderbar, bewundernswerth; H. h. Cer. 10; oft bei Pind., [[πατήρ]], [[υἱός]], [[στρατός]], [[ὄλβος]], P. 3, 71. 4, 241. 2, 47 N. 9, 45; oft in Prosa, ἔργα μεγάλα καὶ θαυμαστά Her. 1, 1, ἀ νὴρ θ. καὶ [[δεινός]] Plat. Rep. X, 596 c; auch ὦ θαυμαστέ, wie ὦ θαυμάσιε, Polit. 265 a; θαυμαστὸς τῆς εὐσταθείας, wegen, Plut. Popl. 14; – οὐδὲν θαυμαστόν ἐστι, es ist nicht zu verwundern, Dem. 11, 19; ὃ πάντων θαυμαστότατον ἀκοῦσαι, ὅτι Plat Symp. 220 a; θαυμαστὸν ποιεῖς, ὅς Xen. Mem. 2, 7, 13; θαυμαστὸν ὅσον, Wunder wie viel, mirum quantum, Plat. Theaet. 150 d; θαυμαστὸν ἡλίκον Dem. 24, 122; – mit folgdm εἰ, Xen. Symp. 4, 3. – Adv., z. B. θαυμαστῶς ὡς [[σφόδρα]] Plat. Rep. I, 331 a.

|lstext='''θαυμαστός''': Ἰων. θωυμ- ἢ [[μᾶλλον]] θωμ- (ἴδε [[θαῦμα]]), ή, όν: - [[θαυμάσιος]], [[ἄξιος]] θαυμασμοῦ, [[ἔκτακτος]], [[ἀσυνήθης]], πρῶτον ἐν Ὕμν. Ὁμ. εἰς Δήμ. 10, Ἡρόδ., κτλ. (ἴδε [[θαυμάσιος]])· ἔργα μεγάλα καὶ θωυμαστὰ Ἡρόδ. 1. 1· [[καρπὸς]] ὁ αὐτ. 9. 122· θ. [[λόγος]] γυναικῶν, ἐπὶ τῶν Ἐρινύων, Αἰσχύλ. Εὐμ. 46· οὐδὲν τούτων θαυμαστὸν ἐμοὶ Σοφ. Φ. 191, κτλ.· ὃ πάντων θαυμαστότατον ἀκοῦσαι Πλάτ. Συμπ. 220Α· θαυμαστὰ δρᾶν [[αὐτόθι]] 151Α· θαυμαστὸν ποιεῖς ὅτι …, Ξεν. Ἀπομν. 2. 7, 13· - μετ’ αἰτ., θαυμαστὸς τὸ [[κάλλος]] Πλάτ. Φαίδ. 110C· πᾶσαν ἀρετὴν ὁ αὐτ. Νόμ. 945Ε· [[μετὰ]] γεν., τῆς εὐσταθείας Πλούτ. Ποπλ. 14· τῆς ἐπιεικείας ὁ αὐτ. Περικλ. 39· [[μετὰ]] δοτ., πλήθει ὁ αὐτ. Καίσ. 6· [[ὡσαύτως]], [[πρός]] τι ὁ αὐτ. 2. 980D· - ἀκολουθούμενον ὑπὸ ἀναφορικοῦ, θαυμαστὸν ὅσον …, Λατ. mirum quantum, Πλάτ. Θεαιτ. 150D, κτλ.· θαυμαστὸν ἡλίκον Δημ. 738. 20· πρβλ. [[θαυμάσιος]]· - ἑπομένου εἰ …, Ξεν. Συμπ. 4, 3· οὐδὲν θ., εἰ …, Πλάτ.· πρβλ. [[θαυμάζω]] Ι. 6. α. - Ἐπίρρ. -τῶς, Πλάτ. Νόμ. 633Β· θαυμαστῶς ὡς [[σφόδρα]] ὁ αὐτ. Πολ. 331Α· οὐδ. πληθ. ὡς ἐπίρρ., ὁ αὐτ. Συμπ. 192Β, 220Α· θαυμαστὰ ὡς Σοφ. Ἀποσπ. 963, Εὐρ. Ι. Α. 943. ΙΙ. [[θαυμάσιος]], [[ἔξοχος]], [[πατήρ]], [[υἱός]], [[ὄλβος]] Πίνδ. Π. 3. 126., 4. 429., Ν. 9. 108· ἁνὴρ γὰρ οὐ στενακτὸς …, ἀλλ’ εἴ τις βροτῶν θ. Σοφ. Ο. Κ. 1664· - εἰρωνικῶς, ὡς τὸ [[θαυμάσιος]], πράξας μὲν εὖ, θ. ἂν γένοιτ’ ἀνὴρ Αἰσχύ. Πέρσ. 212· θ. καὶ γελοῖα Πλάτ. Θεαιτ. 145Β· ὦ θαυμαστὲ ὁ αὐτ. Πολιτ. 265Α· ὦ θαυμαστότατοι Ξεν. Ἀν. 7. 7, 10.

|btext=ή, όν :<br /><b>1</b> étonnant, merveilleux, extraordinaire : θαυμαστὸν ποιεῖς [[ὅτι]] XÉN tu fais une chose étonnante en ce que ; θαυμαστὸς τὸ [[κάλλος]] PLAT merveilleux de beauté ; [[θαυμαστός]] τινος <i>ou</i> τινι <i>ou</i> [[πρός]] [[τι]] merveilleux en qch ; θαυμαστὸν [[εἰ]] XÉN il est étonnant que ; θαυμαστὸν [[ὅσον]] PLAT <i>ou</i> θαυμαστὰ [[ὡς]] EUR, θαυμαστὰ ὅσα PLAT, θαυμαστὸν ἡλίκον DÉM (<i>lat.</i> mirum quantum) étonnamment, merveilleusement;<br /><b>2</b> admirable, excellent : ὦ θαυμαστέ PLAT admirable ami ; ὦ θαυμαστότατοι XÉN hommes très admirables;<br /><b>3</b> <i>en mauv. part</i> θαυμαστὰ καὶ γελοῖα PLAT choses étranges et risibles;<br />Cp. θαυμαστότερος, <i>Sp.</i> θαυμαστότατος.<br />'''Étymologie:''' [[θαυμάζω]].

|sltr=[[θαυμαστός]] <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>1</b> [[wonderful]] <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>a</b> of persons. Παρρασίῳ στρατῷ θαυμαστὸς ἐὼν φάνη (O. 9.96) ἐκ δ' ἐγένοντο στρατὸς [[θαυμαστός]] (P. 2.47) ξείνοις δὲ θαυμαστὸς [[πατήρ]] (P. 3.71) Ἀελίου θαυμαστὸς υἱὸς (sc. [[Αἰήτας]]) (P. 4.241) <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>b</b> of things. “θαυμαστὸς [[ὄνειρος]]” (P. 4.163) ναυσὶ δ' [[οὔτε]] πεζὸς [[ἰών]] κεν εὕροις ἐς Ὑπερβορέων ἀγῶνα θαυμαστὰν ὁδόν (P. 10.30) [[ἴστω]] λαχὼν πρὸς δαιμόνων θαυμαστὸν ὄλβον (N. 9.45) θαυμαστὸν ὕμνον (I. 4.21) καὶ γὰρ ἐριζόμεναι νᾶες θαυμασταὶ πέλονται (“eine der häufigen Umschreibungen für ‘siegen’, Schadewaldt, 271&#774;{1}) (I. 5.6)

|txtha=θαυμαστή, θαυμαστόν ([[θαυμάζω]]), in Greek writings from ([[Homer]] (h. Cer. etc.)), [[Herodotus]], [[Pindar]] [[down]]; (interchanged in Greek writings [[with]] [[θαυμάσιος]], cf. Lob. Path. Elem. 2:341); [[wonderful]], [[marvellous]]; i. e., a. [[worthy]] of [[pious]] [[admiration]], [[admirable]], [[excellent]]: Clement of [[Rome]], 1 Corinthians 36,2 [ET]; for אַדִּיר, [[passing]] [[human]] [[comprehension]]: נִפְלָא, as causing [[amazement]] joined [[with]] [[terror]]: נורָא, [[marvellous]] i. e. [[extraordinary]], [[striking]], [[surprising]]: R G ([[see]] [[θαῦμα]], 1); John 9:30.

|mltxt=-ή, -ό (AM [[θαυμαστός]], Μ και [[θαμαστός]], Α ιων. τ. θωμαστός, -ή, -όν) [[θαυμάζω]]<br />αυτός που προκαλεί τον θαυμασμό, [[αξιοθαύμαστος]], [[θαυμάσιος]], [[εξαίρετος]] (α. «κατορθώματά τε θαυμαστὰ πραχθέντα ἔξ ἐκείνων», Διγεν.Ακρ.<br />β. «ἔργα μεγάλα τε καὶ θωμαστά», <b>Ηρόδ.</b><br />γ. «[[θαυμαστός]] [[πατήρ]]», <b>Πίνδ.</b>)<br /><b>μσν.</b><br /><b>1.</b> <b>μτφ.</b> [[δυσβάστακτος]]<br /><b>2.</b> <b>το αρσ. ως ουσ.</b> <b>μτφ.</b> <i>ό [[θαυμαστός]]<br />ο [[γίγαντας]]<br /><b>3.</b> (<b>το ουδ. πληθ. ως ουσ.</b>) <i>τά θαυμαστά</i><br />α) αξιοθαύμαστες πράξεις, κατορθώματα<br />β) αξιοθέατα<br /><b>μσν.-αρχ.</b><br />αυτός που δημιουργεί απορίες, [[παράξενος]] ή [[παράλογος]], [[πρωτοφανής]] («θαυμαστά καὶ γελοῑα», <b>Πλάτ.</b>)<br /><b>αρχ.</b><br />αξιολάτρευτος («[[οὐδείς]] μ' ἀρέσκει νυκτὶ θαυμαστὸς θεῶν», <b>Ευρ.</b>). <br /><b>επίρρ.</b><i>..</i><br /><i>θαυμαστώς</i> και <i>θαυμαστά</i> (AM θαυμαστῶς και θαυμαστά)<br />με τρόπο θαυμαστό, αξιοθαύμαστα, υπέροχα, εκπληκτικά.

|mdlsjtxt=[[θαυμάζω]]<br /><b class="num">I.</b> [[wondrous]], [[wonderful]], [[marvellous]], Hhymn., Hdt., [[attic]]:—c. acc., θαυμαστὸς τὸ [[κάλλος]] Plat.; c. gen., θ. τῆς ἐπιεικείας Plut.; c. dat., πλήθει Plut.:—foll. by a Relat., θαυμαστὸν [[ὅσον]], Lat. mirum [[quantum]], Plat., etc.; θαυμαστὸν ἡλίκον Dem.:—adv. -τῶς, [[θαυμαστῶς]] ὡς [[σφόδρα]] Plat.<br /><b class="num">II.</b> [[admirable]], [[excellent]], Pind., Soph.