κρείων: Difference between revisions

5
(21)
(5)
Line 21: Line 21:
{{grml
{{grml
|mltxt=[[κρείων]] και [[κρέων]], -οντος, ο, θηλ. [[κρείουσα]] και κρέουσα, δωρ. θηλ. κρείοισα)<br />(για βασιλείς, ηγεμόνες και θεούς) [[άρχοντας]], [[κύριος]], [[δεσπότης]] («ὦ [[πάτερ]] ἡμέτερε, Κρονίδη, ὕπατε κρειόντων», <b>Ομ. Ιλ.</b>).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> [[κρέων]], με [[μετρική]] [[έκταση]]. Συνδέεται με αβεστ. <i>srayah</i>- και αρχ. ινδ. <i>śreyas</i>- που [[είναι]] τ. συγκριτικού βαθμού με σημ. «επικρατέστερος, ενδοξότερος». Έτσι και τα [[κρέων]]/[[κρείων]] θα [[πρέπει]] να θεωρηθούν τ. συγκριτικού βαθμού και όχι μετοχές, όπως τά θεωρούσαν οι αρχαίοι. Η [[κλίση]] τους σε -<i>ων</i>, -<i>οντος</i> [[είναι]] [[υστερογενής]], κατ' αναλογίαν [[προς]] τα [[ἄρχων]], [[μέδων]] κ.λπ.<br /><b><span style="color: brown;">ΣΥΝΘ.</span></b> <b>αρχ.</b> <i>ευθυκρέων</i>, [[θεμισκρέων]].
|mltxt=[[κρείων]] και [[κρέων]], -οντος, ο, θηλ. [[κρείουσα]] και κρέουσα, δωρ. θηλ. κρείοισα)<br />(για βασιλείς, ηγεμόνες και θεούς) [[άρχοντας]], [[κύριος]], [[δεσπότης]] («ὦ [[πάτερ]] ἡμέτερε, Κρονίδη, ὕπατε κρειόντων», <b>Ομ. Ιλ.</b>).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> [[κρέων]], με [[μετρική]] [[έκταση]]. Συνδέεται με αβεστ. <i>srayah</i>- και αρχ. ινδ. <i>śreyas</i>- που [[είναι]] τ. συγκριτικού βαθμού με σημ. «επικρατέστερος, ενδοξότερος». Έτσι και τα [[κρέων]]/[[κρείων]] θα [[πρέπει]] να θεωρηθούν τ. συγκριτικού βαθμού και όχι μετοχές, όπως τά θεωρούσαν οι αρχαίοι. Η [[κλίση]] τους σε -<i>ων</i>, -<i>οντος</i> [[είναι]] [[υστερογενής]], κατ' αναλογίαν [[προς]] τα [[ἄρχων]], [[μέδων]] κ.λπ.<br /><b><span style="color: brown;">ΣΥΝΘ.</span></b> <b>αρχ.</b> <i>ευθυκρέων</i>, [[θεμισκρέων]].
}}
{{lsm
|lsmtext='''κρείων:''' -οντος, ὁ, [[άρχοντας]], [[αφέντης]], [[κυβερνήτης]], [[κύριος]], σε Όμηρ.· <i>ὕπατε κρειόντων</i>, λέγεται για τον [[Δία]], σε Ομήρ. Ιλ.· ως [[γενικός]] [[τίτλος]] [[τιμής]], σε Ομήρ. Οδ.· θηλ. [[κρείουσα]], [[κυρία]], [[παλλακίδα]], σε Ομήρ. Ιλ., Ησίοδ.· [[μετά]] τον Όμηρ. στον τύπο [[κρέων]], σε Πίνδ.
}}
}}