3,277,119
edits
σκέψις: Difference between revisions
m
Text replacement - "Arist.''Pol.''" to "Arist.''Pol.''"
m (Text replacement - "Ueber" to "Über") |
|||
| (23 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=skepsis | |Transliteration C=skepsis | ||
|Beta Code=ske/yis | |Beta Code=ske/yis | ||
|Definition=εως, ἡ, (σκέπτομαι) < | |Definition=-εως, ἡ, ([[σκέπτομαι]])<br><span class="bld">A</span> [[viewing]], [[perception]] by the [[sense]]s, <b class="b3">ἡ διὰ τῶν ὀμμάτων σκέψις</b> [[Plato|Pl.]]''[[Phaedo|Phd.]]'' 83a; [[observation]] of [[augury|auguries]], Hdn.8.3.7.<br><span class="bld">II</span> [[examination]], [[speculation]], [[consideration]], τὸ [[εὕρημα]] πολλῆς σκέψιος Hp. ''VM''4, cf. Pl.''Alc.''1.130d; <b class="b3">βραχείας σκέψεως</b> Id.''Tht.''201a; [[νέμειν]] σκέψιν = [[take]] [[thought]] of a thing, [[varia lectio|v.l.]] in E.''Hipp.''1323; <b class="b3">ἐνθεὶς τῇ τέχνῃ σκέψιν</b> Ar.''Ra.'' 974; σκέψιν ποιεῖσθαι [[Plato|Pl.]]''[[Phaedrus|Phdr.]]''237d; σ. προβέβληκας Id.''Phlb.''65d; σ. λόγων Id.''R.''336e; <b class="b3">σ. περί τινος</b> [[inquiry]] into, [[speculation]] on a thing, Id.''Grg.''487e, etc.; περί τι Id.''Lg.''636d; ἐπὶ σκέψιν τινὸς ἐλθεῖν X. ''Oec.''6.13.<br><span class="bld">2</span> [[speculation]], [[inquiry]], ταῦτα ἐξωτερικωτέρας ἐστὶ σκέψεως [[Aristotle|Arist.]]''[[Politica|Pol.]]''1254a34; <b class="b3">ἔξω τῆς νῦν σκέψεως</b> Id.''Ph.''228a20; <b class="b3">οὐκ οἰκεῖα τῆς παρούσης σκέψεως</b> Id.''EN''1155b9, etc.<br><span class="bld">3</span> [[hesitation]], [[doubt]], especially of the [[sceptic]] or [[Pyrthonic]] [[philosopher]]s, ''AP''7.576 (Jul.); the [[sceptic]] [[philosophy]], S.E.''P.''1.5; [[οἱ ἀπὸ τῆς σκέψεως]] = the [[sceptic]]s, ib.229.<br><span class="bld">4</span> in [[politics]], [[resolution]], [[decree]], [[συνέδριον|συνεδρίου]] Hdn.4.3.9, cf. Poll.6.178. | ||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0894.png Seite 894]] ἡ, das Betrachten, die Betrachtung, Untersuchung, Überlegung; Eur. Hipp. 1323; [[περί]] τινος, Plat. Gorg. 487 e; [[περί]] τι, Legg. I, 636 d; ἡ διὰ τῶν ὀμμάτων [[σκέψις]], Phaed. 83 a; mit folgendem Fragesatze, ἵνα μοι [[χρόνος]] ἐγγένηται τῇ σκέψει, τί λέγοι ὁ [[ποιητής]], Prot. 339 e; σκέψιν ποιεῖ. σθαι, = [[σκέπτομαι]], Phaedr. 237 d, wie Pol. 8, 18, 5; Xen. Hier. 9, 9; das Bedenken, bes. der Skeptiker od. Pyrrhoniker (s. [[σκεπτικός]]) die auch οἱ ἀπὸ τῆς σκέψεως heißen, S. Emp. pyrrh. 1, 229. | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0894.png Seite 894]] ἡ, das Betrachten, die Betrachtung, Untersuchung, Überlegung; Eur. Hipp. 1323; [[περί]] τινος, Plat. Gorg. 487 e; [[περί]] τι, Legg. I, 636 d; ἡ διὰ τῶν ὀμμάτων [[σκέψις]], Phaed. 83 a; mit folgendem Fragesatze, ἵνα μοι [[χρόνος]] ἐγγένηται τῇ σκέψει, τί λέγοι ὁ [[ποιητής]], Prot. 339 e; σκέψιν ποιεῖ. σθαι, = [[σκέπτομαι]], Phaedr. 237 d, wie Pol. 8, 18, 5; Xen. Hier. 9, 9; das Bedenken, bes. der Skeptiker od. Pyrrhoniker (s. [[σκεπτικός]]) die auch οἱ ἀπὸ τῆς σκέψεως heißen, S. Emp. pyrrh. 1, 229. | ||
}} | }} | ||
{{bailly | {{bailly | ||
|btext=εως (ἡ) :<br /><b>1</b> perception par la vue;<br /><b>2</b> <i>fig.</i> examen, réflexion.<br />'''Étymologie:''' [[σκέπτομαι]]. | |btext=εως (ἡ) :<br /><b>1</b> [[perception par la vue]];<br /><b>2</b> <i>fig.</i> [[examen]], [[réflexion]].<br />'''Étymologie:''' [[σκέπτομαι]]. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{elnl | ||
| | |elnltext=σκέψις, -εως, ἡ [σκέπτομαι] observatie, inspectie. beschouwing, overweging, onderzoek:. τὴν σκέψιν ποιώμεθα εἴτε... laten we het onderzoek richten op de vraag of… Plat. Phaedr. 237d; ἀλλὰ ταῦτα μὲν ἴσως ἐξωτερικωτέρας ἐστὶ σκέψεως maar dat hoort misschien bij een soort onderzoek dat te ver voert Aristot. Pol. 1254a34. | ||
}} | }} | ||
{{elru | {{elru | ||
|elrutext='''σκέψις:''' εως ἡ<br /><b class="num">1 | |elrutext='''σκέψις:''' εως ἡ<br /><b class="num">1</b> [[рассматривание]], [[разглядывание]] (ἡ διὰ τῶν ὀμμάτων σ. Plat.);<br /><b class="num">2</b> [[рассмотрение]], [[исследование]], [[разбор]] (τινός, περί τινος и περί τι Plat.);<br /><b class="num">3</b> [[колебание]], [[сомнение]]: σκέψιν παύειν Anth. класть предел сомнениям;<br /><b class="num">4</b> филос. скептическая школа: οἱ ἀπὸ τῆς σκέψεως Sext. философы скептической школы. | ||
}} | |||
{{lsm | |||
|lsmtext='''σκέψις:''' -εως, ἡ ([[σκέπτομαι]]),·<br /><b class="num">I.</b> [[παρατήρηση]], [[αντίληψη]] μέσω των αισθήσεων, σε Πλάτ.<br /><b class="num">II. 1.</b> [[υπόθεση]], [[θεωρία]], [[ζήτημα]], [[υπολογισμός]], [[έρευνα]], στον ίδ.· <i>νέμειν σκέψιν</i>, [[σκέφτομαι]] για ένα [[ζήτημα]], [[στοχάζομαι]], [[συλλογίζομαι]], σε Ευρ.· <i>ἐνθεὶς τῇ τέχνῃ σκέψιν</i>, σε Αριστοφ.· [[σκέψις]] [[περί]] τινος ή <i>τι</i>, η [[έρευνα]] για [[κάτι]], η [[μελέτη]] για ένα [[ζήτημα]], σε Πλάτ.<br /><b class="num">2.</b> [[δισταγμός]], [[ενδοιασμός]], [[αμφιβολία]], αναφέρεται στους Σκεπτικούς φιλοσόφους (βλ. [[σκεπτικός]]), σε Ανθ. | |||
}} | }} | ||
{{ | {{ls | ||
| | |lstext='''σκέψις''': -εως, ἡ ([[σκέπτομαι]]) [[παρατήρησις]], τὸ θεᾶσθαι, παρατηρεῖν διὰ τῶν αἰσθήσεων, ἡ διὰ τῶν ὀμμάτων σκ. Πλάτ. Φαίδων 83Α· τὸ ἀγρυπνεῖν, φυλάττειν, Ἡρῳδιαν. 8. 3. II. [[ἐξέτασις]], [[ἔρευνα]], [[θεωρία]], πολλῆς σκέψιος τὸ [[εὕρημα]] Ἱππ. π. Ἀρχ. Ἰητρ. 9, πρβλ. Πλάτ. Ἀλκ. 1. 130D· βραχείας σκέψεως ἐστὶ ὁ αὐτ. ἐν Θεαιτ. 201Α· νέμειν σκέψιν, [[σκέπτομαι]] [[περί]] τινος, Εὐρ. Ἱππ. 1323· ἐνθείς τῇ τέχνῃ σκέψιν Ἀριστοφ. Βάτρ. 974· σκέψιν ποιεῖσθαι Πλάτ. Φαῖδρ. 237D· προβάλλειν σκ. ὁ αὐτ. ἐν Φιλήβ. 65D· σκ. λόγων ὁ αὐτ. ἐν Πολ. 336Ε, [[περί]] τινος, [[ἐξέτασις]], [[διάσκεψις]] [[περί]] τινος, ὁ αὐτ. ἐν Γοργ. 487Ε, κτλ.· περὶ τι ὁ αὐτ. ἐν Νόμ. 636D· ἐπὶ σκέψιν τινὸς ἐλθεῖν, ἰέναι, ὁρμᾶ Ξεν. Οἰκ. 7, 13, Πλάτ., κλπ. 2) [[ἔρευνα]], [[ζήτησις]], [[ταῦτα]] ἐξωτερικωτέρας ἐστὶ σκέψεως Ἀριστ. Πολιτικ. 1, 5, 4· ἔξω τῆς νῦν σκ. ὁ αὐτ. ἐν Φυσ. 5, 9· οὐκ οἰκεῖα τῆς παρούσης σκ. ὁ αὐτ. ἐν Ἠθικ. Νικ. 8. 1, 7, κτλ. 3) [[δισταγμός]], [[ἀμφιβολία]], [[μάλιστα]] ἐπὶ τῶν σκεπτικῶν ἢ Πυρρωνικῶν φιλοσόφων, Ἀνθ. Π. 7. 576· ἴδε [[σκεπτικός]] ΙΙ. 4) ἐν τῇ πολιτικῇ, [[ἀπόφασις]], [[ψήφισμα]], Λατ. [[consultum]], συνεδρίου Ἡρῳδιαν. 4. 3, 21, πρβλ. Πολυδ. Ϛ΄, 178. | ||
}} | }} | ||
{{mdlsj | {{mdlsj | ||
|mdlsjtxt=[[σκέψις]], εως, [[σκέπτομαι]]<br /><b class="num">I.</b> a viewing, [[perception]] by the senses, Plat.<br /><b class="num">II.</b> [[speculation]], [[consideration]], Plat.; νέμειν σκέψιν to [[take]] [[thought]] of a [[thing]], Eur.; ἐνθεὶς τῇ τέχνῃ σκέψιν Ar.; σκ. [[περί]] τινος or τι [[inquiry]] [[into]], [[speculation]] on a [[thing]], Plat.<br /><b class="num">2.</b> [[hesitation]], [[doubt]] (v. | |mdlsjtxt=[[σκέψις]], εως, [[σκέπτομαι]]<br /><b class="num">I.</b> a viewing, [[perception]] by the senses, Plat.<br /><b class="num">II.</b> [[speculation]], [[consideration]], Plat.; νέμειν σκέψιν to [[take]] [[thought]] of a [[thing]], Eur.; ἐνθεὶς τῇ τέχνῃ σκέψιν Ar.; σκ. [[περί]] τινος or τι [[inquiry]] [[into]], [[speculation]] on a [[thing]], Plat.<br /><b class="num">2.</b> [[hesitation]], [[doubt]] (v. [[σκεπτικός]]), Anth. | ||
}} | |||
{{grml | |||
|mltxt=η / [[σκέψις]], -εως, ΝΜΑ [[σκέπτομαι]]<br /><b>1.</b> η [[ενέργεια]] και το [[αποτέλεσμα]] του [[σκέπτομαι]], το να διανοείται, να στοχάζεται, να συλλογίζεται [[κανείς]] [[κάτι]], [[καθώς]] και το [[αντικείμενο]] του συλλογισμού του, [[στοχασμός]], [[διαλογισμός]], [[ιδέα]], [[διανόημα]] (α. «[[κάθε]] τόσο έγερνε το [[κεφάλι]] και βυθιζόταν στις σκέψεις του» β. «μού ήλθε [[ξαφνικά]] η [[σκέψη]] να φύγω από [[εκεί]]» γ. «τὸ [[εὕρημα]] πολλῆς σκέψεως», Ιπποκρ.<br />δ. «ἐνθεὶς τῇ τέχνῃ σκέψιν», <b>Αριστοφ.</b>)<br /><b>2.</b> [[μελέτη]], [[διερεύνηση]], [[αναζήτηση]] με τον νου (α. «η [[απόφαση]] αυτή πάρθηκε [[έπειτα]] από πολλή [[σκέψη]]» β. «ταῦτα ἐξωτερικωτέρας ἐστὶ σκέψεως», <b>Αριστοτ.</b>)<br /><b>3.</b> [[σχέδιο]], [[τρόπος]] ενέργειας (α. «έγιναν και συζητήθηκαν πολλές σκέψεις για την [[αντιμετώπιση]] του προβλήματος, [[αλλά]] [[ακόμη]] δεν προκρίθηκε [[καμιά]]» β. «τὴν σκέψιν τῆς ἐπιβουλῆς μελετήσαντες», Μαλάλ. Ι.)<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> (βιολ.-ψυχολ.) το [[σύνολο]] τών έμμεσων συμβολικών αντιδράσεων σε εσωτερικά, [[δηλαδή]] εκείνα που προέρχονται από [[μέσα]] μας, και εξωτερικά, [[δηλαδή]] εκείνα που προέρχονται από το [[περιβάλλον]], ερεθίσματα<br /><b>2.</b> <b>(φιλοσ.)</b> α) ([[κατά]] τον <b>Πλάτ.</b>) διεργασία [[κατά]] την οποία ο [[άνθρωπος]] θέτει ερωτήματα στον εαυτό του<br />β) ([[κατά]] τον <b>Αριστοτ.</b>) η [[ικανότητα]] [[χάρη]] στην οποία ο [[άνθρωπος]] συλλαμβάνει, γενικά, την [[ουσία]] τών πραγμάτων, σε [[αντιπαράθεση]] με την [[αίσθηση]], που [[είναι]] η [[ικανότητα]] μέσω της οποίας συλλαμβάνει την ενσωματωμένη στην ύλη [[ουσία]]<br />γ) ([[κατά]] τον Καρτέσιο) η [[αρχή]] [[κάθε]] αλήθειας και [[κάθε]] γνώσης, η οποία παρουσιάζεται ως [[αποτέλεσμα]] της πράξης του σκέπτεσθαι, που [[είναι]] [[ιδιότητα]] της ψυχής, [[δηλαδή]] ως [[κατάδειξη]] τών αποσαφηνισμένων ιδεών μέσω τών οποίων διασφαλίζεται η νοητική [[σύλληψη]] τών οντοτήτων της πλάσης<br />δ) ([[κατά]] τον Σπινόζα) ένα από τα δύο κατηγορήματα του θεού, ο [[οποίος]] αποτελεί το [[αντικείμενο]] της ανθρώπινης γνώσης και που ταυτίζεται με τη [[φύση]] ως [[ολότητα]], [[μέτοχος]] της οποίας [[είναι]] ο [[άνθρωπος]], [[πράγμα]] που σημαίνει ότι ο [[θεός]] [[είναι]] σκεπτόμενη ύπαρξη και, [[συνεπώς]], [[σκέψη]] και [[θεός]] [[είναι]] έννοιες συνυφασμένες<br />ε) ([[κατά]] τον Καντ) [[αρχή]] που επιτρέπει τη [[γνώση]], και όχι [[απλώς]] μία [[καθαρά]] υποκειμενική [[πραγματικότητα]], και [[είναι]] επιφορτισμένη με την [[ερμηνεία]] τών φαινομένων, τα οποία [[ωστόσο]] δεν παράγει η [[ίδια]]<br />στ) ([[κατά]] τον Χέγκελ) [[δραστηριότητα]] που δεν υποδεικνύει μια ενδόμυχη και [[καθαρά]] νοητική [[πραγματικότητα]] αντιπαρατιθέμενη στην εξωτερική [[πραγματικότητα]], [[αλλά]] η οποία αποτελεί την [[απόδειξη]] της ανακλαστικής ταυτότητας [[μεταξύ]] υποκειμενικότητας και αντικειμενικότητας<br />ζ) ([[κατά]] τη μαρξ. φιλοσ.) διεργασία γενικευμένης ανάκλασης της αντικειμενικής πραγματικότητας διαμεσολαβούμενη από την αισθητηριακή [[γνώση]] και θεμελιούμενη στην πρακτική [[δραστηριότητα]] τών ανθρώπων, διεργασία η οποία αποτελεί [[λειτουργία]] της σε υψηλότατο βαθμό οργανωμένης ύλης, [[δηλαδή]] του ανθρώπινου εγκεφάλου, που εμφανίστηκε και αναπτύχθηκε ως [[προϊόν]] της κοινωνικής ζωής και της κοινωνικο-ιστορικής εξέλιξης του ανθρώπου<br /><b>3.</b> [[μέριμνα]], [[φροντίδα]], [[έγνοια]] («η [[σκέψη]] της γυρίζει διαρκώς στο [[παιδί]] της»)<br /><b>4.</b> [[δισταγμός]], [[ανησυχία]] (α. «μού τά περιέγραψε [[έτσι]] ώστε μέ έβαλε σε [[σκέψη]] αν θα [[πρέπει]] να προχωρήσω»)<br /><b>5.</b> <b>φρ.</b> «νόμοι της σκέψης» — οι [[τρεις]] παραδοσιακοί θεμελιακοί νόμοι της λογικής, που [[είναι]] α) η [[αρχή]] της ταυτότητας<br />β) ο [[νόμος]] της αντιφατικότητας<br />και γ) ο [[νόμος]] του αποκλειόμενου τρίτου<br /><b>μσν.</b><br />[[συνωμοσία]] («συνῄδει τῇ ἐπιβουλῆ... καὶ... ἐγίνωσκον τὴν σκέψιν», Θεοφάν.)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> η διά μέσου τών αισθήσεων [[παρατήρηση]] («ἡ διὰ τῶν ὀμμάτων [[σκέψις]]», <b>Πλάτ.</b>)<br /><b>2.</b> ([[ιδίως]] στους σοφιστές και στους σκεπτικούς φιλοσόφους) [[αμφιβολία]], [[σκεπτικισμός]]<br /><b>3.</b> η [[φιλοσοφία]] τών Σκεπτικών<br /><b>4.</b> [[επαγρύπνηση]], [[διαφύλαξη]]<br /><b>5.</b> [[απόφαση]], [[ψήφισμα]] («ἥ τε [[σκέψις]] ἀπεδοκιμάσθη», <b>Ηρωδιαν.</b>)<br /><b>6.</b> <b>φρ.</b> α) «oἱ ἀπὸ τῆς σκέψεως» — οι σκεπτικοί φιλόσοφοι (Σέξτ. Εμπ.)<br />β) «σκέψιν νέμειν» — [[σκέπτομαι]] για [[κάτι]] (<b>Ευρ.</b>)<br />γ) «[[σκέψις]] [[περί]] τίνος» — [[εξέταση]] [[γύρω]] από [[κάτι]] (<b>Πλάτ.</b>). | |||
}} | }} | ||
{{WoodhouseReversedUncategorized | {{WoodhouseReversedUncategorized | ||
|woodrun=[[consideration]], [[examination]], [[review]], [[survey]], [[mental contemplation]] | |woodrun=[[consideration]], [[examination]], [[review]], [[survey]], [[mental contemplation]] | ||
}} | |||
{{mantoulidis | |||
|mantxt=(=[[παρατήρηση]], [[ἔρευνα]]). Ἀπό τό [[σκέπτομαι]]. Δές γιά περισσότερα παράγωγα στό [[ρῆμα]] [[σκοπέω]] -ῶ. | |||
}} | }} | ||