Ask at the forum if you have an Ancient or Modern Greek query!

lugeo: Difference between revisions

From LSJ
Sophocles, Antigone, 781
(2)
m (Text replacement - "(?s)({{Lewis.*?}}\n)({{.*}}\n)({{LaEn.*?}}$)" to "$3 $1$2")
Line 1: Line 1:
{{LaEn
|lnetxt=lugeo lugere, luxi, luctus V :: mourn, grieve (over); bewail, lament; be in mourning
}}
{{Lewis
{{Lewis
|lshtext=<b>lūgĕo</b>: xi, ctum, 2 (luxti for luxisti, Cat. 66, 21;<br /><b>I</b> dep. lugeri, Prisc. 1251), v. n. and a. [[akin]] to Gr. [[λυγρός]], [[λοιγός]]; Sanscr. [[root]] lū, to [[cut]]; cf. [[lues]], to [[mourn]], [[lament]], [[bewail]], [[deplore]] (syn. [[ploro]]).<br /><b>I</b> Lit.<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>A</b> Neutr.: luget [[senatus]], maeret [[equester]] [[ordo]], Cic. Mil. 8, 20: annum feminis ad lugendum constituere majores, Sen. Ep. 63, 13; id. Cons. ad Helv. 16, 1: hos pro me lugere, Cic. Planc. 42, 101.—Impers. [[pass]].: sei ad pii rogum fili lugetur. etc., Cat. 39, 4.—<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>B</b> Act.: lugere mortem Trebonii, Cic. Phil. 12, 10, 25: [[quid]] ego [[nunc]] lugeam vitam hominum? id. Tusc. 1, 34, 83: occasum [[atque]] interitum rei publicae, id. Pis. 8, 18: ut [[ager]] lugere dominum videretur, id. Verr. 2, 3, 18, § 47: matronae annum, ut parentem, eum luxerunt, Liv. 2, 7.—In [[pass]].: lugebere nobis, Lugebisque alios, Ov. M. 10, 141: parentes et filii majores X annis [[anno]] lugendi sunt, Paul. Sent. 1, 21, 13: [[servus]] matronis lugendus, Juv. 8, 267.—With acc. and inf.: urbem e suis faucibus ereptam esse, Cic. Cat. 2, 1, 2: in dominos vanas luget abisse minas, Claud. ap. Eutr. 2, 4 prooem.—<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>(b)</b>&nbsp;&nbsp;&nbsp; With gen.: lugere formae, Sil. 3, 424.—<br /><b>II</b> Transf., to be in [[mourning]], to [[wear]] [[mourning]] [[apparel]] (v. [[luctus]]): nec lugentibus id facere fas est, Liv. 22, 56: qui luget, abstinere debet a conviviis, ornamentis et albā veste, Paul. Sent. 1, 21, 14: [[pullo]] lugentes vellere lanas, [[fit]] for [[mourning]], Mart. 14, 157.
|lshtext=<b>lūgĕo</b>: xi, ctum, 2 (luxti for luxisti, Cat. 66, 21;<br /><b>I</b> dep. lugeri, Prisc. 1251), v. n. and a. [[akin]] to Gr. [[λυγρός]], [[λοιγός]]; Sanscr. [[root]] lū, to [[cut]]; cf. [[lues]], to [[mourn]], [[lament]], [[bewail]], [[deplore]] (syn. [[ploro]]).<br /><b>I</b> Lit.<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>A</b> Neutr.: luget [[senatus]], maeret [[equester]] [[ordo]], Cic. Mil. 8, 20: annum feminis ad lugendum constituere majores, Sen. Ep. 63, 13; id. Cons. ad Helv. 16, 1: hos pro me lugere, Cic. Planc. 42, 101.—Impers. [[pass]].: sei ad pii rogum fili lugetur. etc., Cat. 39, 4.—<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>B</b> Act.: lugere mortem Trebonii, Cic. Phil. 12, 10, 25: [[quid]] ego [[nunc]] lugeam vitam hominum? id. Tusc. 1, 34, 83: occasum [[atque]] interitum rei publicae, id. Pis. 8, 18: ut [[ager]] lugere dominum videretur, id. Verr. 2, 3, 18, § 47: matronae annum, ut parentem, eum luxerunt, Liv. 2, 7.—In [[pass]].: lugebere nobis, Lugebisque alios, Ov. M. 10, 141: parentes et filii majores X annis [[anno]] lugendi sunt, Paul. Sent. 1, 21, 13: [[servus]] matronis lugendus, Juv. 8, 267.—With acc. and inf.: urbem e suis faucibus ereptam esse, Cic. Cat. 2, 1, 2: in dominos vanas luget abisse minas, Claud. ap. Eutr. 2, 4 prooem.—<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>(b)</b>&nbsp;&nbsp;&nbsp; With gen.: lugere formae, Sil. 3, 424.—<br /><b>II</b> Transf., to be in [[mourning]], to [[wear]] [[mourning]] [[apparel]] (v. [[luctus]]): nec lugentibus id facere fas est, Liv. 22, 56: qui luget, abstinere debet a conviviis, ornamentis et albā veste, Paul. Sent. 1, 21, 14: [[pullo]] lugentes vellere lanas, [[fit]] for [[mourning]], Mart. 14, 157.
Line 7: Line 10:
{{Georges
{{Georges
|georg=lūgeo, lūxī, lūctum, ēre (vgl. griech. [[λευγαλέος]], [[λυγρός]], [[traurig]], [[schrecklich]]), I) intr. [[trauern]], in [[Trauer]] [[sein]], [[von]] der [[Trauer]], die [[sich]] in [[lauter]] Jammerklage u. in den üblichen äußeren [[Zeichen]] äußert ([[während]] maerere = [[trauern]] in [[Wehmut]], -[[mit]] [[Ergebung]]), luget [[senatus]], maeret [[equester]] [[ordo]], Cic.: lugere [[pro]] alqo, Cic.: lugendi modum facere, Cic.: lugere desinere, Sen.: maesta ac lugentia [[castra]], Iustin.: impers., ad [[rogum]] filii lugetur, Catull. – v. Dingen, rami positis lugere videntur frondibus, Ov. – lugentes lanae, zur [[Trauer]] [[geeignet]], Mart.: campi lugentes, das Trauergefilde (in der [[Unterwelt]]), Verg. – Partiz. subst., lūgentēs, ium, m., die Trauernden, insignia lugentium, Tac. – II) tr. jmd. [[betrauern]], [[für]] jmd. in [[Trauer]] [[gehen]], -Trauerkleider [[tragen]], alqm, Cic. u.a.: alqm [[diu]], Iustin.: alqm [[vero]] desiderio ([[aufrichtig]]), Curt.: alqm per annum, Eutr.: mortem alcis, Cic.: m. folg. Acc. u. Infin., Cic. Cat. 2, 2. Claud. in Eutr. 2. prol. v. 4. – Im [[Passiv]], lugebere [[nobis]], Ov. [[met]]. 10, 141. – / Synk. Perf. [[luxti]], Catull. 66, 21. – Nebenformen [[nach]] der 3. Konjug. lugitis, Firm. de err. 8, 4 cod. P: lugunt, Itala (Cant.) Matth. 5, 5. Augustin. specul. 23 [[Mai]]. Commod. apol. 972: Imper. lugite, Firm. de err. 8, 3 cod. P: Infin. lugĕre, Commod. instr. 2, 32, 10. – Nbf. lugeor, ērī, Prisc. part. XII vers. Aen. 6. § 121.
|georg=lūgeo, lūxī, lūctum, ēre (vgl. griech. [[λευγαλέος]], [[λυγρός]], [[traurig]], [[schrecklich]]), I) intr. [[trauern]], in [[Trauer]] [[sein]], [[von]] der [[Trauer]], die [[sich]] in [[lauter]] Jammerklage u. in den üblichen äußeren [[Zeichen]] äußert ([[während]] maerere = [[trauern]] in [[Wehmut]], -[[mit]] [[Ergebung]]), luget [[senatus]], maeret [[equester]] [[ordo]], Cic.: lugere [[pro]] alqo, Cic.: lugendi modum facere, Cic.: lugere desinere, Sen.: maesta ac lugentia [[castra]], Iustin.: impers., ad [[rogum]] filii lugetur, Catull. – v. Dingen, rami positis lugere videntur frondibus, Ov. – lugentes lanae, zur [[Trauer]] [[geeignet]], Mart.: campi lugentes, das Trauergefilde (in der [[Unterwelt]]), Verg. – Partiz. subst., lūgentēs, ium, m., die Trauernden, insignia lugentium, Tac. – II) tr. jmd. [[betrauern]], [[für]] jmd. in [[Trauer]] [[gehen]], -Trauerkleider [[tragen]], alqm, Cic. u.a.: alqm [[diu]], Iustin.: alqm [[vero]] desiderio ([[aufrichtig]]), Curt.: alqm per annum, Eutr.: mortem alcis, Cic.: m. folg. Acc. u. Infin., Cic. Cat. 2, 2. Claud. in Eutr. 2. prol. v. 4. – Im [[Passiv]], lugebere [[nobis]], Ov. [[met]]. 10, 141. – / Synk. Perf. [[luxti]], Catull. 66, 21. – Nebenformen [[nach]] der 3. Konjug. lugitis, Firm. de err. 8, 4 cod. P: lugunt, Itala (Cant.) Matth. 5, 5. Augustin. specul. 23 [[Mai]]. Commod. apol. 972: Imper. lugite, Firm. de err. 8, 3 cod. P: Infin. lugĕre, Commod. instr. 2, 32, 10. – Nbf. lugeor, ērī, Prisc. part. XII vers. Aen. 6. § 121.
}}
{{LaEn
|lnetxt=lugeo lugere, luxi, luctus V :: mourn, grieve (over); bewail, lament; be in mourning
}}
}}

Revision as of 13:50, 19 October 2022

Latin > English

lugeo lugere, luxi, luctus V :: mourn, grieve (over); bewail, lament; be in mourning

Latin > English (Lewis & Short)

lūgĕo: xi, ctum, 2 (luxti for luxisti, Cat. 66, 21;
I dep. lugeri, Prisc. 1251), v. n. and a. akin to Gr. λυγρός, λοιγός; Sanscr. root lū, to cut; cf. lues, to mourn, lament, bewail, deplore (syn. ploro).
I Lit.
   A Neutr.: luget senatus, maeret equester ordo, Cic. Mil. 8, 20: annum feminis ad lugendum constituere majores, Sen. Ep. 63, 13; id. Cons. ad Helv. 16, 1: hos pro me lugere, Cic. Planc. 42, 101.—Impers. pass.: sei ad pii rogum fili lugetur. etc., Cat. 39, 4.—
   B Act.: lugere mortem Trebonii, Cic. Phil. 12, 10, 25: quid ego nunc lugeam vitam hominum? id. Tusc. 1, 34, 83: occasum atque interitum rei publicae, id. Pis. 8, 18: ut ager lugere dominum videretur, id. Verr. 2, 3, 18, § 47: matronae annum, ut parentem, eum luxerunt, Liv. 2, 7.—In pass.: lugebere nobis, Lugebisque alios, Ov. M. 10, 141: parentes et filii majores X annis anno lugendi sunt, Paul. Sent. 1, 21, 13: servus matronis lugendus, Juv. 8, 267.—With acc. and inf.: urbem e suis faucibus ereptam esse, Cic. Cat. 2, 1, 2: in dominos vanas luget abisse minas, Claud. ap. Eutr. 2, 4 prooem.—
   (b)    With gen.: lugere formae, Sil. 3, 424.—
II Transf., to be in mourning, to wear mourning apparel (v. luctus): nec lugentibus id facere fas est, Liv. 22, 56: qui luget, abstinere debet a conviviis, ornamentis et albā veste, Paul. Sent. 1, 21, 14: pullo lugentes vellere lanas, fit for mourning, Mart. 14, 157.

Latin > French (Gaffiot 2016)

lūgĕō,⁹ xī, ctum, ēre,
1 intr., se lamenter, être dans le deuil [douleur manifestée extérieurt, v. Cic. Tusc. 3, 84 ] : Cic. Mil. 20 ; Sen. Ep. 63, 13
2 tr., pleurer, déplorer : alicujus mortem Cic. Phil. 12, 25, pleurer la mort de qqn ; rem publicam Cic. Br. 4, pleurer l’état des affaires publiques || [av. prop. inf.] déplorer que : Cic. Cat. 2, 2 || [pass. pers.] lugebere nobis Ov. M. 10, 141, tu auras nos larmes. pf. sync. luxti Catul. 66, 21.

Latin > German (Georges)

lūgeo, lūxī, lūctum, ēre (vgl. griech. λευγαλέος, λυγρός, traurig, schrecklich), I) intr. trauern, in Trauer sein, von der Trauer, die sich in lauter Jammerklage u. in den üblichen äußeren Zeichen äußert (während maerere = trauern in Wehmut, -mit Ergebung), luget senatus, maeret equester ordo, Cic.: lugere pro alqo, Cic.: lugendi modum facere, Cic.: lugere desinere, Sen.: maesta ac lugentia castra, Iustin.: impers., ad rogum filii lugetur, Catull. – v. Dingen, rami positis lugere videntur frondibus, Ov. – lugentes lanae, zur Trauer geeignet, Mart.: campi lugentes, das Trauergefilde (in der Unterwelt), Verg. – Partiz. subst., lūgentēs, ium, m., die Trauernden, insignia lugentium, Tac. – II) tr. jmd. betrauern, für jmd. in Trauer gehen, -Trauerkleider tragen, alqm, Cic. u.a.: alqm diu, Iustin.: alqm vero desiderio (aufrichtig), Curt.: alqm per annum, Eutr.: mortem alcis, Cic.: m. folg. Acc. u. Infin., Cic. Cat. 2, 2. Claud. in Eutr. 2. prol. v. 4. – Im Passiv, lugebere nobis, Ov. met. 10, 141. – / Synk. Perf. luxti, Catull. 66, 21. – Nebenformen nach der 3. Konjug. lugitis, Firm. de err. 8, 4 cod. P: lugunt, Itala (Cant.) Matth. 5, 5. Augustin. specul. 23 Mai. Commod. apol. 972: Imper. lugite, Firm. de err. 8, 3 cod. P: Infin. lugĕre, Commod. instr. 2, 32, 10. – Nbf. lugeor, ērī, Prisc. part. XII vers. Aen. 6. § 121.