αἰδέομαι: Difference between revisions

|ptext=vgl. [[αἴδομαι]], [[αἰδεῖο]] <i>Od</i>. 9.269, <i>Il</i>. 24.503 imper. praes.; fut. αἰδέσομαι z.B. Xen. <i>Mem</i>. 3.5.15. Hom. αἰδέσεται <i>Il</i>. 24.208, [[αἰδέσσομαι]] [[varia lectio|v.l.]] αἰδήσομαι <i>Od</i>. 14.388; aor. ᾖδέσθην z.B. Xen. <i>An</i>. 3.2.4; <i>ehrfurchtsvolle [[Scheu]] haben</i>, bes. <i>die [[Götter]] [[scheuen]]</i>, [[Δία]] Aesch. <i>Ag</i>. 353; Her. 9.7; θεούς Eur. <i>Hipp</i>. 1258; αἰδεσθεὶς βασιλῆος ἐνιπὴν αἰδοίοιο <i>Il</i>. 4.402; τοκῆας Her. 1.5; τύμβον πατρός Aesch. <i>Ch</i>. 104; Aesch. <i>Suppl</i>. 632; ἱκετηρίας Her. 7.141; βωμὸν δίκας Aesch. <i>Eum</i>. 511; ὅρκον Soph. <i>O.R</i>. 647; Ζηνὸς κότον Aesch. <i>Suppl</i>. 473; ἄλλους ἀνθρώπους αἰδέσθητε, scheuet euch vor [[ihnen]], fürchtet ihren [[Tadel]], <i>Od</i>. 2.65; Τρῶας <i>Il</i>. 6.442; oft Trag.; in [[Prosa]]: θεούς Plat. <i>Legg</i>. XI.920e, [[οὔτε]] ἀνθρώπους αἰδούμενος, [[οὔτε]] θεοὺς σεβόμενος X.886 bvgl. VIII.837c; von δεδιέναι [[unterschieden]] <i>[[Euthyphr]]</i>. 12b wie [[αἴδεσθεν]] μὲν [[ἀνήνασθαι]], δεῖσαν δ' [[ὑποδέχθαι]] <i>Il</i>. 7.93; φοβοῦμαι τοὺς μοχθηρούς, οὐ γὰρ εἴποιμι ἂν ὥς γε αἰδοῦμαι <i>Legg</i>. X.886a; τοὺς πρεσβυτέρους Xen. <i>Mem</i>. 3.5.15; Plut. <i>ed. pu</i>. 10 sagt [[δεῖ]] τοὺς θεοὺς σέβεσθαι, γονέας τιμᾶν, πρεσβυτέρους αἰδεῖσθαι. – Mit dem inf. <i>sich [[scheuen]] etwas zu tun, aus sittlichen [[Gründen]], nicht aus [[Furcht]]</i>, μίσγεσθαι ἀθανάτοισιν <i>Il</i>. 24.90, γυμνοῦσθαι <i>Od</i>. 6.221; ματέρα [[κτανεῖν]] Aesch. <i>Ch</i>. 886; ὀνομάζειν Εὐμενίδας Eur. <i>Or</i>. 37; Pind. <i>N</i>. 5.14; θεὰν ὀνομάζειν αἰδοῦμαι Eubul. Ath. VII.300c; – mit dem partic. Soph. <i>Aj</i>. 506; Luc. <i>D. D</i>. 17.2, <i>Asin</i>. 4; Add. 3 (VI.228) ἔργων αἰδεσθείς, [[seiner]] [[Arbeit]] [[wegen]] sich [[scheuend]]; ἐπί τινι Dion.Hal. 6.92; ὑπέρ τινος, sich in Jemandes [[Namen]] schämen, Plut. <i>Cim</i>. 2. – Der aor. med. ᾖδεσάμην hat bei Hom. [[dieselbe]] Bedtg, [[θεῶν]] ὄπιν ᾑδέσατο <i>Od</i>. 21.28, [[αἴδεσσαι]] <i>Il</i>. 9.640; so auch αἴδεσαι Soph. <i>Aj</i>. 506 = αἰδέσθητι. Gew. aber heißt er: <i>sich [[scheuen]] einen Bittenden abzuweisen, ihn [[begnadigen]]</i>, ἤν πως ἡλικίην αἰδέσσεται ἠδ' ἐλεήσῃ [[γῆρας]] <i>Il</i>. 72.419; und so in [[Prosa]] [[immer]] dem unfreiwilligen [[Totschläger]] [[verzeihen]], ἐὰν αἰδέσηται καὶ [[ἀφῇ]] Dem. 37.59, 38.22, wie αἰδούμενος Plat. <i>Legg</i>. IX.877a; aber 23.72 ἕως ἂν αἰδέσηταί τινα, <i>zum [[Mitleid]] [[bewegen]]</i>, von Harp. ἐξιλάσασθαι καὶ [[πεῖσαι]] erkl.; [[daher]] ᾐδεσμένος 23.72, einer der [[erbeten]] [[werden]] und [[begnadigt]] hat. – So auch das fut. αἰδέσεται <i>Il</i>. 24.208, wo Ariston. ὅτι ἀντὶ τοῦ προσδέξεται ὡς ἱκέτην, mit Verweisg auf 22.124, wo [[derselbe]] ὅτι αἰδέσεται ὡς ἱκέτην προσδέξεται· »αἰδεῖσθαί θ' ἱερῆα (<i>Il</i>. 1.23)«; also nahm Aristarch auch das praes. 1.23 in [[dieser]] Bedeutg, mit [[Recht]]; vgl. [[Apoll]]. <i>Lex.Hom</i>. 15.3.