μεταβολή: Difference between revisions

m
Text replacement - "Arist.''Pol.''" to "Arist.''Pol.''"
m (Text replacement - "v.l. " to "v.l. ")
m (Text replacement - "Arist.''Pol.''" to "Arist.''Pol.''")
 
(26 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=metavoli
|Transliteration C=metavoli
|Beta Code=metabolh/
|Beta Code=metabolh/
|Definition=ἡ, <span class="sense"><span class="bld">A</span> [[change]], [[changing]], μεταβολαὶ ἱστίων <span class="bibl">Pi.<span class="title">P.</span>4.292</span>; ἱματίων μεταβολαί <span class="bibl">X.<span class="title">Lac.</span>2.1</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> [[exchange]], [[barter]], <b class="b3">ἐπὶ μεταβολῇ</b> with a view to [[traffic]], <span class="bibl">Th.6.31</span>: metaph., οὔ τιν' ἀπαλλαγὴν τῶν κακῶν ἀλλὰ μ. μειζόνων <span class="bibl">Epicur.<span class="title">Fr.</span>479</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> [[turnover]] in business, <span class="bibl"><span class="title">PSI</span>5.495.20</span> (iii B. C.). </span><span class="sense"><span class="bld">4</span> [[payment by transfer in an account]], PLond.3.1129b7 (ii A. D.). </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> (from Med.) [[transition]], [[change]], <b class="b3">ἀρχὰ κινήσιος καὶ μεταβολᾶς</b> [Philol.] <span class="bibl">21</span>, cf. <span class="bibl">Chrysipp.Stoic.2.160</span>; μετάστασις καὶ μ. <span class="bibl">D.2.13</span>; ἐκ μεταβολῆς <span class="bibl">Men.712</span>, <span class="bibl">Plb.1.61.7</span>, <span class="bibl">D.S.13.24</span>; πάλιν ἐκ μ. <span class="bibl">Aeschin. 2.9</span>: freq. in plural, [[changes]], [[vicissitudes]], τῶν ὡρέων <span class="bibl">Hdt.2.77</span>, cf. <span class="bibl">Arist.<span class="title">HA</span>596b23</span>; τῆς τύχης <span class="bibl">E.<span class="title">Fr.</span>554</span>; αἱ μ. κάτω τε καὶ ἄνω γιγνόμεναι <span class="bibl">Pl.<span class="title">Phlb.</span>43b</span>, cf. <span class="bibl">Antipho 2.4.9</span>; αἱ πλεῖσται μ. μάλιστα τέρπουσιν <span class="bibl">Hp.<span class="title">Vict.</span>1.18</span>; ἦμαρ &lt;ἕν&gt; τοι μ. πολλὰς ἔχει <span class="bibl">E.<span class="title">Fr.</span>549</span>; τῆς γῆς ἡ ἀρίστη αἰεὶ τὰς μ. τῶν οἰκητόρων εἶχεν <span class="bibl">Th.1.2</span>: c. gen. objecti, [[change from]] a thing, μεταβολὰ κακῶν <span class="bibl">E.<span class="title">HF</span>735</span>; rarely, [[change to]]... ἀπραγμοσύνης μ. <span class="bibl">Th.6.18</span>: more freq. with Preps., μ. ἐκ φιλοτίμου εἰς φιλοχρήματον <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>553d</span>; <b class="b3">ἐκ προστάτου ἐπὶ τύραννον</b> ib.<span class="bibl">565d</span>; ἐκ τοῦ εἶναι ἐπὶ τὸ μὴ εἶναι <span class="bibl">Id.<span class="title">Prm.</span>162c</span>; ἡ ἐπὶ τὸ χεῖρον μ. <span class="bibl">Diph.104</span>; <b class="b3">ἡ ἐναντία μ</b>. [[change to]] the contrary, <span class="bibl">Th.2.43</span>; <b class="b3">ἅμα τῇ μ. τῇ ἐς Ἕλληνας</b> their [[going over]] to the Greeks, <span class="bibl">Hdt.1.57</span>; ἡ πρὸς Ῥωμαίους μ. <span class="bibl">Plb.9.26.2</span>; μ. μεταβάλλειν <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>404a</span>, <span class="bibl">Arist.<span class="title">Po.</span>1449a14</span>: [[proverb|prov.]], μ. πάντων γλυκύ <span class="bibl">E.<span class="title">Or.</span>234</span>, cf. <span class="bibl">Arist.<span class="title">Rh.</span>1371a28</span>, <span class="bibl">Antiph.207.5</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> [[eclipse]], <span class="bibl">Hdt.1.74</span>; but <b class="b3">μ. ἄστρων καὶ ἡλίου</b> [[reversal]] of motion, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Plt.</span>271c</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> <b class="b3">αἱ μ. τῶν πολιτειῶν</b> [[changes]] of government, <span class="bibl">Arist.<span class="title">Pol.</span>1292b18</span>; [[πολιτῶν]] ([[varia lectio|v.l.]] -ειῶν) <span class="bibl">Th.6.17</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">4</span> [[migration]], [τὰ ζῷα] ποιούμενα τὰς μ. <span class="bibl">Arist. <span class="title">HA</span>597a3</span>: euphemism for [[death]], <span class="bibl">Philostr.<span class="title">VA</span>8.31</span>, <span class="title">Corp.Herm.</span>11.15,12.6. </span><span class="sense"><span class="bld">5</span> as Military term, [[wheeling about]], being a double κλίσις, ἡ εἰς τοὔπισθεν μ. <span class="bibl">Plb.18.30.4</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">6</span> of literary style, [[variety]], Caecil.Calact. ap. Quint.9.3.38; μ. καὶ ποικίλον <span class="bibl">D.H.<span class="title">Pomp.</span>3</span>: pl., Longin.5, 23.1. </span><span class="sense"><span class="bld">7</span> in Music, [[modulation]], e.g. of [[τόνος]] or [[γένος]], <span class="bibl">Aristox.<span class="title">Harm.</span>p.38</span> M., <span class="bibl">Cleonid.<span class="title">Harm.</span>13</span>, <span class="bibl">Bacch.<span class="title">Harm.</span>50</span>, Aristid. Quint.1.11, <span class="bibl">Ptol.<span class="title">Harm.</span>2.6</span>.</span>
|Definition=ἡ,<br><span class="bld">A</span> [[change]], [[changing]], μεταβολαὶ ἱστίων Pi.''P.''4.292; ἱματίων μεταβολαί X.''Lac.''2.1.<br><span class="bld">2</span> [[exchange]], [[barter]], <b class="b3">ἐπὶ μεταβολῇ</b> with a view to [[traffic]], Th.6.31: metaph., οὔ τιν' ἀπαλλαγὴν τῶν κακῶν ἀλλὰ μ. μειζόνων Epicur.''Fr.''479.<br><span class="bld">3</span> [[turnover]] in [[business]], ''PSI''5.495.20 (iii B. C.).<br><span class="bld">4</span> [[payment by transfer in an account]], PLond.3.1129b7 (ii A. D.).<br><span class="bld">II</span> (from Med.) [[transition]], [[change]], <b class="b3">ἀρχὰ κινήσιος καὶ μεταβολᾶς</b> [Philol.] 21, cf. Chrysipp.Stoic.2.160; [[μετάστασις]] καὶ μεταβολή D.2.13; ἐκ μεταβολῆς Men.712, Plb.1.61.7, [[Diodorus Siculus|D.S.]]13.24; πάλιν ἐκ μ. Aeschin. 2.9: freq. in plural, [[change]]s, [[vicissitude]]s, τῶν ὡρέων [[Herodotus|Hdt.]]2.77, cf. [[Aristotle|Arist.]]''[[Historia Animalium|HA]]''596b23; τῆς τύχης E.''Fr.''554; αἱ μεταβολαὶ κάτω τε καὶ ἄνω γιγνόμεναι [[Plato|Pl.]]''[[Philebus|Phlb.]]'' 43b, cf. Antipho 2.4.9; αἱ πλεῖσται μεταβολαὶ μάλιστα τέρπουσιν Hp.''Vict.''1.18; ἦμαρ τοι μ. πολλὰς ἔχει E.''Fr.''549; τῆς γῆς ἡ ἀρίστη αἰεὶ τὰς μ. τῶν οἰκητόρων εἶχεν Th.1.2: c. gen. objecti, [[change from]] a thing, μεταβολὰ κακῶν E.''HF''735; rarely, [[change]] to... [[ἀπραγμοσύνη]]ς μ. Th.6.18: more freq. with Preps., μ. ἐκ φιλοτίμου εἰς φιλοχρήματον [[Plato|Pl.]]''[[Republic|R.]]'' 553d; <b class="b3">ἐκ προστάτου ἐπὶ τύραννον</b> ib.565d; ἐκ τοῦ εἶναι ἐπὶ τὸ μὴ εἶναι Id.''Prm.''162c; ἡ ἐπὶ τὸ χεῖρον μ. Diph.104; [[ἡ ἐναντία μεταβολή]] = [[change to the contrary]], Th.2.43; <b class="b3">ἅμα τῇ μ. τῇ ἐς Ἕλληνας</b> their [[going over]] to the Greeks, [[Herodotus|Hdt.]]1.57; ἡ πρὸς Ῥωμαίους μ. Plb.9.26.2; μεταβολὴ μεταβάλλειν [[Plato|Pl.]]''[[Republic|R.]]'' 404a, Arist.''Po.''1449a14: [[proverb|prov.]], [[μεταβολὴ πάντων γλυκύ]] = [[change is always pleasant]] [[Euripides|E.]]''[[Orestes|Or.]]''234, cf. Arist.''Rh.''1371a28, Antiph.207.5.<br><span class="bld">2</span> [[eclipse]], [[Herodotus|Hdt.]]1.74; but <b class="b3">μεταβολὴ ἄστρων καὶ ἡλίου</b> [[reversal]] of [[motion]], [[Plato|Pl.]]''[[Politicus|Plt.]]'' 271c.<br><span class="bld">3</span> <b class="b3">αἱ μεταβολαὶ τῶν πολιτειῶν</b> [[change]]s of [[government]], [[Aristotle|Arist.]]''[[Politica|Pol.]]''1292b18; πολιτῶν ([[varia lectio|v.l.]] πολιτειῶν) Th.6.17.<br><span class="bld">4</span> [[migration]], [τὰ ζῷα] ποιούμενα τὰς μεταβολάς [[Aristotle|Arist.]]''[[Historia Animalium|HA]]''597a3: euphemism for [[death]], Philostr.''VA''8.31, ''Corp.Herm.''11.15,12.6.<br><span class="bld">5</span> as Military term, [[wheeling about]], being a double κλίσις, ἡ εἰς τοὔπισθεν μεταβολή Plb.18.30.4.<br><span class="bld">6</span> of literary style, [[variety]], Caecil.Calact. ap. Quint.9.3.38; μ. καὶ ποικίλον D.H.''Pomp.''3: pl., Longin.5, 23.1.<br><span class="bld">7</span> in Music, [[modulation]], e.g. of [[τόνος]] or [[γένος]], Aristox.''Harm.''p.38 M., Cleonid.''Harm.''13, Bacch.''Harm.''50, Aristid. Quint.1.11, Ptol.''Harm.''2.6.
}}
}}
{{pape
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0145.png Seite 145]] ἡ, das Umwerfen, Umsetzen, die Veränderung; μεταβολαὶ ἱστίων, wenn der Wind sich ändert, Pind. P. 4, 292; κακῶν, Eur. Herc. Fur. 734; [[λίαν]] διδοῦσα μεταβολάς I. T. 722, öfter; αἱ μεταβολαὶ τῶν ὡρέων, bes. plötzlicher Witterungswechsel, Her. 2, 77; ἡ μεταβολὴ ἡ ἐς Ἕλληνας, 1, 57, bezieht sich auf die Veränderung der Volksnamen in den der Hellenen; κακοῦ εἰς ἀγαθόν Plat. Ax. 366 b, öfter; ἐκ φιλοτίμου εἰς φιλοχρήματον Rep. VIII, 553 d; ἐκ προστάτου ἐπὶ τύραννον 565 d, öfter, s. auch [[μεταβάλλω]]. Oft bei den Oratt.; μεταβολὴ πολλή μοι ἐγένετο, Is. 1, 1; καὶ [[μετάστασις]], Dem. 2, 13; Sp., ἡ περὶ τὸν βίον μετ., Plut. Them. 3; ἡ πρὸς τὸ βέλτιον μετ., Luc. V. H. 1, 30, wie εἰς [[τοὐναντίον]], Pol. 6, 3, 1; ἐπὶ τὸ χεῖρον, 18, 6, 6; auch ἡ πρὸς τοὺς Ῥωμαίους μετ., der Abfall zu den Römern, 9, 26, 2 u. öfter; Pol. braucht es auch oft von tactischen Bewegungen und Schwenkungen, 11, 18. 1, 50. 51; ἐκ μεταβολῆς, umgekehrt, 1, 61, 7; D. Sic. 13, 24. – Veränderlichkeit, im plur., Xen. Hell. 2, 3, 33.
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0145.png Seite 145]] ἡ, das [[Umwerfen]], [[Umsetzen]], die [[Veränderung]]; μεταβολαὶ ἱστίων, wenn der Wind sich ändert, Pind. P. 4, 292; κακῶν, Eur. Herc. Fur. 734; [[λίαν]] διδοῦσα μεταβολάς I. T. 722, öfter; αἱ μεταβολαὶ τῶν ὡρέων, bes. [[plötzlich]]er Witterungswechsel, Her. 2, 77; ἡ μεταβολὴ ἡ ἐς Ἕλληνας, 1, 57, bezieht sich auf die Veränderung der Volksnamen in den der Hellenen; κακοῦ εἰς ἀγαθόν Plat. Ax. 366 b, öfter; ἐκ φιλοτίμου εἰς φιλοχρήματον Rep. VIII, 553 d; ἐκ προστάτου ἐπὶ τύραννον 565 d, öfter, s. auch [[μεταβάλλω]]. Oft bei den Oratt.; μεταβολὴ πολλή μοι ἐγένετο, Is. 1, 1; καὶ [[μετάστασις]], Dem. 2, 13; Sp., ἡ περὶ τὸν βίον μετ., Plut. Them. 3; ἡ πρὸς τὸ βέλτιον μετ., Luc. V. H. 1, 30, wie εἰς [[τοὐναντίον]], Pol. 6, 3, 1; ἐπὶ τὸ χεῖρον, 18, 6, 6; auch ἡ πρὸς τοὺς Ῥωμαίους μετ., der Abfall zu den Römern, 9, 26, 2 u. öfter; Pol. braucht es auch oft von tactischen Bewegungen und Schwenkungen, 11, 18. 1, 50. 51; ἐκ μεταβολῆς, umgekehrt, 1, 61, 7; D. Sic. 13, 24. – [[Veränderlichkeit]], im plur., Xen. Hell. 2, 3, 33.
}}
{{bailly
|btext=ῆς (ἡ) :<br /><b>I. 1</b> [[changement]] : ἱματίων XÉN de vêtements;<br /><b>2</b> [[échange]], [[trafic]];<br /><b>II. 1</b> [[action de changer de parti]], [[défection]];<br /><b>2</b> [[action de changer]], [[de se transformer]], [[changement]] ; <i>en mauv. part</i> [[inconstance]], [[mobilité]].<br />'''Étymologie:''' [[μεταβάλλω]].
}}
{{elru
|elrutext='''μεταβολή:''' ἡ<br /><b class="num">1</b> [[поворачивание]], [[поворот]] (ἱστίων Pind.; ἡ πρὸς τὸ [[βέλτιον]] μ. Luc.): ἐκ μεταβολῆς Polyb. наоборот, напротив;<br /><b class="num">2</b> [[смена]], [[перемена]] (ἱματίων Xen.; τῶν [[ὡρέων]] Her.);<br /><b class="num">3</b> [[изменение]], [[превращение]] (ἐκ προστάτου ἐπὶ τύραννον, ἐκ φιλοτίμου εἰς [[φιλοχρήματον]] Plat.): ἀπραγμοσύνης μ. Thuc. обращение к бездеятельности, утрата активности;<br /><b class="num">4</b> [[переход]] (ἐς Ἓλληνας Her.; πρὸς Ῥωμαίους Polyb.): ἐκ τοῦ εἶναι ἐπὶ τὸ μὴ εἶναι μ. Plat. переход из бытия в небытие; ἡ [[ἐναντία]] μ. Thuc. переход в нечто противоположное, т. е. коренные изменения;<br /><b class="num">5</b> [[прекращение]], [[конец]]: μ. κακῶν Eur. конец злодействам; μ. τῆς ἡμέρης Her. и μ. ἡλίου Plat. затмение солнца; τῶν πολιτειῶν αἱ μεταβολαὶ καὶ ἐπιδοχαί Thuc. государственные перевороты;<br /><b class="num">6</b> [[перемещение]], [[переселение]], [[странствование]] (ἐκ τῶν ἐσχάτων τόπων Arst.);<br /><b class="num">7</b> pl. [[изменчивость]], [[непостоянство]] (τινος Xen.);<br /><b class="num">8</b> [[меновая торговля]], [[товарообмен]] (ἐπὶ μεταβολῇ [[πλεῖν]] Thuc.).
}}
}}
{{ls
{{ls
|lstext='''μεταβολή''': ἡ, τὸ μεταβάλλειν, [[ἀλλαγή]], ἱστίων Πινδ. Π. 4. 520· μεταβολαὶ ἱματίων Ξεν. Λακ. 2, 1. 2) [[ἀνταλλαγή]], [[ἐμπόριον]], [[πλεῖν]] ἐπὶ μεταβολῇ Θουκ. 6. 31. ΙΙ. (ἐκ τοῦ μέσ.) ὡς καὶ νῦν, [[μετάβασις]] ἐκ μιᾶς καταστάσεως εἰς [[ἄλλην]], [[μετατροπή]], τῶν ὡρέων Ἡρόδ. 2. 77· τῆς τύχης Εὐρ. Ἀποσπ. 558· αἱ μ. [[κάτω]] τε καὶ ἄνω γιγνόμεναι Πλάτ. Φίληβ. 43Β, κτλ.· [[ὡσαύτως]] μετὰ γεν. ἀντικειμ., μεταλλαγὴ ἔκ τινος πράγματος, μ. κακῶν Εὐρ. Ἡρ. Μαιν. 735· σπανίως μεταλλαγὴ εἴς τι [[πρᾶγμα]], μ. ἀπραγμοσύνης Θουκ. 6. 18· ἀλλὰ τοῦτο [[καθόλου]] ἐκφέρεται διὰ προθέσεως, μ. ἐκ φιλοτίμου εἰς φιλοχρήματον Πλάτ. Πολ. 553D· ἐκ προστάτου ἐπὶ τύραννον [[αὐτόθι]] 565D, πρβλ. Εὐρ. Ὀρ. 735· ἐκ τοῦ [[εἶναι]] ἐπὶ τοῦ μὴ [[εἶναι]] Πλάτ. Παρμ. 162C· ἐπὶ τὸ [[χεῖρον]] μ. Δίφιλ. ἐν Ἀδήλ. 23· [[οὕτως]], ἡ ἐναντία μ., ἡ εἰς τὸ [[ἐναντίον]], Θουκ. 2. 43· ἅμα τῇ μ. ἐς Ἕλληνας, εὐθὺς ὡς προσεχώρησαν εἰς τοὺς Ἕλληνας, Ἡρόδ. 1. 57· ἡ πρὸς Ῥωμαίους μ. Πολύβ. 9. 26, 2· ― μεταβολὰς ἔχειν, ἐπιδέχεσθαι μεταβολάς, Εὐρ. Ἀποσπ. 553, Θουκ. 1. 2· μ. μεταβάλλειν Πλάτ. Πολ. 404Α, Ἀριστ. Ποιητ. 4, 15· ― παροιμ., μ. πάντων γλυκὺ ὁ αὐτ. ἐν Ρητ. 1. 11, 20, πρβλ. Ἀντιφάν. ἐν «Τραυματίᾳ» 1, Κωμ. Ἀνώνυμ. 327. 2) μ. τῆς ἡμέρης, [[ἔκλειψις]], Ἡρόδ. 1. 74· οὕτω, μ. ἡλίου Πλάτ. Πολιτικ. 271C. 3) μ. πολιτείας, μεταβολὴ πολιτεύματος, [[ἀνατροπή]], [[ἐπανάστασις]], Θουκ. 6. 17· [[οὕτως]] ἀπολ., Ἀντιφῶν 120. 12. 4) [[μετοίκησις]], Ἀριστ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 8. 12, 2. 5) ὡς στρατιωτικὸς ὅρος ἡ μεταστροφὴ τοῦ μετώπου εἰς τὸ ἀντίθετον, οὖσα [[διπλῆ]] [[κλίσις]], Πολύβ. 18. 13, 4· ἀκολούθως μεταφορ. ἐπὶ ῥήτορος, Αἰσχίν. 29. 18· καὶ [[καθόλου]], τὸ [[ἀνάπαλιν]], Πολύβ. 18. 61, 7· ἐκ μεταβολῆς ὁ αὐτ. 1. 36, 8· [[ἐντεῦθεν]] ὡς ἐπίρρ., τἀνάπαλιν, [[αὐτόθι]] 61, 7, Διόδ. 13. 24). 6) [[μετάφρασις]], ἡ εἰς τὴν Ἑλλάδα γλῶσσαν μεταβολὴ Εὐσέβ. ΙΙΙ, 585D. 7) = [[μετάνοια]], Ὠριγέν. Ι, 988C.
|lstext='''μεταβολή''': ἡ, τὸ μεταβάλλειν, [[ἀλλαγή]], ἱστίων Πινδ. Π. 4. 520· μεταβολαὶ ἱματίων Ξεν. Λακ. 2, 1. 2) [[ἀνταλλαγή]], [[ἐμπόριον]], [[πλεῖν]] ἐπὶ μεταβολῇ Θουκ. 6. 31. ΙΙ. (ἐκ τοῦ μέσ.) ὡς καὶ νῦν, [[μετάβασις]] ἐκ μιᾶς καταστάσεως εἰς [[ἄλλην]], [[μετατροπή]], τῶν ὡρέων Ἡρόδ. 2. 77· τῆς τύχης Εὐρ. Ἀποσπ. 558· αἱ μ. [[κάτω]] τε καὶ ἄνω γιγνόμεναι Πλάτ. Φίληβ. 43Β, κτλ.· [[ὡσαύτως]] μετὰ γεν. ἀντικειμ., μεταλλαγὴ ἔκ τινος πράγματος, μ. κακῶν Εὐρ. Ἡρ. Μαιν. 735· σπανίως μεταλλαγὴ εἴς τι [[πρᾶγμα]], μ. ἀπραγμοσύνης Θουκ. 6. 18· ἀλλὰ τοῦτο [[καθόλου]] ἐκφέρεται διὰ προθέσεως, μ. ἐκ φιλοτίμου εἰς φιλοχρήματον Πλάτ. Πολ. 553D· ἐκ προστάτου ἐπὶ τύραννον [[αὐτόθι]] 565D, πρβλ. Εὐρ. Ὀρ. 735· ἐκ τοῦ [[εἶναι]] ἐπὶ τοῦ μὴ [[εἶναι]] Πλάτ. Παρμ. 162C· ἐπὶ τὸ [[χεῖρον]] μ. Δίφιλ. ἐν Ἀδήλ. 23· [[οὕτως]], ἡ ἐναντία μ., ἡ εἰς τὸ [[ἐναντίον]], Θουκ. 2. 43· ἅμα τῇ μ. ἐς Ἕλληνας, εὐθὺς ὡς προσεχώρησαν εἰς τοὺς Ἕλληνας, Ἡρόδ. 1. 57· ἡ πρὸς Ῥωμαίους μ. Πολύβ. 9. 26, 2· ― μεταβολὰς ἔχειν, ἐπιδέχεσθαι μεταβολάς, Εὐρ. Ἀποσπ. 553, Θουκ. 1. 2· μ. μεταβάλλειν Πλάτ. Πολ. 404Α, Ἀριστ. Ποιητ. 4, 15· ― παροιμ., μεταβολὴ πάντων γλυκὺ ὁ αὐτ. ἐν Ρητ. 1. 11, 20, πρβλ. Ἀντιφάν. ἐν «Τραυματίᾳ» 1, Κωμ. Ἀνώνυμ. 327. 2) μ. τῆς ἡμέρης, [[ἔκλειψις]], Ἡρόδ. 1. 74· οὕτω, μ. ἡλίου Πλάτ. Πολιτικ. 271C. 3) μ. πολιτείας, μεταβολὴ πολιτεύματος, [[ἀνατροπή]], [[ἐπανάστασις]], Θουκ. 6. 17· [[οὕτως]] ἀπολ., Ἀντιφῶν 120. 12. 4) [[μετοίκησις]], Ἀριστ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 8. 12, 2. 5) ὡς στρατιωτικὸς ὅρος ἡ μεταστροφὴ τοῦ μετώπου εἰς τὸ ἀντίθετον, οὖσα [[διπλῆ]] [[κλίσις]], Πολύβ. 18. 13, 4· ἀκολούθως μεταφορ. ἐπὶ ῥήτορος, Αἰσχίν. 29. 18· καὶ [[καθόλου]], τὸ [[ἀνάπαλιν]], Πολύβ. 18. 61, 7· ἐκ μεταβολῆς ὁ αὐτ. 1. 36, 8· [[ἐντεῦθεν]] ὡς ἐπίρρ., τἀνάπαλιν, [[αὐτόθι]] 61, 7, Διόδ. 13. 24). 6) [[μετάφρασις]], ἡ εἰς τὴν Ἑλλάδα γλῶσσαν μεταβολὴ Εὐσέβ. ΙΙΙ, 585D. 7) = [[μετάνοια]], Ὠριγέν. Ι, 988C.
}}
{{bailly
|btext=ῆς (ἡ) :<br /><b>I. 1</b> changement : ἱματίων XÉN de vêtements;<br /><b>2</b> échange, trafic;<br /><b>II. 1</b> action de changer de parti, défection;<br /><b>2</b> action de changer, de se transformer, changement ; <i>en mauv. part</i> inconstance, mobilité.<br />'''Étymologie:''' [[μεταβάλλω]].
}}
}}
{{grml
{{grml
|mltxt=η (ΑM [[μεταβολή]], Α δωρ. τ. μεταβολά) [[μεταβάλλω]]<br /><b>1.</b> η [[μετάβαση]] από τη μια [[κατάσταση]] στην [[άλλη]], [[μετατροπή]], [[αλλαγή]] (α. «[[μεταβολή]] της θερμοκρασίας» β. «αἱ μεταβολαὶ [[κάτω]] τε καὶ ἄνω γιγνόμεναι», <b>Πλάτ.</b>)<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> [[γυμναστική]] ή στρατιωτική [[κίνηση]] [[κατά]] την οποία ο γυμναζόμενος ή ο [[στρατιώτης]] αλλάζει [[μέτωπο]] με ημιπεριφερειακή [[στροφή]] [[γύρω]] από τον εαυτό του<br /><b>2.</b> το σχετικό [[παράγγελμα]] για την [[εκτέλεση]] αυτής της κίνησης<br /><b>3.</b> <b>φρ.</b> «[[μεταβολή]] [[διαρκής]]»<br /><b>βιολ.</b> κληρονομική [[αλλαγή]] που προκαλείται από το [[περιβάλλον]] σε ορισμένους μικροοργανισμούς και που μπορεί να διατηρηθεί επί αρκετές γενεές [[αλλά]] υπό ορισμένες συνθήκες εξαφανίζεται<br /><b>μσν.</b><br /><b>1.</b> [[μεταμφίεση]], [[ηθοποιία]]<br /><b>2.</b> [[απόλαυση]], [[διασκέδαση]]<br /><b>μσν.-αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[μετάφραση]], [[εξήγηση]]<br /><b>2.</b> [[μετάνοια]]<br /><b>3.</b> <b>μουσ.</b> [[μετατροπία]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[τροποποίηση]] («ἱματίων μεταβολαί» <b>Ξεν.</b>)<br /><b>2.</b> [[ανταλλαγή]] εμπορευμάτων, [[εμπόριο]], [[συναλλαγή]]<br /><b>3.</b> [[υποκατάσταση]] αγαθού ή κακού με [[άλλο]]<br /><b>4.</b> (κατ' ευφημισμόν) ο [[θάνατος]]<br /><b>5.</b> [[μετοίκηση]] («τὰ μὲν ζώα καὶ ἐκ τῶν [[ἐγγὺς]] τόπων ποιούμενα τὰς μεταβολάς», <b>Αριστοτ.</b>)<br /><b>6.</b> (ως στρατ. όρος) [[μεταστροφή]] του μετώπου στο αντίθετο<br /><b>7.</b> <b>(ρητ.)</b> η [[ποικιλία]] του λόγου για [[αποφυγή]] της μονοτονίας<br /><b>8.</b> <b>αστρον.</b> α) [[έκλειψη]]<br />β) [[μετατροπή]] [[κατά]] την [[κίνηση]] τών ουράνιων σωμάτων<br /><b>9.</b> <b>φρ.</b> α) «μεταβολὰς ἔχω» — [[επιδέχομαι]] μετατροπές<br />β) «[[μεταβολή]] πολιτείας» — [[αλλαγή]] του πολιτεύματος, [[ανατροπή]] του καθεστώτος, [[επανάσταση]]·γ) «ἐκ μεταβολῆς» — αντιστρόφως<br /><b>10.</b> [[αποστασία]] («ἡ πρὸς Ρωμαίους [[μεταβολή]]», <b>Πολ.</b>).
|mltxt=η (ΑM [[μεταβολή]], Α δωρ. τ. μεταβολά) [[μεταβάλλω]]<br /><b>1.</b> η [[μετάβαση]] από τη μια [[κατάσταση]] στην [[άλλη]], [[μετατροπή]], [[αλλαγή]] (α. «[[μεταβολή]] της θερμοκρασίας» β. «αἱ μεταβολαὶ [[κάτω]] τε καὶ ἄνω γιγνόμεναι», <b>Πλάτ.</b>)<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> [[γυμναστική]] ή στρατιωτική [[κίνηση]] [[κατά]] την οποία ο γυμναζόμενος ή ο [[στρατιώτης]] αλλάζει [[μέτωπο]] με ημιπεριφερειακή [[στροφή]] [[γύρω]] από τον εαυτό του<br /><b>2.</b> το σχετικό [[παράγγελμα]] για την [[εκτέλεση]] αυτής της κίνησης<br /><b>3.</b> <b>φρ.</b> «[[μεταβολή]] [[διαρκής]]»<br /><b>βιολ.</b> κληρονομική [[αλλαγή]] που προκαλείται από το [[περιβάλλον]] σε ορισμένους μικροοργανισμούς και που μπορεί να διατηρηθεί επί αρκετές γενεές [[αλλά]] υπό ορισμένες συνθήκες εξαφανίζεται<br /><b>μσν.</b><br /><b>1.</b> [[μεταμφίεση]], [[ηθοποιία]]<br /><b>2.</b> [[απόλαυση]], [[διασκέδαση]]<br /><b>μσν.-αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[μετάφραση]], [[εξήγηση]]<br /><b>2.</b> [[μετάνοια]]<br /><b>3.</b> <b>μουσ.</b> [[μετατροπία]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[τροποποίηση]] («ἱματίων μεταβολαί» <b>Ξεν.</b>)<br /><b>2.</b> [[ανταλλαγή]] εμπορευμάτων, [[εμπόριο]], [[συναλλαγή]]<br /><b>3.</b> [[υποκατάσταση]] αγαθού ή κακού με [[άλλο]]<br /><b>4.</b> (κατ' ευφημισμόν) ο [[θάνατος]]<br /><b>5.</b> [[μετοίκηση]] («τὰ μὲν ζώα καὶ ἐκ τῶν [[ἐγγὺς]] τόπων ποιούμενα τὰς μεταβολάς», <b>Αριστοτ.</b>)<br /><b>6.</b> (ως στρατ. όρος) [[μεταστροφή]] του μετώπου στο αντίθετο<br /><b>7.</b> <b>(ρητ.)</b> η [[ποικιλία]] του λόγου για [[αποφυγή]] της μονοτονίας<br /><b>8.</b> <b>αστρον.</b> α) [[έκλειψη]]<br />β) [[μετατροπή]] [[κατά]] την [[κίνηση]] τών ουράνιων σωμάτων<br /><b>9.</b> <b>φρ.</b> α) «μεταβολὰς ἔχω» — [[επιδέχομαι]] μετατροπές<br />β) «[[μεταβολή]] πολιτείας» — [[αλλαγή]] του πολιτεύματος, [[ανατροπή]] του καθεστώτος, [[επανάσταση]]·γ) «ἐκ μεταβολῆς» — αντιστρόφως<br /><b>10.</b> [[αποστασία]] («ἡ πρὸς Ρωμαίους [[μεταβολή]]», <b>Πολ.</b>).
}}
}}
{{lsm
{{lsm
|lsmtext='''μεταβολή:''' ἡ ([[μεταβάλλω]]),<br /><b class="num">I. 1.</b> [[αλλαγή]], [[διαδικασία]] αλλαγής, σε Πίνδ.<br /><b class="num">2.</b> [[συναλλαγή]], [[εμπόριο]], [[δοσοληψία]], σε Θουκ.<br /><b class="num">II.</b> (από το Μέσ.), [[μετάβαση]], [[αλλαγή]], και στον πληθ., αλλαγές, μετατροπές, σε Ηρόδ., Ευρ.· με γεν., [[αλλάζω]] από [[μία]] [[κατάσταση]], <i>μεταβολὴ κακῶν</i>, σε Ευρ.· [[σπανίως]], [[μεταβολή]] σε..., <i>μεταβολὴ ἀπραγμοσύνης</i>, σε Θουκ.· αυτό όμως εκφράζεται γενικά με μια πρόθ., [[ἅμα]] τῇ μεταβολῇ ἐς Ἕλληνας, η [[μεταστροφή]] τους προς τους Έλληνες, σε Ηρόδ.· ἡ [[ἐναντία]] [[μεταβολή]], [[αλλαγή]] προς την αντίθετη [[κατεύθυνση]], σε Θουκ.<br /><b class="num">2.</b> <i>μεταβολὴ τῆς ἡμέρας</i>, [[έκλειψη]], σε Ηρόδ.<br /><b class="num">3.</b> <i>μεταβολὴ πολιτείας</i>, [[αλλαγή]] διακυβέρνησης, [[επανάσταση]], σε Θουκ.<br /><b class="num">4.</b> ως [[στρατιωτικός]] όρος, [[στασιάζω]], σε Πολύβ.· μεταφ., λέγεται για ομιλητή, σε Αισχίν.
|lsmtext='''μεταβολή:''' ἡ ([[μεταβάλλω]]),<br /><b class="num">I. 1.</b> [[αλλαγή]], [[διαδικασία]] αλλαγής, σε Πίνδ.<br /><b class="num">2.</b> [[συναλλαγή]], [[εμπόριο]], [[δοσοληψία]], σε Θουκ.<br /><b class="num">II.</b> (από το Μέσ.), [[μετάβαση]], [[αλλαγή]], και στον πληθ., αλλαγές, μετατροπές, σε Ηρόδ., Ευρ.· με γεν., [[αλλάζω]] από [[μία]] [[κατάσταση]], <i>μεταβολὴ κακῶν</i>, σε Ευρ.· [[σπανίως]], [[μεταβολή]] σε..., <i>μεταβολὴ ἀπραγμοσύνης</i>, σε Θουκ.· αυτό όμως εκφράζεται γενικά με μια πρόθ., [[ἅμα]] τῇ μεταβολῇ ἐς Ἕλληνας, η [[μεταστροφή]] τους προς τους Έλληνες, σε Ηρόδ.· ἡ [[ἐναντία]] [[μεταβολή]], [[αλλαγή]] προς την αντίθετη [[κατεύθυνση]], σε Θουκ.<br /><b class="num">2.</b> <i>μεταβολὴ τῆς ἡμέρας</i>, [[έκλειψη]], σε Ηρόδ.<br /><b class="num">3.</b> <i>μεταβολὴ πολιτείας</i>, [[αλλαγή]] διακυβέρνησης, [[επανάσταση]], σε Θουκ.<br /><b class="num">4.</b> ως [[στρατιωτικός]] όρος, [[στασιάζω]], σε Πολύβ.· μεταφ., λέγεται για ομιλητή, σε Αισχίν.
}}
{{elru
|elrutext='''μεταβολή:''' ἡ<br /><b class="num">1)</b> поворачивание, поворот (ἱστίων Pind.; ἡ πρὸς τὸ [[βέλτιον]] μ. Luc.): ἐκ μεταβολῆς Polyb. наоборот, напротив;<br /><b class="num">2)</b> смена, перемена (ἱματίων Xen.; τῶν [[ὡρέων]] Her.);<br /><b class="num">3)</b> изменение, превращение (ἐκ προστάτου ἐπὶ τύραννον, ἐκ φιλοτίμου εἰς [[φιλοχρήματον]] Plat.): ἀπραγμοσύνης μ. Thuc. обращение к бездеятельности, утрата активности;<br /><b class="num">4)</b> переход (ἐς Ἓλληνας Her.; πρὸς Ῥωμαίους Polyb.): ἐκ τοῦ εἶναι ἐπὶ τὸ μὴ εἶναι μ. Plat. переход из бытия в небытие; ἡ [[ἐναντία]] μ. Thuc. переход в нечто противоположное, т. е. коренные изменения;<br /><b class="num">5)</b> прекращение, конец: μ. κακῶν Eur. конец злодействам; μ. τῆς ἡμέρης Her. и μ. ἡλίου Plat. затмение солнца; τῶν πολιτειῶν αἱ μεταβολαὶ καὶ ἐπιδοχαί Thuc. государственные перевороты;<br /><b class="num">6)</b> перемещение, переселение, странствование (ἐκ τῶν ἐσχάτων τόπων Arst.);<br /><b class="num">7)</b> pl. изменчивость, непостоянство (τινος Xen.);<br /><b class="num">8)</b> меновая торговля, товарообмен (ἐπὶ μεταβολῇ [[πλεῖν]] Thuc.).
}}
}}
{{mdlsj
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[[μεταβολή]], ἡ, [[μεταβάλλω]]<br /><b class="num">I.</b> a [[change]], changing, Pind.<br /><b class="num">2.</b> [[exchange]], [[barter]], [[traffic]], Thuc.<br /><b class="num">II.</b> (from Mid.) a [[transition]], [[change]], and in plural changes, vicissitudes, Hdt., Eur.:—c. gen. [[change]] from a [[thing]], μ. κακῶν Eur.; [[rarely]] [[change]] to…, μ. ἀπραγμοσύνης Thuc.; but [[this]] is [[generally]] expressed by a prep., ἅμα τῇ μ. ἐς Ἕλληνας [[their]] [[going]] [[over]] to the Greeks, Hdt.; ἡ [[ἐναντία]] μ. [[change]] to the [[contrary]], Thuc.<br /><b class="num">2.</b> μ. τῆς ἡμέρης an [[eclipse]], Hdt.<br /><b class="num">3.</b> μ. πολιτείας [[change]] of [[government]], a [[revolution]], Thuc.<br /><b class="num">4.</b> as [[military]] [[term]], a wheeling [[about]], Polyb.; metaph. of a [[speaker]], Aeschin.
|mdlsjtxt=[[μεταβολή]], ἡ, [[μεταβάλλω]]<br /><b class="num">I.</b> a [[change]], changing, Pind.<br /><b class="num">2.</b> [[exchange]], [[barter]], [[traffic]], Thuc.<br /><b class="num">II.</b> (from Mid.) a [[transition]], [[change]], and in plural changes, vicissitudes, Hdt., Eur.:—c. gen. [[change]] from a [[thing]], μ. κακῶν Eur.; [[rarely]] [[change]] to…, μ. ἀπραγμοσύνης Thuc.; but [[this]] is [[generally]] expressed by a prep., ἅμα τῇ μ. ἐς Ἕλληνας [[their]] [[going]] [[over]] to the Greeks, Hdt.; ἡ [[ἐναντία]] μ. [[change]] to the [[contrary]], Thuc.<br /><b class="num">2.</b> μ. τῆς ἡμέρης an [[eclipse]], Hdt.<br /><b class="num">3.</b> μ. πολιτείας [[change]] of [[government]], a [[revolution]], Thuc.<br /><b class="num">4.</b> as [[military]] [[term]], a wheeling [[about]], Polyb.; metaph. of a [[speaker]], Aeschin.
}}
}}
{{WoodhouseReversedUncategorized
{{lxth
|woodrun=[[change]], [[a departure from]], [[change from]]
|lthtxt=''[[mutatio]]'', [[change]], [[exchange]], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:1.2.3/ 1.2.3], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:2.43.5/ 2.43.5], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:2.48.3/ 2.48.3], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:2.53.1/ 2.53.1], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:2.61.2/ 2.61.2], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:3.82.2/ 3.82.2], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:4.17.5/ 4.17.5], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:6.17.2/ 6.17.2], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:6.18.7/ 6.18.7], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:6.20.2/ 6.20.2], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:6.59.2/ 6.59.2], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:6.76.4/ 6.76.4], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:7.55.2/ 7.55.2], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:7.76.1/ 7.76.1], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:7.87.1/ 7.87.1], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:Thuc.%207.87.3/ 7.87.3].[https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:8.75.2/ 8.75.2], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:8.98.1/ 8.98.1],<br>''[[commercium]]'', [[intercourse]], [[dealings]], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:6.31.5/ 6.31.5].
}}
{{trml
|trtx====[[change]]===
Albanian: ndryshim; Arabic: تَغْيِير‎, تَبْدِيل‎; Assamese: সলনি, পৰিৱৰ্তন, বদলি; Asturian: cambéu, cambiu; Bashkir: үҙгәреш; Basque: aldaketa; Belarusian: змена; Bengali: পরিবর্তন; Breton: cheñch, kemm moneiz; Bulgarian: промяна, изменение; Catalan: canvi, canviament; Chinese Mandarin: 變化/变化; Czech: změna; Danish: ændring, forandring; Dutch: [[verandering]], [[aanpassing]], [[wijziging]]; Esperanto: ŝanĝo; Finnish: muutos; French: [[changement]], [[modification]], [[mutation]], [[évolution]]; Galician: cambio, mudanza; Georgian: ცვლა, ცვლილება, შეცვლა; German: [[Änderung]], [[Veränderung]], [[Wandel]]; Greek: [[αλλαγή]]; Ancient Greek: [[ἀλλαγή]], [[ἄλλαγμα]], [[διαλλαγή]], [[ἐπάλλαξις]], [[καταλλαγή]], [[μεταβολή]], [[παράλλαξις]], [[τροπή]], [[ὑπαλλαγή]]; Gujarati: ફેરફાર, પરિવર્તન; Hebrew: שִׁנּוּי‎, הִשְׁתַּנּוּת‎; Hindi: बदलना, बदलाव, परिवर्तन; Hungarian: változás, megváltozás; Icelandic: breyting; Ido: chanjo; Indonesian: perubahan, pergantian, pertukaran; Interlingua: cambiamento; Italian: [[cambio]], [[cambiamento]], [[modifica]]; Japanese: 変化, 変更; Kannada: ಚಿಲ್ಲರೆಮಾಡು; Khmer: ការផ្លាស់ប្ដូរ; Korean: 변화(變化); Kurdish Central Kurdish: گۆڕان‎; Latin: [[cambiatio]], [[mutatio]], [[permutatio]]; Latvian: pārmaiņa, izmaiņa; Limburgish: verangering; Lithuanian: pokytis, pasikeitimas, permaina; Luxembourgish: Ännerung; Malayalam: മാറ്റം; Maori: rerekētanga; Marathi: बदल; Mongolian Cyrillic: өөрчлөлт; Ngazidja Comorian: mɓaɗilisho; Norwegian Bokmål: endring; Nynorsk: endring; Occitan: cambiament; Old English: wending; Persian: تغییر‎; Polish: zmiana; Portuguese: [[mudança]], [[modificação]]; Romanian: schimb, schimbare, modificare; Russian: [[изменение]], [[перемена]]; Scottish Gaelic: mùthadh, atharrachadh, caochladh; Serbo-Croatian Cyrillic: промена, промјена, измена, измјена; Roman: promena, promjena, izmena, izmjena; Slovak: zmena; Slovene: sprememba; Spanish: [[cambio]], [[modificación]], [[mutación]], [[evolución]]; Swahili: mabadiliko; Swedish: förändring; Tagalog: pagbabago, baylo; Tajik: тағйир; Tamil: மாற்றம்; Telugu: మార్పు; Thai: การแปลง; Turkish: değişim; Ukrainian: змі́на; Volapük: votükam; Walloon: candjmint; Yiddish: ענדערונג‎; Zazaki: vuryayış
===[[transformation]]===
Arabic: تَحَوُّل; Asturian: tresformación; Belarusian: пераўтварэнне, трансфармацыя, ператварэнне; Bulgarian: преобразуване, трансформация; Catalan: transformació; Chinese Mandarin: [[轉型]], [[转型]], [[轉變]], [[转变]]; Czech: proměna; Dutch: [[transformatie]], [[omvorming]]; Esperanto: transformado; Estonian: teisendus; Finnish: muutos; French: [[transformation]]; Galician: transformación; Georgian: გარდაქმნა, ტრანსფორმაცია; German: [[Transformation]], [[Verwandlung]], [[Umformung]]; Greek: [[μετασχηματισμός]]; [[διαίρεσις]], [[ἑτεροίωσις]], [[μεθομοίωσις]], [[μεταμόρφωσις]], [[μετάστασις]]; Hungarian: átalakítás, alakítás; Indonesian: transformasi; Japanese: 変形, 変換; Korean: 변형, 변환; Latin: [[mutatio]]; Maori: panonitanga; Norwegian Bokmål: omdanning; Nynorsk: omdanning; Persian: تحول; Polish: przekształcenie, przemiana, transformacja; Portuguese: [[transformação]]; Romanian: transformare; Russian: [[преобразование]], [[трансформация]]; Serbo-Croatian Cyrillic: преображење; Roman: preobražénje; Slovak: premena; Spanish: [[transformación]]; Swedish: omvandling, transformation, transformering; Tajik: таҳаввул; Turkish: dönüşüm; Ukrainian: перетворення, трансформація; West Frisian: transformaasje, omfoarming
}}
}}