βέβαιος: Difference between revisions

m
Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{.*}}\n)({{elru.*}}\n)({{elnl.*}}\n)" to "$4$3$2$1"
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{bailly.*}}\n)" to "$2$1")
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{.*}}\n)({{elru.*}}\n)({{elnl.*}}\n)" to "$4$3$2$1")
Line 19: Line 19:
|btext=ος <i>ou</i> α, ον :<br /><b>I.</b> ferme, solide;<br /><b>II.</b> <i>fig.</i><br /><b>1</b> ferme, constant : [[φίλος]] [[βέβαιος]] ESCHL ami sûr <i>ou</i> fidèle ; βεβαία [[εἰρήνη]] ISOCR paix solide ; τῆς διανοίας τὸ βέβαιον THC esprit ferme et résolu;<br /><b>2</b> qui est à l'abri du danger : πύλαι βέβαιοι THC portes sûres, à l'abri de toute surprise;<br /><b>3</b> sûr, certain : [[τέκμαρ]] βέβαιον ESCHL preuve certaine ; βέβαια τοξεύματα SOPH traits qui vont sûrement au but (<i>ou</i> lancés d'une main ferme, bien assurée) ; [[κίνδυνος]] [[βέβαιος]] THC danger certain ; <i>en parl. de pers.</i> βεβαιότεροι ἂν [[ἦσαν]] μηδὲν νεωτεριεῖν THC il serait plus certain qu’ils ne feraient aucun changement ; τὸ βέβαιον HDT la certitude;<br /><i>Cp.</i> βεβαιότερος, <i>Sp.</i> βεβαιότατος.<br />'''Étymologie:''' R. Βα avec redoubl.
|btext=ος <i>ou</i> α, ον :<br /><b>I.</b> ferme, solide;<br /><b>II.</b> <i>fig.</i><br /><b>1</b> ferme, constant : [[φίλος]] [[βέβαιος]] ESCHL ami sûr <i>ou</i> fidèle ; βεβαία [[εἰρήνη]] ISOCR paix solide ; τῆς διανοίας τὸ βέβαιον THC esprit ferme et résolu;<br /><b>2</b> qui est à l'abri du danger : πύλαι βέβαιοι THC portes sûres, à l'abri de toute surprise;<br /><b>3</b> sûr, certain : [[τέκμαρ]] βέβαιον ESCHL preuve certaine ; βέβαια τοξεύματα SOPH traits qui vont sûrement au but (<i>ou</i> lancés d'une main ferme, bien assurée) ; [[κίνδυνος]] [[βέβαιος]] THC danger certain ; <i>en parl. de pers.</i> βεβαιότεροι ἂν [[ἦσαν]] μηδὲν νεωτεριεῖν THC il serait plus certain qu’ils ne feraient aucun changement ; τὸ βέβαιον HDT la certitude;<br /><i>Cp.</i> βεβαιότερος, <i>Sp.</i> βεβαιότατος.<br />'''Étymologie:''' R. Βα avec redoubl.
}}
}}
{{ls
{{elnl
|lstext='''βέβαιος''': ος, ον, [[ὡσαύτως]] α, ον, ἴδε κατωτ.· (βαίνω)· ‒ [[στερεός]], [[σταθερός]], [[κρύσταλλος]] Θουκ. 3. 23· [[ὄχημα]] Πλάτ. Φαίδων· 85D· [[σταθερός]], [[ἀκίνητος]], [[ἀμετάβλητος]], [[διαρκής]], [[ὁμιλία]]… πιστὴ καὶ [[βέβαιος]] Σοφ. Φ. 71· ἀρετῆς βέβαιαι… αἱ κτήσεις μόναι ὁ αὐτ. Ἀποσπ. 202· [[ψῆφος]] βεβαία Εὐρ. Ἠλ. 1263· τὴν [[χάριν]] βέβαιον ἔχειν (διάφ. γραφ. -αίαν, ἀλλ’ ὁ Θουκ. προτιμᾶ -ος, ον) Θουκ. 1. 32· οὐδέπω [[βέβαιος]] ἦν ἡ [[σωτηρία]] Ἀνδοκ. 8. 9· εἰρήνην βεβαίαν ἀγαγεῖν Ἰσοκρ. 76Ε· [[φιλία]] [[βέβαιος]] Πλάτ. Συμπ. 183C· βεβαίου τε καὶ καθαρᾶς ἡδονῆς ὁ αὐτ. Πολ. 586Α· πίστεις βέβαιοι καὶ ἀληθεῖς ὁ αὐτ. Τιμ. 37Β, κτλ.· ‒ [[βέβαιος]], [[ἀσφαλής]], [[ἀναμφίβολος]], [[τέκμαρ]] Αἰσχύλ. Πρ. 450· [[ἄκος]] ὁ αὐτ. Εὐμ. 506· β. τοξεύματα (πρβλ. τὸ τοῦ Οὐεργιλίου certa sagitta), Σοφ. Ἀντ. 1086· βεβαιότερος [[κίνδυνος]], φανερώτερος, ἀναμφιβολώτερος, Θουκ. 3. 39· ὑπερθ. -ότατος, ὁ αὐτ. 1. 124. 2) ἐπὶ προσώπ., κτλ., [[σταθερός]], [[ἀμετακίνητος]], [[ἀσφαλής]], [[μόνιμος]], [[ἀμετάβλητος]], φίλος Αἰσχύλ. Πρ. 297, πρβλ. Θουκ. 5. 43· καὶ συχν. παρ’ Ἀττ.· μ. ἀπαρ., βεβαιότεροι μηδὲν νεωτεριεῖν, ἀσφαλέστεροι ὡς πρὸς τοῦτο ὅτι δὲν [[ἤθελον]]..., Θουκ. 3. 11· [[βέβαιος]] ἦν, ἦτο βέβαιον ὅτι…, Διον. Ἁλ. 3. 35. 3) τὸ βέβαιον, [[βεβαιότης]], Ἡρόδ. 7. 50· τὸ β. τῆς διανοίας, [[σταθερότης]], ἀποφασιστικότης, Θουκ. 2. 89, πρβλ. Πλάτ. Φιληβ. 59C, κτλ. ΙΙ. Ἐπίρρ. -ως, Αἰσχύλ. Ἀγ. 15· β. κλῃστὸν Θουκ. 2. 17· β. οἰκεῖσθαι ὁ αὐτ. 1. 2· ἔχειν Δημ. 99. 29· συγκρ. -ότερον, Θουκ. 1. 8.· -οτέρως, Ἰσοκρ. 171C· ὑπερθ. -ότατα, Θουκ. 6. 91.
|elnltext=[[βέβαιος]] -α -ον, f. ook -ος [~ [[βαίνω]] ?] adv. comp. βεβαιότερον en βεβαιοτέρως, adv. superl. βεβαιότατα; stevig, zeker, stabiel<br /><b class="num">1.</b> stevig, solide:. ἐπὶ βεβαιοτέρου ὀχήματος op een meer solide vaartuig Plat. Phaed. 85d; [[κρύσταλλος]]... οὐ [[βέβαιος]] onbetrouwbaar (d.w.z. niet stevig) ijs Thuc. 3.23.5.<br /><b class="num">2.</b> overdr. vast(staand), zeker<br /><b class="num">3.</b> bestendig, stabiel:; ἐλευθερίαν βεβαιοτέραν een duurzamere vrede Thuc. 7.68.3; subst..; [[εἰδέναι]]... ἄνθρωπον ἐόντα [[κῶς]] χρὴ τὸ βέβαιον; hoe moet je, als je een mens bent, weten wat vaststaat? Hdt. 7.50.2; adv..; Λακεδαιμονίοις... φίλους [[γενέσθαι]] [[βεβαίως]] vaste vriendschap te sluiten met de Spartanen Thuc. 4.20.3; adv. comp.. βεβαιότερον ᾤκουν ze vestigden zich permanenter Thuc. 1.8.3.<br /><b class="num">4.</b> zeker, betrouwbaar, veilig:; [[τέκμαρ]] β. een zeker voorteken Aeschl. PV 456; τοξεύματα β. rake pijlschoten Soph. Ant. 1086; pred.. τοῖς... ὁπλίταις βεβαίους [[τὰς]] πύλας [[παρέσχον]] ze stelden de poorten veilig voor de hoplieten Thuc. 4.67.5.<br /><b class="num">5.</b> van personen standvastig, betrouwbaar:. [[φίλος]]... βεβαιότερος een standvastiger vriend Aeschl. PV 297; οὐ δοκοῦντας βεβαίους [[εἶναι]] ἐξήλασαν ze verdreven degenen die niet betrouwbaar leken te zijn Thuc. 2.102.1.
}}
{{elru
|elrutext='''βέβαιος:''' и 3<br /><b class="num">1)</b> [[крепкий]], [[прочный]], [[надежный]] ([[κρύσταλλος]] Thuc.; [[ὄχημα]] Plat.; [[εἰρήνη]] Isocr.);<br /><b class="num">2)</b> [[неизменный верный]] ([[φίλος]] Aesch.; [[φιλία]] Plat., Arst.; [[σύμμαχος]] Plut.);<br /><b class="num">3)</b> [[достоверный]], [[несомненный]] ([[τέκμαρ]] Aesch.; [[ψῆφος]] Eur.; [[κίνδυνος]] Thuc.; [[λόγος]] Plat.; [[σημεῖον]] Plut.);<br /><b class="num">4)</b> [[меткий]] ([[τόξευμα]] Soph.);<br /><b class="num">5)</b> [[уверенный]] (в себе) ([[φρόνημα]] Plut.);<br /><b class="num">6)</b> [[безопасный]] (τινι Thuc.).
}}
{{etym
|etymtx=Grammatical information: adj. OK<br />Meaning: [[firm]], [[steady]] (Ion.-Att.).<br />Derivatives: [[βεβαιότης]] f. [[stability]] (Pl.), denomin. [[βεβαιόω]] [[establish]] (Ion.-Att.).<br />Origin: GR [a formation built with Greek elements]<br />Etymology: Generally connected with [[βῆναι]], though the formation is unclear; hardly with Wackernagel Unt. 113 A. 1 from <b class="b3">*βεβα-υσ-ιος</b> (cf. <b class="b3">*Ϝιδ-υσ-ιος</b> > [[ἰδυιος]]).
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[[βαίνω]]<br /><b class="num">I.</b> [[firm]], [[steady]], [[steadfast]], [[sure]], [[certain]], Aesch., etc.; βεβαιότερος [[κίνδυνος]] a surer [[game]], Thuc.<br /><b class="num">2.</b> of persons, [[steadfast]], [[steady]] [[sure]], [[constant]], Aesch., etc.; c. inf., βεβαιότεροι μηδὲν νεωτεριεῖν [[more]] [[certain]] to make no [[change]], Thuc.<br /><b class="num">3.</b> τὸ βέβαιον [[certainty]], [[firmness]], [[resolution]], Hdt., Thuc.<br /><b class="num">II.</b> adv. -ως, Aesch., etc.; comp. -ότερον, Thuc.; Sup. -ότατα, Thuc.
}}
}}
{{Abbott
{{Abbott
Line 37: Line 46:
|lsmtext='''βέβαιος:''' -ος, -ον και -α, -ον ([[βαίνω]]),<br /><b class="num">I. 1.</b> [[σταθερός]], [[ακλόνητος]], [[συμπαγής]], [[άκαμπτος]], [[απτόητος]], [[βέβαιος]], [[αναμφισβήτητος]], [[αξιόπιστος]], σε Αισχύλ. κ.λπ.· βεβαιότερος [[κίνδυνος]], πιο [[φανερός]] [[κίνδυνος]], σε Θουκ.<br /><b class="num">2.</b> λέγεται για πρόσωπα, [[σταθερός]], [[ευσταθής]], [[ακλόνητος]], [[αμετάβλητος]], [[επίμονος]], [[αξιόπιστος]], σε Αισχύλ. κ.λπ.· με απαρ., <i>βεβαιότεροι μηδὲν νεωτεριεῖν</i>, ασφαλέστεροι ως προς το να μην κάνουν αλλαγές, σε Θουκ.<br /><b class="num">3.</b> <i>τὸ βέβαιον</i>, [[βεβαιότητα]], [[σιγουριά]], [[ασφάλεια]], [[σταθερότητα]], [[αποφασιστικότητα]], σε Ηρόδ., Θουκ.<br /><b class="num">II.</b> επίρρ. <i>-ως</i>, σε Αισχύλ. κ.λπ.· συγκρ. <i>-ότερον</i>, σε Θουκ.· υπερθ. <i>-ότατα</i>, στον ίδ.
|lsmtext='''βέβαιος:''' -ος, -ον και -α, -ον ([[βαίνω]]),<br /><b class="num">I. 1.</b> [[σταθερός]], [[ακλόνητος]], [[συμπαγής]], [[άκαμπτος]], [[απτόητος]], [[βέβαιος]], [[αναμφισβήτητος]], [[αξιόπιστος]], σε Αισχύλ. κ.λπ.· βεβαιότερος [[κίνδυνος]], πιο [[φανερός]] [[κίνδυνος]], σε Θουκ.<br /><b class="num">2.</b> λέγεται για πρόσωπα, [[σταθερός]], [[ευσταθής]], [[ακλόνητος]], [[αμετάβλητος]], [[επίμονος]], [[αξιόπιστος]], σε Αισχύλ. κ.λπ.· με απαρ., <i>βεβαιότεροι μηδὲν νεωτεριεῖν</i>, ασφαλέστεροι ως προς το να μην κάνουν αλλαγές, σε Θουκ.<br /><b class="num">3.</b> <i>τὸ βέβαιον</i>, [[βεβαιότητα]], [[σιγουριά]], [[ασφάλεια]], [[σταθερότητα]], [[αποφασιστικότητα]], σε Ηρόδ., Θουκ.<br /><b class="num">II.</b> επίρρ. <i>-ως</i>, σε Αισχύλ. κ.λπ.· συγκρ. <i>-ότερον</i>, σε Θουκ.· υπερθ. <i>-ότατα</i>, στον ίδ.
}}
}}
{{elru
{{ls
|elrutext='''βέβαιος:''' и 3<br /><b class="num">1)</b> [[крепкий]], [[прочный]], [[надежный]] ([[κρύσταλλος]] Thuc.; [[ὄχημα]] Plat.; [[εἰρήνη]] Isocr.);<br /><b class="num">2)</b> [[неизменный верный]] ([[φίλος]] Aesch.; [[φιλία]] Plat., Arst.; [[σύμμαχος]] Plut.);<br /><b class="num">3)</b> [[достоверный]], [[несомненный]] ([[τέκμαρ]] Aesch.; [[ψῆφος]] Eur.; [[κίνδυνος]] Thuc.; [[λόγος]] Plat.; [[σημεῖον]] Plut.);<br /><b class="num">4)</b> [[меткий]] ([[τόξευμα]] Soph.);<br /><b class="num">5)</b> [[уверенный]] (в себе) ([[φρόνημα]] Plut.);<br /><b class="num">6)</b> [[безопасный]] (τινι Thuc.).
|lstext='''βέβαιος''': ος, ον, [[ὡσαύτως]] α, ον, ἴδε κατωτ.· (βαίνω)· ‒ [[στερεός]], [[σταθερός]], [[κρύσταλλος]] Θουκ. 3. 23· [[ὄχημα]] Πλάτ. Φαίδων· 85D· [[σταθερός]], [[ἀκίνητος]], [[ἀμετάβλητος]], [[διαρκής]], [[ὁμιλία]]… πιστὴ καὶ [[βέβαιος]] Σοφ. Φ. 71· ἀρετῆς βέβαιαι… αἱ κτήσεις μόναι ὁ αὐτ. Ἀποσπ. 202· [[ψῆφος]] βεβαία Εὐρ. Ἠλ. 1263· τὴν [[χάριν]] βέβαιον ἔχειν (διάφ. γραφ. -αίαν, ἀλλ’ ὁ Θουκ. προτιμᾶ -ος, ον) Θουκ. 1. 32· οὐδέπω [[βέβαιος]] ἦν ἡ [[σωτηρία]] Ἀνδοκ. 8. 9· εἰρήνην βεβαίαν ἀγαγεῖν Ἰσοκρ. 76Ε· [[φιλία]] [[βέβαιος]] Πλάτ. Συμπ. 183C· βεβαίου τε καὶ καθαρᾶς ἡδονῆς ὁ αὐτ. Πολ. 586Α· πίστεις βέβαιοι καὶ ἀληθεῖς ὁ αὐτ. Τιμ. 37Β, κτλ.· ‒ [[βέβαιος]], [[ἀσφαλής]], [[ἀναμφίβολος]], [[τέκμαρ]] Αἰσχύλ. Πρ. 450· [[ἄκος]] ὁ αὐτ. Εὐμ. 506· β. τοξεύματα (πρβλ. τὸ τοῦ Οὐεργιλίου certa sagitta), Σοφ. Ἀντ. 1086· βεβαιότερος [[κίνδυνος]], φανερώτερος, ἀναμφιβολώτερος, Θουκ. 3. 39· ὑπερθ. -ότατος, ὁ αὐτ. 1. 124. 2) ἐπὶ προσώπ., κτλ., [[σταθερός]], [[ἀμετακίνητος]], [[ἀσφαλής]], [[μόνιμος]], [[ἀμετάβλητος]], φίλος Αἰσχύλ. Πρ. 297, πρβλ. Θουκ. 5. 43· καὶ συχν. παρ’ Ἀττ.· μ. ἀπαρ., βεβαιότεροι μηδὲν νεωτεριεῖν, ἀσφαλέστεροι ὡς πρὸς τοῦτο ὅτι δὲν [[ἤθελον]]..., Θουκ. 3. 11· [[βέβαιος]] ἦν, ἦτο βέβαιον ὅτι…, Διον. Ἁλ. 3. 35. 3) τὸ βέβαιον, [[βεβαιότης]], Ἡρόδ. 7. 50· τὸ β. τῆς διανοίας, [[σταθερότης]], ἀποφασιστικότης, Θουκ. 2. 89, πρβλ. Πλάτ. Φιληβ. 59C, κτλ. ΙΙ. Ἐπίρρ. -ως, Αἰσχύλ. Ἀγ. 15· β. κλῃστὸν Θουκ. 2. 17· β. οἰκεῖσθαι ὁ αὐτ. 1. 2· ἔχειν Δημ. 99. 29· συγκρ. -ότερον, Θουκ. 1. 8.· -οτέρως, Ἰσοκρ. 171C· ὑπερθ. -ότατα, Θουκ. 6. 91.
}}
{{etym
|etymtx=Grammatical information: adj. OK<br />Meaning: [[firm]], [[steady]] (Ion.-Att.).<br />Derivatives: [[βεβαιότης]] f. [[stability]] (Pl.), denomin. [[βεβαιόω]] [[establish]] (Ion.-Att.).<br />Origin: GR [a formation built with Greek elements]<br />Etymology: Generally connected with [[βῆναι]], though the formation is unclear; hardly with Wackernagel Unt. 113 A. 1 from <b class="b3">*βεβα-υσ-ιος</b> (cf. <b class="b3">*Ϝιδ-υσ-ιος</b> > [[ἰδυιος]]).
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[[βαίνω]]<br /><b class="num">I.</b> [[firm]], [[steady]], [[steadfast]], [[sure]], [[certain]], Aesch., etc.; βεβαιότερος [[κίνδυνος]] a surer [[game]], Thuc.<br /><b class="num">2.</b> of persons, [[steadfast]], [[steady]] [[sure]], [[constant]], Aesch., etc.; c. inf., βεβαιότεροι μηδὲν νεωτεριεῖν [[more]] [[certain]] to make no [[change]], Thuc.<br /><b class="num">3.</b> τὸ βέβαιον [[certainty]], [[firmness]], [[resolution]], Hdt., Thuc.<br /><b class="num">II.</b> adv. -ως, Aesch., etc.; comp. -ότερον, Thuc.; Sup. -ότατα, Thuc.
}}
{{elnl
|elnltext=[[βέβαιος]] -α -ον, f. ook -ος [~ [[βαίνω]] ?] adv. comp. βεβαιότερον en βεβαιοτέρως, adv. superl. βεβαιότατα; stevig, zeker, stabiel<br /><b class="num">1.</b> stevig, solide:. ἐπὶ βεβαιοτέρου ὀχήματος op een meer solide vaartuig Plat. Phaed. 85d; [[κρύσταλλος]]... οὐ [[βέβαιος]] onbetrouwbaar (d.w.z. niet stevig) ijs Thuc. 3.23.5.<br /><b class="num">2.</b> overdr. vast(staand), zeker<br /><b class="num">3.</b> bestendig, stabiel:; ἐλευθερίαν βεβαιοτέραν een duurzamere vrede Thuc. 7.68.3; subst..; [[εἰδέναι]]... ἄνθρωπον ἐόντα [[κῶς]] χρὴ τὸ βέβαιον; hoe moet je, als je een mens bent, weten wat vaststaat? Hdt. 7.50.2; adv..; Λακεδαιμονίοις... φίλους [[γενέσθαι]] [[βεβαίως]] vaste vriendschap te sluiten met de Spartanen Thuc. 4.20.3; adv. comp.. βεβαιότερον ᾤκουν ze vestigden zich permanenter Thuc. 1.8.3.<br /><b class="num">4.</b> zeker, betrouwbaar, veilig:; [[τέκμαρ]] β. een zeker voorteken Aeschl. PV 456; τοξεύματα β. rake pijlschoten Soph. Ant. 1086; pred.. τοῖς... ὁπλίταις βεβαίους [[τὰς]] πύλας [[παρέσχον]] ze stelden de poorten veilig voor de hoplieten Thuc. 4.67.5.<br /><b class="num">5.</b> van personen standvastig, betrouwbaar:. [[φίλος]]... βεβαιότερος een standvastiger vriend Aeschl. PV 297; οὐ δοκοῦντας βεβαίους [[εἶναι]] ἐξήλασαν ze verdreven degenen die niet betrouwbaar leken te zijn Thuc. 2.102.1.
}}
}}
{{FriskDe
{{FriskDe