καθεύδω: Difference between revisions

5
(18)
(5)
Line 30: Line 30:
{{grml
{{grml
|mltxt=[[καθεύδω]], ιων. τ. [[κατεύδω]] (Α)<br /><b>1.</b> [[πλαγιάζω]] να κοιμηθώ, [[κοιμάμαι]] («[[οὔτε]] νυκτὸς δύναται καθεύδειν, [[οὔτε]] μεθ' ἡμέραν», <b>Πλάτ.</b>)<br /><b>2.</b> [[μένω]] [[άπρακτος]]<br /><b>3.</b> (για [[ζεύγος]] ετεροφύλων) [[κοιμάμαι]] στο ίδιο [[κρεβάτι]] («ἵνα τώ γε καθεύδετον ἐν φιλότητι», <b>Ομ. Οδ.</b>)<br /><b>4.</b> [[περνώ]] τη [[νύχτα]]<br /><b>5.</b> (για νεκρούς) [[κοιμάμαι]] τον ύπνο του θανάτου («καθεύδοντες ἐν τάφῳ», ΠΔ)<br /><b>6.</b> (για πράγματα) [[παραμένω]] [[αργός]], σε [[ησυχία]], [[ησυχάζω]], [[παύω]] να χρησιμοποιούμαι («ἐλπίδες δ' [[οὔπω]] καθεύδουσ'«, <b>Ευρ.</b>)<br /><b>7.</b> <b>φρ.</b> «ἐκ τοῡ καθεύδοντος» — από την [[κατάσταση]] του ύπνου.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> <i>κατ</i>(<i>α</i>)- <span style="color: red;">+</span> [[εὕδω]] «[[κοιμάμαι]]»].
|mltxt=[[καθεύδω]], ιων. τ. [[κατεύδω]] (Α)<br /><b>1.</b> [[πλαγιάζω]] να κοιμηθώ, [[κοιμάμαι]] («[[οὔτε]] νυκτὸς δύναται καθεύδειν, [[οὔτε]] μεθ' ἡμέραν», <b>Πλάτ.</b>)<br /><b>2.</b> [[μένω]] [[άπρακτος]]<br /><b>3.</b> (για [[ζεύγος]] ετεροφύλων) [[κοιμάμαι]] στο ίδιο [[κρεβάτι]] («ἵνα τώ γε καθεύδετον ἐν φιλότητι», <b>Ομ. Οδ.</b>)<br /><b>4.</b> [[περνώ]] τη [[νύχτα]]<br /><b>5.</b> (για νεκρούς) [[κοιμάμαι]] τον ύπνο του θανάτου («καθεύδοντες ἐν τάφῳ», ΠΔ)<br /><b>6.</b> (για πράγματα) [[παραμένω]] [[αργός]], σε [[ησυχία]], [[ησυχάζω]], [[παύω]] να χρησιμοποιούμαι («ἐλπίδες δ' [[οὔπω]] καθεύδουσ'«, <b>Ευρ.</b>)<br /><b>7.</b> <b>φρ.</b> «ἐκ τοῡ καθεύδοντος» — από την [[κατάσταση]] του ύπνου.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> <i>κατ</i>(<i>α</i>)- <span style="color: red;">+</span> [[εὕδω]] «[[κοιμάμαι]]»].
}}
{{lsm
|lsmtext='''καθεύδω:''' Ιων. κατ-[[εύδω]]· παρατ. <i>καθεῦδον</i>, Αττ. επίσης [[καθηῦδον]] και [[ἐκάθευδον]], μέλ. <i>καθευδήσω</i>·<br /><b class="num">I.</b> [[πέφτω]], [[ξαπλώνω]], [[πλαγιάζω]] για να κοιμηθώ, [[κοιμάμαι]], σε Όμηρ. κ.λπ.· <i>ἐκ τοῦ καθεύδοντος</i> (μτχ. ουδ.), από την [[κατάσταση]] του ύπνου, σε Πλάτ.<br /><b class="num">II.</b> μεταφ., [[μένω]] κοιμισμένος, [[μένω]] [[αργός]], [[νωθρός]], [[τεμπέλης]], [[οκνηρός]], σε Αισχύλ. κ.λπ.· επίσης λέγεται για πράγματα, βρίσκομαι σε λήθαργο, [[καλμάρω]], [[ησυχάζω]], <i>ἐλπίδες καθεύδουσιν</i>, σε Ευρ.
}}
}}