3,263,208
edits
(5) |
(3b) |
||
Line 21: | Line 21: | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''ὄρνῡμι:''' ή -ύω, προστ. <i>ὄρνῠθι</i>, <i>ὄρνῠτε</i>· γʹ ενικ. και πληθ. παρατ. [[ὤρνυεν]], <i>-υον</i>, μέλ. [[ὄρσω]], αόρ. αʹ [[ὦρσα]], Ιων. γʹ ενικ. [[ὄρσασκε]]· αόρ. βʹ με αναδιπλ., <i>ὤρορα</i> — Μέσ., <i>ὄρνῠμαι</i>, παρατ. <i>ὠρνύμην</i>, μέλ. <i>ὀροῦμαι</i>, γʹ ενικ. <i>ὀρεῖται</i>· αόρ. βʹ [[ὠρόμην]], γʹ ενικ. [[ὤρετο]], συνηρ. [[ὦρτο]], Επικ. γʹ πληθ. <i>ὄροντο</i>, [[ὀρέοντο]]· προστ. [[ὄρσο]] ή [[ὄρσεο]], Ιων. [[ὄρσευ]]· γʹ ενικ. υποτ. <i>ὄρηται</i>· απαρ. [[ὄρθαι]], συνηρ. αντί <i>ὀρέσθαι</i>· μτχ. <i>ὀρόμενος</i>, [[ὄρμενος]] — στη Μέσ. ανήκει επίσης ο παρακ. [[ὄρωρα]] ([[άπαξ]] [[ὤρορε]]), και γʹ ενικ. υπερσ. [[ὀρώρει]], [[ὠρώρει]]· στον Όμηρ. επίσης, Παθ. [[τύπος]] [[ὀρώρεται]] = [[ὄρωρε]], υποτ. [[ὀρώρηται]] (<i>*</i>√<i>ὌΡΩ</i>· είναι η [[ρίζα]] από την οποία σχηματίζονται οι περισσότεροι τύποι).Σημασία που προκύπτει από τη [[ρίζα]]· [[κινώ]], [[ανακινώ]], [[διεγείρω]], στον ίδ.<br /><b class="num">1.</b> λέγεται για σωματική [[κίνηση]], [[ενθαρρύνω]], [[παροτρύνω]], [[διεγείρω]], εξεθερίζω, σε Ομήρ. Ιλ., Ησίοδ.· με απαρ., <i>Ζεὺςὦρσε μάχεσθαι</i>, τον παρότρυνε να πολεμήσει, σε Ομήρ. Ιλ. — Μέσ., με παρακ. [[ὄρωρα]], κινούμαι, αναδεύομαι, εἰς ὅ κε.. μοι φίλα γούνατ' [[ὀρώρῃ]], εφόσον τα [[μέλη]] μου έχουν τη [[δύναμη]] να κινηθούν, σε Όμηρ.· προστ. αορ. αʹ [[ὄρσεο]], [[ὄρσευ]], [[ὄρσο]], κουνήσου! [[εμπρός]]! σήκω! στον ίδ.· με εχθρική [[σημασία]], [[εφορμώ]], [[ορμώ]] με [[μανία]], σε Ομήρ. Ιλ., Αισχύλ. κ.λπ.<br /><b class="num">2.</b> [[σηκώνω]], κάνω κάποιον να σηκωθεί, [[ξυπνώ]] κάποιον, [[καλώ]], [[φέρνω]] στο φως, σε Ομήρ. Ιλ.· λέγεται για ζώα, [[εξερεθίζω]], [[τρέπω]] σε [[φυγή]], [[κυνηγώ]], σε Όμηρ. — Μέσ., σηκώνομαι, [[αναπηδώ]], [[ιδίως]] από το [[κρεβάτι]], στον ίδ.· στον Μέσ. παρακ., ὤρορεθεῖος [[ἀοιδός]], σε Ομήρ. Οδ.· με απαρ., σηκώνομαι να κάνω [[κάτι]], ετοιμάζομαι να κάνω [[κάτι]], [[ὦρτο]] [[ἴμεν]], στο ίδ.· [[ὦρτο]] [[Ζεὺς]] [[νιφέμεν]], άρχισε ή ξεκίνησε να χιονίζει, σε Ομήρ. Ιλ.<br /><b class="num">3.</b> [[επιφέρω]], [[εξεγείρω]], Λατ. ciere, λέγεται για καταιγίδες και τα όμοια, που επιφέρουν οι θεοί, σε Όμηρ., Αισχύλ.· ομοίως, <i>ὄρσαι ἵμερον φόβον</i>, [[μένος]], <i>πόλεμον</i> κ.λπ., σε Όμηρ. — Μέσ., [[ανατέλλω]], εγείρομαι, Λατ. [[orior]], σε Ομήρ. Ιλ.· ὄρνυται [[πένθος]], [[στόνος]] κ.λπ.· στο ίδ., [[δοῦρα]] ὄρμενα [[πρόσσω]], τα βέλη πετούσαν προς τα [[μπρος]], στο ίδ. | |lsmtext='''ὄρνῡμι:''' ή -ύω, προστ. <i>ὄρνῠθι</i>, <i>ὄρνῠτε</i>· γʹ ενικ. και πληθ. παρατ. [[ὤρνυεν]], <i>-υον</i>, μέλ. [[ὄρσω]], αόρ. αʹ [[ὦρσα]], Ιων. γʹ ενικ. [[ὄρσασκε]]· αόρ. βʹ με αναδιπλ., <i>ὤρορα</i> — Μέσ., <i>ὄρνῠμαι</i>, παρατ. <i>ὠρνύμην</i>, μέλ. <i>ὀροῦμαι</i>, γʹ ενικ. <i>ὀρεῖται</i>· αόρ. βʹ [[ὠρόμην]], γʹ ενικ. [[ὤρετο]], συνηρ. [[ὦρτο]], Επικ. γʹ πληθ. <i>ὄροντο</i>, [[ὀρέοντο]]· προστ. [[ὄρσο]] ή [[ὄρσεο]], Ιων. [[ὄρσευ]]· γʹ ενικ. υποτ. <i>ὄρηται</i>· απαρ. [[ὄρθαι]], συνηρ. αντί <i>ὀρέσθαι</i>· μτχ. <i>ὀρόμενος</i>, [[ὄρμενος]] — στη Μέσ. ανήκει επίσης ο παρακ. [[ὄρωρα]] ([[άπαξ]] [[ὤρορε]]), και γʹ ενικ. υπερσ. [[ὀρώρει]], [[ὠρώρει]]· στον Όμηρ. επίσης, Παθ. [[τύπος]] [[ὀρώρεται]] = [[ὄρωρε]], υποτ. [[ὀρώρηται]] (<i>*</i>√<i>ὌΡΩ</i>· είναι η [[ρίζα]] από την οποία σχηματίζονται οι περισσότεροι τύποι).Σημασία που προκύπτει από τη [[ρίζα]]· [[κινώ]], [[ανακινώ]], [[διεγείρω]], στον ίδ.<br /><b class="num">1.</b> λέγεται για σωματική [[κίνηση]], [[ενθαρρύνω]], [[παροτρύνω]], [[διεγείρω]], εξεθερίζω, σε Ομήρ. Ιλ., Ησίοδ.· με απαρ., <i>Ζεὺςὦρσε μάχεσθαι</i>, τον παρότρυνε να πολεμήσει, σε Ομήρ. Ιλ. — Μέσ., με παρακ. [[ὄρωρα]], κινούμαι, αναδεύομαι, εἰς ὅ κε.. μοι φίλα γούνατ' [[ὀρώρῃ]], εφόσον τα [[μέλη]] μου έχουν τη [[δύναμη]] να κινηθούν, σε Όμηρ.· προστ. αορ. αʹ [[ὄρσεο]], [[ὄρσευ]], [[ὄρσο]], κουνήσου! [[εμπρός]]! σήκω! στον ίδ.· με εχθρική [[σημασία]], [[εφορμώ]], [[ορμώ]] με [[μανία]], σε Ομήρ. Ιλ., Αισχύλ. κ.λπ.<br /><b class="num">2.</b> [[σηκώνω]], κάνω κάποιον να σηκωθεί, [[ξυπνώ]] κάποιον, [[καλώ]], [[φέρνω]] στο φως, σε Ομήρ. Ιλ.· λέγεται για ζώα, [[εξερεθίζω]], [[τρέπω]] σε [[φυγή]], [[κυνηγώ]], σε Όμηρ. — Μέσ., σηκώνομαι, [[αναπηδώ]], [[ιδίως]] από το [[κρεβάτι]], στον ίδ.· στον Μέσ. παρακ., ὤρορεθεῖος [[ἀοιδός]], σε Ομήρ. Οδ.· με απαρ., σηκώνομαι να κάνω [[κάτι]], ετοιμάζομαι να κάνω [[κάτι]], [[ὦρτο]] [[ἴμεν]], στο ίδ.· [[ὦρτο]] [[Ζεὺς]] [[νιφέμεν]], άρχισε ή ξεκίνησε να χιονίζει, σε Ομήρ. Ιλ.<br /><b class="num">3.</b> [[επιφέρω]], [[εξεγείρω]], Λατ. ciere, λέγεται για καταιγίδες και τα όμοια, που επιφέρουν οι θεοί, σε Όμηρ., Αισχύλ.· ομοίως, <i>ὄρσαι ἵμερον φόβον</i>, [[μένος]], <i>πόλεμον</i> κ.λπ., σε Όμηρ. — Μέσ., [[ανατέλλω]], εγείρομαι, Λατ. [[orior]], σε Ομήρ. Ιλ.· ὄρνυται [[πένθος]], [[στόνος]] κ.λπ.· στο ίδ., [[δοῦρα]] ὄρμενα [[πρόσσω]], τα βέλη πετούσαν προς τα [[μπρος]], στο ίδ. | ||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''ὄρνῡμι:''' эп. тж. [[ὀρνύω]] (ῠ) (impf. [[ὤρνυον]] - эп. ὄρνυον, fut. [[ὄρσω]], aor. 1 [[ὦρσα]] - эп. 3 л. sing. iter. [[ὄρσασκε]], эп. 1 л. pl. conjct. [[ὄρσομεν]], aor. 2 ὤρορον, pf. 2 [[ὄρωρα]], ppf. [[ὠρώρειν]] и [[ὀρώρειν]]; med.: impf. ὠρνύμην, fut. [[ὀροῦμαι]], aor. 2 [[ὠρόμην]] и ὤρμην - эп. ὀρώμην; imper. praes. ὄρνῡ - эп. ὄρνῠθι, med. [[ὄρσο]], [[ὄρσεο]] и [[ὄρσευ]]; inf. ὀρνύναι - эп. ὀρνύμεν(αι), aor. med. [[ὄρθαι]]; part. med. [[ὄρμενος]])<br /><b class="num">1)</b> приводить в движение, побуждать, возбуждать ([[ὦρσε]] δὲ τοὺς μὲν [[Ἄρης]], τοὺς δὲ [[Ἀθήνη]], sc. μάχεσθαι Hom.): ὀ. τινὰ [[ἀντία]] τινός или τινά τινι Hom. напускать (натравливать) кого-л. на кого-л.; δαίμονος ὀρνύντος Pind. по побуждению божества; ὄρσεις με τἀκίνητα φράσαι Soph. ты заставишь меня высказать сокровенное;<br /><b class="num">2)</b> пригонять (αἶγας Hom.);<br /><b class="num">3)</b> сгонять, спугивать (νεβρὸν ἐξ εὐνῆς Hom.);<br /><b class="num">4)</b> поднимать, неперех., тж. med. вставать (τινὰ ἀπ᾽ [[ἐσχαρόφιν]] Hom.): ὀ. θύελλαν Hom. поднимать бурю; ὀ. κονίην Hom. вздымать пыль; ὀ. πόλεμον Hom. разжигать войну; [[πόλεμος]] ὄρωρεν Hom. возникла (вспыхнула) война; ὀ. [[γόον]] Hom. поднимать вопль; ἄσβεστον [[γέλω]] ὀ. τινι Hom. вызвать у кого-л. неудержимый смех; ὀρυμαγδὸς ὄρωρεν Hom. поднялся шум; νοῦσον ἀνὰ στρατὸν ὀ. Hom. наслать мор на войско; κύματα θαλάσσης ὀ. Hom. взволновать море; Ἠὼς ἐκ λεχέων [[ὤρνυτο]] Hom. Эос поднялась со (своего) ложа; ὁ γεραιὸς ἀπὸ θρόνου [[ὦρτο]] Hom. старец поднялся с кресла; [[ὦρτο]] πόλινδ᾽ [[ἴμεν]] Hom. (Одиссей) встал, чтобы пойти в город; [[ὄρσο]] [[κέων]] Hom. встань и иди спать;<br /><b class="num">5)</b> med. бросаться, устремляться (ἐπί τινα Hom.): ἀπὸ χθονὸς [[ὤρνυτο]] [[πεζός]] Hom. (Диомед) пеший бросился (навстречу врагам); [[ὀρώρει]] [[οὐρανόθεν]] [[νύξ]] Hom. спустилась с неба ночь; [[δοῦρα]] ὄρμενα [[πρόσσω]] Hom. устремившиеся вперед копья; [[πῦρ]] ὄρμενον Hom. вспыхнувшее пламя;<br /><b class="num">6)</b> med. двигаться, шевелиться: εἰς ὅ κέ μοι γούνατ᾽ [[ὀρώρῃ]] Hom. доколе смогут у меня двигаться колени, т. е. пока хватит силы. | |||
}} | }} |