εὕδω: Difference between revisions

{{pape

|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1063.png Seite 1063]] fut. εὑδήσω, impert. att. ηὗδε, Plat. Conv. 203 b, sch [[lasen]], Hom. oft u. Folgde, γλυκὺν [[ὕπνον]] εὕδειν, süßen Schlaf schlafen, Od. 8, 445; [[παρά]] τινι, 8, 337; auch vom Todesschlaf, Il. 14, 482, wie Soph. O. C. 627. u. bes. sp. D., z. B. Antp. Sid. 75 (VII, 29;, Pind., nur im praes.; ἀφύλακτον εὑδήσουσι πᾶσαν εὐφρόνην Aesch. Ag. 328; Soph. u. A.; Her. 1, 209; Plat. a. a. O.; Xen. Cyn. 5, 11; in Prosa ist [[καθεύδω]] gewöhnlicher. – Häufig übertr., ruhen, ὄφρ' εὕδῃσι [[μένος]] Βορέαο, bis die Wuth des Nordwindes sich legt, ruht, Il. 5, 524; παλαιὰ χάρι ς Pind. I. 6, 17; [[εὖτε]] [[πόντος]] – [[ἀκύμων]] εὕδοι Aesch. Ag. 552; [[συμφορά]] Plut. Ant. 36; οὐχ ὕπνῳ γ' εὕδοντα μ' ἐξεγείρετε, den sorglosen, Soph. O. R. 65, wie Theocr. 2, 126, ruhig, zufrieden sein; κεἰ βραδὺς εὕδει, wenn er saumselig zögert, Soph. O. C. 308; οὔποθ' εὕδει λυπρά σο υ κηρύγματα, nimmer ruhen sie, hören sie auf, Eur. Hec. 662; Τισίαν ἐάσομεν εὕδειν, wir wollen ihn ruhen lassen, Plat. Phaedr. 267 a; εὕδοντα πόλεμον ἐπεγείρει Solon. eleg. v. 19 bei Dem. 19, 255, wie τί [[δάκρυον]] εὗδον ἐγείρεις Callim. frg. 273.

}}

{{ls

|lstext='''εὕδω''': παρατ. ηὗδον Πλάτ. Συμπ. 203Β, ἀποκατασταθὲν ἐν Εὐρ. Βάκχ. 683, Ρήσῳ 763, 779, εὗδον Ἰλ. Β. 2, Θεόκρ. 2126, Ἰων. εὕδεσκε Ἰλ. Χ. 503: - μέλλ. εὑδήσω Αἰσχύλ. Ἀγ. 337: - ἀόρ. ηὕδησα (καθ-) Ἱππ. Κοιμῶμαι, [[πλαγιάζω]], συχνὸν παρ’ Ὁμ.· μετὰ συστοίχ. αἰτ., ὁπότ’ ἂν αὗτε εὕδησθα γλυκὺν [[ὕπνον]] Ὀδ. Θ. 445· [[ὕπνον]] οὐκ εὐδαίμονα Εὐρ. Ἡρ. Μαιν. 1014· γλυκερὸν καὶ ἐγέρσιμον [[ὕπνον]] Θεόκρ. 24. 7· [[ὡσαύτως]], ὕπνῳ γ’ εὕδοντα, βεβυθισμένον εἰς [[ὕπνον]] (κατὰ Badham: ἐνδόντα, παραδοθέντα εἰς τὸν [[ὕπνον]]), Σοφ. Ο. Τ. 65· εὕδειν… παρὰ χρυσέῃ Ἀφροδίτῃ Ὀδ. Ο. 337, 342· σὺν ὁμήλικι εὕδειν Θεόγν. 1059· τὴν ὅλην νύκτα Πλάτ. Νόμ. 807Ε, κ. ἀλλ.: - [[ὡσαύτως]], ἐπὶ τοῦ ὕπνου τοῦ θανάτου. Πρόμαχος δεδμημένος εὕδει ἔγχει ἐμῷ Ἰλ. Κ. 482· οὑμὸς εὕδων…[[νέκυς]] Σοφ. Ο. Κ. 621· πρβλ. [[κοιμάω]] ΙΙ. 3. ΙΙ. μεταφ., ἀναπαύομαι, [[ἡσυχάζω]], ὄφρ’ εὕδῃσι [[μένος]] Βορεάο Ἰλ. Ε. 524· εὑδέτω [[πόντος]] [[Σιμωνίδης]] 44. 15, πρβλ. Αἰσχύλ. Ἀγ. 566· εὕδοντα πόλεμον ἐπεγείρειν Σόλων 3. 19· εὕδουσι δ’ ὀρέων κορυφαὶ Ἀλκμὰν 34· [[οὔπω]] κακὸν τόδ’ εὕδει Εὐρ. Ἱκ. 1148· εὕδει [[χάρις]], κοιμᾶται, παύεται, Πινδ. Ι. 7 (6), 23, πρβλ. Εὐρ. Ἑκ. 662· ἐπὶ τοῦ νοῦ ἢ τῆς καρδίας, εἶμαι [[ἥσυχος]], εἶμαι εὐχαριστημένος, εὑδούσῃ φρενὶ Σοφοκλ. Ἀποσπ. 563, πρβλ. Θεόκρ. 126, Πλάτ. Πολ. 571C· (οὕτω τὸ dormine, ἐν τῇ Λατιν. πρβλ. Heid. Ὁρατ. Σατ. 1. 2, 7): - ἐπὶ προσώπων, κοιμῶμαι, [[ὥστε]] κεἰ βραδὺς εὕδει, δηλ. καὶ ἂν ἀναπαύεται ἀκόμη καὶ δὲν θέλει νὰ κινηθῇ, Σοφ. Ο. Κ. 307· Τισίαν ἐάσομεν εὕδειν, θὰ ἀφήσωμεν αὐτὸν νὰ ἀναπαυθῇ, Πλάτ. Φαῖδρος 267Α· πρβλ. [[βρίζω]]. - Παρὰ πεζογράφοις κοινότερον [[εἶναι]] τὸ [[καθεύδω]], ἂν καὶ εὑρίσκομεν τὸ [[εὕδω]] ἐν Ἡρόδ. 1. 34, 209, Πλάτ. ἔνθ’ ἀνωτ., Ξεν. Κυν. 5. 11.

}}

{{Autenrieth