ἀναλύω: Difference between revisions

|dgtxt=<b class="num">• Alolema(s):</b> ép. y dór. [[ἀλλύω]] <i>Od</i>.2.105, <i>ICr</i>.4.72.6.49 (V a.C.); ἀνλύω <i>Hymn.Is</i>.145<br /><br /><b class="num">• Prosodia:</b> [tema de pres. ῡ, menos ép. ῠ, excepto ἀλλουσα <i>Od</i>.2.109, ἀλλεσκε <i>Od</i>.2.105; tema de fut. y aor. act. ῡ; tema de fut. y aor. act. y med. ῡ; tema de perf. y aor. pas. ῠ]<br /><br /><b class="num">• Morfología:</b> [pres. inf. eol. ἀναλυέμεν Ps.Phoc.102, dór. ἀναλύεν Pi.<i>Fr</i>.52f.94, med.-pas. cret. ἀλλύεθθαι <i>ICr</i>.4.72.2.30 (V a.C.); impf. ἀλλύεσκεν <i>Od</i>.2.105; aor. part. med. cret. ἀλλυσαμένοι <i>ICr</i>.4.72.6.49 (V a.C.); aor. act. falsa graf. ἀναλῆσαι Hsch.]<br /><b class="num">A</b> tr.<br /><b class="num">I</b> de cosas y seres animados<br /><b class="num">1</b> en gener. c. ac. de cosas [[soltar hacia arriba]], [[abrir]] ἱερὴν ... κίστην Euph.9.5<br /><b class="num">•</b>pero en gener. simpl. [[soltar]] [[ἀνά]] τε πρυμνήσια λῦσαι <i>Od</i>.9.178<br /><b class="num">•</b>de la tela de Penélope [[soltar]], [[destejer]] νύκτας δ' ἀλλύεσκεν (ἱστόν) <i>Od</i>.2.105, cf. 109<br /><b class="num">•</b>en v. med. mismo sent., del capullo de un gusano, Arist.<i>HA</i> 551^b14<br /><b class="num">•</b>[[soltar]] de los cables de una nave, Nonn.<i>D</i>.39.217<br /><b class="num">•</b>gener. en v. med. [[soltarse]], [[desanudarse]] μίτρας τ' ἀλλύσαντο Hes.<i>Fr</i>.1.4, μίτρην, ἀναλύεται Call.<i>Del</i>.222, ζώνην Call.<i>Del</i>.237<br /><b class="num">•</b>[[soltarse]], [[desabrocharse]] περόνας τ' ἀναλυσαμένα Ibyc.35<br /><b class="num">•</b>fig. ἀνὰ δ' ἔλυσεν μὲν ὀφθαλμόν, ἔπειτα δὲ φωνάν ... Κάστορος dejó en libertad la vista (le abrió los ojos), y luego la voz ... de Cástor e.d. le devolvió la vida</i> Pi.<i>N</i>.10.90.<br /><b class="num">2</b> c. ac. de pers. o anim. y gen. o prep. c. gen. [[soltar]], [[librar]] ἐμέ τ' ἐκ δεσμῶν ἀνέλυσαν <i>Od</i>.12.200, τὸ ἀναίτιον ... [[βρέφος]] ... τῆς καταδίκης Ael.<i>VH</i> 5.18, πόρδαλιν ... λεπάδνων Nonn.<i>D</i>.42.20<br /><b class="num">•</b>en v. med. [[rescatar]] ἐπὶ τοι ἀλλυσαμένοι ɛ̄μεν <i>ICr</i>.4.72.6.49 (Gortina V a.C.), cf. Hsch.s.u. ἀναλυσάμενος, en v. pas. <i>ICr</i>.4.72.2.30, 34 (Gortina V a.C.)<br /><b class="num">•</b>en v. med. [[librar de una deuda]] πρίν κ' ἀλλύσɛ̄ται ὁ καταθένς <i>ICr</i>.4.72.10.26 (Gortina V a.C.).<br /><b class="num">3</b> [[librar de un hechizo]], [[desencantar]] ἀνάλυσόν με ... καὶ ... ποίησον ἄνθρωπον Luc.<i>Vit.Auct</i>.25, cf. Ant.Lib.22.4<br /><b class="num">•</b>en v. pas. [[ser desintoxicado]] tras la ingestión de veneno o droga, Men.<i>Her.Fr</i>.5.<br /><b class="num">II</b> de abstr. [[deshacer]], [[anular]] μόρσιμ' ἀνα[λ] ύεν Ζεὺς ... οὐ τόλμα Pi.<i>Fr</i>.52f.94, cf. D.21.218, Plu.<i>Sol</i>.25, la influencia planetaria, Ptol.<i>Tetr</i>.3.11.15, ὁ ὀνειδισμὸς τὰ τετυλωμένα ἀναλύων τῶν παθῶν Clem.Al.<i>Paed</i>.1.8.65<br /><b class="num">•</b>[[derrocar]] βασιλέα Philostr.<i>VA</i> 5.35<br /><b class="num">•</b>[[suspender]] τὰ περὶ τὸ κυνηγέσιον πάντα X.<i>Cyn</i>.5.34<br /><b class="num">•</b>[[reparar]], [[saldar]] faltas, X.<i>HG</i> 7.5.18, D.14.34, χρέος <i>IO</i> 16.8.<br /><b class="num">III</b> cien.<br /><b class="num">1</b> [[descomponer en sus elementos]] τὰ σώματα ... ἐς αὔταυτα ἀναλύοντα Ti.Locr.102d, οὐ καλὸν ἁρμονίην ἀναλυέμεν ἀνθρώποιο Ps.Phoc.102<br /><b class="num">•</b>esp. en sent. mat. y lóg. [[analizar]], [[reducir a sus elementos]] ἀναλύειν ... ὥσπερ [[διάγραμμα]] Arist.<i>EN</i> 1112^b20, <i>SE</i> 175^a28, cf. Plu.2.792d, Papp.634.2, en v. pas. ἑκάτερα δὲ ταῦτα ἐπὶ τέλει ἀναλυθήσεται Archim.<i>Sph.Cyl</i>.2.4, ἀναλυόμενος τόπος corpus analítico</i> de enunciados geométricos, Papp.672.4, a veces simpl. ὁ ἀναλυόμενος Papp.636.18<br /><b class="num">•</b>gener. de otras cosas [[analizar]], [[estudiar]] τὸ σύστημα τῶν σωματικῶν ἀγαθῶν Ph.1.257, cf. Dam.<i>Pr</i>.2, τοὺς μύθους ... ἀναλύοντος ἐς λόγους πιθανούς Iul.<i>Or</i>.3.74d, ἀ. τὸν Ἴνδον analizar el curso del Indo</i> Plu.2.133b.<br /><b class="num">2</b> otros usos cien.: lóg. [[reducir]] el silogismo a sus diferentes figuras, Arist.<i>APr</i>.47^a4<br /><b class="num">•</b>mat. [[reducir]], [[convertir]] τὰ σχοινία εἰς ὀργυιάς Hero <i>Geom</i>.5.8 (p.204.30), cf. <i>PMich</i>.145.3.3.2 (II a.C.)<br /><b class="num">•</b>gram. [[reducir]], [[transformar]] πᾶσα κτητικὴ [[ἀντωνυμία]] ... εἰς γενικὴν ἀναλύεται todo pronombre posesivo ... puede reducirse a genitivo posesivo</i> A.D.<i>Synt</i>.62.15.<br /><b class="num">B</b> intr.<br /><b class="num">1</b> [[retirarse]] de pers., Plb.3.69.14, I.<i>AI</i> 6.52, 11.34, Babr.42.8, μεθ' ἡσυχίας <i>UPZ</i> 8.17, cf. 161.30, 162.2.16 (II a.C.)<br /><b class="num">•</b>de la asamblea [[levantarse]], [[disolverse]] ἡ σύνοδος ἀναλύειν ἤμελλε Eus.<i>VC</i> 3.21<br /><b class="num">•</b>esp. de la vida ἐς δὲ θεοὺς ἀνέλυσα καὶ ἀθανάτοισι μέτειμι <i>GVI</i> 961.7 (Misia II/III a.C.), ἐκ τοῦ ζῆν Diog.Oen.2.2.11<br /><b class="num">•</b>[[morir]], <i>Ep.Phil</i>.1.23, <i>IG</i> 14.1794 (Roma).<br /><b class="num">2</b> [[volver]], [[regresar]] ἐκ εὐωχίας Call.<i>Dieg</i>.4.38 (<i>Fr</i>.102), ἐξ ᾅδου LXX <i>Sap</i>.2.1, ἐκ τῶν γάμων <i>Eu.Luc</i>.12.36, τὴν αὐτὴν ὁδόν Plb.4.68.4, εἰς τὸ τεταγμένον a su puesto</i>, <i>PTaur</i>.1.2.16 (II a.C.), πρὸς τὴν μητέρ' [[αὐτοῦ]] <i>UPZ</i> 19.29 (II a.C.).<br /><b class="num">3</b> en v. med. [[relajarse]] αἱ κοιλίαι Arist.<i>GA</i> 728^a15, Dsc.5.3.<br /><b class="num">4</b> en v. med. [[fundirse]], [[derretirse]] la nieve, Plu.2.898a.