φαίνω: Difference between revisions

|Definition=Od.7.102, etc., Ep. also [[φαείνω]] ([[quod vide|q.v.]]):—fut. φᾰνῶ, A.''Fr.'' 304.5, [[Aristophanes|Ar.]]''[[Acharnians|Ach.]]''827, etc. (φᾱνῶ acc. to A.D.''Adv.''187.26, but φᾱνῶ, Ar. ''Eq.''300, and ἀναφᾱνῶ, E.''Ba.''528, are dub.); Ion. [[φανέω]] ([[ἀποφανέω]]) Hp.''Steril.'' 213, opt.<br><span class="bld">A</span> φᾰνοίην [[Sophocles|S.]]''[[Ajax|Aj.]]''313 (cod. rec., rightly): aor. 1 ἔφηνα Il.2.318, [[Herodotus|Hdt.]]1.95, etc.; Dor. ἔφᾱνα Pi.''I.''4(3).2, ''IG''42(1).123.28 (Epid., iv B.C.), also later Att., subj., <b class="b3">ἀπο-φάνῃ</b> dub. l. in ''IG''22.1631.379 ( = 2.811c133); φάνῃς Philem.233 (ἐκ-φάνῃς Men.''Mon.''418 = Chares Iamb.4b20); so in late Prose, (ἐξ-) Ael.''VH''12.33, (ἐπι-) ''Ev.Luc.''1.79, (ἀνα-) ''Act.Ap.'' 21.3; Ep. iter. [[φάνεσκε]] (intr.) Il.11.64, al., Hes.''Fr.''14.3: pf. πέφαγκα Ps.-Callisth.2.10, (ἀπο-) Din.1.15, al.: intr. pf. [[πέφηνα]] (v. infr.A 111.2), Dor.3pl. ἐκπεφάναντι Sophr.83; plpf. ἐπεφήνειν D.C.46.10:—Med., fut. inf. φᾰνεῖσθαι Od.12.230, Ion. φᾰνέομαι [[Herodotus|Hdt.]]3.35; opt. φανοῖσθε Lys.26.10 ([[nisi legendum|nisi leg.]] [[φανεῖσθε]]); the forms [[φανῆσθον]] and Dor. imper. [[φάνευ]] are corrupt in Pl.''Erx.''399e, Teles p.58 H. (leg. [[φαίνευ]]): aor. 1 [[ἐφηνάμην]] (trans.) S.''Ph.''944, (ἀπ-) [[Herodotus|Hdt.]]7.52, etc.:—Pass., Ion. impf. φαινέσκετο Od.13.194: fut. φᾰνήσομαι [[Herodotus|Hdt.]]8.108, Sicilian Dor. (inf.) φᾰνήσειν (fort. <b class="b3">φανησεῖν</b>) Archim.A ren.4.20; Ep. fut. πεφήσεται Il.17.155: aor. 1 ἐφάνθην A.''Pers.''263 (lyr.), [[Sophocles|S.]]''[[Oedipus Tyrannus|OT]]''525, etc.:rare in Prose, X.''HG''6.4.11, D.58.13, (ἀπο-) ''IG''12.10.35, D.19.44; Ep. 3sg. φαάνθη Il.17.650, 3pl. φάανθεν 1.200: aor. 2 ἐφάνην [ᾰ], Ep. [[φάνην]] Il.1.477, etc.; Ep. 3pl. φάνεν Od.18.68; Ep. subj. φανήῃ Il.19.375; Ep. inf. φανήμεναι 9.240: pf. πέφασμαι S.''OC''1543, 3sg. πέφανται Il.2.122, 16.207, Pi.''P.''5.115, A.''Ag.''374(lyr.); πέφᾰται in B.9.52, Perict. ap. Stob. 4.28.19 belongs either to [[φαίνω]] in sense A. 1.5, or to [[φημί]]; inf. [[πεφάνθαι]] Pl.''Euthd.''294a, etc.; part. πεφασμένος Il.14.127, Thgn.227, A.''Pr.'' 843, S.''OC''1122, [[Plato|Pl.]]''[[Phaedrus|Phdr.]]''245e, etc.; 3pl. plpf. ἐπέφαντο Hes.''Sc.'' 166.<br><span class="bld">A</span> Act., [[bring to light]], [[cause to appear]], in physical sense, <b class="b3">τέρας τινὶ φ.</b> [[make]] a [[sign]] [[appear]] to one, Il.2.324, cf. Od.3.173, etc.; [[σήμα]]τα [[φαίνων]] Il.2.353; γένυσι φ. ὀπώραν Pi.''N.''5.6; δύο μορφὰς φ. A.''Fr.''304.5; τὸν αὐχένα [[Herodotus|Hdt.]]2.132; <b class="b3">ἔφην' ἄφαντον φῶς</b>, i.e. fire, S.''Ph.''297; λαμπάδας Ar.''Ra.''1524 (anap.); φ. θησαυρόν E.''El.''565; <b class="b3">φ. μηρούς, ἐπιγουνίδα</b>, [[show by baring]], i.e. [[uncover]]... Od.18.67,74; φαίνοισα πρόσωπον [[ἀλάθεια]] Pi.''N.''5.17; [[reflect]] an [[image]] in [[water]], τὰ δέ νιν καλὰ κύματα φαίνει Theoc.6.11:—Med., <b class="b3">τὰ τόξα . . τοῖσιν Ἀργείοισι φήνασθαι θέλει</b> [[exhibit]] them [[as his own]], S.''Ph.''944.<br><span class="bld">b</span> [[make known]], [[reveal]], [[disclose]], ἐς τὸ φῶς φανεῖ κακά Id.''OT''1229; κακῶν ἔκλυσιν E.''IT''898 (lyr., prob.); τὸν μιαρὸν τῷ χρόνῳ ἀποδόντες φῆναι Antipho 4.4.11; ὁδόν τινι Od.12.334; τὰ ὀνείρατα καὶ τὸν πόρον X.''An.''4.3.13, cf. ''Cyr.''6.4.13, [[Sophocles|S.]]''[[Oedipus Tyrannus|OT]]''725; τοῖς πολεμίοις σύνθημα Din.3.10, etc.; <b class="b3">φανεῖ . . κωκύματα</b> [[wailing]]s will [[show forth]] [the truth of what I say], S.''Ant.''1078: with a predic. added, <b class="b3">ἡμᾶς σὺ δειλοὺς φανεῖς</b> wilt [[make]] us [[appear]]... Id.''Aj.'' 1362; τὸν Ααΐου φόνον φανεῖ [[δικαίως]] ὀρθόν Id.''OT''853.<br><span class="bld">c</span> <b class="b3">γόνον Ἑλένῃ φ.</b> [[show]] her a [[child]], i.e. [[grant]] her to [[bear]] one, Od.4.12; <b class="b3">φ. παράκοιτίν τινι</b> [[show]] (i.e. [[give]]) one a [[wife]], 15.26.<br><span class="bld">2</span> of [[sound]], [[make]] it [[clear]] to the [[ear]], [[make]] it [[ring]] [[clear]], ἀοιδὴν [[φαίνειν]] 8.499; [[σάλπιγξ]] . . ὑπέρτονον γήρυμα φαινέτω στρατῷ A.''Eu.''569.<br><span class="bld">3</span> [[show forth]], [[display]] in action, ἀρετήν Od.8.237; ἀεικείας 20.309; βίην Hes.''Th.''689; [[εὐμαχανία]]ν Pi.''I.''4(3).2; εὔνοιαν [[Herodotus|Hdt.]]3.36; [[ὕβρις|ὕβριν]] ib.127; ὀργάς A.''Ch.'' 326 (lyr.).<br><span class="bld">b</span> [[set forth]], [[expound]], νοήματα Il.18.295; λόγον [[Herodotus|Hdt.]]1.116; τριφασίας λόγων ὁδούς Id.1.95; but <b class="b3">τὰ λαμπρὰ . . φ. ἔπη</b> [[make]] them [[good]], S.''OC''721.<br><span class="bld">4</span> [[inform against]] one, [[denounce]], <b class="b3">φανῶ σε</b> (<b class="b3">σε φανῶ</b> codd.) τοῖς πρυτάνεσι [[Aristophanes|Ar.]]''[[The Knights|Eq.]]''300 (lyr.), cf. ''Ach.''824, S.''Ant.''325: [[denounce]] a thing as [[contraband]], [[Aristophanes|Ar.]]''[[Acharnians|Ach.]]''542, 819, al.; φαίνειν πλοῖον D.58.9; [[τὰ φανθέντα]] = [[article]]s [[denounce]]d as [[contraband]], ib. 13: abs., [[give information]], ὁ [[φήνας]] ἢ ὁ γραψάμενος ''IG''12.45.3, cf. 4.24, Isoc.18.20, [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''1.2.14, Phld.''Rh.''2.207 S., etc.<br><span class="bld">5</span> <b class="b3">φαίνειν φρουράν</b>, [[call up]] a [[levy]], at [[Sparta]], X.''HG''3.2.23, al.; also <b class="b3">φ. θυσίαν</b> [[proclaim]], [[order]] a [[sacrifice]], Philod.Scarph.112:—Pass., <b class="b3">πέφαται θνατοῖσι νίκας ὕστερον εὐφροσύνα</b> has been [[ordained]], B.9.52.<br><span class="bld">II</span> abs., [[give light]], [[shine]], φαίνοντες νύκτας . . δαιτυμόνεσσι Od.7.102, cf. 19.25; of the sun, moon, etc., φ. τινί Ar.''Nu.''586 (troch.); εἰς ἅπαντα φ. τὸν οὐρανόν Pl.''Ti.''39b; ἀλλά, σελάνα, φαῖνε καλόν Theoc.2.11; οἱ λύχνοι φ. ἧττον Thphr.''Ign.''11; cf. [[φάω]]: so <b class="b3">ἦρι μὲν φαίνοντι</b> in [[spring]] when it [[shine forth|shines forth]], A.''Fr.''304.4 codd. (leg. [[φανέντι]]); of the [[Dioscuri]] [[shining]] in [[mid-air]], E.''El.''1234 (anap.): metaph., <b class="b3">ἀγανὴ φαίνουσ' ἐλπίς</b> [[soft]] [[shining]] [[hope]], A.''Ag.''101 (anap., dub.).<br><span class="bld">b</span> [[Φαίνων]], οντος, ὁ, the [[planet]] [[Saturn]], Arist.''Mu.''392a23, Cic.''ND''2.20.52, etc.; Φαίνων ὁ τοῦ Ἡλίου Eudox.''Ars''5.19; acc. -ωνα ''[[Placita Philosophorum|Placit.]]''2.15.4.<br><span class="bld">III</span> Ep. iter. [[φάνεσκε]] [[appear]]ed, μετὰ πρώτοισι φάνεσκε Il.11.64; ὑπένερθε δὲ γαῖα φάνεσκε Od. 12.242, cf. 11.587, Hes.''Fr.''14.3.<br><span class="bld">2</span> pf. 2 [[πέφηνα]] is also used intr., S.''OC''328, etc.; less freq. in Prose, [[Herodotus|Hdt.]]9.120, D.3.22, Plb.9.13.8.<br><span class="bld">B</span> Pass., [[come to light]], [[appear]], <b class="b3">φάνεν δέ οἱ εὐρέες ὦμοι</b>, being stripped bare, Od.18.68, cf. Il.22.324, Od.19.39: freq. of [[fire]], [[shine brightly]], πυρὰ φαίνετο Ἰλιόθι πρό Il.8.561; ἕκαθεν δέ τε φαίνεται [[αὐγή]] 2.456; δεινὼ δέ οἱ ὄσσε φάανθεν shone [[like]] [[fire]], Il.1.200: freq. of the [[rising]] of [[heavenly]] bodies, ἄστρα φαεινὴν ἀμφὶ σελήνην φαίνετ' [[ἀριπρεπής|ἀριπρεπέα]] 8.556, cf. Hes.''Op.''598; of the [[first]] [[gleam]] of [[daybreak]], [[ἦμος]] δ' ἠριγένεια φάνη [[ῥοδοδάκτυλος]] Ἠώς Il.1.477, Od.2.1, al.; <b class="b3">ἅμ' ἠοῖ φαινομένηφι</b> at [[break]] of [[day]], Il.9.618, cf. Od.4.407, al.; ἀκτὶς ἀελίου, τὸκάλλιστον . . φανὲν . . τῶν προτέρων φάος, ἐφάνθης ποτ' S.''Ant.''100(lyr.): of a [[rising]] wind, οὐδέ ποτ' οὖροι πνείοντες φαίνονθ' ἁλιαέες Od.4.361; of a [[vapour]], ἐκ νεφέων [[ἐρεβεννός|ἐρεβεννὴ]] φ. [[ἀήρ]] Il.5.864.<br><span class="bld">2</span> of persons, <b class="b3">οἴῳ φαινομένη</b> [[appearing]] to him alone, Il.1.198, cf. Od.15.517, etc.; ἐφάνη λὶς εἰς ὁδόν Il.15.275; <b class="b3">οὗπερ κἀφάνης</b> where thou didst [[first]] [[appear]], S.''OC''77; χρόνιος φανείς Id.''Ph.''1446 (anap.); <b class="b3">ὁδόν φανῆναι</b> a [[pregnant]] [[expression]] for <b class="b3">ἐλθεῖν ὁδὸν ὥστε φανῆναι</b>, Id.''El.''1274 (lyr.); κέλευθον [[φανείς]] ''Aj.''878 (lyr.); <b class="b3">πόθεν φαίνῃ;</b> [[whence come you]]? Pl.''Prt.''309a, [[Xenophon|X.]]''[[Memorabilia|Mem.]]''2.8.1; <b class="b3">οὐδαμοῦ φαίνῃ</b> [[is nowhere to be seen]], Id.''An.''1.10.16.<br><span class="bld">b</span> [[come into being]], <b class="b3">φανεὶς δύστηνος</b> [[born]] to [[misery]], S.''OC''974, cf. 1225 (lyr.); [[become]], ἐκ βασιλέως ἰδιώτην φανῆναι X.''An.''7.7.28; δυοῖν ἐφάνη τριήραρχος D.18.104; to [[be made out]], δοῦλος λόγοισιν . . φανείς [[Sophocles|S.]]''[[Ajax|Aj.]]''1020, cf. 1241.<br><span class="bld">3</span> of events, [[come about]], τέλος οὔ πώ τι πέφανται Il.2.122; φάνη βιότοιο τελευτή 7.104; [[ἔργον]], [[ἄεθλον]], etc., 16.207, Od.21.106, etc.; τὸ [[φανθέν]] S.''Tr.''743; of sayings, to [[be set forth]], <b class="b3">λόγος ἀρχαῖος φανείς</b> ib.''1'', cf. ''OT''474 (lyr.), 848.<br><span class="bld">II</span> [[appear to be]] so and so, c. inf., δμῳάων ἥ τίς τοι ἀρίστη φαίνεται εἶναι Od.15.25, cf. 11.336; οὐ γάρ σφιν ἐφαίνετο κέρδιον εἶναι 14.355; τοῦτό μοι θειότατον φαίνεται γενέσθαι [[Herodotus|Hdt.]]7.137; εὖ σὺ λέγειν φαίνει Ar.''Nu.''403 (anap.), cf. A.''Pr.''319, etc.: freq. with inf. omitted, οὗ καὶ πρόσθεν ἀρίστη φαίνετο βουλή Il.9.94, cf. 2.5; ὅς τις φαίνηται [[ἄριστος]] Od.14.106; [[σμερδαλέος]] αὐτῇσι φάνη 6.137; ἕρμαιον ἂν ἐφάνη Pl.''R.''368d, etc.: but in [[Herodotus|Hdt.]], etc., also c. part., to [[be manifest]]: thus, <b class="b3">ἐμοὶ σὺ πλουτέειν μέγα φαίνεαι</b> you [[appear]] to me to be [[very]] [[rich]], [[Herodotus|Hdt.]]1.32; but <b class="b3">εὔνοος ἐφαίνετο ἐών</b> he was [[manifestly]] [[well-inclined]], Id.7.173, cf. 175, Th.1.2; <b class="b3">οὐκ ἄκαιρα φαίνεται λέγειν</b> he [[appear]]s to be [[speaking]]... A.''Pr.''1036; but <b class="b3">φανέονται λέγοντες οὐδέν</b> it [[will]] be [[manifest]] that they [[talk]] [[nonsense]], [[Herodotus|Hdt.]]3.35; φαίνομαι δύο καθορᾶν εἴδη Pl.''Sph.''235d; but οὐκ ἂν φανεῖμεν πήματ' ἔρξαντες A.''Pers.''786; [[πλαγκτός|πλαγκτὸς]] οὖσ' ἐφαινόμην Id.''Ag.''593, cf. [[Herodotus|Hdt.]]9.89, E.''Andr.''343; ἐφάνησαν πεπονθότες Pl.''Ap.''22c: with part. omitted, <b class="b3">πέφανται ἁρματηλάτας σοφός</b> (''[[sc.]]'' [[ὤν]]) Pi.''P.''5.115, cf. ''N.''6.14; κρατηθεὶς ἡμερώτερος φανεῖ A.''Ag.''1632; <b class="b3">Κᾶρες ἐφάνησαν</b> (''[[sc.]]'' ὄντες) they were [[see]]n to be [[Carians]], Th.1.8; [[τί φαίνομαι]] (''[[sc.]]'' ὤν) <b class="b3"> δῆτ';</b> what do I [[look]] [[like]]? E.''Ba.''925; ὡς ἀγαθοὶ . . ἐφάνησαν Pl.''R.''408a: hence [[φαίνεσθαι]],opp. [[εἶναι]], εἶναι μὲν ὅσπερ εἰμί, φαίνεσθαι δὲ μή E.''Fr.''698 (ap.[[Aristophanes|Ar.]]''[[Acharnians|Ach.]]''441); [[στρατηγός|στρατηγὸς]] [[ἀγαθός|ἀγαθὸς]] μὴ ὢν φαίνεσθαι [[Xenophon|X.]]''[[Memorabilia|Mem.]]''1.7.3; ὀλίγοι καὶ ὄντες καὶ φαινόμενοι Id.''HG''6.5.28.<br><span class="bld">2</span> in Philosophy, [[φαίνομαι]] (abs.) is sometimes used of what [[appear]]s to the senses, φαίνεται δ' οὐδὲν is [[observe]]d, Arist. ''Ph.''204b35, cf. ''Cael.''312b30; φ. κατὰ τὴν αἴσθησιν Id.''GA''716a31: sometimes of what [[is]] [[mentally]] [[manifest]], Id.''EN''1175a29; to [[be evident]], Id.''APr.''24b24: esp. [[appear]] to the [[imagination]] (cf. [[φαντασία]] 2), Pl.''Sph.'' 264b; φ. καὶ μύουσιν ὁράματα Arist.''de An.''428a16; <b class="b3">φ. δέ τι . . οἷον τὰ ἐν τοῖς ὕπνοις</b> ib.a7: distinguished from [[αἰσθάνεσθαι]] and [[δοξάζειν]], ib.b1: especially in part. [[φαινόμενος]], [[φαινομένη]], [[φαινόμενον]]:<br><span class="bld">a</span> [[appearing]] in [[sense]] [[experience]], τὰ [[φαινόμενα]] κατὰ τὴν αἴσθησιν Id.''Cael.''303a22, al.; εἴτε τὰ δοκοῦντα πάντα ἐστὶν ἀληθῆ καὶ τὰ φαινόμενα Id.''Metaph.''1009a8, cf. ''de An.''404a29 (sg.); τὰ [[φαινόμενα]] = [[sense-data]], Id.''PA''639b8, Epicur.''Ep.''1pp.9,10 U., al.: Astron., τὰ [[φαινόμενα]] = [[celestial]] [[phenomena]], title of a [[work]] by [[Eudoxus]], versified by [[Aratus]], Hipparch. 1.1.8, cf. Arist. ''Cael.''293b27; <b class="b3">πρός τινας δόξας αὑτῶν τὰ [[φαινόμενα]] προσέλκοντες</b> ib.293a26: generally, τὸ μὴ ἐκ φαινομένων τὸ βλεπόμενον γεγονέναι ''Ep.Heb.''11.3.<br><span class="bld">b</span> [[mentally]] [[apparent]], opp. <b class="b3">ὄντα τῇ ἀληθείᾳ</b>, Pl.''R.''596e, cf. Arist.''Top.''100b24, ''EN''1113a24; τὰ οὖν ἐμοὶ φαινόμενα οὕτω φαίνεται Pl.''R.''517b; [νοῦς] τῶν φ. θειότατον [[Aristotle|Arist.]]''[[Metaphysics|Metaph.]]''1074b16; [[τὸ φαινόμενον εἰπεῖν]] = to [[express]] one's [[opinion]], Plu.2.158c: hence, [[specious]], [[fallacious]], φαινόμενα [[ἐνθύμημα|ἐνθυμήματα]], opp. [[ὄντα]], Arist.''Rh.''1402a28.<br><span class="bld">c</span> [[τὰ φαινόμενα]] = [[what is to be seen]], [[show]], Lib.''Or.''30.28.<br><span class="bld">3</span> freq. in answers in [[Plato]]'s [[dialogue]], [[φαίνεται]], [[yes]], Prt.332e, ''R.''333c, al.; ὥς γέ μοι φ. ''Prt.''324d, cf. ''R.''383a, al.: <b class="b3">[τοῦτο] φῂς εἶναι;</b> Answ. [[φαίνομαι]] (''[[sc.]]'' [[λέγειν]]) [[Xenophon|X.]]''[[Memorabilia|Mem.]]''4.2.20.<br><span class="bld">b</span> later impers. c. dat. pers. et inf., [[it seems good]], <b class="b3">ἐάν σοι φαίνηται</b> Wilcken ''Chr.''304.11 (iii B.C.), cf. ''PCair.Zen.''44.7,16 (iii B.C.), etc.; ὁπότε αὐτῷ φανείη [[στρατιά|στρατιὰν]] [[ἐξάγειν]] D.H.2.14, cf. 4.85.<br><span class="bld">4</span> joined with [[δοκέω]], εἰ δὴ [[κακός]] τε φ. δοκῶ τέ σοι E.''Hipp.''1071; δοκοῖμεν ἂν . . χείρους [[φαίνεσθαι]] Th.1.122, cf. [[Plato|Pl.]]''[[Phaedrus|Phdr.]]''269d, ''Erx.''399c, [[Xenophon|X.]]''[[Memorabilia|Mem.]]''2.1.22.<br><span class="bld">5</span> [[οὐδαμοῦ φαίνεσθαι]] 'to [[be nowhere]]', metaph. from [[racing]], [[Plato|Pl.]]''[[Phaedo|Phd.]]'' 72c, cf. ''Grg.''456b, D.18.310.<br><span class="bld">III</span> [[τὰ φανθέντα]], v. supr. A. 1.4.

|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1250.png Seite 1250]] fut. φανῶ, aor. ἔφηνα, perf. πέφαγκα, perf. II. intr. πέφηνα, Soph. O. C. 329; ep. auch aor. II. φάνεσκε, der intr. Bdtg hat und deshalb zum pass. ἐφάνην gerechnet wird, denn ἔφανον scheint nicht gebildet zu sein, vgl. Pors. Eur. 1266 Mein. Men. p. 416; pass. πέφασμαι, [[πέφανται]] Il. 2, 122. 16, 207, πεφήσεται 17, 155, int. πεφάνθαι, Plat.; aor. ἐφάνθην, ep. φαάνθη, [[φάανθεν]] = ἐφάνθησαν, Il. 1, 200. 17, 650; aor. II. ἐφάνην, mit der intrans. Bdtg, φάνεν, = ἐφάνησαν, Od. 18, 68, φανήμεναι, = φανῆναι, Il. 9, 240 (vgl. [[φαείνω]], [[φάω]]); – [[ans Lichtbringen]], sichtbar machen, erscheinen lassen; εἰς τὸ φῶς φανεῖ κακὰ (ἡ [[στέγη]]) Soph. O. R. 1229; [[σελήνη]] ἡμέραν φαίνουσα Plat. Epin. 978 d; – [[zeigen]], kund machen, ἡμῖν μὲν τόδ' ἔφηνε [[τέρας]] [[Ζεύς]], Il. 2, 324. 318; σήματα [[φαίνων]] 353, vgl. Od. 3, 173. 15, 168, und öfter, Zeichen erscheinen lassen; εἴ [[τίς]] μοι όδὸν φήνειε νέεσθαι 12, 334, ob mir Einer den Weg zeigte; οἵην ἐπιγουνίδα φαίνει, läßt er sehen, macht er durch Enthüllung sichtbar, enthüllt er, 18, 74; Ελένῃ δὲ θεοὶ [[γόνον]] οὐκέτ' ἔφαινον 4, 12, sie ließen ein Kind ans Licht kommen, geboren werden; [[εἰσόκε]] τοι φήνωσι θεοὶ κυδρὴν παράκοιτιν 15, 26, bis sie dir eine Gemahlinn zuweisen; [[φαίνων]] ὀπώραν Pind. N. 5, 6; φόνον Soph. O. R. 853; ού φανῶ τοὐμὸν [[γένος]] 1059; ἵνα φανεῖς, [[ὁποῖος]] ὢν ἀνὴρ ἐμὸς καλεῖ Trach. 1148; auch med., τὰ τόξα ἔχει καὶ τοῖσιν Ἀργείοισι φήνασθαι θέλει Phil. 932; θησαυρὸν ὃν φαίνει [[θεός]] Eur. El. 565; φανεῖ κακῶν ἔκλυσιν I. T. 899; u. in Prosa: αὐχένα Her. 2, 131; Plat. Theaet. 200 e; τοῖς φήνασι θεοῖς τὰ ὀνείρατα καὶ τὸν πόρον Xen. An. 4, 3,13; vgl. Arr. An. 2, 3; auch τὰ ὅπλα πρὸς τοὺς πολεμίους, Xen. Hell. 4, 5,18; s. auch [[φρουρά]]. – Auch den Ohren vernehmbar machen, ertönen lassen, ἀοιδὴν φαίνειν Od. 8, 499, wie [[σάλπιγξ]] ὑπέρτονον [[γήρυμα]] φαινέτω στρατῷ Aesch. Eum. 541; vgl. Soph. Ant. 1065. – Uebh. [[an den Tag legen]], [[bezeigen]], beweisen, νοήματα, Gedanken an den Tag legen, Il. 18, 295, ἀρετήν, seine Tüchtigkeit beweisen, Od. 8, 237; μή τις ἀεικείας φαινέτω 20, 309, Niemand bezeige sich ungebührlich; so auch βίην Hes. Th. 689; ἔφανας εὐμαχανίαν Pind. I. 3, 20; εὔνοιαν, Wohlwollen bezeigen, Her. 3, 36; ὕβριν 3, 127; [[ὀργάς]] Aesch. Ch. 323. – Dah. klar machen, auseinandersetzen, erklären, λόγον Her. 1, 116. 118; auch λόγων ὁδούς, 1, 75, φανῶ δέ σοι σημεῖα τῶνδε σύντομα Soph. O. R. 710. – Vor Gericht anzeigen, anklagen, zunächst als verbotene Waare angeben, τὰ χοιρίδια [[τοίνυν]] ἐγὼ φανῶ ταδὶ πολέμια καὶ σέ Ar. Ach. 819; [[τίς]] ὁ [[φαίνων]] σ' ἐστίν; 824 ff., φανῶ σε τοῖς πρυτάνεσιν Equ. 300; Xen. Cyr. 1, 2,14; Dem. 58, 6 u. sonst bei den Rednern. – Pass. an den Tag kommen, [[sichtbar werden]], erscheinen, sich zeigen, sehen lassen; μνηστῆρσι φαίνεται Od. 15, 517; κίονες φαίνοντ' ὀφθαλμοῖς ὡςεὶ πυρὸς αἰθομένοιο 19, 39; φαίνεται [[αὐγή]] Il. 2, 456; bes. vom Erscheinen od. Aufgehen der Himmelslichter, ἄστρα φαίνετο 8, 556; Hes. O. 600; bes. vom ersten Erscheinen des Morgenroths in dem oft vorkommenden Verse [[ἦμος]] δ' [[ἠριγένεια]] φάνη [[ῥοδοδάκτυλος]] 'Ηώς, als Eos erschienen war; ἅμα ἠοῖ φαινομένηφιν, mit der erscheinenden Morgenröthe, mit Tagesanbruch, Il. 9, 618 Od. 4, 407. 6, 81 u. sonst; von einem sich erhebenden Winde, [[οὐδέ]] ποτ' οὖροι πνείοντες φαίνοντο 4, 361. Bei Sp. sind φαινόμενα die Erscheinungen am Himmel, die auf- und untergehenden Gestirne, welche sich am äußern Horizonte zeigen, Arat. – Durch Entblößung sichtbar werden, Il. 22, 324 Od. 18, 68; und so πᾶσ' [[ἔντοσθε]] φάνεσκε, [[ὑπένερθε]] δὲ [[γαῖα]] φάνεσκε 12, 241. 242, wie [[γαῖα]] [[μέλαινα]] φάνεσκε 11, 587, u. μετὰ πρώτοισι φάνεσκε, er zeigte sich unter den Ersten, Il. 11, 64; so Tragg. u. in Prosa. – C. inf., zu sein scheinen, πῶς ὔμμιν ἀνὴρ ὅδε φαίνεται εἶναι εἶδός τε μέγεθός τε; Od. 11, 336; δμωάων, ἥτις τοι ἀρίστη φαίνεται εἶναι 15, 25; οὐ γάρ [[σφιν]] ἐφαίνετο κέρδιον εἶναι 14, 355; – c. partic., erscheinen als Einer, welcher –, [[Ἄρης]] ἐφαίνετο ἰὼν εἰς οὐρανόν Il. 5, 867 (wie [[ὅστις]] φαίνηται [[ἄριστος]], wer als der Beste erscheint, O, l. 14, 106, ἥδε δέ οἱ κατὰ θυμὸν ἀρίσ τη φαίνε το [[βουλή]] Il. 2, 5 u. öfter); u. so bei Her. u. den Att. zur Bezeichnung des Einleuchtenden, Offenbaren, Gewissen, φαίνεται ὁ [[νόμος]] ἡμᾶς βλάπ των, es ist offenbar, daß das Gesetz uns gefährdet, während φαίνεται ὁ [[νόμος]] ἡμᾶς βλάψειν heißt es hat den Anschein, scheint, daß das Gesetz uns gefährden werde, Dem. Lpt. 35, vgl. Wolf zu der Stelle p. 259; εὖ ποιεῦντες φαίνεσθε, zeigt euch als Wohlthäter, Her. 9, 89; νῦν τις ὑμέων εὖ ποιήσας φανήτω 6, 9; φανείη ἐών Pind. N. 4, 30; [[πέφανται]] [[σοφός]] P. 5, 107, [[πέφανται]] κυναγέτας N. 6, 13; πρὶν ἂν θεῶν τις [[διάδοχος]] τῶν σῶν πόνων φανῇ Aesch. Prom. 1030, u. öfter; οὐκ ἂν φανεῖμεν πήματ' ἔρξαντες τόσα Pers. 772; Ag. 579; dagegen ἡμῖν μὲν [[Ἑρμῆς]] οὐκ ἄκαιρα φαίνεται λέγειν Prom. 1038, vgl. 217. 317; [[ὅστις]] πέφασμαι φύς τ' ἀφ' ὧν οὐ [[χρῆν]] Soph. O. R. 1184; εἰ φανήσομαι [[τάχα]] κακὸν μέγ' ἐκπράξασα Trach. 663; Ant. 158; φαίνεται ὀρθῶς [[ἐμοί]] Ar. Eccl. 875; τὴν νύκτα φαίνεται πῦρ ἀναδιδοῦσα πολύ Thuc. 3, 88; καὶ νῦν φαίνομαι δύο καθορᾶν εἴδη Plat. Soph. 235 d; τὸν σοφιστὴν ὅ τί [[ποτέ]] ἐστι φαίνει ἀγνοῶν Prot. 313 c; Lach. 186 b u. öfter; ἐὰν μὲν ἐγὼ φαίνωμαι ἀδικῶν, wenn es sich ergiebt, daß ich Unrecht gethan habe, Xen. An. 5, 7,5; u. c. inf., 2, 3,13 Cyr. 2, 2,1. – Dah. es uns oft als bloße Umschreibung von εἶναι erscheint, φαίνομαι [[ψευδής]], ich erscheine als ein Lügner, = [[ψεύδομαι]], Xen. Cyr. 5, 2,4 und sonst. – Λόγος φαινόμενος, eine deutliche Rede; τὸ φαινόμενον, das Einleuchtende, Offenbare, Augenscheinliche, aber auch das was uns scheint oder dünkt, im <span class="ggns">Gegensatz</span> dessen, was ist, οὕτω καὶ νῦν τοῖς ἐκ τοῦ λόγου φαινομένοις προσθέσθαι Dem. 18, 227; ἁπλοῦς [[λόγος]] καὶ φαινόμενος Pol. 17, 1,12, vgl. 17, 14, 5; λέγειν τὸ φαινόμενον 5, 41, 6, u. öfter. – So im Antworten φαίνεται = ja, so ist es, Plat. Prot. 333 e u. öfter. – Οὐδαμοῦ φανῆναι, nirgends erscheinen, d. i. für Nichts geachtet werden, Gorg. 456 c Phaed. 72 b. – Der aor. med. φήνασθαι = sich, oder als das Seinige zeigen, angeben, Soph. Phil. 944. – Eigtl. pass. gezeigt, angezeigt werden, bes. vor Gericht, wozu bei den Att. immer der aor. I. ἐφάνθην gehört, der bei Hom. stets in der Bdtg des aor. II. gebraucht wird, wie Dem. 58, 13. – Absolut, φαίνειν τινί, Jem. leuchten, ihm Licht vortragen, Od. 7, 102. 19, 25; – so vom Monde, von den Sternen u. anderm Lichte, [[scheinen]], [[leuchten]], Plat. Tim. 34 b, Theocr. 2, 11; bes. heißt der Planet Saturn ὁ [[φαίνων]]. – Uebh. = φαίνομαι, Seidl. Eur. El. 1321, φαίνουσί τινες δαίμονες, obgleich Wunderl. obs. crit p. 99 diesen Gebrauch bestreitet. – [Im fut. φανῶ scheint die erste Sylbe zuweilen lang gebraucht zu sein, Ar. Eccl. 300; vgl. Apoll. Dysc. de adv. p. 600, 28 u. L. Dind. Eur. Bacch. 528.]

|ftr='''φαίνω''': -ομαι<br />{phaínō}<br />'''Forms''': m. Redupl. [[παμφαίνω]] und Ptz. -φανόωσα, -φανόωντα (ep. poet. seit Il., παμφανάᾳ· λάμπει H.), Aor. φῆναι (dor. φᾶναι), intr. φανῆναι (alles seit Il.), Fut. φανέω, -ῶ (seit ''T'' 104). -έομαι (seit μ 230), -ήσομαι (Hdt. u.a.), dor. -ησέω (Archim.), πεφήσεται (''P'' 155), Perf. Med. [[πέφασμαι]], 3. sg. [[πέφανται]] (seit Il.), Akt. intr. [[πέφηνα]] (ion. att.), dor. πέφανα (Sophr.), trans. πέφαγκα (jungatt.), Aor. Med. trans. φήνασθαι (ion. att.), intr. u. Pass. φανθῆναι (att.),<br />'''Grammar''': v.<br />'''Meaning''': [[sichtbar machen]], [[ans Licht bringen]], [[zeigen]], [[kundtun]], Med. und Akt. intr. [[sichtbar werden]], [[ans Licht kommen]], [[sich zeigen]], [[erscheinen]].<br />'''Composita''': sehr oft mit Präfix, z.B. ἀπο-, ἐκ-, ἐν-, ἐπι-, κατα-, προ-, ὑπο-,<br />'''Derivative''': An das Verb schließen sich zahlreiche Kompp. und Ableitungen (gedrängte Übersicht): 1a. Als Vorderglied u.a. in φαινομηρίδες (Ibyk.), sg. [[φανόμηρις]] (Poll.) f. ‘die die Schenkel Zeigende(n)’ bzw. [[mit sichtbaren Schenkeln]]; PN, z.B. Φαινέλαος, Φαννόθεμις, Φανότιμος; zu Φαιν-, Φαν(ν)- Arena Riv. di fil. 93, 438 ff. 1b. Als Hinterglied mit Anschluß an die σ-Stämme, z.B. [[τηλεφανής]] [[weit sichtbar]], [[weithin erkennbar]] (poet. seit ω 83); zahllose PN, z.B. Ἀριστοφάνης; sehr oft von den Präfixkompp., z.B. [[ἐμφανής]] ([[ἐμφαίνω]]) [[sichtbar]], [[offenbar]], [[offenkundig]] (ion. att.) mit -εια, -ία, -ίζω, -ισις, -ίσιμος, -ισμός, -ιστής, -ιστικός. 2. Mit ρο-Suffix: [[φανερός]] [[sichtbar]], [[offenbar]], [[deutlich]] (Pi., ion. att.) mit -ερότης (sp.), -όομαι (Hdt.), -όω (sp.), -ωσις. Zu [[φανερός]] im Sinn von [[quidam]] im byzant. Griech. Tabachovitz Eranos 30, 97 ff. 3. Mit ητ-Suffix: Φάνης, -ητος m. N. einer orphischen Gottheit (Orph.). 4. Mit σι- (< τι-) Suffix: a. [[φάσις]] f. [[Anzeige]] (att.), [[das Erscheinen]], [[Erscheinung]] (Ti. Lokr., Arist., hell. u. sp.); sehr oft von den Präfixkompp., z.B. [[πρόφασις]] f. [[scheinbarer Grund]], [[Vorwand]] (Thgn., ion. att.) mit -σίζομαι (Thgn., ion. att.), -σιστικός (LXX,Ph.); [[ἔμφασις]] f. [[Erscheinung]], [[Abbild]], [[Verdeutlichung]], [[Nachdruck]] (Arist., hell. u. sp.) mit -τικός [[ausdrücklich]] (Demetr. ''Eloc''. u.a.). b. [[φάνσις]] f. [[das Erscheinen]] (sehr selten u. sp.); öfter von den Präfixkompp., z.B. [[ἀπόφανσις]] f. [[Erklärung]], [[Ausspruch]] (Arist., hell. u. sp.; neben [[ἀπόφασις]]) mit -τικός (Arist. u.a.), [[ἀνάφανσις]] f. [[Erscheinung]] (sp.), [[ἄμφανσις]] [[Adoption]] (''Leg''. ''Gort''.) mit -τός [[adoptiert]] (ibid.). 5. Mit τυ-Sufffix: [[ἀμφαντύς]] f. ib. (''Leg''. ''Gort''.). 6. Mit (σ)μα-Suffix: [[φάσμα]] n. [[Erscheinung]], [[Vorzeichen]] (ion. poet., Arist. usw.). 7. Verbaladj. auf -τος: a. -φαντος, oft in Kompp., z.B. [[ἄφαντος]] [[unsichtbar]] (ep. poet. seit Il., sp. Prosa), [[νυκτίφαντος]] [[in der Nacht erscheinend]] (A., E.); von den Präfixkompp., z.B. [[πρόφαντος]] [[verkündet]], [[offenbart]] (: [[προφαίνω]]; Pi., Hdt., S. u.a.); sekundär [[φαντός]] als Simplex [[sichtbar]] (Orph.). Auch b. -φατος in [[ἀπαρέμφατος]] (: [[παρεμφαίνω]]) ''[[sc.]]'' [[ἔγκλισις]], eig. "nichts nebenher anzeigend", als gramm. Term. = lat. ''infinitivus'' (''modus''; D. H. u.a.; Gegensatz [[παρεμφατικός]]), auch ἀν-, [[κακέμφατος]] usw. (sp.), wozu noch [[πρό]]-, [[ὑπέρφατος]] (Pi.; s. v. d. Mühll Mus.Helv. 11,53ff. m. weiterer Diskussion). 8. -[[φάντης]] m. in Univerbierungen, z.B. [[ἱεροφάντης]] ([[ἱρο-]]) "der heilige Gebräuche erklärt", [[ Oberpriester]] (ion. att.) mit -[[τις]], -τέω, -τία, -τικός. 9. -φα(ν) τικός zu den Präfixkompp., z.B. ἐμφα(ν)τικός [[ausdrucksvoll]], [[anschaulich]] (hell. u. sp.). 10. [[φάντωρ]] m. [[Zurschausteller]] (att. Epigr. II^p), [[ἐκφάντωρ]], -τορία, -τορικός (sp.); auch in Univerbierungen, z.B. [[ἱεροφάντωρ]] (Suid.) mit -φάντρια f. (röm. Inschr. IV^p). 11. An die τ-Ableitungen schließt sich das denominative φαντάζομαι, vereinzelt m. ἐκ-, ἐν-, κατα- u.a., [[sichtbar werden]], [[erscheinen]] (ion. att.), -άζω [[sichtbar machen]], [[vorstellen]] (sp.); davon [[φάντασμα]] n. [[Erscheinung]] (Trag., Pl. usw.), -[[μάτιον]] (Plu.), -μός ib. (Epikur.), -ις (ἐμ-) f. [[Anblick]], [[Erscheinung]] (Pl. u. a.), -ία f. [[Anblick]], [[Vorstellung]], [[Phantasie]] (Pl., Arist. usw.) mit -ιώδης, -ιάζομαι, -ιόομαι, -ιόω, -ιαστικός; -τός (Arist. u.a.), -τικός (Pl., Arist. usw.) [[zum Vorstellen befähigt]], [[Vorstellungen bildend]]. 12. Adverbia: -φαδόν in [[ἀμφαδόν]] [[öffentlich]], [[offenkundig]] (Hom.) mit Adj. -[[δός]] (τ 391, A. R.), -διος (ζ 288), Adv. -δίην (Η 196, Thgn. u.a.); -[[φανδόν]] in (ἐξ-)[[ἀναφανδόν]] ib. (Hom.); δια-, [[ἀμφάδην]], dor. -δαν ib. (Archil., Sol., Alkm.), [[ἐκφάνδην]] ib. (Philostr.); [[ἀναφανδά]] (Od., A. R.). Dazu vom Präsensstamm das Spieladv. [[φαινίνδα]] παίζειν [[Ball spielen]] (Antiph. Kom. u.a.). — Zu [[φανή]] f. [[Fackel]] s. [[φανός]] (s.v. [[φάος]]).<br />'''Etymology''': Die obigen Formen gehen fast alle von einem Verbalstamm φαν- aus, wozu das Jotpräsens [[φαίνω]]. Ausnah.men bilden nur das langvokalige (hochstufige) ἅπ. λεγ. πεφήσεται und die kurzvokaligen (tiefstufigen) [[φάσις]], -φατος mit -[[φατικός]] und [[φάσμα]]. Letzteres ist aber zu [[φαίνω]] gebildet wie [[ὕφασμα]] zu [[ὑφαίνω]] u.a.m. (Schwyzer 524). Zu [[φάσις]], -φατος: [[φαίνω]] stimmen formal [[βάσις]], -βατος: [[βαίνω]]; analogische Neubildung ist demnach nicht ausgeschlossen. Ebenfalls könnte πεφήσεται einen Rückhalt haben in βήσεται. (Auf die H.-Glossen [[πέφη]]· ἐφάνη ἢ πεφύκασι und φάντα· λάμποντα ist nicht viel zu geben.) Fürs Griech. ließe sich also zur Not mit einem einheitlichen Verbalstamm φαν- auskommen. — Aus arm. ''ba''-''nam'' mit dem nasallosen Aor. ''ba''-''c̣i'' [[öffnen]], [[enthüllen]] ergibt sich aber ein altes Nasalpräsens; mithin läßt sich auch in φαν- ein urspr. Nasalpräsens erkennen, das für fast alle übrigen Formen maß-gebend wurde. Nur für [[φάσις]], -φατος und namentlich für πεφήσεται kommt nasalloser Ursprung in Betracht. Ein primäres Verb liegt vor in aind. ''bhā́''-''ti'' ‘leuchten, scheinen, wozu mehrere Nomina, z.B. ''bhā''-''nú''-, aw. ''bā''-''nu''- m. [[Pracht]]; ein nominales ''n''-Sufflx noch in air. ''bān'' [[weiß]], toch. A ''pañi'', B ''peñiyo'' m. [[Pracht]], ebenso im germ. Denominativum ags. ''bōnian'', nd. ''bohnen'' [[polieren]], [[bohnern]]. Dazu noch illyr. PN ''Acra''-''banis'', -''banus'' u. a. (: Ἀριστοφάνης; Krahe Die Spr. d. Illyrier I 51 m. Lit.). Zum Präsens [[φαίνω]] stimmt außerdem formal alb. geg. ''bâj'', tosk. ''bënj'' Aachen, tun’. — Weitere Formen m. Lit. bei WP. 2, 122, Pok. 104, Mayrhofer s. ''bhā́ti''; fürs Griech. bes. Schwyzer 647, 694 m. A. 4, 783 m. A. 4; dazu für Hom. Chantraine Gramm. hom. 1, 360, 375, 448. — Vgl. [[φάος]], auch [[φημί]].<br />'''Page''' 2,982-984