3,272,956
edits
δίαιτα: Difference between revisions
m
Text replacement - "(?s)({{trml.*}}\n)({{.*}}$)" to "$2 $1"
m (Text replacement - "(?s)({{trml.*}}\n)({{.*}}$)" to "$2 $1") |
|||
| (50 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 1: | Line 1: | ||
{{LSJ1 | {{LSJ1 | ||
|Full diacritics= | |Full diacritics=δῐ́αιτᾰ | ||
|Medium diacritics=δίαιτα | |Medium diacritics=δίαιτα | ||
|Low diacritics=δίαιτα | |Low diacritics=δίαιτα | ||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=diaita | |Transliteration C=diaita | ||
|Beta Code=di/aita | |Beta Code=di/aita | ||
|Definition=[ῐ], ἡ, < | |Definition=[ῐ], ἡ,<br><span class="bld">A</span> [[way of living]], [[way of life]], [[mode of life]], [[lifestyle]], τὰ τῆς οἵκοι δ. [[Sophocles|S.]]''[[Oedipus Coloneus|OC]]''352; <b class="b3">πτωχῷ διαίτῃ</b> ib.751; σκληρὰς διαίτας [[ἐκπονεῖν]] E.''Fr.''525.5; δ. εὐτελέστεραι [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''1.3.2; δίαιταν ἔχειν [[Aeschylus|A.]]''[[Prometheus Vinctus|Pr.]]''490; <b class="b3">δίαιταν ἔχειν ἐν Κροίσου, παρὰ τῇσι γυναιξί</b>, [[Herodotus|Hdt.]]1.36, 136; ξυνήθη τὴν δίαιταν μεθ' ὅπλων ποιεῖσθαι Th.1.6; <b class="b3">δίαιταν ποιεῖσθαι ἐν ὕδατι</b> [[pass one's life]], [[Herodotus|Hdt.]]2.68 (but <b class="b3">δίαιταν ἐποιήσατο τῶν παίδων</b> he made them [[live]], Id.2.2); δίαιταν τῆς ζόης [[μεταβάλλειν]] Id.1.157, cf. Th.2.16; [[παρὰ τὴν δίαιταν]] = [[at table]], Ath.12.519b.<br><span class="bld">2</span> δίαιτα τοῦ οὐρανοῦ· τὸ [[φαγεῖν]], τὸ [[πιεῖν]], [[Hesychius Lexicographus|Hsch.]]<br><span class="bld">II</span> [[dwelling]], [[abode]], [[Aristotle|Arist.]]''[[Nicomachean Ethics|EN]]'' 1096a27; κοινὴ θεῶν ἁπάντων δίαιτα ''OGI''383.27 (i B.C.); [[δίαιται πολιτικαί]] = [[public]] [[building]]s, J.''AJ''15.9.6; [[room]] (or, more often, [[suite]] of rooms), Ar.''Ra.''114, ''CIG''3268 (prob. Smyrna), Plu.''Publ.''15; τὰς τῶν θεραπόντων διαίτας Id.2.515f; [[sailor]]s' [[quarters]] in a [[ship]], Moschion ap.Ath. 5.207c; of fishes, Arist.''Mu.''398b32.<br><span class="bld">2</span> Medic., [[prescribed manner of life]], [[regimen]], Hp.''Vict.''1.1, [[Plato|Pl.]]''[[Republic|R.]]'' 404a, etc.; especially of [[diet]], Hp. ''Fract.''36, Gal.''Thras.''35, etc.<br><span class="bld">b</span> [[state]], [[condition]], ἕλκεος Aret.''SD'' 2.4.<br><span class="bld">III</span> at Athens and elsewhere, [[arbitration]], S.''El.''1073 (lyr.), Lexap.And.1.87; opp. [[δίκη]], Arist.''Rh.''1374b20; [[ἐμμένειν]] τῇ διαίτῃ Ar. ''V.''524; δίαιταν ἐπιτρέψαι τινί Lys.32.2, Isoc.18.13, Is.5.31 (prob.l.); [[ὀφλεῖν τὴν δίαιταν]] = to [[have judgement against one]], D.29.58.<br><span class="bld">2</span> the [[office of arbiter]], δίαιταν λαβεῖν Hyp.''Eux.''31.<br><span class="bld">IV</span> [[discussion]], [[investigation]], ταῦτα μακροτέρας ἐστὶ δ. Str.1.1.7; δίαιταν ποιήσασθαι περί τινος 15.1.10. (Cf. [[διαιτάω]].) | ||
}} | |||
{{DGE | |||
|dgtxt=-ης, ἡ<br /><b class="num">I</b> <b class="num">1</b>[[vida]], [[género de vida]], [[modo de vivir]], [[ἀμόχθητος]] Alc.61.12, πτωχὸς δίαιτα = vida de mendigo S.<i>OC</i> 751, σκληρά δίαιτα E.<i>Fr</i>.525.5, ἡ εἰωθυῖα δίαιτα = la vida habitual Pl.<i>R</i>.407d, <i>Lg</i>.797d, ἡ καθημερινὴ δίαιτα [[LXX]] <i>Iu</i>.12.15, εὐτελής X.<i>Cyr</i>.1.3.2, ἡ ὕπαιθρος ... δίαιτα la vida al aire libre</i> Luc.<i>Demon</i>.1, ἀποιχομένων ἀνδρῶν δίαιτα Pi.<i>P</i>.1.93, ἔρως βίου διαίτης τέ σου el amor por tu vida y tu forma de vida</i> Ar.<i>Au</i>.413, cf. Critias <i>Eleg</i>.4.24, Hyp.<i>Eux</i>.31, Men.<i>Fr</i>.622.4, Aesop.131, [[δίαιταν ἔχειν]] = [[tener un género de vida]], e.e. [[llevar una vida]] A.<i>Pr</i>.490, [[δίαιταν τῆς ζόης μεταβάλλειν]] = [[cambiar el género de vida]] Hdt.1.157, ξυνήθη τὴν δίαιταν μεθ' ὅπλων ποιεῖσθαι hacer la vida ordinaria armados</i> Th.1.6, unido a φύσις Pl.<i>R</i>.407c, ζῷα ... οὔτε ἰδέαν ἀλλήλοις ἐοικότα οὔτε δίαιταν Diog.Apoll.B 5, [[ἡ κατὰ τὴν δίαιταν ἐπιμέλεια]] = [[el cuidado conforme al régimen establecido]] Plb.1.59.12<br /><b class="num">•</b>fig. [[φιλοτάσιος]] δίαιτα = [[amorosa convivencia]] S.<i>El</i>.1073.<br /><b class="num">2</b> medic., gener. [[dieta]], [[régimen de alimentos y ejercicios]] para mantener o recobrar la salud, Hp.<i>Vict</i>.1.1, <i>Acut</i>.3, Pl.<i>R</i>.404a<br /><b class="num">•</b>esp. [[dieta alimenticia]] Hp.<i>Fract</i>.36, <i>Aph</i>.1.7, 8, Hdt.3.23, Arist.<i>Phgn</i>.808<sup>b</sup>23, Plu.<i>Alex</i>.8, Gal.5.872, περὶ διαίτης ἢ [[διαιτητικόν]] tít. de una obra de Demócrito, D.L.9.48, περὶ διαίτης tít. de una obra de Hipócrates, Hp.<i>Vict</i>., περὶ διαίτης ὀξέων tít. de una obra de [[Hipócrates]], Hp.<i>Acut</i>.<br /><b class="num">3</b> [[sustento]] οὐδὲ (ταράσσοντες) πόντιον ὕδωρ κεινὰν παρὰ δίαιταν ni (removiendo) el agua del mar para su escaso sustento</i> Pi.<i>O</i>.2.65<br /><b class="num">•</b>[[comida]] [[παρὰ τὴν δίαιταν]] = [[durante la comida]] Athenodor.Tars.3, cf. Hsch.<br /><b class="num">4</b> [[estado]], [[situación]] τοῦ ἕλκεος Aret.<i>SD</i> 2.4.6.<br /><b class="num">II</b> concr.<br /><b class="num">1</b> [[alojamiento]], [[residencia]] ὁδούς, πόλεις, διαίτας, πανδοκευτρίας Ar.<i>Ra</i>.114<br /><b class="num">•</b>[[δίαιταν ἔχειν]] = [[alojarse]] ἐν Κροίσου Hdt.1.36, παρὰ τῇσι γυναιξί Hdt.1.136, cf. 2.2, ὠστρακισμένος καὶ ἔχων δίαιταν ἐν Ἄργει Th.1.135<br /><b class="num">•</b>δίαιταν ποιεῖσθαι [[pasar la vida o parte de la vida]] ἐν ὕδατι del cocodrilo, Hdt.2.68, ἐν τῷ ἀέρι Arist.<i>Iuu</i>.470<sup>b</sup>3, ποιεῖσθαι ... τὸ καθ' ἡμέραν τὴν δίαιταν ἐπὶ τῶν πυλώνων = pasar el día en los portillos</i> Plb.4.18.2<br /><b class="num">•</b>gener. [[morada]] [[ἀδικία]] δὲ ἐν διαίτῃ σοῦ μὴ αὐλισθήτω [[LXX]] <i>Ib</i>.11.14, ἡ δίαιτα τῆς σκηνῆς σου [[LXX]] <i>Ib</i>.5.24, κοινὴ θεῶν ἁπάντων ... δίαιτα <i>IGLS</i> 1.27 (Nemrud Dagh I a.C.)<br /><b class="num">•</b>[[refugio]], [[guarida]] de un animal, Arist.<i>Mu</i>.398<sup>b</sup>32.<br /><b class="num">2</b> [[habitación]], [[estancia]] διακοσμῶν (τὴν πόλιν) βασιλείοις ... καὶ διαίταις πολιτικαῖς = adornando la ciudad con un palacio y estancias oficiales</i> I.<i>AI</i> 15.331, αἱ τῶν θεραπόντων δίαιται Plu.2.515e, παλλακίδων δίαιτα Plu.<i>Publ</i>.15<br /><b class="num">•</b>[[sala]] para reuniones de iniciados <i>MAMA</i> 6.239 (Acmonia), adjunta a una tumba para reunirse los familiares <i>ISmyrna</i> 195.4, <i>IEphesos</i> 2435.2 (ambas imper.)<br /><b class="num">•</b>[[cabina]], [[camarote]] de un barco, Moschio Hist.3.1, Petron.115.1.<br /><b class="num">III</b> jur., en Atenas y otros lugares [[juicio arbitral]], [[arbitraje]] τὰς δὲ δίκας καὶ τὰς διαίτας κυρίας εἶναι ley en And.<i>Myst</i>.87, cf. ley en D.24.56, Lys.25.16, Isoc.18.13, op. [[δίκη]] Arist.<i>Rh</i>.1374<sup>b</sup>20, op. [[κρίσις]] <i>IEphesos</i> 4.8 (III a.C.), [[ἐμμένειν τῇ διαίτῃ]] = [[permanecer fiel al arbitraje]] Ar.<i>V</i>.524, [[ἐπιτρέψαι δίαιταν]] = [[someterse a un arbitraje]] Lys.32.2, cf. Is.5.31, [[ὀφλεῖν τὴν δίαιταν]] = [[recibir sentencia condenatoria en un arbitraje]] D.29.58, frec. en pap. biz. διέτης (l. διαίτης) γενομένης μεταξὺ Θαήσιος ... καὶ τῶν κληρο[ν] όμων Βησαρίωνος <i>PLips</i>.43.3 (IV d.C.), ὑπὲρ λόγου διαίτης <i>PSI</i> 830.10 (IV/V d.C.), Κυριακὸν ... ἀπελθεῖν εἰς δίαιταν μετὰ τῆς γραμματηφόρου γυναικός que Ciriaco se someta a arbitraje con la portadora de esta carta</i>, <i>POxy</i>.1839.1 (VI d.C.), ἀπαντῆσαι αὐτοὺς εἰς δίαιταν παρὰ Σερὴν τῷ ... πρεσβυτέρῳ τῆς ἁγίας ἐκκλησίας <i>PMonac</i>.14.32, cf. <i>PLond</i>.992.12 (ambos VI d.C.), δίαιταν κινῆσαι κατὰ σοῦ ταύτης ἕνεκεν τῆς ὑποθέσεως <i>PMonac</i>.11.55, cf. 14.67 (ambos VI d.C.), τὰ ἀπὸ διαίτης ποιεῖν cumplir lo decidido en el arbitraje</i>, <i>PGrenf</i>.99(a).7 (VI d.C.) en <i>BL</i> 5.38.<br /><b class="num">IV</b> [[discusión]], [[investigación]] ταῦτα μὲν μακροτέρας ἐστὶ διαίτης esto merece una investigación más amplia</i> Str.1.1.7, ἐποιησάμεθα δ' ἡμεῖς ... περὶ γεωγραφίας δίαιταν Str.15.1.10.<br /><b class="num">• Etimología:</b> Deriv. posverbal de [[διαιτάω]] q.u. | |||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0580.png Seite 580]] ἡ, 1) Lebensart, Leben; Pind. Ol. 2, 71; P. 1, 93; δίαιταν τῆς ζόης μετέβαλον Her. 1, 1 57; vgl. 153; Thuc. 2, 16; εἴ τι τῆς εἰωθυίας διαίτης ἐκβαίη Plat. Rep. III, 406 b; bes. in medicinischer Beziehung, vom Arzte vorgeschriebene Lebensweise, Thuc. 2, 51; ἐν διαίταις σωμάτων Plat. Legg. VII, 797 d; τοὺς φύσει τε καὶ διαίτῃ ὑγιεινῶς ἔχοντας τὰ σώματα Rep. III, 407 c; auch in moralischer Beziehung, καὶ [[φιλοσοφία]] Phaedr. 256 a. – Dah. a) Lebensunterhalt, Lebensbedürfnisse; πτωχή Soph. O. C. 751; [[εὐτελής]] Xen. Cyr. 1, 3, 2; Mem. 1, 6, 5 u. sonst; ἐπὶ διαίτῃ, παρὰ τὴν δίαιταν, bei Tisch, Sp., Ath. XII, 519 b. – b) der Aufenthalts-, Wohnort, Ar. Av. 412; δίαιταν ποιεῖσθαι ἐν ὕδατι Her. 2, 68; ἔχειν ἐν Κροίσου 1, 35; ἐν Ἄργει Thuc. 1, 135; vgl. Xen. Cyr. 8, 6, 11; ἐν τόπῳ [[δίαιτα]] Arist. 1, 6, 4, u. a. Sp., wie Plut. Poplic. 15, der es auch für »Zimmer« braucht. – 2) das Schiedsrichteramt, schiedsrichterliche Entscheidung; Plat. Legg. VI, 766 d; Andoc. 1, 88; δίαιταν ἐπιτρέψαι τινί, Dem. 59, 45; [[ὀφλεῖν]], verurtheilt sein, 29, 58, u. sonst bei den Rednern. | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0580.png Seite 580]] ἡ, 1) [[Lebensart]], [[Leben]]; Pind. Ol. 2, 71; P. 1, 93; δίαιταν τῆς ζόης μετέβαλον Her. 1, 1 57; vgl. 153; Thuc. 2, 16; εἴ τι τῆς εἰωθυίας διαίτης ἐκβαίη Plat. Rep. III, 406 b; bes. in medicinischer Beziehung, vom Arzte vorgeschriebene Lebensweise, Thuc. 2, 51; ἐν διαίταις σωμάτων Plat. Legg. VII, 797 d; τοὺς φύσει τε καὶ διαίτῃ ὑγιεινῶς ἔχοντας τὰ σώματα Rep. III, 407 c; auch in moralischer Beziehung, καὶ [[φιλοσοφία]] Phaedr. 256 a. – Dah. a) [[Lebensunterhalt]], [[Lebensbedürfnisse]]; πτωχή Soph. O. C. 751; [[εὐτελής]] Xen. Cyr. 1, 3, 2; Mem. 1, 6, 5 u. sonst; ἐπὶ διαίτῃ, παρὰ τὴν δίαιταν, bei Tisch, Sp., Ath. XII, 519 b. – b) der Aufenthalts-, Wohnort, Ar. Av. 412; δίαιταν ποιεῖσθαι ἐν ὕδατι Her. 2, 68; ἔχειν ἐν Κροίσου 1, 35; ἐν Ἄργει Thuc. 1, 135; vgl. Xen. Cyr. 8, 6, 11; ἐν τόπῳ [[δίαιτα]] Arist. 1, 6, 4, u. a. Sp., wie Plut. Poplic. 15, der es auch für »Zimmer« braucht. – 2) das [[Schiedsrichteramt]], [[schiedsrichterliche Entscheidung]]; Plat. Legg. VI, 766 d; Andoc. 1, 88; δίαιταν ἐπιτρέψαι τινί, Dem. 59, 45; [[ὀφλεῖν]], verurtheilt sein, 29, 58, u. sonst bei den Rednern. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{bailly | ||
| | |btext=ης (ἡ) :<br /><b>I.</b> [[genre de vie]] :<br /><b>1</b> <i>en gén.</i> l'ensemble des habitudes du corps et de l'esprit, les goûts, les mœurs, <i>etc.</i> : πτωχὴ [[δίαιτα]] SOPH genre de vie misérable ; [[δίαιτα]] [[εὐτελής]] XÉN vie simple <i>ou</i> frugale;<br /><b>2</b> [[résidence]] ; δίαιταν ἔχειν [[παρά]] τινι HDT vivre auprès de qqn ; maison, appartement;<br /><b>II.</b> <i>t. de droit attique</i> arbitrage : δίαιταν ἐπιτρέψαι τινί s'en remettre à l'arbitrage de qqn.<br />'''Étymologie:''' *διάω, *δjάω > [[ζάω]]. | ||
}} | |||
{{elnl | |||
|elnltext=δίαιτα -ης, ἡ [etymol. onzeker] [[levenswijze]]:; δίαιταν τῆς ζόης μεταβάλλειν zijn levenswijze veranderen Hdt. 1.157.2; geneesk.: dieet, leefregel:. ἡ τεταγμένη διαίτη het voorgeschreven dieet Plat. Resp. 404a. verblijfplaats:. παρὰ τῇσι γυναιξίν δίαιταν ἔχει (de baby) verblijft bij de vrouwen Hdt. 1.136.2; ἡ παλλακίδων διαίτα het appartement van zijn maîtresses Plut. Publ. 15.5. jur. uitspraak (van scheidrechter): ἐμμένειν τῇ διαίτῃ zich houden aan de uitspraak Aristoph. Ve. 524; τοῖς φίλοις ἐπιτρέψαι δίαιταν de arbitragezaak overlaten aan zijn vrienden Lys. 32.2 | |||
}} | }} | ||
{{ | {{elru | ||
| | |elrutext='''δίαιτα:'''<br /><b class="num">I</b> ἡ<br /><b class="num">1</b> (тж. δ. τῆς ζοῆς Her.) [[уклад]], [[образ жизни]], [[быт]] ([[εὐτελής]] Xen.; πτωχή Soph.; [[ἀνεπίμικτος]] Plut.): ἡ ξυνηθης δ. Thuc. повседневная жизнь; δίαιτάν τινα ἔχειν Aesch. или ποιεῖσθαι Thuc., Arst. вести какой-л. образ жизни; τὰ τῆς [[οἴκοι]] διαίτης Soph. удобства домашнего быта;<br /><b class="num">2</b> [[местопребывание]], [[жилище]], [[помещение]] (δίαιται [[ὅπου]] κόρεις ὀλίγιστοι Arph.; ''[[sc.]]'' τοῦ νηκτοῦ ζῴου Arst.; ἡ παλλακίδων δ. Plut.): δίαιταν ἔχειν [[παρά]] τινι и ἔν τινος (''[[sc.]]'' οἴκῳ) Her. жить у кого-л.;<br /><b class="num">3</b> [[предписанный врачами образ жизни]], [[диэта]] (ἡ τεταγμένη δ. Plat.; φαρμάκοις καὶ διαίταις [[χρῆσθαι]] Arst.).<br /><b class="num">II</b> ἡ [[третейский суд]], [[арбитраж]]: ἐπιτρέψαι δίαιτάν τινι Lys., Isocr., Isae., Dem., Arst. передать дело на третейское решение кому-л.; δίαιταν [[ὀφλεῖν]] Dem. по третейскому суду быть признанным виновным. | ||
}} | }} | ||
{{Slater | {{Slater | ||
|sltr=<b>δῐαιτα</b> <br /> | |sltr=<b>δῐαιτα</b> <br /><b>a</b> [[way]] of [[life]], [[livelihood]] οὐ χθόνα ταράσσοντες ἐν χερὸς ἀκμᾷ οὐδὲ πόντιον [[ὕδωρ]] κενεὰν παρὰ δίαιταν (O. 2.65) <br /><b>b</b> [[manner]] of [[life]] ὀπιθόμβροτον [[αὔχημα]] [[δόξας]] [[οἶον]] ἀποιχομένων [[ἀνδρῶν]] δίαιταν μανύει (P. 1.93) | ||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=η (AM [[δίαιτα]], Μ και διαίτη)<br /><b>1.</b> [[διατροφή]], [[διαβίωση]], [[τρόπος]] ζωής<br /><b>2.</b> το [[σύστημα]] διατροφής και διαβίωσης που επιβάλλεται από τη θεραπευτική σε πάσχοντες, κν. [[κούρα]]<br /><b>μσν.- νεοελλ.</b><br />[[συνέλευση]] αντιπροσώπων, [[εθνοσυνέλευση]], [[βουλή]], [[κοινοβούλιο]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> ο [[τρόπος]] του ζην<br /><b>2.</b> [[γεύμα]], [[δείπνο]]<br /><b>3.</b> [[οίκημα]], [[κατοικία]]<br /><b>4.</b> (για ψάρια) [[φωλιά]]<br /><b>5.</b> [[διαιτησία]]<br />το [[έργο]] και το [[αξίωμα]] του διαιτητή<br /><b>6.</b> <b>φρ.</b> | |mltxt=η (AM [[δίαιτα]], Μ και διαίτη)<br /><b>1.</b> [[διατροφή]], [[διαβίωση]], [[τρόπος]] ζωής<br /><b>2.</b> το [[σύστημα]] διατροφής και διαβίωσης που επιβάλλεται από τη θεραπευτική σε πάσχοντες, κν. [[κούρα]]<br /><b>μσν.- νεοελλ.</b><br />[[συνέλευση]] αντιπροσώπων, [[εθνοσυνέλευση]], [[βουλή]], [[κοινοβούλιο]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> ο [[τρόπος]] του ζην<br /><b>2.</b> [[γεύμα]], [[δείπνο]]<br /><b>3.</b> [[οίκημα]], [[κατοικία]]<br /><b>4.</b> (για ψάρια) [[φωλιά]]<br /><b>5.</b> [[διαιτησία]]<br />το [[έργο]] και το [[αξίωμα]] του διαιτητή<br /><b>6.</b> <b>φρ.</b> «ὀφλεῖν τὴν δίαιταν» — το να έχει [[κάποιος]] καταδικαστική την [[απόφαση]] του διαιτητή [[εναντίον]] του.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Η λ. [[δίαιτα]] θεωρείται μεταρρηματικό παράγωγο από <i>διαιτώμαι</i>.<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> [[διαίτημα]], [[διαιτητής]], [[διαιτητικός]]<br /><b>αρχ.</b><br />[[διαίτημα]], [[διαίτησις]]<br /><b>αρχ.-μσν.</b><br /><i>διαιτητήρια</i><br /><b>μσν.</b><br />[[διαιτάριος]].<br /><b><span style="color: brown;">ΣΥΝΘ.</span></b> <b>αρχ.</b> [[αβροδίαιτα]], [[ομοδίαιτα]]<br /><b>νεοελλ.</b><br />[[γαλακτοδίαιτα]], <i>φρουτοδίαιτα</i>, <i>χορτοδίαιτα</i>]. | ||
}} | }} | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''δίαιτα:''' ἡ (πιθ. από [[ζάω]], βλ. Ζ, ζ II. 2)·<br /><b class="num">I. 1.</b> ο [[τρόπος]] ζωής, [[διαβίωση]], [[βίος]], σε Ηρόδ., Σοφ. κ.λπ.· <i>δ. ποιεῖσθαι</i>, [[διέρχομαι]], περνώ τη [[ζωή]] μου, σε Ηρόδ.<br /><b class="num">2.</b> [[κατοικία]], [[οίκημα]], [[δωμάτιο]], σε Αριστοφ.<br /><b class="num">II.</b> στην Αθήνα, [[διαιτησία]], [[μεσολάβηση]], σε Σοφ., Αριστοφ., Ρήτ. | |lsmtext='''δίαιτα:''' ἡ (πιθ. από [[ζάω]], βλ. Ζ, ζ II. 2)·<br /><b class="num">I. 1.</b> ο [[τρόπος]] ζωής, [[διαβίωση]], [[βίος]], σε Ηρόδ., Σοφ. κ.λπ.· <i>δ. ποιεῖσθαι</i>, [[διέρχομαι]], περνώ τη [[ζωή]] μου, σε Ηρόδ.<br /><b class="num">2.</b> [[κατοικία]], [[οίκημα]], [[δωμάτιο]], σε Αριστοφ.<br /><b class="num">II.</b> στην Αθήνα, [[διαιτησία]], [[μεσολάβηση]], σε Σοφ., Αριστοφ., Ρήτ. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{ls | ||
| | |lstext='''δίαιτα''': ἡ, (ἴδε ἐν λ. ζάω): - [[τρόπος]] ζωῆς, ἰδίως ἐν σχέσει πρὸς τὴν τροφήν, τὸν ἱματισμὸν καὶ τὴν οἴκησιν, Λατ. cultus, victusque, τὰ τῆς [[οἴκοι]] διαίτης Σοφ. Ο. Κ. 352· πτωχῷ διαίτῃ αὐτ. 751· σκληρὰς διαίτας ἐκπονεῖν Εὐρ. Ἀποσπ. 529· δ. ἔχειν Αἰσχύλ. Πρ. 490, Ἡρόδ. 1. 35, Θουκ. 1. 6· [[παρά]] τινι Ἡρόδ. 1. 136· δ. ποιεῖσθαι, [[διέρχομαι]] τὴν ζωήν μου, ὁ αὐτ. 2. 68 ([[ἀλλά]], δίαιταν ἐποιήσατο τῶν παίδων, ἔκαμεν αὐτοὺς νὰ ζῶσιν, ὁ αὐτ. 2. 3)· δ. ζόης μεταβάλλειν ὁ αὐτ. 1. 157, πρβλ. Θουκ. 2. 16. 2) [[κατοικία]], [[οἴκησις]], Ἀριστ. Ἠθ. Ν. 1 6, 3, Πλούτ. 2. 515Ε, κτλ.· [[οἴκημα]], [[δωμάτιον]], Λατ. diaeta (ἐν τῷ μεταγεν. Λατινισμῷ zeta), Ἀριστοφ. Βατρ. 114, Συλλ. Ἐπιγρ. 3268, Πλούτ.· ἐπὶ ζῴων, Ἀριστ. π. Κοσμ. 6, 16. 3) ὡς ἰατρ. ὅρος, [[τρόπος]] ζωῆς προδιαγεγραμμένος (ὡς παρ’ ἡμῖν [[δίαιτα]]), Ἱππ. Ἀρχ. Ἰητρ. 9, Πλάτ. Πολ. 404Α. ΙΙ. ἐν Ἀθήναις, «διαιτησία», [[ἤτοι]] ἡ διὰ διαιτητῶν [[διάλυσις]] διαφορᾶς, Σοφ. Ἠλ. 1073, Νόμ. παρ’ Ἀνδοκ. 12. 5· ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὸ [[δίκη]], Ἀριστ. Ρητ. 1. 13, 19· ἐμμένειν τῇ δ. Ἀριστοφ. Σφηξ. 524· δίαιταν ἐπιτρέψαι τινὶ Λυσίας 893. 10, Ἱσοκρ. 373Ε, Ἰσαῖ. 54. 7· [[ὀφλεῖν]] τὴν δ. Δημ. 862. 2. 2) τὸ [[ἔργον]] ἢ [[ἀξίωμα]] τοῦ διαιτητοῦ, Ὑπερείδ. Εὐξεν. 41· πρβλ. [[διαιτητής]]. Πρβλ. Κόντου Γλωσσ. Παρατ. σ. 508. | ||
}} | }} | ||
{{etym | {{etym | ||
|etymtx=Grammatical information: f.<br />Meaning: 1. | |etymtx=Grammatical information: f.<br />Meaning: 1. [[mode of life]], [[prescribed way of life]], [[dwelling]] (Pi., Ion., also Att.; on the meaning [[ornaments]] in [[LXX]] Del Medico ByzZ 44, 413ff.); 2. [[arbitration]] (att.).<br />Derivatives: [[διαιτάομαι]] [[feed onself]], [[live somewhere]], [[be somewhere]] (Ion.-Att.), <b class="b3">-άω</b> [[treat as a physician]] (Hp.); 2. [[διαιτάω]] [[distinguish]], [[be arbitrator]] (Pi., Att.). - [[διαίτημα]] mostly plur. [[way of life]] (Hp.) with [[διατηματώδης]]; [[διαίτησις]] [[way of life]] (Hp.); [[διαιτητήρια]] pl. [[living room]] (X.); [[διαιτητικός]] [[belonging to the food]] (Hp.), and [[belonging to the arbitration]] (Str.); uncertain <b class="b3">διαιτί[α</b> = [[διαίτησις]] (epist. Hadr.; Hesperia 3, 41). - [[διαιτητής]] [[arbiter]] (Hdt.), <b class="b3">διαιτατέρ</b> (Olympia VIa) and [[διαιτήσιμος]] [[belonging to the arbiter]] (Is.; after [[ἐφέσιμος]]; cf. Arbenz Die Adj. auf <b class="b3">-ιμος</b> 69f.); <b class="b3">τὸ διαιτητικόν</b> [[decision of an arbiter]] (pap.). - [[διαίτωμα]] (Delph. IIa) = [[δίαιτα]], s. Chantr. Form. 187).<br />Origin: GR [a formation built with Greek elements]<br />Etymology: Like [[ἀρτάω]] from <b class="b3">*ἀ(Ϝ)ερτάω</b> beside primary [[ἀείρω]], so <b class="b3">δι-αιτάομαι</b>, <b class="b3">-άω</b> stands beside primary [[αἴνυμαι]] (s. Schwyzer 705f.); so it means [[take out]], [[divide]], from where [[divide food]], [[feed oneself]], [[live]], on the other hand, with reference to juirisdiction like [[αἴτιος]] (s. v. and [[αἶσα]]), [[decide]]. From the verb retrograde [[δίαιτα]]. Only in the medical sense of [[treat as physician]] is [[διαιτάω]] a denominative of [[δίαιτα]]. - Diff. [[διαιτάω]], [[δίαιτα]] Pisani Ist. Lomb. 73: 2, 23f. | ||
}} | }} | ||
{{mdlsj | {{mdlsj | ||
| Line 44: | Line 44: | ||
}} | }} | ||
{{FriskDe | {{FriskDe | ||
|ftr='''δίαιτα''': {díaita}<br />'''Grammar''': f.<br />'''Meaning''': 1. ‘Leben(sweise), Lebensunterhalt, Diät, Aufenthaltsort, Wohnzimmer’ (Pi., ion., auch att.; über die Bed. [[Schmuckgegenstände]] in d. LXX Del Medico ByzZ 44, 413ff.); 2. [[Entscheidung]], [[Schiedsspruch]], [[Schiedsgericht]] (att.).<br />'''Derivative''': Daneben 1. διαιτάομαι [[sich ernähren]], [[wo leben]], [[sich aufhalten]] (ion. att.), -άω [[ärztlich behandeln]] (Hp., Plu.); 2. [[διαιτάω]] [[entscheiden]], [[Schiedsrichter sein]] (Pi., att.). — Von 1: [[διαίτημα]] gew. im Plur. [[Lebensweise]], [[Lebensunterhalt]], [[Diät]] (Hp., Th., X. u. a.) mit διατηματώδης; [[διαίτησις]] [[Lebensweise]] (Hp., Pap.); [[διαιτητήρια]] pl. [[Wohnzimmer]] (X.); [[διαιτητικός]] [[zur Diät gehörig]], [[diätetisch]] (Hp., Plb. u. a.), auch von 2: [[zur Entscheidung gehörig]] (Str.); sehr unsicher διαιτί[α = [[διαίτησις]] (epist. Hadr.; ''Hesperia'' 3, 41). — Von 2: [[διαιτητής]] [[Schiedsrichter]] (Hdt., att.) und [[διαιτήσιμος]] [[zum Schiedsrichter gehörig]] (Is.; wohl direkt von [[διαιτάω]] nach [[ἐφέσιμος]] u. a.; vgl. Arbenz Die Adj. auf -ιμος 69f.); τὸ διαιτητικόν [[schiedsrichterliche Entscheidung]] (Pap.). — [[διαίτωμα]] (Delph. II<sup>a</sup>) = [[δίαιτα]], wahrscheinlich nur daraus erweitert (Chantraine Formation 187).<br />'''Etymology''' : Wie z. B. [[ἀρτάω]] aus *ἀ(ϝ)ερτάω neben dem primären [[ἀείρω]], so steht διαιτάομαι, -άω neben dem primären [[αἴνυμαι]] (zur Bildung im allg. s. Schwyzer 705f. m. Lit.); es bedeutet somit [[auseinandernehmen]], [[zerlegen]], [[verteilen]], woraus einerseits ‘Speise usw. verteilen, sich ernähren, leben’, anderseits, mit derselben Beziehung auf das Rechtswesen wie das verwandte [[αἴτιος]] (s. d. und [[αἶσα]]), [[entscheiden]]. Aus dem Verb wurde [[δίαιτα]] als retrograde Bildung geschaffen. Nur im medizinischen Sinn von [[ärztlich behandeln]] ist [[διαιτάω]] als denominativ von [[δίαιτα]] [[Diät]] zu betrachten. — Anders über [[διαιτάω]], [[δίαιτα]] Pisani Ist. Lomb. 73 : 2, 23f.<br />'''Page''' 1,384 | |ftr='''δίαιτα''': {díaita}<br />'''Grammar''': f.<br />'''Meaning''': 1. ‘Leben(sweise), Lebensunterhalt, Diät, Aufenthaltsort, Wohnzimmer’ (Pi., ion., auch att.; über die Bed. [[Schmuckgegenstände]] in d. [[LXX]] Del Medico ByzZ 44, 413ff.); 2. [[Entscheidung]], [[Schiedsspruch]], [[Schiedsgericht]] (att.).<br />'''Derivative''': Daneben 1. διαιτάομαι [[sich ernähren]], [[wo leben]], [[sich aufhalten]] (ion. att.), -άω [[ärztlich behandeln]] (Hp., Plu.); 2. [[διαιτάω]] [[entscheiden]], [[Schiedsrichter sein]] (Pi., att.). — Von 1: [[διαίτημα]] gew. im Plur. [[Lebensweise]], [[Lebensunterhalt]], [[Diät]] (Hp., Th., X. u. a.) mit διατηματώδης; [[διαίτησις]] [[Lebensweise]] (Hp., Pap.); [[διαιτητήρια]] pl. [[Wohnzimmer]] (X.); [[διαιτητικός]] [[zur Diät gehörig]], [[diätetisch]] (Hp., Plb. u. a.), auch von 2: [[zur Entscheidung gehörig]] (Str.); sehr unsicher διαιτί[α = [[διαίτησις]] (epist. Hadr.; ''Hesperia'' 3, 41). — Von 2: [[διαιτητής]] [[Schiedsrichter]] (Hdt., att.) und [[διαιτήσιμος]] [[zum Schiedsrichter gehörig]] (Is.; wohl direkt von [[διαιτάω]] nach [[ἐφέσιμος]] u. a.; vgl. Arbenz Die Adj. auf -ιμος 69f.); τὸ διαιτητικόν [[schiedsrichterliche Entscheidung]] (Pap.). — [[διαίτωμα]] (Delph. II<sup>a</sup>) = [[δίαιτα]], wahrscheinlich nur daraus erweitert (Chantraine Formation 187).<br />'''Etymology''': Wie z. B. [[ἀρτάω]] aus *ἀ(ϝ)ερτάω neben dem primären [[ἀείρω]], so steht διαιτάομαι, -άω neben dem primären [[αἴνυμαι]] (zur Bildung im allg. s. Schwyzer 705f. m. Lit.); es bedeutet somit [[auseinandernehmen]], [[zerlegen]], [[verteilen]], woraus einerseits ‘Speise usw. verteilen, sich ernähren, leben’, anderseits, mit derselben Beziehung auf das Rechtswesen wie das verwandte [[αἴτιος]] (s. d. und [[αἶσα]]), [[entscheiden]]. Aus dem Verb wurde [[δίαιτα]] als retrograde Bildung geschaffen. Nur im medizinischen Sinn von [[ärztlich behandeln]] ist [[διαιτάω]] als denominativ von [[δίαιτα]] [[Diät]] zu betrachten. — Anders über [[διαιτάω]], [[δίαιτα]] Pisani Ist. Lomb. 73: 2, 23f.<br />'''Page''' 1,384 | ||
}} | |||
{{WoodhouseReversedUncategorized | |||
|woodrun=[[arbitration]], [[board]], [[diet]], [[feeding]], [[food]], [[maintenance]], [[manner of life]], [[mode of life]], [[private life]], [[system of living]], [[way of life]], [[way of living]] | |||
}} | |||
{{mantoulidis | |||
|mantxt=(=[[τρόπος]] ζωῆς, [[κατοικία]]). Ἀπό τό [[διάω]] (=[[πνέω]])→ ζάω -ῶ. Ἤ ἀπό τό διά + αἰτ-j-α → διά+[[αἶσα]] (=[[μοίρα]], [[ἀπόφαση]]). | |||
}} | |||
{{lxth | |||
|lthtxt=''[[vita]], [[vitae genus et institutio]]'', [[way of life]], [[mode and habit of living]], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:1.6.1/ 1.6.1], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:Thuc.%201.6.3/ 1.6.3], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:2.16.2/ 2.16.2], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:6.15.4/ 6.15.4], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:7.69.2/ 7.69.2],<br>''[[victus]], [[cultus]]'', [[living]], [[lifestyle]], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:7.74.1/ 7.74.1], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:Thuc.%207.82.2/ 7.82.2],<br>''[[curatio medica]]'', [[medical treatment]], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:2.51.3/ 2.51.3],<br>''[[habitatio]], [[mansio]]'', [[dwelling]], [[abode]], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:1.135.3/ 1.135.3], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:2.102.6/ 2.102.6]. | |||
}} | |||
{{trml | |||
|trtx====[[way of life]]=== | |||
Arabic: حَيَاة, طَرِيقَة فِي حَيَاة, نَمَط حَيَاة; Armenian: ապրուստ; Bulgarian: начин на живот; Chinese Mandarin: 生活方式, 生態／生态, 方式; Czech: způsob života; Danish: levevis; Dutch: [[leefwijze]]; Finnish: elämäntapa; French: [[mode de vie]]; Georgian: ცხოვრების წესი, ცხოვრების სტილი; German: [[Lebensweise]], [[Lebensstil]], [[Lebensart]]; Gothic: 𐌿𐍃𐌼𐌴𐍄; Greek: [[τρόπος ζωής]]; Ancient Greek: [[δίαιτα]]; Hebrew: אֹרַח חַיִּים; Hungarian: életmód, életvitel; Italian: [[modo di vivere]]; Japanese: 生活様式, 生き方, ライフスタイル; Latin: [[victus]], [[diaeta]]; Macedonian: начин на живот, начин на живеење, бит; Norwegian Bokmål: livsform; Nynorsk: livsform; Occitan: biais de viure; Polish: tryb życia; Portuguese: [[estilo de vida]]; Romanian: mod de trai; Russian: [[образ жизни]], [[стиль жизни]]; Scottish Gaelic: dòigh-beatha; Spanish: [[forma de vida]], [[estilo de vida]]; Turkish: yaşam tarzı | |||
===[[lifestyle]]=== | |||
Afrikaans: leefstyl; Arabic: حَيَاة, طَرِيقَة فِي حَيَاة, نَمَط حَيَاة; Basque: bizimodu, bizimolde; Bulgarian: начин на живот; Catalan: estil de vida; Chinese Mandarin: 生活方式, 生態／生态, 方式; Czech: životní styl, způsob života; Danish: livsstil; Dutch: [[levensstijl]]; Esperanto: vivmaniero, vivostilo; Faroese: lívsháttur, lívsstílur; Finnish: elämäntapa; French: [[mode de vie]], [[hygiène de vie]]; Galician: estilo de vida; German: [[Lebensstil]], [[Lebensweise]], [[Lebenswandel]]; Gothic: 𐌿𐍃𐌼𐌴𐍄; Greek: [[τρόπος ζωής]]; Ancient Greek: [[δίαιτα]]; Hebrew: אֹרַח חַיִּים; Hungarian: életmód; Interlingua: stilo de vita; Irish: stíl mhaireachtála; Italian: [[stile di vita]]; Japanese: ライフスタイル, 生活様式, 生き方; Kazakh: өмір салты, тұрмыс қалпы; Kurdish Northern Kurdish: şêwaza jiyanê; Latin: [[victus]]; Latvian: dzīvesveids; Lithuanian: gyvensena; Macedonian: животен стил; Malay: gaya hidup; Mari Eastern Mari илышкокла; Maori: āhua noho, kātū noho; Norwegian: livsstil; Occitan: biais de viure; Plautdietsch: Läwensstiel; Polish: styl życia, tryb życia; Portuguese: [[estilo de vida]]; Romanian: stil de viață; Russian: [[стиль жизни]], [[образ жизни]]; Scottish Gaelic: dòigh-beatha; Southern Altai: јӱрӱмниҥ кеби; Spanish: [[estilo de vida]], [[forma de vida]]; Swedish: livsstil; Thai: วิถีชีวิต, ไลฟ์สไตล์; Turkish: yaşam biçimi, yaşam tarzı; Welsh: ffordd o fyw | |||
===[[dwelling]]=== | |||
Arabic: مَنْزِل, سَكَن; Moroccan Arabic: سكنة; Azerbaijani: mənzil, ev; Basque: bizileku, bizitoki; Belarusian: жыллё; Bengali: মকান, মঞ্জিল; Bulgarian: жилище; Catalan: habitatge, vivenda; Central Sierra Miwok: ˀu·ču-; Chinese Mandarin: 住宅, 住所; Czech: obydlí; Danish: bolig, bopæl; Dutch: [[woning]], [[woonst]]; Esperanto: loĝejo; Finnish: asunto, asumus; French: [[domicile]], [[habitation]]; Galician: eido, vivenda, moranza, moradía, soxorno, lar; German: [[Wohnsitz]], [[Wohnung]], [[Behausung]], [[Wohnstätte]]; Gothic: 𐌱𐌰𐌿𐌰𐌹𐌽𐍃; Ancient Greek: [[ἀναστροφή]], [[δίαιτα]], [[δῶ]], [[δῶμα]], [[ἕδος]], [[ἕδρα]], [[ἕδρανον]], [[ἐμβιωτήριον]], [[ἐνδιαιτητήριον]], [[ἐνοίκιον]], [[ἑστία]], [[ἤθη]], [[θεράπνη]], [[κατοικία]], [[οἴκημα]], [[οἴκησις]], [[οἰκητήριον]], [[οἰκία]], [[οἶκος]], [[σκήνωμα]], [[σταθμός]], [[στέγα]], [[στέγη]]; Hebrew: דירה, דיור, מגורים, שכן; Hungarian: lakás, lakóhely, otthon, lak; Ido: lojeyo; Italian: [[abitazione]], [[residenza]], [[dimora]]; Japanese: 居留, 住居, 住宅; Korean: 주거, 주택, 거류; Latin: [[domicilium]]; Low German: Wahnung, Wahnen, Wahnsitt; Macedonian: живеалиште; Manchu: ᠪᠣᠣ; Maori: tuohunga; Middle English: dwellynge, herberwe; Norman: d'meuthe; Old Norse: bo, bú; Old Turkic: 𐰋; Orok: дуку; Pashto: کور, خونه; Plautdietsch: Wonunk; Polish: mieszkanie; Portuguese: [[domicílio]], [[moradia]]; Romanian: locuință, domiciliu; Russian: [[жилище]], [[жильё]]; Scottish Gaelic: còmhnaidh; Slovak: obydlie; Slovene: bivališče, domovanje; Spanish: [[domicilio]], [[morada]], [[residencia]], [[casa]]; Swedish: bostad, boning; Thai: ชุมรุม, ทำเนียบ, เวสน์; Turkish: ev, konut; Ugaritic: 𐎎𐎌𐎋𐎐𐎚; Ukrainian: житло, помешкання; Vietnamese: chổ ở; Walloon: dimorance, lodjisse | |||
===[[arbitration]]=== | |||
Armenian: արբիտրաժ; Bulgarian: арбитраж; Chinese Mandarin: 仲裁; Dutch: [[arbitratie]]; Finnish: välimiesmenettely, arbitraatio; French: [[arbitrage]]; Georgian: არბიტრაჟი; German: [[Schiedsspruch]]; Greek: [[διαιτησία]]; Ancient Greek: [[βραβεία]], [[δίαιτα]], [[δίκη]]; Indonesian: arbitrase; Italian: [[arbitraggio]]; Japanese: 仲介; Latin: [[arbitrium]]; Malayalam: മദ്ധ്യസ്ഥത, ആർബിട്രേഷൻ; Mongolian: арбитраж; Polish: arbitraż; Portuguese: [[arbitragem]], [[arbitramento]], [[arbitração]]; Romanian: arbitrare, arbitraj; Russian: [[арбитраж]]; Spanish: [[arbitraje]]; Ukrainian: арбітраж | |||
}} | }} | ||