πεσσός: Difference between revisions

Bailly1_4
(6_5)
(Bailly1_4)
Line 15: Line 15:
{{ls
{{ls
|lstext='''πεσσός''': Ἀττ. πεττός, ὁ· ἑτερόκλ. πληθ. πεσσὰ Σοφ. Ἀποσπ. 381· ― [[ψῆφος]] ᾠοειδὴς τὸ [[σχῆμα]] ἐν χρήσει ἐν τῷ πεσσεύειν, κεῖται δὲ ἡ [[λέξις]] ἐπὶ ταύτης τῆς ἐννοίας σχεδὸν μόνον κατὰ πληθ., πεσσοῖσι... θυμὸν ἔτερπον Ὀδ. Α. 107· ἡ τῶν π. παιγνίη Ἡρόδ. 1. 94· τοὶ μὲν ἵπποις..., τοὶ δὲ πεσσοῖς... τέρπονται Πινδ. Ἀποσπ. 95. 4· πεττῶν [[θέσις]] Πλάτ. Πολ. 333Β· ἐφεῦρε πεσσοὺς κύβους τε (δηλ. ὁ [[Παλαμήδης]]) Σοφ. Ἀποσπ. 380· πόλεις πεσσῶν ὁμοίως διαφοραῖς ἐκτισμέναι, ὡς εἰ ἐξηρτῶντο ἐκ παιγνιδίου πεσσῶν, Εὐριπ. Ἀποσπ. 362. 9 ([[ὅπερ]] παρὰ Πλουτ. ἔχει ὧδε: διαφορηθεῖσαι βολαῖς)· ἓν μὲν τόδ’ ἡμῖν, [[ὥσπερ]] ἐν πεσσοῖς, δίδως κρεῖσσον ὁ αὐτ. ἐν Ἱκ. 409· πεττῶν δίκην μετατιθέναι Πλούτ. 2. 1068C· ἐν πεττοῖς καὶ κύβοις διημερεύειν [[αὐτόθι]] 272F· τὸ [[ἄζυξ]] ὢν [[ὥσπερ]] ἐν πεττοῖς, ἐν Ἀριστ. Πολιτικ. 1. 2, 10, μένει ἔτι ἀνερμήνευτον. 2) ἡ σανὶς ἐφ’ ἧς ἐπαίζετο τὸ [[παιγνίδιον]], πεσσὰ πεντέγραμμα, «παρ’ ὅσον [[πέντε]] γραμμαῖς ἔπαιζον» Ἡσύχ., (Σοφοκλ. Ἀποσπ. 381)· πρβλ. [[ἄβαξ]] 2, γραμμὴ ΙΙΙ. 3) οἱ πεσσοί, τὸ [[μέρος]] [[ἔνθα]] ἐπαίζοντο ἢ αὐτὴ ἡ [[παιδιά]], Εὐρ. Μήδ. 68· [[ἔνθα]] [[Διός]]... θῶκοι πεσσοί τε καλοῦνται Κρατῖνος ἐν «Ἀρχιλόχοις» 4· ἴδε Meineke ἐν τόπῳ, Λεξικ. Ἀρχαιοτ. ἐν λέξει. ΙΙ. ἰατρικῶς, ξαντὸν μάλλινον ἢ λινοῦν ἐν σχήματι πεσσοῦ εἰσαγόμενον εἰς τὸν πρωκτὸν ἢ τὸν κολεὸν τῆς μήτρας, Θεοφρ. π. Φυτ. Ἱστ. 9. 20. 4, Διοσκ. 1. 142., 2. 66, Κέλσ., κλ. 2) πᾶν ᾠοειδὲς [[σῶμα]], π. ἐκ μολύβδου Ἀππ. Μιθρ. 31. ΙΙΙ. ἐν τῇ Ἀρχιτεκτονικῇ, τετράγωνον [[οἰκοδόμημα]] ἐπὶ κιονοκράνου ἐφ’ οὗ ἐστηρίζοντο ἀψῖδες, οἱ δὲ πεττοὶ κοῖλοι πλήρεις γῆς, [[ὥστε]] δέξασθαι φυτὰ δένδρων τῶν μεγίστων ἐξ ὀπτῆς πλίνθου κατεσκευασμένοι, περὶ τοῦ ἐν Βαβυλῶνι κρεμαστοῦ κήπου, Στράβ. 738, Προκοπ. Κτίσματα 1. 1. IV. πεσσοί, τὰ περὶ τῇ κόρῃ τοῦ ὀφθαλμοῦ μέλανα, [[Πολυδ]]. Β΄, 71, Ἡσύχ. (Συγγενὲς τῷ Λατ. tessera, ὡς τὰ πέτορες, [[πίσυρες]] πρὸς τὸ [[τέσσαρες]]).
|lstext='''πεσσός''': Ἀττ. πεττός, ὁ· ἑτερόκλ. πληθ. πεσσὰ Σοφ. Ἀποσπ. 381· ― [[ψῆφος]] ᾠοειδὴς τὸ [[σχῆμα]] ἐν χρήσει ἐν τῷ πεσσεύειν, κεῖται δὲ ἡ [[λέξις]] ἐπὶ ταύτης τῆς ἐννοίας σχεδὸν μόνον κατὰ πληθ., πεσσοῖσι... θυμὸν ἔτερπον Ὀδ. Α. 107· ἡ τῶν π. παιγνίη Ἡρόδ. 1. 94· τοὶ μὲν ἵπποις..., τοὶ δὲ πεσσοῖς... τέρπονται Πινδ. Ἀποσπ. 95. 4· πεττῶν [[θέσις]] Πλάτ. Πολ. 333Β· ἐφεῦρε πεσσοὺς κύβους τε (δηλ. ὁ [[Παλαμήδης]]) Σοφ. Ἀποσπ. 380· πόλεις πεσσῶν ὁμοίως διαφοραῖς ἐκτισμέναι, ὡς εἰ ἐξηρτῶντο ἐκ παιγνιδίου πεσσῶν, Εὐριπ. Ἀποσπ. 362. 9 ([[ὅπερ]] παρὰ Πλουτ. ἔχει ὧδε: διαφορηθεῖσαι βολαῖς)· ἓν μὲν τόδ’ ἡμῖν, [[ὥσπερ]] ἐν πεσσοῖς, δίδως κρεῖσσον ὁ αὐτ. ἐν Ἱκ. 409· πεττῶν δίκην μετατιθέναι Πλούτ. 2. 1068C· ἐν πεττοῖς καὶ κύβοις διημερεύειν [[αὐτόθι]] 272F· τὸ [[ἄζυξ]] ὢν [[ὥσπερ]] ἐν πεττοῖς, ἐν Ἀριστ. Πολιτικ. 1. 2, 10, μένει ἔτι ἀνερμήνευτον. 2) ἡ σανὶς ἐφ’ ἧς ἐπαίζετο τὸ [[παιγνίδιον]], πεσσὰ πεντέγραμμα, «παρ’ ὅσον [[πέντε]] γραμμαῖς ἔπαιζον» Ἡσύχ., (Σοφοκλ. Ἀποσπ. 381)· πρβλ. [[ἄβαξ]] 2, γραμμὴ ΙΙΙ. 3) οἱ πεσσοί, τὸ [[μέρος]] [[ἔνθα]] ἐπαίζοντο ἢ αὐτὴ ἡ [[παιδιά]], Εὐρ. Μήδ. 68· [[ἔνθα]] [[Διός]]... θῶκοι πεσσοί τε καλοῦνται Κρατῖνος ἐν «Ἀρχιλόχοις» 4· ἴδε Meineke ἐν τόπῳ, Λεξικ. Ἀρχαιοτ. ἐν λέξει. ΙΙ. ἰατρικῶς, ξαντὸν μάλλινον ἢ λινοῦν ἐν σχήματι πεσσοῦ εἰσαγόμενον εἰς τὸν πρωκτὸν ἢ τὸν κολεὸν τῆς μήτρας, Θεοφρ. π. Φυτ. Ἱστ. 9. 20. 4, Διοσκ. 1. 142., 2. 66, Κέλσ., κλ. 2) πᾶν ᾠοειδὲς [[σῶμα]], π. ἐκ μολύβδου Ἀππ. Μιθρ. 31. ΙΙΙ. ἐν τῇ Ἀρχιτεκτονικῇ, τετράγωνον [[οἰκοδόμημα]] ἐπὶ κιονοκράνου ἐφ’ οὗ ἐστηρίζοντο ἀψῖδες, οἱ δὲ πεττοὶ κοῖλοι πλήρεις γῆς, [[ὥστε]] δέξασθαι φυτὰ δένδρων τῶν μεγίστων ἐξ ὀπτῆς πλίνθου κατεσκευασμένοι, περὶ τοῦ ἐν Βαβυλῶνι κρεμαστοῦ κήπου, Στράβ. 738, Προκοπ. Κτίσματα 1. 1. IV. πεσσοί, τὰ περὶ τῇ κόρῃ τοῦ ὀφθαλμοῦ μέλανα, [[Πολυδ]]. Β΄, 71, Ἡσύχ. (Συγγενὲς τῷ Λατ. tessera, ὡς τὰ πέτορες, [[πίσυρες]] πρὸς τὸ [[τέσσαρες]]).
}}
{{bailly
|btext=οῦ (ὁ) :<br />jeton, sorte de petite pierre ovale en forme de gland pour le jeu de dès <i>ou</i> de trictrac <i>d’ord. au plur. ; p. ext.</i> endroit où l’on jouait au trictrac.<br />'''Étymologie:''' [[πίπτω]], cf. πεσσόν.
}}
}}