ἀνύω: Difference between revisions

4,744 bytes removed ,  26 May 2023
m
LSJ1 replacement
m (Text replacement - "(*UTF)(*UCP)(btext.*?)’([a-zA-ZÀ-ÿŒ'œ ]+)" to "$1'$2")
m (LSJ1 replacement)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=anyo
|Transliteration C=anyo
|Beta Code=a)nu/w
|Beta Code=a)nu/w
|Definition=(ᾰνῠ), <span class="bibl">Il.4.56</span>, <span class="bibl">Ar.<span class="title">Ra.</span>606</span>, Att. ἀνύτω or ἁνύτω <span class="bibl">Th.2.75</span>, <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>486c</span>, al.: impf. <span class="sense"><span class="bld">A</span> ἤνυον <span class="bibl">Hdt.9.66</span>, <span class="bibl">E.<span class="title">Hec.</span>1167</span>: fut. <b class="b3">ἀνύσω [ῠ],</b> <span class="bibl">S.<span class="title">Aj.</span>607</span>, <span class="bibl">Ar.<span class="title">Ra.</span>649</span>, Ep. ἐξ-ανύω <span class="bibl">11.11.365</span>: aor. ἤνῠσα <span class="bibl">Od.24.71</span>, <span class="bibl">A.<span class="title">Pers.</span>726</span>, etc.; poet. [[ἥνυσσα]] (Dor. <b class="b3">ᾱν-</b>) <span class="bibl">Pi.<span class="title">P.</span>12.11</span>, <span class="bibl">A.R.4.413</span>, Ep. <b class="b3">ἄνυσσα</b> [ᾰ] <span class="bibl">Hes.<span class="title">Th.</span>954</span>, <span class="bibl">Maiist.57</span> (ὑπ-): pf. ἤνῠκα <span class="bibl">Pl.<span class="title">Plt.</span> 264b</span>:—Pass., pf. ἤνυσμαι <span class="bibl">Plb.8.29.1</span>, etc., δι-ήνυσμαι <span class="bibl">X.<span class="title">Cyr.</span>1.4.28</span>: aor. ἠνύσθην <span class="bibl">Plb.32.3.17</span>, <span class="bibl">D.Chr.3.127</span>: fut. ἀνυσθήσομαι <span class="bibl">J.<span class="title">AJ</span>1.19.1</span>, <span class="bibl">Ael.<span class="title">VH</span>1.21</span>:—Med., ἀνύομαι <span class="bibl">Pi.<span class="title">P.</span>2.49</span>, <span class="bibl">Bion <span class="title">Fr.</span>4.6</span>: impf. ἠνυτόμην <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span>1159</span>: fut. [[ἀνύσομαι]] (v. infr.): aor. ἠνυσάμην <span class="bibl">A.<span class="title">Pr.</span>700</span>, <span class="bibl">S.<span class="title">Tr.</span> 995</span>(lyr.), inf. ἀνύσασθαι <span class="bibl">X.<span class="title">An.</span>7.7.24</span> (Valck.)—Non-thematic forms are found in poets: impf. Act. [[ἄνῠμες]], Dor. for [[ἤνυμεν]], <span class="bibl">Theoc.7.10</span>: pres. Pass. ἄνυται <span class="bibl">Opp.<span class="title">H.</span>3.427</span>, <span class="bibl">Nic.<span class="title">Al.</span>599</span>: impf. Pass. ἤνῠτο <span class="bibl">Od.5.243</span> (nisileg. [[ἤνετο]]); Dor. ἄνῠτο <span class="bibl">Theoc.2.92</span>. [ῠ in all parts: hence [[ἀνῦσαι]] in <span class="bibl">Tryph.126</span>, [[ἀνῡσάμενοι]] in <span class="title">AP</span>10.12 should be written with σσ: [[ἀνύων]] is corrupt in <span class="bibl">Nonn.<span class="title">D.</span>21.16</span>]:—[[effect]], [[accomplish]], ἤνυτο δ' ἔρλον <span class="bibl">Od.5.243</span> (v. supr.), cf.<span class="bibl">A.<span class="title">Pers.</span>726</span>, etc.; πρὸς θανάτῳ θάνατον ἀνύσασα <span class="bibl">S.<span class="title">Tr.</span>886</span>; ἀρωγάν <span class="bibl">Id.<span class="title">Ph.</span>1145</span> (lyr.); τοὔπος ὡς ἄρ' ὀρθὸν ἤνυσας <span class="bibl">Id.<span class="title">Ant.</span>1178</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">OC</span>454</span>: abs., <b class="b3">οὐδὲν ἤνυε</b> he [[did]] no [[good]], <span class="bibl">Hdt.9.66</span>; <b class="b3">εἴ τι ἔμελλεν ἀνύτειν</b> whatever was like ly [[to forward the work]], <span class="bibl">Th.2.75</span>; σμικρὸν ἀνύτειν <span class="bibl">Pl.<span class="title">Sph.</span>230a</span>, al.; ἧσσον ἁνύτειν <span class="bibl">Th.2.76</span>; οὐδὲν ἤνυε τούτοις <span class="bibl">D.21.104</span>; <b class="b3">ἀ. εἴς τι</b> [[to conduce]] towards... <span class="bibl">Pl.<span class="title">Ax.</span>369d</span>: c. acc. et inf., <b class="b3">Ἀπόλλων . . ἐκεῖνον ἤνυσε φονέα γενέσθαι</b> [[brought it to pass]] that... <span class="bibl">S.<span class="title">OT</span>720</span>:—Med., [[accomplish for one's own advantage]], <b class="b3">ἀνύσσεσθαι τάδε ἔργα</b> (if not in pass. sense, [[will be accomplished]]) <span class="bibl">Od.16.373</span>, cf. <span class="bibl">Hp.<span class="title">Ep.</span>27</span>; <b class="b3">θεός . . τέκμαρ ἀνύεται</b> <span class="bibl">Pi.<span class="title">P.</span>2.49</span>, cf. <span class="bibl">Ar.<span class="title">Pl.</span>196</span>, dub. in <span class="bibl">Pl.<span class="title">Phd.</span>69d</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> [[make an end of]], [[destroy]], φλόξ σε ἤνυσεν <span class="bibl">Od.24.71</span>; [[kill]], <span class="bibl">Pi.<span class="title">P.</span>12.11</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> c. dupl. acc., [[make]], [[cause to be]], ἠνύσατ' ἐκτοπίαν φλόγα <span class="bibl">S.<span class="title">OT</span>166</span> (lyr.), <span class="bibl">Nic.<span class="title">Al.</span>400</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">4</span> [[make]], εἰκόνα <span class="title">AP</span> 12.56 (Mel.). </span><span class="sense"><span class="bld">5</span> [[finish a journey]], <b class="b3">ὅσσον τε πανημερίη γλαφυρὴ νηῦς ἤνυσεν</b> (''[[sc.]]'' [[ὁδοῦ]]) as much as a ship [[gets over]] in a day, <span class="bibl">Od.4.357</span>; so πολλὴν κέλευθον ἤνυδεν <span class="bibl">A.<span class="title">Pers.</span>748</span>; πορείαν <span class="bibl">Onos.6.1</span>: c. acc. loci, ὄφρα τάχιστα νηῦς ἀνύσειε θαλάσσης . . ὕδωρ <span class="bibl">Od.15.294</span>, cf. <span class="bibl">Thgn.511</span>, <span class="bibl">S.<span class="title">Ant.</span>231</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">6</span> in Trag. freq. abs. (''[[sc.]]'' [[ὁδόν]] or [[κέλευθον]]), [[make one's way]], [[win]], πρὸς πόλιν <span class="bibl">Id.<span class="title">Tr.</span>657</span> (lyr.); ἐπὶ ἀκτάν <span class="bibl">E.<span class="title">Hipp.</span>743</span>; also <b class="b3">θάλαμον ἀνύτειν</b> (i.e. <b class="b3">εἰς θάλαμον</b>) [[reach]] the bridal chamber, <span class="bibl">S.<span class="title">Ant.</span> 805</span> (lyr.); ἀ. Ἅιδαν <span class="bibl">Id.<span class="title">Aj.</span>607</span> (lyr.), <span class="bibl">E.<span class="title">Supp.</span>1142</span> (lyr.): metaph., <b class="b3">ζυγὰ ἤνυσε δούλια Τροία</b> ([[si vera lectio|s.v.l.]]) <span class="bibl">Id.<span class="title">Tr.</span>599</span> ([[Τροίᾳ]] Sch.): rarely with inf. instead of acc., <b class="b3">στρατὸς ἤνυσε περᾶν</b> [[succeeded in]] crossing, <span class="bibl">A.<span class="title">Pers.</span> 721</span>: with Adj., [[come to be]], εὐδαίμων ἀνύσει καὶ μέγας <span class="bibl">S.<span class="title">Ph.</span>720</span> (lyr.). </span><span class="sense"><span class="bld">7</span> in Pass. of [[time]], [[come to an end]], χρόνος ἄνυτο <span class="bibl">Theoc. 2.92</span>, cf. <span class="bibl">Eus.Mynd.63</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">8</span> in Pass. of persons, [[grow up]], <b class="b3">ἠνυτόμαν τροφαῖς</b> (lyr.) <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span>1159</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">9</span> [[get]], [[obtain]], γαστρὶ φορβάν <span class="bibl">S.<span class="title">Ph.</span>711</span> (lyr.), cf. <span class="bibl">Theoc.5.144</span>; <b class="b3">τίνος χρείας ἀνύσαι;</b> i.e. τίνος χρείας προσπίτνετε, ὥστε ἀνύσαι αὐτήν; <span class="bibl">S.<span class="title">OC</span>1755</span>:—Med., <b class="b3">χρείαν ἠνύσασθε</b> ye [[obtained]] it, <span class="bibl">A.<span class="title">Pr.</span>700</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">Ch.</span>858</span>, <span class="bibl">S.<span class="title">Tr.</span>995</span> (lyr.); τοῦτο ἐκ Μοιρέων ἠνύσατο <span class="title">AP</span>7.506 (Leon.). </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> c. part., <b class="b3">οὐκ ἀνύω φθονέουσα</b> [[I gain]] nothing by grudging, <span class="bibl">Il.4.56</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> in Com., [[do quickly]], [[make haste]], οὐ μέλλειν... ἀλλ' ἀνύειν <span class="bibl">Ar.<span class="title">Pl.</span>607</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">Ra.</span>606</span>; <b class="b3">οὐκ ἀνύσεις τι;</b> <b class="b2">make haste!</b> ib.<span class="bibl">649</span>; ἀλλ' ἄνυσον, οὐ μέλλειν ἐχρῆν <span class="bibl"><span class="title">Fr.</span>102</span>: c. part., <b class="b3">ἄνυε πράττων</b> [[make haste]] about it, <span class="bibl"><span class="title">Pl.</span>413</span>; <b class="b3">ἄνυσον ὑποδησάμενος</b> [[make haste]] and get your shoes on, <span class="bibl"><span class="title">V.</span>1168</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">Av.</span>241</span>; ἄνυσόν ποτ' ἐξελθών <span class="bibl">Pherecr.40</span>: more freq. in part. [[ἀνύσας]], or <b class="b3">ἀνύσας τι</b> with a Verb, <b class="b3">ἄνοιγ', ἄνοιγ' ἀνύσας</b> [[make haste]] and open the door, <span class="bibl">Ar.<span class="title">Nu.</span>181</span>; ἀνάβαιν' ἀνύσας <span class="bibl"><span class="title">V.</span>398</span>; σὺδ' ἔγχεον πιεῖν ἀνύσας τι <span class="bibl"><span class="title">Eq.</span>119</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">V.</span>202</span>,<span class="bibl">847</span>, <span class="bibl">1158</span>, <span class="bibl"><span class="title">Pl.</span>648</span>,<span class="bibl">974</span>; βοηθησάτω τις ἀνύσας <span class="bibl"><span class="title">Ach.</span>571</span>; νῦν οὖν ἀνύσαντε φροντίσωμεν <span class="bibl"><span class="title">Eq.</span>71</span>; ἀκολουθήσεις ἐμοὶ ἀνύσας τι <span class="bibl"><span class="title">Nu.</span>506</span>, cf. <span class="bibl">1253</span>; ἀπόδωμεν ἀνύσαντε <span class="bibl"><span class="title">Pax</span>872</span>. (The distinction of meaning [[ἀνύτω]] [[accomplish]], [[make way]], [[ἀνύω]] [[hasten]], is doubtful, cf. <span class="title">AB</span>411.—Att. [[ἁνύω]] acc. to Hdn.Gr.1.541, <span class="bibl">Phryn.<span class="title">PS</span>p.23B.</span>, cf. [[καθανύσαι]] <span class="bibl">X.<span class="title">HG</span> 7.1.15</span> (Hsch.); but [[κατανύειν]] ([[quod vide|q.v.]]) occurs in Trag., cf. ταῦτ' ἀνύσηται <span class="bibl">Ar.<span class="title">Pl.</span>196</span>.) (I.-E. [[sen-]], pres. stem <b class="b2">sn̥neu-</b>, cf. Skt. [[sanoti]] 'wins'.)</span>
|Definition=(ᾰνῠ), Il.4.56, Ar.''Ra.''606, Att. ἀνύτω or ἁνύτω Th.2.75, Pl.''R.''486c, al.: impf.<br><span class="bld">A</span> ἤνυον Hdt.9.66, E.''Hec.''1167: fut. <b class="b3">ἀνύσω [ῠ],</b> S.''Aj.''607, Ar.''Ra.''649, Ep. ἐξ-ανύω 11.11.365: aor. ἤνῠσα Od.24.71, A.''Pers.''726, etc.; poet. [[ἥνυσσα]] (Dor. <b class="b3">ᾱν-</b>) Pi.''P.''12.11, A.R.4.413, Ep. <b class="b3">ἄνυσσα</b> [ᾰ] Hes.''Th.''954, Maiist.57 (ὑπ-): pf. ἤνῠκα Pl.''Plt.'' 264b:—Pass., pf. ἤνυσμαι Plb.8.29.1, etc., δι-ήνυσμαι X.''Cyr.''1.4.28: aor. ἠνύσθην Plb.32.3.17, D.Chr.3.127: fut. ἀνυσθήσομαι J.''AJ''1.19.1, Ael.''VH''1.21:—Med., ἀνύομαι Pi.''P.''2.49, Bion ''Fr.''4.6: impf. ἠνυτόμην A.''Ag.''1159: fut. [[ἀνύσομαι]] (v. infr.): aor. ἠνυσάμην A.''Pr.''700, S.''Tr.'' 995(lyr.), inf. ἀνύσασθαι X.''An.''7.7.24 (Valck.)—Non-thematic forms are found in poets: impf. Act. [[ἄνῠμες]], Dor. for [[ἤνυμεν]], Theoc.7.10: pres. Pass. ἄνυται Opp.''H.''3.427, Nic.''Al.''599: impf. Pass. ἤνῠτο Od.5.243 (nisileg. [[ἤνετο]]); Dor. ἄνῠτο Theoc.2.92. [ῠ in all parts: hence [[ἀνῦσαι]] in Tryph.126, [[ἀνῡσάμενοι]] in ''AP''10.12 should be written with σσ: [[ἀνύων]] is corrupt in Nonn.''D.''21.16]:—[[effect]], [[accomplish]], ἤνυτο δ' ἔρλον Od.5.243 (v. supr.), cf.A.''Pers.''726, etc.; πρὸς θανάτῳ θάνατον ἀνύσασα S.''Tr.''886; ἀρωγάν Id.''Ph.''1145 (lyr.); τοὔπος ὡς ἄρ' ὀρθὸν ἤνυσας Id.''Ant.''1178, cf. ''OC''454: abs., <b class="b3">οὐδὲν ἤνυε</b> he [[did]] no [[good]], Hdt.9.66; <b class="b3">εἴ τι ἔμελλεν ἀνύτειν</b> whatever was like ly [[to forward the work]], Th.2.75; σμικρὸν ἀνύτειν Pl.''Sph.''230a, al.; ἧσσον ἁνύτειν Th.2.76; οὐδὲν ἤνυε τούτοις D.21.104; <b class="b3">. εἴς τι</b> [[to conduce]] towards... Pl.''Ax.''369d: c. acc. et inf., <b class="b3">Ἀπόλλων.. ἐκεῖνον ἤνυσε φονέα γενέσθαι</b> [[brought it to pass]] that... S.''OT''720:—Med., [[accomplish for one's own advantage]], <b class="b3">ἀνύσσεσθαι τάδε ἔργα</b> (if not in pass. sense, [[will be accomplished]]) Od.16.373, cf. Hp.''Ep.''27; <b class="b3">θεός.. τέκμαρ ἀνύεται</b> Pi.''P.''2.49, cf. Ar.''Pl.''196, dub. in Pl.''Phd.''69d.<br><span class="bld">2</span> [[make an end of]], [[destroy]], φλόξ σε ἤνυσεν Od.24.71; [[kill]], Pi.''P.''12.11.<br><span class="bld">3</span> c. dupl. acc., [[make]], [[cause to be]], ἠνύσατ' ἐκτοπίαν φλόγα S.''OT''166 (lyr.), Nic.''Al.''400.<br><span class="bld">4</span> [[make]], εἰκόνα ''AP'' 12.56 (Mel.).<br><span class="bld">5</span> [[finish a journey]], <b class="b3">ὅσσον τε πανημερίη γλαφυρὴ νηῦς ἤνυσεν</b> (''[[sc.]]'' [[ὁδοῦ]]) as much as a ship [[gets over]] in a day, Od.4.357; so πολλὴν κέλευθον ἤνυδεν A.''Pers.''748; πορείαν Onos.6.1: c. acc. loci, ὄφρα τάχιστα νηῦς ἀνύσειε θαλάσσης.. ὕδωρ Od.15.294, cf. Thgn.511, S.''Ant.''231.<br><span class="bld">6</span> in Trag. freq. abs. (''[[sc.]]'' [[ὁδόν]] or [[κέλευθον]]), [[make one's way]], [[win]], πρὸς πόλιν Id.''Tr.''657 (lyr.); ἐπὶ ἀκτάν E.''Hipp.''743; also <b class="b3">θάλαμον ἀνύτειν</b> (i.e. <b class="b3">εἰς θάλαμον</b>) [[reach]] the bridal chamber, S.''Ant.'' 805 (lyr.); ἀ. Ἅιδαν Id.''Aj.''607 (lyr.), E.''Supp.''1142 (lyr.): metaph., <b class="b3">ζυγὰ ἤνυσε δούλια Τροία</b> ([[si vera lectio|s.v.l.]]) Id.''Tr.''599 ([[Τροίᾳ]] Sch.): rarely with inf. instead of acc., <b class="b3">στρατὸς ἤνυσε περᾶν</b> [[succeeded in]] crossing, A.''Pers.'' 721: with Adj., [[come to be]], εὐδαίμων ἀνύσει καὶ μέγας S.''Ph.''720 (lyr.).<br><span class="bld">7</span> in Pass. of [[time]], [[come to an end]], χρόνος ἄνυτο Theoc. 2.92, cf. Eus.Mynd.63.<br><span class="bld">8</span> in Pass. of persons, [[grow up]], <b class="b3">ἠνυτόμαν τροφαῖς</b> (lyr.) A.''Ag.''1159.<br><span class="bld">9</span> [[get]], [[obtain]], γαστρὶ φορβάν S.''Ph.''711 (lyr.), cf. Theoc.5.144; <b class="b3">τίνος χρείας ἀνύσαι</b>; i.e. τίνος χρείας προσπίτνετε, ὥστε ἀνύσαι αὐτήν; S.''OC''1755:—Med., <b class="b3">χρείαν ἠνύσασθε</b> ye [[obtained]] it, A.''Pr.''700, cf. ''Ch.''858, S.''Tr.''995 (lyr.); τοῦτο ἐκ Μοιρέων ἠνύσατο ''AP''7.506 (Leon.).<br><span class="bld">II</span> c. part., <b class="b3">οὐκ ἀνύω φθονέουσα</b> [[I gain]] nothing by grudging, Il.4.56.<br><span class="bld">2</span> in Com., [[do quickly]], [[make haste]], οὐ μέλλειν... ἀλλ' ἀνύειν Ar.''Pl.''607, cf. ''Ra.''606; <b class="b3">οὐκ ἀνύσεις τι</b>; make haste! ib.649; ἀλλ' ἄνυσον, οὐ μέλλειν ἐχρῆν ''Fr.''102: c. part., <b class="b3">ἄνυε πράττων</b> [[make haste]] about it, ''Pl.''413; <b class="b3">ἄνυσον ὑποδησάμενος</b> [[make haste]] and get your shoes on, ''V.''1168, cf. ''Av.''241; ἄνυσόν ποτ' ἐξελθών Pherecr.40: more freq. in part. [[ἀνύσας]], or <b class="b3">ἀνύσας τι</b> with a Verb, <b class="b3">ἄνοιγ', ἄνοιγ' ἀνύσας</b> [[make haste]] and open the door, Ar.''Nu.''181; ἀνάβαιν' ἀνύσας ''V.''398; σὺδ' ἔγχεον πιεῖν ἀνύσας τι ''Eq.''119, cf. ''V.''202,847, 1158, ''Pl.''648,974; βοηθησάτω τις ἀνύσας ''Ach.''571; νῦν οὖν ἀνύσαντε φροντίσωμεν ''Eq.''71; ἀκολουθήσεις ἐμοὶ ἀνύσας τι ''Nu.''506, cf. 1253; ἀπόδωμεν ἀνύσαντε ''Pax''872. (The distinction of meaning [[ἀνύτω]] [[accomplish]], [[make way]], [[ἀνύω]] [[hasten]], is doubtful, cf. ''AB''411.—Att. [[ἁνύω]] acc. to Hdn.Gr.1.541, Phryn.''PS''p.23B., cf. [[καθανύσαι]] X.''HG'' 7.1.15 (Hsch.); but [[κατανύειν]] ([[quod vide|q.v.]]) occurs in Trag., cf. ταῦτ' ἀνύσηται Ar.''Pl.''196.) (I.-E. [[sen-]], pres. stem sn̥neu-, cf. Skt. [[sanoti]] 'wins'.)
}}
}}
{{DGE
{{DGE
|dgtxt=<b class="num">• Alolema(s):</b> ἁνύω Ar.<i>Pl</i>.196, Hdn.Gr.1.541, Phryn.<i>PS</i> p.23; cf. tb. [[ἄνυμι]]<br /><b class="num">• Prosodia:</b> [ᾰνῠ-]<br /><b class="num">• Morfología:</b> [act. impf. ἄνυε Theoc.21.19, aor. part. ἀνύσσας Hes.<i>Th</i>.954, Thgn.511, med. ἀνυσσάμενος <i>AP</i> 10.12, inf. ἀνύσσαι Triph.126, med. ἀνύσσεσθαι <i>Od</i>.16.373]<br /><b class="num">I</b> tr. gener. c. suj. de pers.<br /><b class="num">1</b> [[realizar]], [[llevar a cabo]] c. compl. dir. de n. de acción o abstr. μέγα ... ἔργον Hes.<i>Th</i>.954, cf. Triph.126, τάδ' ἤνυσεν Príamo, A.<i>A</i>.935, μῦθοι πλεῖστον ἀνύουσιν σοφόν los mitos cumplen una función muy sabia</i> E.<i>Ph</i>.453, μάτην ... αὐτούς (πόνους) E.<i>HF</i> 576, tb. en v. med. τάδε ἔργα <i>Od</i>.16.373, cf. Hp.<i>Ep</i>.27 (p.420), en v. pas. κἂν ταῦθ' ἀνύσηται Ar.<i>Pl</i>.196<br /><b class="num">•</b>c. compl. dir. equivaliendo a un verbo ἤνυσεν ... ἀρωγάν i.e. ἀρήγειν S.<i>Ph</i>.1145, θάνατον ἀνύσασα i.e. θνῄσκειν S.<i>Tr</i>.886<br /><b class="num">•</b>[[conseguir]], [[alcanzar]] c. compl. dir. de nombre de acción o abstr. μηδέν Hes.<i>Op</i>.395, cf. Hdt.9.66, γαστρὶ φορβάν S.<i>Ph</i>.711, ᾍδαν S.<i>Ai</i>.606, τίνος ... χρείας ἀνύσαι; ¿para cumplir el deseo de qué cosa?</i> S.<i>OC</i> 1755, ἀνύσεις τι conseguirás algo</i> Babr.18.16, fig. ζυγὰ δ' ἤνυσε δούλια Τροίᾳ echó sobre Troya el yugo de la esclavitud</i> E.<i>Tr</i>.599<br /><b class="num">•</b>tb. en v. med. τὴν πρίν γε χρείαν ἠνύσασθ' ἐμοῦ πάρα el anterior deseo al menos lo lográsteis de mí</i> A.<i>Pr</i>.700, τοῦτο ... ἐκ Μοιρέων ἠνύσατο <i>AP</i> 7.506 (Leon.)<br /><b class="num">•</b>ὅτε δὴ σοφὸν ἤνυσε [[γῆρας]] <i>AP</i> 9.145<br /><b class="num">•</b>abs. [[tener éxito]] ὡς ἀνύσαιο Theoc.18.17<br /><b class="num">•</b>[[sacar provecho]] τι ἠνύσαμεν algún provecho hemos sacado</i> Pl.<i>Phd</i>.69d, abs. οὐκ [[ἀνύω]] φθονέουσ' <i>Il</i>.4.56<br /><b class="num">•</b>c. compl. dir. y adj. prolép. ἠνύσατ' ἐκτοπίαν φλόγα πήματος conseguísteis apartar la llama de la desgracia</i> S.<i>OT</i> 166, ἤνυσε δὲ σφαλερούς Nic.<i>Al</i>.400.<br /><b class="num">2</b> [[cumplir]] oráculos, etc., c. suj. del dios παλαίφαθ' ἅ μοι Φοῖβος ἤνυσέν ποτε S.<i>OC</i> 454, de un adivino τοὔπος ... ὀρθὸν ἤνυσας la profecía exacta has cumplido</i> e.d. has acertado en la profecía</i> S.<i>Ant</i>.1178, tb. en v. med. θεὸς ... τέκμαρ ἀνύεται Pi.<i>P</i>.2.49, c. ac. e inf. [[Ἀπόλλων]] ... ἐκεῖνον ἤνυσεν φονέα γενέσθαι S.<i>OT</i> 720.<br /><b class="num">3</b> [[hacer]], [[fabricar]], [[realizar]] c. ac. de resultado εἰκόνα <i>AP</i> 12.56 (Mel.)<br /><b class="num">•</b>[[hacer brotar]] κράναν Theoc.7.6.<br /><b class="num">4</b> c. compl. dir. de pers. [[poner fin a]], [[destruir]] σε φλὸξ ἤνυσεν <i>Od</i>.24.71, cf. <i>AP</i> 7.474<br /><b class="num">•</b>[[derrotar]] ἀθλητὰς ἤνυσε <i>GVI</i> 263.4 (Frigia II d.C.).<br /><b class="num">5</b> c. ac. de espacio [[recorrer]], [[cruzar]] ὅσσον τε πανημερίη ... νηῦς ἤνυσεν <i>Od</i>.4.357, θαλάσσης ... ὕδωρ <i>Od</i>.15.294, κέλευθον A.<i>Pers</i>.748, τὸν ... δρόμον Theoc.21.19, τὴν ὁδόν Luc.<i>Asin</i>.34<br /><b class="num">•</b>c. prep. ἦλθες ... βαθὺν διὰ πόντον ἀνύσσας Thgn.511.<br /><b class="num">6</b> [[recaudar]] impuestos, en v. pas. τρίτον μέρος τῶν ... ἀνυομένων <i>PMasp</i>.32.99 (VI d.C.).<br /><b class="num">II</b> intr. c. suj. de pers.<br /><b class="num">1</b> [[darse prisa]], [[apresurarse]] abs. οὐ μέλλειν ... ἀλλ' ἁνύειν Ar.<i>Pl</i>.607, ἁνύετον ¡daos prisa los dos!</i> Ar.<i>Ra</i>.606, οὔκουν ἁνύσεις; Ar.<i>Ra</i>.649, ἄνυσον· οὐ μέλλειν ἐχρῆν Ar.<i>Fr</i>.2<br /><b class="num">•</b>c. part. pred. ἀλλ' ἅνυε πράττων ἔν γέ τι pero por lo menos date prisa en terminar algo</i> Ar.<i>Pl</i>.413, ἄνυσόν ποτ' ἐξελθών sal de una vez</i> Pherecr.40, frec. en part. aor. c. un verb. ἄνοιγ' ἄνοιγ' ἁνύσας ¡abre, abre la puerta de una vez!</i> Ar.<i>Nu</i>.181, ἀνάβαιν' ἁνύσας Ar.<i>V</i>.398, σὺ δ' ἔγχεον πιεῖν ἁνύσας τι Ar.<i>Eq</i>.119, cf. <i>V</i>.202, 847, 1158, <i>Pl</i>.648, 974, ἀκολουθήσεις ἐμοὶ ἁνύσας τι δευρὶ θᾶττον Ar.<i>Nu</i>.506, cf. 1253, ἀποδῶμεν τήνδε τὴν θεωρίαν ἁνύσαντε τῇ βουλῇ Ar.<i>Pax</i> 872.<br /><b class="num">2</b> abs. [[llegar a su término]], [[concluir]] οὐκ ἄν τίς ποτε ἀνύσειεν no se terminaría nunca</i> Pl.<i>Lg</i>.650a, τὸ ... μηδὲν προνοεῖν μηδὲ ἀνύειν ἀηδές pero no prever nada ni concluir, es molesto</i> Arist.<i>Rh</i>.1409<sup>b</sup>4.<br /><b class="num">• Diccionario Micénico:</b> <i>a2-nu-me-no</i>.<br /><b class="num">• Etimología:</b> De una raíz *<i>senH<sup>u̯</sup></i> ‘[[conseguir]]’, ‘[[ganar]]’, cf. ai. <i>sanóti</i> ‘[[ganar]]’, het. <i>šanḫ</i>- ‘[[buscar]]’.
|dgtxt=<b class="num">• Alolema(s):</b> ἁνύω Ar.<i>Pl</i>.196, Hdn.Gr.1.541, Phryn.<i>PS</i> p.23; cf. tb. [[ἄνυμι]]<br /><b class="num">• Prosodia:</b> [ᾰνῠ-]<br /><b class="num">• Morfología:</b> [act. impf. ἄνυε Theoc.21.19, aor. part. ἀνύσσας Hes.<i>Th</i>.954, Thgn.511, med. ἀνυσσάμενος <i>AP</i> 10.12, inf. ἀνύσσαι Triph.126, med. ἀνύσσεσθαι <i>Od</i>.16.373]<br /><b class="num">I</b> tr. gener. c. suj. de pers.<br /><b class="num">1</b> [[realizar]], [[llevar a cabo]] c. compl. dir. de n. de acción o abstr. μέγα ... ἔργον Hes.<i>Th</i>.954, cf. Triph.126, τάδ' ἤνυσεν Príamo, A.<i>A</i>.935, μῦθοι πλεῖστον ἀνύουσιν σοφόν los mitos cumplen una función muy sabia</i> E.<i>Ph</i>.453, μάτην ... αὐτούς (πόνους) E.<i>HF</i> 576, tb. en v. med. τάδε ἔργα <i>Od</i>.16.373, cf. Hp.<i>Ep</i>.27 (p.420), en v. pas. κἂν ταῦθ' ἀνύσηται Ar.<i>Pl</i>.196<br /><b class="num">•</b>c. compl. dir. equivaliendo a un verbo ἤνυσεν ... ἀρωγάν i.e. ἀρήγειν S.<i>Ph</i>.1145, θάνατον ἀνύσασα i.e. θνῄσκειν S.<i>Tr</i>.886<br /><b class="num">•</b>[[conseguir]], [[alcanzar]] c. compl. dir. de nombre de acción o abstr. μηδέν Hes.<i>Op</i>.395, cf. Hdt.9.66, γαστρὶ φορβάν S.<i>Ph</i>.711, ᾍδαν S.<i>Ai</i>.606, τίνος ... χρείας ἀνύσαι; ¿para cumplir el deseo de qué cosa?</i> S.<i>OC</i> 1755, ἀνύσεις τι conseguirás algo</i> Babr.18.16, fig. ζυγὰ δ' ἤνυσε δούλια Τροίᾳ echó sobre Troya el yugo de la esclavitud</i> E.<i>Tr</i>.599<br /><b class="num">•</b>tb. en v. med. τὴν πρίν γε χρείαν ἠνύσασθ' ἐμοῦ πάρα el anterior deseo al menos lo lográsteis de mí</i> A.<i>Pr</i>.700, τοῦτο ... ἐκ Μοιρέων ἠνύσατο <i>AP</i> 7.506 (Leon.)<br /><b class="num">•</b>ὅτε δὴ σοφὸν ἤνυσε [[γῆρας]] <i>AP</i> 9.145<br /><b class="num">•</b>abs. [[tener éxito]] ὡς ἀνύσαιο Theoc.18.17<br /><b class="num">•</b>[[sacar provecho]] τι ἠνύσαμεν algún provecho hemos sacado</i> Pl.<i>Phd</i>.69d, abs. οὐκ [[ἀνύω]] φθονέουσ' <i>Il</i>.4.56<br /><b class="num">•</b>c. compl. dir. y adj. prolép. ἠνύσατ' ἐκτοπίαν φλόγα πήματος conseguísteis apartar la llama de la desgracia</i> S.<i>OT</i> 166, ἤνυσε δὲ σφαλερούς Nic.<i>Al</i>.400.<br /><b class="num">2</b> [[cumplir]] oráculos, etc., c. suj. del dios παλαίφαθ' ἅ μοι Φοῖβος ἤνυσέν ποτε S.<i>OC</i> 454, de un adivino τοὔπος ... ὀρθὸν ἤνυσας la profecía exacta has cumplido</i> e.d. has acertado en la profecía</i> S.<i>Ant</i>.1178, tb. en v. med. θεὸς ... τέκμαρ ἀνύεται Pi.<i>P</i>.2.49, c. ac. e inf. [[Ἀπόλλων]] ... ἐκεῖνον ἤνυσεν φονέα γενέσθαι S.<i>OT</i> 720.<br /><b class="num">3</b> [[hacer]], [[fabricar]], [[realizar]] c. ac. de resultado εἰκόνα <i>AP</i> 12.56 (Mel.)<br /><b class="num">•</b>[[hacer brotar]] κράναν Theoc.7.6.<br /><b class="num">4</b> c. compl. dir. de pers. [[poner fin a]], [[destruir]] σε φλὸξ ἤνυσεν <i>Od</i>.24.71, cf. <i>AP</i> 7.474<br /><b class="num">•</b>[[derrotar]] ἀθλητὰς ἤνυσε <i>GVI</i> 263.4 (Frigia II d.C.).<br /><b class="num">5</b> c. ac. de espacio [[recorrer]], [[cruzar]] ὅσσον τε πανημερίη ... νηῦς ἤνυσεν <i>Od</i>.4.357, θαλάσσης ... ὕδωρ <i>Od</i>.15.294, κέλευθον A.<i>Pers</i>.748, τὸν ... δρόμον Theoc.21.19, τὴν ὁδόν Luc.<i>Asin</i>.34<br /><b class="num">•</b>c. prep. ἦλθες ... βαθὺν διὰ πόντον ἀνύσσας Thgn.511.<br /><b class="num">6</b> [[recaudar]] impuestos, en v. pas. τρίτον μέρος τῶν ... ἀνυομένων <i>PMasp</i>.32.99 (VI d.C.).<br /><b class="num">II</b> intr. c. suj. de pers.<br /><b class="num">1</b> [[darse prisa]], [[apresurarse]] abs. οὐ μέλλειν ... ἀλλ' ἁνύειν Ar.<i>Pl</i>.607, ἁνύετον ¡daos prisa los dos!</i> Ar.<i>Ra</i>.606, οὔκουν ἁνύσεις; Ar.<i>Ra</i>.649, ἄνυσον· οὐ μέλλειν ἐχρῆν Ar.<i>Fr</i>.2<br /><b class="num">•</b>c. part. pred. ἀλλ' ἅνυε πράττων ἔν γέ τι pero por lo menos date prisa en terminar algo</i> Ar.<i>Pl</i>.413, ἄνυσόν ποτ' ἐξελθών sal de una vez</i> Pherecr.40, frec. en part. aor. c. un verb. ἄνοιγ' ἄνοιγ' ἁνύσας ¡abre, abre la puerta de una vez!</i> Ar.<i>Nu</i>.181, ἀνάβαιν' ἁνύσας Ar.<i>V</i>.398, σὺ δ' ἔγχεον πιεῖν ἁνύσας τι Ar.<i>Eq</i>.119, cf. <i>V</i>.202, 847, 1158, <i>Pl</i>.648, 974, ἀκολουθήσεις ἐμοὶ ἁνύσας τι δευρὶ θᾶττον Ar.<i>Nu</i>.506, cf. 1253, ἀποδῶμεν τήνδε τὴν θεωρίαν ἁνύσαντε τῇ βουλῇ Ar.<i>Pax</i> 872.<br /><b class="num">2</b> abs. [[llegar a su término]], [[concluir]] οὐκ ἄν τίς ποτε ἀνύσειεν no se terminaría nunca</i> Pl.<i>Lg</i>.650a, τὸ ... μηδὲν προνοεῖν μηδὲ ἀνύειν ἀηδές pero no prever nada ni concluir, es molesto</i> Arist.<i>Rh</i>.1409<sup>b</sup>4.<br /><b class="num">• Diccionario Micénico:</b> <i>a2-nu-me-no</i>.<br /><b class="num">• Etimología:</b> De una raíz *<i>senH<sup>u̯</sup></i> ‘[[conseguir]]’, ‘[[ganar]]’, cf. ai. <i>sanóti</i> ‘[[ganar]]’, het. <i>šanḫ</i>- ‘[[buscar]]’.
}}
}}
{{pape
{{pape
Line 26: Line 26:
}}
}}
{{Autenrieth
{{Autenrieth
|auten=([[ἄνω]]), aor. ἤνυσε, opt. ἀνύσειε, [[pass]]. ipf. [[ἤνυτο]], [[mid]]. fut. inf. [[ἀνύσσεσθαι]]: [[bring]] to an [[end]], [[accomplish]]; [[θοῶς]] δέ οἱ [[ἤνυτο]] [[ἔργον]], Od. 5.243, abs. Il. 4.56, [[mid]]. Od. 16.373 ; [[ἐπεὶ]] δή σε φλὸξ ἤνυσεν, had ‘consumed,’ Od. 24.71; of ‘[[traversing]]’ [[space]] (as we [[say]], a [[ship]] ‘[[makes]]’ so [[many]] knots), ὅσσον τε πανημερίη γλαφυρὴ [[νηῦς]] &#x007C; ἤνυσεν, δ 3, Od. 15.294.
|auten=([[ἄνω]]), aor. ἤνυσε, opt. ἀνύσειε, [[pass]]. ipf. [[ἤνυτο]], [[mid]]. fut. inf. [[ἀνύσσεσθαι]]: [[bring]] to an [[end]], [[accomplish]]; [[θοῶς]] δέ οἱ [[ἤνυτο]] [[ἔργον]], Od. 5.243, abs. Il. 4.56, [[mid]]. Od. 16.373 ; [[ἐπεὶ]] δή σε φλὸξ ἤνυσεν, had ‘consumed,’ Od. 24.71; of ‘[[traversing]]’ [[space]] (as we [[say]], a [[ship]] ‘[[makes]]’ so [[many]] knots), ὅσσον τε πανημερίη γλαφυρὴ [[νηῦς]] &#x007C; ἤνυσεν, δ 3, Od. 15.294.
}}
}}
{{Slater
{{Slater
Line 35: Line 35:
}}
}}
{{lsm
{{lsm
|lsmtext='''ἀνύω:''' Αττ. [[ἀνύτω]] ή [[ἁνύτω]]· παρατ. <i>ἤνυον</i>, μέλ. ἀνύσω [ᾰνῠ-]· αόρ. αʹ <i>ἤνυσα</i>, Επικ. <i>ἄνυσσα</i>· παρακ. <i>ἤνῠκα</i> — Παθ., παρακ. <i>ἤνυσμαι</i>, αόρ. αʹ <i>ἠνήσθην</i> (από το [[ρήμα]] [[ἄνω]])·<br /><b class="num">I. 1.</b> [[επηρεάζω]], [[κατορθώνω]], [[επιτυγχάνω]], [[ολοκληρώνω]], Λατ. conficere, με αιτ. πράγμ., σε Όμηρ. κ.λπ.· απόλ., <i>οὐδὲν ἤνυε</i>, δεν έκανε [[καλά]], σε Ηρόδ.· με αιτ. και απαρ., πραγματοποίησε, έφερε τα πράγματα ώστε να..., σε Σοφ. — Μέσ., [[επιτυγχάνω]] για το όφελος κάποιου, σε Ομήρ. Οδ., Πλάτ. κ.λπ.<br /><b class="num">2.</b> [[επιφέρω]] [[τέλος]], [[καταστρέφω]], σε Όμηρ. κ.λπ.<br /><b class="num">3.</b> [[ολοκληρώνω]] [[ταξίδι]], ὅσσον [[νηῦς]] ἤνυσεν, τόσο όσο μπορεί ένα [[πλοίο]] να κάνει, σε Ομήρ. Οδ.· ομοίως, ἀν. θαλάσσης [[ὕδωρ]], φθάνει ως το θαλασσινό [[νερό]], στο ίδ.<br /><b class="num">4.</b> απόλ. στην Αττ., [[καταφθάνω]], <i>πρὸς πόλιν</i>, σε Σοφ.· <i>ἐπὶ ἀκτάν</i>, σε Ευρ.· επίσης, [[θάλαμον]] ἀνύτειν, φθάνει στη νυφική [[κάμαρα]], σε Σοφ.· με απαρ., <i>ἤνυσεπερᾶν</i>, κατόρθωσε να περάσει, σε Αισχύλ.· και με επίθ. το [[εἶναι]]παραλείπεται, [[εὐδαίμων]] ἀνύσει, θα γίνει [[ευτυχισμένος]], σε Σοφ.<br /><b class="num">5.</b> Παθ., λέγεται για το χρόνο, [[καταλήγω]], σε Θεόκρ.<br /><b class="num">6.</b> Παθ. επίσης λέγεται για πρόσωπα, [[μεγαλώνω]], αναπτύσσομαι, σε Αισχύλ.<br /><b class="num">7.</b> [[λαμβάνω]], [[προμηθεύομαι]], <i>φορβάν</i>, σε Σοφ. κ.λπ.<br /><b class="num">II.</b> με μτχ., οὐκ [[ἀνύω]] φθονέουσα, δεν [[κερδίζω]] [[τίποτα]] από φθόνο, σε Ομήρ. Ιλ.<br /><b class="num">III.</b> κάνω [[γρήγορα]], [[επισπεύδω]], σε Αριστοφ.· [[έπειτα]] όπως το [[φθάνω]], <i>ἄνυε πράττων</i>, κάνε [[γρήγορα]] γι' αυτό, στον ίδ.· <i>ἄνυσον ὑποδησάμενος</i>, κάνε [[γρήγορα]] και [[βάλε]] τα υποδήματά [[σου]], στον ίδ.· επίσης <i>ἀνύσας</i> με προστ., <i>ἄνοιγ' ἄνοιγ' ἀνύσας</i>, βιάσου και άνοιξε την πόρτα, στον ίδ.· <i>ἀνύσας τρέχε</i>, <i>λέγ' ἀνύσας</i>, στον ίδ. κ.λπ.
|lsmtext='''ἀνύω:''' Αττ. [[ἀνύτω]] ή [[ἁνύτω]]· παρατ. <i>ἤνυον</i>, μέλ. ἀνύσω [ᾰνῠ-]· αόρ. αʹ <i>ἤνυσα</i>, Επικ. <i>ἄνυσσα</i>· παρακ. <i>ἤνῠκα</i> — Παθ., παρακ. <i>ἤνυσμαι</i>, αόρ. αʹ <i>ἠνήσθην</i> (από το [[ρήμα]] [[ἄνω]])·<br /><b class="num">I. 1.</b> [[επηρεάζω]], [[κατορθώνω]], [[επιτυγχάνω]], [[ολοκληρώνω]], Λατ. conficere, με αιτ. πράγμ., σε Όμηρ. κ.λπ.· απόλ., <i>οὐδὲν ἤνυε</i>, δεν έκανε [[καλά]], σε Ηρόδ.· με αιτ. και απαρ., πραγματοποίησε, έφερε τα πράγματα ώστε να..., σε Σοφ. — Μέσ., [[επιτυγχάνω]] για το όφελος κάποιου, σε Ομήρ. Οδ., Πλάτ. κ.λπ.<br /><b class="num">2.</b> [[επιφέρω]] [[τέλος]], [[καταστρέφω]], σε Όμηρ. κ.λπ.<br /><b class="num">3.</b> [[ολοκληρώνω]] [[ταξίδι]], ὅσσον [[νηῦς]] ἤνυσεν, τόσο όσο μπορεί ένα [[πλοίο]] να κάνει, σε Ομήρ. Οδ.· ομοίως, ἀν. θαλάσσης [[ὕδωρ]], φθάνει ως το θαλασσινό [[νερό]], στο ίδ.<br /><b class="num">4.</b> απόλ. στην Αττ., [[καταφθάνω]], <i>πρὸς πόλιν</i>, σε Σοφ.· <i>ἐπὶ ἀκτάν</i>, σε Ευρ.· επίσης, [[θάλαμον]] ἀνύτειν, φθάνει στη νυφική [[κάμαρα]], σε Σοφ.· με απαρ., <i>ἤνυσεπερᾶν</i>, κατόρθωσε να περάσει, σε Αισχύλ.· και με επίθ. το [[εἶναι]]παραλείπεται, [[εὐδαίμων]] ἀνύσει, θα γίνει [[ευτυχισμένος]], σε Σοφ.<br /><b class="num">5.</b> Παθ., λέγεται για το χρόνο, [[καταλήγω]], σε Θεόκρ.<br /><b class="num">6.</b> Παθ. επίσης λέγεται για πρόσωπα, [[μεγαλώνω]], αναπτύσσομαι, σε Αισχύλ.<br /><b class="num">7.</b> [[λαμβάνω]], [[προμηθεύομαι]], <i>φορβάν</i>, σε Σοφ. κ.λπ.<br /><b class="num">II.</b> με μτχ., οὐκ [[ἀνύω]] φθονέουσα, δεν [[κερδίζω]] [[τίποτα]] από φθόνο, σε Ομήρ. Ιλ.<br /><b class="num">III.</b> κάνω [[γρήγορα]], [[επισπεύδω]], σε Αριστοφ.· [[έπειτα]] όπως το [[φθάνω]], <i>ἄνυε πράττων</i>, κάνε [[γρήγορα]] γι' αυτό, στον ίδ.· <i>ἄνυσον ὑποδησάμενος</i>, κάνε [[γρήγορα]] και [[βάλε]] τα υποδήματά [[σου]], στον ίδ.· επίσης <i>ἀνύσας</i> με προστ., <i>ἄνοιγ' ἄνοιγ' ἀνύσας</i>, βιάσου και άνοιξε την πόρτα, στον ίδ.· <i>ἀνύσας τρέχε</i>, <i>λέγ' ἀνύσας</i>, στον ίδ. κ.λπ.
}}
}}
{{mdlsj
{{mdlsj