ἔξειμι: Difference between revisions

Bailly1_2
(6_1)
(Bailly1_2)
Line 15: Line 15:
{{ls
{{ls
|lstext='''ἔξειμι''': ([[εἶμι]]) Ἐπικ. β΄ ἑνικ., [[ἔξεισθα]], ἴδε κατωτ.: Ἀττ. προστ. [[ἔξει]], ἀντὶ ἔξιθι, Ἀριστοφ. Νεφ. 633: ἀπαρ. ἐξιέναι, καὶ παρὰ Μάχωνι ἐν Ἀθην. 580C ἐξίναι: κεῖται ὡς Ἀττ. μέλλ. τοῦ [[ἐξέρχομαι]], ἀλλὰ [[μετὰ]] παρατ. ἐξῄειν, Ἰων. [[ἐξήϊα]] Ἡρόδ. 2. 139. Ἐξέρχομαι [[κυρίως]] ἐκ τῆς οἰκίας, Ὅμ. τὸ πλεῖστον ἐν τῇ Ὀδ., ἀτὰρ οὐκ [[ἔξεισθα]] [[θύραζε]]; Υ. 179· [[μετὰ]] γεν. τόπου, ἐξιέναι μεγάρων Α. 374· τῆς χώρας Σοφ. Ο. Κ. 909· [[οὕτως]], ἐκ τῆς χώρης Ἡρόδ. 1. 94· ἀλλ’, ἐξ, ἐκ τῶν ἱππέων, ἐξέρχεσθαι ἐκ τῆς τάξεως τῶν ἱππέων, οἱ δὲ ἀγαθοεργοί εἰσι τῶν ἀστῶν, ἐξιόντες ἐκ τῶν ἱππέων αἰεὶ οἱ πρεσβύτατοι [[αὐτόθι]] 67· ἐξ ἀρχῆς ἐξ. Δίων. Κ. 60. 10. 2) νῦν δ’ εἰς ἔλεγχον ἐξιών, ὑποβάλλων εἰς ἔλεγχον (τοὺς λόγους καὶ τὰς πράξεις τῶν ἀνθρώπων ἐν τῷ βίῳ), Σοφ. Φιλ. 98, Ἀποσπ. 92· λόγων... εἰς ἅμιλλαν ἐξιὼν Εὐρ. Ἀποσπ. 347. 3) ἀπολ., [[ἔξει]] τὸν ἀσκάντην λαβὼν Ἀριστοφ. Νεφ. 633· ἰδίως [[ἐξέρχομαι]] [[μετὰ]] στρατοῦ, Θουκ. 5. 13, Ξεν. Κύρ. 3. 3, 20, κτλ. οἱ ἐξιόντες Θουκ. 1. 95: - οὕτω [[μετὰ]] συστοίχ. αἰτ., ἐκδήμους στρατείας οὐκ ἐξῄεσαν [[αὐτόθι]] 15· πολλοὺς ἀγῶνας ἐξ. Σοφ. Τρ. 159· ἐξόδους ἐξ., ἐξέρχεσθαι [[μετὰ]] πομπῆς, Δημ. 1182. 27· ἐξ. ὑστάτην ὁδὸν Εὐρ. Ἄλκ. 610· ἐξ. τὴν ἀμφίαλον (ἐνν. ὁδὸν) Ξεν. Ἑλλην. 4, 2, 13· τὰς πύλας Ἀθήν. 351D· 4) [[ἐξέρχομαι]], [[παρουσιάζομαι]] εἰς τὴν σκηνήν, ἀλλ’ οὑξιὼν πρώτιστα μέν μοι τὸ γένος εἶπ’ ἂν εὐθὺς τοῦ δράματος Ἀριστοφ. Βάτρ. 946. ΙΙ. ἐπὶ χρόνου, συμβεβηκότος ἢ πάθους, [[παρέρχομαι]], [[λήγω]], ὡς ὧν ὁ [[χρόνος]] [[οὗτος]] ἐξήϊε Ἡρόδ. 2. 139· λαμβάνει γὰρ οὗν [[ὕπνος]] μ’ [[ὅταν]] περ τὸ κακὸν ἐξίῃ τόδε, [[ὅταν]] παρέρχηται, Σοφ. Φιλ. 767· τῆς ἀρχῆς ἐξιούσης Λυσ. 114. 41· [[ὅποι]] ἔξεισι τὰ ἴχνη, λήγουσι, Ξεν. Κυν. 8, 3.
|lstext='''ἔξειμι''': ([[εἶμι]]) Ἐπικ. β΄ ἑνικ., [[ἔξεισθα]], ἴδε κατωτ.: Ἀττ. προστ. [[ἔξει]], ἀντὶ ἔξιθι, Ἀριστοφ. Νεφ. 633: ἀπαρ. ἐξιέναι, καὶ παρὰ Μάχωνι ἐν Ἀθην. 580C ἐξίναι: κεῖται ὡς Ἀττ. μέλλ. τοῦ [[ἐξέρχομαι]], ἀλλὰ [[μετὰ]] παρατ. ἐξῄειν, Ἰων. [[ἐξήϊα]] Ἡρόδ. 2. 139. Ἐξέρχομαι [[κυρίως]] ἐκ τῆς οἰκίας, Ὅμ. τὸ πλεῖστον ἐν τῇ Ὀδ., ἀτὰρ οὐκ [[ἔξεισθα]] [[θύραζε]]; Υ. 179· [[μετὰ]] γεν. τόπου, ἐξιέναι μεγάρων Α. 374· τῆς χώρας Σοφ. Ο. Κ. 909· [[οὕτως]], ἐκ τῆς χώρης Ἡρόδ. 1. 94· ἀλλ’, ἐξ, ἐκ τῶν ἱππέων, ἐξέρχεσθαι ἐκ τῆς τάξεως τῶν ἱππέων, οἱ δὲ ἀγαθοεργοί εἰσι τῶν ἀστῶν, ἐξιόντες ἐκ τῶν ἱππέων αἰεὶ οἱ πρεσβύτατοι [[αὐτόθι]] 67· ἐξ ἀρχῆς ἐξ. Δίων. Κ. 60. 10. 2) νῦν δ’ εἰς ἔλεγχον ἐξιών, ὑποβάλλων εἰς ἔλεγχον (τοὺς λόγους καὶ τὰς πράξεις τῶν ἀνθρώπων ἐν τῷ βίῳ), Σοφ. Φιλ. 98, Ἀποσπ. 92· λόγων... εἰς ἅμιλλαν ἐξιὼν Εὐρ. Ἀποσπ. 347. 3) ἀπολ., [[ἔξει]] τὸν ἀσκάντην λαβὼν Ἀριστοφ. Νεφ. 633· ἰδίως [[ἐξέρχομαι]] [[μετὰ]] στρατοῦ, Θουκ. 5. 13, Ξεν. Κύρ. 3. 3, 20, κτλ. οἱ ἐξιόντες Θουκ. 1. 95: - οὕτω [[μετὰ]] συστοίχ. αἰτ., ἐκδήμους στρατείας οὐκ ἐξῄεσαν [[αὐτόθι]] 15· πολλοὺς ἀγῶνας ἐξ. Σοφ. Τρ. 159· ἐξόδους ἐξ., ἐξέρχεσθαι [[μετὰ]] πομπῆς, Δημ. 1182. 27· ἐξ. ὑστάτην ὁδὸν Εὐρ. Ἄλκ. 610· ἐξ. τὴν ἀμφίαλον (ἐνν. ὁδὸν) Ξεν. Ἑλλην. 4, 2, 13· τὰς πύλας Ἀθήν. 351D· 4) [[ἐξέρχομαι]], [[παρουσιάζομαι]] εἰς τὴν σκηνήν, ἀλλ’ οὑξιὼν πρώτιστα μέν μοι τὸ γένος εἶπ’ ἂν εὐθὺς τοῦ δράματος Ἀριστοφ. Βάτρ. 946. ΙΙ. ἐπὶ χρόνου, συμβεβηκότος ἢ πάθους, [[παρέρχομαι]], [[λήγω]], ὡς ὧν ὁ [[χρόνος]] [[οὗτος]] ἐξήϊε Ἡρόδ. 2. 139· λαμβάνει γὰρ οὗν [[ὕπνος]] μ’ [[ὅταν]] περ τὸ κακὸν ἐξίῃ τόδε, [[ὅταν]] παρέρχηται, Σοφ. Φιλ. 767· τῆς ἀρχῆς ἐξιούσης Λυσ. 114. 41· [[ὅποι]] ἔξεισι τὰ ἴχνη, λήγουσι, Ξεν. Κυν. 8, 3.
}}
{{bailly
|btext=<span class="bld">1</span><b>1</b> (<i>seul. 3ᵉ pl.</i> ἔξεισι) être originaire de, descendre de, gén.;<br /><b>2</b> <i>d’ord. • impers.</i> [[ἔξεστι]] (<i>inf.</i> [[ἐξεῖναι]], <i>impf.</i> [[ἐξῆν]], <i>f.</i> ἐξέσται) il est permis ; [[κἄξεστιν]] αὐτῇ δρᾶν λέγειν θ’ ἃ βούλεται SOPH il lui est permis de faire et de dire ce qu’elle veut ; σοὶ ἔξεστιν ἀνδρὶ [[γενέσθαι]] XÉN il t’est permis de devenir un homme ; <i>rar. avec l’acc.</i> Λακεδαιμονίοις ἔξεστιν [[ὑμῖν]] φίλους [[γενέσθαι]] THC il est possible aux Lacédémoniens de devenir vos amis ; <i>abs. part.</i> • [[ἐξόν]] avec l’inf., quand <i>ou</i> puisqu’il est permis <i>ou</i> possible de ; <i>fut.</i> • ἐξεσόμενον lorsqu’il sera possible.<br />'''Étymologie:''' [[ἐξ]], [[εἰμί]].<br /><span class="bld">2</span><i>inf.</i> ἐξιέναι, <i>impf.</i> ἐξῄειν <i>ou</i> [[ἐξήϊα]], <i>etc., v.</i> [[εἶμι]];<br /><b>I.</b> <i>en parl. de pers.</i><br /><b>1</b> sortir : μεγάρων OD du palais ; χώρας SOPH <i>ou</i> [[ἐκ]] χώρης HDT sortir d’un pays ; <i>particul.</i> partir pour une expédition ; avec un acc. : ἀγῶνας SOPH aller affronter des luttes ; ἐκδήμους THC partir pour des expéditions lointaines ; [[θύραζε]] OD sortir à la porte;<br /><b>2</b> <i>fig.</i> se retirer : [[ἐκ]] [[τῶν]] ἱππέων HDT quitter le service de la cavalerie;<br /><b>3</b> en venir à : [[εἰς]] ἔλεγχον SOPH à une preuve;<br /><b>II.</b> <i>en parl. de choses</i> arriver à son terme, cesser.<br />'''Étymologie:''' [[ἐξ]], [[εἶμι]].
}}
}}