3,274,522
edits
ἔρως: Difference between revisions
m
Text replacement - "(?s)({{trml.*}}\n)({{.*}}$)" to "$2 $1"
m (Text replacement - "l’" to "l'") |
m (Text replacement - "(?s)({{trml.*}}\n)({{.*}}$)" to "$2 $1") |
||
| (29 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=eros | |Transliteration C=eros | ||
|Beta Code=e)/rws | |Beta Code=e)/rws | ||
|Definition=ωτος, ὁ, acc. [[ἔρων]] for < | |Definition=ωτος, ὁ, acc. [[ἔρων]] for<br><span class="bld">A</span> ἔρωτα Alex.Aet.3.12, ''AP''9.39 (Musicius): in Ep. and Lyr. usually [[ἔρος]] ([[quod vide|q.v.]]): ([[ἕραμαι]], [[ἐράω]] A):—[[love]], mostly of the [[sexual]] [[passion]], [[θηλυκρατής|θηλυκρατὴς]] ἔρως A.''Ch.''600 (lyr.); ἐρῶσ' ἔρωτ' ἔκδημον E.''Hipp.''32; [[ἔρως τινός]] [[love for]] one, S.''Tr.''433; παίδων E. ''Ion''67: generally, [[love of]] a thing, [[desire for]] it, πατρῴας γῆς A.''Ag.''540; [[δεινός|δεινὸς]] [[εὔκλεια|εὐκλείας]] ἔρως Id.''Eu.''865, etc.; ἔχειν ἔμφυτον ἔρωτα περί τι [[Plato|Pl.]]''[[Leges|Lg.]]'' 782e; πρὸς τοὺς λόγους Luc.''Nigr.Praef.''; ἔρωτα σχὼν τῆς Ἑλλάδος τύραννος γενέσθαι [[Herodotus|Hdt.]]5.32; [[ἔρως ἔχει με]] c. inf., A.''Supp.''521; θανόντι κείνῳ συνθανεῖν ἔρως μ' ἔχει [[Sophocles|S.]]''[[Fragments|Fr.]]''953; αὐτοῖς ἦν ἔρως θρόνους ἐᾶσθαι Id.''OC''367; [[ἔρως ἐμπίπτει μοι]] = [[have a desire to]] c. inf., A.''Ag.''341, cf. Th.6.24; [[εἰς ἔρωτά τινος ἀφικέσθαι]], [[εἰς ἔρωτά τινος ἐλθεῖν]] = [[fall in love]], Antiph.212.3,Anaxil.21.5: pl., [[loves]], [[amours]], ἀλλοτρίων Pi.''N.''3.30; οὐχ ὅσιοι ἔρως E.''Hipp.''765 (lyr.); ἔρωτες ἐμᾶς πόλεως [[Aristophanes|Ar.]]''[[The Birds|Av.]]''1316 (lyr.), etc.; of dolphins, πρὸς παῖδας [[Aristotle|Arist.]]''[[Historia Animalium|HA]]''631a10: generally, [[desire]]s, [[Sophocles|S.]]''[[Antigone|Ant.]]''617 (lyr.).<br><span class="bld">2</span> [[object of love]] or [[object of desire]], [[ἀπρόσικτος|ἀπρόσικτοι]] ἔρωτες Pi.''N.''11.48, cf. Luc.''Tim.''14.<br><span class="bld">3</span> [[passionate joy]], [[Sophocles|S.]]''[[Ajax|Aj.]]''693 (lyr.).<br><span class="bld">II</span> pr. n., the [[god of love]], Anacr.65, Parm.13, E.''Hipp.''525 (lyr.), etc.; Έ. ἀνίκατε μάχαν [[Sophocles|S.]]''[[Antigone|Ant.]]''781 (lyr.): in plural, Simon.184.3, etc.<br><span class="bld">III</span> at Nicaea, a [[funeral wreath]], EM379.54.<br><span class="bld">IV</span> name of the [[κλῆρος]] [[Ἀφροδίτη]]ς, ''Cat.Cod.Astr.''1.168; = third [[κλῆρος]], Paul.Al.''K.''3; one of the [[τόποι]], Vett.Val.69.16. | ||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1040.png Seite 1040]] ωτος, ὁ, acc. auch ἔρων, Alex. Aetol. 12 Plat. ep. 30 (IX, 39), (vgl. [[ἔρος]]), die [[Liebe]], bei Hom. stets von der Geschlechtsliebe; in der Il. [[ἔρως]] φρένας ἀμφεκάλυψε, Liebe umhüllte, umfing die Sinne, 3, 442. 14, 294; in der Od. ἔρω δ' ἄρα θυμὸν ἔθελχθεν, 18, 212, wird richtiger mit Bekker ἔρῳ geschrieben u. auf [[ἔρος]] zurückgeführt; auch in der Il. ist die letzte Sylbe durch Position lang u. dah. wahrscheinlich [[ἔρος]] zu schreiben; τινός, zu Einem, Pind; ἣ Διὸς θάλπει [[κέαρ]] ἔρωτι Aesch. Prom. 593; [[θηλυκρατής]] Ch. 592; τοῦ τῆσδ' ἔρωτος [[ἥσσων]] ἔφυ Soph. Tr. 489; ἐρῶσ' ἔρων ἔκδημον Eur. Hipp. 32; Ar. u. A.; γυναικός, Xen.; εἰς ἔρωτά τινος [[ἐλθεῖν]], sich in Jem. verliebt haben, Arr. An. 4, 19, 9; ἔρωτες, Liebeshändel, ἐκδοὺς ἑαυτὸν ἔρωσιν ἀλογίστοις Ath. XII, 511 b; νυκτερινοί ib. 542 d; Luc. –. | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1040.png Seite 1040]] ωτος, ὁ, acc. auch ἔρων, Alex. Aetol. 12 Plat. ep. 30 (IX, 39), (vgl. [[ἔρος]]), die [[Liebe]], bei Hom. stets von der Geschlechtsliebe; in der Il. [[ἔρως]] φρένας ἀμφεκάλυψε, Liebe umhüllte, umfing die Sinne, 3, 442. 14, 294; in der Od. ἔρω δ' ἄρα θυμὸν ἔθελχθεν, 18, 212, wird richtiger mit Bekker ἔρῳ geschrieben u. auf [[ἔρος]] zurückgeführt; auch in der Il. ist die letzte Sylbe durch Position lang u. dah. wahrscheinlich [[ἔρος]] zu schreiben; τινός, zu Einem, Pind; ἣ Διὸς θάλπει [[κέαρ]] ἔρωτι Aesch. Prom. 593; [[θηλυκρατής]] Ch. 592; τοῦ τῆσδ' ἔρωτος [[ἥσσων]] ἔφυ Soph. Tr. 489; ἐρῶσ' ἔρων ἔκδημον Eur. Hipp. 32; Ar. u. A.; γυναικός, Xen.; εἰς ἔρωτά τινος [[ἐλθεῖν]], sich in Jem. verliebt haben, Arr. An. 4, 19, 9; ἔρωτες, Liebeshändel, ἐκδοὺς ἑαυτὸν ἔρωσιν ἀλογίστοις Ath. XII, 511 b; νυκτερινοί ib. 542 d; Luc. –. Übh. Liebe, Neigung, Verlangen, Trachten wonach, τοῦ ὅλου τῇ ἐπιθυμίᾳ καὶ διώξει [[ἔρως]] [[ὄνομα]] Plat. Conv. 192 e, vgl. Phaedr. 237 d; neben [[φιλία]] καὶ [[ἐπιθυμία]] Lys. 221 e; καὶ ἐπιθυμίας Rep. IX, 578 a; <span class="ggns">Gegensatz</span> [[φόβος]] Legg. VIII, 837 a; πατρῴας τῆσδε γῆς Aesch. Ag. 526; εὐκλείας Eum. 827; τῶν σ' [[ἔρως]] ἔχει τυχεῖν Suppl. 516; παίδων Eur. Ion 67; ἔρωτα σχὼν τῆς Ἑλλάδος [[τύραννος]] [[γενέσθαι]], indem er darnach strebte, Her. 5, 32; [[ἔρως]] αὐτὸν ἔσχε τῶν σκηνημάτων Xen. Hell. 5, 3, 19; [[ἔρως]] ἐνέπεσε τοῖς πᾶσιν ὁμοίως ἐκπλεῦσαι Thuc. 6, 24; δεινῶς διάκεινται ἔρωτι τοῦ ὀνομαστοὶ [[γενέσθαι]], aus dem Streben berühmt zu werden, Plat. Conv. 208 c; [[περί]] τι, Legg. VI, 782 e u. Folgde; ὁ πρὸς τοὺς λόγους [[ἔρως]] Luc. Nigr.; – der Gegenstand der Liebe, Luc. Tim. 14. | ||
}} | |||
{{bailly | |||
|btext=ωτος (ὁ) :<br /><b>I.</b> [[désir des sens]], [[amour]] :<br /><b>1</b> <i>avec un rég. de pers.</i> : τινος, pour qqn;<br /><b>2</b> <i>avec un rég. de chose</i>, désir passionné, passion : ἔχειν ἔρωτά τινος avec l'inf. HDT avoir un ardent désir de qch ; [[ἔρως]] [[ἐστί]] μοι avec l'inf. SOPH j'ai un ardent désir de ; [[ἔρως]] ἐμπίπτει μοι avec l'inf. ESCHL il me naît un grand désir de;<br /><b>3</b> [[excitation de l'âme]] ; <i>en b. part</i> allégresse : ἔφριξ' ἔρωτι SOPH j'ai tressailli, <i>càd</i> je tressaille d'allégresse;<br /><b>II.</b> objet d'amour.<br />'''Étymologie:''' [[ἐράω]]. | |||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''ἔρως:''' ωτος ὁ тж. pl.<br /><b class="num">1</b> любовь, преимущ. страсть (ὁ ἔ. [[πάθος]] [[ἀλόγιστον]] Arst.): ἔ. τινός Soph., Eur., Xen. и πρός τινα Arst. любовь к кому-л.; ἔ. [[ἀνίκατος]] μάχαν Soph. любовь, непобедимая в борьбе; ἔρωτ᾽ ἐρᾶν Eur. страстно любить, пылать любовью;<br /><b class="num">2</b> [[страстное желание]], [[горячее стремление]] (τινός Aesch., περί τι Plat. и πρός τι Luc.): ἔρωτα σχὼν τῆς Ἑλλάδος [[τύραννος]] [[γενέσθαι]] Her. (Павсаний), жаждущий стать властелином Эллады; ἔ. ἐνέπεσε τοῖς πᾶσιν ἐκπλεῦσαι Thuc. всеми овладело страстное желание отплыть, т. е. участвовать в морском походе; ἔ. αὐτὸν ἔσχε τῶν σκιερῶν σχηνημάτων Xen. его потянуло к тенистым шатрам; ἔρωτες πόλεως Arph. влечение к городу;<br /><b class="num">3</b> [[предмет любви]], [[любовь]] ([[ἀπρόσικτος]] Pind.);<br /><b class="num">4</b> [[наслаждение]], [[радость]]: [[ἔφριξα]] ἔρωτι Soph. я затрепетал от радости. | |||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
|lstext='''ἔρως''': -ωτος, ὁ: περὶ τῆς δοτ. ἔρῳ ἀντὶ ἔρωτι ἴδε ἐν λ. [[ἔρος]]˙ παρὰ ποιητ. ἔχομεν αἰτ. ἔρων ἀντὶ ἔρωτα, Ἰακωψίου Ἀνθ. Π. 459 (9. 39): ([[ἔραμαι]], [[ἐράω]]). Νεώτερος [[τύπος]] τοῦ Ἐπικ. καὶ Λυρ. [[ἔρος]], [[ἔνθερμος]] [[ἀγάπη]], κατὰ τὸ πλεῖστον ἐπὶ τοῦ σαρκικοῦ μεταξὺ τῶν δύο γενῶν πάθους (περὶ τῶν Ὁμηρικῶν χωρίων ἴδε ἐν λ. [[ἔρος]])˙ [[ἔρως]] θηλυκρατὴς Αἰσχύλ. Χο. 600˙ [[ἔρως]] ἀνίκατε μάχαν κτλ. Σοφ. Ἀντ. 781 κἑξ.˙ ἔρωτ’ ἐρᾶν Εὐρ. Ἱππ. 32˙ ὁ τῆσδ’ [[ἔρως]], ὁ πρὸς αὐτὴν [[ἔρως]], Σοφ. Τρ. 433, Εὐρ. Ἴων. 67˙ [[πρός]] τινα Ἀριστ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 9. 48, ἐν ἀρχῇ: - [[καθόλου]], [[ἔρως]], ἐπιθυμία πράγματός τινος, [[ἔρως]] πατρῴας τῆσδε γῆς Αἰσχύλ. Ἀγ. 540, Εὐμ. 865, κτλ.˙ [[περί]] τι Πλάτ. Νόμ. 782 Ε˙ [[πρός]] τι Λουκ. Νιγρ. ἐν ἀρχῇ: ἔχω ἔρωτά τινος Ἡρόδ. 5. 32˙ [[ἔρως]] ἔχει με Αἰσχύλ. Ἱκ. 521, Σοφ. Ἀποσπ. 690˙ [[ἔρως]] ἐστί μοι, μετ’ ἀπαρ., ὁ αὐτ. ἐν Ο. Κ. 368˙ [[ἔρως]] ἐμπίπτει μοι, μετ’ ἀπαρ., Αἰσχύλ. Ἀγ. 341, Θουκ. 6. 24˙ εἰς ἔρωτά τινος ἀφικέσθαι Ἀντιφάνης ἐν «Ὑδρίᾳ» 1. 3˙ ἐλθεῖν Ἀναξίλας ἐν «Νεοττίδι» 2: - ἐν τῷ πληθ. ἔρωτες, Λατ. amores, Πινδ. Ν. 3. 51, κτλ.˙ οὐχ ὅσιοι ἔρ. Εὐρ. Ἱππ. 764˙ ἔρωτες ἐμᾶς πόλεως Ἀριστοφ. Ὄρν. 1316, κτλ. 2) τὸ [[πρᾶγμα]] ὃ ἐρᾷ τις, ἀπροσίκτων δ’ ἐρώτων ὀξύτεραι μανίαι, «τῶν οὖν ἀμηχάνων ἐρώτων, φησίν, ἐπιθυμίαι ὀξυτέρας ἔχουσι τὰς μανίας» (Σχόλ.), Πινδ. Ν. 11. ἐν τέλ.˙ οὐδ’ ἐπ’ ἀδείας χρωμένους τῷ ἔρωτι κυρίους γε ὄντας, ἐπὶ φιλαργύρων, Λουκ. Τίμ. 14. 3) ἐν Σοφ. Αἴ. 693, ἐπὶ ὑπερβολικῆς χαρᾶς, πρβλ. [[φρίσσω]] ΙΙ. 4. ΙΙ. ὡς κύρ. [[ὄνομα]], ὁ θεὸς Ἔρως, Amor, Ἀνακρ. 64, Σοφ. Ἀντ. 781, Εὐρ. Ἱππ. 525 κἑξ., κτλ.˙ ὁ ἀρχαιότατος τῶν θεῶν καθ’ Ἡσ. (ἴδε [[ἔρος]]), πρβλ. Παρμεν. 132: - ἐν τῷ πληθ., Σιμωνίδ. 116, κτλ.˙ πρβλ. τὸ τοῦ Ὁρατίου mater Cupidinum. | |lstext='''ἔρως''': -ωτος, ὁ: περὶ τῆς δοτ. ἔρῳ ἀντὶ ἔρωτι ἴδε ἐν λ. [[ἔρος]]˙ παρὰ ποιητ. ἔχομεν αἰτ. ἔρων ἀντὶ ἔρωτα, Ἰακωψίου Ἀνθ. Π. 459 (9. 39): ([[ἔραμαι]], [[ἐράω]]). Νεώτερος [[τύπος]] τοῦ Ἐπικ. καὶ Λυρ. [[ἔρος]], [[ἔνθερμος]] [[ἀγάπη]], κατὰ τὸ πλεῖστον ἐπὶ τοῦ σαρκικοῦ μεταξὺ τῶν δύο γενῶν πάθους (περὶ τῶν Ὁμηρικῶν χωρίων ἴδε ἐν λ. [[ἔρος]])˙ [[ἔρως]] θηλυκρατὴς Αἰσχύλ. Χο. 600˙ [[ἔρως]] ἀνίκατε μάχαν κτλ. Σοφ. Ἀντ. 781 κἑξ.˙ ἔρωτ’ ἐρᾶν Εὐρ. Ἱππ. 32˙ ὁ τῆσδ’ [[ἔρως]], ὁ πρὸς αὐτὴν [[ἔρως]], Σοφ. Τρ. 433, Εὐρ. Ἴων. 67˙ [[πρός]] τινα Ἀριστ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 9. 48, ἐν ἀρχῇ: - [[καθόλου]], [[ἔρως]], ἐπιθυμία πράγματός τινος, [[ἔρως]] πατρῴας τῆσδε γῆς Αἰσχύλ. Ἀγ. 540, Εὐμ. 865, κτλ.˙ [[περί]] τι Πλάτ. Νόμ. 782 Ε˙ [[πρός]] τι Λουκ. Νιγρ. ἐν ἀρχῇ: ἔχω ἔρωτά τινος Ἡρόδ. 5. 32˙ [[ἔρως]] ἔχει με Αἰσχύλ. Ἱκ. 521, Σοφ. Ἀποσπ. 690˙ [[ἔρως]] ἐστί μοι, μετ’ ἀπαρ., ὁ αὐτ. ἐν Ο. Κ. 368˙ [[ἔρως]] ἐμπίπτει μοι, μετ’ ἀπαρ., Αἰσχύλ. Ἀγ. 341, Θουκ. 6. 24˙ εἰς ἔρωτά τινος ἀφικέσθαι Ἀντιφάνης ἐν «Ὑδρίᾳ» 1. 3˙ ἐλθεῖν Ἀναξίλας ἐν «Νεοττίδι» 2: - ἐν τῷ πληθ. ἔρωτες, Λατ. amores, Πινδ. Ν. 3. 51, κτλ.˙ οὐχ ὅσιοι ἔρ. Εὐρ. Ἱππ. 764˙ ἔρωτες ἐμᾶς πόλεως Ἀριστοφ. Ὄρν. 1316, κτλ. 2) τὸ [[πρᾶγμα]] ὃ ἐρᾷ τις, ἀπροσίκτων δ’ ἐρώτων ὀξύτεραι μανίαι, «τῶν οὖν ἀμηχάνων ἐρώτων, φησίν, ἐπιθυμίαι ὀξυτέρας ἔχουσι τὰς μανίας» (Σχόλ.), Πινδ. Ν. 11. ἐν τέλ.˙ οὐδ’ ἐπ’ ἀδείας χρωμένους τῷ ἔρωτι κυρίους γε ὄντας, ἐπὶ φιλαργύρων, Λουκ. Τίμ. 14. 3) ἐν Σοφ. Αἴ. 693, ἐπὶ ὑπερβολικῆς χαρᾶς, πρβλ. [[φρίσσω]] ΙΙ. 4. ΙΙ. ὡς κύρ. [[ὄνομα]], ὁ θεὸς Ἔρως, Amor, Ἀνακρ. 64, Σοφ. Ἀντ. 781, Εὐρ. Ἱππ. 525 κἑξ., κτλ.˙ ὁ ἀρχαιότατος τῶν θεῶν καθ’ Ἡσ. (ἴδε [[ἔρος]]), πρβλ. Παρμεν. 132: - ἐν τῷ πληθ., Σιμωνίδ. 116, κτλ.˙ πρβλ. τὸ τοῦ Ὁρατίου mater Cupidinum. | ||
}} | }} | ||
{{Autenrieth | {{Autenrieth | ||
| Line 23: | Line 26: | ||
}} | }} | ||
{{Slater | {{Slater | ||
|sltr=[[ἔρως]] ([[ἔρως]], -ωτος, -ωτι; -ωτες, -ώτων.) <br /> <b>a</b> [[passion]], [[love]] (v. von der Mühll, M. H., 1964, 169.) ἀγαπατὰ δὲ | |sltr=[[ἔρως]] ([[ἔρως]], -ωτος, -ωτι; -ωτες, -ώτων.) <br /> <b>a</b> [[passion]], [[love]] (v. von der Mühll, M. H., 1964, 169.) ἀγαπατὰ δὲ τῶν ἀρειόνων ἐρώτων ἐπικρατεῖν δύνασθαι. οἷοι καὶ Διὸς Αἰγίνας τε [[λέκτρον]] ποιμένες ἀμφεπόλησαν Κυπρίας δώρων (N. 8.5) [[ἔρως]] γὰρ ἔχεν (''[[sc.]]'' αὐτούς) (I. 8.29) ]τ' ἔρωτος ἀνταμοιβὰν [[ἐδάσσατο]][ Δ. . . ματέῤ ἐρώτων [[οὐρανίαν]] Ἀφροδίταν fr. 122. 4. [[χρῆν]] μὲν κατὰ καιρὸν ἐρώτων δρέπεσθαι, θυμέ, σὺν ἁλικίᾳ fr. 123. 1. εἴη καὶ ἐρᾶν καὶ ἔρωτι χαρίζεσθαι κατὰ καιρόν fr. 127. 1. χάριτάς τ' Αφροδισίων ἐρώτων fr. 128. 1.<br /> <b>b</b> [[desire]], [[longing]] καὶ γὰρ ἑτέροις ἑτέρων ἔρωτες ἔκνιξαν φρένας (A. W. Mair: [[ἔρως]] ἔκνιξε codd.: [[ἔρως]] ὑπέκνιξε Boeckh) (P. 10.60) οὐδ' ἀλλοτρίων ἔρωτες ἀνδρὶ φέρειν κρέσσονες (N. 3.30) ἀπροσίκτων δ' ἐρώτων ὀξύτεραι μανίαι (N. 11.48) | ||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=και [[έρως]], ο (AM [[ἔρως]]<br />Α επικ. και [[λυρικός]] τ. [[ἔρος]])<br /><b>1.</b> έντονη συναισθηματική [[έλξη]] στην οποία συνυπάρχει και [[πόθος]] για σαρκική [[επαφή]] (α. «[[κλεφτά]] τήν πάτασσε του έρωτ’ η [[οδύνη]]», <b>Ερωτόκρ.</b><br />β. «[[ἔρως]] εἰς αὐτὸν τῆς γυναικὸς ἐσέβην», Καλλίμ.<br />γ. «...ὡς ταύτης πόθῳ [[πόλις]] δαμείη πᾶσα, κοὐχ ἡ [[Λυδία]] πέρσειεν αὐτήν, ἀλλ’ ὁ τῆσδ’ [[ἔρως]] φανεείς» — [[γιατί]] η [[πόλη]] θα υποταχθεί απ΄ τον πόθο γι’ αυτήν και δεν θα τήν κυριέψει η [[Λυδία]], [[αλλά]] ο Έρωτας του Ηρακλή γι’ αυτήν, για την Ιόλη, <b>Σοφ.</b>)<br /><b>2.</b> ο [[θεός]] Έρως<br /><b>3.</b> θερμή [[αγάπη]], [[αφοσίωση]] σε κάποιον (α. «ἔρωταν εἶχεν περισσὸν ὡς διὰ τήν ποθητήν του καὶ διὰ τὴν μητέραν του καὶ διά τοὺς ἀδελφούς του», Διγεν. Ακρ.<br />β. «[[ἔρως]] λέγεται, ᾧ οὐδεὶς ἐπαισχύνεται, [[ὅταν]] μὴ κατὰ σαρκὸς γένηται αὑτοῦ ἡ [[τοξεία]]» — λέγεται [[έρωτας]], για τον οποίο δεν ντρέπεται [[κανείς]], εφόσον η [[έλξη]] δεν [[είναι]] σαρκική, Γρηγ. Νύσσ.)<br /><b>4.</b> [[αφοσίωση]], [[προσήλωση]] σε ιδανικό, σε [[καθήκον]] κ.λπ. (α. «[[αγάπη]] κι [[έρωτας]] καλού τα σπλάχνα τους τινάζουν», <b>Σολωμ.</b><br />β. «ὑποδεικνύων τὸν μισθὸν τῆς γνώσεως εἰς ἔρωτα αὐτῆς τοὺς συνετοὺς | |mltxt=και [[έρως]], ο (AM [[ἔρως]]<br />Α επικ. και [[λυρικός]] τ. [[ἔρος]])<br /><b>1.</b> έντονη συναισθηματική [[έλξη]] στην οποία συνυπάρχει και [[πόθος]] για σαρκική [[επαφή]] (α. «[[κλεφτά]] τήν πάτασσε του έρωτ’ η [[οδύνη]]», <b>Ερωτόκρ.</b><br />β. «[[ἔρως]] εἰς αὐτὸν τῆς γυναικὸς ἐσέβην», Καλλίμ.<br />γ. «...ὡς ταύτης πόθῳ [[πόλις]] δαμείη πᾶσα, κοὐχ ἡ [[Λυδία]] πέρσειεν αὐτήν, ἀλλ’ ὁ τῆσδ’ [[ἔρως]] φανεείς» — [[γιατί]] η [[πόλη]] θα υποταχθεί απ΄ τον πόθο γι’ αυτήν και δεν θα τήν κυριέψει η [[Λυδία]], [[αλλά]] ο Έρωτας του Ηρακλή γι’ αυτήν, για την Ιόλη, <b>Σοφ.</b>)<br /><b>2.</b> ο [[θεός]] Έρως<br /><b>3.</b> θερμή [[αγάπη]], [[αφοσίωση]] σε κάποιον (α. «ἔρωταν εἶχεν περισσὸν ὡς διὰ τήν ποθητήν του καὶ διὰ τὴν μητέραν του καὶ διά τοὺς ἀδελφούς του», Διγεν. Ακρ.<br />β. «[[ἔρως]] λέγεται, ᾧ οὐδεὶς ἐπαισχύνεται, [[ὅταν]] μὴ κατὰ σαρκὸς γένηται αὑτοῦ ἡ [[τοξεία]]» — λέγεται [[έρωτας]], για τον οποίο δεν ντρέπεται [[κανείς]], εφόσον η [[έλξη]] δεν [[είναι]] σαρκική, Γρηγ. Νύσσ.)<br /><b>4.</b> [[αφοσίωση]], [[προσήλωση]] σε ιδανικό, σε [[καθήκον]] κ.λπ. (α. «[[αγάπη]] κι [[έρωτας]] καλού τα σπλάχνα τους τινάζουν», <b>Σολωμ.</b><br />β. «ὑποδεικνύων τὸν μισθὸν τῆς γνώσεως εἰς ἔρωτα αὐτῆς τοὺς συνετοὺς ἐκκαλεῖται» — υποδεικνύοντας την [[αμοιβή]] της γνώσης κάνει [[έκκληση]] στους συνετούς να τήν ερωτευθούν, Κλήμ. Αλ.)<br /><b>5.</b> ισχυρή [[επιθυμία]] για [[κάτι]], [[πόθος]] να αποκτήσει ή να κρατήσει στην [[κατοχή]] του [[κάποιος]] [[κάτι]] («α. έχει έρωτα για το [[χρήμα]]» ή «με το [[χρήμα]]» β. «[[ἔρως]] χρημάτων»)<br /><b>6.</b> το [[αντικείμενο]] του έρωτα, ό,τι αγαπάει υπερβολικά [[κάποιος]] (α. «το [[θέατρο]] [[είναι]] ο έρωτάς του» β. «ἀπροσίκτων δ’ ἐρώτων ὀξύτεραι μανίαι» — [[είναι]] οξύτερες οι μανίες που προκαλούν οι απελπισμένοι έρωτες, ο [[πόθος]] για [[κάτι]] ακατόρθωτο, <b>Πίνδ.</b>)<br /><b>μσν.- νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> η ερωτική [[πράξη]], η σαρκική [[επαφή]] (α. «έκανε έρωτα [[μαζί]] της» β. «ἐρώτων δὲ μυστήρια ἐρυθριῶ τοῦ λέγειν», Διγεν. Ακρ.)<br /><b>2.</b> ερωτική [[σχέση]], ερωτικές περιπέτειες (α. «με τους έρωτές της κατάστρεψε το [[σπίτι]] της» β. «ἔρωτας ἀνιστορᾱται καὶ τὴν ἁρπαγὴν τῆς κόρης», Διγεν. Ακρ.<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>φρ.</b> «πλατωνικὸς [[ἔρως]]» ή «[[έρωτας]] για κάποιον ή κάποια» — ερωτική [[προσήλωση]], συναισθηματική [[αφοσίωση]] [[χωρίς]] σαρκικές σχέσεις<br /><b>αρχ.-μσν.</b><br /><b>1.</b> η [[αγάπη]] του θεού [[προς]] τον άνθρωπο («αὐτὸν ἔπεμψεν τὸν Υἱόν<br />ἀνῃρέθη καὶ [[οὗτος]] ἐλθών, καὶ οὐδὲ [[οὕτως]] ἔσβεσε τὸν ἔρωτα ἀλλ’ ἀνῆψε [[μειζόνως]]» — έστειλε στη γη τον ίδιο τον γιο Του<br />τον σκότωσαν κι Αυτόν οι άνθρωποι, [[αλλά]] [[ακόμη]] και [[τότε]] δεν έσβησε την [[αγάπη]] για τους ανθρώπους [[αλλά]] τή φούντωσε [[ακόμη]] περισότερο, Ιωάνν. Χρυσ.)<br /><b>2.</b> η [[αγάπη]] του ανθρώπου, η [[αφοσίωση]] στον θεό και στους αγίους («τρωθεῖσα τῷ ἀσωμάτῳ καὶ διαπύρῳ βέλει τοῦ ἔρωτος» — πληγωμένη η [[ψυχή]] από το άυλο και διάπυρο [[βέλος]] του έρωτα<br />Γρηγ. Νύσσ.)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> υπερβολικά έντονη [[χαρά]] («ἔφριξ’ ἔρωτι, περιχαρὴς δ’ ἀνεπτάμην»)<br /><b>2.</b> <b>πληθ.</b> <i>οἱ ἔρωτες</i><br />η ερωτική [[πράξη]], οι σεξουαλικές σχέσεις («οὐχ ὅσί ἔρωτες», <b>Ευρ.</b>).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΑ</span></b> Η ήδη ομηρική λ. [[έρως]] ανήκει στα σιγμόληκτα ουσιαστικά, αναγόμενη σε αρχικό [[θέμα]] <i>ερασ</i>-, το οποίο εμφανίζεται σε παράγωγα (πρβλ. <i>ερασ</i>-<i>τός</i>, <i>εράσ</i>-<i>μιος</i> και αιολ. [[εραννός]] <span style="color: red;"><</span> <i>ερασ</i>-<i>νός</i>). Παρά την ιδιαίτερη σημασιολογική [[απόχρωση]] που έχει [[κάθε]] λ. της λεξιλογικής ομάδας με τη [[σημασία]] «[[αγάπη]]», η [[ιδιαιτερότητα]] στη [[σημασία]] [[κάθε]] λέξεως καταδεικνύεται από το γλωσσικό [[περιβάλλον]] στο οποίο απαντά [[κάθε]] [[φορά]]. Η λεξιλογική [[οικογένεια]] του «<i>ἐρως</i>» αναφέρεται, τόσο στην Αρχαία όσο και στη Νέα, μόνο στην ερωτική [[αγάπη]], εν αντιθέσει [[προς]] τα [[φιλία]] / [[φιλώ]] / [[φίλος]], τα οποία δηλώνουν περισσότερο τη [[σημασία]] «[[οικείος]]», [[αλλά]] και [[προς]] τα [[στέργω]] / [[στοργή]], που αναφέρονται σε σχέσεις γονέων [[προς]] [[παιδιά]] ή ανωτέρων [[προς]] κατωτέρους]. | ||
}} | }} | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''ἔρως:''' -ωτος, ὁ, για δοτ. <i>ἔρω</i> αντί <i>ἔρωτι</i>, βλ. [[ἔρος]] ([[ἔραμαι]])·<br /><b class="num">I.</b> ένθερμη [[αγάπη]], σε Τραγ.· [[μεγάλη]] [[επιθυμία]] πράγματος, <i>τινός</i>, σε Ηρόδ., Αισχύλ. κ.λπ.· στον πληθ., αγάπες, έρωτες, ερωτικές πράξεις, σε Ευρ., Σοφ.· λέγεται για υπερβολική [[χαρά]], πρβλ. [[φρίσσω]] II. 3.<br /><b class="num">II.</b> ως κύριο όνομα, ο [[θεός]] του έρωτα, ο [[θεός]] Έρωτας, Amor, στον ίδ., σε Ευρ. | |lsmtext='''ἔρως:''' -ωτος, ὁ, για δοτ. <i>ἔρω</i> αντί <i>ἔρωτι</i>, βλ. [[ἔρος]] ([[ἔραμαι]])·<br /><b class="num">I.</b> ένθερμη [[αγάπη]], σε Τραγ.· [[μεγάλη]] [[επιθυμία]] πράγματος, <i>τινός</i>, σε Ηρόδ., Αισχύλ. κ.λπ.· στον πληθ., αγάπες, έρωτες, ερωτικές πράξεις, σε Ευρ., Σοφ.· λέγεται για υπερβολική [[χαρά]], πρβλ. [[φρίσσω]] II. 3.<br /><b class="num">II.</b> ως κύριο όνομα, ο [[θεός]] του έρωτα, ο [[θεός]] Έρωτας, Amor, στον ίδ., σε Ευρ. | ||
}} | }} | ||
{{etym | {{etym | ||
| Line 45: | Line 45: | ||
{{WoodhouseAdverbsReversed | {{WoodhouseAdverbsReversed | ||
|woodadr=[[affection]], [[desire]], [[fondness]], [[love]], [[craving for]], [[lust of]], [[the glow of passion]] | |woodadr=[[affection]], [[desire]], [[fondness]], [[love]], [[craving for]], [[lust of]], [[the glow of passion]] | ||
}} | |||
{{mantoulidis | |||
|mantxt=Ἀπό τό [[ἐράω]], [[ἔραμαι]], ὅπου δές γιά περισσότερα παράγωγα. Ποιητικός [[τύπος]] εἶναι ὁ [[ἔρος]]. | |||
}} | |||
{{lxth | |||
|lthtxt=''[[cupido]]'', [[desire]], [[longing]], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:3.45.5/ 3.45.5], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:6.24.3/ 6.24.3]. | |||
}} | |||
{{trml | |||
|trtx====[[love]]=== | |||
Adyghe: шӏулъэгъуныгъ; Afrikaans: liefde; Albanian: dashuri; Amharic: ፍቅር, መውደድ; Arabic: حُبّ, مَحَبَّة, عِشْق; Hijazi Arabic: حب; Aragonese: aimor; Aramaic Classical Syriac: ܚܘܒܐ; Armenian: սեր; Aromanian: vreari, vreare, agapi, sivdã; Assamese: মৰম, চেনেহ; Asturian: amor; Aymara: amawaña; Azerbaijani: sevgi, eşq, məhəbbət; Balinese: tresna; Bashkir: мөхәббәт, һөйөү; Bavarian: Liab; Belarusian: любоў, каханне; Bengali: মহব্বত, ভালোবাসা; Bikol Central: pagkamoot; Breton: karantez; Bulgarian: любов, обич; Burmese: အချစ်, မေတ္တာ; Buryat: дуран; Catalan: amor; Cebuano: gugma; Central Atlas Tamazight: ⵜⴰⵢⵔⵉ; Cherokee: ᏥᎨᏳᎢ; Chinese Cantonese: 愛, 爱, 愛情, 爱情; Dungan: нэ; Gan: 愛, 爱; Hakka: 愛, 愛; Jin: 愛, 爱; Mandarin: 愛, 爱, 愛情, 爱情; Min Bei: 愛, 爱; Min Dong: 愛, 愛; Min Nan: 愛情, 爱情, 情愛, 情爱, 愛, 爱; Wu: 愛, 爱; Xiang: 愛, 爱; Chuvash: юрату; Cornish: kerensa; Corsican: amore, amori; Crimean Tatar: süygü; Czech: láska; Dalmatian: amaur; Danish: kærlighed; Dargwa: дигай; Dhivehi: ލޯބި; Dolgan: бага; Dutch: [[liefde]]; Egyptian Arabic: حب; Elfdalian: tjärliek; Erzya: вечкема; Esperanto: amo, korinklino, kareco, amsento; Estonian: armastus; Ewe: lɔlɔ̃; Farefare: nõŋlʋm class 14; Faroese: kærleiki, ást; Finnish: rakkaus; French: [[amour]]; Friulian: amôr; Gagauz: sevgi; Galician: amor; Gallurese: amóri; Georgian: სიყვარული; German: [[Liebe]], [[Zuneigung]], [[Minne]]; Alemannic German: Liäbi, Liebi; Silesian: Liebe; Gothic: 𐍆𐍂𐌹𐌾𐌰𐌸𐍅𐌰; Greek: [[αγάπη]], [[έρωτας]]; Ancient Greek: [[ἀγάπη]], [[φιλία]], [[ἔρως]], [[στοργή]]; Greenlandic: asanninneq; Guaraní: mborayhu; Gujarati: પ્રેમ; Haitian Creole: renmen; Hausa: ƙauna; Hawaiian: aloha; Hebrew: אַהֲבָה; Hiligaynon: higugma; Hindi: प्यार, प्रेम, इश्क़, मुहब्बत, सम्मोह, स्नेह, अनुराग, प्रीति, इष्ट; Hungarian: szeretet, szerelem; Hunsrik: Lieb; Icelandic: ást, kærleikur, elska; Ido: amo; Ilocano: ayat; Indonesian: cinta, suka; Sundanese: asih, deudeuh, nya'ah; Ingrian: suvvaahusse; Interlingua: amor; Irish: grá, armacas; Italian: [[amore]]; Japanese: 愛, 愛情, 愛好; Javanese: tresna, katresnan, cinta; Jeju: ᄉᆞ랑; Kamba: wendo; Kannada: ಪ್ರೀತಿ; Kapampangan: lugud, irug, sinta, mal, buri, ibug; Karachay-Balkar: сюймеклик; Kazakh: ғашықтық, махаббат, сүйіс; Khmer: សេចក្ដីស្រឡាញ់; Kikuyu: wendo; Korean: 사랑, 애정(愛情); Kurdish Northern Kurdish: hijkirin, evînî, dildarî, evîn; Kyrgyz: сүйүү, махабат, сүйүш; Lao: ຄວາມຮັກ; Latgalian: mīleiba, mīla; Latin: [[amor]], [[caritas]]; Latvian: mīlestība, mīla; Laz: ოროფა; Ligurian: amù; Limburgish: leefde; Lingala: bolingo class 14; Lithuanian: meilė; Livonian: ārmastõz; Lombard: amór; Luganda: omukwaano; Luhya: vuyanzi; Luxembourgish: Léift; Macedonian: љубов; Maguindanao: kasih; Malay: cinta, sayang; Malayalam: സ്നേഹം, ഇഷ്ടം; Maltese: imħabba; Manx: graih; Maori: aroha; Maranao: kasi; Marathi: प्रेम, प्रीति; Mbyá Guaraní: mborayvu; Meru: wendo; Meänkieli: rakhaus; Middle Dutch: minne; Middle English: love; Mingrelian: ჸოროფა; Mirandese: amor; Mizo: hmangaihna; Mongolian Cyrillic: хайр, дур хүсэл; Moroccan Amazigh: ⵜⴰⵢⵔⵉ; Mozarabic: אמורי; Naga Pidgin: morom; Nahuatl: tlazohtlaliztli, tlasojtlalistli; Nanticoke: quámmősch; Navajo: ayóóʼóʼóʼní; Nepali: माया; Norman: amour; Northern Sami: ráhkisvuohta; Norwegian Bokmål: kjærlighet, elsk, kjærleik; Nynorsk: kjærleik, elsk, åst; Occitan: amor; Ojibwe: zaagi'idiwin inan; Okinawan: なさき; Old Church Slavonic Cyrillic: любꙑ; Old English: lufu; Old Javanese: tṛṣṇa; Old Occitan: amor; Old Prussian: mīli; Oriya: ପ୍ରେମ; Ossetian: уарзондзинад; Pashto: مينه; Persian: عشق, محبت, مهر; Phoenician: 𐤇𐤌𐤃𐤕; Plautdietsch: Leew; Polish: miłość; Portuguese: [[amor]]; Punjabi: ਪਿਆਰ; Quechua: khuya; Romanian: iubire, dragoste, amor; Romansch: charezza; Russian: [[любовь]]; Rwanda-Rundi: urukundo; Samoan: alofa; Sanskrit: अनुराग, प्रेमन्; Sardinian Campidanese: amóri; Logudorese: ameddu; Sassarese: amóri; Scottish Gaelic: gaol, gràdh, spèis, rùn; Serbo-Croatian Cyrillic: љубав; Roman: ljúbav; Shor: кӧлениш; Sicilian: amuri; Sindhi: محبت, عشق, پیار, لَنو; Sinhalese: ආදරය; Slovak: láska; Slovene: ljubezen; Somali: jacayl; Sorbian Lower Sorbian: lubosć; Southern Altai: сӱӱ-, сӱӱш, сӱӱм; Spanish: [[amor]]; Sumerian: 𒀀𒊏𒄠𒈬; Swahili: upendo; Swedish: kärlek; Sylheti: ꠝꠣꠄꠣ; Tagalog: pag-ibig, pagmamahal; Tajik: муҳаббат, ишқ; Tamil: அன்பு, பாசம்; Tatar: ярату; Telugu: ప్రేమ; Tetum: domin; Thai: ความรัก; Tibetan: བརྩེ་དུང; Tigrinya: ፍቕሪ; Tocharian A: tunk; Tocharian B: tankw, larauñe; Turkish: sevgi, sevi, aşk, emre; Turkmen: yşk, söýgi; Tuvan: ынакшыл; Ukrainian: любов, кохання; Urdu: محبت, عشق, پیار; Uyghur: مۇھەببەت, ئاشىق, ئاشىقلىق; Uzbek: sevgi, muhabbat; Vietnamese: tình yêu, ái tình; Volapük: löf, lelöf; Walloon: amour, amor; Welsh: cariad; West Frisian: leafde; White Hmong: txoj kev hlub; Wolof: mbëggeel; Xhosa: uthando; Yakut: таптал; Yiddish: אַהבֿה, ליבע, ליבשאַפֿט; Yola: loove; Yoruba: ìfẹ́; Zazaki: esq, pêyar, sineg; Zhuang: aiqcingz, aiq; Zulu: uthando | |||
===object of love=== | |||
Albanian: dashur; Arabic: حَبِيب, حَبِيبَة, حَبِيبِي; Aramaic Classical Syriac: ܚܒܝܒܐ, ܚܒܝܒܬܐ; Armenian: սեր; Azerbaijani: sevgili; Basque: laztana; Bikol Central: namumutan; Breton: karantez, karantezig; Bulgarian: любов; Catalan: amor; Cebuano: hinigugma; Chinese Cantonese: 情人, 戀人, 恋人, 寶貝, 宝贝; Mandarin: 情人, 戀人, 恋人, 親愛的, 亲爱的, 寶貝, 宝贝, 甜心; Min Nan: 愛人仔, 情人, 寶貝, 宝贝; Czech: lásko; Danish: skat, søde, elskede, kæreste; Dutch: [[schat]]; Esperanto: amato; Estonian: armastus; Ewe: lɔlɔ̃; Finnish: rakas, kulta, rakastettu, rakkaus; French: [[amour]]; German: [[Liebling]], [[Lieber]], [[Liebe]], [[Liebes]], [[Liebster]], [[Liebste]], [[Geliebter]], [[Geliebte]], [[Schatz]]; Greek: [[αγάπη]]; Hebrew: אהוב, אהובה; Hindi: हबीब, प्रिय, प्रेमपात्र, माशूक, माशूका, प्रियतम, जान, कामुक, कामुकी, दिलबर, अज़ीज़, अजीज; Ido: karo; Irish: rún, grá, ansacht; Italian: [[amore]]; Japanese: 恋人; Kapampangan: ibug, irug, sinta; Korean: 연인(戀人), 자기; Kyrgyz: жан; Latin: [[amator]], [[amatrix]]; Latvian: mīļais, mīļā, mīļums, mīla; Luxembourgish: Häerzi; Macedonian: љубен, љубена; Malayalam: കാമുകി), കാമുകന്); Middle English: love; Mizo: hmangaih, duhlai; Norman: amour; Norwegian Bokmål: elskling, kjæreste, min elskede, kjære; Persian: عزیز, دلبر, جان; Polish: kochanie, miłość; Portuguese: [[amor]]; Romanian: iubit, iubită; Russian: [[любимый]], [[любимая]]; Scottish Gaelic: leannan, gaol, gràdh, rùn; Serbo-Croatian Cyrillic: душо, љубави, дра̑г; Latin: [[dušo]], [[ljubavi]], [[drȃg]]; Slovak: láska; Slovene: ljubi, ljuba; Spanish: [[amor]], [[cariño]]; Swahili: kipenzi; Swedish: älskling, käresta, älskade; Tagalog (second person): irog, mahal, sinta; (third person): iniibig, iniirog, irog, kasintahan, syota; Telugu: ప్రియురాలు; Thai: ที่รัก, ยาหยี, สุดที่รัก, คนรัก, หวานใจ; Turkish: sevgili, sevdicek, sevgilim, aşkım, tatlım, canım; Urdu: جان; Vietnamese: cưng, người yêu; Welsh: cariad; West Frisian: skat, leave, leafke; Zazaki: waşti, waşte; Zulu: isingane | |||
}} | }} | ||