παραιρέω: Difference between revisions

|Definition=aor. <span class="sense"><span class="bld">A</span> παρεῖλον <span class="bibl">E.<span class="title">Hec.</span>591</span>:—[[take away from]], [[withdraw]], [[remove]], τι E.l.c.; λύπας <span class="bibl">Id.<span class="title">Hipp.</span>1105</span> (lyr.): c. gen. partit., <b class="b2">take away part of... some of</b>... φρονήματος <span class="bibl">Id.<span class="title">Heracl.</span>908</span>; τῆς λύπης <span class="bibl">Hyp.<span class="title">Epit.</span>41</span>; τοῦ φρουρίου <span class="bibl">Th.3.89</span>:—Pass., <span class="bibl">Hp.<span class="title">Fract.</span>33</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> <b class="b3">π. [ἀρὰν] εἰς παῖδα</b> [[thou hast turned aside]] the curse on to thy son's head, <span class="bibl">E.<span class="title">Hipp.</span>1316</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> Med. with aor. 2 [[παρειλόμην]], later aor. 1 παρειλάμην <span class="bibl">[[LXX]] <span class="title">Nu.</span>11.25</span>, <span class="bibl">Plb.4.51.6</span>:—[[draw off]] or [[away from]], [[seduce]], [[detach]], <span class="bibl">X.<span class="title">Mem.</span>1.6.1</span>; <b class="b3">πόλεις παραιρεῖται οὐδὲν αὐτῷ προσηκούσας</b> Decr. ap.<span class="bibl">D.18.181</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">Ep.</span>3.31</span>; γυναῖκα παρελέσθαι <span class="bibl">Arist.<span class="title">Pol.</span>1311b6</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> [[take away]], τὰ ὅπλα πάντων <span class="bibl">X.<span class="title">HG</span>2.3.20</span>, <span class="bibl">Arist.<span class="title">Ath.</span>37.2</span>; αὐτῆς τὸν βίον παρείλετο <span class="bibl">Anaxil.22.10</span>, cf. <span class="bibl">Men.128.8</span> (Pass., <b class="b3">παρῃρημένοι τὰ ὅπλα</b> [[having their]] arms [[taken away]], <span class="bibl">D.19.81</span>); <b class="b3">παραιρεῖσθαι τὴν θρασύτητά τινων</b> [[lessen]], [[damp]] it, ib.208; <b class="b3">π. τοὺς ἐκ δούλου</b> [[disfranchise]] them, <span class="bibl">Arist.<span class="title">Pol.</span>1278a32</span>; [[remove]] privileges, ib.<span class="bibl">1285b16</span>; <b class="b3">τὰ ἐφόδια παρῃρῆσθαι</b>, in med. sense, [[had deprived themselves of]]... Iphicr. ap. eund.<span class="bibl"><span class="title">Rh.</span>1411a12</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> generally, [[take away]], [[filch from]], εἴ τινος τοῦ κλήρου ὁ ποταμός τι παρέλοιτο <span class="bibl">Hdt.2.109</span>, cf. <span class="bibl">E.<span class="title">IT</span>25</span>, etc.; γῆν τῶν γεωργῶν <span class="bibl"><span class="title">PTeb.</span>5.146</span> (ii B. C.): metaph., τῶν ἀγαθῶν ἀνθρώπων τὰς ἐλπίδας <span class="bibl">Phld.<span class="title">Piet.</span>p.94</span> G.; τὰς ἀγορὰς τοῖς στρατοπέδοις <span class="bibl">Plb.1.18.9</span>:— Pass., <b class="b3">τῆς Περαίας ἐκχωρεῖν ἧς αὐτῶν</b> (sc. <b class="b3">τῶν Ῥοδίων</b>) παρῄρηται <span class="bibl">Id.18.2.3</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">4</span> c. acc. pers. et gen. rei, [[deprive]], τινά τινος <span class="bibl">Zos.1.7</span>, cf. <span class="bibl">23</span>.</span>

|btext=-ῶ :<br /><i>f.</i> παραιρήσω, <i>ao.2</i> παρεῖλον, <i>pf.</i> παρῄρηκα;<br />ôter d'auprès de <i>ou</i> de, enlever de, avec l'acc. ; avec un gén. ôter une part de : [[τοῦ]] φρουρίου THC renverser une partie d'un fort ; <i>fig.</i> ἀρὰν ἔς τινα EUR faire retomber une malédiction sur la tête de qqn;<br /><i><b>Moy.</b></i> [[παραιρέομαι]], [[παραιροῦμαι]] détourner à son profit, s'emparer de, acc. ; τινα μητρός EUR séparer qqn de sa mère ; τινός [[τι]] enlever qch à qqn.<br />'''Étymologie:''' [[παρά]], [[αἱρέω]].

|elnltext=παρ-αιρέω wegnemen, afnemen:; λύπας π. verdriet wegnemen Eur. Hipp. 1105; ( ἀράς ) ὧν τὴν μίαν παρεῖλες... ἐς παῖδα τὸν σόν (vervloekingen), waarvan je de eerste tegen je eigen zoon hebt gebruikt Eur. Hipp. 1316; met acc. en gen., ook med.:; καί μ ( ε )... μητρὸς παρείλοντο en mij haalden zij van mijn moeder weg Eur. IT 25; met gen. part.:; τοῦ φρουρίου... παρεῖλε (een vloedgolf) spoelde een deel van het fort weg Thuc. 3.89.3; met gen. en gen. part.:; τῶν ἀδίκων π. φρονήματος de onrechtvaardigen een deel van hun trots ontnemen Eur. Hcld. 908; med. zich toe-eigenen:. τοὺς συνουσιαστὰς π. de toehoorders voor zich innemen Xen. Mem. 1.6.1; τὴν γυναῖκα π. (iemands) vrouw afpakken Aristot. Pol. 1311b6. med. uitsluiten:. π. τοὺς ἐκ δούλου de zonen van een slaaf uitsluiten (van burgerrecht) Aristot. Pol. 1278a32.

|elrutext='''παραιρέω:''' (aor. 2 παρεῖλον, pf. παρῄρηκα) тж. med.<br /><b class="num">1)</b> [[отнимать]], [[отбирать]], [[лишать]] (τι Eur.): π. τοῦ φρουρίου Thuc. разрушить часть укрепления; π. φρονήματος Eur. лишать (части) разума; αὐτοὺς τὰ [[ἐφόδια]] τοῦ πολέμου παρῃρῆσθαι [[Iphicrates]] ap. Arst. лишить самого себя военного снабжения;<br /><b class="num">2)</b> [[брать]], [[выбирать]]: (τῶν ἀρῶν) τὴν μίαν π. ἔς τινα Eur. обрушить на кого-л. одно из проклятий;<br /><b class="num">3)</b> med. [[отрывать]], [[похищать]] (τινα μητρός Eur.);<br /><b class="num">4)</b> med. [[уничтожать]], [[подавлять]] (τὴν θρασύτητα Dem.);<br /><b class="num">5)</b> med. [[захватывать]], [[завладевать]] (πόλεις Dem.; [[ὅπλα]] Xen.; τὰς ἀγορὰς τοῖς στρατοπέδοις Polyb.; τὰ προπεπονημένα [[Theophrastus]] ap. Plut.);<br /><b class="num">6)</b> med. [[лишать гражданских прав]] (τοὺς ἐκ δούλου Arst.).

|lsmtext='''παραιρέω:''' μέλ. <i>-ήσω</i>, αόρ. βʹ <i>παρεῖλον</i>, παρακ. <i>παρῄρηκα</i>·<br /><b class="num">I. 1.</b> [[βγάζω]] από τη [[μέση]], [[αφαιρώ]], [[απομακρύνω]], [[αποσύρω]], σε Ευρ.· με γεν. διαιρ., [[αποκόπτω]] [[κάτι]], [[αποσπώ]] από κάποιο [[πράγμα]], στον ίδ., Θουκ. — Παθ., <i>παρῃρημένοι τὰ ὅπλα</i>, έχοντας αφαιρέσει τα όπλα από πάνω τους (έχοντας αφοπλιστεί), σε Θουκ.<br /><b class="num">2.</b> [[παραιρέω]] ἀρὰνεἰς παῖδα, [[απομακρύνω]] την [[κατάρα]] από το [[κεφάλι]] του παιδιού [[σου]], σε Ευρ.<br /><b class="num">II. 1.</b> Μέσ., [[αποσπώ]] [[κάτι]] από την [[πλευρά]] κάποιου, [[αφαιρώ]], [[εξαπατώ]], σε Ξεν., Δημ.<br /><b class="num">2.</b> [[απομακρύνω]], σε Ξεν. — Μέσ., <i>παραιρεῖσθαι τὴν [[θρασύτητα]]</i>, [[μετριάζω]], [[κάμπτω]], σε Δημ.<br /><b class="num">3.</b> γενικά, [[παίρνω]] [[μακριά]] από, [[κλέβω]] από, <i>τί</i>, <i>τινος</i>, σε Ηρόδ., Ευρ.